Phân tích khổ 2, 3 bài thơ Mùa xuân nho nhỏ của nhà thơ Thanh Hải

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>VĂN MẪU LỚP 9 </b>

<b>PHÂN TÍCH KHỔ 2, 3 </b>

<b>BÀI THƠ MÙA XUÂN NHO NHỎ CỦA NHÀ THƠ THANH HẢI </b>

<b>Phân tích khổ 2, 3 bài thơ Mùa xuân nho nhỏ của nhà thơ Thanh Hải </b>Học247 giới thiệu
dưới đây sẽ giúp các em thấy được bức tranh đất nước vào xuân nhộn nhịp, hối hả đến xôn
xao một cách sống động. Đồng thời, dàn bài chi tiết và bài văn mẫu này sẽ giúp các em định
hướng được cách phân tích đoạn thơ trong một tác phẩm văn học. Mời các em cùng tham
khảo!

<b>A.SƠ ĐỒ TÓM TẮT GỢI Ý </b>

<b>B.</b> <b>DÀN BÀI CHI TIẾT </b>
<b>1. Mở bài </b>

- Giới thiệu về đề tài mùa xuân trong thơ ca Việt Nam

- Nêu vấn đề nghị luận: Phân tích khổ 2, 3 bài thơ Mùa xuân nho nhỏ của nhà thơ Thanh Hải

<i>Mùa xuân người cầm súng </i>
<i>Lộc giắt đầy trên lưng </i>
<i>Mùa xuân người ra đồng </i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

<i>Vất vả và gian lao </i>
<i>Đất nước như vì sao </i>
<i>Cứ đi lên phía trước. </i>

<b>2. Thân bài</b>

<i>a. Mùa xuân đất nước, mùa xuân Cách mạng </i>

- Từ hình ảnh mùa xuân thiên nhiên, tác giả đột ngột chuyển mạch sang miêu tả hình ảnh
mùa xuân đất nước - mùa xuân Cách mạng:

<i>Mùa xuân người cầm súng </i>
<i>Lộc giắt đầy quanh lưng </i>
<i>Mùa xuân người ra đồng </i>
<i>Lộc trải dài nương mạ </i>

+ Trong nhịp sống đi lên của đất nước, nhà thơ chọn lọc hai hình ảnh tiêu biểu “Người cầm
súng - Người ra đồng”. “Người cầm súng” ra tiền tuyến, chiến đấu chống kẻ thù chung để
bảo vệ thành quả cách mạng, bảo vệ nền độc lập tự chủ của nước nhà. “Người ra đồng” ở lại
hậu phương tham gia sản xuất để xây dựng và phát triển quê hương đất nước. Hai hình ảnh,
hai lực lượng, hai nhiệm vụ tiêu biểu của công cuộc cách mạng đổi mới đất nước được tác
giả xây dựng theo hình thức sóng đơi, đối xứng nhau một cách hài hoà như nhịp bước song
hành của đất nước đi lên.

+ Hình ảnh lộc non: “Lộc” vừa có nghĩa là chồi non, “lộc” cũng có nghĩa là sự may mắn theo
quan niệm dân gian.

- Khí thế khẩn trương tưng bừng nhộn nhịp:

<i>Tất cả như hối hả </i>
<i>Tất cả như xôn xao </i>

+ Những từ gợi tả “hối hả”, “ xôn xao” cùng với điệp ngữ “tất cả như” làm cho câu thơ vang
lên nhạc điệu vui tươi mạnh mẽ khác thường. Nhịp sống của đất nước, của cuộc cách mạng
lúc nào cũng gấp rút, rộn ràng, luôn tiến về phía trước. Đọc câu thơ ta cảm nhận được tâm
trạng vui sướng dạt dào của nhà thơ trước cuộc sống lúc xuân về.

