Quản lý nhà nước đối với Hội Chữ thập đỏ Việt Nam (Luận văn thạc sĩ)

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
…………/…………

BỘ NỘI VỤ
……/……

HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA

PHẠM THỊ HÀ CHIÊN

QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC
ĐỐI VỚI HỘI CHỮ THẬP ĐỎ VIỆT NAM

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG

HÀ NỘI, 2019


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
…………/…………

BỘ NỘI VỤ
……/……

HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA

PHẠM THỊ HÀ CHIÊN

QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC
ĐỐI VỚI HỘI CHỮ THẬP ĐỎ VIỆT NAM
LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG

MÃ SỐ: 8 34 04 03

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. Phạm Đức Chính

HÀ NỘI, 2019


LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan luận văn này là cơng trình nghiên cứu khoa học của
riêng tơi, dưới sự hướng dẫn của Phó giáo sư, Tiến sĩ Phạm Đức Chính, Học
viện Hành chính Quốc gia.
Luận văn này được hồn thành bởi sự nỗ lực của bản thân, các số liệu,
kết quả nêu trong Luận văn là xác thực có nguồn góc rõ ràng.
TÁC GIẢ LUẬN VĂN

Phạm Thị Hà Chiên


LỜI CẢM ƠN
Trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu tại Học viện Hành chính
Quốc gia, được sự quan tâm giúp đỡ nhiệt tình và đầy trách nhiệm của quý
thầy cô giáo, lãnh đạo Học viện đã giúp tác giả hồn thành khóa đào tạo
chun ngành Quản lý cơng và đề tài nghiên cúu.
Tác giả xin bày tỏ lòng kính trọng và biết ơn sâu sắc tới quý thầy, cô
giáo đã quan tâm, giúp đỡ, tạo điều kiện thuận lợi cho tác giả trong quá trình
học tập và nghiên cứu. Đặc biệt, xin được bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc nhất tới
PGS.TS Phạm Đức Chính, người thầy đã giúp đỡ, hướng dẫn tác giả trong
suốt quá trình làm đề tài nghiên cứu này.
Mặc dù có nhiều cố gắng, song do khả năng nghiên cứu của tác giả có
hạn, kinh nghiệm trong nghiên cứu khoa học còn hạn chế, do đó tác giả rất

mong nhận được sự đóng góp, chỉ bảo tận tình của q thầy, cơ giáo, các bạn
đồng nghiệp để luận văn này được bổ sung và hoàn thiện hơn.
Xin trân trọng cảm ơn!
TÁC GIẢ LUẬN VĂN

Phạm Thị Hà Chiên


MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN
LỜI CẢM ƠN
DANH MỤC CÁC BẢNG
DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ
MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1
Chương 1. CƠ SỞ KHOA HỌC VỀ QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI
HỘI CHỮ THẬP ĐỎ ...................................................................................... 7
1.1. Những vấn đề chung về Hội và quản lý nhà nước đối với Hội Chữ thập
đỏ ................................................................................................................... 7
1.1.1. Khái niệm hội .................................................................................. 7
1.1.2. Khái niệm về Hội Chữ thập đỏ...................................................... 10
1.1.3. Khái niệm quản lý nhà nước và quản lý nhà nước đối với Hội Chữ
thập đỏ ..................................................................................................... 11
1.1.3.1. Khái niệm quản lý nhà nước: ..................................................... 11
1.1.4. Vai trò của quản lý nhà nước đối với Hội Chữ thập đỏ Việt Nam ..... 13
1.1.5. Đặc điểm của quản lý nhà nước đối với Hội Chữ thập đỏ Việt
Nam ......................................................................................................... 16
1.1.6. Chủ thể quản lý nhà nước đối với hoạt động của Hội Chữ thập đỏ
Việt Nam .................................................................................................. 19
1.2. Nội dung quản lý nhà nước đối với hoạt động của Hội Chữ thập đỏ
Việt Nam ..................................................................................................... 20

