Chuyên đề Sai số của phép đo các đại lượng vật lí môn Vật Lý 10 năm 2020

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (476.69 KB, 4 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

Trang | 1
Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai

CHUYÊN ĐỀ: SAI SỐ CỦA PHÉP ĐO

CÁC ĐẠI LƯỢNG VẬT LÍ

I. LÝ THUYẾT

1. Phép đo các đại lượng vật lí – Hệ đơn vị SI 
a) Phép đo các đại lượng vật lí

Phép đo một đại lượng vật lí là phép so sánh nó với đại lượng cùng loại được quy ước làm
đơn vị.

- Công cụ để so sánh gọi là dụng cụ đo

- Phép so sánh trực tiếp thông qua dụng cụ đo gọi là phép đo trực tiếp.

- Phép xác định một đại lượng vật lí thơng qua một công thức liên hệ với các đại lượng đo trực
tiếp gọi là phép đo gián tiếp.

b) Đơn vị đo

- Đơn vị đo thông dụng hiện nay là hệ đơn vị SI.
- Hệ SI quy định 7 đơn vị cơ bản:

+ Độ dài: mét (m)
+ Nhiệt độ: kenvin (K)
+ Thời gian: giây (s)

+ Cường độ dòng điện: ampe (A)

+ Khối lượng: kilôgam (kg)

+ Cường độ sáng: canđêla (Cd)
+ Lượng chất: mol (mol)

2. Sai số của phép đo 
a) Sai số hệ thống

Là sự sai lệch do phần lẻ khơng đọc được sự chính xác trên dụng cụ (gọi là sai số dụng cụ
ΔA') hoặc điểm 0 ban đầu bị lệch.

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

Trang | 2
Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai

Là sự sai lệch do hạn chế về khả năng giác quan của con người do chịu tác động của các yếu
tố ngẫu nhiên bên ngồi.

c) Giá trị trung bình

Giá trị trung bình khi đo nhiều lần một đại lượng A được tính:

1 2 ... n

A A A

A

n

+ + +

d) Cách xác định sai số của phép đo

- Sai số tuyệt đối ứng với mỗi lần đo là trị tuyệt đối của hiệu giữa giá trị trung bình và giá trị của
mỗi lần đo.

1 1
2 2
3 3

;
;
;
...

A A A

 = −
 = −
 = −

- Sai số tuyệt đối trung bình của n lần đo gọi là sai số ngẫu nhiên và được tính:

1 2 ... n

A A A

A

n
 +  + + 
 =

- Sai số tuyệt đối của phép đo là tổng sai số ngẫu nhiên và sai số dụng cụ:

A A A

 =  + 

Trong đó sai số dụng cụ ΔA' có thể lấy bằng nửa hoặc một độ chia nhỏ nhất trên dụng cụ.
e) Cách viết kết quả đo

Kết quả đo đại lượng A được viết dưới dạng A=  A A, trong đó ΔA được lấy tối đa đến hai

chữ số có nghĩa còn A− được viết đến bậc thập phân tương ứng.
f) Sai số tỉ đối

Sai số tỉ đối A của phép đo là tỉ số giữa sai số tuyệt đối và giá trị trung bình của đại lượng đo,
tính bằng phần trăm:

.100%
A

A

A
 = 

Sai số tỉ đối càng nhỏ thì phép đo càng chính xác.
g) Cách xác định sai số của phép đo gián tiếp

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

Trang | 3
Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai

- Sai số tỉ đối của một tích hay thương thì bằng tổng sai số tỉ đối của các thừa số.

- Nếu trong cơng thức vật lí xác định các đại lượng đo gián tiếp có chứa các hằng số thì hằng
số phải lấy đến phần thập phân lẻ nhỏ hơn 1/10 tổng các sai số có mặt trong cùng cơng thức
tính.

- Nếu cơng thức xác định đại lượng đo gián tiếp tương đối phức tạp và các dụng cụ đo trực tiếp
có độ chính xác tương đối cao thì có thể bỏ qua sai số dụng cụ.

II. PHƯƠNG PHÁP GIẢI 
- Tính giá trị trung bình:

1 2 ... n

A A A

A

n

+ + +

- Xác định sai số tuyệt đối ứng với mỗi lần đo là trị tuyệt đối của hiệu giữa giá trị trung bình và
giá trị của mỗi lần đo

1 1
2 2
3 3

;
;
;
...

