Thuyết minh về Tháp Chàm Poshanư - Bình Thuận

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>Đề bài: Thuyết minh về Tháp Chàm Poshanư - Bình Thuận</b>
<b>Bài làm</b>

Trong thời kỳ phát triển hưng thịnh của mình, vương quốc Chăm-pa đã để lại
cho hậu thế nhiều cơng trình kiến trúc có giá trị nghệ thuật, trở thành những di
sản vô giá ngày nay . Trong đó, tháp Chàm Poshanư được coi là cơng trình
chứa nhiều tinh hoa kiến trúc của người Chăm cổ nhất.

Tinh hoa văn hóa của người Chăm cổ

Nhóm đền tháp Chăm Poshanư (Phố Hài) được xây dựng từ thế kỷ 9, thuộc
phong cách Hòa Lai – là một trong số nhiều phong cách nghệ thuật cổ của
Chăm-pa. Khi mới xây dựng, tháp Chàm Poshanư được coi là cơng trình vĩ đại
và là biểu tượng của Vương quốc Chăm-pa thời đó.

Ngày nay, cụm tháp Poshanư cổ vẫn còn được lưu giữ khá nguyên vẹn và nổi
bật nhất trong số các di tích cịn sót lại của người Chăm ở Bình Thuận như:
nhóm tháp Bà Châu Rế (Hàm Phú – Hàm Thuận Bắc), nhóm tháp Pơdam (Phú
Lạc – Tuy Phong). Tháp nằm cách trung tâm thành phố Phan Thiết khoảng
7km về hướng đông bắc, ở đồi Bà Nài, phường Phú Hải.

Tháp Chàm Poshanư còn được biết đến với nhiều tên gọi khác nhau như Po
Sah Inư (hay tháp Chăm Phố Hài), được Bộ Văn hóa xếp hạng di tích kiến trúc
nghệ thuật quốc gia năm 1991. Với những đường nét nghệ thuật kiến trúc
truyền thống tinh tế và độc đáo, dấu ấn thời kỳ phát triển hưng thịnh của vương
quốc Chăm-pa vẫn còn được lưu giữ rõ nét trên cơng trình kiến trúc tiêu biểu
này.

Cụm di tích tháp Chàm Poshanư ngày nay là một trong những điểm đến du lịch
thu hút với những ai yêu lịch sử, văn hóa. Ban đầu, tháp Chàm Poshanư được
xây dựng để thờ phụng thần Shiva (vị thần quyền năng được người Ấn Độ và

người Chăm rất tôn sùng, thành kính). Sau này, người Chăm xây dựng thêm
nơi thờ công chúa Pôshanư, con gái vua Po Parachanh vào khoảng thế kỷ 14.
Quy mô của tháp Chàm Poshanư tuy không đồ sộ, bề thế như các cụm tháp
Chăm khác nhưng lại chứa đựng được tinh hoa văn hóa của người Chăm cổ.
Đó là kỹ nghệ kiến trúc và trang trí đặc biệt để tạo ra những cơng trình cổ kính,
uy nghiêm, kỳ bí của người Chăm-pa.

Khi tới đây, du khách khơng chỉ được chiêm ngưỡng và tìm hiểu nét độc đáo
của cơng trình kiến trúc này mà cịn có những kiến giải riêng của mình về
những điều thú vị hiện diện trên di tích cổ này mà đến nay chưa có lời giải đáp.
Kiến trúc độc đáo

Chắc chắn, điều đầu tiên du khách thấy hấp dẫn khi đến thăm tháp Chàm
Poshanư là kiến trúc độc đáo của nơi đây. Cụm di tích tháp này mang đậm
phong cách kiến trúc Hòa Lai, như được xây bằng gạch đỏ và gắn kết bởi một
chất kết dính đặc biệt, các cửa tháp có hình vịm cuốn, mặt bằng tháp hình
vng, hình dáng tháp thu nhỏ dần khi lên cao, bề mặt được chạm khắc nhiều
hoa văn tinh tế, cột trụ tròn...

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

Được coi là tuyệt tác mà người Chăm, cụm tháp Poshanư gồm một tháp chính
và 2 tháp phụ, đều là tháp vng nhiều tầng. Cịn nhiều tháp khác đã sụp đổ
nay chỉ cịn là đống tàn tích.

Tháp chính A cao 15m, gồm 3 tầng, cửa chính hướng về phía Đơng vì người
Chăm cổ tin rằng đây là nơi trú ngụ của thần linh. Trong tháp chính thờ bộ
phận sinh thực khí Linga – Yoni bằng chất liệu đá xanh đen nguyên khối.
Tháp C thờ Thần Lửa nằm bên cạnh tháp chính, có một cửa hướng về phía
Đơng. Đây là khối tháp nhỏ nhất trong 3 tháp, chỉ cao hơn 4m.

Xa hơn là tháp B thờ Thần Bò Nandi. Theo truyền thuyết, thần Bò là vật cưỡi

của thần Shiva. Cơ bản tháp B có hình dáng giống tháp chính nhưng đơn giản
hơn, tháp cao khoảng 12m.

Chuyện tình son sắt của công chúa Poshanư

Những câu chuyện cổ gắn với tháp Chàm Poshanư cũng là một trong những
điều khiến du khách cảm động. Trong đó có chuyện tình sắt son của cơng chúa
Poshanư.

Tương truyền, tháp Chăm được xây dựng để tưởng nhớ mối tình của cơng chúa
Pơshanư và lãnh chúa Po Sahaniempar. Theo truyền thuyết dân tộc Chăm, lịch
sử ra đời của Tháp gắn liền với chuyện tình đầy hạnh phúc nhưng cũng rất
thương đau của công chúa Poshanư và lãnh chúa Po Sahaniempar (theo đạo
Hồi, sống ở vùng Ma Lâm).

Trải qua nhiều trở ngại của luật tục tôn giáo, công chúa đã quyết định se duyên
cùng lãnh chúa. Nhưng em trai cơng chúa khơng muốn chị mình kết hơn cùng
người ngoại tộc nên đã bày mưu chia rẽ đôi vợ chồng. Trong một lần hành
hương về, Po Sahaniempar không thấy vợ chờ đón, hiểu nhầm rằng Poshanư đã
phản bội mình nên bỏ về phía nam.

Poshanư lặn lội đi tìm chồng để giải thích, khi đến Núi Ơng – Tánh Linh thì
tìm được chồng, nhưng lúc này ông đã yêu một người con gái dân tộc Raglây
tên là Chargo. Cuối đời, Poshanư đã sống một mình ở Bianneh.

Để tơn vinh mối tình sâu lắng và công ơn bà Poshanư hướng dẫn nhân dân
trồng trọt, khai rẫy, trồng bong dệt vải, dạy người dân những quy tắc ứng xử,
giao tiếp tiến bộ… người Chăm đã tạc tượng Bà và thờ trong tháp.

</div>

<!--links-->