tài LIỆU NGHỊ LUẬN xã hội

BẢN ĐỌC THỬ TÀI LIỆU NGHỊ LUẬN XÃ HỘI.
PHẦN 1. DẪN CHỨNG NGHỊ LUẬN XÃ HỘI
ĐẠI DỊCH COVID 19 TẠI VIỆT NAM VÀ THẾ GIỚI NĂM 2020.
1.Sars Covi2 là căn bệnh viêm phổi cấp tính khởi nguồn từ thành phố Vũ Hán –
Trung Quốc vào tháng 12/2019 và lan rộng trên toàn thế giới trong 8 tháng qua.
2.Toàn thế giới có khoảng trên 26 triệu người nhiễm và trên 2 triệu người tử
vong.
3.Ở Việt Nam, tính đến ngày 3/9/2020 đã có 1046 ca nhiễm bệnh và 35 ca tử
vong, 746 người đã chữa khỏi.
4.Đại dịch Covid bùng phát ở Đã Nẵng lần 2 chính là minh chứng rõ nét cho
thuyết "Hiệu ứng cánh bướm" hay nói một cách đơn giản chính là "một bức tường
rất kiên cố cũng có thể sập vì tổ mối"
5. Giữa bức tranh u ám của đại dịch Covid 19, truyền thông Đức đã phát hiện một
góc tích cực làm ấm lịng người. Theo Đài Deutsche Welle, nhiều người đang
chìa tay ra giúp đỡ hàng xóm của mình vượt qua khó khăn. Sử dụng hashtag
#Nachbarschaftschallenge(thách thức hàng xóm), người dùng mạng xã hội ở Đức
đang kêu gọi nhau giúp đỡ những người già/người có hệ miễn dịch yếu đi chợ hoặc
làm những công việc khác.
6. Tổ chức y tế thế giới WHO và dư luận quốc tế đã ghi nhận và đánh giá cao,
cho rằng Việt Nam đã xuất sắc trong cơng tác phịng, chống dịch Covid-19. Có
được kết quả như vậy, phải kể đến sự nỗ lực của ngành y, tinh thần quyết chiến
quyết thắng của đội ngũ y bác sĩ những “Chiến sĩ áo trắng”. Họ là những anh hùng
thầm lặng trên mặt trận khơng tiếng súng, với kẻ thù vơ hình nhưng đầy hiểm
nguy. Lịch sử sẽ ghi nhận tinh thần dũng cảm, sự hy sinh cao cả của đội ngũ y bác
sĩ, cán bộ nhân viên y tế trong cuộc chiến chống Đại dịch Covid-19 vơ cùng gian
khó và hiểm nguy này.
7. Các thành phố lớn, quy tụ đông đảo những người lao động nhập cư tỏng đại dịch
bị thất nghiệp đã được các bạn trẻ, mạnh thường quân quan tâm, hỗ trợ. Trong thời
NHÓM BIÊN SOẠN HÀ – ANH

1

gian cách lý, nhiều nhóm thiện nguyện đã tổ chức địa điểm phát đồ ăn, nước uống.
Hay ở Sài Gòn, những tiệm kinh doanh ăn uống tự nguyện dống của, tập trung
phục vụ nấu cơm chay ngày 2 bữa, phát cho dân nghèo…Cây ATM phát gạo
miễn phí giữa mùa Covid của anh Hồng Tuấn Anh ở thành phố Hồ Chí Minh đã
hỗ trợ gạo mỗi ngày cho bà con trong vùng.
DẪN CHỨNG TỪ CÁC SỰ VẬT, HIỆN TƯỢNG TRONG ĐỜI SỐNG.
1. Bài học từ lồi kiến:
Thứ nhất: Kiến khơng bỏ cuộc. Đó là một triết lý đơn giản nhưng rất hữu hiệu. Nếu
một con kiến đang đi về một hướng nào đó, và chúng ta tìm cách chặn đường
chúng, kiến sẽ tức thì tìm cho mình một con đường khác. Chúng trèo qua chướng
ngại, chui xuống dưới hoặc chui vòng sang bên hơng. Chúng khơng ngừng tìm
kiếm một giải pháp khác để vượt qua chướng ngại vật phía trước. Quả là một triết
lý gọn gàng và đơn giản: không ngừng tìm kiếm hết cách này đến cách khác để tiến
đến mục tiêu mà chúng ta nhắm tới.
Thứ hai, kiến luôn chuẩn bị cho mùa đông trong suốt mùa hè. Bạn không thể quá
ngây ngô tin rằng nắng ấm sẽ kéo dài mãi mãi. Vì vậy kiến làm việc chăm chỉ để
tích lũy cho những lúc cần đến.
Thứ ba, kiến ln tin vào mùa hè trong suốt mùa đông! Điều này rất quan trọng.
Trong suốt mùa đông giá rét, kiến tự nhắc mình: “Mọi thứ rồi sẽ qua thơi! Đâu có
mùa đông nào là mãi mãi!”. Và ngày nắng ấm đầu tiên, những con Kiến lại lên
đường. Chúng háo hức để được sống chứ không phải là tồn tại!
Cuối cùng, kiến sẽ tích lũy bao nhiêu lương thực trong mùa hè để chuẩn bị cho
mùa đông? Câu trả lời là “nhiều hết ga có thể”. Đây là một triết lý tuyệt vời, “nhiều
hết ga có thể”! Hãy học hỏi lồi kiến trong lần tiếp theo nếu bạn tự hỏi mình: Tơi
nên đọc bao nhiêu cuốn sách? Tôi nên chạy bao xa? Tôi nên làm việc đến mức
nào? Tôi nên học đến bao nhiêu? Tôi nên yêu thương đến mức nào? Câu trả lời
ln là: “Nhiều hết ga có thể!”.
Ngày hơm nay, dù các bạn đang ở trong mùa đông hay mùa hè, đang chiến đấu hay

đang dưỡng sức, hãy nhớ về những chú Kiến và thừa hưởng sự khơn ngoan của

NHĨM BIÊN SOẠN HÀ – ANH

2


chúng nhé! Những triết lý rất giản dị đúng không? Thành công cũng giản dị như
vậy thôi: không bỏ cuộc, chuẩn bị trước, luôn lạc quan và nhiều hết ga có thể!
2. Kim cương và than chì:
Đều hình thành từ nguyên tố Cacbon, nhưng tại sao, kim cương vô giá cịn than chì
gần như thứ bỏ đi, kim cương đẹp lộng lẫy, lấp lánh cịn than chì đen đúa, lem
luốc…. Vì kim cương bị nén ở độ sâu hơn 1.000km, chịu áp suất 900 Giapascal,
cịn than chì bị thiêu rụi trong ngọn lửa với nhiệt độ vài trăm độ C, vì cấu trúc bên
trong của kim cương là cấu trúc vững chắc và hồn hảo, cịn than chì thì ngược lại.
à Khó khăn, thử thách là mơi trường tơi luyện nên ý chí, bản lĩnh của mỗi người.
Mỗi lần vấp ngã là một lần trưởng thành, là một lần mạnh mẽ hơn.
3. Cái kén bướm.
Mỗi một con sâu khi muốn trở thành con bướm xinh đẹp với đôi cánh tự do, lộng
lẫy và mềm mại đều phải nhẫn nại trải qua thời gian chịu đựng khổ sở trong cái
kén bé nhỏ và sự đau đớn tưởng như không vượt qua nổi khi tách cái kén để chui
ra. Nếu nó khơng dùng sức lực của chính mình để vượt qua những thử thách ấy, đơi
cánh của nó sẽ sưng phồng lên và èo uột, không thể cứng cáp khoẻ mạnh, đầy đủ
sắc màu lộng lẫy và sống một cuộc sống tự do bay lượn như nó hằng mơ ước.
4.Cà rốt, trứng, cà phê.
Cà rốt rất giòn nhưng khi bỏ vào nước sơi thì mềm nhũn. Trứng dễ vỡ cho vào luộc
lại trở nên rắn chắc. Café pha với nước sôi trở thành li café thơm nồng. Khó khăn
giống như một nồi nước sôi. Bạn sẽ chọn làm củ cà rốt, quả trứng hay ly café? Tất
cả đều do chúng ta lựa chọn.

....

NHÓM BIÊN SOẠN HÀ – ANH

3


PHẦN 2: DANH NGƠN
NHỮNG CÂU NĨI HAY CỦA HELEN KELLER
1. Lạc quan là niềm tin dẫn tới thành tựu. Bạn chẳng thể làm được điều gì mà thiếu
đi hy vọng và sự tự tin.
2. Cùng bước với một người bạn trong bóng tối tốt hơn là bước một mình trong
ánh sáng.
.
3. Thành công và hạnh phúc nằm trong bạn. Quyết tâm hạnh phúc, và niềm vui sẽ
đi cùng bạn để hình thành đạo quân bất khả chiến bại chống lại nghịch cảnh.
3. Tính cách khơng thể phát triển một cách dễ dàng và yên lặng. Chỉ qua trải
nghiệm thử thách và gian khổ mà tâm hồn trở nên mạnh mẽ hơn, hồi bão hình
thành và thành cơng đạt được.
4. Chừng nào mà kỷ niệm về những người bạn thân thương vẫn sống trong tim tơi,
tơi sẽ nói rằng đời tốt đẹp.

5. Một mình, ta làm được rất ít; cùng nhau, ta làm được rất nhiều.
6. Thật tuyệt vời là con người đã sử dụng biết bao thời gian để chống lại cái ác. Giá
mà họ cũng sử dụng năng lượng đó để yêu thương người khác, cái ác sẽ tự chết vì
NHĨM BIÊN SOẠN HÀ – ANH

4

buồn chán.
7. Sự khoan dung là món quà lớn nhất của tâm hồn; nó địi hỏi nỡi lực của bộ não
cũng nhiều như khi bạn phải giữ thăng bằng khi đi xe đạp.
8. Kết quả cao nhất của giáo dục là sự khoan dung.

