<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>
<b>Nhàn</b>
<b>Nhàn</b>
<b>Nguyễn Bỉnh Khiêm</b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>
<b>I .T</b>
<b>I .T</b>
<b>IỂU DẪN:</b>
<b>IỂU DẪN:</b>
<b>1- Tác giả</b>
<b>1- Tác giả</b>
<sub>Nguyễn Bỉnh Khiêm (1491-1585)</sub><sub>Nguyễn Bỉnh Khiêm (1491-1585)</sub>
<sub>Quê </sub><sub>Quê </sub><sub>ở làng Trung An- Lí Học Vĩnh Bảo HảI Phòng</sub><sub>ở làng Trung An- Lí Học Vĩnh Bảo HảI Phòng</sub>
<sub>ụng </sub><sub>ụng </sub><sub> trng nguyờn</sub><sub> trng nguyờn</sub><sub> năm1535, làm quan d ới triều Mạc. ông đã dâng sớ </sub><sub> năm1535, làm quan d ới triều Mạc. ông đã dâng sớ </sub>
vạch tội và chém đầu 18 lộng thần. Vua không nghe ông đành
vạch tội và chém đầu 18 lộng thần. Vua không nghe ông đành cáocáo quan về quan về
quê ở ẩn
quª ë Èn, lËp quán Trung Tân, dựng am Bạch Vân, lấy hiệu là Bạch Vân c sĩ, lập quán Trung Tân, dựng am Bạch Vân, lấy hiệu là Bạch Vân c sÜ
<sub>Ơng </sub><sub>Ơng </sub><sub>dạy học</sub><sub>dạy học</sub><sub>, học trị có nhiều ng ời nổi tiếng nên ông đ ợc ng ời đời suy tơn </sub><sub>, học trị có nhiều ng ời nổi tiếng nên ông đ ợc ng ời đời suy tụn </sub>
là Tuyết Giang Phu Tử( ng ời thầy sông Tuyết)
là Tuyết Giang Phu Tử( ng ời thầy sông Tuyết)
<sub>Ông là ng ời </sub><sub>Ông là ng ời </sub><sub>có học vấn uyên thâm</sub><sub>có học vấn uyên thâm</sub><sub> nên đ ợc Vua Mạc và các chúa Trịnh </sub><sub> nên đ ợc Vua Mạc và các chúa Trịnh </sub>
Nguyn khi cú vic hệ trọng đều đến hỏi ý kiến.
Nguyễn khi có việc h trng u n hi ý kin.
<sub>Ông đ ợc phong t ớc Trình Tuyết hầu, Trình Quốc Công nên có tên gọi là </sub><sub>Ông đ ợc phong t ớc Trình Tuyết hầu, Trình Quốc Công nên có tên gọi là </sub>
Trạng Trình
Trạng Trình
<sub>ễng li tp th ch Hán </sub><sub>Ông để lại tập thơ chữ Hán </sub><sub>“</sub><sub>“</sub><i><sub> Bạch Vân Am thi tập</sub><sub> Bạch Vân Am thi tập</sub></i><sub>”</sub><sub>”</sub><sub> ( khoảng 700 bài) và tập </sub><sub> ( khoảng 700 bài) v tp </sub>
thơ chữ Nôm
thơ chữ Nôm <i>Bạch Vân quốc ngữ thiBạch Vân quốc ngữ thi</i> ( khoảng trên 170 bài). ( khoảng trên 170 bài).
<sub>Thơ Nguyễn Bỉnh Khiêm mang đậm chất triết lý</sub><sub>Thơ Nguyễn Bỉnh Khiêm mang đậm chất triết lý</sub><sub>, giáo huấn, ca ngợi chí khí </sub><sub>, giáo huấn, ca ngợi chí khí </sub>
ca k s, thú thanh nhàn,đồng thời phê phán những điều xấu xa trong xã
của kẻ sĩ, thú thanh nhàn,đồng thời phê phán những điều xấu xa trong xã
héi.
</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3></div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4></div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>
2/ Tác phẩm
<b>a/Xt xø:</b>
<b>a/Xt xứ:</b>
<i> Nhàn</i>
<i> Nhàn</i>
là bài thơ Nôm trong Bạch Vân quốc
là bài thơ Nôm trong
<i>Bạch Vân quốc </i>
<i>ngữ</i>
<i>ng</i>
<i>thi .</i>
<i>thi .</i>
Nhan bài thơ do ng ời đời sau đặt.
Nhan đề bài thơ do ng ời đời sau đặt.
<i><b> b/ Thể loại:thơ Thất ngôn bát cú Đường luật, chữ Nơm</b></i>
.
<i><b>c/ Bố cục:</b></i>
2 noäi dung:
+ Vẻ đẹp cuộc sống
+ Vẻ đẹp nhân cách Nguyễn Bỉnh Khiêm.
