Đề thi HK1 môn Ngữ văn 11 năm 2020 Trường THPT Lê Trung Đình có đáp án

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>TRƯỜNG THPT LÊ TRUNG ĐÌNH </b> <b>ĐỀ THI HK1 </b>
<b>MÔN: NGỮ VĂN 11 </b>
<b>NĂM HỌC: 2020 – 2021 </b>
<b>(Thời gian làm bài: 90 phút) </b>

<b>Phần I. Đọc – hiểu (3 điểm): </b>

Đọc đoạn trích sau và trả lời các câu hỏi:

Tỉnh dậy hắn thấy hắn già mà vẫn cịn cơ độc. Buồn thay cho đời! Có lý nào như thế được? Hắn
đã già rồi hay sao? Ngồi bốn mươi tuổi đầu...Dẫu sao, đó khơng phải tuổi mà người ta mới bắt
đầu sửa soạn. Hắn đã tới cái dốc bên kia của đời. Ở những người như hắn, chịu đựng bao nhiêu
là chất độc, đày đoạ cực nhọc, mà chưa bao giờ ốm, một trận ốm có thể gọi là dấu hiệu báo rằng
cơ thể đã hư hỏng nhiều. Nó là một cơn mưa gió cuối thu cho biết trời gió rét, nay mùa đơng đã
đến. Chí Phèo hình như đã trơng trước thấy tuổi già của hắn, đói rét và ốm đau, và cơ độc, cái
này cịn đáng sợ hơn đói rét và ốm đau.

(Chí Phèo - Nam Cao)
<b>Câu 1. (1,0 điểm): Điều khiến Chí Phèo buồn và sợ nhất khi tỉnh rượu là gì? </b>

<b>Câu 2. (1,0 điểm): Đoạn văn trên được viết theo hình thức ngơn ngữ gì? Tác dụng ? </b>

<b>Câu 3. (1,0điểm): Hãy viết một đoạn văn ngắn (không quá 10 câu) bàn về tác hại của rượu. </b>
<b>Phần II. Làm văn (7 điểm): </b>

Trước cái chết của cụ cố tổ thái độ của những thành viên trong gia đình được thể hiện như thế
nào trong đoạn trích “Hạnh phúc của một tang gia” - Vũ Trọng Phụng ? Qua đó, anh/chị có suy
nghĩ gì về lịng hiếu thảo của con người trong xã hội hiện nay.

<b>GIẢI CHI TIẾT </b>
<b>Phần I. Đọc – hiểu (3 điểm): </b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

<b>Câu 2. </b>Đoạn văn trên được viết theo hình thức ngơn ngữ độc thoại nội tâm. Tác dụng: Giúp
người đọc cảm nhận sâu sắc diễn biến tâm trạng của Chí Phèo sau khi tỉnh rượu.

<b>Câu 3. Nêu m</b>ột vài tác hại của rượu:
- Ảnh hưởng không tốt tới sức khoẻ

- Phạm tội trong khi say khơng kiểm sốt được hành vi
- Xung đột trong gia đình, mất sự kính trọng của người khác
Nghị luận về tác hại của rượu bia - Bài số 1:

Việc sử dụng rượu trong xã hội Việt Nam từ lâu đã trở thành nét văn hóa, thành phong tục, lễ
nghĩa. Ở đâu chúng ta cũng có thể gặp người uống rượu, từ thành thị cho đến nông thôn, từ
đám cưới đến đám ma, trong những dịp bạn bè, người thân lâu ngày mới gặp, rượu cũng thường
được sử dụng trong việc ngâm rượu thuốc để chữa một số bệnh. Có thể thấy rằng rượu có rất
nhiều cơng dụng nếu chúng ta biết dùng đúng lúc, đúng chừng mực, đúng liều lượng: thể hiện
sự hiếu kính của con trẻ với tổ tiên, ông bà, cha mẹ, thể hiện sự quan tâm chia sẻ của bạn bè
dành cho nhau khi vui cũng như lúc buồn, thậm chí rượu cịn có thể dùng để chữa bệnh. Người
ta uống rượu để lấy tinh thần vươn lên, vượt qua những nỗi buồn, chia sẻ niềm vui trong cuộc
sống. Tuy nhiên, có một bộ phận người trong chúng ta đã lạm dụng rượu, biến bản thân thành
những “con ma men” mà cứ ngỡ mình là những “tiên tửu”. Hẳn là chúng ta cũng sẽ giật mình,
sợ hãi khi biết những tác hại mà rượu mang lại khi con người sử dụng một cách quá đà.

