Bai 14 Ba lan khang chien chong quan xam luoc MongNguyen

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (499.97 KB, 27 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

BAØI 14: BA LẦN KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM

LƯỢC MÔNG – NGUYÊN (THẾ KỈ XIII) (4 tiết)

Tiết 24: I./ CUỘC KHÁNG CHIẾN LẦN THỨ NHẤT CHỐNG QUÂN XÂM 
LƯỢC MÔNG CỔ (1258)

Tiết 25: II./ CUỘC KHÁNG CHIẾN LẦN THỨ HAI CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC 
NGUYÊN (1285)

Tiết 26: III./ CUỘC KHÁNG CHIẾN LẦN THỨ HAI CHỐNG QUÂN XÂM 
LƯỢC NGUYÊN (1287 - 1288)

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

BAØI 14: BA LẦN KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC

MÔNG – NGUYÊN (THẾ KỈ XIII) (4 tiết)

Tiết 24: I./ CUỘC KHÁNG CHIẾN LẦN THỨ NHẤT CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC 
MÔNG CỔ (1258):

1) Âm mưu xâm lược Đại Việt của Mông Cổ.

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

Lược đồ: Đế quốc Mông Cổ TK XIII

? Quan sát lược 
đồ, em có

nhận xét gì về 
phạm vi lãnh 
thổ của đế 
quốc Mông 
Cổ năm 1200 
so với phạm

vi đế quốc 
Hồi giáo và 
đế quốc

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

Lược đồ: Đế quốc Mông Cổ TK XIII

 Đến TK XIII, đế quốc

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

Hình 29: Hình vẽ quân Mông Cổ



Đây là hình

ảnh chụp lại

bức tranh

trong bản

thảo Tập sử

biên niên của

Ra-sít-U-đin,

một sử gia Ba

Tư chun

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

Hình 29: Hình vẽ quân Mông Cổ

 Nhìn vào bức

tranh ta thấy
có hai phần

tranh và ba
đoạn chữ giải
thích các hình
vẽ, nhằm giới
thiệu sức

mạnh, tổ chức
quân đội,

trang bò vũ
khí, chiến

thuật và cách
đánh của

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

Hình 29: Hình vẽ quân Mông Cổ

 Hình trên cùng,

giới thiệu đội
qn xâm lược
Mơng Cổ chiến
đấu trên lưng
ngựa với vũ khí
chủ yếu là ngọn
giáo và cung

tên. Trên các vũ
khí, binh só

Mơng Cổ buộc
những giải vải
với nhiều màu
sắc, phất phới
bay trong gió,
thể hiện các

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

Hình 29: Hình vẽ quân Mông Cổ



Hình dưới

thể hiện

chiến thuật,

cách đánh

và sức

</div>
(9)<div class='page_container' data-page=9>

Hình 29: Hình vẽ quân Mông Cổ

HOẠT ĐỘNG 
CẢ LỚP:

? Quân

Mông Cổ

chủ yếu là

lực lượng

nào ?

? Em coù

</div>
(10)<div class='page_container' data-page=10>

“ …Về đánh trận, họ lợi ở dã chiến, không

thấy lợi không tiến quân … trăm qn kị quay

vịng có thể bọc được vạn người, nghìn qn kị

tản ra, có thể dài đến trăm dặm … địch phân tất

phân, địch hợp tất hợp, cho nên kị đội là ưu thế

của họ, hoặc xa hoặc gần, hoặc nhiều hoặc ít,

hoặc tụ hoặc tán, hoặc hiện hoặc ẩn, đến như

</div>
(11)<div class='page_container' data-page=11>

* Biên niên sử của tu viện thành

Pan-ta-lê-on ở Cô-lôn viết: “Nỗi sợ hãi ghê gớm trước

quân dã man (Mông – Nguyên) lan tận các nước

xa xôi, không những ở Pháp mà ở Bu c-gông và

ố

Tây Ban Nha, là những nơi từ trước tới nay chưa

hề biết đến cái tên Tác-ta”.

* Nhà thơ c-mê-ni (1210 – 1290) viết: “…

khơng cịn một dịng suối, một con sông nào

không tràn đầy nước mắt chúng ta, không còn

</div>
(12)<div class='page_container' data-page=12>

HOẠT ĐỘNG CẢ LỚP:

? Quân Mơng Cổ xâm lược Đại Việt nhằm mục đích

gì ?

=> TRẢ LỜI:

Quân Mông Cổ xâm lược Đại Việt để biến

Đại Việt thành căn cứ tấn công nước Nam Tống –

thực hiện kế hoạch “gọng kìm”.