9. Cũng như sự ích kỷ và phàn nàn làm tha hóa tâm hồn, tình u với những niềm
vui của mình làm tầm nhìn trở nên rõ ràng và sắc nét.
10. Khơng ai có quyền hưởng thụ hạnh phúc mà khơng tạo ra nó.
11. Chúng ta khơng bao giờ có thể học được sự can đảm và kiên nhẫn nếu chỉ có
niềm vui trên thế gian này.
12. Ta khơng thể đánh mất những gì ta từng tận hưởng. Tất cả những gì ta yêu sâu
sắc trở thành một phần trong ta.
13. Cuộc sống là một chuỗi bài học mà bạn cần phải sống mới hiểu được.
14. Niềm tin là sức mạnh có thể khiến thế giới tan vỡ xuất hiện trong ánh sáng.
15. Chúng ta có thể đã chữa trị được hầu hết thói xấu xa; nhưng chúng ta vẫn chưa
tìm ra liều thuốc cho thói xấu tồi tệ nhất, sự vơ cảm của con người.

NHĨM BIÊN SOẠN HÀ – ANH

5


16. Sự đảm bảo chỉ là mê tín mà thơi. Nó khơng tồn tại trong tự nhiên, lồi người
nói chung cũng khơng trải nghiệm nó. Lảng tránh nguy hiểm về lâu dài khơng an
tồn hơn nhảy thẳng vào nguy hiểm. Cuộc sống hoặc là một cuộc phiêu lưu táo
bạo, hoặc chẳng là gì cả.
17. Điều tơi đi tìm khơng ở ngồi kia, nó ở trong bản thân tơi.
18. Hãy quay về hướng mặt trời, và bạn sẽ khơng thấy bóng tối.
19. Thay vì so sánh mình với những người may mắn hơn mình, ta nên so sánh
mình với số đơng con người. Và rồi sẽ có vẻ như chúng ta là những người may

mắn.
20. Nhiều người có ý tưởng sai lầm về điều sản sinh ra hạnh phúc đích thực. Nó
khơng đạt được qua sự tự thỏa mãn mà qua sự trung thành với một mục đích đáng
giá.
21. Điều tốt đẹp nhất trên thế gian này khơng thể nhìn thấy hoặc thậm chí chạm
vào - chúng phải được cảm nhận bằng trái tim.
22. Cả thế giới ngập tràn thống khổ. Nó cũng ngập tràn chiến thắng.
23. Đừng bao giờ cúi đầu. Hãy ln ngẩng cao. Nhìn thẳng vào mắt thế giới.
24. Cuộc sống rất thú vị, và thú vị nhất khi nó được sống vì người khác.
25. Trước khi số đông con người tràn đầy tinh thần trách nhiệm đối với lợi ích của
người khác, cơng bằng xã hội sẽ chẳng bao giờ đạt được.
NHÓM BIÊN SOẠN HÀ – ANH

6


26. Thật khó để khiến những người có mọi thứ quan tâm tới những người chẳng có
thứ gì.
27. Mọi thứ đều chứa đựng điều bí ẩn, thậm chí cả bóng tối và sự câm lặng, và tôi
học được rằng cho dù tơi ở trạng thái nào, tơi cũng có thể n bình.
28. Tơi chỉ là một, nhưng tơi vẫn là một. Tơi khơng thể làm mọi thứ, nhưng tơi vẫn
có thể làm gì đó; và bởi vì tơi khơng thể làm tất cả, tôi sẽ không từ chối làm điều
tôi có thể.
29. Khi ta làm hết sức của mình, ta không thể biết điều kỳ diệu nào sẽ xảy đến
trong cuộc sống của ta, hoặc trong cuộc sống của người khác.
30. Tôi khao khát làm được những điều vĩ đại và cao cả, nhưng trách nhiệm chính
của tơi là làm được những điều nhỏ nhặt như thể chúng vĩ đại và cao cả.

31. Nhiều người không biết nhiều hơn những gì nằm ngồi tầm trải nghiệm nhỏ bé
của mình. Họ nhìn vào trong mình - và chẳng tìm thấy gì cả! Vì thế họ kết luận

rằng cũng chẳng có gì ở bên ngồi họ.
32. Trường học khơng phải nơi để đi tìm ý tưởng.
33. Thật tuyệt vời khi trèo lên những ngọn núi trong trẻo của bầu trời. Đằng sau tôi
và trước tôi là Chúa, và tôi không sợ hãi.
34. Sự phong phú tuyệt diệu của trải nghiệm sẽ mất đi đơi chút phần thưởng niềm
vui nếu khơng có giới hạn để vượt qua. Thời khắc lên tới đỉnh núi sẽ chẳng tuyệt
NHÓM BIÊN SOẠN HÀ – ANH

7


vời được bằng một nửa nếu không phải đi qua những thung lũng tối tăm.
35. Không kẻ bi quan nào có thể phát hiện ra bí ẩn của những vì sao, hay căng
buồm tới miền đất mới, hay mở cánh cửa vào linh hồn của con người.
36. Trong lúc họ cịn đang nói với nhau khơng thể làm được điều đó đâu, nó đã
được làm xong rồi.
37. Than thân trách phận là kẻ thù tồi tệ nhất của chúng ta, và nếu ta đầu hàng nó,
ta sẽ chẳng làm được gì khơn ngoan trên thế giới này.

38. Thế giới đang tiến về phía trước, khơng phải bởi cú đẩy mạnh mẽ của những
anh hùng, mà bởi tổng hòa cú đẩy yếu hơn của những người lao động lương thiện.

39. Người ta khơng thích suy nghĩ. Nếu một người nghĩ, anh ta phải đi đến kết
luận. Kết luận không phải lúc nào cũng dễ chịu.
....

PHẦN 3: KIẾN THỨC HỖ TRỢ ĐỌC HIỂU VÀ NGHỊ LUẬN XÃ HỘI.
Đề bài: “Mỗi chúng ta hãy học cách viết những đau buồn,
hận thù lên cát và khắc ghi những ân nghĩa lên đá.”Suy nghĩ
của em về ý kiến trên.

Hành trình cuộc đời là một chặng đường dài tích cóp, làm dày thêm cho chiếc
túi kinh nghiệm của mỡi người. Bất kì chiếc túi nào cũng sẽ chứa đủ những hỉ, nộ,
ái, ố và cả những kỉ niệm tốt, xấu khác nhau. Ta không thể lựa chọn có cho nó vào
NHĨM BIÊN SOẠN HÀ – ANH

8


chiếc túi của mình hay khơng, nhưng ta có thể quyết định mình đối xử với nó thế
nào. Và vì vậy, "Mỗi chúng ta hãy học cách viết những đau buồn, thù hận lên cát
và khắc ghi ân nghĩa trên đá" để tâm hồn bạn tràn ngập hương thơm của những
điều tốt đẹp và quên đi những đau thương, buồn khổ trong cuộc sống.
Câu nói trích trong câu chuyện "Lỡi lầm và sự biết ơn" đã để lại trong lòng nhiều
người những nỗi suy tư. Mỗi chúng ta đều lưu giữ cho mình nhiều kí ức mang đủ
cảm xúc tốt và xấu. Những nỗi buồn luôn khiến trái tim nhiều người đau âm ỉ và
dai dẳng qua nhiều ngày tháng. Nhưng, đã bao giờ bạn tự hỏi, liệu mình xử sự như
vậy là đúng hay sai? Hà cớ gì lại để những nỗi buồn "cháy" trong tim bạn lâu đến
thế, sao không nhường chỗ đi để những điều tốt đẹp được nở rộ trong tâm hồn
bạn? Những đau buồn, những thù hận là những vết thương để lại sẹo cho lịng
người, hãy viết chúng lên cát để xố tan đi dấu vết. Cách nói hướng con người đến
thái độ khoan dung với những lỗi lầm và buông bỏ những điều buồn đau, thù hận.
Để chúng tàn phai nhanh trên cát, tâm hồn mỗi người sẽ bớt phần đau thương và
nhanh chóng mở ra để đón nhận điều tốt đẹp, điều ân nghĩa - những thứ mà chúng
ta nên "khắc ghi lên đá". Bởi chính chúng mới giúp ta sống biết ơn, sống có tình
với những gì ta được trao tặng trong cuộc sống. "Học cách viết những đau buồn,
thù hận lên cát và khắc ghi ân nghĩa trên đá" là một trong những bài học đường đời
quan trọng khi hướng cho mỡi người đến lối sống tích cực, thái độ sống đúng đắn
là sự khoan dung và tình cảm tri ân.
Một trong những điều quý giá mà lòng khoan dung đem đến chính là đưa tâm
hồn ta nhẹ nhõm, trở về với sự thanh thản. Hận thù hay oán trách ẩn náu quá lâu

trong lòng người sẽ dần trở thành những cái gai nhọn và đâm vào khiến trái tim ta
đau đớn, rỉ máu. Tâm trí cũng chẳng cịn thoải mái vì ta cứ mải suy tính, mải đắn
đo việc báo oán thế nào. Việc ta dằn vặt người khác âu cũng là tự dằn vặt chính
mình. Bởi vậy, vì đâu mà cứ giữ nó mãi? Hãy khoan dung đi, hãy để những hận thù
ấy trôi đi mãi mãi vào dĩ vãng. Bạn sẽ chẳng được tiền hay kim cương đâu, bạn sẽ
chỉ nhận về sự thanh thản và nhẹ nhõm mà thôi. Giây phút ta buông bỏ tất cả ốn
hận bằng lịng khoan dung là chính ta đã giải thoát cho tất cả những đêm thao thức
mất ngủ, những ngày đau đầu tính kế, ta sẽ an yên ngủ say và tỉnh dậy với tâm hồn
thật nhẹ nhàng.
Vôn-te - Triết gia Pháp thời Khai sáng từng nói "Sự khoan dung là vị thuốc duy
nhất để chữa những lỗi lầm đang làm bại hoại con người trong vũ trụ". Trong cuộc
đời mỗi người ai cũng từng mắc những sai lầm. Thử tưởng tượng rằng, nếu khi bạn
mắc sai lầm với một ai đó mà vĩnh viễn khơng được tha thứ, bạn sẽ thế nào? Sẽ
còn khổ hơn cái chết khi lịng bạn khơng n, ln canh cánh trong lịng về sai lầm
ấy. Bạn dần dần cịn có thể cáu giận và bất lực khi không thể sửa sai và không
được tha thứ. Đến cuối cùng, bạn sẽ mất niềm tin và tự dằn vặt bản thân. Thật là
may khi trong cuộc sống này lòng khoan dung vẫn được hiện diện. Chính nó đã
giúp cho những tâm hồn tội lỡi, những trái tim đã trót lầm đường lạc lối được giải
NHĨM BIÊN SOẠN HÀ – ANH

