Một số giải pháp nâng cao năng lực chủ nhiệm lớp cho giáo viên tiểu học trong mô hình VNEN

Một số giải pháp nâng cao năng lực chủ nhiệm lớp cho giáo viên Tiểu học trong mơ hình VNEN

I. PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Giáo dục Tiểu học là một trong các hình thức giáo dục trong hệ thống
giáo dục phổ thông. Xác định mục tiêu Giáo dục Tiểu học, trong điều 27, luật
Giáo dục 2011 đã quy định rõ: “ Giáo dục Tiểu học nhằm giúp học sinh hình
thành những cơ sở ban đầu cho sự phát triển đúng đắn và lâu dài về đạo đức, trí
tuệ, thể chất, thẩm mỹ và các kĩ năng cơ bản để học sinh tiếp tục học trung học
cơ sở”
Trong bậc học Tiểu học, giáo viên chủ nhiệm đóng vai trò hết sức quan
trọng. Giáo viên chủ nhiệm thay mặt nhà trường quản lí, điều hành lớp, trực tiếp
giáo dục tư tưởng, đạo đức, hình thành nhân cách cho học sinh, là cầu nối giữa
ba mơi trường: gia đình- nhà trường- xã hội.
Xã hội ngày càng phát triển, cuộc sống đang tồn tại những tác động xấu
đến học sinh. Bởi sự mưu sinh một số gia đình giao phó sự giáo dục cho nhà
trường, thầy cô. Chưa kể mặt trái của nền kinh tế thị trường đã tác động xấu đến
học sinh như văn hóa phẩm xấu, Internet,…Đó khơng chỉ là khó khăn, trở ngại
của khơng chỉ riêng tơi mà tất cả giáo viên trong công tác chủ nhiệm.
Trong thực tế, cơng tác chủ nhiệm là cơng tác rất khó khăn và phức tạp.
Bởi lẽ quản lí cả một tập thể vài chục em học sinh là điều không hề dễ dàng.
Mỗi em một tính cách, mỗi em một năng lực, mỗi em một hồn cảnh khác nhau
do đó giáo viên chủ nhiệm phải có phương pháp chủ nhiệm như thế nào để giúp
các em hồn thiện mình hơn. Bên cạnh đó giáo viên chủ nhiệm phải là người
khơi gợi cho các em tinh thần đoàn kết, hợp tác, phát huy tính tích cực, tự quản
của học sinh để tạo một tập thể vững mạnh, hoàn thành tốt các phong trào, kế
hoạch đề ra.
Xuất phát từ những thực trạng và những khó khăn trong cơng tác chủ
nhiệm lớp đó, tơi chọn đề tài: “Một số giải pháp nâng cao năng lực chủ nhiệm
lớp cho giáo viên Tiểu học trong mô hình VNEN”. Mong rằng đề tài này sẽ
mang lại những điều bổ ích cho những giáo viên chủ nhiệm để nâng cao chất

lượng cho công tác chủ nhiệm.
2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài
* Mục tiêu của đề tài:
- Giúp nâng cao hiệu quả công tác chủ nhiệm lớp cho giáo viên Tiểu học
trong mơ hình VNEN.
- Phát triển tốt các kỹ năng và năng lực tự quản cho học sinh.
- Học sinh chủ động, tích cực trong các hoạt động học tập, góp phần phát
triển được phẩm chất, năng lực toàn diện và kĩ năng sống cần thiết cho học sinh.

Giáo viên: Trần Thị Lan Chung – Trường TH Nguyễn Văn Trỗi

1


Một số giải pháp nâng cao năng lực chủ nhiệm lớp cho giáo viên Tiểu học trong mơ hình VNEN

* Nhiệm vụ của đề tài: Để đạt được những mục tiêu trên, giáo viên cần
thực hiện các nhiệm vụ sau:
- Đề xuất một số giải pháp nhằm giúp cho công tác chủ nhiệm của giáo
viên Tiểu học đạt kết quả cao và ngày càng hoàn thiện hơn để đạt mục tiêu giáo
dục trong giai đoạn hiện nay.
- Sáng tạo trong việc thực hiện tổ chức hoạt động dạy học và hoạt động
giáo dục khác nhằm nâng cao chất lượng học tập và rèn luyện cho học sinh.
- Vận dụng linh hoạt, sáng tạo các phương pháp, hình thức tổ chức dạy
học để mang lại hiệu quả trong công tác chủ nhiệm.
3. Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của đề tài này là một số giải pháp nâng cao năng
lực chủ nhiệm lớp cho giáo viên Tiểu học trong mô hình VNEN.
4. Giới hạn của đề tài
Mơi trường nghiên cứu: Học sinh lớp 5E, Trường Tiểu học Nguyễn Văn

Trỗi trong năm học 2016-2017.
5. Phương pháp nghiên cứu
a) Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận
- Phương pháp phân tích- tổng hợp tài liệu;
- Phương pháp khái quát hóa các nhận định độc lập;
b) Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
- Phương pháp điều tra;
- Phương pháp tổng kết kinh nghiệm giáo dục;
- Phương pháp nghiên cứu các sản phẩm hoạt động;
- Phương pháp khảo nghiệm, thử nghiệm;
c) Phương pháp thống kê toán học
II. NỘI DUNG
1. Cơ sở lý luận
Ngày nay để phát triển giáo dục toàn diện, đáp ứng yêu phát triển kinh tế
xã hội trong thời đại hội nhập nên mục tiêu giáo dục có những thay đổi. Với
mục tiêu giáo dục Tiểu học là trang bị cho học sinh hệ thống tri thức cơ bản ban
đầu , hình thành ở học sinh những kỹ năng cơ bản nền tảng, phát triển hứng thú
học tập, thực hiện các mục tiêu phát triển toàn diện đối với học sinh tiểu học. Do
đó vị trí, vai trị của người giáo viên Tiểu học lại được đề cao hơn bao giờ hết.
* Vị trí, vai trị của người giáo viên chủ nhiệm Tiểu học:
Vai trò của người giáo viên chủ nhiệm lớp lớn hơn nhiều so với người có
chức danh giảng dạy bộ mơn. Ngồi việc trực tiếp giảng dạy, người giáo viên
Giáo viên: Trần Thị Lan Chung – Trường TH Nguyễn Văn Trỗi

2


Một số giải pháp nâng cao năng lực chủ nhiệm lớp cho giáo viên Tiểu học trong mơ hình VNEN

chủ nhiệm còn phải tổ chức các hoạt động giáo dục, chăm lo đến từng em học

sinh, chú ý phát triển cả năng lực và phẩm chất, là cầu nối giữa học sinh với các
tổ chức trong và ngoài nhà trường.
Với tính chất đặc thù của ngành Giáo dục Tiểu học, giáo viên chủ nhiệm
cũng chính là giáo viên trực tiếp giảng dạy các em, có thời gian làm việc với học
sinh xuyên suốt cả tuần. Do đó giáo viên Tiểu học có vị trí, vai trị hết sức quan
trọng trong việc giáo dục các em.
* Nhiệm vụ của người giáo viên chủ nhiệm:
- Tìm hiểu và nắm vững học sinh trong lớp về mọi mặt để có biện pháp
giáo dục sát với đối tượng nhằm thúc đẩy sự phát triển tiến bộ của các em.
- Tham gia giảng dạy, nhận xét, đánh giá học sinh, đề nghị danh sách học
sinh khen thưởng, danh sách học sinh cần ôn tập thêm trong hè.
- Phối hợp chặt chẽ với gia đình học sinh, chủ động phối hợp với các giáo
viên bộ môn, Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh, các đồn thể và tổ chức
xã hội khác trong hoạt động giảng dạy và giáo dục.
- Tham gia hướng dẫn các hoạt động sinh hoạt tập thể, hoạt động giáo dục
và rèn luyện học sinh do nhà trường tổ chức.
- Báo cáo thường kì hoặc đột xuất về tình hình lớp học cho nhà trường,
phụ huynh.
2. Thực trạng vấn đề nghiên cứu
Việc nâng cao chất lượng trong cơng tác chủ nhiệm có ý nghĩa quan trọng
đối với mỗi giáo viên làm công tác chủ nhiệm. Đây là vấn đề không phải mới,
mỗi người giáo viên làm công tác chủ nhiệm đều trăn trở, suy nghĩ làm sao để
nâng cao công tác chủ nhiệm của mình. Với nhiều hướng đi đã thực hiện góp
phần khơng nhỏ vào thành cơng của cơng tác chủ nhiệm. Tuy nhiên với mơ hình
trường học mới VNEN, một mơ hình mà thay đổi cả cách học của học sinh, cách
dạy giáo viên, cách tổ chức lớp học thì vấn đề áp dụng trong công tác chủ nhiệm
đôi chỗ phải thay đổi để phù hợp với mục đích mà mơ hình muốn hướng tới. Sao
cho vừa nâng cao được hiệu quả giáo dục vừa phát triển được các kĩ năng cơ
bản, cần thiết trong giáo dục toàn diện các em.
Tình hình lớp trước khi thực hiện giải pháp:

