Đời thay đổi khi chúng ta thay đổi (tập 2): phần 1 - nxb trẻ

ĐờiThayĐổiKhiChúngTaThayĐổiTập2
AndrewMatthews
Chia sẻ ebook : Chiasemoi.com


TableofContents
LỜINĨIĐẦU
CHƯƠNG1:ĐỪNGQNGHIÊMKHẮCVỚIBẢNTHÂN.
AICŨNGCĨLÚCCĂNGTHẲNG!
HỌCCÁCHUMẾNBẢNTHÂN.
BẠNNGHĨMÌNHLÀAI?
ĐỢIAIĐĨ
QNGHIÊMTÚCVỚIBẢNTHÂN.
CHƯƠNG2:KHOẢNGCÁCHMÀBẠNTẠORA-KHƠNGLỪANGƯỜIKHÁC-BIỂULỘSỰGIẬN
DỮ
KHOẢNGCÁCHMÀBẠNTẠORA
THƠIKHƠNGLỪANGƯỜIKHÁC
BIỂULỘSỰGIẬNDỮ
CHƯƠNG3:HÃYNGƯNGGIẢITHÍCHVỀCUỘCĐỜIBẠN-KHIBẠNMUỐNNĨIKHƠNG
KỲVỌNGCỦACHÚNGTA
PHÁTBIỂUQUANĐIỂMCỦABẠN
HÃYĐỂMỌINGƯỜITỰDOSUYNGHĨ
HÃYNGƯNGGIẢITHÍCHVỀCUỘCĐỜIBẠN
KHIBẠNMUỐNNĨI“KHƠNG”
CHƯƠNG 4 : GIÁ TRỊ CỦA LỜI KHEN - LÀM NHỮNG GÌ BẠN NĨI - MỌI NGƯỜI ĐỀU MUỐN
ĐƯỢCTƠNTRỌNG-NĨICHO
GIÁTRỊCỦALỜIKHEN
NĨICHUYỆN
LÀMNHỮNGGÌBẠNNĨI
MỌINGƯỜIĐỀUMUỐNĐƯỢCTƠNTRỌNG

NĨICHONGƯỜIKHÁCBIẾTCẢMTHẤYNHƯTHẾNÀO
AICŨNGCẦNKHƠNGGIANRIÊNG
CHƯƠNG 5: NHỮNG ĐIỀU KHƠNG NÊN NĨI - TRƯỚC TIÊN HÃY HỎI CHO RÕ - GIẬN DỮ
KHƠNGKHIẾNĐƯỢCNGƯỜIKHÁC
NHỮNGĐIỀUKHƠNGNÊNNĨI
KHIBỊXÚCPHẠM
TRÁNHCÃICỌ
CHỚNĨIVỚIAIĐĨ:“ANHNHẦMRỒI”.
CHỚLÀMNHỤCNGƯỜIKHÁC
KHIMUỐNPHÊBÌNH
TRƯỚCTIÊNHÃYHỎICHORÕ
GIẬNDỮKHƠNGKHIẾNĐƯỢCNGƯỜIKHÁCLÀMTHEOLỜIBẠN
LẬPRANHỮNGNGUNTẮC
KỲVỌNGCỦABẠNTHÀNHSỰTHẬT
PHONGCÁCHCHIẾMĐƯỢCTÌNHCẢMBẠNBÈ
NHỮNGKỲVỌNGTRONGTÌNHBẠN
GIỚIHẠNCỦATÌNHBẠN
CHƯƠNG6:LÀMCHONGƯỜIKHÁCHẠNHPHÚC-NĨICHUYỆNVỚINGƯỜIĐANGĐAUKHỔAILÀNGƯỜIHỒNTHIỆN
NHỮNGCÁIƠM
PHÁNXÉTNGƯỜIKHÁC
VIỆCNĨIĐINĨILẠI
GANHTỴ
LÀMCHONGƯỜIKHÁCHẠNHPHÚC
NĨICHUYỆNVỚINGƯỜIĐANGKHỔSỞ…
CỐGẮNGTHAYĐỔINGƯỜIKHÁC.
AIHỒNTHIỆN

LỜINĨIĐẦU
Conngườichỉthayđổikhihọthậtsựmuốnthayđổi.
Vâng,cólẽlàquanhbạnlncóngườihaynổicáu,hayđếntrễ,chẳnggiữlời,khơngđángtin
cậybằngbạn,nóinhiềuhơnbạn,ítkhiêmtốnhơnbạnhaythậmchíngungốchơnbạn…
Bạnphảilàmsao?
Cằnnhằnư?Cólẽbạnsẽphảicằnnhằnhọsuốtnăm,suốttháng,thậmchísuốtđời.
Nếu bạn q nóng lịng muốn giúp họ thì cũng khơng nên giảng đạo, chỉ nên LÀM MỘT
GƯƠNGTỐT.Nếungườikhácthấysốngnhưbạnquảlàđiềuthúvị,họsẽđếntìmbạnxinlời
khuncủabạnđểthayđổi.Nếukhơngaihỏigìđếnbạnthìhãythongthảlàmviệccủamình,và
chongườikhácđượctrảinghiệmcuộcsốngtheocáchcủahọ.
BẠNHÃYTHỰCHÀNHTÍNHVỊTHAKHƠNGPHẢIĐỂTHÁNHTHIỆNHƠNMÀĐỂHẠNHPHÚC
HƠN!
Vâng,hãythửthayđổitháiđộcủachínhbảnthânmìnhvớinhữngngườixungquanhvàbạn
sẽthấyđờimìnhthayđổi!
Vàtrongcuốnsáchnày,bạnsẽthấyrằng:họcđểuthíchnhữngđiểmkhácbiệtđộcđáoở
mỗingườixungquanhbạnquảlàđiềurấtthúvị…
NHÀXUẤTBẢNTRẺ.



CHƯƠNG1:ĐỪNGQNGHIÊMKHẮCVỚIBẢNTHÂN.
Làmột“nửakia”củaaiđóchẳngcógìlàtốt–bạnhãylàmộtchỉnhthểthốngnhất.

AICŨNGCĨLÚCCĂNGTHẲNG!
Aicũngcólúcsợcáigìđó.
Bạncólúcnàosợaiđókhơng?Nóichođúngthìnhiềungườidùcóvẻbìnhtĩnh,thoảimái,tự
tinhaydạndĩlạiđangsợchếtcứng.
Trongmộtbữatiệc,bạnthấymộtphụnữđứngmộtmình,thỉnhthoảngnhấpmơilyrượu.
bạnnghĩbụng:“Cơtatrơngthậttựtinvàthưgiãn”.Nhưngnếubạnđọcđượcsuynghĩcủacơ