Đầu tiên, chúng ta cần biết thế nào là rượu? Rượu là thức uống được tạo ra từ ngũ cốc như:
gạo, ngô, sắn hoặc từ các loại trái cây, được lên men tự nhiên bằng cách ủ sau đó đem đi chưng
cất và thu được một lượng nhất định. Mỡi loại rượu có mùi hương đặc trưng, đem lại cho người
sử dụng cảm giác thích thú, sảng khối trong một thời gian nhất định, việc sử dụng lâu dài,
thường xun có thể gây nghiện, vì thế rượu cũng được xếp vào một trong những thứ chất kích
thích, chất gây nghiện. Việc ai đó lạm dụng rượu trong thời gian dài có thể gây ra những tổn hại
nghiêm trọng về sức khỏe, khơng chỉ vậy nó cịn kéo theo hàng loạt vấn đề về xã hội.

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

choáng váng. Lâu dài rượu làm khiến cho con người mắc phải nhiều căn bệnh nguy hiểm như:
huyết áp cao, ung thư dạ dày, xơ gan, ung thư gan, tim mạch, thậm chí nhiều.

người cịn trở thành bệnh nhân trong những bệnh viện tâm thần và trại tâm thần. Nói đến vấn đề
này, có nhiều kiểm chứng khoa học cho thấy rượu ảnh hưởng lên tất cả hệ thống cơ quan trên
cơ thể chúng ta.

Trước tiên là hệ thần kinh là cơ quan chịu ảnh hưởng nhiều nhất. Rượu làm giãn mạch máu
não, tăng khối lượng não, sinh ra nói nhiều, tiếp đến là làm tăng độ ức chế gây mất thăng bằng
dễ gây tai nạn giao thơng, thậm chí cịn có thể làm giảm nhịp tim, hạ thân nhiệt, thiếu oxy dễ dẫn
đến tình trạng đột tử do tai biến hoặc đứt mạch máu não. Cơ quan chịu ảnh hưởng tiếp theo là
hệ tiêu hóa. Việc uống quá nhiều rượu làm giảm tiết dịch ở dạ dày, lâu dần sẽ dẫn đến chán ăn,
có thể gây tình trạng viêm và ung thư dạ dày. Kế tiếp là tim mạch, một người thường xuyên dùng
bia rượu nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch cao gấp 3 đến 4 lần so với người bình thường, khả
năng người nghiện rượu bị đột tử do tăng huyết áp và nhồi máu cơ tim có thể xảy ra bất cứ lúc
nào.

Một cơ quan khác cũng chịu ảnh hưởng nặng nề khi dùng bia rượu là gan. Có đến 90% lượng
rượu hấp thụ vào máu được chuyển hóa ở gan. Vì thế người thường xuyên uống rượu các tế
bào gan sẽ bị tàn phá gây ra hiện tượng xơ gan, viêm gan, nặng hơn là ung thư gan. Khơng chỉ
thế rượu cịn làm giảm khả năng sinh sản ở cả nam và nữ, làm thối hóa giống nòi, phá hủy
những mầm non tương lai của chúng ta. Thai phụ tốt nhất nên tránh xa các loại bia rượu vì nó
có thể ảnh hưởng trực tiếp đến thai nhi, làm thai nhi không nhận được oxy và chất dinh dưỡng,
có thể gây dị tật thai nhi như các dị tật trên khuôn mặt hoặc ảnh hưởng đến sự phát triển trí tuệ
của em bé sau này.

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

động khiến cho kinh tế gia đình và xã hội ngày càng đi xuống. Câu nói “rượu làm đỏ mặt nhưng
làm đen nhân cách” thật chẳng sai.