- Tổng số học sinh lớp 25 em, nữ: 14 em, nam: 11 em
- Học sinh khuyết tật: 01 em; hộ nghèo: 03 em; mồ cơi cha: 01 em
- Học sinh khó khăn về học tập: 03 em
- Học sinh thi Violympic cấp trường: 03 em.
- Danh hiệu khen thưởng: Hoàn thành Xuất sắc: 03 em (12%), có thành
tích vượt trội và tiến bộ vượt bậc: 9 em (36%)
- Lớp đạt danh hiệu thi đua: Lớp Tiến tiến
Giáo viên: Trần Thị Lan Chung – Trường TH Nguyễn Văn Trỗi

3


Một số giải pháp nâng cao năng lực chủ nhiệm lớp cho giáo viên Tiểu học trong mơ hình VNEN

Với thực trạng của lớp: Đối tượng học sinh đa dạng, có những đối tượng
học sinh cần sự quan tâm, chú ý nhiều như học sinh khuyết tật, học sinh khó
khăn trong học tập; chất lượng giáo dục mũi nhọn chưa cao; các phong trào,
hoạt động của lớp tham gia chưa đạt hiệu quả như mong muốn. Với tình hình đó,
cần có những giải pháp mới để nâng cao hiệu quả trong công tác chủ nhiệm.
* Nguyên nhân khách quan:
- Đa số các em trong lớp là con em trong gia đình làm nơng, kinh tế cịn
khó khăn do đó một số bộ phận phụ huynh còn thiếu quan tâm đến việc học và
chăm sóc con em mình.
- Một số em có hồn cảnh khó khăn, ở xa bố mẹ, thiếu sự quan tâm chăm
sóc thường xun của gia đình.
- Những tác động của môi trường xung quanh và mặt trái của sự phát triển
kinh tế như Internet, tình trạng bạo lực, tệ nạn xã hội,… cũng ảnh hưởng đến sự
phát triển các em.
* Nguyên nhân chủ quan:
- Ý thức một số em chưa cao, chưa có sự tích cực và hợp tác trong giờ học. Ý

thức rèn luyện và vươn lên chưa cao.
- Đối tượng học sinh chưa đồng đều nên khó khăn cho giáo viên trong việc đề
ra phương pháp và nội dung giáo dục phù hợp cho mỗi đối tượng.
3. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp:
a. Mục tiêu của giải pháp
Giải pháp này hướng đến các mục tiêu:
- Tăng cường hiệu quả công tác chủ nhiệm cho giáo viên Tiểu học trong
mơ hình VNEN.
- Phát triển tốt các kỹ năng cho học sinh trong đó có kỹ năng giao tiếp,
hợp tác.
- Phát huy được tính chủ động tích cực của học sinh, đáp ứng mục
tiêu xây dựng “Trường học thân thiện, học sinh tích cực”.
b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp
Trải qua nhiều năm giảng dạy cùng với việc tìm hiểu, nâng cao hiệu quả
công tác chủ nhiệm lớp cho giáo viên Tiểu học, tôi đã đề ra một số giải pháp như
sau:
- Ổn định tổ chức lớp học.
- Lập kế hoạch chủ nhiệm.
- Xây dựng lớp tự quản và tăng cường vai trò của Hội đồng tự quản trong
lớp học.
- Tổ chức dạy học theo nhóm đối tượng.
Giáo viên: Trần Thị Lan Chung – Trường TH Nguyễn Văn Trỗi

4


Một số giải pháp nâng cao năng lực chủ nhiệm lớp cho giáo viên Tiểu học trong mơ hình VNEN

- Giáo dục học sinh qua các môn học và hoạt động ngoại khóa.
- Chú trọng việc trang trí lớp học trong cơng tác chủ nhiệm.

- Xử lí có hiệu quả và có tác dụng giáo dục các tình huống sư phạm.
- Phối hợp các tổ chức giáo dục khác.
Trong đó giáo viên là người định hướng, xây dựng những nội dung cho
cơng tác chủ nhiệm. Có sự quan sát, đơn đốc các em trong quá trình thực hiện.
Sáng tạo trong mỗi hoạt động để khai thác đối tượng học sinh, khơi gợi hứng thú
và ý thức học tập và rèn luyện cho học sinh. Chú ý phát triển các kỹ năng cơ bản
và toàn diện cho học sinh.
b.1. Ổn định tổ chức lớp học
Ổn định tổ chức lớp học là công việc đầu tiên nhưng cũng là công việc rất
quan trọng trong công tác chủ nhiệm. Đầu năm học giáo viên tìm hiểu tình hình
cụ thể của lớp học thơng qua giáo viên chủ nhiệm cũ, giáo viên bộ môn, Tổng
phụ trách Đội,…Một số giáo viên thường bỏ qua công việc này nhưng đây là
công việc quan trọng, giúp giáo viên có được cái nhìn tổng quan nhất về tình
hình của lớp học mà mình chủ nhiệm.
Những tuần đầu, giáo viên chủ nhiệm có thể chỉ định Hội đồng tự quản
(HĐTQ) và các Ban cũ hoạt động. Sau đó cho lớp tiến hành Đại hội cơng khai
dựa vào sự tín nhiệm của các em và sự định hướng của giáo viên để bình chọn
cho năm học mới. Việc bình chọn Chủ tịch Hội đồng tự quản (CTHĐTQ) hết
sức cẩn trọng. CTHĐTQ nam hoặc nữ đều được, miễn sao các em có năng lực,
bản lĩnh. Tuy nhiên giáo viên phải khéo léo để tạo nên sự hịa đồng giữa các em
thơng qua việc khẳng định vai trò, khả năng của CTHĐTQ.
Thành lập Hội đồng tự quản và các Ban:
Thành lập Hội đồng tự quản địi hỏi phải có sự tham gia đầy đủ của giáo
viên, học sinh và phụ huynh cũng như các tổ chức khác. HĐTQ là tổ chức do
các em học sinh do các em tự tổ chức và thực hiện, Hội đồng tự quản học sinh
bao gồm các thành viên là học sinh, được thành lập vì học sinh, bởi học sinh và
đảm bảo cho các em tham gia một các dân chủ và tích cực , khuyến khích các
em tham gia một cách tồn diện vào các hoạt động nhà trường.
Giao nhiệm vụ cụ thể cho các Ban:
Chủ tịch HĐTQ: Quản lí, điều hành tồn bộ các hoạt động của lớp dưới

sự chỉ đạo của giáo viên chủ nhiệm, chủ trì các cuộc họp lớp, sinh hoạt lớp, báo
cáo mọi hoạt động lớp lên giáo viên chủ nhiệm.
Phó CTHĐTQ: Giúp đỡ, hỗ trợ cho CTHĐTQ trong cơng tác quản lí lớp
học về học tập và vệ sinh, nề nếp lớp.
Ban học tập: Theo dõi việc học tập của các bạn trong lớp, giúp đỡ bạn học
cùng tiến bộ.

