Ngu van 7 tuan 2

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

Tuần 2
Tiết 5,6

<b>CUỘC CHIA TAY CỦA NHỮNG CON BÚP BÊ</b> Ngày soạn:18/8/10
Ngày giảng:20/8/10
I/Mục tiêu cần <b> đ ạt : Giúp HS</b>

-Thấy được những tình cảm chân thành, sâu nặng của hai anh em trong câu chuyện. Cảm nhận
được nỗi đau đớn , xót xa của những bạn nhỏ chẳng may rơi vào hồn cảnh gia đình bất hạnh ,biết
thơng cảm và chia sẻ với những người bạn ấy.

-Thấy được cái hay của truyện là ở cách kể rất chân thực và cảm động.
II/Chuẩn bị:

1)Giáo viên: đọc kĩ sgk và “Những điều lưu ý” trong sgv
Tích hợp TLV: văn tự sự, văn miêu tả.
Bảng phụ ghi câu hỏi.

2)Học sinh: Đọc văn bản và chú thích – Soạn bài –Trả lời câu hỏi ở mục “Đọc- Hiểu văn bản”.
Giấy to bản, bút dạ.

III/Tiến trình tổ chức các hoạt <b> đ ộng dạy và học : (Tiết 1)</b>
1) <i>ổn đ ịnh :</i>

2) <i>Kiểm tra bài cũ : -TN:Tại sao người bố khơng nói trực tiếp với En-ri-cơ mà lại viết thư cho</i>
con? a.Vì ở xa nên phải viết thư.

b.Vì q giận con, khơng muốn nhìn con nên viết thư.
c.Vì nói trực tiếp sẽ xúc phạm đến con.

d.Vì qua bức thư, người bố sẽ nói đầy đủ hơn và người con sẽ cảm nhận ,hiểu điều cha nói

thấm thía hơn.

-Sau khi học văn bản “Mẹ tơi”, em rút ra được bài học gì? Hãy chọn trong văn bản một đoạn có nội
dung thể hiện vai trị vơ cùng to lớn của người mẹ đối với con?

3)Bài mới:

*Giới thiệu bài: Tình cảm gia đình là tình cảm thiêng liêng,cao quý.Nếu chẳng may phải chia tay
với người thân, mỗi người sẽ rất đau đớn ,xót xa nhất là những em nhỏ.Để thấy được tình cảm anh
em sâu nặng ,thắm thiết ta cùng tìm hiểu văn bản...

<b>Hoạt đ ộng của giáo viên</b>
<i>Hoạt đ ộng 1 : Đọc văn bản và </i>
tìm hiẻu chú thích

Hướng dẫn đọc : Khi đọc cần
phân biệt giọng kể, lời đối thoại,
diễn biến tâm lí của các nhân vật
GV đọc mẫu và gọi HS đọc
?Em hãy nêu xuất xứ của
truyện?

GV giới thiệu về tác giả Khánh
Hồi

-Tìm hiểu chú thích

<i>Hoạt đ ộng 2 : Tìm hiểu văn bản</i>
?Hãy kể tóm tắt văn bản

Có thể tóm tắt theo bố cục:
-Tâm trạng của hai anh em
Thành và Thuỷ trong đêm trước
và sáng hôm sau khi mẹ giục
chia đồ chơi

<b>Hoạt động của học sinh</b>
Đọc diễn cảm

Truyện ngắn “Cuôc... bê” của
tác giả Khánh Hồi được trao
giải nhì trong cuộc thi thơ văn
viết về quyền trẻ em do Viện
Khoa học Giáo dục và Tổ chức
cứu trợ trẻ em Rát-đa Bác-nen
Thuỵ điển tổ chức năm 1992
-Đọc chú thích từ 2...6

-Tóm tắt truyện: Hai anh em
Thành và Thuỷ rất thương yêu
nhau.Do bố mẹ li hôn ,hai anh
em phải chia tay.Tài sản của
hai anh em là những đồ chơi
giờ cũng phải chia đôi.Trước
khi theo mẹ,Thuỷ cùng anh
đến chia tay lớp học, cô giáo
và bạn bè. Trước khi chia

<b>Ghi bảng</b>

I/ Đ<i> ọc v ă n bản và tìm hiểu </i>
<i>chú thích:</i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

-Thành đưa em Thuỷ đến chia tay
lớp học.