9


thốt và tìm đường quay trở về. Khơng biết rằng liệu còn ai nhớ đến câu chuyện về
Trần Văn Dần - người đã nhận bản án 18 năm vì tội giết người. Vợ bỏ, anh bơ vơ
với bản án dài đằng đẵng trong tù. Nhưng với bản tính thật thà, chăm chỉ cùng nỗi
nhớ thương hai đứa con bé nhỏ, Dần đã vươn lên cải tạo tốt và ra tù chỉ sau mười
năm. Được trao cơ hội làm lại cuộc đời, Trần Văn Dần đã vươn lên từ hai bàn tay
trắng và trở thành tỉ phú thanh long ở hiện tại. Nếu năm xưa, khơng có sự khoan
hồng, bao dung của pháp luật và sự công nhận những cố gắng, anh Dần sẽ thật khó

để có được cuộc sống hạnh phúc như bây giờ. Sự bao dung đến trong những phút
tăm tối của cuộc đời sẽ kéo những con người lên khỏi vũng bùn tội lỡi tuyệt vọng.
Ai cũng có quyền làm lại cuộc đời và bao dung là tác giả duy nhất có khả năng tạo
nên những câu chuyện mới cho những con người đã từng lạc lối, biến họ trở lại
thành những nhân vật chính diện trên trang viết cuộc đời.
Trên cát, những dấu chân được lưu lại sẽ bị cuốn trơi bởi những đợt sóng mặn
mịi, và lỗi lầm nếu được in trên cát cũng sẽ được như thế. Thay vì trở lại là mặt cát
láng mịn, lỗi lầm được quên đi sẽ tạo nên hạnh phúc. Trong gia đình, đó cịn là sự
giữ lửa êm ấm. Có lẽ ai cũng khơng thiếu đi những phút yếu lịng hay rung động
trước một người nào đó và thậm chí nó vẫn xảy ra kể cả khi đã có gia đình. Nếu
người vợ hay người chồng khơng đủ bao dung cho những lần "chệch hướng" nhẹ
nhàng ấy thì gia đình sẽ đổ vỡ rất nhanh chóng. Cũng tương tự như vậy, cha mẹ
hay trách mắng con cái vì vài bài kiểm tra lỡ làm sai hay vài lần làm vỡ đồ thì đứa
trẻ vĩnh viễn sẽ chẳng thể nở nụ cười thực sự. Bởi vậy, ta mới thấu rằng sự bao
dung trong xã hội đã đem đến nhiều ý nghĩa lớn lao nhưng bao dung trong gia đình
mới thực sự giữ lửa tổ ấm, tác động trực tiếp vào cuộc sống của mỡi con người.
Gia đình là một điều thiêng liêng khơng phải ai cũng có, vì vậy để bảo vệ nó mỡi
người hãy dành sự bao dung nhiều hơn cho tất cả để dù có là ai khi làm sai điều gì,
cũng sẽ chẳng sợ hãi mà cất bước về nhà, sẽ an yên mà dành sự tin tưởng cho mái
ấm của mình.
Khác với những sai lầm, ân oán cần phải quên đi thì những điều tốt đẹp, ân nghĩa
trong cuộc sống cần được lưu giữ. Và bởi vậy nó mới xứng đáng được khắc lên đá,
để giữ mãi, để trường tồn sau tất cả những thay đổi của thời gian. Hành động ấy
người ta gọi đó là lịng tri ân.
Ta sống tri ân vì nghĩa gì? Vì tiền bạc, quyền lực hay địa vị? Không, ta sống tri
ân là vì cha, vì mẹ, vì những người đã sinh thành và ni lớn chúng ta. Bởi như
“cây có cội”và “sơng có nguồn”, mỡi người đều có cái gốc gác thân qn của riêng
mình mà đại diện chính là cha mẹ. Sống tri ân giúp trái tim ta luôn hướng về phía
họ, trong tim ta sẽ ln ln dành một vị trí cho cha mẹ hiện diện. Khơng chỉ tri ân
với cha mẹ, ta cịn cần dành tình cảm đó cho ơng bà, cho thầy cơ những người đã

có công nuôi ta lớn lên và giúp ta trưởng thành. Ta bước ra được cuộc đời là nhờ
bàn tay vun vén cũng như tình cảm của biết bao người, và vì vậy cần biết ơn, cần
NHĨM BIÊN SOẠN HÀ – ANH

10


nhớ lấy để giữ lấy trọn đạo, sống hướng về cội nguồn để dù có đi xa mãi, cũng
được trở về với vịng tay chào đón ln ln nhiệt tình.
Tri ân với cha mẹ là đạo làm con, tri ân với thầy cơ là đạo người học trị cịn tri
ân trong cuộc sống là đạo làm người. Trong hải trình mà tôi đã nhắc đến đầu tiên,
mỗi chúng ta sẽ gặp vô số người tốt, những con người hồn hậu mà sẵn sàng giúp
đỡ ta, nâng đỡ ta. Biết ơn họ không phải là để ngày mai khi bước qua cảnh nghèo
nàn mà trở nên giàu có, ta sẽ dễ dàng đem vài vali đầy tiền đôla đến trả ơn. Không
phải, tri ân trong cuộc đời vốn không phải thế. Ta biết ơn và khắc ghi những điều
ân nghĩa để hôm nay, mai sau, mai sau và mai sau nữa sẽ sẵn sàng đứng ra giúp
người, đứng ra quan tâm và hỡ trợ như người khác đã từng giúp mình. Cái đạo lí ấy
nó khơng chỉ là truyền thống tốt đẹp của dân tộc mà nó cịn là một lối sống cần có,
phải có ở mỡi người. Tri ân sẽ khiến người ta dừng lại không biến thành những kẻ
vô tâm, bạc bẽo trong dịng đời hỡn tạp ngồi kia. Bởi vậy dù bận rộn hay vội vã
thế nào, cũng đừng quên việc khắc ghi lại những món quà từ lịng tốt, từ sự quan
tâm để giữ gìn và trân quý và tạo cơ hội cho bản thân hoàn thiện con người của
chính mình.
Trên đá, khi muốn khắc ghi những lời tốt đẹp cũng thật khó khăn, bởi đá rất
cứng. Nhưng cũng chính sự cứng rắn ấy mới giữ cho những điều ân nghĩa kia
khơng biến mất đi theo dịng chảy thời gian. Trong những ngày dịch bệnh Covid 19
tung hoành tại Việt Nam, để đổi lấy sức khỏe và sự an toàn của bệnh nhân, biết bao
bác sĩ đã thức trắng đêm, chịu đựng sự nóng bức trong bộ đồ bảo hộ bí bách và đối
mặt với nguy hiểm trực chờ đã biết trước. Họ là những người anh hùng, và toàn thể
nhân dân Việt Nam đều hiểu điều đó. Thế nên những lá thư, những lời thăm hỏi

cùng những món quà đã lần lượt được gửi đến các bác sĩ nhằm tiếp thêm chút sức
mạnh nho nhỏ cho họ. Hành động tri ân đẹp đẽ này đã được gửi đi từ biết bao con
người Việt Nam, nó đã bày tỏ một phần ý nghĩa rằng, lòng tốt cùng sự hy sinh của
các bác sĩ ấy đã được khắc ghi trọn vẹn lên đá, để dẫu có mai sau xa xôi thế nào,
con cháu và mọi người vẫn sẽ ln nhớ đến. “Những món q hơm nay như tiếp
thêm năng lượng cho đội ngũ anh em y bác sĩ tại bệnh viện. Chúng tơi hứa sẽ cố
gắng hồn thành tốt nhất cơng tác phịng, chống dịch. Các y bác sĩ đang điều trị
cho các bệnh nhân nhiễm Covid-19 hiện tại đang ở trong khu cách ly nên không
thể trực tiếp cảm ơn Hội Nhà báo. Chúng tôi sẽ gửi q và tồn bộ tình cảm của
mọi người đến các bác sĩ đang thực hiện nhiệm vụ trong khu cách ly" ,đó là lời
chia sẻ đầy xúc động của bác sĩ Lê Đức Nhân - Giám đốc tại bệnh viện Đà Nẵng.
Bạn thấy không? Khi tri ân được nhân lên cùng nhau nó đồng thời cũng là sự cơng
nhận những cố gắng hay cống hiến của người khác và bởi vì vậy khiến người ta
mới càng muốn nỡ lực, càng muốn viết tiếp những điều đẹp đẽ đến cho cuộc đời.
Khi khoan dung và tri ân được thể hiện, con người ta đều thật dễ dàng để cảm
nhận. Những ngày còn bé, ta được biết đến sự trả ơn của các loài vật bé nhỏ dành
cho con người trong câu chuyện "cứu vật, vật trả ơn nhân trả ốn". Cịn lịng bao
NHĨM BIÊN SOẠN HÀ – ANH