1.2.1 Ban hành và tổ chức thực hiện văn bản quy phạm pháp luật, chính
sách về hoạt động chữ thập đỏ................................................................ 21
1.2.2. Tuyên truyền, phổ biến chính sách, pháp luật về hoạt động chữ thập
đỏ ............................................................................................................. 22
1.2.3. Thanh tra, kiểm tra việc thực hiện pháp luật về hoạt động chữ thập
đỏ; giải quyết khiếu nại, tố cáo và xử lý vi phạm pháp luật về hoạt động
chữ thập đỏ. ............................................................................................. 24
1.2.4. Thực hiện thống kê, thông tin, tuyên truyền, báo cáo về hoạt động
chữ thập đỏ. ............................................................................................. 25


1.2.5. Hợp tác quốc tế về hoạt động chữ thập đỏ. ................................. 26
1.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý nhà nước đối với Hội Chữ thập đỏ Việt
Nam ............................................................................................................. 28
1.3.1. Các yếu tố chủ quan ....................................................................... 28
1.3.2. Yếu tố khách quan ......................................................................... 31
1.4. Kinh nghiệm quản lý nhà nước đối với Hội Chữ thập đỏ của một số nước
trên thế giới .................................................................................................. 33
1.4.1. Kinh nghiệm của một số nước......................................................... 33
1.4.2. Các giá trị tham khảo cho Việt Nam ............................................. 35
Tiểu kết Chương 1........................................................................................ 37
Chương 2. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI HOẠT
ĐỘNG CỦA HỘI CHỮ THẬP ĐỎ VIỆT NAM ....................................... 38
2.1. Giới thiệu chung về Hội Chữ thập đỏ Việt Nam ................................. 38
2.1.1. Lịch sử hình thành ......................................................................... 38
2.1.2. Tổ chức bộ máy của Hội Chữ thập đỏ Việt Nam .......................... 39
2.1.3. Về đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức của Hội Chữ thập đỏ Việt
Nam ......................................................................................................... 44
2.1.4. Về kết quả hoạt động của Hội Chữ thập đỏ Việt Nam .................. 48
2.2. Thực trạng quản lý nhà nước đối với hoạt động của Hội Chữ thập đỏ Việt

Nam ............................................................................................................. 54
2.2.1. Một số yếu tố đặc thù về tổ chức và hoạt động của Hội Chữ thập
đỏ Việt Nam ............................................................................................. 54
2.2.2. Thực trạng ban hành và tổ chức thực hiện các văn bản quy phạm
pháp luật .................................................................................................. 56
2.2.3. Thực trạng công tác tuyên truyền, phổ biến chính sách, pháp luật
về hoạt động chữ thập đỏ ........................................................................ 61
2.2.4. Thực trạng việc thực hiện các chế độ, chính sách đối với đội ngũ
cán bộ, công chức của Hội Chữ thập đỏ.....................................�ịnh số 121/2003/NĐ-CP ngày 21/10/2003 về
chế độ, chính sách đối với cán bộ, công chức ở xã, phường, thị trấn
8. Thủ tướng Chính phủ (2018), Điều lệ Hội Chữ thập đỏ Việt Nam,
nhiệm kỳ 2017-2022.
9. Thủ tướng Chính phủ (2018), Chỉ thị số 18-CT/TTg ngày 8/7/2018 về
nâng cao hiệu quả công tác nhân đạo và hoạt động chữ thập đỏ trong
tình hình mới.
10. Thủ tướng Chính phủ (2010), Quyết định số 68/2010/QĐ-TTg ngày 01
tháng 11 năm 2010 về việc quy định hội có tính chất đặc thù.
11. Bộ trưởng Bộ Nội vụ (1947), Nghị định số 77-NV ngày 31/5/1947. Nghị
định cho phép Hội Hồng thập tự Việt Nam thành lập và hoạt động.
111


12.Bộ Giáo dục và Đào tạo (2014), Thông tư 07/2014/TT-BGDĐT ngày
14/3/2014 Quy định về hoạt động Chữ thập đỏ trong trường học
13.Bộ Nội vụ, Bộ Lao động Thương binh và xã hội, Bộ Y tế (2013),
Thông tư liên tịch số 02/2013/TTLT-BNV-BLĐTBXH-BTC-BYT,
ngày 09/7/2013 của Bộ nội vụ-Bộ lao động Thương binh và xã hội-Bộ
tài chính-Bộ y tế hướng dẫn quy trình, thủ tục, hồ sơ, mức hỗ trợ người
đang trực tiếp tham gia hoạt động Chữ thập đỏ bị tai nạn dẫn đến thiệt
hại về sức khỏe

