Cảm nhận về vẻ đẹp của người đồng mình qua bài thơ Nói với con

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>VĂN MẪU LỚP 9 </b>

<b>NGHỊ LUẬN VĂN HỌC </b>

<b>Đề bài: </b>

<i><b>CẢM NHẬN VỀ VẺ ĐẸP CỦA NGƯỜI ĐỒNG MÌNH QUA BÀI THƠ </b></i>

<i><b>NĨI VỚI CON CỦA Y PHƯƠNG </b></i>

<b>A.</b>

<b>SƠ ĐỒ TÓM TẮT GỢI Ý </b>

<b>B.</b>

<b>DÀN BÀI CHI TIẾT </b>

<b>I. </b> <b>Mở bài </b>

- Giới thiệu đôi nét về tác giả và bài thơ

o Là nhà thơ dân tộc Tày, thơ Y Phương thể hiện tâm hồn chân thật, mạnh mẽ và
trong sáng, cách tư duy giàu hình ảnh của con người miền núi.

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

nhận sâu sắc về những đức tính tốt đẹp của <i>“người đồng mình”</i> – của con người
quê hương miền núi.

<b>II. </b> <b>Thân bài </b>

<b>1. </b> <b>Khái quát (Dẫn dắt vào bài) </b>

- Tiêu biểu cho phong cách sáng tác của Y Phương, bài thơ <i>“Nói với con”</i> gợi về cội
nguồn sinh dưỡng của mỗi người – gia đình và quê hương – đó là nơi êm tổ ấm
ni dưỡng, bồi đắp tâm hồn con – đó là cội nguồn của hạnh phúc. Để rồi từ trong
những ngọt ngào của kỉ niệm quê hương, người cha nói với con những đức tính
tốt đẹp của người đồng mình.

<b>2. </b> <b>Phân tích, cảm nhận những vẻ đẹp (đức tính tốt đẹp) của người đồng mình </b>

a. Người đồng mình đáng yêu bởi sự giản dị và tài hoa

- Trên quê hương thơ mộng nghĩa tình, người đồng mình hiện lên trong cuộc sống
lao động cần cù mà tươi vui:

<i>“Người đồng mình yêu lắm, con ơi! </i>
<i>Đan lờ cài nan hoa </i>

<i>Vách nhà ken câu hát”. </i>

 Chỉ với những câu thơ ngắn gọn, nhà thơ giúp ta hình dung được hình ảnh đáng
yêu của người đồng mình giữa núi rừng thơ mộng, hiền hịa. Vẻ đẹp của họ được
gợi ra từ cuộc sống lao động bình dị, từ bàn tay tài hoa và khối óc sáng tạo. Họ có
niềm vui giản dị, tinh tế ngay trong cuộc sống mộc mạc đời thường.

b. Người đồng mình biết lo toan và giàu mơ ước

- Người đồng mình khơng chỉ là những con người giản dị, tài hoa trong cuộc sống
lao động mà còn là những con người biết lo toan và giàu mơ ước:

<i>“Người đồng mình thương lắm con ơi! </i>
<i>Cao đo nỗi buồn </i>

<i>Xa nuôi chi lớn”. </i>

 Có thể nói, cuộc sống của người đồng mình cịn nhiều nỗi buồn, còn nhiều bộn bề
thiếu thốn song họ sẽ vượt qua tất cả, bởi họ có ý chí và nghị lực, họ luôn tin
tưởng vào tương lai tốt đẹp của dân tộc.

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

quê hương, cội nguồn

<i>“Sống trên đá không chê đá gập gềnh </i>
<i>Sống trong thung khơng chê thung nghèo đói </i>

<i>Sống như sông như suối </i>
<i>Lên thác xuống ghềnh </i>

<i>Không lo cực nhọc”. </i>

- Phép liệt kê với những hỉnh ảnh ẩn dụ <i>“đá gập gềnh”, “thung nghèo đói”</i>
 Gợi cuộc sống đói nghèo, khó khăn, cực nhọc.

- Vận dụng thành ngữ dân gian <i>“Lên thác xuống ghềnh”,</i> ý thơ gợi bao nỗi vất vả,
lam lũ.

