Cảm nhận về cuộc sống nhân cách Nguyễn Bỉnh Khiêm qua bài thơ Nhàn

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

W: www.hoc247.net F: www.facebook.com/hoc247.net T: 098 1821 807 Trang | 1

<b>VĂN MẪU LỚP 10 </b>

<b>ĐỀ BÀI: CẢM NHẬN CHUNG CỦA ANH (CHỊ) VỀ CUỘC SỐNG NHÂN CÁCH NGUYỄN </b>

<b>BỈNH KHIÊM QUA BÀI THƠ NHÀN </b>

<b>A. SƠ ĐỒ TÓM TẮT GỢI Ý </b>

<b>B. DÀN BÀI CHI TIẾT </b>
<b>1. Mở bài </b>

- Giới thiệu về bài thơ Nhàn và tác giả Nguyễn Bỉnh Khiêm

<i>- Dẫn dắt vào vấn đề: cuộc sống nhân cách Nguyễn Bỉnh Khiêm qua bài thơ "Nhàn" </i>
<b>2. Thân bài </b>

- Khái quát chung

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

W: www.hoc247.net F: www.facebook.com/hoc247.net T: 098 1821 807 Trang | 2

• Thể thơ: Thơ Nơm Đường luật – thất ngơn bát cú
- Cảm nhận

• Cuộc sống

o Hai câu đầu thể hiện vẻ đẹp của ông trong cuộc sống thuần hậu

✓ <i>Cụ Trạng về sống giữa thôn quê như một “lão nông tri điền”, với những công </i>
<i>cụ quen thuộc của nhà nông: “mai” để đào đất, “cuốc” để xới đất, “cần câu” </i>
để câu cá.

✓ <i>Cách sử dụng số từ : “Một…, một…, một…” cho thấy tư thế hoàn toàn chủ </i>
động, chu đáo và sẵn sàng của ông, hòa vào cuộc sống mới – cuộc sống của
những người nông dân lam lũ, vất vả. Thái độ của Cụ Trạng hồn tồn vui
<i>vẻ, khơng chút buồn phiền: “Thơ thẩn dầu ai vui thú nào” </i>

o Cuộc sống của Nguyễn Bỉnh Khiêm còn mang đậm vẻ đạm bạc mà thanh cao:
✓ Sự đạm bạc là ở những thức ăn quê mùa, dân dã: măng trúc, giá đỗ. Các món

ăn đạm bạc, cây nhà lá vườn do chính bàn tay và sức lao động của Cụ Trạng
làm ra. Không chỉ thế, ông sinh hoạt cũng như bao người dân quê khác:
không cao sang, quyền quý, mà cũng tắm hồ, tắm ao…

✓ Đạm bạc mà không ảm đạm. Đạm bạc mà thanh cao. Cuộc sống thanh cao
trong sự trở về với thiên nhiên, mùa nào thức ấy.

o Yêu thiên nhiên nên Nguyễn Bỉnh Khiêm trở về sống với thiên nhiên. Yêu đến
độ giữa con người và thiên nhiên khơng cịn khoảng cách. Bốn mùa, mùa nào
cũng có những ưu đãi cuộc sống thanh tao của Nguyễn Bỉnh Khiêm. Về với thiên
nhiên, sống hịa hợp với tự nhiên là thốt ra ngồi vịng ganh đua của thói tục,
khơng bị cuốn hút vào vịng xốy danh lợi.

• Nhân cách

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

W: www.hoc247.net F: www.facebook.com/hoc247.net T: 098 1821 807 Trang | 3

o Nguyễn Bỉnh Khiêm là người trí tuệ sáng suốt, tỉnh táo và un thâm. Ơng tìm
<i>đến say để mà tỉnh: Rượu đến cội cây ta sẽ uống/ Nhìn xem phú quý tựa chiêm </i>