-Cuộc chia tay đột ngột giữa hai anh
em.

?Nội dung truyện viết về việc gì ?Ai
là nhân vật chính?

GV chuyển ý
*Tích hợp văn tự sự

?Nêu các ngơi kể trong văn tự sự?
?Truyện được kể theo ngôi kể thứ
mấy?

?Việc lựa chọn ngơi kể có tác dụng
gì?

GV giảng và kết luận

?Hãy tìm những chi tiết trong truyện
cho thấy hai anh em Thành vàThuỷ
rất yêu thương nhau? HS phát hiện,
GV ghi bảng phụ

?Chi tiết nào khiến em cảm động

nhất?

?Qua những chi tiết đó , em có nhận
xét gì về tình cảm của hai anh em
Thành và Thuỷ?

?Vì sao nghe mẹ yêu cầu chia đồ
chơi, Thuỷ “bất giác run bần bật và
kinh hồng nhìn Thành”?

?Vì sao Thành nghĩ: “Lạy trời đây
chỉ là giấc mơ. Một giấc mơ thôi.”?
Gọi HS đọc đoạn “Đồ chơi....đã ứa
ra.”

Câu hỏi thảo luận: Lời nói và hành
động của Thuỷ khi thấy anh trai chia
đồ chơi có gì mâu thuẫn?

?Theo em, có cách nào giải quyết
mâu thuẫn ấy không?

GV giảng

tay với anh, Thuỷ quyết định để
hai con búp bê lại vì Thuỷ khơng
muốn chúng phải rời xa.

-Truyện viết về hai anh em Thành
và Thuỷ.Do bố mẹ li hôn nên hai

anh em phải chia tay.

-Thành và Thuỷ là hai nhân vật
chính.

-Ngơi kể thứ nhất và thứ ba

-Truyện kể theo ngôi thứ nhất ,
người xưng tôi là nhân vật Thành
– là người chứng kiến những sự
việc xảy ra và cùng chịu nỗi đau
như em gái.

-Việc lựa chọn ngôikể thể hiện sâu
sắc những suy nghĩ, tình cảm và
tâm trạng của nhân vật nhằm tăng
tính chân thực của truyện vì thế
truyện có sức thuyết phục cao.
Chi tiết:-Thuỷ vá áo cho anh.
-Chiều nào Thành cũng đi đón
em,hai anh em vừa đi vừa trò
chuyện.-Thành nhường hết đồ chơi
cho em, Thuỷ nhường con Vệ sĩ
cho anh.;-Anh đưa em đến trường.
-Hình ảnh hai anh em nhường đồ
chơi thật cảm động.

-Tình cảm thật chân thành, sâu
nặng và thắm thiết

-Thuỷ không thể tưởng tượng nổi
cảnh hai anh em phải chia đồ chơi,
phải xa anh trai.

-Thành không tin vào tai hoạ nặng
nề giáng xuống gia đình, khơng tin
vào việc hai anh em phải xa nhau..
HS thảo luận và trả lời: Một mặt
Thuỷ rất giận dữ không muốn chia
rẽ hai con búp bê mặt khác Thuỷ
rất thương anh Thành, Thuỷ sợ
đêm đêm khơng có con Vệ sĩ canh
giấc ngủ cho anh nên Thuỷ bối rối
sau khi đã “ tru tréo lên giận dữ”
-Chỉ có cách gia đình đồn tụ, hai
anh em khơng phải chia xa.

2)Phân tích:

a.Tình cảm của hai anh
em Thành và Thuỷ:

-Nghệ thuật: Chọn ngơi
kể thứ nhất làm tăng
tính chân thực và
truyện có sức thuyết
phục cao.

-Hai anh em rất thương
u nhau. Đó là tình

cảm cao đẹp, trong
sáng.

b.Những cuộc chia tay:
*Cuộc chia tay của
búp bê.

