Bai 15 tiet 23 Cacbon ban CB

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1></div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

<b>NỘI DUNG</b>

<b>CACBON </b>

<b> ( C )</b>

<b>Tính chất </b>
<b>hố học</b>
<b>Tính chất </b>

<b>vật lý</b>
<b>Vị trí và cấu </b>

<b>hình e</b>

<b>Ứng </b>
<b>dụng </b>

<b>Trạng thái </b>
<b>tự nhiên</b>
<b>Điều </b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

<b>I. VỊ TRÍ VÀ CẤU HÌNH ELECTRON NGUN TỬ ?</b>

<b>_{. Ơ thứ 6, nhóm IVA, chu kì 2 của bảng tuần hồn}</b>

<b>_{. Cấu hình electron: 1S}2 _2S2_2P2</b>

<b>_{. Các số oxihố của cacbon: - 4, 0, +2, +4 (ngồi ra cịn có số oxi hố}</b>

<b>– 1, -2, -3, +1, +2, +3)</b>

<i>Dựa vào bảng tuần hồn và SGK, nêu vị trí của ngun tố </i>
<i>cacbon trong bảng tuần hồn. Từ đó viết cấu hình e của </i>
<i>nguyên tử cacbon?</i>

<i>Nhận xét cấu hình electron?</i>

<b>Nhận xét: Do có 4 electron ở lớp ngồi cùng, nên trong các hợp chất mỗi </b>
<b>nguyên tử cacbon có khả năng tạo được tối đa 4 liên kết cộng hoá trị với các </b>
<b>nguyên tử cacbon lân cận và với nguyên tử của các nguyên tố khác</b>

<i>Tìm số oxihoá của nguyên tố cacbon trong các chất sau? </i>

<i>CH₄, CO₂, CO, C tự do. Rút ra kết luận về số oxihố có thể có của </i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

<b>II. TÍNH CHẤT VẬT LÍ: </b>

<b>1. Kim cương: </b>

<b>_{. Kim cương là tinh thể trong suốt không màu, không}</b>

<b>dẫn điện, dẫn nhiệt kém</b>

<i>Nhờ đâu mà tinh thể kim cương rất cứng?</i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

<b>II. TÍNH CHẤT VẬT LÍ</b>

<b>1. Kim cương</b>

<b>2. Than chì</b>

<b>_{. Than chì là tinh thể màu xám đen}</b>

<b>_{. Do đặc điểm cấu tạo thành lớp mà than chì mềm, dễ bị tách ra khỏi}</b>

<b>mạng tinh thể (SGK)</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

<b>II. TÍNH CHẤT VẬT LÍ</b>

<b>1. Kim cương</b>

<b>2. Than chì</b>

<b>3. Fuleren</b>

<b>Fuleren C₆₀</b> <b>Fuleren C₇₀</b>

<b>. Fuleren gồm các phân tử C_60,C₇₀, … Phân tử C₆₀ là hình cầu rỗng, gồm 32 </b>

<b>mặt, với 60 đỉnh là 60 ngun tử cacbon</b>

<b>4. Cacbon vơ định hình</b>

<b>_{. Là các loại than khơng có cấu trúc tinh thể như: than gỗ, than xương, muội}</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

<b>III. TÍNH CHẤT HỐ HỌC</b>

<b>_{. Trong các dạng thù hình thì cacbon vơ định hình hoạt động hơn cả}</b>
<b>_{. Ở điều kiện thường cacbon khá trơ về mặt hoá học, khi đun nóng}</b>

<b>phản ứng với nhiều chất</b>

<i>Từ các số oxihố có thể có của ngun tố cacbon, suy ra tính chất hoá học </i>
<i>của đơn chất cacbon?</i>

<b>_{. Đơn chất cacbon khi phản ứng có thể nhường e hoặc nhận e, nên nó}</b>

<b>thể hiện tính khử và tính oxi hố. Tính khử vẫn là tính chất đặc trưng</b>

<b>a. Tác dụng với oxy: </b>

<b>1. Tính khử</b>

<b>C + O</b>0 <b>₂</b> <b>tOC</b> <b>_CO</b>+4 <b>₂</b>

<b>Ở nhiệt độ cao:</b> <b>_{C + CO}₂</b> <b>tOC</b> <b>_{2 CO}</b>
<b>Khi đốt trong khơng khí C cháy và toả nhiệt</b>

<b>. C + O₂ khơng khí hỗn hợp: CO₂ + CO (ít)</b>

<i>Thí nghiệm: Đốt than trong khí O₂</i>

0 ₊₄ ₊₂

</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

<b>III. TÍNH CHẤT HỐ HỌC</b>

<b>a. Tác dụng với oxy </b>

<b>1. Tính khử</b>

<b>b. Tác dụng với hợp chất</b>

<b>_{. Ở nhiệt độ cao, cacbon khử được nhiều oxit, phản ứng được với nhiều chất}</b>