Giáo viên: Trần Thị Lan Chung – Trường TH Nguyễn Văn Trỗi

5


Một số giải pháp nâng cao năng lực chủ nhiệm lớp cho giáo viên Tiểu học trong mơ hình VNEN

Ban văn nghệ- thể dục thể thao: Đảm nhận việc tổ chức trò chơi, múa hát
sinh hoạt trong các giờ sinh hoạt tập thể, các phong trào thể dục thể thao của
lớp,…
Ban vệ sinh và sức khỏe: Phụ trách việc vệ sinh, trực nhật, chăm sóc bồn
hoa, sơ cứu ban đầu,…
Ban đối nội- đối ngoại: Phụ trách việc giao lưu, chia sẻ với các bạn lớp
khác, giao lưu kết nghĩa, chào đón khách đến thăm lớp, thăm trường,…
Ban quyền lợi học sinh: Quản lí nề nếp, sĩ số lớp học, đề xuất những ý
kiến, nguyện vọng của các bạn,...
Ban thư viện: Theo dõi việc đọc, mượn trả sách của các bạn, mượn sách ở
Thư viện cập nhật vào góc thư viện, báo cáo tình trạng muợn trả cho giáo viên,
…
Việc giao nhiệm vụ cụ thể và rõ ràng cho Hội đồng tự quản và các ban
giúp các em nắm rõ được cơng việc mình làm, đồng thời nâng cao được ý thức
trách nhiệm của bản thân trong công việc. Hơn nữa giúp các em phối hợp tốt với
nhau để quản lí lớp. Nếu mỗi bộ phận, mỗi ban hoạt động tốt chính là “một cánh

tay nối dài” hỗ trợ đắc lực cho giáo viên trong cơng tác chủ nhiệm.
Ngồi học tập lớp học cịn có các hoạt động phong trào và rèn luyện mà
giáo viên chủ nhiệm là anh chị phụ trách của mỗi lớp học (Chi đội). Cụ thể: Chi
đội trưởng, chi đội phó: Nắm bắt, tiếp thu những thơng báo, kế hoạch của Liên
đội. Phổ biến và tổ chức kế hoạch thực hiện cho Chi đội.
Đặc trưng học sinh Tiểu học là thích thể hiện bản thân, mong muốn được
giữ một chức vụ trong lớp để được khẳng định mình. Do đó tơi ln tạo điều
kiện để mỗi em có thể tham gia một chức vụ hoặc thay đổi chức vụ để các em có
cơ hội để thể hiện bản thân. Giáo viên giao quyền cho các em nhưng khơng có
nghĩa là giáo viên phó mặc. Trong q trình thực hiện, tôi luôn kiểm tra, đôn
đốc, chỉnh sửa cho các em. Nếu các em hồn thành tốt, tơi động viên, khích lệ
kịp thời có thể bằng hình thức tun dương trước lớp hoặc khen thưởng bằng
một phần quà. Điều đó giúp các em thấy được rằng, cơ giáo và các bạn ghi nhận
và khen ngợi thành tích mà mình làm được, từ đó giúp các em tự tin và thể hiện
bản thân nhiều hơn để hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, góp phần nâng cao
chất lượng trong cơng tác chủ nhiệm.
b.2. Lập kế hoạch chủ nhiệm
Công tác chủ nhiệm là một cơng tác khó khăn, vất vả và đòi hỏi làm việc
một cách khoa học. Giáo viên sẽ không đạt được hiệu quả mong muốn nếu
chúng ta thực hiện công tác chủ nhiệm một cách tùy hứng, không có kế hoạch cụ
thể, do đó vấn đề xây dựng kế hoạch chủ nhiệm là công việc cần thiết mang lại
hiệu quả giáo dục. Với tôi, tôi đã chuẩn bị cho mình một cuốn Sổ tay chủ nhiệm,
nhỏ thơi nhưng ghi đủ những điều cần ghi nhớ. Sổ tay chủ nhiệm là một cuốn
sổ giúp giáo viên ghi chép lại những điều chúng ta cần lưu ý về đặc điểm hay
hồn cảnh gia đình, những nét nổi bật hay hạn chế về năng lực, phẩm chất của
Giáo viên: Trần Thị Lan Chung – Trường TH Nguyễn Văn Trỗi

6

Một số giải pháp nâng cao năng lực chủ nhiệm lớp cho giáo viên Tiểu học trong mơ hình VNEN

từng em để có biện pháp giáo dục kịp thời, hiệu quả. Đó chính là căn cứ để
chúng ta nhận xét hay khen thưởng học sinh. Từ đó chúng ta khen thưởng, động
viên những em có sự vươn lên, tiến bộ hay nhắc nhở, uốn nắn và có biện pháp
giáo dục kịp thời cho các em.
Ví dụ: Ngay từ đầu năm học, qua khảo sát và theo dõi tôi nhận thấy một
số em cịn một số điểm hạn chế hay có hồn cảnh gia đình khó khăn tơi đều ghi
vào Sổ tay chủ nhiệm. Từ căn cứ này tôi sẽ lập kế hoạch chủ nhiệm như sau:
Đối với em Võ Mạnh Thắng chữ viết cẩu thả và đặc biệt sai rất nhiều lỗi
chính tả. Tơi chú ý vào các hoạt động nghe viết, luyện từ và câu của môn Tiếng
Việt. Với những âm, vần em nhầm lẫn, tôi chú ý phân biệt để em nhớ. Tôi cho
em tăng cường hoạt động đọc bởi vì nếu đọc đúng thì sẽ viết đúng. Nhờ sự lưu ý
và theo dõi thường xuyên tôi đã giúp em cải thiện được chữ viết và hạn chế sai
lỗi chính tả.
Đối với em Nguyễn Thị Giang có hồn cảnh gia đình khó khăn (mồ cơi
cha), tơi dành thời gian vào các tối thứ bảy để gặp gia đình tìm hiểu về hồn
cảnh, từ đó có biện pháp cụ thể để giúp đỡ em.
Đối với em Huỳnh Pháp, thực hiện các phép tính chia số thập phân cịn
chậm, tơi đã dành thời gian vào các giờ ra chơi để hướng dân lại cách thực hiện
cho em. Đồng thời cho thêm các bài tập tăng cường để em thực hiện thành thạo
nhờ vậy em đã tiến bộ rất nhiều.
Tôi cũng đã xây dựng cho mình một kế hoạch chủ nhiệm trong cuốn Sổ
tay chủ nhiệm của mình. Để xây dựng kế hoạch tôi đã căn cứ vào kế hoạch,
nhiệm vụ của nhà trường, tổ khối, căn cứ vào đặc điểm tình hình lớp, …từ đó
đề ra kế hoạch của năm, tháng, tuần. Trong đó có nêu những cơng việc hoạt
động trong tuần, có đối tượng tham gia, biện pháp thực hiện, kết quả đạt được và
nhận xét, rút kinh nghiệm. Kinh nghiệm cho thấy nếu kế hoạch đề ra càng cụ thể
và rõ ràng thì việc thực hiện và kiểm tra càng dễ dàng và thuận tiện.
Ví dụ: Sau khi nhà trường có kế họach chỉ đạo, tơi đã xây dựng và thực

hiện kế hoạch tháng 11 với Chủ điểm “Tôn sư trọng đạo” như sau:
Tháng

Nội dung hoạt động

Biện pháp
thực hiện

Kết quả

Nhận xét, rút
kinh nghiệm

Tháng 1.Thi “Giai điệu tuổi Tập luyện 2 tiết Đạt giải Nhất Tuyên dương
11
hồng”
mục văn nghệ
học sinh
2. Tổ chức phong Thi đua giữa cá Thực hiện tốt Tiếp thục phát
trào dành nhiều Bông nhân với cá
huy phong
hoa điểm tốt
nhân, các nhóm
trào
với nhau.
3. Tiếp tục bồi dưỡng Thành lập “Đơi Học sinh có
học sinh có năng bạn cùng tiến” sự tiến bộ.
Giáo viên: Trần Thị Lan Chung – Trường TH Nguyễn Văn Trỗi

Kết hợp thêm

với Ban học
7


Một số giải pháp nâng cao năng lực chủ nhiệm lớp cho giáo viên Tiểu học trong mơ hình VNEN

khiếu, phụ đạo học giúp đỡ bạn
sinh khó khăn.
cùng tiến bộ.

