ve bai tho Dat nuoc cua Nguyen Dinh Thi i

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>về bài thơ “đất nớc”</b>

nguyễn đình thi

<i>§Êt nớc là một bài thơtiêu biểu của tôi trong giai ®oan kh¸ng chiÕn chèng </i>

Pháp.Bài thơ đợc viết từ 1948. Đây là một thời điểm rất có y nghĩa.Sau chiến
dịch Thu đơng Việt Bắc 1947,tình cảm của Đât nớc ở mỗi ngời đều gắn liền với
lòng tự hào,niềm tin vào thắng lợi của kháng chiến.Tình cảm cơng dân của ngời
<i>viết cũng đợc biểu hiện sâu sắc.Lúc này tơi viết bài Nhận đờng nói lên nhận </i>
thức và lịng quyết tâm của mình và cũng là của cả anh em văn nghệ sĩ đi theo
<i>kháng chiến.Bài thơ đợc tổng hợp từ một số bài thơ khác nh Sỏng mỏt trong v </i>

<i>Đêm mít tin.Đoan đầu bài Đất nớc có những câu thơ gần với bài Sáng mat trong </i>

ngoài những tình cảm chung có một chút kỷ niệm riêng t,tôi nhớ có ý thơ:

<i>Cỏ mềm thơm mÃi dÊu ch©n em</i>

“ ”

Những câu thơ nh thế khơng thích hợp với cảm hứng chung về Đất nớc
nên sau toi cũng không lấy lại.Bài thơ đợc viết ra khi tôi đang ởvùng t do kháng
<i>chiến tại Việt Bắc.Khung cảnh mùa thu với những hình ảnh rừng tre phấp </i>“

<i>phới”rồi những cánh đồng bát ngá</i>“ <i>t”, “dòng sông đỏ nặng phù sa”là nhứng </i>
cảnh tợng thực của Việt Bắc trong kháng chiến.Những câu thơ đầu tôi viết về Hà
Nội với nhiều cảm xúc và kỷ niệm.Trong cuộc đời cũ ngời Hà Nội tạm biệt
thành phố ra điđều có những tình cảm lu luyến nh thế với mảnh đat thiêng liêng
của Tổ quốc.Hà Nội vào thu cảnh thiên nhiên rất đẹp.Câu thơ:

<i>Ng</i>

“ <i>ời ra đi đàu không ngoảnh lại</i>
<i>Sau lng thềm nắng lá rơi đầy”</i> ”

rât gần gũi với tâm trạng của tơi.Câu thơ nói lên một thiên nhiên đẹp,rât t nhiên
va tôi cũng không có ý định tơ điểm hoạc tạo nên nên cái đẹp một cách cầu kỳ
nh có ngời nhân xét về cách ngắt nhịp của câu thơ này.Họ cho rằng nắng và lá
cùng rơi đầy trên thềm nhà vắng lặng và câu thơ phải ngắt nhịp sau chữ “ thềm”:
Sau lng thềm/nắng ,lá rơi đày”

Tôi nghĩ nh thế cầu kỳ quá. Bản thân vẻ đẹp vốn giản dị,tự nhiên.Viết về
Hà Nội phải làm sao tạo đợc khơng khí Hà Nội,con ngời cũng nh cảnh vật.Đây
là vấn đề hết sức khó.Bài thơ Đất nớc có nhiều hính ảnh gợi cho tơi nhớ lại một
thời.Trớc hết là hình ảnh của bầu trời thu trong khánh chiến vừa trong xanh,vừa
thăm thẳm.Nhớ hồi nhỏ hay lên vùng Tây hồ nhồi ngắm bầu trời và những áng
mây bay.Bài thơ Đất nớc có nhiều hình ảnhcủa bầu trời thuđúng nh có nhiều
ng-ời nhận xét và phân tích.Cảm hứng về bầu trng-ời,dịng sơng,ruộng địng cũng
chính la cảm hứng về đất nớc.Dạo ấy tôi thơng hay đi công tác trên bờ Sơng
Lơ.Ngày ngay nhin dịng sơng đỏ nặng phù sa chảy xiết về xi,trong lịng cũng
có nhiều xúc động từ đó nảy ra hình ảnh thơ;

<i>Những dịng sơng đỏ nặng phù sa</i>

“ ”

Cũng trên những chặng đờng công tác mỗi buuoỉ chiều khi mặt trời sắp
tắt, nhìn về phía những chân trời xa thấy đồn giặc với những lô cốt,những hàng
dây thép gai giăng đầy làm cho chân trời nh bị xé nát,nham nhở_gây môt ấn
t-ợng nhức nhối căm giận:

<i>Ơi những cánh đồng q chảy máu</i>

“

<i>D©y thÐp gai đâm nát trời chiều ằ</i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

chn ng đợc những âm mu,tội ác của kẻ thù.Cảm hứng chung của bài Đất
n-ớcvận động và phát triển theo hớng đi lên của cuộc kháng chiến rất gian khổvà
ngày càng giành đợc tháng lợi.Dạo ấy chúng tôi hành quân trên nhiều chiến
tr-ờngvà dấu vết còn in lại ở một số hình ảnh trong bài thơ Đât nớc.Những câu
thơ :

<i>Ngày nắng đốt theo đêm ma dội </i>
<i>Mỗi bớc đờng mỗi bớc hy sinh</i>

chính là miêu tả thiên ngiên khắc nghiệt của vùng núi Thợng Lào.Ban ngày
nắng nh lửa đốt và ban đêm ma nh thác đổ.Thiên nhiên khắc nghiệt ấycũng rất
dể sinh ra bệnh tật,đau ốm và vợt qua tất cả.Phần cuối bài Đất nớc mang cảm
hứng của giai đoạn cuối cuộc kháng chiến chống Pháp.Lúc này đã bớc vào thời
kì tổng phản công,chiến dịch Điện Biên Phủ mở ra một vùng rừng núi,hàng trăm
cổ pháo của ta kéo vào trận địa.Những câu thơ :

<i>Sóng nỉ rung trêi giËn d÷</i>

“ ”

đã tiếp nhận những âm vang mạnh mẽ của chiến trờng khi hàng dàn đại bác thi
nhau bắn vào đầu giặc.Hình ảnh những đồn dân cơng tới tấp đến chiến
tr-ờng,bộ đội ào ạt đi vào chiến dịch gợi lên một cái gì đó rất mạnh mẽ của khơng

khí tức nớc tràn bờ.Tơi viết:

<i>Ng</i>

“ <i>êi lªn nh níc vì bê”</i>

chính là nói đen sức mạnh ấy của quân đội ta,của quần chúng cách mạng. Đất
n-ơc đang trải qua những cơn thử thách và hình ảnh của Đất nớc vơn lên từ than
bụi lầy bùn và rạng rỡ ánh sáng mới:

<i>N</i>

<i>“ íc ViƯt Nam tõ m¸u lưa</i>

<i>Rũ bùn đứng dậy sáng loà”</i>

Bài thơ đã kết thúc với âm hởngchiến thắng của chiến trờng Điện Biên
Phủ.

</div>

<!--links-->