Có lẽ khó mà kể hết những tác hại mà rượu gây ra đối với sức khỏe và cuộc sống con người.
Vì thế, dẫu vẫn biết sống là phải có tập thể, phải có bạn bè, phải có những cuộc vui thì đời mới
thực sự có nghĩa, thế nhưng chúng ta cần phải luôn nhớ rằng những cuộc vui là cái trước mắt
nhưng phía sau chúng ta là cả một tương lai dài với biết bao dự định, ước mơ cùng gia đình,
cha mẹ cần chúng ta khi tuổi cao sức yếu, con cái cần chúng ta làm điểm tựa cả về vật chất và
tinh thần để lớn lên. Khơng nên vì niềm vui trước mắt mà biến mình thành tấm gương xấu cho
người khác và hủy hoại cuộc đời của chính mình. Đặc biệt, chúng ta cũng khơng nên kích bác,
châm chọc, hay ép ai đó uống rượu trong những cuộc vui vì họ cũng giống như chúng ta vậy, có
tương lai cần dựng xây, có gia đình cần chăm sóc. Cuộc sống sẽ đẹp hơn nếu chúng ta biết
chừng mực, “biết uống rượu chứ không để rượu uống chúng ta”.

<b>Phần II. Làm văn (7 điểm): </b>
<i><b> Yêu c</b><b>ầu về kỹ năng: </b></i>

- Biết cách làm bài văn nghị luận văn học kết hợp với nghị luận xã hội. Biết cách vận dụng kiến
thức văn học và kiến thức xã hội để giải quyết yêu cầu của đề bài.

- Vận dụng tốt các thao tác lập luận;

- Khơng mắc lỡi chính tả, dùng từ, ngữ pháp;
- Khuyến khích những bài viết sáng tạo.

<i><b>Yêu cầu về nội dung: Trên cơ sở hiểu biết về tác giả, tác phẩm và những kiến thức xã hội về </b></i>
vấn đề, học sinh có thể trình bày theo nhiều cách khác nhau nhưng cần đảm bảo các ý chính
sau:

<i><b>1. Niềm hạnh phúc của những thành viên trong gia đình: </b></i>

<i>Giới thiệu chung về vấn đề: </i>

- Giới thiệu khái quát về tác giả Vũ Trọng Phụng, nội dung đoạn trích “Hạnh phúc của một tang
gia”.

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

- Dẫn dắt vấn đề nghị luận xã hội: lòng hiếu thảo của con người trong xã hội hiện nay.
- Niềm hạnh phúc chung: sung sướng vì được chia gia tài

- Niềm hạnh phúc riêng:

+ Nhân vật cố Hồng, ông con trưởng quý tử của người chết.

/ ông ta “ nhắm nghiền mắt lại để mơ màng đến cái lúc cụ mặc đồ xô gai, lụ khụ chống gậy, vừa
ho khạc vừa khóc mếu, để cho thiênhạ trầm trổ, chỉ trỏ: úi kìa, con giai nhớn đã già đến thế kia
kìa”.

/ Ngơn ngữ, hành động vơ nghĩa được lặp lại nhiều lần ở cố Hồng: “ biết rồi, khổ lắm, nói mãi.”
=> Biểu hiện của một kẻ ích kỷ chỉ nghĩ đến mình, một đứa con bất hiếu mong cha chết để chiếm
đoạt quyền lực điều khiển gia đình, coi cái chết của cha là một cơ hội để được thiên hạ ngưỡng
mộ gia đình có phúc, đại hiếu.

- Cháu đích tôn Văn Minh:

+ Anh ta mang vẻ mặt đăm chiêu rất hợp với những gia đình nhà có đám. Vì anh ta đang phải
đắn đo xem nên phạt hay thưởng cơng cho Xn tóc đỏ. Tội của Xn là đã quyến rũ một em
gái hắn, tố cáo một em gái khác hoang dâm, hư hỏng. Nhưng Xuân lại có cơng gây ra cái chết
của cụ tổ - một ơng cụ già “ đáng chết” vì đã để lại cho con cháu một gia tài kếch xù cùng lời dặn
dò: chỉ được chia khi cụ chết.

+ Và Văn Minh cịn khấp khởi mừng thầm vì từ nay “cái chúc thư kia sẽ đi vào thời kỳ thực hành
chứ khơng cịn là lý thuyết viển vông nữa.

=> đứa cháu bất hiếu, vô đạo, giả tạo, tham lam.
- Bà Văn Minh:

+ Nơn nao, sốt ruột, bối rối

+ Vui mừng: Có cơ hội mặc đồ xô gai tân thời và lăng xê các trang phục tang gia của tiệm may
Âu Hố.

