Unit 9_About the train

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (189.63 KB, 2 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

Chăn nuôi

Bò sinh sản

và bê

II. Phối giống cho bß

* Phát hiện động dục và đ−a bị cái đi phối giống.

Muốn bò cái khi phối giống đạt tỷ lệ thụ thai cao, ta cần chú ý theo
dõi phát hiện kịp thời bò cái động dục để đ−a bò đi lấy giống hoặc
báo cho dẫn tinh viên đến phối giống cho bị đúng lúc.

• Phát hiện kịp thời bị động dục: khi bị cái động dục th−ờng
có những biểu hiện chủ yếu nh−: bò kêu rống, đi lại bồn
chồn, phá chuồng, ăn kém hoặc bỏ ăn, con vật h−ng phấn cao
độ thích nhảy lên l−ng con khác sau đó đứng yên để con khác
nhảylên, âm hộ hơi mở, có màu đỏ hồng, có nhựa chuối trong
chảy ra thành sợi từ mép âm mơn.

• Khi nào thì chủ bị cái đ−a bò đi lấy giống hoặc báo cho
dẫn tinh viên đến lấy giống bò?

Khi thÊy:

- Bò cái động dục đứng yên cho bò khác nhảy lên (bò chịu
đực).

- âm hộ hơi mở, niêm mạc âm hộ chuyển từ màu hng
sang nht.

- Niêm dịch (tức nhựa chuối) keo dính.

* Phối giống cho bò: có 2 phơng pháp phối giống cho bò

ã Th tinh nhõn to: Dn tinh viờn s dùng tinh dịch bị (tinh
viên hoặc tinh cọng rạ đơng lạnh) và dụng cụ để phối giống
nhân tạo cho bò cái. Nếu nơi nào có trạm thụ tinh, bà con
nơng dân nên báo cho dẫn tinh viên đến phối giống nhân tạo
cho bò, bê lai đẻ ra sẽ đẹp hơn và to hơn so với dùng bò đực
cho phối giống trực tiếp.

• Dùng bị đực giống lai cho nhảy trực tiếp: ở những vùng sâu,
xa ch−a có điều kiện phối giống nhân tạo, gia đình ni bị
cái có thể tìm những bò đực các giống Zêbu thuần hoặc lai để
cho nhảy trực tiếp bò cái ( tốt nhất là bò đực giống lai F2 3/4
màu các giống bò Sind, Sahivan, Braman..)

I. Chọn bò cái sinh sản làm giống
Thế nào là một con bò cái sinh sản tốt ?

Mt con bũ cái sinh sản tốt phải đạt các yêu cầu sau:

* Bị có khả năng sinh sản tốt tức là đẻ sớm và khoảng cách giữa hai
lứa đẻ ngắn .

• Đẻ sớm: tức là bị cái đẻ lứa đầu trung bình ở khoảng từ 27
đến 30 tháng tuổi (bò động dục lần đầu ở khoảng 18 đến 21
tháng tuổi).

• Khoảng cách giữa hai lứa đẻ ngắn: tốt nhất là bò cái đẻ năm

một, tức là cứ 12 đến 14 tháng đẻ mt con bờ

* Ngoại hình thể hiện là một con bò cái sinh sản tốt, cụ thể là:
ã Nhìn chung, con vật dáng thanh nhẹ, da mỏng, lông tha,

thuần tính, hiền lành, các phần đầu và cổ, thân và vai kết hợp
hài hoà.

ã u thanh nh, mừm rng, mi to, hàm răng đều đặn, trắng
bóng; cổ dài vừa phải và thanh, da cổ có nhiều nếp nhăn.
• Ngực sâu, rộng; x−ơng s−ờn mở rộng, cong về phía sau, bụng

to nh−ng không sệ, bốn chân thẳng và mảnh, móng khít,
mông nở, Ýt dèc.

• Bầu vú phát triển về phía sau, 4 núm vú đều, dài vừa phải,
khơng có vú kẹ, da vú mỏng, đàn hồi, tĩnh mạch vú nổi rõ,
phân nhánh ngon ngoốo.

Bò cái sinh sản tốt

Bũ chu

c ng

yờn con

khỏc nhảy

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

Chăm sóc, ni d−ỡng bị đẻ và bê con :
* Đối với bò mẹ :

- 15-20 ngày đầu sau khi đẻ cho bò mẹ ăn cháo (0,5-1kg

thức ăn tinh/ con / ngày) và 30-40 gam muối ăn, 30-40gam
bột x−ơng, có đủ cỏ non xanh ăn tại chuồng.

- Những ngày sau, trong suốt thời gian nuôi con, một ngày
cho bò mẹ ăn 30kg cỏ t−ơi, 2-3kg rơm ủ, 1-2kg cám hoặc
thức ăn hỗn hợp để bò mẹ phục hồi sức khoẻ, nhanh động
dục lại để phối giống.

