Bài giảng Địa lý 10 bài 12: Sự phân bố khí áp. Một số loại gió chính

BÀI GIẢNG ĐỊA LÝ 10


I - SỰ PHÂN BỐ KHÍ ÁP
1.Khái niệm
2.Phân bố các đai khí áp trên Trái Đất
3.Nguyên nhân thay đổi khí áp.
II - MỘT SỐ LOẠI GIĨ CHÍNH
1.Gió Tây ơn đới
2.Gió Mậu dịch
3.Gió mùa
4.Gió địa phương


I - SỰ PHÂN BỐ KHÍ ÁP
1. Khái niệm :
Dựa vào biểu đồ chiếu khí hậu
trên Trái Đất và sơ đồ các tầng
khí quyển ở bên, em hãy cho
biết :
- Khí áp là gì ?
- Có mấy loại khí áp ?
- Khí áp là sức nén của khơng khí
xuống bề mặt Trái Đất.
- Có hai loại khí áp khác nhau:
+ Áp cao ( high pressure ): H
+ Áp thấp ( low pressure) : L


I - SỰ PHÂN BỐ KHÍ ÁP
1. Khái niệm :

Hình ánh mơ tả về hướng gió tại khu vực áp cao và áp thấp


I - SỰ PHÂN BỐ KHÍ ÁP
1. Khái niệm :
-Người ta đo khí áp bằng một
dụng cụ gọi là khí áp kế.

Khí áp kế bằng kim loại

Người ta đo khí áp bằng
dụng cụ gì ?

Khí áp kế bằng ống thủy tinh


I - SỰ PHÂN BỐ KHÍ ÁP
2. Phân bố các đai khí áp trên Trái Đất
Quan sát hình bên, em hãy
cho biết: các đai khí áp trên
Trái Đất phân bố như thế
nào?

-Các đai áp cao và áp thấp
phân bố xen kẽ và đối xứng
nhau qua đai áp thấp xích
đạo .
Hình 15.1 – các đai khí áp và gió trên Trái Đất

I - SỰ PHÂN BỐ KHÍ ÁP
2. Phân bố các đai khí áp trên Trái Đất

Dựa vào hình trên, em hãy cho biết các đai khí áp có
phân bố liên tục khơng? Tại sao?
Các đai khí áp khơng liên tục mà bị chia cắt thành các khu khí
áp riêng biệt.
Nguyên nhân chủ yếu là do sự phân bố xen kẽ giữa lục địa và
đại dương.


I - SỰ PHÂN BỐ KHÍ ÁP
2. Phân bố các đai khí áp trên Trái Đất

Hình ảnh mơ tả về sự phân bố của các đai khí áp trên Trái Đất


3. Nguyên nhân thay đổi khí áp :

Khí áp thay đổi do những nguyên nhân nào? Tại
sao ?

Nguyên nhân làm khí áp thay đổi

Theo độ cao
Càng lên cao,
khí áp
càng giảm

Theo nhiệt độ
- Nhiệt độ tăng ->
khí áp giảm,
- Nhiệt độ giảm
khí áp tăng

Theo độ ẩm
- Độ ẩm tăng ->
khí áp giảm
- Độ ẩm giảm ->
khí áp tăng


3. Nguyên nhân thay đổi khí áp :
a, Khí áp thay đổi theo độ cao
Độ cao
(km)

Khí áp
(mb)

0

760

1000

670

1500

629

2000

592

3000

572

4000

461

Cột khơng khí

H1
H1>H2
cao)

H2
(độ

P1>P2
suất)

(áp

Hình ảnh thể hiện sự thay đổi khí áp theo nhiệt độ và độ ẩm


II – MỘT SỐ LOẠI GIĨ CHÍNH
Khái niệm
Gió là sự di chuyển của các khối khí, từ nơi có khí áp cao xuống
nơi có khí áp thấp.
Dựa vào kiến thức đã
học ở lớp 6, em hãy
cho biết: gió là gì?

Hình vẽ:
Các loại gió chính
trên Trái Đất và các
hồn lưu khí quyển


II – MỘT SỐ LOẠI GIĨ CHÍNH

Gió bị lệch hướng dưới
tác động của
lực Coriolit


II – MỘT SỐ LOẠI GIĨ CHÍNH

Thảo luận nhóm
Nhóm 1:

Tìm hiểu về gió Tây ơn đới

Nhóm 2:

Tìm hiểu về gió Mậu dịch

Nội dung tìm hiểu:

o Phạm vi hoạt động
o Thời gian hoạt động
o Hướng gió thổi
o Tính chất của gió


II – MỘT SỐ LỌAI GIĨ CHÍNH
1. Gió Tây ơn đới, gió Mậu dịch

Gió

Đặc
điểm

Tây ơn
đới

Phạm vi
hoạt động

Thời gian
hoạt động

Áp cao Chí
tuyến về áp
thấp Ơn đới

Thổi quanh
năm

Mậu dịch Áp cao Chí
tuyến về áp Thổi quanh
(Tín
thấp Xích đạo
năm
phong)