tập để thực
hiện

Với những biện pháp thực hiện đạt hiệu quả cao tôi tiếp tục thực hiện và
nhân rộng. Với những biện pháp chưa đạt được kết quả như mong muốn, tơi rút
kinh nghiệm và tìm tịi cách làm khác phù hợp và hiệu quả hơn.
Để hiện thực hóa kế hoạch cũng như để kế hoạch đạt được hiệu quả như
mong muốn, giáo viên có sự chỉ đạo thật tốt để đạt hiệu quả như mong muốn.
Cụ thể:
- Triển khai rõ và cụ thể công tác cho tập thể lớp, biến kế hoạch thành
chương trình hành động cụ thể.
- Chuẩn bị các điều kiện vật chất và kỹ thuật để thực hiện các hoạt động.
- Phối hợp các đội ngũ cán bộ tự quản thực hiện và điều hành công việc.
- Theo dõi kiểm tra và điều chỉnh hoạt động để các hoạt động đi đúng
hướng.
- Kết thúc một công việc cần có tổng kết đánh giá, phân tích những điểm
chưa đạt để rút kinh nghiệm.
- Khuyến khích, tuyên dương những tập thể, cá nhân tốt, có sự cố gắng
vươn lên, động viên những cá nhân cịn thiếu tích cực, thiếu cố gắng.
Trong kế hoạch chủ nhiệm cần đặt ra các yêu cầu ngày càng cao nhưng

vừa sức với học sinh để kích thích sự tiến bộ khơng ngừng, động viên, khen
thưởng kịp thời. Với việc lập kế hoạch chủ nhiệm cụ thể, chi tiết lớp tơi chủ
nhiệm đã hồn thành tốt, đúng thời gian quy định, đạt hiệu quả cao và nhiều
thành tích cao trong cơng tác chủ nhiệm. Do đó, năm học 2016-2017, lớp 5E do
tơi chủ nhiệm đã được giấy khen Hoàn thành xuất sắc các phong trào do Hội
đồng Đội huyện khen tặng.
b.3. Xây dựng lớp tự quản và tăng cường vai trò của Hội đồng tự quản
trong lớp học
Khi học sinh được học tập trong mô hình mới –VNEN, một mơ hình tổ
chức dạy học theo nhóm, mơi trường đặt học sinh vào mơi trường làm việc tích
cực giúp các em phát triển tốt các kỹ năng. Từ đó giúp học sinh học hỏi lẫn
nhau, phát huy tinh thần trách nhiệm và học hỏi lẫn nhau trên cơ sở tinh thần
hợp tác.
Với mơ hình học tập mới này đã thay đổi cả cách học, cách dạy của giáo
viên đặc biệt thay đổi cả hình thức tổ chức dạy học với vai trò tự quản, tự chủ
của các em được đặt lên hàng đầu. Lúc này giáo viên chỉ với vai trò định hướng,
gợi mở cho các em. Do đó, xây dựng được một lớp học tự quản với bộ phận
nòng cốt là Hội đồng tự quản là nền tảng cho công tác chủ nhiệm. Đây là việc
làm khó khăn và quan trọng hàng đầu để nâng cao hiệu quả trong công tác chủ
nhiệm lớp.
Giáo viên: Trần Thị Lan Chung – Trường TH Nguyễn Văn Trỗi

8


Một số giải pháp nâng cao năng lực chủ nhiệm lớp cho giáo viên Tiểu học trong mơ hình VNEN

Khi xây dựng đội ngũ tự quản, cần có các tiêu chuẩn: Có ý thức tổ chức
kỷ luật cao, gương mẫu; tính tình thẳng thắn, dám đấu tranh, phê bình; năng nổ
hoạt động; có khả năng học tập tốt; được tập thể lớp tín nhiệm,…Tuy nhiên

khơng nhất thiết các em có đầy đủ các tiêu chuẩn trên, chúng ta có thể bồi dưỡng
thêm trong quá trình các em thực hiện. Khi đã có đội ngũ cốt cán, giáo viên chủ
nhiệm bồi dưỡng cho các em ý thức với lớp, biết phê và tự phê, bồi dưỡng cho
các em phương pháp quản lí lớp. Với tinh thần động viên, khơi gợi sự tích cực,
mạnh dạn và khả năng lãnh đạo của các em khi được là việc với tập thể lớp.
Mỗi tuần, vào các tiết sinh hoạt tập thể để cho các em tự hoạt động và làm
việc. Đây chính là những cơ hội để các em phát huy vai trò của Hội đồng tự
quản trong lớp học. Ngồi ra, tơi cịn phối hợp tổ chức thêm các hoạt động,
chương trình ngoại khóa như Vui trung thu, văn nghệ, sinh hoạt chủ điểm,…để
các em tự thể hiện vai trị của mình. Với việc tự tạo chương trình hoạt động, tổ
chức điều khiển dần dần các em được phát huy khả năng làm việc của mình,
tăng khả năng tự quản và vai trị của Hội đồng tự quản trong lớp học. Lớp sao để
Hội đồng tự quản như “Những cô giáo nhỏ, thầy giáo nhỏ” hỗ trợ đắc lực cho
giáo viên chủ nhiệm để mỗi khi khơng có giáo viên chủ nhiệm, các em vẫn có
thể điều khiển và quản lí lớp tốt. Đó chính là u cầu và mục đích mà mơ hình
trường học mới đã và đang hướng tới: xây dựng những con người trong thời đại
mới: tự tin, tích cực, hợp tác, sáng tạo.
Cụ thể trong thời gian qua nhờ chọn được đội ngũ cán bộ Chi đội, Hội
đồng tự quản tốt. Nhờ đó tơi đã rất dễ dàng trong công tác chủ nhiệm, nhiều khi
giáo viên chủ nhiệm do một số lí do nào đó khơng trực tiếp quản lí đơn đốc các
em nhưng các em vẫn hồn thành tốt công việc học tập và rèn luyện.

Hội đồng tự quản điều khiển trong chương trình Vui trung thu

Giáo viên: Trần Thị Lan Chung – Trường TH Nguyễn Văn Trỗi

9


Một số giải pháp nâng cao năng lực chủ nhiệm lớp cho giáo viên Tiểu học trong mơ hình VNEN

Học sinh tích cực tham gia vào các hoạt động sinh hoạt tập thể

b.4. Tổ chức dạy học theo nhóm đối tượng
Việc tổ chức dạy học theo nhóm đối tượng khơng phải để chia tách hay
tạo khoảng cách giữa học sinh, đây là việc giúp giáo viên dễ dàng nắm được đối
tượng học sinh và có biện pháp giáo dục phù hợp với từng nhóm đối tượng. Đồng
thời giúp giáo viên dễ dàng quản lí và có cách giáo dục phù hợp, phối hợp chặt chẽ
với phụ huynh, kịp thời đưa ra những giải pháp khuyến khích, hỗ trợ hay uốn nắn kịp
thời.
Ngay từ đầu năm học, tôi đã quan sát và phân chia đối tượng:
- Những học sinh có năng lực, phẩm chất hoặc kết quả nổi trội: Nguyễn Thị
Anh Hiền, Phạm Thị Thanh Tâm, Huỳnh Thị Bích Huệ, Dương Thị Thu Trân,
Nguyễn Thị Tường Vy,…
- Những học sinh còn hạn chế trong học tập: Mơn Tốn (Nguyễn Thị
Giang,Võ Thị Hạnh, Võ Mạnh Thắng, Huỳnh Pháp,…), môn Tiếng Việt (Đinh
Văn Long, Tống Thị Na, Cao Thanh Trung, Đỗ Thị Như Ngân…)
- Những học sinh có năng khiếu như múa hát, thể thao: múa, hát (Huỳnh
Thị Bích Huệ, Nguyễn Thị Thu Thảo, Nguyễn Thị Anh Hiền, Dương Thị Thu
Trân), thể thao (Lê Bằng Nam, Nguyễn Ngọc Quang Huy, Đinh Văn Long,…)
- Những học sinh còn rụt rè, chưa mạnh dạn: Đinh Ngọc Hiếu, Võ Mạnh
Thắng,…
- Học sinh khuyết tật, có khó khăn về đọc: Em Nguyễn Trọng Nghĩa
Từ việc phân loại đó tơi đã đưa ra những biện pháp giáo dục phù hợp như
sắp xếp chỗ ngồi phù hợp, việc phân cơng nhóm, biện pháp giáo dục và dạy học.
Đối với học sinh hạn chế về phẩm chất (học sinh cá biệt): Tơi tìm hiểu
ngun nhân qua gia đình: Gia đình có sự mâu thuẫn khiến tâm lí các em khơng
ổn định hoặc có thể bị bạn bè lơi kéo, hoặc các em có tính xấu mà bản thân gia
đình chưa giáo dục được,…Việc tìm ra được nguyên nhân giúp giáo viên hiểu
các em hơn từ đó có hướng giáo dục phù hợp.

