KHẢO SÁT CÔNG NGHỆ TRUNG HÒA DẦU THEO PHƯƠNG PHÁP LY TÂM (LIÊN TỤC)

BỘ CÔNG THƯƠNG
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP THỰC PHẨM T.P HCM
KHOA CÔNG NGHỆ THỰC PHẨM
MÔN: CÔNG NGHỆ SẢN XUẤT DẦU THỰC VẬT

GVHD: Nguyễn Hữu
Quyền
SVTH: Nhóm 8
1


DANH SÁCH NHÓM


Tổng quan về trung hòa dầu

NỘI DUNG
BÁO CÁO

Các phương pháp trung hòa

Quy trình và thuyết minh quy trình trung
hòa dầu theophương pháp ly tâm liên tục
Nguyễn Thị Cúc-DH08TC

33


1.1. Cơ sở lý thuyết
Ví dụ: NaOH + HCl → NaCl + H2O
Dạng phản ứng này tạo thành nền tảng của các phương

pháp thử chuẩn độ để phân tích acid, trong đó các chất
chỉ thị độ pH chỉ ra điểm trung hòa.

4


Mục đích trung hòa
Mục đích chủ yếu là loại trừ các acid béo tự do (hạ AV
của dầu xuống < 0,2).


Nguyên tắc trung hòa
Phương pháp chủ yếu dựa vào phản ứng trung hòa acid
bằng bazơ dưới tác dụng của dung dịch kiềm các acid
béo tự do và các tạp chất có tính acid sẽ tạo thành muối
kiềm.


Chúng khơng tan trong dầu mỡ nhưng có thể tan
trong nước nên có thể phân ly ra khỏi dầu bằng cách
lắng (trung hòa gián đoạn) hoặc rửa nhiều lần (dùng
máy ly tâm trung hịa liên tục).
Q trình hình thành xà phòng từ acid béo tự do theo
phản ứng:
RCOOH + NaOH = RCOONa + H2O


1.2. Ý nghĩa của trung hòa dầu
Mặc dầu hàm lượng tạp chất có trong dầu rất ít nhưng
nó rất ảnh hưởng đến chất lượng dầu, làm cho dầu có

màu mùi xấu, khó bảo quản lâu dài.
Ngồi ra, một số tạp chất có tính độc làm hạn chế khả
năng sử dụng dầu vào mục đích thực phẩm, và các acid
béo trong dầu quá nhiều cũng làm cho dầu dễ bị biến
tính ảnh hưởng chất lượng dầu. Trung hòa dầu sẽ làm
giảm hoặc loại bỏ các tác nhân xấu này.


1.3 Các yếu tố ảnh hưởng



Phương pháp trung hòa gián đoạn
Dầu thơ
Khử gum
Trung hịa

Xà
phịng

Nước

Rửa nước
lần 1

Nước
rửa (1)

Nước

Rửa nước
lần 2

Nước
rửa (2)


PP

Dầu
trung
hòa

Bể lắng

Acid
béo thu
hồi

Nước
thải


 Ưu điểm:
• Áp dụng cho các thiết bị có năng suất thấp, công nghệ thực
hiện đơn giản, vốn đầu tư thiết bị thấp, công nghệ sản xuất phù
hợp cho các đơn vị sản xuất nhỏ và vừa.
• Chất lượng dầu tốt.
 Nhược điểm:
• Kéo dài thời gian.

• Hiệu suất thu hồi thấp.
• Diện tích mặt bằng lớn.
• Tiêu hao nguyên liệu cao.


Dầu thơ

Nấu xà phịng
Thu hồi acid béo

Khử gum

Trung hịa

Ly tâm

Nước

Cặn xà
phòng

Rửa nước
lần 1
14


Ly tâm lần 1

Nước
rửa (1)

Rửa nước
lần 2
Nước

Ly tâm lần 2
Dầu
trung
hòa

Nước
rửa (2)


 Ưu điểm
• Thời gian được rút ngắn.
• Diện tích mặt bằng nhỏ.
• Tiêu hao nguyên liệu thấp.

 Nhược điểm
• Hạn chế về năng suất

Nguyễn Thị Cúc-DH08TC

16


Sơ đồ quy trình cơng nghệ

Soude
12o Be

Dầu thơ

Máy trộn thủy
lực

Ly tâm tách bã

Nước

Dầu đã trung
hịa

Cặn xà
phòng


Ly tâm rửa nước
lần 1

Nước thải
(vào bồn
phân ly)

Dầu rửa lần 1
Nước

Ly tâm rửa nước

lần 2
5 – 7%
PP
Dầu
trung
hòa
Nguyễn Thị Cúc-DH08TC

Nước
thải

Tẩy màu
19


Thuyết minh quy trình cơng nghệ:
Dầu sau khi xác định chỉ số AV. Lượng soude được
tính tốn, dầu và soude được bơm theo tỉ lệ đến thiết
bị trộn thủy lực.

Nguyễn Thị Cúc-DH08TC

20


 Trung hòa
Trước hết cần nâng nhiệt độ dầu và dung dịch kiềm lên
đến mức quy định. Mở máy khuấy và cho dung dịch
xút vào từ từ, sau khi cho hết cần khuấy thêm 20 – 30
phút và nâng nhiệt độ lên một chút. Khi xà phòng tạo

thành từng hạt và nhanh chóng lắng xuống, thì ngừng
khuấy, và để lắng.

Nguyễn Thị Cúc-DH08TC

21


Nếu như xà phòng tạo thành ở dạng nhỏ li ti hoặc là
dạng nhũ tương khó phân ly thì trước lúc để lắng cần
cho thêm khoảng 2 – 3% dung dịch NaCl 10% hoặc rắc
muối bột hoặc phèn nhôm Al2(SO4)3 để phá nhũ hóa và
tăng tốc độ lắng của xà phịng
• Hóa chất: thường dùng nhất là NaOH hoặc KOH.
Người ta cũng có thể dùng Na2CO3.

Nguyễn Thị Cúc-DH08TC

22


Nguyễn Thị Cúc-DH08TC

23


• Các biến đởi:
Vật lí: hàm lượng axit béo tự do trong dầu giảm, khối
lượng, thể tích đều giảm.
Hóa học: xảy ra phản ứng trung hòa

NaOH + RCOOH  RCOONa + H2O

Nguyễn Thị Cúc-DH08TC

24


Ngồi ra cịn có phản ứng thủy phân:

Hóa lý: có sự phân lớp giữa cặn xà phòng và dầu. Mặc
khác do có nước nên cũng hình thành một phần hệ nhũ
tương nước/ dầu.
Nguyễn Thị Cúc-DH08TC

25