ta,bạncóthểkinhngạc…”“Mọingườicóthắcmắctạisaotađứngmộtmìnhkhơngnhỉ?Nếuta
đẹpthìđãcómộtchàngngườiu.Ngựctaqnhỏ…Taướcgìđượcxinhđẹpnhưchịta.Ta
muốn vào phịng vệ sinh nhưng sợ mọi người sẽ nhìn ta…Nếu anh chàng đó mà đến bắt
chuyệnthìtasẽchếtmất..!”
Chúngtanhìnmộtdoanhnhângiàusụvànói:“Ơngtathậttàigiỏi!”Cịnơngtathìlolắngvề
cáibụngvàcáimũiđỏcủaơng,ơnglolàmìnhkhơngnóichuyệnđượcvớiđámconơng,đau
khổvìơngđangmấttiềnvàsẽrụnghếttóc.
Đờithậtlàmộttrịđùaphảikhơngbạn?Chúngtanhìnngườikhácvàđốnlàhọthậthồn
thiện.Họnhìnchúngtavàđốnlàtahếtsứctàinăng.Chúngtasốngtrongnỗiedèngườikhác
trongkhihọcũnglnngạingầnkhiđánhgiáchúngta.
Trong vài năm, tôi thực hiện những buổi hội thảo mà để bắt đầu, mọi người phải tự giới
thiệumìnhvớinhau.Nhữnglúcnhưvậy,tơithấynhữngbácsỹ,giáoviên,ngườimẫu,doanh
nhân,phụhuynhvàthiếuniên…nhiềungườithậtkhổsởvớiviệcphảinóichuyệntrướcđám
đơngđầyngười,dùchỉtrong30giây.Vàcáilýdochonỗisợcủahọlà:“NHỮNGNGƯỜIKHÁC
CĨTHỂCHOLÀMÌNHKHƠNGGIỎI”.
Phảinhớlàaitrongchúngtacũngcólúctừngnghĩ”Mìnhkhơngđủgiỏi!”.Khơngcóailúc
nàocũngtựtin.
Ngồisựlolắng,vìsợnhaunênchúngtahiểulầmnhau.Giảsửbạncómộtngườihàngxóm
khơngbaogiờnóichuyệnvớibạnnênbạncũngchẳngthèmnóichuyệnvớianhta.Bạnkết
luậnlàanhtakhơngthânthiện.Khigặpnhaugiữađườngthìanhtangẩnglêntrờingắmmây
cịnbạncúixuốngđếmsỏitrênvỉahè.
Rồi thình lình một thời gian sau, bạn được giới thiệu với anh ta và hai người lập tức trở
thànhbạn.
Bạnengạikhơngchàohọvìcholàhọkhơngthíchbạn.Cịnhọkhơngchàobạnvìnghĩrằng
bạnsẽkhơngchàolại.
Rấtítngườicóđượcsựtựtinmàhọthểhiệnrabênngồi.Cóthểkhisoigươngđánhrăng
bạnkhơngcóvẻgìlàđángngại.NhưngcókhiBẠNLÀMCHONGƯỜITACẢMTHẤYSỢ.bạn
làmchonhiềungườicăngthẳng.Vìthếnếubạnmấtngủmộtđêmvìsợaiđóthìhãybảomình

đừngsợnữa.Vàbấtcứkhinàobạncóýđịnhtẩychayaiđóvìhọcứngđầuhayrốitríthìhãy
nghĩlạiđi:cóthểlàngườiđóđangkhiếpsợ.
ĐÚCKẾT:Ai cũng có những nỗi bất an riêng. Hãy tìm biết để cả hai đều khơng phải sống
trongcăngthẳng!
THĨIQUEN.
Bạncóbaogiờđểýrằng,mộtngườicóthóiquenxấukhóưanàođóthườnglạikhơngbiết
mình có thói xấu đó. Những người hàm hồ khơng biết rằng họ làm người khác mất hứng.
Nhữngngườithíchăntỏikhơngbiếtmìnhhơinhưtỏi.
Tơicómộtngườibạnnóichuyệnlnmồm.Miệngcơtahoạtđộngnhưsúngliênthanh.Cơ
tarấtthơngminhnhưnglạikhơngbiếtmìnhlàmphiềnngườikhácnhưthếnào.Nhiềungười
đãnóichocơbiếttậtxấunàynhưngdườngnhưcơkhơngtiếpthuýkiếnđó.Cơtabịkhuyếttật
vềmặtgiaotiếpxãhộivàkhơngbiếtmìnhbịnhưthế.
Chúngtacầnnhậnbiếtchúngtaảnhhưởngđếnnhaunhưthếnàovànêntìmmọicáchcải
thiệnđiềuđó.Lờibiệnhộnhư:“Tínhtơivậyđó”phảitrảgiáđắttrongcuộcsống.Nếunhiều
ngườinóichochúngtabiếtrằngchúngtanóiqnhiều,lúcnàocũngđếntrễhaythuyếtgiáo
nhiềuq,cacẩmnhiềuq…thìchúngtanênthấythơngtinnàycólợi.Đólàdấuhiệucho
thấychúngtacóvấnđề.
Mộtcáchcảithiệnkhảnăngnhậnbiếtcủachínhbạnlànóichuyệnvớimộtngườimàbạn
thậtsựtintưởng.Hãytìmnhữngngườibạnbiếtlàsẽkhơngcốtìnhchêtráchbạnvàhỏihọ:“
Bạn/anhthấytơithếnào?”.Hãychohọbiếtbạnquantâmđếnviệccảithiệnbảnthânvàmuốn
họnóichuyệntrungthựcvớibạn.
Cóthểdùngnhữngcâuhỏisau:
-Tơicónóinhiềuqkhơng?
-Tơicóphànnànnhiềuqkhơng?
-Tơicóuốngrượunhiềuqkhơng?
-Miệngtơicóhơikhơng?
-Tơinóichuyệncódễxúcphạmkhơng?
-Tơicónóinhiềuqvềbảnthân,sứckhỏe,thóiquenhaytìnhhìnhtàichínhcủa
tơikhơng?
-Tơicócưxửlịchthiệpởbànănkhơng?

-Tơicóhámiệngkhinhaikhơng?
-Tơicótẻngắtkhơng?
-Nhữngáoquầnnàobạnnghĩtơikhơngnênmặcnữa?
Vàrồi,dùbạncủabạncónóigìvớibạn,đừngvộixemđólàkimchỉnamnhưngnênđểtâm
đếnýkiếncủahọ.Hãytựhỏimình:”Nếumìnhphảisốngchunghaylàmviệcvớichínhmình
thìsẽnhưthếnào?”


Lýtưởngmànói,nhữngngườikháccóthểsẽrộnglượngvớinhữngyếukémcủabạn,nhưng
bạnkhơngthểcứduytrìnómãi.Cókhichínhbạndễdãivớimìnhnhưngngườikhácthìkhơng
chophép.Nhiềuviênchứccaocấpsẽkhơngđượcthăngtiếnnếuhọănmặclơithơi.Nhiều
cuộchơnnhântanvỡvìbàvợcứnóiliênhồimàơngchồngthìchẳngnghegìcả.
ĐÚCKẾT:Nhữngcánhânxuấtsắccókhảnăngtựnhậnbiếtvàđiềuchỉnhlàmchongườita
uthíchhọ.Đểảnhhưởngmộtcáchtíchcựcđếnngườikhác,chúngtacầnpháttriểnkhảnăng
này.

HỌCCÁCHUMẾNBẢNTHÂN.
Bạnphảiuthươngbảnthântrướcrồimớicóthểuthươngđượcngườikhác.
KHICHÚNGTAKHƠNGTHÍCHBẢNTHÂNTHÌCHÚNGTACĨXUHƯỚNGGHÉTNGƯỜIGIỎI
HƠNCHÚNGTA.HãylấyvợchồngJanevàFranklàmvídụ.Franklànhàđiềuhànhcấpcaocịn
Janeởnhàgiữcon.JanebựcbộivớiFrank.Cơlnphêbìnhngườicơthềsẽuthươngvà
kínhtrọngcảtronghoạnnạnvàkhihạnhphúc.LýdolàJanekhơngthíchbảnthâncơ,nêncơ
nghĩFrankchẳnghayhogì,vàcảnhữngngườikhácnữa.
Khinhữngngườikháclậpthànhtích,Janecảmthấyyếukém,vìthếcơcứcaucóvớingười
khác.ThậtraFrankkhơngcólỗigì,màchỉtạiýthứccủaJane.Quanhệcủahọsẽkhơngđược
cảithiệnchừngnàoJanecịnchưahọcđượccáchuthíchbảnthâncơhơn.
NẾU CHÚNG TA CHỈ NHÌN THẤY LỖI CỦA MÌNH, CHÚNG TA CĨ XU HƯỚNG CHO RẰNG
NGƯỜIKHÁCCŨNGCHỈNHÌNTHẤYLỖICỦACHÚNGTA.
NếuFredtinlàmìnhlnthấtbại,anhtasẽlolàbạngáicủaanh,Mary,sẽnghĩrằnganh
lnthấtbại.Anhsẽrấtnhạycảmvớiviệckhơngthànhcơngbằngngườihàngxóm.Anhtacho