11


dung ta được thấy qua sự tha thứ của Thạch Sanh dành cho Lí Thơng - người đã
mưu kế và hãm hại chàng vào chỡ chết rất nhiều lần. Đó chính là sự hiện diện của
lịng bao dung và sự tri ân trong văn chương còn trong cuộc sống hay xã hội là nơi
con người trực tiếp sinh sống và phát triển nên những tình cảm ấy, người ta lại
càng dễ dàng nhìn thấy. Mặc dù bị mất đi bàn chân trái do sơ ý và sự cẩu thả của
người tài xế, Ting Lan Kin đã chẳng hề tỏ ra tức giận mà thậm chí cịn thương,
khơng đi kiện vì người ta "cịn phải ni gia đình nữa chứ". Sự bao dung hóa ra lại
có thể cao cả đến vậy, khi con người ta dù bị tổn thương đến thế nào vẫn sẵn sàng

thương xót và tha thứ cho người đã hại chính mình. Bao dung cịn thể hiện là khi ta
dừng lại mọi lời chỉ trích hay soi mói trước lỡi lầm của người khác để mang ánh
nhìn tích cực hơn, vào những điểm tốt hay sự cố gắng của họ. Bởi vậy mà bao
dung đôi khi cũng giống như tri ân, lại tạo thêm sức mạnh cho nhiều người nỗ lực.
Hành động thể hiện sự tri ân cũng rất đơn giản, nó chỉ là bó hoa tặng thầy cô giáo
cũ nhân ngày 20-11, hay vài lời hỏi thăm cha mẹ khi đi học đi làm ở những nơi xa,
và gần gũi nhất là cái đấm lưng, cốc nước mát rót cho mẹ khi mẹ đi làm đồng trưa
nắng phải về. Tri ân thể hiện được và bao dung cũng thế, nó đơn giản nhưng ít ai
lại dễ dàng thực hiện được, bởi có lẽ với nhiều người, để bao dung hay tri ân cần
có một điều kiện nhất định nào đó. Nhưng thực ra, nó vẫn ln làm được với bất kì
hồn cảnh nào, dù bạn nghèo đói hay giàu sang, dù bạn là trẻ nhỏ hay người trưởng
thành, những tình cảm trên bạn hồn tồn có thể thể hiện bằng một tấm lòng trân
thành.
Thế nhưng với một xã hội vốn có rất nhiều quỹ đạo, ta vẫn bắt gặp ngồi kia
những con người ích kỉ, hẹp hịi, thiếu đi sự vị tha cần thiết trong cuộc sống. Đó là
cha mẹ - những bậc phụ huynh ln lợi dụng chức vụ của mình để áp đặt lên con
cái nghĩa vụ học tập, nghĩa vụ phải trở thành một thiên tài xuất chúng. Mỗi khi con
làm sai, họ đều thẳng tay trách mắng mà chưa bao giờ dùng sự bao dung nên có ở
một người cha, người mẹ để thấu hiểu. Chính xác với sự hẹp hịi của bản thân, các
bậc cha mẹ đã đẩy con cái vào cái vòng luẩn quẩn của áp lực học hành, của điểm
số mỗi tháng mà chẳng hề biết tới niềm vui, hay những phút giây thư giãn và đặc
biệt chẳng bao giờ chúng nhận được sự bao dung, tha thứ vô cùng cần thiết của cha
mẹ. Ngồi họ, ta cịn thấy trong xã hội là người giám đốc cứ sai là thích quát mắng
hay ném tài liệu, đuổi việc nhân viên, đó là cơ người u đỏng đảnh địi chia tay
chỉ vì một lần bạn trai đến muộn,... những người như họ vĩnh viễn sẽ không thể
thấu hiểu ý nghĩa cuộc đời là con người ta được phép sai và cũng có quyền được
làm lại, họ không thể mãi mãi giống như robot, luôn làm đúng mà chưa từng dùng
đến cảm xúc hay suy nghĩ của mình.
Cịn đó, cũng trong xã hội là những con người vô ơn, bất nghĩa đang ngày một
xuất hiện nhiều hơn. Gần đây là câu chuyện đầy phẫn nộ về người phụ nữ đánh

đập, đổ chất bẩn lên đầu mẹ già đã 88 tuổi. Những hành vi như vậy là biểu hiện
cho sự suy đồi đạo đức, cho những suy nghĩ lệch lạc trong việc điều chỉnh hành vi
NHÓM BIÊN SOẠN HÀ – ANH

12


nhân cách của chính mình. Những con người vơ ơn ln tự bào chữa bởi hồn cảnh
khó khăn hay bận rộn công việc mà không trở về thăm cha mẹ khi họ bị ốm, khơng
cứu giúp người đã từng có ơn với mình,... thực chất họ đã quên hết tất cả sau khi
được giúp đỡ, được quan tâm. Những con người ấy đáng bị lên án, đáng để xã hội
nhìn thấy mà tự nhìn lại và chấn chỉnh hành vi của mỡi người
Có lẽ trong cuộc sống này, những điều đau buồn, sai lầm đáng để quên đi và
những điều tốt đẹp đáng để lưu giữ theo thời gian. Nhưng những sai lầm nếu xảy ra
quá nhiều, bao dung lặp đi lặp lại thành ra sự dung túng. Mà sự dung túng luôn
luôn tác dụng ngược lại, cổ vũ cho con người tiếp tục đi theo cái xấu, tiếp tục làm
sai mà chẳng hề trăn trở. Bởi vậy khoan dung cũng phải đúng lúc đúng chỡ và phù
hợp với hồn cảnh, không nên quá dễ dàng cho sự cho đi sự khoan dung bởi nếu
như vậy người làm sai sẽ khơng thể nhận ra lỡi của mình mà sửa chữa. Khi có thể,
trước khi tha thứ hãy dành vài phút nói ra những lỡi sai và giúp những người đó
nhận thức được trong hành động của mình. Cịn đối với tri ân, trong xã hội có
nhiều "thùng rỡng kêu to" chỉ nói mà khơng làm, chỉ hình thành những sự quan
tâm trong suy nghĩ mà không tiến tới hành động, như vậy việc tri ân sẽ không được
thể hiện ra và những ý nghĩa tốt đẹp của nó khơng được biết đến, đồng thời những
giá trị nhân văn trong đạo lý ấy cũng không được truyền đi và tỏa ra tới mọi người
trong xã hội.
Nếu trong cuộc sống này cát biểu hiện cho những điều mỏng manh và dễ dàng
xóa nhà thì đá lại là thứ trứng rắn khó có thể phá vỡ theo thời gian. Bởi vậy khi
viết lên cát những điều tồi tệ, xấu xa để những dòng nước cuốn đi, khiến những
điều đó biến mất khỏi thế gian. Còn trên đá những điều tốt đẹp sẽ mãi được lưu giữ

và ghi nhớ. Từ đây mỗi người cần thấu hiểu mà phải mở rộng lịng ra, trước mỡi sự
việc khơng nên mang cái tư duy hẹp hịi, ích kỷ đi phán xét, ta cần sự khoan dung
để biến những thế giới tối tăm trong tâm hồn người khác được dẫn đường đi đến
ánh sáng. Còn những điều tốt đẹp, ân nghĩa sẽ góp một phần hồn thiện nhân cách
cho mỡi con người, vì vậy dù là ai sẽ nhận được sự giúp đỡ hay nhìn thấy những
hành động đẹp, hãy khắc ghi nó trong tim và từ đó nhắc nhở bản thân về lòng tốt
về sự đối đãi nhân hậu của bản thân đối với những người xung quanh.
Guồng quay tất bật của cuộc sống đang dần kéo chúng đã đi, đưa con người hòa
vào thế giới của sự hư vơ vơ định nơi chúng ta khó khăn trong việc điều chỉnh bản
thân. Nó xóa nhịa dần những điều tốt đẹp trong con người, xoay vòng khiến ta vô
cảm mà quên đi việc tha thứ cho nhau, quên đi việc phải giúp đỡ và ghi nhớ những
điều tốt đẹp của nhau. Khi ta dừng lại đến cuối cùng lại trở thành một con người
trống rỗng, không cảm xúc và khơng được tơn trọng. Vì thế, đừng ngại ngần bao
dung cũng như lưu giữ những điều tốt đẹp ý nghĩa của người khác. Chỉ có như vậy
cuộc sống mới có thể nở hoa, những người sai lầm mới có thể tái sinh và lòng tốt
mới được nhân lên lan tỏa với mọi người.
NHÓM BIÊN SOẠN HÀ – ANH

13


TUỔI TRẺ NHƯ CƠN MƯA RÀO
Đề bài:
“Tuổi trẻ giống như một cơn mưa rào.Cho dù bạn từng bị cảm lạnh vì tắm
mưa, bạn vẫn muốn được đằm mình trong cơn mưa ấy một lần nữa".( You’re
the apple of my eyes).
Suy nghĩ của anh/chị về nhận định trên.
Bài làm
Nơi đâu sẽ bán một chiếc vé về với những tháng năm tuổi trẻ - thước phim quay
chậm về một thời quá khứ tươi đẹp nhất của cuộc đời mỗi người? Khoảnh khắc

ấy , ta vơ ưu vơ lo , một lịng sống với nhiệt huyết và đam mê. Khoảnh khắc ấy , ta
bắt đầu góp nhặt từng mảnh ghép của bản thân . Khoảnh khắc ấy , ta tận hưởng và
hồi phí , ta vấp ngã và đứng lên. Tuổi trẻ đáng giá bao nhiêu ? Tuổi trẻ là vô giá !
Và "Tuổi trẻ như một cơn mưa rào.Cho dù bạn từng bị cảm lạnh vì tắm mưa, bạn
vẫn muốn được đằm mình trong cơn mưa ấy một lần nữa".( You’re the apple of my
eyes).
Tuổi trẻ là năm tháng quý giá nhất bởi thời gian và sức khỏe luôn đong đầy. Tuổi
ấy có nhiệt huyết và cả chút bồng bột , ngơng cuồng , ta dám sống và dám mơ , ta
không sợ hãi , khơng mỏi mệt trước hồi bão của bản thân. Song , những thứ đẹp
đẽ đều hữu hạn , tuổi trẻ cũng thế , khắc sâu nhưng lại ngắn ngủi tựa "cơn mưa
rào". Trận mưa ấy đến một cách bất ngờ , những hạt mưa nặng trĩu , màn mưa dày
đặc nhưng thoáng chốc lại vội vã ngừng. Nó sẽ khiến ta "bị cảm" , cũng giống như
khi còn trẻ , ta trải qua những mất mát , những thất bại , những đau đáu , nuối tiếc
không nguôi về một người , một việc xưa cũ. Nhưng con người ta vẫn mãi khát
khao được "đắm mình trong cơn mưa ấy một lần nữa" .Muốn tìm về những xúc
cảm đầu đời , những năm tháng vô tư , được thử thách , trải nghiệm và sống hết
mình với những điều ta e ngại , để sau này ta khơng phải hối tiếc. Câu nói trên đã
khẳng định vẻ đẹp độc nhất của khoảng thời gian mang tên "tuổi trẻ" . Ngắn ngủi ,
bồng bột và vấp ngã là thế , nhưng đây mãi mãi là ký ức đáng nhớ , mang đến cho
ta nhiều mộng mơ , tiếc nuối khi nghĩ về.
Tuổi trẻ có những thứ quý giá nhất mà có lẽ mãi đến sau này ta khơng bao giờ
tìm thấy nữa. Tuổi trẻ , bạn hồn nhiên , vững lịng chạy theo hồi bão và ước mơ
của bản thân. Tuổi trẻ , bạn can đảm không chịu bị gị bó bởi "đồng phục tư tưởng"
. Bạn khơng muốn giam mình trong chiếc lồng sắt nào cả , bạn khao khát được
khám phá , sáng tạo và cống hiến , muốn yêu và được yêu. Tuổi trẻ, chúng ta dành
thời gian để cười bên cha mẹ , để tận hưởng bên bạn bè và ngỡ ngàng trước những
rung động lạ kì vừa chớm nở . Vì vậy, nếu cơn mưa rào của thiên nhiên đem lại sự
sống cho vạn vật thì cơn mưa rào của tuổi trẻ đem đến một sức sống mãnh liệt,
dịng nước ấm nóng gội rửa , thanh lọc tâm can của lớp trẻ . Thế nhưng , tuổi trẻ
cũng giống "cơn mưa rào" ở chỗ sẽ lặng lẽ trôi qua một cách vội vàng . Rất nhanh