* §èi víi bª:

- Từ sơ sinh đến 30 ngày tuổi nuôi ở nhà, cạnh mẹ. Luôn
giữ ấm cho bê, tránh gió lùa, chỗ bê nằm khơ sạch.
- Trên 1 tháng tuổi: chăn thả theo mẹ ở bãi gần chuồng, tp

cho bê ăn thức ăn tinh.

- Từ 3-6 tháng tuổi: cho 5-10kg cỏ tơi và 0,2kg thức ăn
tinh hỗn hợp. Tập cho bê ăn cỏ khô. Nên cai sữa bê vào
khoảng 6 tháng tuổi.

-

Từ 6-24 tháng tuổi: chăn thả là chính, mỗi ngày cho ăn
thêm 10-20kg cỏ tơi, ngọn mía, cây ngô non. Mùa thiếu
cỏ có thể cho ăn thêm 2-4kg cỏ khô một ngày.

III. Chm súc nuụi d−ỡng bị đẻ và bê .
* Chăm sóc bị chửa :

- Bị cái có chửa cần đ−ợc ăn uống đầy đủ, mỗi ngày 30-35kg cỏ
t−ơi, 2kg rơm ủ, 1kg thức ăn tinh ( ngô, cám...) 40gam muối,
30-40 gam bột x−ơng. Khơng bắt bị làm việc nặng nh− cày bừa, kéo

xe... Tránh xơ đẩy xua đuổi bị mạnh trong các tháng chửa thứ ba,
tháng thứ bảy, thứ tám và thứ chín.

* Đỡ đẻ cho bị:

Thêi gian mang thai trung b×nh của bò là 281 ngày.

ã Triu chng bũ sp : bị có hiện t−ợng sụt mơng bầu vú
căng, đầu vú chĩa về hai bên, niêm dịch (nhựa chuối) treo
lòng thòng ở mép âm môn, đau bụng đứng lên nằm xuống,
chân cào đất, ỉa đái nhiều lần, có cơn rặn mạnh, bọc ối thị ra
ngồi mép âm mơn.

• Đỡ đẻ cho bị:

- Trong tr−ờng hợp bị đẻ bình th−ờng ( thai thuận) không cần can
thiệp hoặc chỉ cần hỗ trợ cho bò cái dùng tay kéo nhẹ thai ra. Khi
bò đẻ sẽ vỡ ối, ta hứng lấy n−ớc ối. Cắt dây rốn dài khoảng
10-12cm (không cần buộc dây rốn), sát trùng bằng cồn i ốt 5%. Lau rớt
dãi trong mũi mồm bê, để bò mẹ tự liếm con. Nếu bị mẹ mệt khơng
liếm ta phải dùng khăn lau khơ bê. Bóc móng để bê con đỡ trơn
tr−ợt khi mới tập đi. Cân bê, vệ sinh phầnthân sau và bầu vú bò mẹ,
cho bò mẹ uống n−ớc ối, thêm ít muối, cám và n−ớc ấm. Cho bê
con bú, ghi sổ sách theo dõi bị bê.

- Tr−ờng hợp đẻ khó phải gọi cán bộ thú y can thiệp kịp thời.

IV. Kỹ thuật ủ rơm với urê

Li dng c im b máy tiêu hố của trâu bị, dê có thể chuyển

hố đạm vô cơ của u rê thành nguồn đạm cho cơ thể,bà con nông
dân nên áp dụng ph−ơng pháp ủ rơm với u rê rất đơn giản để bổ
sung đạm cho bũ.

Nguyên liệu gồm: 100kg rơm khô; 100 lít nớc sạch; 3kg u rê;
0,5kg muối ăn; 0,5kg vôi bột.

- Cho u rê, muối, vơi bột hồ tan trong n−ớc rồi dùng bình t−ới đều
lên rơm khơ theo từng lớp, sau đó ủ rơm trong bao ni lơng hoặc bể
gạch đậy kín. Sau 7 ngày lấy dần cho bị ăn .

V. Phòng và trị bệnh ký sinh trùng cho bò, bê .
ã Ký sinh trùng ngoài da (ve, ruồi, muỗi, ghẻ...)

- Dùng 1,25gam Neguvơn + 0,3 lít dầu ăn + 0,5 thìa xà
phịng bột cho vào 1 lít n−ớc rồi lắc cho thuốc tan đều. Lấy
giẻ sạch tẩm dung dịch thuc trờn sỏt lờn ton thõn trõu
bũ.

ã Giun sán:

- Thuc Lêvavét để tẩy giun trịn. Cứ một gói 5gam dùng
cho 13-20kg trọng l−ợng, bò bê hơi.

- Thuốc viên Fasinex 900 để tẩy sán lá gan. 1 viên tẩy cho
80-100kg trọng lng bũ hi .