làmìnhqmậphaymũiqto.VìFredkhơngthíchmìnhnênanhcảmthấymìnhyếukém,
hạnghai.AnhtasợMarysẽtìmaiđótốthơn.Anhtadễbịtổnthương,dễcảmthấybịxúc
phạmvàvìthếngàynàoanhcũngcằnnhằnMary.Fredtộinghiệpkhơngqnđượcvấnđềcủa
mìnhvàkhơngcịnquantâmthựcsựđếnMarynữa.KếtquảlàMarycảmthấymìnhkhơng
đượcanhtauvìFrednghĩmìnhkhơnggiỏigianggì.Khichúngtađánhgiáthấpvềbảnthân
thìngườithânvàbạnbèchúngtaphảichịukhổlây.
SOSÁNHCHÍNHBẢNTHÂNCHÚNGTALÀMỘTCÁIBẪY.Lnlncóngườigiàuhơn,tài
nănghơn,thanhlịchhơn,khơnngoanhơnhaynổitiếnghơnbạn.Chamẹ,thầygiáohayngười
ubạncólúcbảobạn:”Saoanhkhơnggiốnganhtraicủaanhhơnhả?”Câutrảlờilà:“Bởivì
tơikhơngphảilàanhta.Nếutơilàanhtraicủatơithìtơisẽgiốngynhưanhta!”.
ChúngtacũngnhưJanevàFredcầnthơisosánhchínhmìnhvớibạnbè,đồngnghiệphay
nhữngngườinàođangđitrênđường.Thayvàođó,hãyđặtrachomìnhnhữngmụctiêucóý
nghĩa.Chúngtahãyđánhgiásựtrưởngthànhcủamìnhbằngtiếnbộcủariêngchúngtanăm
ngốihơnlàtiếnbộcủangườihàngxóm.Chúngtahạnhphúcvàcócảmgiácxứngđángvớisự
pháttriểncủachínhchúngta.
TrongtrườnghợpcủaJane,cơcónhiềuchọnlựađểcảithiệncảmxúccủamìnhvớibảnthân,
vàcốgắngđểtrởthànhmộtbạnđờitốtcủachồngmình.ThayvìphêbìnhFrank,cơcóthểđặt
ranhữngmụctiêucóýnghĩavàcóthểhồnthànhtrongkhivẫnđảmđươngcơngviệcởnhà
như:họctiếp,đilàmhaygiảmcân,chămlochonhữngthúvuiriêng.Cơsẽnhanhchónghiểura
rằngNGƯỜITAKHƠNGTHỂTHỐTKHỎICÁIHỐBẰNGCÁCHKÉONGƯỜIKHÁCXUỐNGHỐ


VỚIMÌNH.Bạnphảileorakhỏihố.
Tươngtự,Fredcầnnỗlựcnhiềuhơn.Phảichuyểnđổitừsosánhbảnthânsangcảithiệnbản
thân,xâydựngnhữngthànhcơngnhỏcủariênganh,giúpđỡMarykhicóthể,tậptrungvào
nhữngđiểmtốtcủaanhtrongkhichấpnhậncáixấucủaanh,chẳnghạnnhưchiếcmũito.
Khi đã thơi khơng so sánh bản thân nữa, chúng ta giải phóng bản thân để khen tặng và
khuyếnkhíchngườikhác.Chúngtasẽthơikhơngchấmđiểmkiểu“Cơtacócáiáokhốcđẹp,
cóthêmbằngcấphaycóanhbạnđẹptrai,nhưthếlàcơtahơnmình!”.Chúngtađừngđểmắc
vàođịnhkiến:”NẾUANHHAYHƠNTỨCLÀTƠIDỞHƠN”.

uthươngbảnthânkhơngphảilàkhốclácvớicảthếgiới.Đâylàvấnđềchấpnhậnbản
thân–cảcáitốtđẹpvàthiếusótcủabạn.Đểduytrìnhữngquanhệtốtđẹp,BẠNPHẢICHỌN
LÀMNGƯỜIBẠNTỐTNHẤTCỦACHÍNHMÌNHTRƯỚC.
Frednói:”tơivẫnkhơngtinlàtơinênthíchbảnthântơi”.Ừm,cómộtlýdođơngiảnkhác
khunFrednênuthíchbảnthân:NẾUANHTAKHƠNGTHÍCHCHÍNHANHTATHÌĐỪNG
MONGLÀAIĐĨSẼTHÍCHANHTA!.
-KhingườikhácthânthiệnvớiFredthìanhcholà:
a-Họmuốncáigìđótừanhhoặc
b-Chắchọbịlàmsaođómớithíchanhđichơicùngvớihọ.
-NếucứtiếptụcphêbìnhbảnthânthìtấtcảbạncủaFredsẽcholàFredcóvấnđề
vàkhơngaichơivớianhtanữa.
-Fredcóthểlolàkhơngaithíchanhnữanếuhọbiếtanhrõ-vìthếanhđãvơtình
làmhỏngquanhệtrướckhingườikháccócơhộitừchốianh.
NhữngnhàphântíchtâmlýBernardBerkowitzvàMildredNewmanđãviết:“Nhữngngười
khơnguthíchbảnthâncóthểtơnthờngườikhácbởivìtơnthờlàlàmchoaiđóvĩđạihơn
cịnbảnthânchúngtathìnhỏnhoiđi.Họcóthểngưỡngvọngngườikhácvìnólấpđiucầu
vềcảmgiáckhơnghồnthiệnbêntrongcủahọ.Nhưnghọkhơngthểuthươngngườikhácvì
tìnhuthươnglàmộtsựkhẳngđịnhkhảnăngtồntạivàchịuđựngcủamỗichúngta.Nếubạn
khơngcóthìkhơngthểdângtặngchoaiđược”.
vChọnchịuđựng.
Nếuhìnhảnhvềbảnthânqtồi,chúngtacóthểtựlàmchocuộcđờimìnhđaukhổđểtự
trừngphạtchínhchúngta.Chịuđựngcũnggiốngnhưnhữnghànhvikhácthườngcócáigiá
củanó.
-Nếubạnđangchịuđựngthìbạncảmthấyantồnvớicảmgiácnày.Bạnhiểucảm
giácnàyvàviệcthayđổilàmchobạnsợ.Nócũnggiốngnhưcănbệnhmàcólúccóngườithú
nhận:“Tơimàlànhthìtơisẽkhơngbiệnhộnữa.Bệnhcũngcócáitiệncủanó.”
-Chúngtacũngcóthểđưaralýdorằngthấtbạicũngcóthểlàmchochúngtađược
uthươnghơn.“Cólẽnếumìnhchịuđựnghơnmộtchútthìbamẹhaychồngmìnhsẽcảm
thấytộinghiệpvàuthươngmìnhhơn”.Thậtkhơngmay,nhữngquanhệlànhmạnhkhơng
xâydựngtrênlịngthươnghại.

-CóthểchúngtacứchịuđựngvàđợiChúatrờiđểtâmthươngxót.Hyvọngmột


ngàynàođóNgàisẽhếtkiênnhẫnvànói:“Đủrồi!Takhơngthểnhìnconkhổsởnữa”.Rồi
Ngàixửlýhếtmọiviệcchochúngta.
Nếuchúngtamuốncảithiệnhìnhảnhvềbảnthânthìtakhơngthểchấpnhậnchịuđựngnữa.
vLàmcáchnàođểtơithíchchínhtơi?
Bạnnói:”Ừm,tơiđồngýrằngcầnthiếtphảiuthươnghayítnhấtlàthíchbảnthânmình,
nhưnglàmsaotơilàmđược?Làmsaotơilàmđượcnếutơibịchamẹbạcđãihaythầygiáochê
bai,vàvìtơighétcặpmắttovàmấycáirăngvàngkhècủatơi?”
Bạn nên chấp nhận bản thân và thậm chí u thương bản thân mình với tất cả những ưu
khuyếtcủanó.Cóthểcơngviệcnàycầnthờigiannhưngphầnthưởngsẽrấtlớn.Hạnhphúc
củabạntùythuộcvàoviệcbạncảmthấythếnàovềbảnthânmình.
Hãytựhỏimình:“Tơimuốnnângbảnthânmìnhlênhaymuốnruồngrẫynó?”Trướchết,
cầntìmhiểucáchbạnxâydựnghìnhảnhcủamình.