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

-Theo em, truyện được sáng tác theo đề tài nào? (Đề tài quyền trẻ em, quyền được có bố mẹ,
được sống với người thân yêu, ruột thịt )

5)Dặn dị: -Tóm tắt truyện. –Chọn đoạn văn hay tập đọc diễn cảm. –Soạn tiếp phần còn lại.
Tiết 2:

I, II :Giống tiết 1

III/Tiến trình tổ chức các hoạt <b> đ ộng dạy và học:</b>
<i>1)</i> <i>ổn đ ịnh:</i>

<i>2)</i> <i>Kiểm tra bài cũ :-Hãy tóm tắt truyện “Cuộc chia tay của những con búp bê”?</i>

-Tìm những chi tiết thể hiện tình cảm yêu thương của hai anh em? Em có nhận xét gì về tình cảm
đó?

3)Bài mới:
* Giới thiệu bài:

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Ghi bảng
<b>Hoạt đ ộng của GV và HS</b>

<i>Hoạt đ ộng 1 : Tìm hiểu cuộc </i>

chia tay của Thuỷ với lớp học
GV gọi HS đọc đoạn “Gần trưa
... cảnh vật”

?Nội dung chính của đoạn vừa
đọc là gì?

?Chi tiết nào trong cuộc chia
tay của thuỷ với lớp học khiến
cơ giáo bàng hồng?Chi tiết
nào khiến em cảm động nhất?
Vì sao?

?Vì sao cơ giáo bàng hồng?
GV:Cơ giáo q bất ngờ vì HS
của mình khơng chỉ phải chia
lìa người thân mà cịn khơng
được hưởng niềm vui được cắp
sách đến trường

?Từ chi tiết này,em hãy cho
biết tác giả muốn đề cập đến
vấn đề gì về quyền lợi của trẻ
em?

Câu hỏi thảo luận: Hãy giải
thích vì sao sau khi dắt Thuỷ ra
khỏi cổng trường, Thành lại có
tâm trạng “kinh ngạc thấy mọi
người vẫn đi lại bình thường và

nắng vẫn vàng ươm trùm lên
cảnh vật”?.

GV giảng: Đây là diễn biến tâm
lí được tác giả miêu tả chính
xác làm tăng thêm nỗi buồn sâu
thẳm của nhân vật.

?Như vậy tác giả đã sử dụng
nghệ thuật gì ở chi tiết này?
<i>Hoạt đ ộng 2: Tìm hiểu cuộc </i>

Đọc diễn cảm và chú ý ngôn
ngữ đối thoại.

-Cuộc chia tay của Thuỷ với
lớp học.

-Khi cô giáo tặng Thuỷ cuốn sổ
cùng chiếc bút máy và lời chúc
thì Thuỷ từ chối và cho biết sẽ
bỏ học để đi bán hoa quả ở chợ.
-Có lẽ vì cơ giáo q bất ngờ
trước nỗi bất hạnh của Thuỷ.
-Quyền được bố mẹ ni dạy
và chăm sóc.

-Quyền được đến trường học
tập.

HS thảo luận và trả lời:Trong
khi mọi sự việc vẫn diễn ra
bình thường mà hai anh em
phải chịu đựng sự mất mát,
chia li.Thành kinh ngạc vì
trong tâm hồn đang nổi giông
bão khi biết sắp phải xa lìa em
gái.

Nghệ thuật miêu tả diễn biến
tâm lí nhân vật

Đọc diễn cảm

-Cuộc chia tay đột ngột giữa
hai anh em

-Thuỷ chạy vội vào nhà ,mở
hòm đồ chơi, lấy con Vệ sĩ đặt

a. <i>Những cuộc chia tay: (tt )</i>

*Cuộc chia tay ở lớp học
-Việc Thuỷ không được đi học
khiến cô giáo vàbạn bè xúc
động, bàng hoàng.

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

chia tay đột ngột giữa hai anh
em

*Gọi HS đọc đoạn “Cuộc chia
tay... hết”

?Nội dung của đoạn vừa đọc là
gì?

?Khi ở trường về, Thuỷ đã làm
gì với hai con búp bê?

GV: Thuỷ đã trách anh khi chia
lìa hai con búp bê nhưng bây
giờ vì thương anh nên Thuỷ
chia con Vệ sĩ cho anh.

?Kết thúc truyện Thuỷ đã làm
gì?

?Hành động đó nói lên mong
muốn gì của Thuỷ?

?Chi tiết này gợi lên trong lịng
em những suy nghĩ, tình cảm gì
đối với Thuỷ?

GV giảng: Hành động của
Thuỷ gợi

cho ta thấy Thuỷ là em bé nhân
hậu, trong sáng, giàu lòng vị

tha.