A A A

 = −
 = −
 = −

- Tính sai số tuyệt đối trung bình của n lần đo gọi là sai số ngẫu nhiên:

1 2 ... n

A A A

A

n
 +  + + 
 =

- Sai số tuyệt đối của phép đo là tổng sai số ngẫu nhiên và sai số dụng cụ:

A A A

 =  + 

- Viết kết quả tính sai số:

Kết quả đo đại lượng A được viết dưới dạng A=  A A, trong đó ΔA được lấy tối đa đến hai

chữ số có nghĩa cịn A được viết đến bậc thập phân tương ứng.

III. BÀI TẬP MINH HỌA

Dùng một thước milimet đo 5 lần khoảng cách s giữa hai điểm A,B đều cho một giá trị như
nhau bằng 798mm. Tính sai số phép đo này và viết kết quả đo.

Giải

Sai số của phép đo khoảng cách giữa hai điểm AB được đánh giá bởi sai số dụng cụ
Lấy ∆S = 1mm

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

Trang | 4
Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai

Website HOC247 cung cấp một môi trường học trực tuyến sinh động, nhiều tiện ích thơng minh, nội
dung bài giảng được biên soạn công phu và giảng dạy bởi những giáo viên nhiều năm kinh nghiệm, giỏi 
về kiến thức chuyên môn lẫn kỹ năng sư phạm đến từ các trường Đại học và các trường chuyên danh
tiếng.

I. Luyện Thi Online

- Luyên thi ĐH, THPT QG: Đội ngũ GV Giỏi, Kinh nghiệm từ các Trường ĐH và THPT danh tiếng
xây dựng các khóa luyện thi THPTQG các mơn: Tốn, Ngữ Văn, Tiếng Anh, Vật Lý, Hóa Học và
Sinh Học.

- Luyện thi vào lớp 10 chun Tốn: Ơn thi HSG lớp 9 và luyện thi vào lớp 10 chuyên Toán các
trường PTNK, Chuyên HCM (LHP-TĐN-NTH-GĐ), Chuyên Phan Bội Châu Nghệ An và các trường
Chuyên khác cùng TS.Trần Nam Dũng, TS. Phạm Sỹ Nam, TS. Trịnh Thanh Đèo và Thầy Nguyễn Đức 
Tấn.

II. Khoá Học Nâng Cao và HSG

- Toán Nâng Cao THCS: Cung cấp chương trình Tốn Nâng Cao, Tốn Chun dành cho các em HS
THCS lớp 6, 7, 8, 9 u thích mơn Tốn phát triển tư duy, nâng cao thành tích học tập ở trường và đạt
điểm tốt ở các kỳ thi HSG.

- Bồi dưỡng HSG Toán: Bồi dưỡng 5 phân môn Đại Số, Số Học, Giải Tích, Hình Học và Tổ Hợp
dành cho học sinh các khối lớp 10, 11, 12. Đội ngũ Giảng Viên giàu kinh nghiệm: TS. Lê Bá Khánh

Trình, TS. Trần Nam Dũng, TS. Phạm Sỹ Nam, TS. Lưu Bá Thắng, Thầy Lê Phúc Lữ, Thầy Võ Quốc 
Bá Cẩn cùng đôi HLV đạt thành tích cao HSG Quốc Gia.

III. Kênh học tập miễn phí

- HOC247 NET: Website hoc miễn phí các bài học theo chương trình SGK từ lớp 1 đến lớp 12 tất cả
các môn học với nội dung bài giảng chi tiết, sửa bài tập SGK, luyện tập trắc nghiệm mễn phí, kho tư
liệu tham khảo phong phú và cộng đồng hỏi đáp sôi động nhất.

- HOC247 TV: Kênh Youtube cung cấp các Video bài giảng, chuyên đề, ôn tập, sửa bài tập, sửa đề thi
miễn phí từ lớp 1 đến lớp 12 tất cả các mơn Tốn- Lý - Hoá, Sinh- Sử - Địa, Ngữ Văn, Tin Học và
Tiếng Anh.

Chuyên đề Sai số của phép đo các đại lượng vật lí môn Vật Lý 10 năm 2020

<b>CHUYÊN ĐỀ: SAI SỐ CỦA PHÉP ĐO </b>

<b>CÁC ĐẠI LƯỢNG VẬT LÍ </b>

<i>V</i>

<i>ữ</i>

<i>ng vàng n</i>

<i>ề</i>

<i>n t</i>

<i>ảng, Khai sáng tương lai</i>

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về