NHÓM BIÊN SOẠN HÀ – ANH

14


thôi, chúng ta sẽ bước đến trước những cánh cửa mang tên : Tốt Nghiệp, Làm Việc,
Kết Hôn, Sinh Con, Già Đi và Chết. Cuối cùng, chúng ta mất cả đời để tưởng niệm
về tuổi trẻ của chúng ta.
Bên cạnh đó, tuổi trẻ cũng là giai đoạn khó khăn bởi khi ấy ta vẫn còn bồng bột,
đơn giản trong suy nghĩ và hành động . Có cả sự dại dột , sai lầm và những giọt
nước mắt hối hận trong cách sống.Đó là những lần giận dỡi cha mẹ , hiểu lầm bạn
bè hay chuyện tình tuổi mới lớn bắt đầu và kết thúc vì những điều khó hình dung ,
những lí do vơ cớ , ngớ ngẩn. Tuổi trẻ , ta cảm thấy bất lực trước một kì thi hay
việc gì đó , ta yếu đuối khi đứng trước những "cơn đại hồng thủy" , muôn vạn ngã
rẽ trên chuyến hành trình trưởng thành và truy cầu hạnh phúc. Tuổi trẻ , ta vẫn cịn
nợ ai đó lời cảm ơn hay câu xin lỗi. Tháng năm cứ thế trôi nhanh , quãng đường
tuổi trẻ chúng ta rồi sẽ trải qua những vui buồn lẫn lộn , những thăng trầm, vụng
dại đầu đời nhưng vì bạn cịn trẻ nên bạn vẫn cịn thời gian để sửa đổi và hồn
thiện bản thân. Chúng ta ln hồi niệm về tuổi trẻ bởi tuổi trẻ cho phép ta gục ngã
và đứng lên , cho phép ta sai lầm để rút kinh nghiệm ,sửa đổi và trưởng thành hơn.
Cuộc hành trình từ một gia sư trở thành một fashonista của cô nàng Châu Bùi là
minh chứng cho việc sống hết mình với tuổi trẻ. Ngay từ khi 17 tuổi, cô gái học
ban A, Bùi Thái Bảo Châu đã bắt đầu kiếm tiền từ việc mở lớp gia sư cho các em
khóa dưới . Nhưng đến năm 18 tuổi, cô bất ngờ quyết định tham gia lĩnh vực thời
trang với mong muốn trở thành một biểu tượng thời trang . Đến nay, Châu Bùi là
một trong những fashionista trẻ được theo dõi bởi hơn 1,4 triệu người qua
Instagram và cũng là đại diện Việt Nam tham gia nhiều sự kiện thời trang lớn của
quốc tế. Cơ từng chia sẻ :"Tuổi trẻ có hai thứ rất nhiều đó là năng lượng và thời
gian. Năng lượng đó rất quan trọng và việc đặt năng lượng vào một vấn đề lại càng
quan trọng. Cái mà mình muốn hướng tới là truyền cảm hứng về phong cách sống

tích cực." Trong cuốn sách "Tuổi trẻ không bao giờ quay đầu" đã nhắc đến cuộc
hành trình của tiểu thuyết gia Legson Kayira. Rời khỏi gia đình khi mới gần 17
tuổi , hơn hai năm sau , ông hãnh diện bước vào ngưỡng cửa Đại học Skagit Valley
với hai quyển sách báu ôm chặt trông tay. Chưa dừng lại ở đó , sau khi tốt nghiệp
đại học , ông học lên nữa và trở thành giáo sư Chính trị học của đại học Cambridge
(Anh). Đồng thời , ơng cịn là một tác giả có uy tín trên thế giới.Tuổi trẻ của họ là
đúng thì đi tiếp , sai thì làm lại.
Tơi nhớ cách đây vài năm, trong giới trẻ rộ lên trào lưu YOlO - You only live
once . Đây là một thơng điệp tích cực bởi bạn chỉ sống một lần đồng nghĩa với việc
tuổi trẻ chỉ đến duy nhất một lần và bạn chỉ có một lần để sống thật xứng đáng với
nó.Tuổi trẻ là lúc cần sơi nổi hành động để thực hiện những ước mơ, dự định quan
trọng của đời người, là lúc cần phấn đấu nhiều nhất để trưởng thành, dấn thân và
cống hiến. Ta còn trẻ, đừng hồi phí thời gian, hãy cứ sống với ước mơ đi, đam mê
đi, cuộc sống bạn sẽ ý nghĩa hơn! Hãy sống hết mình với tuổi trẻ để sau này bạn sẽ
phì cười khi nghĩ về những hành động, suy nghĩ trẻ con, ngây thơ thuở ấy. Sau
NHÓM BIÊN SOẠN HÀ – ANH

15


này , khi nhìn vào gương , nếp nhăn đã xuất hiện , hơi thở cũng gấp rút hơn , mái
tóc đã có vài sợi bạc, khơng cịn mặc đồng phục nữa , chỉ cịn những đường nét và
kí ức ngày xưa vẫn cịn vấn vương bạn cũng sẽ khơng hối hận về tuổi trẻ của mình.
Trớ trêu thay khi có một bộ phận các bạn trẻ lại cứ ngỡ tuổi thanh xuân là mãi mãi,
họ từ tốn làm những việc cần làm và vội vã tiêu xài nhiệt huyết vào những điều
khơng đáng. Họ tự cho mình làm những điều được gọi là “đặc quyền của tuổi trẻ”
và dùng nó để minh chứng hoặc biện hộ cho những thành cơng hay thất bại của
mình.
Trong "Vội vàng" Xn Diệu từng viết :
" Nói làm chi rằng xn vẫn tuần hồn

Nếu tuổi trẻ chẳng hai lần thắm lại"
Tuổi trẻ luôn là thời gian sung mãn nhất của đời người. Tuổi trẻ cho phép ta vấp
ngã để trưởng thành nhưng "Tơi cịn trẻ" khơng phải là lí do cho hàng vạn lần sai
lầm mà không biết sửa đổi . Tuổi trẻ chỉ đến một lần rồi lại rời đi rất nhanh, sẽ
chẳng chờ đợi những ai sống hồi , sống phí thanh xuân của mình. Và tuổi trẻ cứ
như một cơn mưa rào , để rồi người ta cứ muốn tắm dưới những cơn mưa ấy mãi....
___

TRƯỞNG THÀNH SAU NHỮNG VẤP NGÃ
Có nhiều lúc chúng ta tự hỏi như thế nào mới gọi là trưởng thành? Làm sao để
nhanh chóng trưởng thành.Phải chăng cứ ở cái tuổi vượt ngưỡng 18 là ta đã trưởng
thành?Khơng hẳn vậy. Bởi lẽ đó chỉ là sự phát triển của thể xác. Còn người thầy
nào tốt hơn để chỉ cho ta cách trưởng thành ngồi chính cuộc sống này. Chỉ có khi
vấp ngã ta mới tự biết cách đứng lên và rút kinh nghiệm cho chính mình.
Người ta “trưởng thành”, tự chịu trách nhiệm cuộc sống của mình, rồi những
thành cơng hay thất bại đều tự mình đón nhận. Có những sự thất bại nặng nề làm
con người hụt hẫng, suy sụp nhưng khi ta đã “trưởng thành”, ta phải tự mình nhận
về những nỡi buồn của riêng mình. “Trưởng thành” để ta hiểu rằng khơng có một
điều gì có thể dễ dàng như mình mong muốn, cuộc sống là những khó khăn, thử
thách, muốn đạt được những điều mong muốn phải cố gắng rất nhiều, cuộc sống
khơng là một món q tặng mà nó là sự cố gắng hết mình để nhận lấy.
NHĨM BIÊN SOẠN HÀ – ANH