<i>b. Tâm niệm của tác giả đối với tương lai đất nước </i>

- Sang khổ thơ thứ ba, âm điệu câu thơ từ sôi nổi hào hùng bỗng chuyển sang trầm lắng suy
tư như bâng khuâng, ngẫm nghĩ:

<i>Đất nước bốn ngàn năm </i>
<i>Vất vả và gian lao </i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

- Từ điểm nhìn của hiện tại, nhà thơ xoay hướng đến tương lai:

<i>Đất nước như vì sao </i>
<i>Cứ đi lên phía trước </i>

+ Nhịp thơ hào hứng vui say trở lại khi tác giả nhìn thấy tương lai huy hồng của Tổ quốc.
+ Sử dụng nghệ thuật so sánh, tác giả đã cụ thể hóa đất nước như một vì sao tỏa sáng trên
bầu trời, cứ tiến mãi về phía trước.

+ Tư thế của nhà thơ trong khổ thơ là vẻ đẹp hào hùng của một người sống giữa cuộc đời tự
do, đang vươn lên làm chủ cuộc đời.

- Chỉ có hai khổ thơ thôi, tác giả Thanh Hải đã giúp người đọc cảm nhận được một cách sống
động bức tranh đất nước vào xuân. Cả đất trời và con người đều tưng bừng rộn rã chào đón
một mùa xuân tươi đẹp. Vẻ đẹp của đất nước vào xuân qua những chi tiết, hình ảnh và giai
điệu của thơ làm ta say sưa, ngây ngất.

<b>3. Kết bài</b>

- Nêu cảm nhận của bản thân về khổ thơ

+ Nói tóm lại, những bài thơ hay viết về mùa xuân từ xưa đến nay khơng ít. Nhưng miêu tả

mùa xn gắn liền với nhịp sống sôi động đang tiến lên, đặc biệt là sự phát hiện độc đáo qua
hình ảnh mùa xuân nho nhỏ ta chỉ có thể bắt gặp được ở trong bài thơ Mùa xuân nho nhỏ
của Thanh Hải. Chúng ta càng xúc động hơn khi được biết rằng bài thơ ra đời trong lúc tác
giả đang nằm trên giuờng bệnh trước khi mất chẳng bao lâu.

- Gợi mở vấn đề.

<b>C. BÀI VĂN MẪU </b>

<b>Đề bài</b>: <i>Phân tích khổ 2, 3 bài thơ Mùa xuân nho nhỏ của nhà thơ Thanh Hải</i>
<i>Gợi ý làm bài: </i>

Mùa xuân luôn là đề tài bất tận để các nhà thơ tìm cảm hứng và sáng tác. Thơng qua những
vẻ đẹp trong cảnh sắc mùa xuân, các nhà thơ gửi gắm vào đó những tâm tư tình cảm, những
bài học triết lí từ cuộc sống. Mùa xuân trong cách nhìn của Mãn Giác thiền sư, một cao tăng
thời Lý, là bài học về sự tuần hồn của tạo vật, một triết lí sâu xa về nhân quả luân hồi của
nhà Phật.

<i>Chớ bảo xuân tàn hoa rụng hết </i>
<i>Đêm qua sân trước một nhành mai </i>

(Có bệnh bảo mọi người)

Mùa xuân qua cảm nhận của những nhà thơ mới trước Cách mạng tháng Tám là nỗi chán
chường tuyệt vọng:

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

<i>Đem chi xuân đến gợi thêm sầu </i>

(Chế Lan Viên, <i>Xuân</i>)

Riêng ở nhà thơ Thanh Hải, mùa xuân là tất cả những vẻ đẹp vốn có của cuộc đời, là nhịp
sống đang vươn lên mà tác giả khát khao được hiến dâng, hoà nhập. Những cảm xúc ấy
được tác giả thể hiện rõ trong bài thơ “Mùa xn nho nhỏ”. Trong đó, khơng khí tưng bừng
náo nức và nhịp sống đi lên của đất nước vào xuân được thể hiện rõ nhất qua khổ thơ hai và
ba của bài thơ:

<i>Mùa xuân người cầm súng </i>
<i>Lộc giắt đầy trên lưng </i>
<i>Mùa xuân người ra đồng </i>