BẠNNGHĨMÌNHLÀAI?
Nhữngtínhiệuphảnhồiđầutiênbạnnhậnđượclàtừgiađình,vàđasốlàtiêucực.“Đừngcó
gâythêmphiềntối…màylúcnàocũnglàmvỡcáinày,cáikiahoặckhơngbaogiờlàmđiều
taobảo…Màylàmtaophátđiên…đừngcóngungốcnhưthế…”mộtsốphụhuynhtìmcáchcân
bằnggiữalờikhenvàchêđốivớicontrẻ,nhưngnhiềungườilạichỉcómộtchiều…chê.Làm
saobạncóthểlàmmộtđứatrẻ3tuổicảmthấyđượcuthươnghaycóýnghĩađặcbiệtvới
bạnkhinócứquệtmàulêntườngnhà?Haykhinóvừalàmrơivíbạnxuốngsơng?
Khi cịn là một đứa con nhỏ đang trưởng thành trong gia đình, bạn khơng thể khơng cảm
thấydườngnhưmìnhkhơngbiếtgìmàtấtcảnhữngngườikhácthìcáigìcũngbiết.Họphải
biếtcộtdâygiàynhưthếnào,đivệsinhrasao.Chỉcóbạnlàcứbịchỉbảohồi.Nhữnganhchị
củabạncũngkhơnggiúpgìhơn:họbảolàbạnngungốc,rằnghọđã6tuổicịnbạnchỉmới3
tuổi,bạnphảitinlờihọ.Họnhiềukinhnghiệmbiếtnhiềuvềcuộcđời.Họđã6tuổi!
Khibắtđầuđihọcthìbạncịngặpnhiềurắcrốihơn.Aicũngmuốndạybạncáinàycáinọ.
Thầycơgiáokhơngngóngànggìđếnbạnkhibạnlàmđượcviệctốt,nhưnglạinhảysổvàokhi

bạnmắclỗi.Dầndần,bạncócảmgiácmìnhkhơngbìnhthường,khơngổn.Sau8đến10năm
học,bạnđếnthờikỳvịthànhniênvớinhữngvấnđềhócbúahơn.Cáigìcũngxảyrahoặcq
nhanhhoặcqchậm,cáigìqkhổhaysaikíchthướccầnthiết,cáithìkhơngpháttriển.
Cuộcsốngđốivớituổinàysaomàrắcrốiq.
Bạnxemtivithườngngàyvàthườngthấynhiềungườiđẹpvàtàihoalàmnhữngviệcvĩđại.
Phụnữthìnướcdađẹp,mắttovàrăngtrắng.Đànơngthìcaotovàbắptaycăngphồng.Khi
bạn so sánh bản thân với người khác, bạn lại cảm thấy thất bại về hình ảnh bên ngồi của
mình.
Rồi bạn đọc những quảng cáo địi hỏi những điều bạn khơng thể có được. “Những người
thành công dùng nước hoa Paris, mặc hàng thời trang của Christian Dior, lái xa Jaguars…”
Thơngđiệpởnhữngquảngcáođólà:“Nếubạnkhơngcónhữngthứnày,bạnkhơngphảilà
NGƯỜITHỨCTHỜI”.Trongkhiđó,giađìnhbạncứtiếptụcphêbìnhbạnvìtheolờihọđólà
cáchhọuthươngbạn”.Vàonhữngbuổisángchủnhật,bạnđếnnhàthờđểnghenóirằng
bạnlàkẻcótội.


Bạncóthấytấtcảnhữngđiềunàycóýnghĩagìkhơng?Lúchọ-chamẹ,chúbác,cơdì,cậu
dượng,anhchị,v.v…-thơikhơngthèmđộngđếnbạnnữathìbạnkhơngcịnbiếtđánhgiámình
như thế nào nữa. Bạn khơng được xem là “lý tưởng”. Và có một điều khó tránh nữa: nhiều
ngườixungquanhbạncũngkhơngcólịngtựtrọngcao,họkéobạnxuống,bạncảmthấytồitệ
vàđếnlượtbạnlạikéohọxuống.Họbuồnkhổhơnvàlạikéobạnxuốngdốctheo.Vậylàtấtcả
đềuthấymìnhbạcnhược,yếukémhơn.(Mộtnghiêncứuchothấylàvàotuổi14,98%trẻcon
khơngcóhìnhảnhtíchcựcvềbảnthân.Chúngghétthânthểmìnhvàcảmthấybấtan,khơng
thoảimái).
Vậylàchúngtađãbiếttạisaohìnhảnhvềbảnthânchúngtakhơngtốt.
Bâygiờkhibạnđãbiếtnhữngýnghĩđiênrồcủamìnhlàtừđâuđến,bạncóthểquẳngchúng
đi.
ĐỪNGTRÁCHMĨCNGƯỜIKHÁC.
Chamẹbạnlàmtheocáchtốtnhấtmàhọbiết.Họubạntheocáchtốtnhấtmàhọbiết.Chỉ
cầnhiểurằngtấtcảnhữnggìbạnngheđượcvềhìnhảnhcủabạnđãbịbópméoqualăngkính

chủquancủamộtsốngười.Bạnnhẫnđượcnhữngnhậnđịnhđótừnhữngngườithiếutựtin.
Cơngviệccủabạnlàbắtđầuđánhgiácaocáiconngườithậtcủabạn.
Nếubạnnói:“Tơicảmthấykhơngđủgiỏihaycólỗivìnhữnglýdosau:
a).Tơiđãlàmnhữngdiềungungốc.
b).Tơiđãlàmmọingườithấtvọng
c).Tơithườngthấtbại
d).Tơiănnhiềuq
e).Đơilúctơisuynghĩbậybạ”…
Xinchúcmừngbạnđãrấtthànhkhẩn!Nếubạnhồnthiệnthìbạnlàmộtvịthánhmấtrồi.
Chínhvì
cịnlàconngườinênbạncóquyềnphạmlỗi,vàcảmthấybấtannhưtấtcảmọingười.
vMộtsốngườicósuynghĩtốtvềbảnthânchứ?
Vâng,nhưnghọđạtđiềuđónhờhọcốgắngđểđạtđược,mỗingàymộtít.Ngaycảnhững
người
chúngtangưỡngmộnhấtcũngcólúccảmthấykhơnghàilịngvềmình.Ngơisaobóngđáthì
xemtàinăngcủamìnhlàtựnhiênvàướcaocóđượcđầuócnhưanhtraicậuta.Chínhcậuanh
thơngtháithìtuyhãnhdiệnvềuytíncủamìnhtrongtrườngykhoalạilnmongmuốnphụ
nữchorằnganhtacũnglanhlẹnhưcậuemchơibóngđácủamình.Cảhaiđềuướcmìnhgiàu
nhưbàchịhọcharlie,cịnCharliethìước…
Đólàcáirắcrốicủathếgiớichúngtađangsống.Cỏởvườnnhàbênlúcnàocũngxanhhơn.
vThếcịnnhữngngườinóikhốcvàchorằnghọvĩđạinhất?
Hiểnnhiênbạncóthểgặpnhữngngườilnchorằngmìnhlàtrungtâmvũtrụ-nhưngphụ


