Đề thi vào lớp 10 chuyên Ngữ văn năm 2020-2021 có đáp án - Sở GD&ĐT Lâm Đồng

KỲ THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 CHUYÊN
SỞ GD&ĐT LÂM ĐỒNG

NĂM HỌC: 2020 - 2021

ĐỀ CHÍNH THỨC

Mơn: Ngữ Văn
Thời gian làm bài: 120 phút

I. Phần Đọc - Hiểu (4 điểm)
Đọc đoạn văn sau đây và thực hiện các yêu cầu:
“Con bé thấy lạ q, nó chớp mắt nhìn tơi như muốn hỏi đó là ai, mặt nó bỗng tái đi,
rồi vụt chạy và kêu thét lên: “Má! Má”. Còn anh, anh đứng sững lại đó, nhìn theo con,
nỗi đau đớn khiến mặt anh sầm lại trông thật đáng thương và hai tay buông thõng
xuống như bị gãy.”
(Ngữ văn 9, tập 1, NXB Giáo dục 2009, tr.196)
Câu 1 (0,5 điểm): Đoạn văn được trích từ tác phẩm nào? Tác giả là ai?
Câu 2 (0,5 điểm) Chỉ ra thành phần khởi ngữ có trong đoạn văn
Câu 3 (1,0 điểm) Nêu nội dung chính của đoạn văn
Câu 4 (2,0 điểm) Viết một đoạn văn (khoảng 10 câu) trình bày suy nghĩ của em về
tình phụ tử
II. Phần tập làm văn (6,0 điểm)
Cảm nhận về bài thơ "Đồng chí" của nhà thơ Chính Hữu.


Đáp án đề thi vào lớp 10 môn Văn Chuyên Lâm Đồng 2020
I. Phần Đọc - Hiểu
Câu 1: Đoạn văn được trích từ tác phẩm Chiếc lược ngà của tác giả Nguyễn Quang
Sáng.
Câu 2: Thành phần khởi ngữ có trong đoạn văn: "Còn anh" trong câu văn thứ 2.

Câu 3: Nội dung chính của đoạn văn: Cuộc gặp mặt sau tám năm xa cách giữa anh
Sáu và bé Thu.
Câu 4: Đoạn văn mẫu về tình phụ tử:
“Nước biển mênh mơng khơng đong đầy tình mẹ.
Mây trời lồng lộng khơng đếm được tình cha”.
Thực vậy, cơng lao của cha dành cho con cái không thể đong đo, cân đếm được, nếu
mẹ ln ân cần, chăm sóc ta từng li từng tí thì có lẽ cha là người âm thầm u thương
chúng ta. Người không thể hiện sự quan tâm rõ ràng như mẹ, người thầm lặng, bảo vệ
ta, cha là trụ cột gia đình, ln nghiêm khắc với ta nhưng thực chất lại là người mềm
lòng nhất, quan tâm ta nhất. Tuổi thơ của ai mà lại không một lần được “cưỡi” lên
lưng cha, được cha dạy chơi thả diều, đạp xe. Tuy cha khơng hay nói chuyện, chia sẻ
với ta nhiều, nhưng mỗi lời dạy của cha đều thấm thía, khắc sâu trong lịng con. Dù
mai sau khơn lớn, chúng ta sẽ luôn nhớ mãi lời dặn của cha, nhớ mãi cảm giác ấm áp
khi được cha ru ngủ, nhớ mãi cái xoa đầu dịu dàng của cha cùng lời động viên: “Con
làm tốt lắm”. Tình phụ tử – một tình cảm thiêng liêng, sâu sắc theo ta suốt cuộc đời,
phải khi trưởng thành, làm cha, làm mẹ, ta mới thấu hiểu được nỗi vất vả ấy, mới thấy
yêu thương, quí trọng cha. Hãy trở thành một người con cho tròn chữ hiếu, trân trọng,
quan tâm, lo lắng cho cha đừng trở thành những đứa con vô tâm, bất hiếu. Hãy nhớ
“Gánh nặng cuộc đời không ai khổ bằng cha”.
II. Phần tập làm văn
Dàn ý tham khảo:
1. Mở bài
Giới thiệu tác giả Chính Hữu và tác phẩm Đồng chí.
2. Thân bài:
* Sự gắn kết trọn vẹn giữa những người đồng chí