<i>Hoạt đ ộng 3 : Tổng kết</i>
? Trong truyện có bao nhiêu
cuộc chia tay? Thực tế búp bê
có chia tay khơng?Vì sao tên
truyện là “Cuộc chia tay của
những con búp bê”?

GV: Tên truyện gợi tình huống
buộc người đọc suy nghĩ: đừng
để những con búp bê-những em
bé ngây thơ, vô tội phải chịu
cảnh chia lìa vì bố mẹ chia tay,
vì gia đình tan vỡ.

?Hãy nhận xét cách kể chuyện
của tác giả? Cách kể chuyện
này có tác dụng gì trong việc
làm nổi rõ nội dung , tư tưởng
của truyện?

?Qua câu chuyện này, tác giả
muốn nhắn gửi mọi người điều
gì?

GV treo bảng phụ có ghi phần
tổng kết và gọi HS đọc ghi nhớ.

lên giường và dặn dị anh trong

tiếng khóc nức nở.

-Lên xe rồi, Thuỷ lại trèo
xuống và đặt con Em nhỏ cạnh
con Vệ sĩ.

-Thuỷ mong hai con búp bê
mãi mãi bên nhau không phải
chia tay như hai anh em .
-Thương em Thuỷ- một em bé
giàu lịng vị tha, thà mình chịu
chia lìa, thiệt thịi chứ khơng
muốn búp bê phải chia tay.
HS thảo luận nhóm và trả lời:
-Có ba cuộc chia tay: chia tay
giữa bố và mẹ, chia tay với lớp
học, chia tay giữa hai anh em.
Thực tế búp bê khơng chia
tay.Hình ảnh búp bê gợi sự ngộ
nghĩnh,ngây thơ, đáng

yêu.Những con búp bê cũng
như hai anh am Thành và Thuỷ
khơng có tội lỗi gì mà phải chia
tay.Tên truyện thể hiện tư
tưởng mà tác giả muốn thể
hiện: Hãy để những em bé mãi
mãi được sống bên nhau.
-Kể chuyện xen miêu tả tâm lí
nhân vật

Hãy giữ gìn tổ ấm gia
đình,đừng bao giờ để hạnh
phúc gia đình tan vỡ, đừng để
các em nhỏ ngây thơ ơhải chịu
cảnh chia li.

*Cuộc chia tay đột ngột giữa
hai anh em:

III/ Tổng kết:
1)Nghệ thuật:

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

4)Củng cố:-Đọc thêm “Trách nhiệm của bố mẹ” và “Thế giới rộng vô cùng” Sgk tr. 27, 28.
5)Dặn dò: -Học thuộc ghi nhớ.

-BT về nhà: Viết đoạn văn nêu suy nghĩ, cảm xúc của em sau khi học văn bản “Cuộc chia
tay của những con búp bê”.

-Soạn bài “Bố cục trong văn bản” và “Mạch lạc trong văn bản”
-Làm BT vào vở soạn: Viết đơn xin gia nhập Đội.

Tuần 2

Tiết 7 <b>BỐ CỤC TRONG VĂN BẢNG</b> Ngày giảng:20/8/10 Ngày soạn:18/8/10
I/ Mục tiêu cần <b> đ ạt: Giúp HS hiểu rõ:</b>

-Tầm quan trọng của bố cục trong văn bản. Trên cơ sở đó, có ý thức xây dựng bố cục trong khi tạo
lập văn bản.

-Thế nào là bố cục rành mạch , hợp lí để bước đầu xây dựng được bố cục rành mạch ,hợp lí cho
bài TLV.

-Tính phố biến và sự hợp lí của dạng bố cục ba phần, nhiệm vụ của mỗi phần trong bố cục để từ đó
có thể làm mở bài, thân bài, kết bài đúng hướng hơn, đạt kết quả tốt hơn.

II/Chuẩn bị:

1)Giáo viên: - Nghiên cứu Sgk, Sgv để soạn bài.

-Bảng phụ ghi nội dung đơn xin gia nhập Đội
-Đèn chiếu , phim trong.