nữthậtsựtinrằnghọđượcnhưMarilynMonroe,JackieOnassis,nhữngngườiđànơngcholà
mình“vĩđạinhất,giàunhất,hấpdẫnnhấtvàthơngminhnhất”…
Tínhkiêucănglàmchongườikháckhóchịu.Nhữngngườilnbộclộsựtựtingiảtạo“Tơi
thậttuyệtvời!”làngườilnnhìnvàogươngkhiđangdựtiệc,họthậtrađangcốthuyếtphục
chínhhọ.Họcảmthấydễđổvỡđếnnỗikhơngthểthúnhậnbấtkỳyếukémnàotrướcmọi
người.Họlolắnglànếuhọngừngquảngcáothànhtíchcủabảnthânthìthếgiớisẽnhìnthấy

cái“thật”củahọ.
Chúngtachỉquantâmđếnviệclàmsaođểuthươngbảnthânmàkhơngtrởthànhnhững
kẻkhốclác.Hơnnữa,đóchínhlàsựtựtinkhơngcầnlêntiếng,sựtựhàođiđơivớisựbình
thảnbêntrongvàóchàihướcthúvị.
Tựtrọnglàmộtvấnđềtếnhị.Qnhiềuhayqítcũnglàmchobạnbịcơlậpmộtmình.
vLàmthếnàonữađểtơicảmthấydễchịuvềbảnthân?
HÃYGHICHÚNHỮNGĐIỀUTỐTĐẸPMÀBẠNĐÃLÀMĐƯỢC.Cóhàngtrămđiềubạnlàm
đượctrongmộtngàycóíchchocuộcsốngxungquanhbạn.Mỗilầnbạnmỉmcười,lắngnghe,
phathứcuốngchoaiđóhayđóncontừtrườngvề,gởibưuthiếpđi,chobạnbèmượnmột
quyểnsách…làbạnđãtỏradễthương.Dùaiđócóchặnbạnlạigiữađườngvàhỏi:“Anhđã
làmgìtrongngàyhơmnayđểgiúpchohànhtinhnày?”,bạncóthểkhơngkiếmralờiđểnói.
Nhưngnhữngđiềutốtđẹpnhonhỏrấtdễqnấyquảthựclàluồnggiómátgópphầnlàmdịu
khơngkhícủahànhtinhnày.
vNiềmhyvọngcóchomỗichúngta…
Nếu bạn nghiêm túc muốn trở nên mạnh mẽ hơn, dũng cảm hơn hay hiểu biết hơn, kiên
quyếthơnthìhãybắtđầungaytừbâygiờ.Vàkhibạnlớnlênvàthayđổi,hìnhảnhcủabạnsẽ
thayđổi.
ĐÚCKẾT:Thếgiớigiốngnhưmộttấmgương.Hầuhếtnhữngvấnđềchúngtagặpphảivới
ngườikhácphảnánhnhữngvấnđềcủachínhchúngta.Chúngtakhơngcầnphảiđirangồivà
cốcơngthayđổitấtcảmọingười.KHICHÚNGTANHẸNHÀNG THAY ĐỔI VÀI Ý TƯỞNG CỦA
CHÚNGTA,CÁCQUANHỆCỦACHÚNGTASẼTỰĐỘNGCẢITHIỆN.

ĐỢIAIĐĨ
v“Tơiphảiđợiaiđóđếnvàlàmchotơihạnhphúc”.
Marychánnảnvàcơđơn.Cơcảmthấycuộcsốngcủamìnhchẳngragì.Cơtựnhủ:“Nếutơi
cóthểtìmđượcaiđóaiđógiốngtơithìtơisẽhạnhphúc”.SAI!
Khiđờibạnkhơngragì,thìnhữngngườihạnhphúcvàổnđịnhcóxuhướngtránhnébạn.Họ
tìmnhữngngườivềcơbảnvuivẻvàcânbằnggiốngnhưhọđểgiaodu.KhiMaryđaukhổvà
chánnản,cơgặptồnnhữngngườibuồnrầuvàkhổsở.Vậylànỗibuồnphiềncuacơnhânlên
gấpbội.

Tươngtựnhưvậykhibạnchờaiđóuthươngmình.Chúngtaphảidấnthântrước.Vànếu
bạncứnói:“uthươngtơiđirồitơisẽkhơnglàmkhổbảnthântơinữa”,cáinàysẽlàmcho
mốiquanhệcăngthẳng.


Nhữngngườikháccóthểgiúpbạnbằngcáchlàmchobạnhạnhphúchơn,nhưngbạncần
phảikiểmsốtđờimìnhtrước.Khiđợingườikhác“đến”vàgiảiquyếtmọichuyện,đaphầnthì
chúngtasẽbịthấtvọng.
-Nếuhọkhơngđếnthìchúngtasẽbịthấtvọnghơn.
-Nếuhọcứđếnnhưngkhơngcưxửnhưchúngtamuốnthìchúngtathậtsựthất
vọng!Rồichúngtađổlỗichohọvànói:“Đánglẽanhphảilàmchotơihạnhphúc”.
Nhữngngườithíchquanhệổnđịnhvàphongphúlànhữngngườicaanbằng.Họkhơngtim
aikhác“đểlấpchỗtrống”.
Họhiểurằnghọcógiátrịriêngcủahọ.Trongcácbàihátvàbộphim,ngườitathườngnói:
“TơikhơnglàAICẢ,chođếnkhitơigặpanh”,nhưngtrongđờithật,đólàtìnhhuốngchẳnghay
hogì.TrướchếtbạnphảilàAIĐĨtrước.Chẳngcógìhaykhiphảilàm“mộtnửacủaaiđó”–
bạnlàmộtchỉnhthểthốngnhấtvàđộcđáokiamà!
vVậytơinênlàmgì?
HãyhọctừMary.Cơđơnchánnảnvàcảmthấybịbỏrơi.Cơtakhơnghiểutạisaongười
talạikhơngtínhđếncơtrongkếhoạchcủahọ.Cơqcoitrọngvấnđềphảiđợiaiđókhácđến
chocơhànhđộng,thayđổihẹnhị,haynhậphộivớibọnhọ.Mọingườikhơngaithíchdỗdành
ngườikhác.Họmuốnchơivớinhữngngườinhiệttình.
Bạnphảinóivớihọlàbạnsẵnsàngthamgia.Bướcđầutiênđểkếtbạnlàphairmongmuốn
rangồivàgặpgỡmọingười.Nếucứngồitrướctivivàtủlạnhthìbạnsẽchẳnggặpđượcbao
nhiêungườilýthú.
Marycóthểtrởthànhngườikhởixướng,nhảybổđếnđiệnthoại,gọichotấtcảmọingười…
“Xinchào,Karen!Cóthểbạnkhơngnhớtơinhưngtơisốngởthànhphốbên.Bạncóthíchđiăn
mỳốngÝvớitơikhơng?“ChàoTed,tơinghĩmìnhnêntậpđixeđạpvàocuốituầnvàhọcchung
vớinhau,bạnnghĩsao?”Thếgiớiđầynhữngngườiđãchinhphụcđượctínhnhútnhát(haysợ
sệt),vàmởranhữngchântrờimớí.Nếubạnđịnhthayđổivàkiếmthêmbạnthìhãysẵnsàng

đểmờivàđượcngườikhácmời.Hãytiếptụcnỗlựcvàbạnsẽđượctưởngthưởngxứngđáng.
Muốntránhthấtvọngthìhãypháttriểntìnhbạnmàkhơngmongđợisẽnhậnđượccáigì.
Hãylàmcáigìđóchongườikhácmàkhơngđịihỏihọphảiđáptrảlại.Nhiềungườibáođáp
bằngtìnhcảmvàsựưuáinhưngmộtsốthìkhơng.Nếubạnquantâmđếnngườikhácvìbạn
thích thế, chứ khơng phải bạn mong được đáp trả lại thì bạn sẽ khơng thấy bực bội khi họ
khơngđáptrảlạimộtsuynghĩhayơnhuệcủabạn.Vũtrụrấtcơngbằngvàchínhtrực.Nếubạn
chođitìnhcảmvàsựquantâm,nhữngđiềutốtđẹpsẽđếnvớibạn,dùkhơngtừngườibạn
mong.
ĐÚCKẾT
-Mỗichúngtaphảitựnhậnragiátrịcủabảnthân.Nếucứchờngườikháclàmđiều
nàychobạnthìbạnsẽliêntụcthấtvọng
-Bạncóthểbổsungchoaiđó,chomộtmốiquanhệchỉkhibạnđãlàngườihồnhảo.
Nếukhơngthìbạnchỉlàmxấuđiquanhệđó.
-Nếubạncơđơnvàchánnảnthìviệccốtìmđượcaiđóthích/ubạncũngkhơng
giúpíchgì.Hãytìmngườibạncóthểchođitínhbạnmàkhơngmongđáplạigìcả.