Tơi dùng phương pháp tác động tình cảm, nghiêm khắc với các em nhưng
không được cứng nhắc. Thường xuyên nhắc nhở, động viên các em kịp thời. Có thể
giao cho các em giữ một chức vụ trong lớp để các em dần hồn thiện bản thân vì khi
các em gắn với trách nhiệm thì các em sẽ điều chỉnh mình cho phù hợp. Đó là một
nghệ thuật trong cơng tác chủ nhiệm.
Ví dụ: Em Huỳnh Pháp đầu năm học ý thức giữ vệ sinh của em chưa cao.
Đi học quần áo chưa gọn gàng, móng tay dài và bẩn. Tôi thường xuyên nhắc nhở
nhưng em vẫn chưa khắc phục được. Từ khi tôi giao cho em giữ chức vụ trong
Giáo viên: Trần Thị Lan Chung – Trường TH Nguyễn Văn Trỗi

10


Một số giải pháp nâng cao năng lực chủ nhiệm lớp cho giáo viên Tiểu học trong mơ hình VNEN

Ban vệ sinh. Tơi thấy em có sự thay đổi rõ rệt, em gương mẫu trong việc giữ vệ
sinh các nhân và lớp học. Hơn thế nữa em còn thường xuyên đi kiểm tra và nhắc
nhở bạn vi phạm. Tôi nghĩ bao nhiêu lời nhắc nhở, khuyên răn với em sẽ khơng
có tác dụng so với việc tin tuởng và giao cho em một chức vụ để em tự biết sửa
chữa và thay đổi mình.
Đối với học sinh có hạn chế về các môn học và hoạt động giáo dục: Trước
tiên tơi tìm hiểu ngun nhân vì sao các em học yếu, học yếu ở mơn nào, các em
có u thích mơn học nào khơng,…Khi đã tìm hiểu được ngun nhân thì đã
góp phần một phần lớn trong cơng tác giáo dục các em.
Theo kinh nghiệm giảng dạy của tôi, tôi nhận thấy rằng nếu chúng ta có
cách giảng dạy phù hợp kèm với sự động viên, khen ngợi kịp thời các em sẽ tiến
bộ rất nhanh. Quá trình giảng dạy cho các em, giáo viên phải kiên trì, khơng nên
nóng vội, tìm cách giảng dạy dễ hiểu, gần gũi nhất với các em, đặc biệt không
quên dành cho các em những lời khen ngợi kịp thời.
Tôi đã lập kế hoạch giúp đỡ các em bằng những việc cụ thể sau:

- Dành thêm thời gian giảng giải lại kiến thức các em cịn hỏng hoặc cịn
khó hiểu. Với những đối tượng này, tôi cố gắng nhẹ nhàng chỉ dạy, dùng lời lẽ
gần gũi và dễ hiểu nhất để tư vấn, hướng dẫn.
Ví dụ: Với những em cịn có khó khăn về đọc, tôi tăng thời gian luyện đọc
cho các em trong những tiết Tiếng Việt. Khuyến khích các em đọc thêm sách
báo, truyện tranh vào giờ ra chơi và ở nhà. Cho các em đọc tốt hướng dẫn các
em đọc và chỉnh sữa. Qua thời gian kèm cặp các em có tiến bộ nhiều.
- Thường xuyên liên lạc, gặp gỡ phụ huynh các em để trao đổi tình hình
học tập cũng như sự tiến bộ của các em đồng thời để phụ huynh quan tâm, giúp
đỡ các em trong các hoạt động ứng dụng. Tạo được cầu nối vững chắc và hiệu
quả với phụ huynh trong tất cả các hoạt động, báo cáo kịp thời những điểm hạn
chế hay bất thường của các em.
- Thành lập “Đôi bạn cùng tiến” để học sinh học tốt kèm cặp, giúp đỡ các
em còn hạn chế. Đây là cách làm rất hiệu quả và tôi thấy mang lại hứng thú học
tập với học sinh. Việc học tập từ bạn cũng là một cách để các em mạnh dạn và tự
tin hơn khi chia sẻ với thầy cơ giáo.
Ví dụ: Trong lớp, tơi đã thành lập các “Đôi bạn cùng tiến” như: HiềnGiang, Tâm- Hạnh, Trân- Thắng, Vy- Pháp,…Nhờ phong trào này, tôi thấy các
em tiến bộ rất nhiều. Việc học tập từ bạn cũng giúp các em mạnh dạn thể hiện ý
kiến với nhau và học hỏi được những phẩm chất tốt đẹp từ bạn. Cuối kì hoặc
cuối năm học, tơi tổ chức bình chọn đơi bạn nào có tiến bộ nhất để tun dương,
khen thưởng các em. Việc tạo phong trào thi đua đã giúp các em tự tạo động lực
học tập cho chính mình để vươn lên học tập cùng bạn.

Giáo viên: Trần Thị Lan Chung – Trường TH Nguyễn Văn Trỗi

11


Một số giải pháp nâng cao năng lực chủ nhiệm lớp cho giáo viên Tiểu học trong mơ hình VNEN

“Đơi bạn cùng tiến: Hiền- Giang giúp đỡ nhau trong học tập

- Với những hoạt động khó, tơi đưa thêm những câu hỏi gợi mở từ dễ đến
khó để các em dễ tiếp thu, kết nối với kiến thức đã học bằng những hình ảnh gần
gũi nhằm tạo hứng thú học tập ở các em.
- Mơn Tốn ở lớp 5 có rất nhiều kiến thức hình học và cơng thức tính
tốn. Thật khơng dễ để các em có thể nhớ hết các cơng thức đặc biệt với các em
tiếp thu cịn chậm. Do vậy tôi đã khái quát thành những câu thơ để các em dễ
đọc và dễ nhớ. Việc học tập qua những câu thơ giúp các em nhớ công thức lâu
hơn và hứng thú học tập hơn.
- Tuyệt đối khơng có thái độ phân biệt đối xử làm cho các em xấu hổ
truớc bạn bè, thay vào đó hãy dành cho các em những lời động viên, khen ngợi
kịp thời để thúc đẩy sự vuơn lên của các em. Do vậy, dù với đối tượng học sinh
nào giáo viên cần dùng phương pháp tác động tình cảm, động viên khuyến
khích, phối hợp với phụ huynh để giáo dục các em.
Với đối tượng có một đối tượng học sinh khuyết tật học hịa nhập, tơi
càng chú ý theo dõi và dành thời gian cho các em nhiều hơn.
Ví dụ: Em Nguyễn Trọng Nghĩa với dạng khuyết tật khó khăn về đọc( tật
nói ngọng). Với học sinh khuyết tật, bản thân tôi đã làm kế hoạch giáo dục cá
nhân riêng cho em Nghĩa, có sự điều chỉnh nội dung học tập trong Kế hoạch
dạy học cho em. Đối với mỗi tiết học tôi thường chuẩn bị sẵn cho em phiếu học
tập với nội dung thực hiện vừa sức với em và có kiểm tra, nhận xét em giống
như các bạn trong lớp. Đặc biệt với các hoạt động tập thể tôi cho Nghĩa cùng
tham gia với các bạn và không quên dành những lời động viên, khuyến khích
cho em mỗi khi em hồn thành tốt hay có sự tiến bộ. Em Nghĩa tuy có sự tiếp
thu hạn chế so với với các bạn nhưng em rất thích vẽ. Tơi cũng chú ý đến sở
thích và tạo điều kiện để em được thực hiện nhiều hơn sở thích của mình. Với
mỗi bài vẽ đẹp tôi thường cho các lớp xem và treo vào Góc sản phẩm của lớp.
Khi được cả lớp tuyên dương, khen ngợi Nghĩa rất vui và hòa đồng với các bạn
hơn. Với những điều đã thực hiện, em Nghĩa học tập hòa nhập được với các bạn

trong lớp. Do vậy với những đối tượng học sinh này, giáo viên chủ nhiệm phải
kiên nhẫn và nghiên cứu kĩ hơn về các em đã có sự giáo dục phù hợp, khơng nên
bỏ lơ hay quên lãng các em trong chính lớp học của mình.
Dạy học theo nhóm đối tượng học sinh để có biện pháp giáo dục phù hợp.
Với những em tiếp thu nhanh thì ngồi kiến thức chính giáo viên có thể mở rộng
Giáo viên: Trần Thị Lan Chung – Trường TH Nguyễn Văn Trỗi