<i>bao. </i>

o <i>Ơng tỉnh táo chọn lựa cho mình một nơi thư thái của tâm hồn “nơi vắng vẻ”, mặc </i>
<i>cho người đời đua nhau tìm “chốn lao xao”. Như vậy khơng có nghĩa là ơng thích </i>
cuộc sống nhàn hạ, thích hưởng thụ, thích xa lánh xã hội và cuộc đời. Ơng chỉ
muốn bảo tồn nhân cách trong sạch của mình giữa cuộc sống phàm tục, muốn
tìm về với thiên nhiên xa rời danh lợi. Bởi ông nhận ra công danh, phú quý chỉ
<i>là giấc chiêm bao </i>

<b>3. Kết bài: </b>

- Cảm nhận, đánh giá chung về vấn đề

- Mở rộng vấn đề bằng sự liên tưởng và cảm nhận của mỗi cá nhân
<b>C. BÀI VĂN MẪU </b>

Nguyễn Bỉnh Khiêm là một nhà nho uyên thâm nổi tiếng trong thời kì phân tranh
Trịnh - Nguyễn. Sống trong thời loạn lạc, ông không ủng hộ thế lực phong kiến nào mà
tìm đường lui về quê ẩn dật theo đúng lối sống của đạo Nho. Bài thơ Nhàn là một trong
những tác phẩm viết bằng chữ Nôm, rút trong Bạch Vân quốc ngữ thi tập của ông. Bài thơ
cho thấy một phần cuộc sống và quan niệm sống của tác giả trong xã hội loạn lạc hiện
thời.Cuộc sống của Nguyễn Bỉnh Khiêm hiện lên trong bài thơ là cuộc sống giản dị, đạm
bạc (đơn giản) nhưng thanh cao, trong sạch. Mở đầu bài thơ là hai câu thơ:

<i>“Một mai một quốc một cần câu </i>
<i>Thơ thẩn dầu ai vui thú nào” </i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

W: www.hoc247.net F: www.facebook.com/hoc247.net T: 098 1821 807 Trang | 4
<i>“Thu ăn măng trúc đông ăn giá </i>

<i>Xuân tắm hồ sen hạ tắm ao” </i>

Món ăn của ơng là những thức có sẵn ở ruộng vườn, mùa nào thức nấy: măng, trúc,
giá,.... những món rất giản dị đời thường. Cuộc sống sinh hoạt của cụ giống như một người
nông dân thực thụ, cũng tắm hồ, tắm ao. Hai câu thơ vẽ nên cảnh sinh hoạt bốn mùa của
tác giả, mùa nào cũng thong dong, thảnh thơi. Qua đó ta thấy được một cách sống thanh
cao, nhẹ nhàng, tránh xa những lo toan đời thường. Ngoài thể hiện cuộc sống đời thường
tác giả còn thể hiện triết lí sống, nhân cách của ơng:

<i>“Ta dại ta tìm nơi vắng vẻ </i>

<i>Người khơn người đến chốn lao xao” </i>

<i>Tìm nơi “vắng vẻ” khơng phải là xa lánh cuộc đời mà tìm nơi mình thích thú được </i>
sống thoải mái, hoà nhập với thiên nhiên, lánh xa chốn quan trường, lợi lộc để tìm chốn
<i>thanh cao.“Chốn lao xao” là chốn vụ lợi, chạy theo vinh hoa, lợi ích vật chất, giành giật </i>
hãm hại lẫn nhau. Rõ ràng Nguyễn Bỉnh Khiêm cho cách sống nhàn nhã là xa lánh không
quan tâm tới danh lợi. Tác giả mượn lời nói của địi thường để diễn đạt quan niệm sống
của mình mặc người đời cho là khơn hay dại. Đó cũng chính là quan niệm của Nho sĩ thời
<i>loạn vẫn tìm về nơi yên tĩnh để ở ẩn.Nghệ thuật đối: “ta” đối với “người”, “dại” đối với </i>

<i>“khôn”, “nơi vắng vẻ” đối với “chốn lao xao” tạo sự so sánh giữa hai cách sống, qua đó </i>

khẳng định triết lí sống của tác giả. Khơng những thế hình ảnh thơ cuối như lần nữa khẳng
định triết lí sống của tác giả:

<i> “Rượu đến cội cây ta sẽ uống </i>

<i>Nhìn xem phú quý tựa chiêm bao” </i>

Trong hơi men nồng nàn cùng sự bình yên của làng quê nhà thơ nhận ra phú quý

quả thật chỉ là một giấc chiêm bao. Nó cũng sẽ mau chóng tan thành mây khói.