<b>oxi hố khác nhau</b>

 Thí nghiệm: KClO<i>₃ nóng chảy + C</i>

<b>2KClO₃ + 3C0</b> <b>tOC</b> <b>2KCl + 3CO+4</b> <b>₂</b>

<i>. Thí nghiệm: C + dd HNO₃ đặc</i>

<b>4HNO₃đặc + C0</b> <b>tOC</b> <b>CO+4</b> <b>₂ + 4NO₂ + 2H₂O</b>

<b> 2H₂SO₄ + C</b> <b>t</b>

<b>OC</b>

<b>CO₂ + 2SO₂ + 2H₂O</b>

<b>0</b> <b>+4</b>

<b>_{2CuO + C}</b> <b>t</b>

<b>OC</b>

<b>2Cu + CO₂</b>

<b>0</b> <b>+4</b>

<i>Nêu hiện tượng thí nghiệm, viết phương trình phản ứng</i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>

<b>III. TÍNH CHẤT HỐ HỌC</b>

<b>1. Tính khử</b>

<b>2. Tính oxi hố</b>

<b>a. Tác dụng với hiđro (nhiệt độ cao, xt)</b>
<b>C + 2H0</b> <b>₂</b> <b>tOC, xt</b> <b>- 4CH₄</b>

<b>b. Tác dụng với kim loại (nhiệt độ cao, cacbon phản ứng với 1 số kim loại)</b>
<b>4Al + 3C</b> <b>tOC</b> <b>Al4C3</b>

<b>0</b> <b>- 4</b>

<b>(nhôm cacbua)</b>
<b>Ca + 2C0</b> <b>tOC</b> <b>CaC- 1₂</b> <b>(canxi cacbua)</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>

<b>IV. ỨNG DỤNG</b>

<b>_{.Kim cương:}_{Làm đồ trang sức, mũi khoan, dao cắt kính, bột mài}</b>
<b>_{. Than chì:}_{Làm điện cực, làm bút chì, chế tạo chất bôi trơn, …}</b>

<b>_{. Than cốc:}_{Dùng làm chất khử trong luyện kim}</b>
<b>_{. Than gỗ:}_{Dùng chế tạo thuốc nổ đen, pháo sáng,…}</b>

<b>_{. Muội than:}_{Làm chất độn vào cao su, mực in, xi đánh giày}</b>

<b>V. TRẠNG THÁI TỰ NHIÊN</b>

<b>_{. Trạng thái tự do:}_{Kim cương, than chì}</b>

<b>.Trong các khoáng vật: Canxit (chứa CaCO₃), mazezit (MgCO₃), </b>
<b>đolomit ( CaCO₃.MgCO₃), … </b>

<b>Canxit</b> <b>Đolomit</b> <b>Magiezit</b>

Dựa vào hiểu biết của bản thân và SGK, nêu trạng thái
tự nhiên của cacbon?

</div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>

<b>_{. Trong khoáng vật:}_{Các loại than mỏ: than antraxit, than mỡ, than nâu,}</b>
<b>than bùn. Chúng khác nhau về tuổi địa chất và hàm lượng cacbon</b>

<b>_{. Hợp chất của cacbon:}_{cịn có dầu mỏ, khí thiên nhiên, thành phần cơ}</b>
<b>bản của tế bào sinh vật</b>

<b>V. TRẠNG THÁI TỰ NHIÊN</b>

<b>VI. ĐIỀU CHẾ</b>

<b>_{. Kim cương nhân tạo:}</b> <b>_{Than chì}</b> 2000

OC_{, 50-100atm, Fe(Cr, Ni)}

<b>Kim cương</b>
<b>_{.Than chì nhân tạo:}</b> <b>_{Than cốc}</b> 2500OC-3000OC, lị điện <b>_{Than chì}</b>

(Khơng có khơng khí)

<b>_{.Than cốc:}</b> <b>_{Than mỡ}</b> 1000OC

(Khơng có khơng khí) <b>Than cốc</b>

<b>_{. Than mỏ:}</b> <b>Khai thác trực tiếp ở những độ sâu khác nhau, dưới mặt đất</b>

<b>_{. Than gỗ:}</b> <b>_Gỗ</b> Đốt

(Thiếu khơng khí) <b>Than gỗ</b>

<b>_{. Muội than:}</b> <b>_CH</b>

<b>4</b>

tOC_{, xt}

</div>
<span class='text_page_counter'>(12)</span><div class='page_container' data-page=12>

<b>CỦNG CỐ</b>

<b>Câu 1: Lập các phương trình hố học sau (biết phản ứng xảy ra ở nhiệt độ </b>
<b>cao). Nêu vai trò của cacbon trong mỗi phản ứng</b>

<b>C +</b>

<b>S</b>
<b>Al</b>
<b>Ca</b>
<b>H₂O</b>
<b>CuO</b>
<b>CaO</b>
<b>SiO₂</b>

<b>C + 2S</b> tOC <b>CS₂</b> (C là chất khử)

<b>3C + 4 Al</b> tOC <b>Al₄C₃</b> (C là chất oxi hoá)

<b>2C + Ca</b> tOC <b>CaC₂</b> (C là chất oxi hoá)

<b>C + H₂O</b> tOC <b>CO + H₂</b> (C là chất khử)

<b>C + CuO</b> tOC <b>Cu + CO₂</b> _{(C là chất khử)}
<b>3C + CaO</b> t

OC

<b>CaC₂ + CO</b>

(C vừa là chất khử, vừa là chất oxi
hoá)

</div>

<!--links-->