</div>
(13)<div class='page_container' data-page=13>

HOẠT ĐỘNG CẢ LỚP:

? Em hiểu thế nào là kế hoạch “gọng kìm” ?

=> TRẢ LỜI:

</div>
(14)<div class='page_container' data-page=14>

HOẠT ĐỘNG CẢ LỚP:

? Vua Trần đã hành động thế nào khi sứ giả Mơng

Cổ đưa thư đe dọa và dụ hàng ?

? Hành động đó thể hiện thái độ gì của vua tơi nhà

Trần ?

=> TRẢ LỜI:

- Vua Trần ra lệnh bắt giam vào ngục.

</div>
(15)<div class='page_container' data-page=15>

HOẠT ĐỘNG CẢ LỚP:

? Nhà Trần đã chuẩn bị kháng chiến như thế nào ?

=> TRẢ LỜI:

- Sắm sửa vũ khí.

</div>
(16)<div class='page_container' data-page=16>

“ … Mùa thu, tháng 8 (năm 1257), chủ trại Quy Hóa là

Hà Khuất sai người chạy trạm tâu (Vua) là có sứ nhà

Nguyên sang.

Tháng 9, xuống chiếu, lệnh tả hữu tướng quân đem

quân thủy – bộ ra ngăn giữ biên giới, theo sự tiết chế

của Quốc Tuấn.

Mùa đông, tháng 11, lệnh truyền cả nước sắm sửa

vũ khí”…”.

</div>
(17)<div class='page_container' data-page=17>

HOẠT ĐỘNG CẢ LỚP:

? Tháng 01/1258, sự kiện gì xảy ra ?

 TRẢ LỜI:

Tháng 01/1258, 3 vạn quân Mông Cổ tràn

vào nước ta theo dọc đường sông Thao qua Bạch Hạc

đến Bình Lệ Nguyên, nhưng bị chặn lại -> sau đó

</div>
(18)<div class='page_container' data-page=18>

HOẠT ĐỘNG CẢ LỚP:

? Trước thế giặc mạnh, vua Trần đã quyết định làm gì ? 
Em có nhận xét gì về quyết định đó ?

? Nhân dân Thăng Long đã làm gì trước khi quân Mông

Cổ tiến vào kinh thành ? Theo em, những việc làm này có tác 
dụng như thế nào ?

 TRẢ LỜI:

Quân ta tạm rút lui, thực hiện kế hoạch

</div>
(19)<div class='page_container' data-page=19>

HOẠT ĐỘNG CẢ LỚP:

? Em hiểu thế nào về câu nói: “Đầu thần chưa

rơi xuống đất, xin bệ hạ đừng lo” của Thái sư Trần

Thủ Độ ?

 TRẢ LỜI:

… khẳng định tinh thần quyết chiến, quyết

</div>
(20)<div class='page_container' data-page=20>

HOẠT ĐỘNG CẢ LỚP:

? Nắm được thời cơ, quân ta mở cuộc phản

công lớn ở đâu và giành thắng lợi ntn ?

=> TRẢ LỜI:

- Ta phản công lớn ở Đông Bộ Đầu.

- Ngày 29/01/1258, quân Mơng Cổ rút khỏi Thăng Long

đến Quy Hóa bị Hà Bổng chặn đánh, số còn lại rút

về nước.

</div>
(21)<div class='page_container' data-page=21>

CỦNG CỐ KIẾN THỨC:

 NHÓM 1, 2:

BÌNH LỆ NGUYÊN

PHÙ LỖ
ĐƠNG BỘ ĐẦU

THIÊN MẠC

</div>
(22)<div class='page_container' data-page=22>

CỦNG CỐ KIẾN THỨC:

NHOÙM 1, 2:

a) Hãy điền các địa danh: BÌNH LỆ NGUYÊN; PHÙ LỖ; THIÊN 
MẠC; ĐÔNG BỘ ĐẦU vào chỗ (…) trên lược đồ diễn biến cuộc kháng 
chiến lần thứ nhất chống qn Mơng Cổ (1258) cho đúng.

b) Vì sao quân Mông Cổ mạnh mà vẫn bị quân ta đánh 
bại ?

=> TRẢ LỜI: có 03 nguyên nhân cơ bản:

- Tinh thần quyết chiến, quyết thắng của quân dân nhà Trần .
- Tinh thần đoàn kết chống giặc giữa nước.