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

+ Được bố vợ nói nhỏ vào tai là sẽ chia thêm cho con gái, con rể một số tiền là vài nghìn đồng.
Chính ơng ta khơng ngờ giá trị đơi sừng vơ hình trên đầu mình lại lớn đến như vậy. Có lẽ niềm
vui của ơng cháu rể q hóa khơng gì che dấu nổi bởi một nhà tư sản quan trọng lợi ích kinh
doanh hẳn không ngờ vụ áp phe danh dự của mình lại lãi những vài ngàn đồng.

+ Đây là một chi tiết đầy tài năng của Vũ Trọng Phụng. Nó chỉ ra sâu sắc rằng: chính nhu cầu
của xã hội bịp bợm là cơ sở nảy sinh tình trạng tha hóa về nhân tính con người.

=>Khơng khó khăn lắm Vũ Trọng Phụng đã lột trần được chân tướng của một tên tư sản nói
riêng, một giai cấp tư sản hám tiền, tham lợi, vô liêm sỉ, coi tiền bạc hơn danh dự. Quả là một
tên bất nhân, bất nghĩa nhưng luôn tự nhủ mình “ phải giữ chữ tín làm đầu.

- Cô Tuyết

+“ được mặc bộ y phục ngây thơ...để cho thiên hạ phải biết mình chưa đánh mật cả chữ trinh”.
Đồng thời cơ ta cịn được mang bộ mặt “hơi đượm buồn lãng mạn rất đúng mốt một nhà có
đám”.

+ Song điều làm Tuyết buồn đến “muốn tự tử được” như kim châm vào lịng khơng phải vì thương
tiếc ơng nội vừa chết, mà chỉ vì khơng thấy bạn trai là Xuân Tóc Đỏ đâu cả.

=> Trang phục lố lăng, kệch cỡm, cô gái hư hỏng.

- Tú Tân:

+ Bên ngoài: sung sướng phát điên lên

+ Ngun nhân: vì sắp được phơ diễn tài năng chụp ảnh.
+ trong cảnh hạ huyệt

=> đứa cháu bất hiếu, ích kỷ coi cái chết của ơng là một cơ hội thể hiện thú chơi, sở thích chụp
ảnh của mình.

=> Tiểu kết: Như vậy, chương XV của Số đỏ không chỉ xây dựng được những chân dung trào
phúng đặc sắc tuy khác nhau về tuổi tác, diện mạo, động cơ nhưng đều giống nhau ở bản chất
bất hiếu, vô đạo, nhố nhăng, đồi bại mà còn tạo dựng được những cảnh tượng trào phúng độc
đáo.

- Đặc sắc nghệ thuật:

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

+ Phát hiện những chi tiết đối lập gay gắt cùng tồn tại trong một con người, sự vật, sự việc.
+ Thủ pháp cường điệu, nói ngược, nói mỉa,... được sử dụng một cách linh hoạt;

+ Miêu tả biến hóa, linh hoạt và sắc sảo đến từng chi tiết, miêu tả trúng nét riêng của từng nhân
vật.

<i>Đánh giá khái quát: </i>

- Bằng việc miêu tả thái độ của đám con cháu tác giả đã vạch trần bộ mặt đạo đức giả, hám tiền
hám lợi, đại bất hiếu của gia đình cố Hồng

- Qua đó, phê phán mạnh mẽ bản chất giả dối và sự lố lăng, đồi bại của xã hội thượng lưu ở
thành thị Việt Nam những năm trước cách mạng tháng Tám.

<i><b>2. Bàn luận về vấn đề: </b></i>

<i>Giải thích: </i>

- Hiếu thảo là một phẩm chất đạo đức tốt đẹp của con người. Nó thể hiện những tình cảm, suy
nghĩ của bản thân mỗi người với những ai đã có cơng ơn to lớn với chúng ta.

Bàn luận:

- Hiếu thảo rất cần thiết trong mọi hoàn cảnh, mọi lúc mọi nơi. Đặc biệt là đối với những thế hệ
trẻ ngày nay – những con người đang dần hòa nhập vào nhịp sống của thế giới hiện đại.
- Lòng hiếu thảo là một đức tính tốt đẹp của con người Việt Nam. Từ xa xưa ca dao đã có câu:

<i>“Công cha như núi Thái Sơn </i>
<i>Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra </i>

<i>Một lịng thờ mẹ kính cha </i>
<i>Cho tròn chữ hiếu mới là đạo con” </i>

- Tại sao cần có lịng hiếu thảo?