<i><b> </b></i>
</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>
<b></b>
<b>II-II-</b>
<b> T×m hiĨu néi dung </b>
<b> T×m hiĨu néi dung </b>
<b>văn bản</b>
<b>văn bản</b>
<b> </b>
<b> 1.</b>
<b>1.</b>
<b>Hai câu đề</b>
<b>Hai cõu </b>
<i><b>Một mai một cuốc một cần câu</b></i>
<i><b>Một mai một cuốc một cần câu</b></i>
<i><b>Thơ thẩn dầu ai vui thú nào.</b></i>
<i><b>Thơ thẩn dầu ai vui thú nào.</b></i>
<i><b> </b></i>
<i><b> </b></i>
- Số đếm
- Số đếm
,ủieọp tửứ: một, một, một
,ủieọp tửứ:
một, một, một
…
…
thể hiện những dụng cụ
thể hiện những dụng cụ
của nghề nông lúc nào cũng sẵn sàng cho cuộc sông của một
của nghề nông lúc nào cũng sẵn sàng cho cuộc sông của một
lÃo nông tri điền.
lÃo nông tri điền.
Cuộc sơng đạm bạc, ngun sơ, tâm hồn sảng khối –
ngơng ngạo trước thói đời, khơng màng đến th s
.
- Thơ thẩn:
- Thơ thẩn:
là trạng thái thảnh thơi nhàn hạ, trong lòng
là trạng thái thảnh thơi nhàn hạ, trong lòng
không v ớng bận toan tính.
không v ớng bận toan tính.
- Dầu ai vui thó nµo:
- Dầu ai vui thú nào:
ý thức kiên định với lối sống đã lựa
ý thức kiên định với lối sống đã lựa
chọn
chän
,soáng thanh cao
,soáng thanh cao
.
.
- Nhịp điệu câu thơ:
- Nhp iu cõu th:
2/2/3 diễn đạt vẻ ung dung tự tại,thanh
2/2/3 diễn đạt vẻ ung dung tự tại,thanh
thaỷn.
</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>
<b>2.Hai câu thực</b>
<b>2.Hai câu thực</b>
<i>Ta dại ta tìm nơi vắng vẻ</i>
<i>Ta dại ta tìm nơi vắng vẻ</i>
<i>Ng i khụn ng i đến chốn lao xao</i>
<i>Ng ời khôn ng ời đến chốn lao xao</i>
-
<i>Vắng vẻ</i>
: +nơi tónh tại của thiên nhiên
+ nơi thảnh thơi của tâm hồn.
-
<i>Lao xao</i>
: nơi con người đua chen vì danh,vì lợi
, sát
phạt lẫn nhau.
<i>-nghệ thuật đối trong 2 câu 3 và 4:</i>
<i>-nghệ thuật đối trong 2 câu 3 và 4:</i>
<i>ta >< người </i>
<i>ta >< người </i>
<i>dại >< khơn</i>
<i>dại >< khôn</i>
<i>Vắng vẻ >< lao xao</i>
<i>Vắng vẻ >< lao xao</i>
.
.
</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>
<i><b>-Ta </b></i>
<i><b>-Ta </b></i>
<i><b>dại:</b></i>
<i><b>dại:</b></i>
<i><b>đây là cách nói thể hiện sự tự ý thức về bản</b></i>
<i><b>đây là cách nói thể hiện sự tự ý thức về bản</b></i>
<i><b>thân mình</b></i>
<i><b>thân mình</b></i>
<i><b> > <</b></i>
<i><b> > <</b></i>
<i><b>Ng êi kh«n </b></i>
<i><b><sub>Ng êi kh«n </sub></b></i>
:
<sub>:</sub>
Đây là cách nói mỉa
Đây là cách nói mỉa
mai,ngc ngha
mai,ngc ngha
.
.
<i><b>-Ta dại ta tìm nơi vắng vẻ</b></i>
<i><b>-Ta dại ta tìm nơi vắng vẻ</b></i>
: Đây không phải sự
<sub>: Đây không phải sự </sub>
xa lỏnh cuộc đời mà tìm cho mình cuộc sống
xa lánh cuộc đời mà tìm cho mình cuộc sống
tù do thoải máI,
tự do thoải máI,
tỡm s th thỏi tâm hồn.
tìm sự thư thái tâm hồn.
<i><b></b></i>
<i><b>----</b></i>
Quan niệm sống:
về với thiên nhiên, thuận theo tự
nhiên, thốt ra ngồi vịng ganh đua của thói tục,
khơng bị cuốn hút bởi tiền tài, địa vị.
</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>
3.
3.
<b>Hai c©u luËn</b>
<b>Hai c©u ln</b>
<i>Thu ăn măng trúc, đơng ăn giá</i>
<i>Thu ăn măng trúc, đông ăn giá</i>
<i>Xuân tắm hồ sen, hạ tắm ao</i>
</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>
3.