16


Đời cho ta bao nhiêu lần thăng hoa, thì cũng không thiếu những lần vấp ngã.
Thật vậy, từ thuở chập chững bước đi tới khi lên giảng đường, rong ruổi bên bè
bạn, chẳng ai không va vấp, và ngã đau đôi lần. Những năm thiếu thời ấy, vấp ngã
đơn giản là va phải cục đá, là lỡ một nhịp bước khi nhảy dây, đá cầu…Ta thường

vấp ngã khi còn nhỏ chập chững biết đi… hay lúc chạy nhảy, rong chơi cùng bè
bạn.Nhưng càng lớn, càng bước đi nhiều trên đường đời, ta càng vấp ngã nhiều
hơn. “Cú ngã” tuổi trưởng thành đơi khi chẳng có chút trầy da, xước thịt như thuở
còn thơ. Thế mà lại đau gấp vạn lần, khiến ta ngã quỵ, những tưởng chẳng thể
bước tiếp.Đó có thể là lần trượt đại học – một bước đường đời những tưởng trải
đầy hồi bão, lại đóng sập ngay trước mắt ta!Hay là lần đầu ta bước về phía một
người, với trái tim yêu nồng nàn cháy bỏng, mà người lại cất bước ra đi…Trong
phút tuyệt vọng tột cùng ấy, bạn chợt thấy cuộc đời rõ là một màu đen tối? Bạn
muốn ngồi mãi đó, khóc thật nhiều trên thất bại của mình? Bạn muốn vùi mình trên
chiếc giường êm ấm, chẳng bao giờ muốn đứng dậy?Làm sao phải bước tiếp, khi
đường đời dường như chỉ tồn những “chơng gai”?
Phải chăng người ta chỉ muốn có được mà khơng muốn mất đi? Nhưng những
thành tựu chẳng bao giờ đến một cách dễ dàng. Nếu bạn mong muốn mình trở nên
trưởng thành hơn,có một cuộc sống màu hồng, có lẽ bạn nên học lại cách phân biệt
màu sắc bằng sự vấp ngã.Bởi khơng có con đường nào ln trải sẵn đầy hoa hồng
chờ chúng ta thu lượm mà đâu đó vẫn còn ẩn hiện những chiếc gai sắc
nhọn.Những sai lầm thất bại luôn khiến bạn day dứt hay tự dày vị bản thân, nó là
thế đấy làm con người buồn nhưng rồi cũng bất chợt vui. Hãy chấp nhận nó như
một điều tự nhiên trong cuộc sống để sống nhẹ nhàng và vui vẻ hơn. Thất bại chính
là động lực để con người vượt qua, là bài học để từ đó con người rèn luyện bản
thân phấn đấu để ngày càng hồn thiện. Con người càng gặp nhiều khó khăn càng
vững vàng, biết đứng dậy sau vấp ngã thì càng có nhiều trải nghiệm với thành
cơng. Những trải nghiệm chính là những bài học thành cơng mà khơng ai có thể
dạy cho ta. Đừng phó thác cho số phận chuyện gì đến sẽ đến, điều đó chỉ làm bạn
NHĨM BIÊN SOẠN HÀ – ANH

17


ngày càng thất bại. Thất bại khi từ bỏ cố gắng, chỉ có người khơng bao giờ đứng

dậy sau vấp ngã mới là người thật sự thất bại.
Vấp ngã là quy luật cuộc sống mà hầu như ai cũng hiểu, nhưng khơng phải ai
cũng biết cách vượt qua…Có những con người không bao giờ trưởng thành được
bởi lẽ họ luôn được sống trong sự chở che,bao bọc của gia đình,khơng bao giờ phải
đối mặt với khó khăn,thử thách.Chính vì vậy khi gặp thất bại họ sợ hãi,lùi bước,bi
quan.Họ đâu biết rằng bản thân mình khơng có ý chí đã tự nhận lấy sự thất bại
đáng xấu hổ nhất.Ý chí-dù hời hợt đã là khơng tốt nhưng phó mặc số phận cho
cuộc đời,khơng chịu nỡ lực cịn đáng phê phán hơn.Một số bạn trẻ ngày nay lao
vào những cuộc “đỏ đen”,sử dụng thuốc lắc,ma t,…để thể hiện mình là người
lớn,có đẳng cấp.Liệu tương lai của họ sẽ ra sao ,sẽ đi đâu về đâu?Đó hẳn là câu hỏi
khiến nhiều người trăn trở khi chính những thanh niên ấy lại là một phần tương lai
của đất nước.Những hành động đó khơng chỉ làm mất đi cuộc sống của chính họ
mà cịn làm xấu đi hình ảnh của đất nước và phụ cơng lao của thế hệ đi trước.
Vấp ngã, thất bại sẽ là người giáo viên tốt nhất dạy ta những bài học cần thiết
trong cuộc sống. Một khi bạn thực sự để tâm vào bài học sau mỗi lần vấp ngã này,
bạn có thể học được rất nhiều điều quý giá từ chính trải nghiệm của mình. Cuộc
sống là do bạn lựa chọn. Thành công là do bạn đúc kết được từ những vấp ngã, thất
bại… Bạn sẽ đi qua những con đường, bước qua những bậc thang mà chả có giáo
trình nào dạy, chỉ có tự ngã, bị xơ ngã, hoặc st ngã, mới nhận ra, đằng sau chính
nó là những bài học, những thành công đầu đời của bản thân. Một mũi tên muốn
lao đến đích trước khi về phía trước thì nó phải kéo về phía sau lấy sức tiến lên.
Cuộc sống của chúng ta cũng vậy, những lúc ta vấp ngã sai lầm thất bại là lúc
chuẩn bị tinh thần động lực về phía trước. Người tài giỏi cũng có lần vấp ngã
nhưng quan trọng là họ biết đứng dậy từ sai lầm của mình, biết thận trọng hơn
trong cơng việc để khơng phải vấp ngã nữa.

NHĨM BIÊN SOẠN HÀ – ANH

18

“Vấp ngã không phải là thất bại mà là dừng lại cho đỡ mỏi chân”. Bạn và tôi
chắc chắn cũng có những lúc phải bỏ cuộc trong cuộc sống, sự khó khăn tiếp nói
và khơng lối thốt, có những lúc tưởng chừng là bế tắc nhưng rồi mọi thứ đều trôi
qua một cách êm đềm như cánh diều bay. Mọi nỗ lực của chúng ta và những vấp
ngã ngày hôm nay lại mang đến cho chúng ta một bài học, một kinh nghiệm quý
giá giúp chúng ta trưởng thành hơn.Vậy tại sao ta không vui vẻ chấp nhận và vượt
qua mà cứ phải sống trong sự đau khổ, trách than số phận hẩm hiu? Trước thất bại
hãy thay đổi hình ảnh tiêu cực bằng những thứ tích cực hơn, bình tĩnh tìm ra
nguyên nhân sai lầm chuẩn bị một hành trình mới chơng gai.Tuổi trẻ nếu khơng có
những lần vấp ngã, ta sao có thể trưởng thành. Tuổi trẻ nếu khơng có những chơng
chênh thì cuộc sống sẽ mãi bình lặng, đâu cịn ý nghĩa gì?Vì thế ta phải ln mạnh
mẽ, kiên cường để bước tiếp, đừng vì những khó khăn "nhỏ nhoi" mà dừng bước
và đừng bao giờ để những ước mơ,khát vọng trong bạn vụt tắt.

Kintsugi – vết nứt hồn hảo
Trong tiếng Nhật, từ Kintsugi có nghĩa là "dùng vàng để hàn gắn", là một loại
hình nghệ thuật cổ xưa có thể biến gốm vỡ thành những kiệt tác hồi sinh từ vàng.
Bên cạnh đó, kintsugi cũng mang một ý nghĩa triết học sâu sắc về việc tập trung
vào vẻ đẹp và sức mạnh tiềm ẩn trong cuộc sống.
Khơng có gì thực sự bị phá vỡ - đó là triết lý đằng sau nghệ thuật Kintsugi của
Nhật Bản, một nghề thủ công hàn gắn đồ gốm bị vỡ bằng cách sử dụng các đường
nối từ vàng tuyệt hảo. "Nếu vẻ đẹp đáng kinh ngạc như vậy có thể xuất hiện từ các
mảnh vỡ của chiếc bình, thì một sự biến đổi tương tự cũng có thể xảy ra với chính
con người chúng ta. "
Nói theo cách khác, sự biến đổi không chỉ là việc đưa các mảnh vỡ của cuộc
sống trở lại với nhau, mà còn là sự tái tạo lại tồn bộ bản thân trong đó các mảnh
vỡ của chúng ta được ghép thành một kiệt tác đẹp đẽ, hoàn hảo.
Kintsugi thuộc một trong những tư tưởng Thiền tông của người Nhật: tôn trọng
những thứ đơn giản, cũ kĩ và đi tìm vẻ đẹp trong sự thiếu hồn hảo. Bởi vậy, người

Nhật thường có câu "cuộc đời ta giống như một chiếc chén đã vỡ". Từ những vấp
ngã, tổn thương, thất bại mà chúng ta phải trải qua sẽ trở thành những vết sẹo đi
mãi theo chúng ta suốt cuộc đời, nhưng nếu chúng ta biết hàn gắn nó, tơ vẽ cho nó
NHĨM BIÊN SOẠN HÀ – ANH

19


thốt khỏi sự đau buồn, rạn nứt, thì những vết sẹo đó chính là một trong những
điều khiến ta trở nên hoàn hảo và mạnh mẽ hơn trước.
Nghệ thuật Kintsugi cũng cho chúng ta thấy rằng chẳng có ai là hoàn hảo trên
cuộc đời này, nhưng những vết sẹo cuộc đời có thể khiến chúng ta tỏa sáng như
những chiếc bát được hàn gắn lại từ bột vàng.
Những món đồ bị vỡ sau khi được hàn lại bằng sự kết hợp giữa sơn mài và vàng
thường đẹp hơn và bền hơn lúc đầu. Nó trở thành những tác phẩm đầy chất nghệ
thuật, mang biểu tượng của sức mạnh, sự mong manh và cái đẹp trong sự thiếu
hoàn hảo. Đồng thời, giá trị nghệ thuật và giá trị vật chất của món đồ khơng hề bị
giảm đi sau khi mang lên mình những vết hàn gắn đó.
Nghệ thuật Kintsugi mang ý nghĩa lớn lao trong đời sống rằng những vết sẹo,
những tổn thương, những vỡ vụn là thứ không cần phải giấu đi, bởi chẳng có ai
trên đời này khơng phải chịu đựng những điều đó. Kintsugi thể hiện triết lý trân
trọng những sai lầm và những điều khơng hồn hảo, khơng trịn vẹn trong cuộc đời
này.
Mỡi vết nứt trên món đồ gốm cũng giống như đời mỗi người, đều mang trong
mình một câu chuyện khác nhau. Món đồ gốm càng trở nên đẹp đẽ hơn, xinh đẹp
hơn và đáng quý hơn là bởi từ chính những mảnh vỡ đã được hàn gắn lại.
Và
cuộc đời mỗi chúng ta sẽ trở nên ý nghĩa hơn sau những trải nghiệm đầy cảm xúc.
Mặc dù chúng ta thường có xu hướng trốn tránh việc nhìn lại những tổn thương,
nỡi đau mà chúng ta đã trải qua, nhưng nếu can đảm đối mặt với những "vết nứt

cuộc đời" đó, chúng ta sẽ phát hiện ra rằng qua nó chúng ta đã trở nên trưởng thành
hơn, hoàn hảo hơn và xinh đẹp hơn.