- Có chiến lược, chiến thuật đúng đắn, sáng tạo (biết rút lui khi
thế giặc mạnh đề bảo toàn lực lượng; thực hiện kế hoạch

</div>
(23)<div class='page_container' data-page=23>

CỦNG CỐ KIẾN THỨC:

NHOÙM 3, 4:

? Em hãy nêu những sự kiện cụ thể biểu hiện tinh thần 
quyết tâm chống giặc của quân dân ta trong cuộc kháng chiến 
lần thứ nhất ?

=> TRẢ LỜI:

- Ba lần sứ giả Mông Cổ đến Thăng Long đều bị vua Trần ra lênh bắt
giam vào ngục.

- Tháng 8/1257, chủ trại Quy Hóa là Hà Khuất cho người chạy trạm tâu
Vua là có sứ nhà Nguyên sang.

- Nhà Trần ra lệnh cả nước sắm sửa vũ khí, thành lập các đội dân binh,
ngày dêm luyện tập võ nghệ…

- Nhân dân theo lệnh triều đình thực hiện chủ trương: “vườn không nhà
trống”.

- Khi vua Trần hỏi ý kiến, Trần Thủ Độ khẳng khái trả lời: “Đầu thần
chưa rơi xuống đất, xin bệ hạ đừng lo”.

</div>
(24)<div class='page_container' data-page=24>

CỦNG CỐ KIẾN THỨC:

NHOÙM 5, 6:

Hãy tóm tắt Hãy tóm tắt 
nội dung và

nội dung và

trình bày diễn

biến cuộc

kháng chiến

kháng chieán

lần thứ nhất

chống quân 
chống quân 
xâm lược 
xâm lược 
Mông Cổ 
Mông Cổ 
(1258) trên 
(1258) trên 
lược đồ.

lược đồ.

BÌNH LỆ NGUYÊN

PHÙ LỖ

</div>
(25)<div class='page_container' data-page=25>

CỦNG CỐ KIẾN THỨC:

NHOÙM 5, 6:

*

Nội dung tóm tắt diễn biến cuộc kháng chiến lần thứ

nhất chống quân xâm lược Mông Cổ (1258):

- Tháng 01/1258, 3 vạn quân Mông Cổ tràn vào nước ta theo dọc
đường sơng Thao qua Bạch Hạc đến Bình Lệ Nguyên – tại đây
vua Trần Thái Tông trực tiếp chỉ huy trận đánh.

- Quân ta tạm rút lui về Thiên Mạc, nhân dân Thăng Long thực
hiện chủ trương “Vuờn không nhà trống” -> đẩy quân Mông Cổ
lâm vào tình thế khó khăn.

- Ta phản cơng lớn ở Đông Bộ Đầu -> ngày 29/01/1258, quân
Mông Cổ thua trận phải rút khỏi Thăng Long.

</div>
(26)<div class='page_container' data-page=26>

TRÒ CHƠI GIẢI Ơ CHỮ HÀNG DỌC
1
2
4
3

6
5
11
8
7
10
9
G
T
Ắ
B
O

Â

N
G Ọ
T
Ì
Y
V
Đ
T
H
Á
I
T
Ầ
N
R

Ư Ờ N K H Ơ N G N H À T

L Ư Ơ N G H Ợ P T H A I

I A M V À O
G
N
K Ì
N
B
G
Ụ C
M
G
U
Ầ
Đ
Ộ
N
Ổ
B
À
I
H
N
H
G

L Ệ N G U Y Ê N
Ộ
Đ
Ủ

H
T
N
N
H
G
N
Ố
C
Ạ
M
Ê
I
N
K I
B
T R
Ê N Q U Y Ế

</div>
(27)<div class='page_container' data-page=27>

CHUẨN BỊ BAØI Ở NHAØ:

* Học kĩ nội dung bài vừa học.

* Chuẩn bị nội dung bài mới: Phần II/SGK (tr. 58 -> 61);
cụ thể:

- Làm bài tập 2 sách tập bản đồ – tranh ảnh BTLS 7/ trang 20, 21.
- Vì sao đến năm 1285, ta không không gọi là chống quân xâm
lược Mông Cổ mà gọi là chống quân xâm lược Nguyên ?

- Quân Nguyên xâm lược Champa và Đại Việt nhằm mục đích
gì ? Vì sao đánh Cham-pa trước ?

- Theo em, Hội nghị Diên Hồng có tác dụng như thế nào đến việc
chuẩn bị cho cuộc kháng chiến lần thứ II chống quân xâm lược
Nguyên ?

- Sự kiện nào thể hiện ý chí quyết tâm chống giặc của quân dân
thời Trần trong cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Nguyên
(1285) ?