 Những câu thơ dài ngắn, cùng những thanh trắc tạo ấn tượng về cuộc sống trắc
trở, gian nan, đói nghèo của quê hương.

d. Người đồng mình có ý thức tự lập, tự cường và tinh thần tự tôn dân tộc

- Phẩm chất của người của con người quê hương còn được người cha ca ngợi qua
cách nói đối lập tương phản giữa hình thức bên ngoài và giá trị tinh thần bên
trong, nhưng rất đúng với người miền núi:

<i>“Người đồng mình thơ sơ da thịt </i>
<i>Chẳng mấy ai nhỏ bé đâu con” </i>

 Sự tương phản này đã tơn lên tầm vóc của người đồng mình. Họ mộc mạc nhưng
giàu chí khí, niềm tin. Họ có thể “thơ sơ da thịt” nhưng khơng hề nhỏ bé về tâm
hồn, về ý chí.

- Cùng với ý thức tự lực, tự cường, người đồng mình cịn ngời sáng tinh thần tự tơn
dân tộc và khát vọng xây dựng quê hương:

<i>“Người đồng mình tự đục đá kê cao q hương </i>
<i>Cịn q hương thì làm phong tục”. </i>

<b>3. </b> <b>Nhận xét, đánh giá </b>

- Với thể thơ tự do, giọng điệu khỏe khoắn vừa tâm tình tha thiết vừa chứa chan hi
vọng

- Những hình ảnh, từ ngữ mộc mạc, cụ thể.

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

 Truyền cho con lòng tự hào về quê hương, dân tộc, nhắn nhủ con biết sống đẹp,
biết vượt qua gian khó bằng niềm tin, ý chí như người đồng mình.

<b>III. </b> <b>Kết bài </b>

- Qua lời thủ thỉ, tâm tình của người cha đối với con, hình ảnh của quê hương, của
người đồng mình hiện lên thật chân thực, cụ thể với bao phẩm chất tốt đẹp. Đó là
mạch suối ngọt ngào nuôi dưỡng tâm hồn và ý chí cho con.

- Đọc bài thơ, hiểu về vẻ đẹp của những con người quê hương, ta yêu hơn, trân
trọng hơn những con người làm giàu đẹp quê hương, đất nước.

<b>C.</b>

<b>BÀI VĂN MẪU </b>

<b>Đề bài</b>: Cảm nhận về vẻ đẹp của người đồng mình qua bài thơ <i>“Nói với con”</i> (Y Phương).

<i>Gợi ý làm bài </i>

Là nhà thơ dân tộc Tày, thơ Y Phương thể hiện tâm hồn chân thật, mạnh mẽ và
trong sáng, cách tư duy giàu hình ảnh của con người miền núi. Ra đời năm 1980, <i>“Nói với </i>
<i>con” </i>là một trong những bài thơ hay nhất của ông. Mượn lời tâm sự với con, Y Phương
đã để lại trong lòng người đọc nhiều cảm nhận sâu sắc về những đức tính tốt đẹp của

<i>“người đồng mình”</i> - của con người quê hương miền núi.

Tiêu biểu cho phong cách sáng tác của Y Phương, bài thơ <i>“Nói với con”</i> gợi về cội
nguồn sinh dưỡng của mỗi người - gia đình và quê hương - đó là nơi êm tổ ấm nuôi
dưỡng, bồi đắp tâm hồn con - đó là cội nguồn của hạnh phúc. Để rồi từ trong những ngọt
ngào của kỉ niệm quê hương, người cha nói với con những đức tính tốt đẹp của người
đồng mình.

Trên q hương thơ mộng nghĩa tình, người đồng mình hiện lên trong cuộc sống lao
động cần cù mà tươi vui:

<i>“Người đồng mình yêu lắm, con ơi! </i>
<i>Đan lờ cài nan hoa </i>

<i>Vách nhà ken câu hát”. </i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

người quê hương. Với hình thức câu cảm thán, người đọc cảm nhận lời tâm tình được
cất lên tự đáy lòng thương mến của người cha về người đồng mình. Họ đáng yêu bởi họ
là những con người yêu lao động. Với đôi bàn tay tài hoa, khéo léo, họ đã <i>“đan”, “cài”, </i>
<i>“ken</i>”… cuộc sống như nở hoa dưới đôi bàn tay cần cù, sáng tạo của họ… Chỉ với những
câu thơ ngắn gọn, nhà thơ giúp ta hình dung được hình ảnh đáng yêu của người đồng
mình giữa núi rừng thơ mộng, hiền hòa. Vẻ đẹp của họ được gợi ra từ cuộc sống lao
động bình dị, từ bàn tay tài hoa và khối óc sáng tạo. Họ có niềm vui giản dị, tinh tế ngay

trong cuộc sống mộc mạc đời thường.