-NếubạnmuốngặphaylàmquenvớibạnmớithìHÃYCHỦĐỘNGTIẾNBƯỚC.

QNGHIÊMTÚCVỚIBẢNTHÂN.
Johnđểrâuquainóntrongnhiềunămvàquyếtđịnhcạođi.Nhưnganhngạithayđổinênlo
lắng:“Tấtcảbạnbèvàđồngnghiệpmìnhsẽnóigì?Họcócườivàomặtmìnhkhơng?
Saunhiềuthángdodự,cuốicùnganhlấyhếtcanđảmcạorâuđi.Longạinhưnganhvẫnđi
đếnchỗlàm.Thậtngạcnhiên,khơngainóigìvềkhnmặtmớicủaanh.Thậtrachođếntrưa
thìanhkhơngngheainóigì.Cuốicùng,khơngchịuđược,anhhỏingườikhác:“Anhnghĩkhn
mặtmớicủatơithếnào?”
Họchưnghửng“Khnmặtnào?”“Anhkhơngthấygìkháctrênmặttơisao?”Họimlặngđể
nhìnanhtừđầuđếnchân.Cuốicùnghọthốtravuivẻ:“Anhcạorâurồisao?”Rõràngđơikhi
chúngtaqnghiêmtúcvớibảnthân,qnhạycảm,vàchorằngngườikháclnnhìnchúng
tanhưngthậmchíkhơngaicóthờigianđểnghĩđếnbạn.

Qnghiêmtúcvớibảnthânđơikhicónghĩalàbạncốhếtsứcđểtạoấntượngđốivớingười
khác.Ninadành2tiếngđồnghồđểlàmđẹpmỗikhirakhỏinhà.Cơcứthửhếtáonàyđếnáo
khác,hếtvịngđeotaylớnđếnnhỏ,hếtgiàycaođếnthấp.Saukhixong,cơquaysangchồngvà
hỏi:“Trơngemnhưthếnào?”
“Tuyệt”.
“Anhchắckhơng?”
“Hếtý”
“Tóckhơngđơqchứ?”
“Khơng,rấttuyệt”
“Màusonkhơngtốiqchứ?”
“Đẹplắm”
“Anhcóchắclàemnhìnđượckhơng?”
“Trơngemrấtdễthương”.
RađếncửaxeNinachạyvàophịngngủlại,cơthaybơngtai.Nhưngsuốtbữatiệchơmđó,cơ
cứlnmiệnglầmbầm(cókhilạithìthầmvớiơngchồng)–“Đánglẽemnênđeođơibơngtai
bằngcẩmthạch”.Chồngcơnói:“chẳngsaođâumà”.Cơgiận…
Đơikhisựqquantâmđếnbềngồitrởthànhnỗiámảnh.Ninalàmộtvídụcủanhững
ngườiítlịngtựtrọng.Cơkhơngquantâmđếnviệclàmbạncũngnhưgâyấntượngtốt.Thế
giớicủacơchỉquayquanhgiàydép,áoquầnvàtrangsưc.Khingườikháckhơnggầngũicơ
nữathìcơcholàhọlạnhlùnghayganhtỵ.Thậtrahọthấycơchánngắtvàđaukhổ.
Vậylànhữngcáitưởngvơcùngquantrọngvớichúngtalạichẳngcóýnghĩagìvớinhânloại.
Brianbịsưngmũivànhốtmìnhtrongnhàmộttuần.Aiquantâmnào?


ĐÚCKẾT
-Hãynhớđếnnhứngngườimàbạnmuốndànhthờigianởbênhọ.
-Họlànhữngngườicóthểtựcườimìnhmộtchút.Họcónhiềubạn,nhiềuniềmvuivà
ítbệnhtật.Khichúngtaqnhạycảm,nhữngngườikhácsẽcảmthấybốirốivàchúngtasẽlàm
chochínhmìnhbịcáchly.

CHƯƠNG2:KHOẢNGCÁCHMÀBẠNTẠORA-KHƠNGLỪA
NGƯỜIKHÁC-BIỂULỘSỰGIẬNDỮ
Hạnhphúclàởnhữngsẻchiabìnhdị…..

KHOẢNGCÁCHMÀBẠNTẠORA
“TẤTCẢCHÚNGTAĐỀUGẮNBĨVỚINHAUNHƯNGLẠICHẾTCƠĐỘC”.
TiếnsĩAlbertSchweitzer
Hãyxemlốisốngcủathờiđạinày,vàcáicáchchúngtabảovệmìnhkhỏicácnhữngxâm
phạmcánhânkhơngmongmuốn.Nhiềungườisốngtrongnhữngcănhộcaotầngchỉgặpđược
hàngxómmỗithángmộtlầntronghànhlang.Nhữngngườikhácsốngởngoạiơ,tườngrào
xungquanhcóhệthốngbảovệ.Aicũngcóđiệnthoạiriêngcóchócanhgiữởcổng.chúngta
giảmthiểuphiềntốimộtcáchcóýthứcnhưngcũnggiảmthiểucảnhữngniềmvuinữa.
Mỗingàytabịkẹtxe3tiếng,nóichuyệnvớimáytính,khơngđithămviếngainữamàgửi
fax,email…
Siêuthịthaychoqntạphóanhỏ.Ăncơmtốitrướctivithaychobữaăngiađình–thậmchí
chỉănbêntủlạnh.
Chúngtađirangồimangtheobộmặtlạnhlùng.Đólàvũkhíđểgiữkhoảngcáchchobạn
trongthangmáy.,trongsiêuthịvàtrêntàu.Nónói:“Tơikhơngbiếtanh,khơngcógìtrongđầu
tơicả,đừngnóichuyệnvớitơivìanhcóthểlàngườilậpdị”.
Chúngtaxemtivi4giờmộtngày,dùaicómặtbêncạnhtahaykhơng,tachỉquantâmđến
cáiđượcnóitrêntivi.Rồicịnvideo,đàitruyềnthanh….
Nhữngcáinàycótồitệkhơng?Khơng,khơngcầnthiết.Chúngtásốngtrongthờihiệnđại,rất
sơiđộng,nhưngbạncầnhiểuđiềugìđangxảyra.Cónhiềuáplựckéobạnraxamọingười.Nếu
bạnmuốntiếpxúccánhânthìphảinỗlực.
Chia sẻ kinh nghiệm làm cho cuộc sống thêm ngọt ngào. Chia sẻ niềm vui những khoảnh
khắcqgiá,nhữngthửtháchgiannanvớingườikhác.Kinhnghiệmcóđượctừviệctiếpxúc
vớimọingười.
Nếumuốnhiệndiệnmộtcáchđángnhớtrênhànhtinhnàythìbạnphảichuẩnbịđểđánhđổ
nhữngràocản,nỗlựcđểgặpgỡvàgầngũivớimọingười.