Tuổi trẻ và những cơ hội trong cuộc sống
Cuộc sống này không quá dài để bạn chững lại, suy tư về sự may mắn trong khi
biết bao sự nhiệt huyết, sự đam mê của những người khác đang lan toả một cách
không giới hạn.
Họ sẵn sàng đương đầu với khó khăn để tạo ra cơ hội cho bản thân, họ không
ngần ngại thất bại để rồi có được sự thành cơng. Họ vươn mình với những khao
khát tìm kiếm cơ hội mới trong một tuổi trẻ đầy sôi động.
Và với nguồn năng lượng căng tràn không bao giờ cạn ấy họ đã vẽ ra những cơ
hội cho chính mình làm cho khoảng sống của tuổi trẻ lại thêm phần sâu sắc, ý
nghĩa hơn. Hãy nhớ rằng cơ hội do chính bạn tạo ra và tuổi trẻ là khoảng thời gian
tuyệt vời nhất để bạn tạo ra nó.
Một người thành cơng sẽ khơng bao giờ thụ động chờ cơ hội đến với mình mà
tất nhiên họ sẽ xơng pha tìm kiếm nó. Họ thích sự tươi mới, họ muốn đốt cháy

NHÓM BIÊN SOẠN HÀ – ANH

20


nguồn năng lượng, sức trẻ của mình trong hành trình tìm kiếm những cơ hội dẫu
biết rằng nó sẽ rất chơng gai, nhiều khó khăn thử thách.
Chính vì thế để đạt được sự thành công bạn cần phải năng động, linh hoạt, chủ
động trong tư duy và hành động. Hãy học cách nắm bắt những nhu cầu của xã hội,
chịu khó tìm tịi, khai thác, nghiên cứu những vấn đề mang tính thực tiễn có liên
quan đến những mục đích, ước mơ, hoài bão mà bạn hướng đến. Tự tạo cơ hội cho
mình là bạn đang chứng tỏ mình là một người thủ lĩnh, có tư chất của một người
thành công, bạn đủ sự tự tin, bản lĩnh để sẵn sàng đối mặt trước những khó khăn

của cơng việc.
Khơng dừng lại ở sự cố gắng tìm kiếm cho mình những cơ hội mà đó cịn là một
q trình bạn tích luỹ kiến thức, chuyên môn nghề nghiệp, những kỹ năng sống bổ
ích cho bản thân.
Nếu muốn làm cho người khác, một nhà tuyển dụng sẽ chọn những người với sự
nhiệt thành, ham học hỏi và không ngừng phấn đấu, biết tự tạo ra những cơ hội cho
chính mình để có thể vững vàng hơn trên con đường mình đã chọn.
Nếu muốn tự đứng trên đơi chân của mình, càng cần phải có những đức tính
trên.
Hãy tự nhủ rằng cơ hội do chính bạn tạo ra và bạn phải thật sự nỡ lực để chinh
phục nó. Bạn giỏi đến đâu, bạn có tấm bằng cử nhân đại học loại giỏi với hàng tá
bằng khen khác nhau nhưng bạn không biết chủ động tìm kiếm nghề nghiệp, nơi
thực tập thì bạn cũng sẽ thất nghiệp. Ln ln có những cơ hội phù hợp nhất với
bạn, thích hợp với giới hạn khả năng của bạn nên cứ hãy cho phép mình tạo ra cơ
hội. Cơ hội tuyệt vời sẽ đến với bạn chỉ là bạn có đủ sự kiên trì, nhẫn nại để tìm
kiếm nó hay khơng.
Mỡi lần tự tạo ra cơ hội cho chính mình là một lần bạn đang thách thức giới hạn
của bản thân. Đó là cách bạn trưởng thành, mạnh mẽ và tự tin hơn. Khi biết tạo ra
cơ hội cho chính mình và biết nắm bắt cơ hội đó là bạn đang thử sức mình, tơi
luyện mình trở nên nghị lực hơn – một yếu tố không thể thiếu của người thành
công.
Ai cũng biết rằng tuổi trẻ là tuổi đẹp nhất, tuổi của những khát vọng thầm kín
nhưng lại vơ cùng mãnh liệt. Và nó cũng là một khoảng sống tuyệt vời, là thanh
xuân vàng lý tưởng để bạn tạo ra cơ hội, nắm bắt cơ hội và hiện thực hố nó. Tuổi
trẻ là tuổi mộng mơ của người trẻ, của những con người với lối tư duy mở, ln
ln đam mê và sáng tạo, có sự ham học hỏi nên nó sẽ là một mốc thời gian để bạn
tạo ra cơ hội tốt nhất.
Đừng để mất đi "quyền lợi" cao quý mang tính chủ động và sáng tạo của bạn –
quyền tự tạo ra cơ hội cho chính mình. Có thể nói rằng tuổi trẻ và cơ hội gắn liền
với nhau. Bởi lẽ một khi bạn biết quý trọng tuổi trẻ, hiểu được giá trị thật sự của

nó, biết trân trọng nó thì bạn cũng biết u q những cơ hội của mình.
NHĨM BIÊN SOẠN HÀ – ANH

21


Khi ở trong giai đoạn của tuổi trẻ bạn sẽ ln muốn thử thách mình với những
điều mới mẻ. Bạn muốn phiêu lưu, thám hiểm và thích đi đến những vùng đất mới.
Bạn muốn thoả sức sáng tạo với những mẫu thiết kế mang đậm dấu ấn cá nhân
thông qua sự cảm nhận bay bổng, tinh tế của mình.
Hay thậm chí là bạn chỉ muốn có được một cơng việc làm ổn định để có thu
nhập phụ giúp gia đình. Thế nhưng nếu chỉ cứ mơ mộng và mong muốn mà khơng
bắt tay thực hiện thì bạn sẽ mãi chìm đắm trong thế giới tưởng tượng mà khơng có
lối thốt.
Đã có những nỡi buồn mn thuở, đã có những người cảm thấy hối hận tiếc
nuối vì đã lãng phí thời gian, lãng phí tuổi trẻ và đặc biệt là những cơ hội đáng lẽ
ra mình có được nhưng nó lại bị đánh rơi do sự thờ ơ, vô cảm với tuổi trẻ của
mình.
Chính lẽ đó mà với những ước mơ tươi đẹp, với những suy nghĩ dù xa hoa hay
bình dị thì bạn cũng phải tạo ra cho chính mình một cơ hội. Cơ hội ấy sẽ là tấm vé
thông hành giúp bạn sớm đạt đến những ước mơ, những dự định mà bản thân cịn
đang ấp ủ.
Có thể thành cơng, có thể thất bại nhưng bạn đừng lo vì tuổi trẻ luôn tạo mọi
điều kiện để bạn phát huy hết sự cố gắng và cả cơ hội để bắt đầu lại từ đầu. Cứ yên
tâm khi tuổi trẻ còn thì cơ hội cịn và điều quan trọng nhất là bạn phải tích cực đi
khai phá nó để rồi tận dụng nó theo cách riêng của bạn.
Tự tạo ra cơ hội, biết tìm kiếm cơ hội cho chính bản thân mình cũng như việc
khai thác, tận dụng cơ hội ấy đương nhiên cần bạn phải suy xét thật kỹ lưỡng và
thơng minh. Trong cuộc sống có rất nhiều cơ hội để bạn lựa chọn và việc tự tạo, sử
dụng cơ hội ấy thế nào cho thật khéo léo là bài học về cách nhìn nhận, đánh giá

riêng của mỡi người.
Khi tự tạo cho mình những cơ hội thì đừng chạy theo xu hướng "người ta làm
như này là tốt nhất". Đừng thấy bạn mình muốn làm thứ kia rồi lại bắt chước làm
theo. Hãy nhớ rằng hành trình của bạn chỉ thành công khi dấu ấn của bạn rõ nét.
Hoặc khi bạn nhận được những cơ hội tuyệt vời thì hãy phân tích, đánh giá,
nhìn nhận bao qt, tổng thể xem cơ hội đó có thật sự đáp ứng được mong muốn
và nguyện vọng của bản thân mình hay khơng, có theo bạn đi xa trong q trình
làm việc lâu dài được hay khơng, tránh tình trạng làm giảm hiệu quả thành công
khi bạn đưa ra quyết định sai. Việc khai thác cơ hội còn phụ thuộc vào sự cố gắng,
học hỏi của bạn nên hãy luôn luôn trau dồi và cải thiện những kỹ năng của bản
thân có như thế cơ hội của bạn mới thật sự có ý nghĩa.
Dịng chảy thời gian cứ thế mà trơi qua và chỉ có bạn mới thật sự hiểu bạn
muốn gì. Hãy tự viết nên cho mình những trang sách mang đậm sắc thái riêng của
bạn, hãy tự vẽ nên một con đường đi đúng đắn dẫn lối bạn đến thành công. Để làm
được điều đó thì việc tự tạo ra cơ hội gắn với tuổi thanh xuân là bí quyết vàng mà
bạn cần phải suy nghĩ và thực hiện.
NHÓM BIÊN SOẠN HÀ – ANH