2)Học sinh: -Soạn các câu hỏi trong Sgk, làm bài tập trang 28,29,30.
III/Tiến trình tổ chức các hoạt <b> đ ộng dạy và học :</b>

1)ổn <i> đ ịnh: </i>

<i> 2)Kiểm tra bài cũ: - Thế nào là liên kết trong văn bản? Nêu các phương tiện liên kết trong văn</i>
bản?

-Bài tập: (Ghi bảng phụ) Chọn cụm từ thích hợp sau đây để điền vào chỗ trống trong đoạn văn
sau: trăng đã lên rồi,cơn gió nhẹ, từ từ lên ở chân trời, vắt ngang qua, rặng tre đen, những hương
<i>thơm ngát ... “ Ngày chưa tắt hẳn,... Mặt trăng tròn, to và đỏ,...sau... của làng xa. Mấysợi mây</i>
con ..., mỗi lúc mảnh dần rồi đứt hẳn.Trên quãng đồng ruộng,...hiu hiu đưa lại, thoang thoảng...
(Thạch Lam)

3)Bài mới: a. Giới thiệu bài:?Trước khi làm bài TLV em phải làm gì? (Xây dựng dàn bài, lập dàn
ý) GV: Dàn bài chính là bố cục.Tuy nhiên, trong thực tế vẫn cịn nhiều HS chưa quan tâm đến bố
cục và rất ngại khi phải làm bố cục. Nội dung bài học hôm nay sẽ giúp các em hiểu rõ tầm quan

trọng của bố cục trong văn bản.

b.Tổ chức các hoạt <i> đ ộng :</i>
<b>Hoạt đ ộng của GV</b>

<i>Hoạt đ ộng 1 :Tìm hiểu bố cục của</i>
văn bản

<i>Đèn chiếu lên màn hình: Đơn xin</i>
gia nhập Đội

?Hãy nêu những nội dung chính
trong đơn?

<b>Hoạt đ ộng của HS</b>
HS nhìn màn hình và đọc.
-Phần đầu: Tiêu ngữ và tên đơn.
-Phần chính: Đơn gửi ai? Tên
người gửi đơn,địa chỉ,yêu
cầu,nguyện vọng của người viết

<b>Ghi bảng</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

?Những nội dung trên được sắp
xếp theo trật tự như thế nào?
?Có thể tuỳ ý ghi nội dung nào
trước cũng được hay khơng?Nếu
viết lí do xin vào đội rồi mới ghi
tên họ được khơng?Vì sao?
?Vậy việc sắp xếp nội dung các

phần theo một trình tự hợp lí
được gọi là gì?

?Bố cục là gì?

?Vì sao khi xây dựng văn bản cần
quan tâm đến bố cục?

Gọi HS đọc ghi nhớ – Chấm 1.
Bài tập: Tìm ví dụ để chứng tỏ
rằng: Nếu chúng ta biết chú ý đến
việc sắp xếp các ý cho rành mạch
thì bài viết sẽcó hiệu quả hơn?
(Có thể cho ví dụ về lời nói, về
câu chuyện)

<i>Hoạt đ ộng 2 :Tìm hiểu những yêu</i>
cầu về bố cục trong văn bản
Gọi 2HS đọc ví dụ –hai văn bản
trong Sgk tr29.

?Mỗi văn bản gồm mấy đoạn?Nội
dung giữa các đoạn có thống nhất
khơng?

?Cách kể như văn bản 1 có hiẻu
được khơng?Em thử kể lại theo
trình tự?

?Van bản2 là câu chuyện cười kể

về anh chàng khoe của nhưng
cách kể này có khiến người nghe
bật cười khơng?Vì sao?

Từ hai câu chuyện trên, em rút ra
bài học gì về viẹc xây dựng bố
cục trong văn bản?

? “Rành mạch” nghĩa là gì?
?Theo em,bố cục như hai câu
chuyện trong Sgk đã hợp lí chưa?
Vì sao?

?Vậy, các u cầu để bố cục được
đơn.

-Phần cuối: lời hứa,kí tên.

Nội dung đơn được sắp xếp trật
tự, trước sau một cách hợp lí,
chặt chẽ, rõ ràng.

-Khơng được tuỳ ý.
-Khơng hợp lí.
-Bố cục.

-Bố cục là sự bố trí,sắp xếp các
phần,các đoạn theo một trình
tự,một hệ thống rành mạch,hợp lí.
-Có bố cục giúp các ý được trình

bày thành các mục rõ ràng nên
người đọc dễ tiếp nhận, dễ hiểu
văn bản hơn.