12


Một số giải pháp nâng cao năng lực chủ nhiệm lớp cho giáo viên Tiểu học trong mơ hình VNEN

thêm cho các em như những Bài tập phân hóa đối tượng học sinh để nâng cao và
phát huy khả năng, tư duy cho các em. Tuy nhiên không tạo áp lực khiến các em
cảm thấy mệt mỏi và quá sức.
b.5. Giáo dục học sinh qua các môn học và hoạt động ngoại khóa
b.5.1. Giáo dục học sinh qua các mơn học
Giáo dục học sinh về tư tưởng, tình cảm, thái độ thơng qua các mơn học
để từ đó hình thành cho các em những kĩ năng và hành vi. Cụ thể chú trong phát
triển giáo dục tồn diện, việc tích hợp và lồng ghép các kĩ năng sống cần thiết
trong các môn học.
Từ những năm học trước, Bộ Giáo dục có chủ trương hạn chế các cuộc
thi nhằm giảm áp lực thi cử cho các em, khuyến khích tổ chức các hoạt động
giáo dục để phát huy khả năng phát triển tồn diện của các em. Vì thế bên cạnh
việc dạy chữ tôi chú trọng việc “dạy người”, tức chú ý phát triển thêm những kỹ
năng sống cần thiết đáp ứng yêu cầu giáo dục trong thời đại hội nhập. Tôi chú ý
phát triển các kĩ năng sống, tạo cơ hội để học sinh bày tỏ ý kiến của mình thông
qua các Câu lạc bộ, các cuộc thi giao lưu, ứng xử,…Giữa các tiết học, tôi thường
tổ chức cho các em múa hát tập thể, biểu diễn văn nghệ, hát dân ca, diễn hài,…
Ví dụ: Trong các tiết Khoa học, tơi tổ chức cho các em chơi các trị chơi:

làm phóng viên, sắm vai xử lí tình huống phịng tránh bị xâm hại, từ chối các
chất gây nghiện, bày tỏ thái độ với người bị nhiễm HIV/AIDS, kể các hành động
giữu gìn vệ sinh cá nhân tuổi dậy thì ,…Thơng qua các hoạt động này các em
được hình thành và rèn luyện nhiều kĩ năng sống cần thiết.
b.5.2. Giáo dục học sinh qua hoạt động ngoại khóa
Với phong trào “Trường học thân thiện, học sinh tích cực” chính là một
mơi trường học tập để mỗi cá nhân, nhóm học sinh phát huy tính tích cực và thể
hiện bản thân. Chính vì vậy tơi ln chú trọng giáo dục các em qua các hoạt
động ngoại khóa.
Trong các hoạt động sinh hoạt tập thể kỉ niệm các ngày lễ lớn, để giáo dục
các em năm được ý nghĩa các ngày lễ, tôi tổ chức cho các em xem những phim
tài liệu về các sự kiện trọng đại của đất nước như kỉ niệm ngày Thành lập Đảng
Cộng Sản, ngày thành lập Quân đội nhân dân, …Khi được xem những hình ảnh
tư liệu đó, các em hứng thú, dễ hình dung và ghi nhớ hơn.
Tơi khuyến khích các em tham gia các hoạt động văn nghệ, thể dục thể
thao nhằm góp phần nâng cao sức khỏe, phát triển tồn diện trí tuệ, thể chất,
thẩm mĩ . Các hoạt động xã hội như tham gia công tác từ thiện, mua tăm ủng hộ
người khuyết tật, đóng góp ủng hộ người nghèo, vệ sinh mơi trường, các di tích
lịch sử văn hóa để giáo dục các em ý thức trách nhiệm của một công dân, của
thế hệ trẻ của đất nước. Ngồi ra tơi cịn hướng và tổ chức cho các em tham gia
vào các trò chơi dân gian, truyền thống.

Giáo viên: Trần Thị Lan Chung – Trường TH Nguyễn Văn Trỗi

13


Một số giải pháp nâng cao năng lực chủ nhiệm lớp cho giáo viên Tiểu học trong mơ hình VNEN

Lớp 5E tham gia Hội diễn văn nghệ chào mừng ngày Nhà giáo Việt Nam

Học sinh tham gia hoạt động thể dục thể thao

Ngồi ra, tơi cịn giáo dục học sinh các hoạt động lao động cơng ích (trực
nhật, vệ sinh lớp học, sân trường, làm đẹp trường lớp,…) giúp các em có ý thức
lao động, biết chăm sóc và bảo vệ cây xanh, bảo vệ môi trường.
Các em tham gia sinh hoạt tập thể thông qua các tiết chào cờ, sinh hoạt
lớp, với các hình thức tổ chức đa dạng và phong phú góp phần nâng cao giáo
dục tồn diện và đẩy mạnh phong trào xây dựng trường học thân thiện và học
sinh tích cực.
Ví dụ: Trong tháng 11, với sinh hoạt chủ điểm “Tôn sư trọng đạo”, tôi đã
tổ chức nhiều hoạt động gồm thi đua dành được nhiều hoa điểm tốt, thi vẽ tranh,
tham gia biểu diễn văn nghệ,…Cuộc thi đã giúp các em có được sân chơi tích
cực bộc lộ được khả năng sáng tạo, hồn thiện bản thân.
Trong cuộc thi “Phụ trách Sao giỏi” các em tham gia và đạt Giải Nhì cấp
trường. Với các hoạt động cộng đồng khác, với nhiều hình thức khuyến khích,
động viên các em tham gia, do đó đạt kết quả cao và là một trong những Chi đội
xếp hàng đầu về các phong trào của nhà trường.

Giáo viên: Trần Thị Lan Chung – Trường TH Nguyễn Văn Trỗi

14


Một số giải pháp nâng cao năng lực chủ nhiệm lớp cho giáo viên Tiểu học trong mơ hình VNEN

- Hoạt động từ thiện: mua tăm 90 gói, tham gia ủng hộ người nghèo với số
tiền 130 000 đồng, thu gom được 530 vỏ lon bia, 90kg giấy vụn,…
- Hoạt động bảo vệ môi trường: Thi vẽ tranh về chủ điểm môi trường, dọn
vệ sinh trường học và môi trường xung quanh,…

- Hoạt động tuyên truyền: Tham gia ngày hội đọc sách, An tồn giao
thơng, phịng chống bệnh dịch,..
Ngồi những hoạt động trong phạm vi trường học, tơi cịn cùng các em
học sinh trong lớp và Liên đội Trường Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi tham gia các
hoạt động mang tính xã hội như dọn vệ sinh và viếng đài Liệt sĩ xã Quảng Điền
vào dịp 22/12. Trong các hoạt động đó, tơi thấy khoảng cách giữa cơ trị dường
như xóa bỏ, tình yêu thương đã gắn kết các trái tim như người trong một nhà.
Hơn nữa còn giáo dục cho các em ý thức xã hội, tinh thần trách nhiệm của một
người công dân với đất nước.
Một số hoạt động ngoại khóa của lớp 5E tham gia:

Giáo viên: Trần Thị Lan Chung – Trường TH Nguyễn Văn Trỗi

15


Một số giải pháp nâng cao năng lực chủ nhiệm lớp cho giáo viên Tiểu học trong mơ hình VNEN

b.6. Chú trọng việc trang trí lớp học trong cơng tác chủ nhiệm
Trong mơ hình trường học mới VNEN thì việc trang trí lớp học đóng vai
trị quan trọng trong cơng tác chủ nhiệm. Một không gian học tập gần gũi, thân
thiện sẽ giúp các em đoàn kết hơn, các em coi lớp học của mình như “ngơi nhà
thứ hai” mà ở đó thầy cơ, bạn bè là người thân. Có như vậy các em sẽ cố gắng
học tập và rèn luyện vì tập thể chung. Đồng thời mỗi bài học được liên kết với
các công cụ hỗ trợ học tập giúp các em ghi nhớ và khắc sâu được kiến thức hơn,
mang lại hiệu quả giảng dạy. Trong quá trình trang trí lớp học, tơi cũng cho phụ
huynh và các em được tham gia trang trí.
Những cơng cụ hỗ trợ hiệu quả trong các tiết học lớp VNEN là “Nhịp cầu
bè bạn”, “Góc học tập” và “Góc thư viện”. Hiệu quả trong việc dạy học xưa nay
chưa cao là do chúng ta chỉ dừng lại ở khuôn khổ của bài học mà chưa phát triển

nó ra, chưa có tính ứng dụng thực tế với đời sống các em.
Hình thức gửi thư tôi cho thay đổi để mỗi học sinh mỗi lần gửi được gửi
cho mỗi bạn khác nhau. Có thể gửi cho bạn ngồi bên tay phải trong nhóm, gửi
cho bạn ngồi đối diện hoặc gửi cho bạn mà em muốn gửi.
Ví dụ: Sau khi học bài 4A: Hịa bình cho thế giới (Tiết 1). Tôi cho các em
gửi cho nhau những lá thư qua Nhịp cầu bè bạn với nội dung: Những suy nghĩ
của các em sau khi học xong bài Tập đọc Những con sếu bằng giấy. Hội đồng tự
quản gọi vài bạn muốn chia sẻ thư của mình trước lớp. Các bạn khác lắng nghe,
nhận xét. Giáo viên nhận xét, chia sẻ thêm.