14. Bộ Nội vụ (2013), Thông tư số 03/2013/TT/BNV ngày 16/4/2013 Quy
định chi tiết thi hành Nghị định số 45/2010/NĐ-CP ngày 21/4/2010 của
Chính phủ quy định về tổ chức, hoạt động và quản lý Hội và Nghị định
số 33/2012/NĐ-CP ngày 13/4/2012 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung
một số điều của Nghị định số 45/2010/NĐ-CP
15.Bộ Tài chính (2008), Thơng tư số 72/2008/TT-BTC ngày 31/7/2008
Hướng dẫn nghị định số 64/2008/NĐ-CP ngày 14/5/2008 của Chính
phủ về vận động, tiếp nhận, phân phối và sử dụng các nguồn đóng góp
tự nguyện hỗ trợ nhân dân khắc phục khó khăn do thiên tai, hỏa hoạn,
sự cố nghiêm trọng, các bệnh nhân mắc bệnh hiểm nghèo
16. Bộ Tài chính (1997), Thơng tư Bộ Tài chính số 85/1997/TT-BTC ngày
22/1/1997 hướng dẫn thực hiện chỉ thị 254/TTg ngày 6/5/1994 về việc
các cấp chính quyền hỗ trợ và tạo điều kiện nâng cao hiệu quả hoạt
động của Hội Chữ thập đỏ Việt Nam
17.Ban Tổ chức cán bộ Chính phủ (1995), Thơng tư 252/TCCP.TC của
Ban Tổ chức cán bộ Chính phủ ngày 20/11/1995 Hướng dẫn thực hiện
Chỉ thị 254/TTg ngày 16/5/1994 của Thủ tướng Chính phủ “về việc cấp
Chính quyền hỗ trợ và tạo điều kiện để nâng cao hiệu quả hoạt động
của Hội Chữ thập đỏ Việt Nam”
112


18.Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh (2009), Quyết định của
HVCTQGHCM số 2602/QĐ-HVCT-HCQG ngày 8/10/2009 về việc bổ
sung chun đề về cơng tác CTĐ vào Chương trình đào tạo cán bộ lãnh
đạo, quản lý của Đảng, chính quyền, đoàn thể, nhân dân cấp cơ sở” (hệ
trung cấp lý luận Chính trị-hành chính)
19.Hội Chữ thập đỏ Việt Nam (2018), Đề án xây dựng tổ chức Hội là tổ
chức nòng cốt trong hoạt động nhân đạo
20.Hội Chữ thập đỏ Việt Nam (2017), Văn kiện Đại hội Đại biểu toàn

quốc lần thứ X, nhiệm kỳ 2017-2022
21.Hội Chữ thập đỏ Việt Nam (2016), Lịch sử Hội Chữ thập đỏ Việt Nam
22.Hội Chữ thập đỏ Việt Nam (2015), Báo cáo chuyên đề Xây dựng Hội
cơ sở vững mạnh
23.Hội Chữ thập đỏ Việt Nam (2015), Báo cáo tổng kết 5 năm thi hành
Luật hoạt động Chữ thập đỏ
24.Hội Chữ thập đỏ Việt Nam (2008), Chuyên đề kinh nghiệm của Hội
Chữ thập đỏ một số Hội quốc gia trong việc xây dựng luật về Hội Chữ
thập đỏ
25.Ban Chỉ đạo quốc gia vận động hiến máu tình nguyện (2017), Báo cáo
tổng kết 10 năm Cơng tác vận động hiến máu tình nguyện theo Quyết
định của Thủ tướng Chính phủ.
26.Vũ Minh Hồng (2001), Bàn về khái niệm hội (tài liệu phục vụ cuộc tọa
đàm về đối tượng, phạm vi điều chỉnh Luật Hội), Ban Tổ chức cán bộ
chính phủ, Hà Nội.
27.Hồ Chí Minh (2000), tồn tập, tập 12, Nxb chính trị quốc gia.
28.Võ Nguyên Giáp (1993), tư tưởng Hồ Chí Minh- q trình hình thành
và phát triển, Nxb Sự thật.
29.Bùi Huy Khiên (2014), Quản ký công, NXB Chính trị - Hành chính
113