<i>Lộc trải dài nương mạ </i>
<i>Tất cả như hối hả </i>
<i>Tất cả như xơn xao. </i>
<i>Đất nước bốn nghìn năm </i>

<i>Vất vả và gian lao </i>
<i>Đất nước như vì sao </i>
<i>Cứ đi lên phía trước. </i>

Từ hình ảnh mùa xuân thiên nhiên, tác giả đột ngột chuyển mạch sang miêu tả hình ảnh
mùa xuân đất nước - mùa xuân Cách mạng:

<i>Mùa xuân người cầm súng </i>
<i>Lộc giắt đầy quanh lưng </i>
<i>Mùa xuân người ra đồng </i>
<i>Lộc trải dài nương mạ </i>

Trong nhịp sống đi lên của đất nước, nhà thơ chọn lọc hai hình ảnh tiêu biểu “Người cầm
súng - Người ra đồng”. “Người cầm súng” ra tiền tuyến, chiến đấu chống kẻ thù chung để
bảo vệ thành quả cách mạng, bảo vệ nền độc lập tự chủ của nước nhà. “Người ra đồng” ở lại

hậu phương tham gia sản xuất để xây dựng và phát triển quê hương đất nước. Hai hình ảnh,
hai lực lượng, hai nhiệm vụ tiêu biểu của công cuộc cách mạng đổi mới đất nước được tác
giả xây dựng theo hình thức sóng đơi, đối xứng nhau một cách hài hồ như nhịp bước song
hành của đất nước đi lên.

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

trang che mắt quân thù đem lại bình yên cho người lính. Như vậy, dù ở tầng nghĩa nào, hình
ảnh lộc non cũng mang đến cho mọi người những niềm vui, hạnh phúc.

Từ đó, nhà thơ miêu tả cả dân tộc cùng bước vào mùa xuân với khí thế khẩn trương tưng
bừng nhộn nhịp:

<i>Tất cả như hối hả </i>
<i>Tất cả như xôn xao </i>

Những từ gợi tả “hối hả”, “xôn xao” cùng với điệp ngữ “tất cả như” làm cho câu thơ vang lên
nhạc điệu vui tươi mạnh mẽ khác thường. Nhịp sống của đất nước, của cuộc cách mạng lúc
nào cũng gấp rút, rộn ràng, ln tiến về phía trước. Đọc câu thơ ta cảm nhận được tâm trạng
vui sướng dạt dào của nhà thơ trước cuộc sống lúc xuân về.

Sang khổ thơ thứ ba, âm điệu câu thơ từ sôi nổi hào hùng bỗng chuyển sang trầm lắng suy
tư như bâng khuâng, ngẫm nghĩ:

<i>Đất nước bốn ngàn năm </i>
<i>Vất vả và gian lao </i>

Nhà thơ đang đứng trên trục thời gian để nhìn lại quá khứ bốn ngàn năm dựng nước và giữ
nước. Suốt chặng hành trình ấy, lịch sử đã có khơng ít những trang vàng và những điểm son
chói lọi, cũng khơng phải khơng có những giai đoạn tăm tối đến tột cùng. Bất giác, chúng ta
liên tưởng đến những câu thơ trong Đọc Kiều của Chế Lan Viên:

<i>Chạnh thương cô Kiều như đời dân tộc </i>
<i>Sắc tài sao mà lắm truân chuyên </i>

Từ điểm nhìn của hiện tại, nhà thơ xoay hướng đến tương lai:

<i>Đất nước như vì sao </i>
<i>Cứ đi lên phía trước </i>

Nhịp thơ hào hứng vui say trở lại khi tác giả nhìn thấy tương lai huy hoàng của Tổ quốc. Sử
dụng nghệ thuật so sánh, tác giả đã cụ thể hóa đất nước như một vì sao tỏa sáng trên bầu
trời, cứ tiến mãi về phía trước. Tư thế của nhà thơ trong khổ thơ là vẻ đẹp hào hùng của một
người sống giữa cuộc đời tự do, đang vươn lên làm chủ cuộc đời. Hình ảnh này, chúng ta
cũng đã bắt gặp trong những vần thơ mùa xuân của Tố Hữu:

<i>Ta đứng đây mắt nhìn bốn hướng </i>
<i>Trơng lại nghìn xưa, trơng đến mai sau </i>
<i>Trơng Bắc trông Nam trông cả địa cầu </i>

(Bài ca xuân 1961)

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

điệu của thơ làm ta say sưa, ngây ngất.