- Hồn cảnh xuất thân của những người lính: đều là những người con của vùng quê
nghèo khó, nơi “nước mặn đồng chua”, “đất cày lên sỏi đá”
- Sự tương đồng trong nhiệm vụ và lí tưởng sống của người lính: vốn là những người

xa lạ nhưng giờ đứng chung hàng ngũ, có cùng lí tưởng và mục đích chiến đấu bảo vệ
Tổ quốc
- Hồn cảnh gian khổ khó khăn đã gắn kết tình cảm người lính: Hồn cảnh chiến đấu
nơi quá khắc nghiệt, đêm trong rừng rét đến thấu xương chỉ có tấm chăn mỏng để đắp
chung => trở thành tri kỷ chính từ hồn cảnh khó khăn, thiếu thốn
=> Tình đồng chí khơng chỉ là chung chí hướng, cùng mục đích mà hơn hết đó là tình
tri kỉ đã được đúc kết qua bao gian khổ, khó khăn
* Cảm nhận vẻ đẹp tình đồng chí
- Sự cảm thơng, chia sẻ sâu sắc những tâm tư thầm kín
- Thấu hiểu hồn cảnh gia đình của nhau, thấu hiểu nỗi lịng riêng tư của người bạn
lính, chia sẻ niềm thương nhớ, nặng lòng với quê hương bạn
- Hiểu được sự hy sinh thầm lặng, sự nhớ thương mong ngóng của những người ở hậu
phương
+ Hình ảnh hốn dụ giếng nước, gốc đa gợi lên hình ảnh về quê hương, người thân nơi
hậu phương của người lính
+ Họ cùng sống với nhau trong kỉ niệm, nỗi nhớ nhà, cùng nhau vượt lên nỗi nhớ đó
để chiến đấu
- Đồng cam cộng khổ với hoàn cảnh chiến đấu ác liệt, đau thương
+ Họ chia sẻ những gian lao, khổ cực, thiếu thốn trong cuộc đời người lính “Sốt run
người vầng trán ướt mồ hôi”, “áo rách vai”, “chân không giày”
+ Họ cùng nhau trải qua khó khăn, khắc nghiệt trong chiến đấu
+ Họ quên mình để động viên nhau, cùng nhau vượt lên trên buốt giá và những bàn
tay động viên, truyền cho nhau hơi ấm.
+ Yêu thương nhau bằng cả tấm lòng chân thành sâu nặng với những cử chỉ nghĩa tình,
cùng nhau vượt qua mọi gian khổ với tinh thần lạc quan, sức mạnh của tình đồng đội
“miệng cười buốt giá”.
=> Sức mạnh của tình đồng chí được thể hiện trong khó khăn gian khổ


* Biểu tượng cao đẹp về tình đồng chí

- Khung cảnh:
+ Thiên nhiên hùng vĩ
+ Nơi thử thách, ranh giới mong manh giữa sự sống và cái chết gần kề
=> những người lính với tư thế chủ động “chờ” giặc thật hào hùng => tình đồng chí
giúp người lính vượt lên tất cả khó khăn, khắc nghiệt của thời tiết
- Hình ảnh đầu súng trăng treo: sự kết hợp giữa chất hiện thực và lãng mạn
+ Nghĩa tả thực: người lính cầm súng hướng lên trời, người lính như thấy trăng treo lơ
lửng nơi họng súng
+ Ý nghĩa biểu tượng: súng biểu tượng cho đấu tranh khó khăn nguy hiểm - đây là
hiện thực khốc liệt của chiến tranh. Trăng là biểu tượng thanh mát, n bình.
=> cơ đọng vẻ đẹp tâm hồn người lính với sự tỏa sáng vẻ đẹp của tình đồng chí, khiến
người lính ngay cả trong hiểm nguy vẫn bình thản, lãng mạn.
3. Kết bài
- Khái quát nghệ thuật của bài thơ: Ngôn ngữ thơ cô đọng hình ảnh chân thực gợi tả
có sức khái qt cao, giọng thơ sâu lắng, xúc động như lời tâm tình tha thiết.
- Áng thơ đẹp về tình đồng chí nói riêng và hình tượng người lính cách mạng nói
chung.