-Câu chuyện về Dê đen và Dê
trắng.Nếu kể: Con nào cũng
muốn tranh sang trước, không
con nào nhường con nào. Chúng
húc nhau, cả hai rơi tòm xuống
suối. Dê đen và Dê trắng cùng
qua một chiếc cầu hẹp...(Câu
chuyện sẽ khó hiểu, khơng thích
hợp)

Đọc văn bản.

Hai đoạn. Nội dung tương đối
thống nhất như trong bản kể ở
Sgk Ngữ văn 6

-Lộn xộn, khó hiểu. HS kể lại.
-Sự thay đổi về trình tự khiến câu
chuyện mất đi yếu tố bất ngờ,
tiếng cười không bật ra được,
không tập trung vào việc phe
phán nhân vật chính có tính khoe
của.

-Nội dung các phần,các đoạn phải
thống nhất,chặt chẽ.Muốn vậy, bố

cục phải rành mạch ,hợp lí.
-Rành mạch là rõ ràng từng
phần,từng đoạn.

-Chưa hợp lí vì trình tự các đoạn
lộn xộn nên câu chuyện trở nên
khó hiểu

-Rành mạch về nội dung, các

1)Bố cục của v<i> ă n </i>
<i>bản::</i>

<i>Ghi nhó: Sgk tr.30- </i>
(Chấm 1)

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

rành mạch, hợp lí là gì?
Gọi HS đọc ghi nhớ chấm 2.
<i>Hoạt đ ộng 3 : Tìm hiểu các phần</i>
của bố cục

?Bố cục một bài văn tự sự hoặc
miêu tả mà em đã học gồm mấy
phần?

?Nếu có bạn cho rằng: phần mở
bài chỉ là sự tóm tắt, rút gọn của
phần thân bài,phần kết bài chẳng
qua là sự lặp lại một lần nữa của
mở bài. Nói như vậy có đúng

khơng ? Tại sao?

?Một bạn khác lại cho rằng: Nội
dung chính của văn bản tự sự,
miêu tả dồn cả vào thân bài nên
mở bài, kết bài khơng cần
thiết.Em có đồng ý như vậy
không?

?Vậy bố cục một văn bản được
xây dựng như thế nào?

Gọi HS đọc ghi nhớ chấm 3

đoạn phải thống nhất

-Hợp lí về trình tự sắp xếp các
câu, các đoạn.

HS đọc ghi nhớ - chấm 2.

-Ba phần: mở bài, thân bài, kết
bài.

-HS thảo luận nhóm và trả lời:
Nói như vậy là khơng đúng vì mở
bài là giới thiệu sự việc,đối tượng
cịn kết bài nêu cảm nghĩ, bộc lộ
cảm xúc.

-Khơng đúng vì mỗi phần có
nhiệm vụ riêng. Phần mở bài giúp
người đọc đi vào đề tài dễ dàng,
phần kết bài là cảm xúc,ấn tượng
để lại trong lòng người đọc.
-Văn bản thường được xây dựng
theo bố cục ba phần: MB,TB,KB.

-Ghi nhớ: (Chấm 2)
Sgk tr 30

-Ghi nhớ:(Chấm 3)
Sgk tr 30.

<i>Hoạt đ ộng 4: Luyện tập</i>
Tích hợp với Văn.

Bài tập 2: Gọi HS đọc đề bài.
?Đề bài yêu vầu làm gì?(Ghi lại
bố cục của truyện “Cuộc chia tay
của những con búp bê”)

?Theo em bố cục đó đã rành
mạch, hợp lí chưa?Có thể kể câu
chuyện theo bố cục khác được
không?

Bài tập 3:

(Bảng phụ ghi nội dung bài tập)

?Bố cục trong bảng báo cáo đã
hợp lí chưa? Vì sao? Cần bổ sung
thêm điều gì?

-Bố cục gồm :

Mẹ bắt chia đồ chơi.

Hai anh em thương yêu nhau.
Chuyện về hai con búp bê.
Thành vàThuỷ đến lớp học.
Hai anh em chia tay.