Người đồng mình biết lo toan và giàu mơ ước. Người đồng mình khơng chỉ là những con
người giản dị, tài hoa trong cuộc sống lao động mà còn là những con người biết lo toan
và giàu mơ ước:

<i>“Người đồng mình thương lắm con ơi! </i>
<i>Cao đo nỗi buồn </i>

<i>Xa nuôi chi lớn”. </i>

Với cách nói <i>“Người đồng mình thương lắm con ơi!”</i> người cha biểu lộ tình cảm yêu
thương chân thành về gian truân, thử thách cùng ý chí mà người đồng mình đã trải qua.
Bằng cách tư duy độc đáo của người miền núi, Y Phương đã lấy cái cao vời vợi của trời
để đo nỗi buồn, lấy cái xa của đất để đo ý chí con người. Sắp xếp tính từ <i>“cao”, “xa”</i> trong
sự tăng tiến, nhà thơ cho thấy khó khăn, thử thách càng lớn thì ý chí con người càng
mạnh mẽ. Có thể nói, cuộc sống của người đồng mình cịn nhiều nỗi buồn, cịn nhiều bộn
bề thiếu thốn song họ sẽ vượt qua tất cả, bởi họ có ý chí và nghị lực, họ ln tin tưởng
vào tương lai tốt đẹp của dân tộc.

Người đồng mình dù sống trong nghèo khổ, gian nan vẫn thủy chung gắn bó với quê
hương, cội nguồn:

<i>“Sống trên đá không chê đá gập gềnh </i>
<i>Sống trong thung không chê thung nghèo đói </i>

<i>Sống như sơng như suối </i>
<i>Lên thác xuống ghềnh </i>

<i>Khơng lo cực nhọc”. </i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

nghèo, khó khăn, cực nhọc. Vận dụng thành ngữ dân gian <i>“Lên thác xuống ghềnh”,</i> ý thơ
gợi bao nỗi vất vả, lam lũ. Những câu thơ dài ngắn, cùng những thanh trắc tạo ấn tượng
về cuộc sống trắc trở, gian nan, đói nghèo của q hương. Điệp ngữ <i>“sống”, “khơng chê”</i>

và điệp cấu trúc câu cùng hình ảnh đối xứng đã nhấn mạnh: người đồng mình có thể
nghèo nàn, thiếu thốn về vật chất nhưng họ khơng thiếu ý chí và quyết tâm. Người đồng
mình chấp nhận và thủy chung gắn bó cùng quê hương, dẫu quê hương có đói nghèo, vất
vả. Và phải chăng, chính cuộc sống nhọc nhằn, đầy vất vả khổ đau ấy đã tơi luyện cho chí
lớn để rồi tình yêu quê hương sẽ tạo nên sức mạnh giúp họ vượt qua tất cả. Phép so
sánh <i>“Sống như sông như suối”</i> gợi vẻ đẹp tâm hồn và ý chí của người đồng mình. Gian
khó là thế, họ vẫn tràn đầy sinh lực, tâm hồn lãng mạn, khống đạt như hình ảnh đại
ngàn của sơng núi. Tình cảm của họ trong trẻo, dạt dào như dịng suối, con sơng trước
niềm tin yêu cuộc sống, tin yêu con người.

Người đồng mình có ý thức tự lập, tự cường và tinh thần tự tôn dân tộc. Phẩm chất của
người của con người quê hương còn được người cha ca ngợi qua cách nói đối lập tương
phản giữa hình thức bên ngoài và giá trị tinh thần bên trong, nhưng rất đúng với người
miền núi:

<i>“Người đồng mình thô sơ da thịt </i>
<i>Chẳng mấy ai nhỏ bé đâu con” </i>

Lời thơ mộc mạc, giản dị nhưng chứa bao tâm tình. Cụm từ <i>“thơ sơ da thịt” </i>là cách nói cụ
thể về những con người mộc mạc, giản dị. Cụm từ <i>“chẳng nhỏ bé”</i> khẳng định sự lớn lao
của ý chí, của nghị lực, cốt cách và niềm tin. Sự tương phản này đã tôn lên tầm vóc của
người đồng mình. Họ mộc mạc nhưng giàu chí khí, niềm tin. Họ có thể “thơ sơ da thịt”
nhưng không hề nhỏ bé về tâm hồn, về ý chí.

Cùng với ý thức tự lực, tự cường, người đồng mình cịn ngời sáng tinh thần tự tơn dân

tộc và khát vọng xây dựng quê hương:

<i>“Người đồng mình tự đục đá kê cao q hương </i>
<i>Cịn quê hương thì làm phong tục”. </i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

trên mảnh đất hình chữ S thân yêu. Câu thơ ngầm chứa niềm tự hào kiêu hãnh bởi họ
vẫn giữ được bản sắc văn hóa dân tộc.