30.Tạ Xuân Tiếu (2001), Vai trò của bộ, ngành trong quản lý nhà nước đối
với các hội (tài liệu phục vụ cuộc tọa đàm về đối tượng, phạm vi điều
chỉnh luật Hội), Ban Tổ chức cán bộ Chính phủ, Hà Nội.
31.Nguyễn Thị Hoài Thu (2006), Hoàn thiện pháp luật về Hội nhân đạo ở
Việt Nam hiện nay. Luận văn thạc sỹ luật của Nguyễn Thị Hoài Thu,
Trường Đại học Luật Hà Nội (2006).

114

PHỤ LỤC 1
DANH MỤC VĂN BẢN QUY PHẠM PHÁP LUẬT
LIÊN QUAN ĐẾN HOẠT ĐỘNG CHỮ TẬP ĐỎ

Stt

1.

Tên văn bản

Nghị định quy định chi tiết và

Số ký hiệu

03/2011/NĐ-CP

biện pháp thi hành Luật hoạt động

Ngày,

Văn bản

tháng,

được sửa đổi,

ban hành

thay thế

ngày
7/1/2011

Chữ thập đỏ

Đến nay đã
có một số quy
định

trong

Nghị định này
được sửa đổi,
bổ sung cho
phù hợp với
thực tiễn.
2.

Thông tư của Bộ Nội vụ quy định 03/2013/TT/BNV
chi tiết thi hành Nghị định số

ngày
16/4/2013

45/2010/NĐ-CP ngày 21/4/2010
của Chính phủ quy định về tổ
chức, hoạt động và quản lý Hội và
Nghị định số 33/2012/NĐ-CP

ngày 13/4/2012 của Chính phủ
sửa đổi, bổ sung một số điều của
Nghị định số 45/2010/NĐ-CP

115


3.

Thông tư liên tịch của Bộ nội vụ-

02/2013/TTLT-

ngày

Bộ lao động Thương binh và xã

BNV-

09/7/2013

hội-Bộ tài chính-Bộ y tế hướng

BLĐTBXH-

dẫn quy trình, thủ tục, hồ sơ, mức

BTC-BYT

hỗ trợ người đang trực tiếp tham

gia hoạt động Chữ thập đỏ bị tai
nạn dẫn đến thiệt hại về sức khỏe
4.

Thông tư của Bộ giáo dục và đào

07/2014/TT-

ngày

tạo quy định về hoạt động Chữ

BGDĐT

14/3/2014

thập đỏ trong trường học
5.

Thơng tư của Bộ tài chính hướng 72/2008/TT-BTC
dẫn nghị định số 64/2008/NĐ-CP

ngày
31/7/2008

ngày 14/5/2008 của Chính phủ về
vận động, tiếp nhận, phân phối và
sử dụng các nguồn đóng góp tự
nguyện hỗ trợ nhân dân khắc phục
khó khăn do thiên tai, hỏa hoạn,

sự cố nghiêm trọng, các bệnh
nhân mắc bệnh hiểm nghèo
6.

Thông tư của Bộ giáo dục - Đào

07/2014/TT-

ngày

tạo ban hành quy định về hoạt

BGDĐT

14/3/2014

Thông tư của Bộ Y tế ban hành

17/2014/TT-

ngày

quy định việc cấp giấy phép hoạt

BYT

02/6/2014

động Chữ thập đỏ trong trường
học

7.

động đối với trạm, điểm sơ cấp
cứu chữ thập đỏ và việc huấn

116


luyện sơ cấp cứu chữ thập đỏ
8.

Thông tư của Bộ Y tế quy định

04/2014/TT-

ngày

điều kiện hoạt động, thủ tục thành

BYT

02/6/2014

Thông tư của Bộ Y tế ban hành

30/2014/TT-

ngày

quy định về khám, chữa bệnh

BYT

28/8/2014

lập cơ sở hiến máu Chữ thập đỏ
9.

nhân đạo.