Cóthểbạntừngnghemộtngườinàođóđãtừnglàmbốnói:“Tơikhơngdànhnhiềuthờigian
choconcáinhưngthờigiandànhđượcchochúnglàthờigianrấtchấtlượng”.
Chất lượng thời gian chính là lượng thời gian. Nếu Johnny muốn đọc sách cho bạn nghe,
muốncùngbạnđidạohaycùngnằmtrêncỏngắmmâybayvớibạn,bạnkhơngthểnói:“Hayta
đidạo2phútthơi”.Phảidànhđủthờigiancầnthiếtchobấtkỳviệcgì.
Chúngtaphảisuynghĩđếnviệcdànhthờigianchongườithânvàưutiênchoviệcnày.Cơng
nghệmớilncuốnchúngtatheohướngkhác.
THƠIKHƠNGCHƠITRỊCHƠINỮA
Khơngaicóthểsốngmộtmìnhdùcólúcchúngtagiảbộlàcóthể.Chẳngcóphầnthưởnggì
choviệcdànhcảcuộcđờiđểchơitrịchơi:“Tơikhơngsao.Tơikhơngcầnaihết”.
ThậtkỳlạnếuvìtựphụmàJanenói:“TơimuốngọichoBobnhưngkhơngmnanhtanghĩ
làtơithíchanhta!”Bobnói:“TơimêJanenhưngsẽkhơngbaogiờnóichocơấybiếtđiềuđó!”
Aiởnhànấy,họkiêuhãnhnhưngcơđơn.
Khơng có gì xấu hổ trong chuyện cơng nhận ai đó hấp dẫn và thú vị. Ngay cả khi nếu họ
khơngthíchbạnthìvẫnkhơngcógìđángngại.Nếubạnthíchngườitamàhọkhơngthíchbạn
thìchẳnghạigìnếubạnnóirađiềuđó:“Này,tơinghĩanhrấttuyệt.Khơngcầnbiếtanhnghĩgì
vềtơinhưngtơithìcholàanhrấttuyệt”.
Niềmvuitrongcuộcsốngđếntừviệcbàytỏýnghĩcủachúngta,chấpnhậnthửtháchvàvào
cuộc.Khơngphảiaicũngsẽthíchbạnnhưngbạncứviệcthíchngườibạnthích.
Jimmongcảtuầnsẽđượcgặpngườiu.Đêmthứ5cậuđánhbónggiày,mặccáiáođẹpnhất
vàláixe15câysốđếngặpcơvànói:“Xinchào,tơicódịpđingangquađây…”.
Jimà,hãynóithậtvớicơấy,nóilà:“Ttooiđãđợicảtuầnđểđượcgặpcơ.Thờigiantrơiqua
chậmq,tơikhơngđợiđượctơihồihộpq.Tơiháttìnhcatrênsuốtđoạnđường”.Hãynói
vớicơấylàcậugầnnhưmuốnghévàochỗcơmấychụclầnrồisợnhưngsợcơấychorằngcậu
“ngớngẩn”.
Thànhthựckiểunàykhơngmấtbaonhiêudũngkhívàcóvẻconngườihơn.Chúngtanhìn
thấyđượcbêntrongcủamình.Nótạodựngnhữngmốiquanhệmớivàlàmsốngdậynhững
quanhệcũ.
Hãycứlàchínhmìnhvàthậtcởimở.

Một bài hát có lời: “Những người biết cần người khác là những người may mắn nhất thế
giới”.Chắcnócũngmuốnnói:“Nhữngngườicầnngườikhácmàgiảvờkhơngcầnlànhững
ngườikhổsởnhấtthếgiới”.
v“Nhưngtơikhơngmuốnbịtổnthương…….”
Nghehayhoqphảikhơng?“Tơikhơngmuốnbịtổnthương.Tơikhơngmuốnqgầngũi
aiđóvìhọsẽbỏtơiđi,hoạckhihọchếtđirồitơisẽchốngváng”.Dĩnhiênlàbạnsẽchống
váng,nhưngnhưthếtốthơnnhiềuvìbạnbiết:“Tơiđãlàmhếtsứcmình”>Thàuthươngvà
mấtmátcịnhơnkhơngđượcuthương.
vThuhútngườikhác


Mộtgãthanthởvớibạn:“Lúcnàotơicũnggặptaihọavàngườitacứliêntụclàmtơithật
vọng!Tại
saovậy?”
Bạnanhtanghĩmộtlúcrồinói:“Ừm,tơicholàchỉtạianhlàloạingườihaygặpnhữngphiền
tốinhưthế!”.
Aitrongchúngtađềucóbiếtnhữngngườilúcnàocũnggặpchuyệnxuixẻo.Nhưngcóngười
lúcnàocũngđượcbạnbèủnghộ-đượcmọingườitơntrọng.
Tạisaocóngườiđượcđốixửtốt,cóngườilạikhơng?Cóhaikhảnăngchính:
a)Tấtcảđềudomaymắnhoặc
b)Chínhchúngtalàngunnhânnhữngđiềuxảyrachomình–vànếuchúngtavẫncưxử
theocáchcũthìsẽbịđốixửtươngtự.
Tơiđểýlànhữngngườithànhcơng(vànhữngngườithấtbại),đềuliênquantớicáigìkhác
chứkhơngphảichỉmayrủi.Hãynghiêncứukhảnăng“b”.
vLàmcáchnàomàtơilạilàngunnhâncủanhữngcáixảyrachotơi?
Nhữngnhàtâmlýchorằnglúcchúngta5tuổi,phầnlớntínhcáchchúngtađãđượchình
thành.Ngaylúcđóchúngtađãpháttriểnmộtsốniềmtinvềbảnthânchúngtavàthếgiới
xung quanh, chẳng hạn “Mình dễ thương”, “Mình hư hỏng”, “Mình gây ra rắc rối”,”Mnhanh
nhẹn”,“Ngườikhácthíchmìnhkhimìnhthơngminh”,“Bạnkhơngthểtintơi”,”Ngườitasẽăn
chặncủabạn”.

Mộtsốniềmtinnàyđượcchúngtagiữlạimộtcáchcóýthức,vànhữngcáikhácthấmsâu
vàothếgiớitiềmthứccủachúngta.Khiđãhìnhthànhnhữngniềmtinnày,chúngchiphối
chúngta,vàCHÚNGTADÀNHCẢĐỜIMÌNHĐỂCHỨNGMINHĐIỀUCHÚNGTATINLÀĐÚNG.
Đơikhitacốlàmchođờimìnhthànhbỏđinhưngítnhấtchúngtađãchứngminhđượclàmình
đúng!
Hãyxemmộtsốvídụdướiđâyđểthấyđượclàmsaomàchúngtacóthểsốngcuộcđờimình
chỉđểphùhợpvớiniềmtincủachúngta.
vMary
Marykhơnghàilịngvớibảnthânmình.Cơlnchorằngngườikhácthấyrõhìnhảnhkhơng
tốtcủabảnthâncơvàvìvậylnđốixửvớicơchẳngragì.Fredxuấthiệnvàrấtuthương
cơ.Cơcảmthấykhơngthoảimái.Cơnghĩ:“Anhtakháthânthiệnnhưngthậtlàlàsaoanhtalại
đốixửtốtvớimìnhthế”.Cơlýluận:“Nếuanhtathíchmình,mìnhđốnlàanhchàngcócáigì
khơngổn.Mìnhnêntránhxaanhtara?”FredthấyđượclàMarykhơngthíchmìnhvàrađi.
Marythanthở:“Đâuhếtrồinhữngngườidễthươngtrongđờitơi?”
RồianhchàngTedvũphuxuấthiện.hắnlàmộttênhungtơn.Tedphùhợpvớiniềmtincủa
Marychorằng:“đànơngđượcquyềnhànhhạphụnữ”.Anhtađánhđậpcơvìthếcơcholàanh
tabìnhthường.CơbằnglịngvớiTed,tênvũphu.Cơsốngthậtbấthạnhvàlúcđócơcóthểnói
vớitấtcảbạnbècủamình:“Đànơngthậtkhốnnạn,tơicóthểchứngminhđược.HãynhìnTed
thìbiết!”
vLouise