-Bố cục tuy đã hợp lí nhưng
người kể vẫn có thể xây dựng bố
cục theo cách khác

-HS đọc bài tập 3

-Bố cục đó chưa hợp lí vì các
mục 1,2,3 ở phần thân bài chỉ nêu
việc học tốt. Mục 4 khơng nên
nêu thành tích về hoạt động Đội,
văn nghệ

-Có thể bổ sung:Thay mục 4
bằng mục nói về kinh nghiệm
học tập.

-II/ Luyện tập:
Bài tập 2: Sgk tr.30.

Bài tập 3: Sgk
Tr.30, 31.

<i>4)Củng cố:</i>

-Thế nào là bố cục ? Những yêu cầu của bố cục là gì? Bố cục gồm những phần nào?

-GV lưu ý cụm từ “ thường được xây dựng” ở phần ghi nhớ để giúp HS hiểu rằng: Khơng phải văn
bản nào cũng bắt buộc có bố cục ba phần.

</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

Soạn bài “Mạch lạc trong văn bản”.

Tuần 2
Tiết 8

<b>MẠCH LẠC TRONG VĂN BẢNG</b> Ngày soạn:18/8/10
Ngày giảng:20/8/10
I/ Mục tiêu cần <b> đ ạt : Giúp HS</b>

-Có những hiểu biết bước đầu về mạch lạc trong văn bản và sự cần thiết phải làm cho văn bản có
tính mạch lạc, khơng bị đứt đoạn hoặc quẩn quanh.

-Chú ý đến tính mạch lạc trong các bài TLV.
II/Chuẩn bị:

1) <i>Giáo viên : -Đọc kĩ Sgk, những điều lưu ý trong Sgv để soạn bài.</i>

-Bảng phụ ghi ví dụ

-Tích hợp với phần Văn bài “Cuộc chia tay...bê”
2)Học sinh: -Đọc SGk và trả lời câu hỏi

III/Tiến trình tổ chức các hoạt <b> đ ộng dạy và học :</b>
<i>1)</i> <i>ổn đ ịnh lớp:</i>

<i>2)</i> Kiểm tra bài cũ : -Trắc nghiệm:Dịng nào sau đây nói đúng khái niệm bố cục trong văn bản?
a.Là tất cả các ý được trình bày trong văn bản.

b.Là nội dung nổi bật của văn bản.
c.Là sự sắp xếp ý theo trình tự hợp lí.
d.Là ý lớn- ý bao trùm văn bản.
-Nêu các điều kiện để có một bố cục rành mạch ,hợp lí?
3)Bài mới:

a. Giới thiệu bài :

b. Tổ chức các hoạt đ ộng :
<b>Hoạt đ ộng của GV và HS</b>

<i>Hoạt đ ộng 1 : Tìm hiểu khái niệm</i>
mạch lạc

GV: Trong Đơng y mạch lạc vốn có
nghĩa là mạch máu trong thân thể
còn mạch lạc trong văn bản có những
tính chất nào trong các tính chất sau?
GV kết luận: mạch lạc có tất cả

những tính chất trên.

?Có người cho rằng: mạch lạc trong
văn bản là sự tiếp nối các câu, các ý
theo một trình tự hợp lí. Em có tán
thành ý kiến đó khơng ? Vì sao
Vậy mạch lạc trong văn bản là gì?
<i>Hoạt đ ộng 2 : Tìm hiểu các điều kiện</i>
để một văn bản có tính mạch lạc
?Em hãy nêu các sự việc được kể đến

-Trôi chảy thành dòng,thành
mạch.

-Tuần tự đi khắp các phần, các
đoạn trong văn bản.

-Thông suốt, liên tục, khơng đứt
đoạn.

ý kiến đó hồn tồn chính xác.

-Mẹ bắt hai anh em chia đồ chơi.
-Việc chia hai con búp bê.
-Chia tay lớp học.

-Hai anh em chia tay.

<b>Ghi bảng</b>

I/Mạch lạc và những
<i>yêu cầu về mạch lạc</i>
<i>trong v ă n bản:</i>

1) Mạch lạc trong
v ă n bản:

-Mạch lạc là sự tiếp
nối các câu ,các đoạn
theo một trình tự hợp
lí.

</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>

trong văn bản “Cuộc... bê”?
HS trả lời, GV ghi bảng phụ

?Toàn bộ những chi tiết đó xoay
quanh sự việc chính nào?