“Nhịp cầu bè bạn” tại một lớp học VNEN

Ngồi ra, Góc thư viện tơi cũng quan tâm, chú ý. Xây dựng Góc thư viện
với đầy đủ các loại truyện thiếu nhi, sách báo, bài văn mẫu để học sinh có cơ hội
trau dồi vốn từ ngữ của mình. Thư viện cần phải đặt nơi phù hợp, dễ nhìn và dễ
lấy, khơng q cao. Các đầu sách cần được cập nhật thường xuyên dưới sự quản
lí của Ban thư viện. Hằng tuần Ban thư viện cập nhật, kiểm tra và báo cáo số
lượng sách, tình trạng đọc sách của các bạn trong lớp.
Giáo viên: Trần Thị Lan Chung – Trường TH Nguyễn Văn Trỗi

16


Một số giải pháp nâng cao năng lực chủ nhiệm lớp cho giáo viên Tiểu học trong mơ hình VNEN

Một số hình ảnh sử dụng Góc thư viện tại lớp 5E:

b.7. Xử lí có hiệu quả và có tác dụng giáo dục các tình huống sư phạm
Trong mỗi lớp học Tiểu học, những mẫu thuẫn xảy ra thường xuyên, mỗi
giáo viên chủ nhiệm giống như một “vị trọng tài” phân minh giải quyết những

mâu thuẫn cho các em sao cho vừa hợp tình vừa hợp lí và mang lại hiệu quả
giáo dục. Để xử lí tốt các tình huống xảy ra, giáo viên phải biết vận dụng nhiều
nguyên tắc, phương pháp và hình thức tổ chức giáo dục phù hợp với đối tượng
học sinh.
Ví dụ: Với những em thường gây gổ, đánh nhau, tơi thường gặp riêng, chỉ
cho em đó thấy em sai ở điểm nào, lựa những lời dễ nghe, tình cảm để khuyên
răn các em. Sai khi nào nhắc nhở và chỉnh sửa khi đó để các em sửa sai không
nhất thiết phải để đến tiết Sinh hoạt lớp. Tiết sinh hoạt tơi tạo ra khơng khí vui
vẻ, thoải mái cho các em. Dành thời gian nhiều hơn cho các em sinh hoạt văn
Giáo viên: Trần Thị Lan Chung – Trường TH Nguyễn Văn Trỗi

17


Một số giải pháp nâng cao năng lực chủ nhiệm lớp cho giáo viên Tiểu học trong mơ hình VNEN

nghệ, chơi trị chơi, giáo dục kĩ năng sống,…chứ khơng đặt lỗi những em vi
phạm. Đồng thời giúp các em thấy mình sai ở điểm nào, tìm ra biện pháp cụ thể
để em sửa sai.
b.8. Phối hợp các tổ chức giáo dục khác
Để đạt được hiệu quả cao trong giáo dục, tơi phối hợp các tổ chức trong
và ngồi nhà trường, phải biết xây dựng tốt các mối quan hệ giữa giáo viên chủ
nhiệm với học sinh, giữa giao viên với phụ huynh, giữa giáo viên và các tổ chức
khác,…
Mối quan hệ giữa giáo viên và học sinh:
Với người giáo viên chủ nhiệm đây là mối quan hệ chủ yếu vì đối tượng
của người làm công tác chủ nhiệm là học sinh. Muốn tạo được hiệu quả thì
người giáo viên chủ nhiệm phải tạo uy tín với các em. Khi được học sinh tin
tưởng thì cơng tác chủ nhiệm sẽ thuận lợi hơn. Bên cạnh đó, tơi biết lắng nghe
học sinh, phân tích khuyết điểm để các em chấp nhận một cách tự nguyện, có

như thế mới sửa sai được. Ln tạo cho các em sửa đổi nếu các em vi phạm.
Giáo viên chủ nhiệm phải nắm đặt điểm tâm lí của các em để có biện pháp uốn
nắn kịp thời và đối xử công bằng. Trong nội dung của buổi sinh hoạt tôi lấy
những tấm gương xung quanh về sự vươn lên, chấp hành tốt nội quy để học sinh
noi theo. Khi đã tin yêu, học sinh sẽ xem giáo viên như một đáng tin cậy để tâm
sự, bộc lộ những gì mình cịn vướng mắc trong lịng, khi đó giáo viên chủ nhiệm
sẽ giải quyết vấn đề lớp học dễ dàng hơn.
Mối quan hệ giữa giáo viên và phụ huynh:
Mối quan hệ giữa giáo viên và phụ huynh là mối quan hệ rất quan trọng.
Mối quan hệ này thể hiện qua những lần liên lạc và những cuộc họp. Giáo viên
chủ nhiệm phải tạo uy tín, vững vàng, bản lĩnh trong buổi họp đầu năm. Đây là
cuộc họp rất quan trọng, giáo viên chủ nhiệm sẽ thông báo những nội dung quan
trọng đến phụ huynh học sinh. Họp bàn bạc để đi đến thống nhất cách giáo dục
trong việc giáo dục con mình, kiên trì giải thích và thuyết phục để chỉ ra điểm
mạnh, điểm yếu của con em mình. Đặc biệt phải hình thành trong phụ huynh
học sinh thói quen tìm hiểu tình hình học tập của con mình bằng cách liên hệ
trực tiếp hay gián tiếp với giáo viên. Để tiếp xúc được với phụ huynh học sinh
thì nên chuẩn bị tốt nội dung cần trao đổi, chính xác, rõ ràng, cụ thể. Như thế
phụ huynh sẽ thấy sự chu đáo và kĩ càng của giáo viên dành cho học sinh, phụ
huynh từ đó tin tưởng, yên tâm với sự giáo dục của nhà trường và giáo viên.
Mối quan hệ giữa giáo viên và các tổ chức khác: Ban giám hiệu nhà
trường, Đội Thiếu niên Tiền phong,,…Tôi thường xuyên liên hệ để nắm tình
hình học sinh lớp mình chủ nhiệm, kết hợp chặt chẽ để nắm được các hoạt động
liên quan thông báo cho các em kịp thời.
c. Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp
Khi thực hiện đề tài này, tôi đưa ra tám giải pháp, các giải pháp trên có
mối quan hệ chặt chẽ, bổ sung và tác động lẫn nhau nhằm đạt được mục tiêu
Giáo viên: Trần Thị Lan Chung – Trường TH Nguyễn Văn Trỗi

18

Một số giải pháp nâng cao năng lực chủ nhiệm lớp cho giáo viên Tiểu học trong mơ hình VNEN

nâng cao chất lượng cho công tác chủ nhiệm lớp và quyết định đến sự thành
cơng trong q trình giảng dạy.
Việc nắm được tình hình lớp học và đối tượng học sinh lớp chủ nhiệm là
biện pháp tiền đề. Ngoài ra, lựa chọn nội dung học tập phù hợp với từng đối
tượng. Xây dựng kế hoạch cụ thể, chi tiết cho tất cả các nội dung của công
tác chủ nhiệm. Xác định thời gian, hình thức thực hiện, người thực hiện đối với
các hoạt động. Liên hệ, phối hợp chặt chẽ với các đối tượng khác.
d. Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu, phạm
vi và hiệu quả ứng dụng
Kết quả khảo sát của lớp 5E hai mơn Tốn và Tiếng Việt, Trường Tiểu học
Nguyễn Văn Trỗi, năm học 2016-2017:
Khảo sát đầu năm học
Mơn

Hồn
thành tốt

Mơn
Tốn
Mơn
Tiếng
Việt

Cuối năm học

Chưa

hoàn
thành

Hoàn
thành

Hoàn
thành tốt

Chưa
hoàn
thành

Hoàn
thành

3

12%

19

76%

3

12%

6

24%

19

76%

0

2

8%

21

84%

2

8%

5

20%

20

80%

0

Tổng hợp đánh giá về năng lực:
Khảo sát đầu năm học
Năng lực

Tốt

Đạt

Cuối năm học

Cần

Tốt

cố gắng

Đạt

Cần
cố gắng

Tự phục vụ,
tự quản

6

24%

16

64%

3 12% 10 40% 15 60%

0

0

Hợp tác

10

40%

10

40%

5 20% 15 60% 10 40%

0

0

Tự học và
giải quyết
vấn đề

5

20%

15

60%

5 20%

0

0

8

32% 17 68%

Tổng hợp đánh giá về phẩm chất:
Phẩm

Khảo sát đầu năm học

Cuối năm học

Giáo viên: Trần Thị Lan Chung – Trường TH Nguyễn Văn Trỗi

19


Một số giải pháp nâng cao năng lực chủ nhiệm lớp cho giáo viên Tiểu học trong mơ hình VNEN