3.
<b>Hai c©u luËn</b>
<b>Hai c©u luËn</b>
<i>Thu ăn măng trúc, đơng ăn giá</i>
<i>Thu ăn măng trúc, đơng ăn giá</i>
<i>Xu©n tắm hồ sen, hạ tắm ao</i>
<i>Xuân tắm hồ sen, hạ t¾m ao</i>
Thức ăn quê mùa, mùa nào thức ấy:
<i>thu </i>
<i> maêng trúc</i>
<i> đơng </i>
<i> giá đỗ</i>
NT đối rất chỉnh:
-Cuộc sống hoà hợp với thiên nhiên.
-Cuộc sống hoà hợp với thiên nhiên.
-Cuc sng đạm bạc nh ng thoải mái bởi con ng ời
-Cuộc sống đạm bạc nh ng thoải mái bởi con ng i
đ ợc hoà nhập với thiên nhiên, thiên nhiên dâng tặng
đ ợc hoà nhập với thiên nhiên, thiên nhiên dâng tặng
con ng i nhng gỡ t ơi đẹp nhất.
con ng ời những gì t ơi đẹp nhất.
</div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>
4.
4. Hai c©u kÕt
<b>Hai c©u kÕt</b>
<i><b>R ợu đến cội cây ta sẽ uống</b></i>
<i><b>R ợu đến cội cõy ta s ung</b></i>
<i><b>Nhìn xem phú quí tựa chiêm bao</b></i>
<i><b>Nhìn xem phó q tùa chiªm bao</b></i>
-Có nhãn quan tỏ tường, tìm đến say là tỉnh
-Ông nhận ra công danh, của cải quyền quý chỉ là
giấc chiêm bao
từ bỏ
<i>chốn lao xao</i>
quyền quý tìm đến
<i>nơi vắng vẻ</i>
đạm bạc mà thanh cao-> cái
<i>khôn</i>
của người thanh
cao là quay lưng lại với danh lợi, tìm sự ung dung
cho tâm hồn thư thái hoà nhập với thiên nhiên.
<sub>Tác giả đã m ợn điển tích x a để thể hiện lối sống riêng </sub>
<sub>Tác giả đã m ợn điển tích x a để thể hiện lối sống riêng </sub>
của mình, đó là lối sống coi th ờng phú q, hồ mình
của mình, đó là lối sống coi th ờng phú q, hồ mình
víi thiªn nhiªn. Đây là triết lý sống của Nguyễn Bỉnh
với thiên nhiên. Đây là triết lý sống của Nguyễn Bỉnh
Khiêm.
</div>
<span class='text_page_counter'>(12)</span><div class='page_container' data-page=12>
<b></b>
<b>III-III-</b>
<b>Kết luận</b>
<b><sub>Kết luận</sub></b>
<sub>Thể thơ thất ngôn bát cú Đ ờng luật.</sub>
<sub>Thể thơ thất ngôn bát cú Đ ờng luật.</sub>
<sub>Hình ảnh thơ giản dị, gần gũi với cuôc sống </sub>
<sub>Hình ảnh thơ giản dị, gần gũi với cuôc sống </sub>
i th ng.
i th ng.
<sub>Bài thơ nh lời tâm sự thâm trầm, sâu sắc, </sub>
<sub>Bài thơ nh lời tâm sự thâm trầm, sâu sắc, </sub>
khng định quan niêm sống Nhàn, là hoà hợp
khẳng định quan niêm sống Nhàn, là hồ hợp
víi tù nhiªn, giữ cốt cách thanh cao, v ợt lên
với tự nhiên, giữ cốt cách thanh cao, v ợt lên
danh lỵi.
</div>
<span class='text_page_counter'>(13)</span><div class='page_container' data-page=13>
<b>IV- Lun tËp cđng cè</b>
<b>IV- Lun tËp cđng cè</b>
1- Em hiĨu thÕ nµo lµ quan niƯm
1- Em hiểu thế nào là quan niệm
<i><b>dại</b></i>
<i><b>dại</b></i>
và
và
<i><b>khôn</b></i>
<i><b>khôn</b></i>
của Nguyễn Bỉnh Khiêm?
của Nguyễn Bỉnh Khiªm?
2- Cách sống lánh đời của Nguyễn Bỉnh
2- Cách sng lỏnh i ca Nguyn Bnh
Khiêm có phải là quan niệm sống phổ biến của
Khiêm có phải là quan niƯm sèng phỉ biÕn cđa
</div>
<span class='text_page_counter'>(14)</span><div class='page_container' data-page=14></div>
<span class='text_page_counter'>(15)</span><div class='page_container' data-page=15>
<b>úc</b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(16)</span><div class='page_container' data-page=16></div>
<!--links-->