</div>

Bai 14 Ba lan khang chien chong quan xam luoc MongNguyen

<i>BAØI 14: BA LẦN KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM </i>

<i>LƯỢC MÔNG – NGUYÊN (THẾ KỈ XIII) (4 tiết)</i>

<i>BAØI 14: BA LẦN KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC </i>

<i>MÔNG – NGUYÊN (THẾ KỈ XIII) (4 tiết)</i>

<i><b>Lược đồ: Đế quốc Mông Cổ TK XIII</b></i>

<i><b>Lược đồ: Đế quốc Mông Cổ TK XIII</b></i>

<i><b>Hình 29: Hình vẽ quân Mông Cổ</b></i>



Đây là hình

ảnh chụp lại

bức tranh

trong bản

<i><b>thảo Tập sử </b></i>

<i><b>biên niên của </b></i>

Ra-sít-U-đin,

một sử gia Ba

Tư chun

<i><b>Hình 29: Hình vẽ quân Mông Cổ</b></i>

<i><b>Hình 29: Hình vẽ quân Mông Cổ</b></i>

<i><b>Hình 29: Hình vẽ quân Mông Cổ</b></i>



Hình dưới

thể hiện

chiến thuật,

cách đánh

và sức

<i><b>Hình 29: Hình vẽ quân Mông Cổ</b></i>

? Quân

Mông Cổ

chủ yếu là

lực lượng

nào ?

? Em coù

<i><b> “ …Về đánh trận, họ lợi ở dã chiến, không </b></i>

<i><b>thấy lợi không tiến quân … trăm qn kị quay </b></i>

vịng có thể bọc được vạn người, nghìn qn kị

tản ra, có thể dài đến trăm dặm … địch phân tất

<i><b>phân, địch hợp tất hợp, cho nên kị đội là ưu thế </b></i>

<i><b>của họ, hoặc xa hoặc gần, hoặc nhiều hoặc ít, </b></i>

<i><b>hoặc tụ hoặc tán, hoặc hiện hoặc ẩn, đến như </b></i>

<i><b>* Biên niên sử của tu viện thành </b></i>

<i><b>Pan-ta-lê-on ở Cô-lôn viết: “Nỗi sợ hãi ghê gớm trước </b></i>

quân dã man (Mông – Nguyên) lan tận các nước

xa xôi, không những ở Pháp mà ở Bu c-gông và

ố

Tây Ban Nha, là những nơi từ trước tới nay chưa

hề biết đến cái tên Tác-ta”.

<i><b>* Nhà thơ c-mê-ni (1210 – 1290) viết: “…</b></i>

khơng cịn một dịng suối, một con sông nào

không tràn đầy nước mắt chúng ta, không còn

<b>? Quân Mơng Cổ xâm lược Đại Việt nhằm mục đích </b>

<b>gì ?</b>

Quân Mông Cổ xâm lược Đại Việt để biến

Đại Việt thành căn cứ tấn công nước Nam Tống –

thực hiện kế hoạch “gọng kìm”.

<b>? Em hiểu thế nào là kế hoạch “gọng kìm” ?</b>

? Vua Trần đã hành động thế nào khi sứ giả Mơng

Cổ đưa thư đe dọa và dụ hàng ?

? Hành động đó thể hiện thái độ gì của vua tơi nhà

Trần ?

- Vua Trần ra lệnh bắt giam vào ngục.

? Nhà Trần đã chuẩn bị kháng chiến như thế nào ?

- Sắm sửa vũ khí.

“ … Mùa thu, tháng 8 (năm 1257), chủ trại Quy Hóa là

Hà Khuất sai người chạy trạm tâu (Vua) là có sứ nhà

Nguyên sang.

Tháng 9, xuống chiếu, lệnh tả hữu tướng quân đem

quân thủy – bộ ra ngăn giữ biên giới, theo sự tiết chế

của Quốc Tuấn.

Mùa đông, tháng 11, lệnh truyền cả nước sắm sửa

vũ khí”…”.

<b> ? Tháng 01/1258, sự kiện gì xảy ra ?</b>

Tháng 01/1258, 3 vạn quân Mông Cổ tràn

vào nước ta theo dọc đường sông Thao qua Bạch Hạc

đến Bình Lệ Nguyên, nhưng bị chặn lại -> sau đó

<b> </b>

Quân ta tạm rút lui, thực hiện kế hoạch

? Em hiểu thế nào về câu nói: “Đầu thần chưa

<b> rơi xuống đất, xin bệ hạ đừng lo” của Thái sư Trần </b>