22


Hãy biết lắng nghe
Trong cuộc sống muôn màu muôn điệu, bên cạnh nhưng điều tốt đẹp cịn khơng
thiếu những điều còn đáng phải băn khoăn, suy nghĩ . Vậy để tránh được những
tiêu cực và nhân rộng những điều tốt đẹp, mỗi chúng ta phải biết lắng nghe. Lắng
nghe là hiểu, đồng cảm, cảm nhận, sẻ chia.. với người khác trong cuộc sống. Biết
lắng nghe là biết chia sẻ, đồng cảm.. Khi lắng nghe con người có thể hiểu biết hơn
về người khác, có sự đồng cảm, đồng điệu, bao dung, giúp đỡ.. Biết lắng nghe con
người có thể thấy được những nhận xét, đánh giá của người khác về bản thân, có
cái nhìn khách quan, tồn diện về bản thân từ đó phát huy mặt mạnh, hạn chế, khắc

phục mặt yếu. Không chỉ lắng nghe người khác mỗi người cịn cần phải lắng nghe
chính mình xem mình đang ở đâu, muốn gì, ra sao, thế nào.. để từ đó có những
định hướng tốt đẹp hơn trong suy nghĩ và trong hành động. Chúng ta phải biết phê
phán những người không biết lắng nghe: Tự cao tự đại, bảo thủ.. dẫn đến bị cơ lập
và khơng có kết quả tốt trong các hành động của mình. Mỡi học sinh cần biết lắng
nghe những lời hay lẽ phải từ thầy cô, bạn bè, từ người thân trong gia đình và
những người đã thành đạt trong xã hội để từ đó trở thành những tấm gương học
sinh tiêu biểu ở mỗi trường, mỗi lớp và mang lại niềm tự hào cho bản thân, gí đình,
nhà trường và xã hội.
Được lắng nghe là nhu cầu không thể thiếu của con người
Cuộc sống luôn có nhiều áp lực nên khơng phải lúc nào ta cũng có đủ vững chãi
để làm chủ hết bản thân, nhất là khi có những biến động bất ngờ. Trong những lúc
tâm tư rối bời hoảng loạn hay chán chường lạc lõng, ta ln ước ao có một người
thân bên cạnh để được chia sẻ. Dù người ấy chẳng giúp ta giải quyết được vấn đề,
thậm chí chẳng khuyên được một điều gì bổ ích, nhưng chỉ cần thái độ lắng nghe
hết lòng cũng đủ khiến ta vơi đi rất nhiều phiền muộn rồi. Cho nên, được lắng nghe
là nhu cầu không thể thiếu của con người. Thế nhưng, điều nghịch lý là ai cũng
muốn người khác lắng nghe mình, cịn mình lại khơng chịu lắng nghe ai cả.
Nếu ta thực sự muốn giúp người kia vơi đi những nỗi khổ niềm đau đang đè nặng
trong lịng, thì việc trước tiên là ta phải biết lắng nghe họ. Cũng như vị thầy thuốc
trước khi chẩn mạch kê toa thì phải ln quan sát thần sắc của bệnh nhân. Sau đó,
lắng nghe thật kĩ càng những báo cáo hay những lời than thở về bệnh trạng. Khi ta
quyết định lắng nghe một người đang khổ, tức là ta đang đóng vai thầy thuốc để
chữa trị bệnh cho họ. Dù ta không phải nhà tâm lý trị liệu, nhưng với lòng chân
thành và thái độ lắng nghe đúng đắn, chắc chắn ta sẽ giúp được người kia ít nhiều.
NHĨM BIÊN SOẠN HÀ – ANH

23

Vì vậy mỡi khi chúng ta chuẩn bị lắng nghe, ta phải hỏi kỹ lại mình đã thật sự vào
vai của một người cứu giúp chưa?
Biết lắng nghe. Điều kỳ diệu của cuộc sống!
Đất nghe tiếng thì thầm của cỏ. Non cao nghe tiếng du dương của rừng thông.
Ghềnh đá nghe tiếng róc rách của dịng suối. Gió nghe tiếng diều sáo thổi vi vu.
Rừng thu nghe tiếng mùa thay lá. Vườn hoa nghe tiếng vội vã của bầy ong. Vạn vật
trong vũ trụ lắng mình để nghe thanh âm của lồi khác. Mn lồi trong trời đất
n lặng để thấu hiểu cảm giác của vũ trụ. Trong chiều hướng đó, khơng ngạc
nhiên khi người ta nói:"Biết lắng nghe. Điều kỳ diệu của cuộc sống!"
Nếu trong nguyên tắc yêu thương cần có đối tượng để thương u thì trong
ngun tắc lắng nghe cũng cần có đối tượng để lắng nghe. Vì u thương khơng
chỉ là việc riêng của chủ thể và lắng nghe không chỉ là điều riêng của bản thân.
Nếu ta u thương ai thì người đó là đối tượng để thương yêu. Nếu ta đang lắng
nghe ai thì người kia là đối tượng đang cần sự cảm thông, chia sẻ. Nếu ta được yêu
thương thì ta là đối tượng của người kia. Còn ta được người khác lắng nghe thì ta
là người đang cần sự sẻ chia của người khác. Vì thế, câu nói gợi lên trong ta về sự
quan trọng và điều cần thiết của việc lắng nghe, bởi lắng nghe không chỉ để xoa
dịu những nỗi đau mà cịn để cảm thơng và chia sẻ.
Người Mỹ dùng chữ "listening deeply" (nghe thật sâu) nghĩa là, chỉ mới biểu lộ
thiện chí muốn nghe chứ khơng có thái độ tồn tâm, tồn ý khi nghe. Cịn chữ
"lắng nghe" của người Việt được hiểu rất hay, phải "lắng" thì mới "nghe" được.
Chữ "lắng" ở đây là để cho lòng mình n tĩnh, khơng để những mưu cầu hay
chống đối làm phân tâm. Cịn chữ "nghe" là đặt mình trong hồn cảnh của đối
tượng. Hiểu theo nghĩa này thì "lắng nghe" là lắng mình xuống, khơng suy tư,
khơng cố chấp, buông bỏ mọi thành kiến hay những phiền muộn trong tâm để nghe
người khác với tất cả lịng thành. Vì thế, "nghe thật sâu" của người Mỹ không
mạnh bằng ý nghĩa "lắng nghe" của người Việt.
Hiểu theo nguyên ngữ của việc lắng nghe là vậy, nhưng khi quy chiếu vào thực tế
thì khác xa, bởi con người ngày nay phần nhiều chạy theo nhu cầu hưởng thụ.
Ngay cả những người thân bên cạnh ta cũng khơng có thời gian để lắng nghe vì cứ

mải mê lo kiếm tiền. Thế giới này chắc sẽ khơng có ánh sáng để vơi bớt tối tăm
trong đêm đen nếu khơng có những người như bà Nancy, mẹ của Edison. Bà đã
luôn lắng nghe, động viên và chia sẻ với Edison trong cuộc sống. Trong tiểu sử của
Edison có kể lại giai thoại: "Một hơm, khi nhân viên thanh tra vào kiểm tra lớp
học, thầy giáo của Edison chỉ vào cậu bé và nói: Học trị này điên khùng, khơng
NHĨM BIÊN SOẠN HÀ – ANH

24


đáng ngồi học lâu hơn. Edison rất căm giận hai chữ" điên khùng "và mang chuyện
về kể với mẹ". Và mẹ của Edison đã lắng nghe với tất cả tấm lịng cùng sự cảm
thơng chia se, nhằm giúp đỡ Edison vượt qua mọi khó khăn.Khi tiếng nói địi
quyền được giáo dục của cô bé Malala Yousafzai được thế giới lắng nghe, bất chấp
những họng súng tàn nhẫn của Taliban, có nghĩa là thêm cơ hội trẻ em Pakistan
được giáo dục, được trưởng thành.
Bên cạnh đó, lắng nghe khơng chỉ hiểu ở lãnh vực tâm lý mà còn diễn tả ở con
đường sự nghiệp. Vì sinh ra trong đời hầu như ai cũng được sự chỉ bảo của cha mẹ,
thầy cô, bạn bè. Chỉ xét thái độ của người lắng nghe, nghĩa là phần lớn những
người được thụ huấn nếu biết kiên trì học hỏi và đem ra thực hành những gì mình
nghe được thì đường thành cơng vẫn ln mở rộng. Để có được thành cơng trên
con đường sự nghiệp như hôm nay, Ánh Viên đã luôn biết lắng nghe và thực hành
những lời bảo ban của thầy cô giáo cũng như các huấn luyện viên, nhất là mỗi lần
gặp khó khăn thì gia đình vẫn ln là nơi cơ chia sẻ nỡi niềm để qua đó tìm lại
những "năng lượng đã bị mất."
Mặt khác, lắng nghe không chỉ là tương quan của hai chủ thể mà nó cịn là một
tiếng nói nhiệm mầu chỉ bản thân mới cảm nhận được. Trong bài hát "Tôi đang
lắng nghe" cố nhạc sĩ Trịnh Công Sơn đã dùng những ca từ rất hay "Tôi im lặng để
nghe tiếng thở dài, tôi im lặng để nghe lời của dịng sơng, tơi im lặng để nghe tiếng
thở than của ngọn đồi, tôi im lặng để nghe nỗi đau trên một bàn tay". Hiểu theo

nghĩa này thì "lắng nghe" để nhìn lại bản thân, cảm nhận tiếng động xung quanh,
dù đó là tiếng thở dài, lời của dịng sơng hay tiếng than vãn của ngọn đồi.
Cuộc sống có những biến đổi bất thường, dịng đời cũng lắm xoay chuyển khơng
ngi. Có những biến cố xảy đến làm ta sợ, có những bất ngờ khơng lường trước
làm ta bơ vơ. Vì thế, khơng phải lúc nào con người cũng đủ tự tin để làm chủ bản
thân, đủ vững chãi để bước đi trong cuộc sống. Lúc bơ vơ ta cần có ai đó để chia
sẻ, lúc khơng vững chãi cần có một người để lắng nghe. Chia sẻ, lắng nghe trở
thành nhu cầu của con người trong cuộc sống. Nếu chia sẻ làm cho con người bớt
sầu khổ thì lắng nghe làm cho ta vơi đi niềm đau. Dung lượng trái tim của mỡi
người có một giới hạn nhất định. Một nỗi khổ nếu được chứa đựng bởi hai trái tim
thì sẽ vơi đi niềm đau. Nỡi đau quá lớn không được một ai ngồi bên cạnh để lắng
nghe dễ làm người ta rơi vào trầm cảm và thường tự giam hãm trong "ốc đảo" của
riêng mình. Nhất là trong xã hội ngày nay, khi con người chạy theo sự quyến rũ
của tiền bạc, cứ hối hả với công việc "làm ngày không đủ, tranh thủ làm đêm". Vì
thế, xã hội hơm nay có nhiều người đang bị trầm cảm, đủ mọi thành phần. Có
những đứa bé bị hiểu lầm hay không được bố mẹ quan tâm nên chúng tự nhốt bản
thân trong phòng từ ngày này qua ngày khác, hoặc lao vào những thú chơi
NHÓM BIÊN SOẠN HÀ – ANH

25