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

W: www.hoc247.net F: www.facebook.com/hoc247.net Y: youtube.com/c/hoc247tvc 1
<b>Website HOC247 cung cấp một môi trường học trực tuyến sinh động, nhiều tiện ích thơng minh, </b>
<b>nội dung bài giảng được biên soạn công phu và giảng dạy bởi những giáo viên nhiều năm kinh </b>
<b>nghiệm, giỏi về kiến thức chuyên môn lẫn kỹ năng sư phạm đến từ các trường Đại học và các </b>
trường chuyên danh tiếng.

<b>I. </b>

<b>Luyện Thi Online</b>

- <b>Luyên thi ĐH, THPT QG: Đội ngũ GV Giỏi, Kinh nghiệm từ các Trường ĐH và THPT danh tiếng xây </b>
<b>dựng các khóa luyện thi THPTQG các mơn: Tốn, Ngữ Văn, Tiếng Anh, Vật Lý, Hóa Học và Sinh Học. </b>
- <b>Luyện thi vào lớp 10 chun Tốn: Ơn thi HSG lớp 9 và luyện thi vào lớp 10 chuyên Toán các </b>

<i>trường PTNK, Chuyên HCM (LHP-TĐN-NTH-GĐ), Chuyên Phan Bội Châu Nghệ An và các trường Chuyên </i>
<i>khác cùng TS.Trần Nam Dũng, TS. Pham Sỹ Nam, TS. Trịnh Thanh Đèo và Thầy Nguyễn Đức Tấn. </i>

<b>II. Khoá Học Nâng Cao và HSG </b>

- <b>Toán Nâng Cao THCS:</b> Cung cấp chương trình Tốn Nâng Cao, Tốn Chun dành cho các em HS THCS
lớp 6, 7, 8, 9 u thích mơn Tốn phát triển tư duy, nâng cao thành tích học tập ở trường và đạt điểm tốt
ở các kỳ thi HSG.

- <b>Bồi dưỡng HSG Toán: Bồi dưỡng 5 phân mơn Đại Số, Số Học, Giải Tích, Hình Học và Tổ Hợp dành cho </b>
<i>học sinh các khối lớp 10, 11, 12. Đội ngũ Giảng Viên giàu kinh nghiệm: TS. Lê Bá Khánh Trình, TS. Trần </i>

<i>Nam Dũng, TS. Pham Sỹ Nam, TS. Lưu Bá Thắng, Thầy Lê Phúc Lữ, Thầy Võ Quốc Bá Cẩn cùng đôi HLV đạt </i>

thành tích cao HSG Quốc Gia.

<b>III. </b>

<b>Kênh học tập miễn phí</b>

- <b>HOC247 NET: Website hoc miễn phí các bài học theo chương trình SGK từ lớp 1 đến lớp 12 tất cả các </b>
môn học với nội dung bài giảng chi tiết, sửa bài tập SGK, luyện tập trắc nghiệm mễn phí, kho tư liệu tham
khảo phong phú và cộng đồng hỏi đáp sôi động nhất.

- <b>HOC247 TV: Kênh Youtube cung cấp các Video bài giảng, chuyên đề, ôn tập, sửa bài tập, sửa đề thi miễn </b>
phí từ lớp 1 đến lớp 12 tất cả các môn Toán- Lý - Hoá, Sinh- Sử - Địa, Ngữ Văn, Tin Học và Tiếng Anh.

<i><b>Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai </b></i>

<i><b> Học mọi lúc, mọi nơi, mọi thiết bi – Tiết kiệm 90% </b></i>

<i><b>Học Toán Online cùng Chuyên Gia </b></i>

</div>

<!--links-->