Hướng

- BBC: TN
- NBC: TB

Tính chất

Ẩm

- BBC: ĐB
- NBC: ĐN

Khô


II – MỘT SỐ LOẠI GIĨ CHÍNH

1. Gió Tây ơn đới, gió Mậu dịch

Hình ảnh về
sự hình thành
và hoạt động
của gió Tây ơn
đới, gió Mậu
dịch và gió
Đơng cực ở
khu vực châu
Mĩ


II – MỘT SỐ LỌAI GIĨ CHÍNH
2. Gió mùa

o Khái niệm:
Là lọai gió thổi theo mùa, hướng
gió ở hai mùa có chiều ngược lại

Dụa vào nội dung sgk,
em hãy cho biết :
gió mùa là gì ?

nhau

o Các khu vực có gió mùa:
Quan sát hình 18.1 (trang 63 _sgk), em hãy kể tên một số
khu vực ở các châu lục có chế độ gió mùa ?
Gió mùa thường có ở đới nóng như :Nam Á, Đơng Nam Á, Đơng

Phi, Đơng Bắc Ơxtraylia…và một số nơi thuộc vĩ độ trung bình
như: phía đông Trung Quốc, đông nam LB Nga, đông nam Hoa Kì


Đơng Nam
Hoa Kì
Nam Á
Đơng Phi

Đơng Nam Á

Đơng Bắc Úc


II – MỘT SỐ LỌAI GIĨ CHÍNH
2. Gió mùa
Tháng 1: mùa đơng ở BBC
• Lục địa Á - Âu nhận được ít
nhiệt hình thành cao áp Xibia, ở
TBD ấm hơn hình thành áp thấp
Alêut
• NBC là mùa hạ nên hình thành
áp thấp Ơxtrâylia

Gió thổi từ áp cao Xibia về các hạ
áp này theo hướng ĐB

Quan sát hình 15.3, em hãy
đọc tên và giải thích sự hình
thành các trung tâm khí áp ?

II – MỘT SỐ LỌAI GIĨ CHÍNH
2. Gió mùa
Tháng 7: mùa hạ ở BBC
• Lục địa Á-Âu bị đốt nóng hình
thành áp thấp ( Hạ áp Iran) .
• Thái Bình Dương mát hơn
hình thành cao áp Haoai.
• NBC là mùa đơng : hình thành cao
áp Ấn Độ Dương, Ơxtrâylia

Gió từ cao áp Ấn Độ Dương,
Ôxtrâylia về hạ áp Iran theo
hướng ĐN, vượt xích đạo đổi
hướng TN.

Quan sát hình 15.2, em
hãyđọc tên và giải thích
sự hình thành các trung
tâm khí áp ?


II – MỘT SỐ LỌAI GIĨ CHÍNH
2. Gió mùa

Qua sự phân tích ở trên, em hãy cho biết:
nguyên nhân chủ yếu hình thành gió mùa là gì ?

Chủ yếu là do sự nóng lên hoặc lạnh đi khơng đều giữa

lục địa và đại dương theo mùa, từ đó có sự thay đổi của
các vùng khí áp cao và khí áp thấp ở lục địa và đại dương.


II – MỘT SỐ LỌAI GIĨ CHÍNH
2. Gió mùa
Giải thích sự hình thành và hoạt động của gió mùa ở
khu vực Nam Á và Đông Nam Á ?

THÁNG
7

THÁNG
1


II – MỘT SỐ LỌAI GIĨ CHÍNH
2. Gió mùa
a, gió mùa mùa hạ
Ở khu vực Nam Á và Đông Nam
Á,vào mùa hè ở bán cầu Bắc, khu
vực chí tuyến nóng nhất, do đó
hình thành trung tâm áp thấp Iran
(Nam Á).
Vì vậy, gió Mậu dịch từ bán cầu
Nam vượt qua Xích đạo bị lệch
hướng thành gió Tây Nam,gió này
mang theo nhiều hơi ẩm và mưa.

Gió mùa mùa hạ ở khu vực Nam Á

II – MỘT SỐ LỌAI GIĨ CHÍNH
2. Gió mùa
a, gió mùa mùa đông
Vào mùa đông, ở khu vực Nam
Á và Đơng Nam Á,một diện tích
lục địa rơng lớn bị hóa lạnh mạnh
mẽ, bên cạnh đó, các cao áp
thường xuyên ở Bắc Cực phát
triển mạnh và di chuyển xuống
phía nam đến tận Trung Quốc,
Hoa Kì…
Vì vậy, gió thổi từ phía bắc
xuống theo hướng bắc – nam,
nhưng bị lệch hướng trở thành
gió đơng bắc, gió này lạnh và khơ.
Gió mùa mùa đơng ở khu vực Nam Á


II – MỘT SỐ LỌAI GIĨ CHÍNH
2. Gió mùa
Gió

G

am
N
ây
T

ó
i

ắc
B
ng
ơ
Đ

Quan sát lược đồ khí hậu
Việt Nam, em hãy cho biết:
ở Việt Nam có những loại
gió mùa nào?
Hướng gió và tính chất của
những loại gió mùa này?
Việt Nam có 2 loại gió mùa là:
+ Gió mùa mùa hạ
+ Gió mùa mùa đơng
Hướng gió

Tính chất

Gió mùa
mùa hạ

Tây Nam

ẩm và
gây mưa

Gió mùa
mùa đơng

Đơng Bắc

lạnh và
khô