</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

+ Đối với cha mẹ, “con dù lớn vẫn là con của mẹ - đi hết đời, lòng mẹ vẫn theo con”. Công ơn
cha mẹ là vô cùng to lớn như như “núi Thái Sơn”, như dòng nước bao la, mênh mông và vô tận.
- Lấy dẫn chứng những câu chuyện, tấm gương về lòng hiếu thảo

- Lên án những hành vi ngược đãi với ông bà, cha mẹ.

cần nghiêm khắc lên án, cảnh cáo với những hành vi trái ngược với lương tâm, đạo đức của mỗi
người.

Bài học nhận thức và hành động

- Khẳng định lòng hiếu thảo là một đức tính tốt đẹp của con người Việt Nam.

- Cần tơn trọng, gìn giữ và phát huy truyền thống uống nước nhớ nguồn trong xã hội và đặc biệt
là lòng hiếu thảo trong gia đình.

- Mỡi người có ý thức nhìn nhận lại đạo đức của bản thân, hướng về gia đình, thấm thía lời răn
của Đức Phật:“ Tội lỡi lớn nhất của đời người là bất hiếu”

</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>

Website HOC247 cung cấp một môi trường học trực tuyến sinh động, nhiều tiện ích thơng minh,
nội dung bài giảng được biên soạn công phu và giảng dạy bởi những giáo viên nhiều năm kinh
nghiệm, giỏi về kiến thức chuyên môn lẫn kỹ năng sư phạm đến từ các trường Đại học và các
trường chuyên danh tiếng.

Luyện Thi Online

Luyên thi ĐH, THPT QG: Đội ngũ GV Giỏi, Kinh nghiệm từ các Trường ĐH và THPT danh tiếng

xây dựng các khóa luyện thi THPTQG các mơn: Tốn, Ngữ Văn, Tiếng Anh, Vật Lý, Hóa Học và
Sinh Học.

Luyện thi vào lớp 10 chun Tốn: Ơn thi HSG lớp 9 và luyện thi vào lớp 10 chuyên Toán các

trường PTNK, Chuyên HCM (LHP-TĐN-NTH-GĐ), Chuyên Phan Bội Châu Nghệ An và các
trường Chuyên khác cùng TS.Tràn Nam Dũng, TS. Pham Sỹ Nam, TS. Trịnh Thanh Đèo và Thày
Nguyễn Đức Tấn.

Khoá Học Nâng Cao và HSG

Toán Nâng Cao THCS: Cung cấp chương trình Tốn Nâng Cao, Tốn Chun dành cho các em

HS THCS lớp 6, 7, 8, 9 yêu thích mơn Tốn phát triển tư duy, nâng cao thành tích học tập ở
trường và đạt điểm tốt ở các kỳ thi HSG.

Bồi dưỡng HSG Toán: Bồi dưỡng 5 phân mơn Đại Số, Số Học, Giải Tích, Hình Học và Tổ Hợp

dành cho học sinh các khối lớp 10, 11, 12. Đội ngũ Giảng Viên giàu kinh nghiệm: TS. Lê Bá

<i>Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai </i>

<i> Học mọi lúc, mọi nơi, mọi thiết bi – Tiết kiệm 90% </i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>

Khánh Trình, TS. Tràn Nam Dũng, TS. Pham Sỹ Nam, TS. Lưu Bá Thắng, Thày Lê Phúc Lữ,
Thày Võ Quốc Bá Cẩn cùng đơi HLV đạt thành tích cao HSG Quốc Gia.

Kênh học tập miễn phí

HOC247 NET: Website hoc miễn phí các bài học theo chương trình SGK từ lớp 1 đến lớp 12 tất

cả các môn học với nội dung bài giảng chi tiết, sửa bài tập SGK, luyện tập trắc nghiệm mễn phí,
kho tư liệu tham khảo phong phú và cộng đồng hỏi đáp sôi động nhất.

HOC247 TV: Kênh Youtube cung cấp các Video bài giảng, chuyên đề, ôn tập, sửa bài tập, sửa

đề thi miễn phí từ lớp 1 đến lớp 12 tất cả các mơn Tốn- Lý - Hoá, Sinh- Sử - Địa, Ngữ Văn, Tin
Học và Tiếng Anh.

</div>

<!--links-->