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

Website <b>HOC247</b> cung cấp một mơi trường <b>học trực tuyến</b> sinh động, nhiều <b>tiện ích thông minh</b>, nội dung

bài giảng được biên soạn công phu và giảng dạy bởi những <b>giáo viên nhiều năm kinh nghiệm, giỏi về kiến </b>

<b>thức chuyên môn lẫn kỹ năng sư phạm</b> đến từ các trường Đại học và các trường chuyên danh tiếng.

<b>I. </b> <b>Luyện Thi Online</b>

- <b>Luyên thi ĐH, THPT QG:</b> Đội ngũ <b>GV Giỏi, Kinh nghiệm</b> từ các Trường ĐH và THPT danh tiếng xây

dựng các khóa <b>luyện thi THPTQG </b>các mơn: Tốn, Ngữ Văn, Tiếng Anh, Vật Lý, Hóa Học và Sinh Học.

- <b>Luyện thi vào lớp 10 chun Tốn: </b>Ơn thi <b>HSG lớp 9</b> và <b>luyện thi vào lớp 10 chuyên Toán</b> các

trường <i>PTNK, Chuyên HCM (LHP-TĐN-NTH-GĐ), Chuyên Phan Bội Châu Nghệ An</i> và các trường Chuyên

khác cùng <i>TS.Trần Nam Dũng, TS. Phạm Sỹ Nam, TS. Trịnh Thanh Đèo và Thầy Nguyễn Đức Tấn.</i>

<b>II.</b> <b>Khoá Học Nâng Cao và HSG </b>

- <b>Tốn Nâng Cao THCS:</b> Cung cấp chương trình Toán Nâng Cao, Toán Chuyên dành cho các em HS THCS

lớp 6, 7, 8, 9 u thích mơn Tốn phát triển tư duy, nâng cao thành tích học tập ở trường và đạt điểm tốt
ở các kỳ thi HSG.

- <b>Bồi dưỡng HSG Toán:</b> Bồi dưỡng 5 phân mơn <b>Đại Số, Số Học, Giải Tích, Hình Học </b>và <b>Tổ Hợp</b> dành cho

học sinh các khối lớp 10, 11, 12. Đội ngũ Giảng Viên giàu kinh nghiệm: <i>TS. Lê Bá Khánh Trình, TS. Trần </i>

<i>Nam Dũng, TS. Pham Sỹ Nam, TS. Lưu Bá Thắng, Thầy Lê Phúc Lữ, Thầy Võ Quốc Bá Cẩn</i> cùng đôi HLV đạt

thành tích cao HSG Quốc Gia.

<b>III. </b> <b>Kênh học tập miễn phí</b>

- <b>HOC247 NET:</b> Website hoc miễn phí các bài học theo <b>chương trình SGK</b> từ lớp 1 đến lớp 12 tất cả các

môn học với nội dung bài giảng chi tiết, sửa bài tập SGK, luyện tập trắc nghiệm mễn phí, kho tư liệu tham

khảo phong phú và cộng đồng hỏi đáp sôi động nhất.

- <b>HOC247 TV:</b> Kênh <b>Youtube</b> cung cấp các Video bài giảng, chuyên đề, ôn tập, sửa bài tập, sửa đề thi miễn

phí từ lớp 1 đến lớp 12 tất cả các mơn Tốn- Lý - Hoá, Sinh- Sử - Địa, Ngữ Văn, Tin Học và Tiếng Anh.

<i><b>Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai </b></i>

<i><b> Học mọi lúc, mọi nơi, mọi thiết bi – Tiết kiệm 90% </b></i>

<i><b>Học Toán Online cùng Chuyên Gia </b></i>

</div>

<!--links-->