?Sự việc chính đó có giống như
mạch máu chảy khắp các phần, các
đoạn trong văn bản không?

GV:Trong văn bản, mạch văn được
thể hiện dần dần, người viết dẫn dắt
nó đi theo con đường sao cho khơng
bị đứt đoạn, quẩn quanh.

GV treo bảng phụ có ghi câu hỏi 2(b)
Gọi HS đọc câu hỏi và thảo luận
nhóm để trả lời.

Câu hỏi 2(c) Sgk tr 32

?Các đoạn trong văn bản “Cuộc...bê”
được nối với nhau theo mối liên hệ
nào?

GV:Một văn bản vẫn có thể mạch lạc
khi các đoạn được liên hệ với nhau
về không gian, về tâm lí, về ý nghĩa
miễn là sự lien hệ ấy tự nhiên ,hợp lí.
?Vậy, theo em một văn bản có tính
mạch lạc là văn bản nhu thế nào?
Gọi HS đọc ghi nhớ – chấm 2.
<i>Hoạt đ ộng 3 :Luyện tập</i>

<i>Bài tập 1: Hãy tìm hiểu tính mạch</i>
lạc trong văn bản “Mẹ tôi”?

?Chủ đề xuyên suốt trong văn bản
“Mẹ tơi” là gì?

?Nội dung các sự việc mà người bố
đề cập đến trong bức thư là gì?

<i>Bài tập 1 (b)</i>

Gọi HS đọc bài thơ “Lão nông và các
con”

?Đề tài hoặc chủ đề mà bài thơ đề
cập đến là gì?

?Bài thơ gồm mấy phần? Nội dung
các phần là gì?

-Thuỷ để lại búp bê cho anh.
_Sự việc chính:Hai anh em phải
chia tay nhưng tình cảm của hai
anh em thì mãi mãi khơng bao
giờ chia lìa.

-Truyện xoay quanh sự việc
chính: sự chia tay- Không một
bộ phận nào trong truyện lại
không liên quan đến chủ đề chia
tay

- Các từ ngữ:chia tay, chia đồ
chơi...xoay quanh một chủ đề
thống nhất, xuyên suốt -Đó
chính là sự mạch lạc trong văn
bản.

-Liên hệ thời gian-Sự việc xảy ra
trước kể trước,sự việc xảy ra sau
kể sau..

-Văn bản nói về một đề tài, biểu
hiện một chủ đề chung, xuyên

suốt. Các phần, các đoạn được
tiếp nối rõ ràng, hợp lí.

HS đọc đề bài tập.

<i>Chủ đề: Ca ngợi đức hi sinh của</i>
người mẹ.

Các sự việc:

- Bố đau lịng vì con thiếu lễ độ
với mẹ.

- Bố nói về mẹ.

- Bố khuyên con xin lỗi mẹ.
Trình tự các đoạn xoay quanh
chủ đề của văn bản. Đó chính là
sự mạch lạc

Đọc diễn cảm bài thơ

lạc:

Ghi nhớ: Sgk tr.32
(Chấm 2)

II/Luyện tập:

</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>

Gọi HS đọc văn bản 2(b)

?Chủ đề xuyên suốt văn bản là gì?
?Trình tự các phần, các đoạn như thế
nào?

<i>Chủ đề : Ca ngợi lao động “Lao </i>
động là vàng”

Bố cục ba phần:

-Mở bài:Lời khuyên hãy cần cù
lao động.

-Thân bài:Kể nội dung sự việc
lão nơng dặn dị các con.

-Kết bài: Lời khuyên khôn ngoan
của ông bố.

Đọc văn bản 2(b)

Chủ đề:Tả màu vàng của làng
quê-Một sắc vàng trù phú, đầm
ấm.

Nội dung: -Câu đầu giới thiệu
bao quát màu vàng.

-Các câu tiếp theo tả nhiều màu
vàng khác nhau.

-Hai câu cuối nhận xét và cảm
xúc về màu vàng.

Trình tự ba phần rõ ràng làm bài
văn thông suốt mạch lạc.

4)Củng cố:-Thế nào là mạch lạc? Một văn bản mạch lạc phải có những điều kiện gì?
-Gọi HS đọc ghi nhớ

5)Dặn dò: -Làm tiếp bài tập 2

</div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11></div>

<!--links-->