<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>
Chương trình ngữ văn lớp 10
Bài giảng:
TÌNH CẢNH LẺ LOI CỦA NGƯỜI CHINH PHỤ
(Đặng Trần Côn)
</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>
<b>TÌNH CẢNH LẺ LOI CỦA NGƯỜI </b>
<b>CHINH PHỤ</b>
(Trích Chinh phụ ngâm)
Nguyên tác chữ Hán:
<b> ĐẶNG TRẦN CƠN</b>
Bản diễn Nơm:
<b>ĐỒN THỊ ĐIỂM</b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>
<b>I. Tìm hiểu chung:</b>
<b>1. Tác giả:</b>
- Đặng Trần Côn (?-?) người làng Nhân
Mục-Thanh Trì-Hà Nội.
- Sống nửa đầu thế kỷ XVIII
- Là danh sĩ hiếu học, tài ba.
</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>
<b>I. Tìm hiểu chung:</b>
<b>2. Dịch giả:</b>
<i><b>* Đồn Thị Điểm (1705-1784)</b></i>
+ Hiệu là Hồng Hà nữ sĩ, người làng Kinh Bắc.
+ Nổi tiếng về “dung nhan kiều lệ” và hay chữ.
+ Dịch “Chinh phụ ngâm” trong thời gian chồng bà đi
sứ
<i><b>* Phan Huy Ích (1705-1822)</b></i>
</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>
<b>I. Tìm hiểu chung:</b>
<b>3. Tác phẩm:</b>
“Chinh phụ ngâm”
+ Sáng tác bằng chữ Hán.
+ Viết theo thể trường đoản cú.
+ Được dịch sang chữ Nôm bằng
khúc ngâm, dài 478 câu.
<b><sub>Nội dung:</sub></b>
<sub> Tác phẩm nói lên sự </sub>
</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>
<b>I. Tìm hiểu chung:</b>
<b>4. Đoạn trích:</b> “ Tình cảnh lẻ loi của người chinh phụ”
a. Vị trí: Từ câu 193- 216 thuộc bản dịch hiện hành.
b. Nội dung: Tình cảnh và tâm trạng của người chinh
phụ sống cô đơn, buồn khổ khi chồng đi đánh trận.
c. Bố cục: (chia thành 2 đoạn)
– Đoạn 1(16 câu đầu): Nỗi cô đơn, lẻ loi trong chờ đợi
tìm cách giải khy khơng n.
</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>
<b>II. Tìm hiểu văn bản:</b>
<b>1. Tâm trạng của người chinh phụ </b>
<b>sau phút biệt li tiễn chồng ra trận.</b>
<b>a. Hành động, cử chỉ:</b>
Dạo hiên vắng thầm gieo từng bước,
Ngồi rèm thưa rủ thác đòi phen.
- Đi đi, quanh quẩn, buông rèm, cuốn
rèm nhiều lần.
- Động tác, cử chỉ hành động lặp lại
khơng mục đích, vô nghĩa.
</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>
Đèn có biết dường bằng chẳng biết,
Lòng thiếp riêng bi thiết mà thơi.
+ Câu hỏi tu từ: Đèn biết chăng?
Đèn có biết.
Đèn chẳng biết.
Diễn tả tâm trạng buồn triền miên, nỗi khắc khoải
chờ đợi và hi vọng day dứt không yên.
Hoa đèn
Ngọn đèn
Cái bóng trên tường
Diễn tả không gian mênh mông và sự cô đơn của
con người.
</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>
- Tiếng gà gáy, cây hịe rủ bóng --> tăng thêm sự
hoang vắng cô đơn đáng sợ.
- Nghệ thuật so sánh:
Khắc giờ = như niên.
Mối sầu = niềm biển xa.
=> Cụ thể hóa mối sầu dằng dặc, nỗi buồn thấm
vào cả không gian- thời gian.
</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>
<b>c. Tả hành động trong phòng:</b>
Đốt hương
Soi gương
Gảy đàn
<b>Miễn cưỡng </b>
<b>không chú tâm</b>
<b>Gợi lên sự cô đơn buồn nhớ.</b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>
<b>2. Niềm thương nhớ chồng ở phương xa:</b>
<i><b>a. Người chinh phụ gởi niềm thương nhớ đến </b></i>
<i><b>nơi chồng:</b></i>
+ Hình ảnh: núi Yên ( núi Yên Nhiên)
Nghệ thuật ước lệ chỉ nơi chiến trường xa
xôi.
</div>
<span class='text_page_counter'>(12)</span><div class='page_container' data-page=12>
<i><b>b. Nỗi nhớ:</b></i>
+<b>Từ láy</b>: <i>Đằng đẵng, thăm </i>
<i>thẳm</i>: Nỗi nhớ như xa xăm,
lê thê theo ngày tháng của
người chinh phụ.
+ <i>Đau đáu, thiết tha</i>: Dày vị
trăn trở khơng sao gỡ được.
</div>
<span class='text_page_counter'>(13)</span><div class='page_container' data-page=13>
<b>III. Tổng kết:</b>
<b>1. Nội dung:</b>
<sub> Diễn biến tâm trạng của người chinh phụ:</sub>
- Cô đơn- buồn rầu- khao khát- nhớ thương- đau
xót.
<sub> Ý nghĩa tư tưởng:</sub>
-Đồng cảm với khao khát hạnh phúc lứa đôi của
người phụ nữ.
</div>
<span class='text_page_counter'>(14)</span><div class='page_container' data-page=14>
<b>2. Nghệ thuật:</b>
Ngh
ệ thuật khắc họa tâm trạng nhân vật
bằng các biện pháp nghệ thuật quen
thuộc trong thơ cổ:
+ Tả cảnh ngụ tình.
</div>
<span class='text_page_counter'>(15)</span><div class='page_container' data-page=15>
<b>IV. Củng cố:</b>
Hãy cho biết vì sao người chinh
phụ đau khổ?
* Chiến tranh phi nghĩa đã đẩy người
chồng ra chiến trận
* Người chinh phụ phải lâm vào tình
cảnh sống lẻ loi, đơn chiếc, cơ đơn, vị
võ chờ đợi chồng mà không rõ ngày
</div>
<span class='text_page_counter'>(16)</span><div class='page_container' data-page=16>
Tác phẩm Chinh Phụ Ngâm
nguyên tác tiếng Hán của tác giả
nào?
A.Đoàn Thị Điểm
B.Đặng Trần Cơn
C.Phan Huy Ích
</div>
<span class='text_page_counter'>(17)</span><div class='page_container' data-page=17>
“ Tình cảnh lẻ loi của người chinh
phụ” nói về tình cảm và tâm trạng
của người chinh phụ phải sống cô
đơn, lẻ loi khi chồng ra chiến trận,
đúng hay sai?
A.Đúng
B.Sai
</div>
<span class='text_page_counter'>(18)</span><div class='page_container' data-page=18>
<b>V. Dặn dò:</b>
1. Học thuộc văn bản và phân
tích được tâm trạng của người
chinh phụ.
</div>
<span class='text_page_counter'>(19)</span><div class='page_container' data-page=19>
BÀI HỌC ĐẾN ĐÂY LÀ HẾT
XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN
</div>
<!--links-->