117


PHỤ LỤC 2
DANH MỤC CÁC QUY CHẾ LIÊN QUAN
ĐẾN CÁC HOẠT ĐỘNG CỦA HỘI CHỮ THẬP ĐỎ
Tên Văn bản

STT

Số ký hiệu

Thẩm quyền
ban hành

1

Quy chế Tổ chức và hoạt

Số: 74/QC-

động của cơ sở bảo trợ xã

TƯHCTĐ ngày

TW

Hội

Chữ

22/3/2013

thập

đỏ

Việt

hội

Ban Thường vụ

Nam
2

Quy chế Tổ chức và hoạt

Số: 75/QC-

động của Bếp ăn tình

TƯHCTĐ ngày

TW

Hội

Chữ

22/3/2013

thập

đỏ

Việt

thương trong bệnh viện

Ban Thường vụ

Nam
3

Quy chế Tổ chức và hoạt

Số: 76/QC-

Ban Thường vụ

động của Trung tâm Phịng

TƯHCTĐ ngày

TW

Hội

Chữ

ngừa và Ứng phó thảm họa

22/3/2013

thập

đỏ

Việt

Nam
4

Quy chế Tổ chức và hoạt

Số: 77/QC-

động của Đội Ứng phó thảm

TƯHCTĐ ngày

TW

Hội

Chữ

22/3/2013

thập

đỏ

Việt

họa

Ban Thường vụ

Nam
5

Quy chế Tổ chức và hoạt

Số: 78/QC-

động của Cơ sở khám, chữa

TƯHCTĐ ngày

TW

Hội

Chữ

22/3/2013

thập

đỏ

Việt

bệnh

Ban Thường vụ

Nam
6

Quy chế Tổ chức và hoạt

118

Số: 79/QC-

Ban Thường vụ

động của Đội Khám chữa
bệnh lưu động

TƯHCTĐ ngày

TW

Hội

Chữ

22/3/2013

thập

đỏ

Việt

Nam
7

Quy chế Tổ chức và hoạt

Số: 80/QC-

động của Trạm điểm sơ cấp

TƯHCTĐ ngày

TW

Hội

Chữ

22/3/2013

thập

đỏ

Việt

cứu

Ban Thường vụ

Nam
8

Quy chế Tổ chức và hoạt
động của cơ sở hiến máu

Số: 81/QC-

Ban Thường vụ

TƯHCTĐ ngày

TW

Hội

Chữ

22/3/2013

thập

đỏ

Việt

Nam
9

Quy chế Tổ chức và hoạt

Số: 82/QC-

động của các loại hình câu lạc

TƯHCTĐ ngày

TW

Hội

Chữ

22/3/2013

thập

đỏ

Việt

bộ hiến máu nhân đạo

Ban Thường vụ

Nam
10

Quy chế Tổ chức và hoạt

Số: 83/QC-

động của tình nguyện viên

TƯHCTĐ ngày

TW

Hội

Chữ

22/3/2013

thập

đỏ

Việt

chữ thập đỏ

Ban Thường vụ

Nam
11

Quy chế Quản lý giảng viên,

Số: 84/QC-

tập huấn viên, hướng dẫn viên

TƯHCTĐ ngày

TW

Hội

Chữ

22/3/2013

thập

đỏ

Việt

Ban Thường vụ

Nam
12

Quy chế Ký kết và quản lý

Số: 85/QC-

thỏa thuận hợp tác trong các

TƯHCTĐ ngày

TW

Hội

Chữ

22/3/2013

thập

đỏ

Việt

hoạt động chữ thập đỏ.

Ban Thường vụ

Nam
119


13

Quy chế Tiếp nhận, quản lý,
phân phối hàng cứu trợ

Số: 86/QC-

Ban Thường vụ

TƯHCTĐ ngày

TW

Hội

Chữ

22/3/2013

thập

đỏ

Việt

Nam
14

Quy chế Tổ chức và hoạt

Số: 87/QC-

động của Cơ sở huấn luyện kỹ

TƯHCTĐ ngày

TW

Hội

Chữ

22/3/2013

thập

đỏ

Việt

năng sơ cấp cứu

Ban Thường vụ

Nam

120