chất
Chăm
học,
chăm
làm

Tốt

Đạt

Cần

Tốt

cố gắng

Đạt

Cần
cố gắng

5

20%

17

68%

3

12%

10

40%

15

60%

0

Tự tin,
trách
nhiệm

5

20%

17

68%

3

12%

9

36%

16

64%

0

Trung
thực, kỉ
luật

7

28%

16

64%

2

8%

13

52%

12

48%

0

Đoàn
kết, yêu
thương

10

40%

14

56%

1

4%

15

60%

10

20%

0

Nhờ thực hiện đồng bộ các giải pháp, so với đầu năm học chất lượng các
môn học nâng lên rõ rệt. Cuối năm học có 16 em đạt danh hiệu khen thưởng, 5
em đạt danh hiệu Hoàn thành Xuất sắc nhiệm vụ học tập và rèn luyện, 11 em đạt
danh hiệu Có thành tích vượt trội và tiến bộ vượt bậc. 100% học sinh Hoàn
thành chương trình Tiểu học.
Với các phong trào đạt kết sau như sau:
- Lớp đạt danh hiệu lớp Xuất sắc cuối năm học.
- Lớp dẫn đầu và đạt nhiều kết quả cao trong các phong trào do nhà
trường và Liên đội phát động: quyên góp, ủng hộ, phong trào kế hoạch
nhỏ,..Được Hội đồng Đội huyện khen tặng Có thành tích Xuất sắc trong các
phong trào Đội.
- Tham gia thi Violympic Toán và IOE cấp trường, cấp huyện đạt giải cao.
Ngoài ra, với các đặc trưng của mơ hình VNEN mang lại, các kỹ năng của
học sinh cũng có sự thay đổi rõ rệt: Học sinh khơng cịn nhút nhát mà tự tin,
mạnh dạn tham gia tích cực vào tiết học. Giờ học khơng xảy ra theo một chiều
mà có sự trao đổi, tương tác giữa thầy và trò, giữa trò và trò. Tỉ lệ học sinh tự tin
trao đổi ý kiến trước tập thể cao hơn.
Sau khi áp dụng thực nghiệm, tôi thấy chất lượng cơng tác chủ nhiệm đã
có sự tăng lên rõ rệt, các kỹ năng cơ bản như kỹ năng hợp tác, kỹ năng giao tiếp
được nâng cao và hoàn thiện. Với các điều kiện đã áp dụng, các em làm chủ
được kiến thức, biết khám phá và đem lại kết quả cao trong học tập. Đồng thời
giúp các em phát huy tính tích cực, chủ động và sáng tạo trong học tập và rèn
Giáo viên: Trần Thị Lan Chung – Trường TH Nguyễn Văn Trỗi

20


Một số giải pháp nâng cao năng lực chủ nhiệm lớp cho giáo viên Tiểu học trong mơ hình VNEN

luyện các kỹ năng. Góp phần cùng nhà trường nâng cao chất lượng giáo dục
toàn diện.
III. PHẦN KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
1. Kết luận
Cơng tác chủ nhiệm rất khó khăn và phức tạp. Người giáo viên phải vừa
như người mẹ dịu dàng, người thầy nghiêm khắc, người bạn gần gũi, người
trọng tài phân minh. Thành cơng của người giáo viên chính là học sinh tin
tưởng, yêu quý, xây dựng được tập thể vững mạnh, đồn kết. Bí quyết thành
cơng của người giáo viên chủ nhiệm là phải dùng tình yêu thương, tinh thần
trách nhiệm và sự quan tâm để giáo dục các em. Đồng thời khơng được nơn
nóng, vội vàng mà phải có kế hoạch cụ thể, chi tiết về thời gian, hình thức tổ
chức và người thực hiện. Tranh thủ sự quan tâm của các tổ chức khác để mang
lại hiệu quả cho cơng tác chủ nhiệm.
Đề tài đã góp phần nâng cao chất lượng trong công tác chủ nhiệm. Với đề
tài có thể áp dụng cho các giáo viên làm cơng tác chủ nhiệm và các lớp học theo
mơ hình VNEN.
2. Kiến nghị
Qua đây tôi mạnh dạn đưa ra một số kiến nghị:
* Đối với nhà trường:
- Thường xuyên tổ chức bồi dưỡng về nghiệp vụ và kĩ năng làm cơng tác
chủ nhiệm như kĩ năng tìm hiểu tâm lí học sinh, kĩ năng cơng tác với gia đình
học sinh,...
- Tổ chức các các hoạt động ngoại khóa có ý nghĩa thiết thực với các em.
* Các cấp lãnh đạo:
- Cụm trường và chuyên môn thường xuyên tổ chức các chuyên đề về
công tác chủ nhiệm và các hoạt động giáo dục cho giáo viên học hỏi, trao đổi
kinh nghiệm lẫn nhau.
- Hỗ trợ kinh phí đầu tư cơ sở vật chất để các em có mơi trường học tập
khang trang, sạch đẹp, có khơng gian để các em thực hiện các hoạt động giáo
dục hiệu quả.

Trên đây là một số giải pháp về tổ chức hoạt động mà tôi đã vận dụng để
nâng cao năng lực chủ nhiệm cho giáo viên Tiểu học trong mơ hình VNEN.
Trong khi viết chắc chắn khơng tránh khỏi những thiếu sót. Rất mong nhận được
những đóng góp ý kiến của các bạn đồng nghiệp và của Hội đồng chấm để
những giải pháp trên ngày một hồn thiện hơn. Tơi xin chân thành cảm ơn!
Quảng Điền, ngày 3 tháng 3 năm 2018
Người thực hiện

Giáo viên: Trần Thị Lan Chung – Trường TH Nguyễn Văn Trỗi

21


Một số giải pháp nâng cao năng lực chủ nhiệm lớp cho giáo viên Tiểu học trong mơ hình VNEN

Trần Thị Lan Chung

NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG CHẤM SÁNG KIẾN CẤP TRƯỜNG
.......................................................................................................................
.......................................................................................................................
.......................................................................................................................
.......................................................................................................................
.......................................................................................................................
CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN
(Ký tên, đóng dấu)

NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG CHẤM SÁNG KIẾN CẤP HUYỆN
.......................................................................................................................
.......................................................................................................................
.......................................................................................................................

.......................................................................................................................
Giáo viên: Trần Thị Lan Chung – Trường TH Nguyễn Văn Trỗi

22


Một số giải pháp nâng cao năng lực chủ nhiệm lớp cho giáo viên Tiểu học trong mơ hình VNEN

.......................................................................................................................
CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN
(Ký tên, đóng dấu)

Giáo viên: Trần Thị Lan Chung – Trường TH Nguyễn Văn Trỗi

23


Một số giải pháp nâng cao năng lực chủ nhiệm lớp cho giáo viên Tiểu học trong mơ hình VNEN

TÀI LIỆU THAM KHẢO
STT Tên tài liệu

Tác giả

1

Tài liệu tập huấn dạy học theo mơ hình NXB Giáo dục Việt Nam
trường học mới Việt Nam

2

Hướng dẫn tổ chức sinh hoạt chuyên môn NXB Giáo dục Việt Nam
tại các trường thực hiện mơ hình trường
học mới Việt Nam.
Hướng dẫn sự tham gia của cộng đồng NXB Giáo dục Việt Nam
theo mơ hình trường học mới tại Việt
Nam.

3
4

Tổ chức lớp học theo mô hình trường học
NXB Giáo dục Việt Nam
mới tại Việt Nam.

MỤC LỤC
NỘI DUNG

TRANG

I. Phần mở đầu
Giáo viên: Trần Thị Lan Chung – Trường TH Nguyễn Văn Trỗi

1
24


Một số giải pháp nâng cao năng lực chủ nhiệm lớp cho giáo viên Tiểu học trong mơ hình VNEN

1. Lý do chọn đề tài

1

2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài

2

3. Đối tượng nghiên cứu

2

4. Giới hạn của đề tài

2

5. Phương pháp nghiên cứu

2

II. Phần nội dung

3

1. Cơ sở lý luận

3

2. Thực trạng vấn đề nghiên cứu

4

3. Nội dung và hình thức của giải pháp

5

a. Mục tiêu của giải pháp

5

b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp

5

c. Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp

23

d. Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu,
phạm vi và hiệu quả ứng dụng

23

III. Kết luận, kiến nghị

26

1. Kết luận

26

2. Kiến nghị

26

Nhận xét của hội đồng chấm sáng kiến cấp trường – cấp huyện

28

Tài liệu tham khảo

29

Mục lục

30

Giáo viên: Trần Thị Lan Chung – Trường TH Nguyễn Văn Trỗi

25