Với thể thơ tự do, giọng điệu khỏe khoắn vừa tâm tình tha thiết vừa chứa chan hi vọng
cùng những hình ảnh, từ ngữ mộc mạc, cụ thể nhà thơ nói với con về những vẻ đẹp của
người đồng mình để rồi từ đó truyền cho con lịng tự hào về quê hương, dân tộc, nhắn
nhủ con biết sống đẹp, biết vượt qua gian khó bằng niềm tin, ý chí như người đồng mình.

</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

Website <b>HOC247</b> cung cấp một môi trường <b>học trực tuyến</b>sinh động, nhiều <b>tiện ích thông minh</b>,
nội dung bài giảng được biên soạn công phu và giảng dạy bởi những <b>giáo viên nhiều năm kinh </b>

<b>nghiệm, giỏi về kiến thức chuyên môn lẫn kỹnăng sư phạm</b>đến từcác trường Đại học và các

trường chuyên danh tiếng.

<b>I.</b>

<b>Luy</b>

<b>ệ</b>

<b>n Thi Online</b>

- <b>Luyên thi ĐH, THPT QG: </b>Đội ngũ <b>GV Giỏi, Kinh nghiệm t</b>ừ các Trường ĐH và THPT danh tiếng xây

dựng các khóa luy<b>ện thi THPTQG các mơn: Tốn, Ng</b>ữVăn, Tiếng Anh, Vật Lý, Hóa Học và Sinh Học.

- <b>Luyện thi vào lớp 10 chun Tốn: </b>Ơn thi <b>HSG lớp 9 và luyện thi vào lớp 10 chuyên Toán các </b>

trường <i>PTNK, Chuyên HCM (LHP-TĐN-NTH-GĐ), Chuyên Phan Bội Châu Nghệ An</i> và các trường Chuyên

khác cùng <i>TS.Trần Nam Dũng, TS. Pham Sỹ Nam, TS. Trịnh Thanh Đèo và Thầy Nguyễn Đức Tấn.</i>

<b>II.</b>

<b>Khoá H</b>

<b>ọ</b>

<b>c Nâng Cao và HSG </b>

- <b>Toán Nâng Cao THCS: Cung c</b>ấp chương trình Tốn Nâng Cao, Tốn Chun dành cho các em HS THCS

lớp 6, 7, 8, 9 yêu thích mơn Tốn phát triển tư duy, nâng cao thành tích học tập ởtrường và đạt điểm tốt

ở các kỳ thi HSG.

- <b>Bồi dưỡng HSG Toán: B</b>ồi dưỡng 5 phân mơn <b>Đại Số, Số Học, Giải Tích, Hình Học và Tổ Hợp dành cho </b>

học sinh các khối lớp 10, 11, 12. Đội ngũ Giảng Viên giàu kinh nghiệm: <i>TS. Lê Bá Khánh Trình, TS. Trần </i>

<i>Nam Dũng, TS. Pham Sỹ Nam, TS. Lưu Bá Thắng, Thầy Lê Phúc Lữ, Thầy Võ Quốc Bá Cẩn</i>cùng đôi HLV đạt

thành tích cao HSG Quốc Gia.

<b>III.</b>

<b>Kênh h</b>

<b>ọ</b>

<b>c t</b>

<b>ậ</b>

<b>p mi</b>

<b>ễ</b>

<b>n phí</b>

- <b>HOC247 NET: Website hoc mi</b>ễn phí các bài học theo <b>chương trình SGK</b> từ lớp 1 đến lớp 12 tất cả các
môn học với nội dung bài giảng chi tiết, sửa bài tập SGK, luyện tập trắc nghiệm mễn phí, kho tư liệu tham

khảo phong phú và cộng đồng hỏi đáp sôi động nhất.

- <b>HOC247 TV: Kênh Youtube cung c</b>ấp các Video bài giảng, chuyên đề, ôn tập, sửa bài tập, sửa đề thi miễn
phí từ lớp 1 đến lớp 12 tất cả các mơn Tốn- Lý - Hố, Sinh- Sử - Địa, NgữVăn, Tin Học và Tiếng Anh.

<i><b>V</b></i>

<i><b>ữ</b></i>

<i><b>ng vàng n</b></i>

<i><b>ề</b></i>

<i><b>n t</b></i>

<i><b>ảng, Khai sáng tương lai</b></i>

<i><b> Học mọi lúc, mọi nơi, mọi thiết bi – Tiết kiệm 90% </b></i>

<i><b>Học Toán Online cùng Chuyên Gia </b></i>

</div>

<!--links-->