Bài giảng Sinh học 10 bài 5: Prôtêin

I. ĐẶC ĐIỂM CẤU TẠO CỦA PRƠTÊIN
- Prơtêin có cấu trúc đa phân, với đơn phân là các axitamin
-20 loại axitamin khác nhau đã tạo nên tính đa dạng và đặc
thù cho prơtêin
-Prơtêin có 4 bậc cấu trúc khác nhau -> có nhiều chức năng
sinh học khác nhau

9

2


I. ĐẶC ĐIỂM CỦA PRÔTÊIN
II. CẤU TRÚC CỦA PRÔTÊIN
1. Axit amin - đơn phân của prôtêin
Thành phần cấu tạo Axitamin gồm: Gốc R - CH - TP đặc hiệu
Nhóm amin (-NH2)
Nhóm cácbơxyl (- COOH)

3

4


Các axitamin khác
nhau bởiđược
thành
Axitamin
cấu
phần

nàothành
tạo từ
những
phần nào ?

RH2

H
N
H

R1

CH

N

H
Amin

O
C
OH

C

O
C
OH

H
Gốc R
Axit amin

Cacbôxyl

2


I. ĐẶC ĐIỂM CỦA PRÔTÊIN
II. CẤU TRÚC CỦA PRÔTÊIN
1. Axit amin - đơn phân của prôtêin
2. Bốn bậc cấu trúc của prơtêin
Bậc 1
Cơ
chế
hình
thành

Do các aa liên
kết với nhau
tạo thành
chuỗi
pơlipeptít

Bậc 2
Do chuỗi
pơlipeptít co
xoắn hoặc gấp
nếp nhờ LK

hiđrơ

Bậc 3

Bậc 4

Do chuỗi xoắn
Do vài chuỗi
hoặc gấp nếp lại pơlipeptít liên
tiếp tục co xoắn kết đặc biệt
tạo thành khối
tạo thành bó
cầu

5

7


Quan sát Hình + đọc
SGK đặt tên bậc cho
các hình a, b, c, d

Bậca 4
Bậcb 2

Bậc
d 3
Bậc
c 1

H 2: Các bậc cấu trúc của prôtêin

6


Quan sát H 2 + đọc SGK
hoàn thành phiếu học tập trong 3 phút
Phiếu học tập số 1
Trình bầy cơ chế hình thành các bậc cấu trúc để thấy
được đặc điểm cấu trúc của từng bậc
Bậc 1

Bậc 2

Bậc 3

Bậc 4

Cơ
chế
hình
thành

4


I. ĐẶC ĐIỂM CỦA PRÔTÊIN
II. CẤU TRÚC CỦA PRÔTÊIN
III. CHỨC NĂNG CỦA PRÔTÊIN

Chức năng của Pr: Cấu trúc, Trao đổi chất, điều hoà sinh
trưởng, Vận động , bảo vệ, Giá đỡ, thụ thể ….

10

11


R1

H
N
H

C
H

O

R2

H

C

N
OH

H

aa2

C

C
OH

H

OH

H

O
N

C

H2O

aa1

H

O

C

R3

H

H2O

aa3

aa4

aa5

aa1

aa1

Liện kết peptit
Chuỗi pôli peptit

6


a. Pr Rất đa dạng và đặc thù
b. Cấu trúc đặc biệt, đơn phân là axitamin

Đọc SGK để chọn
những câu đúng:
prơtêin có các đặc
điểm sau

c. Có 20 loại axitamin khác nhau
d. Tính đa dạng và đặc thù của Pr là do số lượng, thành phần và

trình tự sắp xếp các axitamin
e. Có cấu trúc đa phân, với đơn phân là axitamin
aa1

aa2
aa1

aa3
aa4

aa4
aa6

aa2

aa5

Pr: A
Pr: B
1


Pr có chức năng
gì?

Cơ,…

Cấu trúc

Hoocmơn

Điều hịa

Trứng, sữa
Pr là thành phần
cấu tạo nên

Hb, co cơ…

Dự trữ aa
Vận động

Enzim

Xúc tác

Kháng thể

Bảo vệ

7


BÀI TẬP CỦNG CỐ

1. Tại sao chúng ta lại phải ăn nhiều loại thức ăn khác
nhau mà không nên ăn một loại
2. Tại sao Trâu bò ăn cỏ nhưng thịt Bò ngọt hơn thịt Trâu

HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ

1. Đọc ghi nhớ
2. Học bài và trả lời câu hỏi SGK