SỰ LÀNH vết THƯƠNG (NGOẠI cơ sở SLIDE) (chữ biến dạng do slide dùng font VNI times, tải về xem bình thường)

SỰ LÀNH VẾT
THƯƠNG


Mục tiêu
1. Phân biệt được các loại lành vết

thương
2. Nắm được các giai đoạn của quá trình

lành vết thương.
3. Hiểu được vai trò của các Cytokines

(GF) trong sự lành vết thương.
4. Liệt kê được các yếu tố lâm sàng

ảnh hưởng sự lành vết thương.
2


Các loại vết
thương

3


Khâu lành kỳ đầu
(Primary closure)

Heal with sutures, staplers
or strips

4


Tự lành kỳ đầu trì
hoãn
(Delayed primary closure)

Heal with
deposition of scar
tissue

5


Lành tự nhiên hay lành
kỳ 2
(Spontaneous or secondary closure)

Heal by contraction 6


Sự lành hoàn toàn
(Partial-thickness healing)

Superficial wound
healing
by replacement of
epithelial layer

7

Sự lành vết
thương ống
tiêu hoá

8


(a) Experimental freshly made
surgical wound in which the
sutures have been purposely tied
tightly, after which intravenous
fluorescein dye was given. The
non-stained dark areas are
avascular due to the tight sutures.
(b) Microangiogram of same
wound 7 days later,
demonstrating avascular areas
where the sutures were tied
tightly, but also illustrating the
normal increase in angiogenesis
to the wound induced by the
surgery. Angiogenesis is a key
factor in wound healing and when
impaired results in poor healing.
9


Quá trình lành vết

thương
1.
2.
3.
4.
5.

Giai đoạn tạo cục máu đông
Giai đoạn viêm
Giai đoạn tạo mô sợi
Giai đoạn biểu bì hoá
Giai đoạn tái tạo

10


Giai đoạn tạo cục máu
đông
 Mạch máu co lại và tiểu cầu đến
tạo cục máu đông & phóng thích
cytokine (PDF).
 Prothrombin  Thrombin
Fibrinogen  Fibrin làm chắc
cục máu đông.
 Vết thương ngưng chảy máu.
11


12

Giai đoạn viêm
 Dãn mạch tại chỗ ( kinin, bổ thể, prostaglandin)
 Neutrophils dọn sạch mô tế bào hoại tử, vật lạ
và VK.
 Bổ thể được hoạt hoá thu hút Neutrophils, giúp
tiêu diệt VK.
 Monocytes  Macrophages dọn sạch mô hoại tử và
xác VK, sản xuất Cytokines (Peptids) thu hút tb nội
mô, fibroblast và tb biểu mô  lành vết thương.

13


14


Giai đoạn tạo mô sợi
 Tb nội mô  mạng mao mạch
 Fibrobast  matrix gian bào
– Matrix = fibrin + glycoaminoglycan (GAG)
+hyaluronic acid.
– Hyaluronic a. thúc đẩy sự di chuyển
của tb, glycoprotein gây dính
(fibronectin, laminin, tenascin) gắn
chặt các tb.
– Collagen = fiproblast + fibronectin + GAG
15

Giai đoạn biểu bì hoá
 Lớp thượng bì dày lên, tb đáy to ra đi
đến phủ lấp vết thương.
 Tb đáy chỉ phân chia khi lớp thượng bì
đã dính lại với nhau.
 Glycoprotein kết dính tb (tenascin,
fibronectin) giúp gắn chặt các tb
thượng bì.
 Tb keratin va collagen là thành phần
của lớp màng đáy.
16


17


Giai đoạn tái tạo
 Các tb viêm cấp và mạn tính giảm
dần
 Những sợi collagen và chất gian bào
bao phủ vết thương.
 Vết thương dần dần tổ chức lại trong
vài tháng và sẹo mới hình thành.

18


19

Quá trình lành vết
thương

20


Thời gian lành vết
thương

21


PHASES OF WOUND REPAIR.
(A) Early phase of inflammation — accumulation of neutrophils, late phase of
inflammation – accumulaton of macrophages;
(B) Repair phase — formation of granulation tissue
(C) Scar formation and maturation.
22


Cytokines

(GF: Growth Factors)
 Là những Polypeptides được phóng
thích bởi các tb hoạt hoá ngay tại
vết thương.
 Kích thích hoặc ức chế sự tổng hợp
protein của các tb và thu hút các tb
mới đến vết thương.

23


Yếu tố từ tiểu cầu
(PDGF: Platelet Derived Growth Factor)

 Xuất hiện ngay sau thương tích
 Thu hút Neutrophils, macrophages
và fibroblasts đến vết thương.
 Kích thích fibroblasts sản xuất
collagenase  tổ chức lại mô.

24


GF biến thể - β
(TGF -β)

 Do tiểu cầu, macrophages và
fibroblasts phóng thích tại vết thương.
 Trực tiếp kích thích sản xuất collagen
và làm giảm sự thoái hoá matrix
gian bào của fibroblasts  tăng mô
sợi ở vết thương.

25