Louisetrưởngthànhtrongmộtmơitrườngđầysựquantâmvàuthương.Giađìnhvàbạn
bècơđềudễthương.Cơrấthàilịngvềbảnthânmình.Thậtra,cơcũnggặpngườihiếuchiến
vàthơlỗ,vớihọcơcảmthấyrấtkhóchịuvàtìmngườikhácđểkếtbạn.Khigặpmộtanhchàng
cưxửđốnmạt,cơtựnhủ:“Gãnàycóvấnđề.Mìnhbiếtcónhiềungườiđốixửtốtvớimìnhtốt
hơngãnày,mìnhsẽlàmbạnvớinhữngngườiđó”.Louiselncốcơngchứngminhniềmtin
củacơ,rằng“mìnhlncóthểtìmđượcngườidễthươngđểchơi”.Louise“để”anhchàngđốn
mạtđóchoMary.
vMartin

Martintrưởngthànhmộtcáchkháđộclập.Chamẹanhtakhơnghỗtrợnhiềuchoanhtalắm
vàanhphảitựmìnhhọccáchđểtựlàmmọiviệc.Aicũngnghĩ:“Martinthậtđộclập–anhta
khơngcầnaigiúpmình”.Martinnhìnquanhvànghĩ:“Chẳngaigiúpmình–mìnhmuốnlàm
việcgìcũngphảitựlàmnấy”.
Martinkhởisựmộtcơsởkinhdoanh.Anhtathnhữngngườichẳnglàmđượcgìchoanhta
vìanhtatinrằng“ngườibấttàilàchuyệnthường”.Khingẫunhiênmướnđượcngườinhiệt
tìnhvàgiúpíchnhiều,anhtalnxungđộtvớihọ.Anhtacảmthấyhọgâyáplựcchoanhtavà
họthìcảmthấyanhtacứ“giànhhếtviệccủahọ”.Nhânviêngiỏithìbỏđicịnnhữngngườivơ
tíchsựthìởlại.Martinlạitiếptụclàmhếtmọiviệcchongườikhác.
RồiMilliekémcỏixuấthiện.CơtauanhchàngMartingiỏigiangchămlàm.Họthậthợp
vớinhau–cơngưỡngmộanhcịnanhlàmmọiviệcchocơ,lạicịnghétcơvìđiềuđó.Hãyhỏi
Martinvềconngười,anhtasẽnóingay:“Ngườitathậtvơdụng.Tơilnbiếtlàquanhtơilúc
nàocũngtồnngườivơdụng”.
vJohn
HãynhìnvàoJohn,anhtaliêntụcgặpphiềntối.
Johnlàngườihàngxómcủatơivàcáchđâyvàinăm,chúngtơicùngđiuốngrượu.Chúngtơi
ngồiởqnrượuđược20phút,rồitơichợtnhậnthấycómộtcuộcẩuđảởgócqn.Mộtgã
đangbịbóphọng,đóchínhlàJohn.
TơiđếnvàlịchsựucầuanhchàngđangbópcổJohnthảanhtara.Cuốicùnganhkiacũng
đồngývàtơivàJohnbỏsangqnkhác.Chúngtơiđếnqnthứ2vàtơivàophịngvệsinh.
Khiquaytrởlại,tơithấymộtđámđơngbaoquanh,vàđấmtúibụivàomộtanhchàngnàođó.
LạilàJohn.
Khitơilơianhtarakhỏixe,anhtacịnđịikểchotơinghevềmộtqnrượurấttuyệtmà
anhtacholàchúngtơinênđi.Anhtagiảithíchchotơivềvụđánhlộn.Anhtanói:“Ngườitacứ
chựcđánhtơi,vìthếtơiphảiđánhhọtrước”.
Johncứcholàaicũngmuốnđánhnhau.Vìtinnhưthếnênanhtađểýđếnnhữngngườinóng
nảy.Anhlàmviệcởchỗaicũngmuốnđánhanh,vàanhvàonhữngqnnơianhdễbịđánh–
lạiđúngchoniềmtincủaanh.ĐaulắmnhưngJohnmuốnchứngminhhệthốngniềmtincủa
đờimình.
Bạnnói:“SaoMartinkhơngchứngminhnhữnggìcơtinlàkhơngđúngđểrồicơsẽsốnghạnh

phúcsauđó?”“SaoJohnkhơngthayđổisuynghĩcủamìnhđểkhơngbịaiđậpbểmũianhta
nữa?”“Martinnênhọccáchtinrằngmọingườisẽgiúpđỡmình”.Cóthểhọsẽthayđổinhưng
niềmtinlàtàisảnqgiá.Hàngthếkỷquaconngườiphảichịuđựngvàchếtvìđiềumìnhtin.
Thậmchínhiềungườitrongchúngtavẫnđanglàmthế.


Aitrongchúngtacũngđềunói:“TƠIBIẾTTƠIĐÚNG”,nhưngchúngtacóthểkhơngnhìn
thấyđiềugìđangxảyra.Nhiềungườithíchđượccơngnhậnlàmìnhđúnghơnlàmìnhhạnh
phúc.
Mỗichúngtacầntựhỏi:“Tơitingìtrongcuộcđời,trongquanhệ,conngườivàđiềunàycó
quyếtđịnhnhữnggìtơigặtháiđượckhơng?”
vVậycịnnhữngtìnhhuốngbạnkhơngthểkiểmsốtđượcthìsao?
Chúngtacóthểkiểmsốtđượcđờimìnhnhiềuhơntatưởng.Tríóctagiốngnhưmộtthỏi
namchâm,vàtùythuộcvàosuynghĩcủachúngtamàchúngtatahútvềphíamìnhnhững
ngườinàođótrongcuộcđờita.
Hãysuynghĩvềđiềunày.Bạncóbaogiờdànhcảbuổisángnghĩđếnmộtngườibạnvàthình
lình gặp anh ta trên đường phố ngay chiều hơm đó? Hay bạn khơng muốn gặp ai đó – một
ngườibạngáicũhaymẹbạnthìlạigặphọtrongmộthồncảnhkhơngngờđượcvàkhóxử
nhất?Bạncóbaogiờgặpmộtngườithầygiáo,ơngchủhaymộtngườivợtươnglaivàsaunày
bạnnghĩlà“Thậtkhơngngờmìnhlạigặpanhấy(cơấy),nhưngthậttuyệt.Chắclàđãcósựsắp
đặtnàođó?”Hoặcsaukhivượtquađượcmộtthờikỳsuysụp,bạnbỗnggặpđượcnhiềungười
bạntuyệtvời,hếtsứcnhiệttình,vàbạntựnhủ:“Mìnhđangsẵnsànggặpnhữngngườinàythì
họxuấthiệnngay?”
Bằng suy nghĩ chúng ta “kéo” người khác về phía mình. Nếu bạn tin rằng ai đó cũng gây
phiềntốichobạnthìbạnsẽgặpnhữngngườiđótrênđườngphố,trongcơngviên,trênđiện
thoạihaymáybay.Nếubạntinlàngườikhácthânthiện,tốtbụngthìbạnsẽthấyhọxuấthiện.
TrongtrườnghợpcủaMary,cơtachỉthíchsốngvớinhữngngườinhưTedtrênđời,cơtacó
mộtcáira-đabêntronglntìmđúngloạingườinày.NếucómộtanhTedtrongmộtbữatiệc
thìcơsẽpháthiệnngay.TươngtựLouisesẽtìmthấyloạingườicơmuốntránh,Martinthìsẽ
gặploạingườinhưanhtaghétvàJohnsẽbiếtđiđâuthìđượcănđấm.

vÝnghĩacủatấtcảnhữngchuyệnnàylàgì?
Cuộcsốnglàmộtkinhnghiệmhọchỏi,vàmộttrongcácbàihọclàquanhệ.Vũtrụsẽchota
mộtbàitacầnhọc,nếuchúngtakhơngchịunhớthìchúngtaphảihọcđihọclại.Đơikhichúng
tahọclạichínhbàihọcđóvớichínhnhữngngườinàođó,hoặcngườithìmớinhưngvấnđềthì
cũrích.
Vídụ,Martinphảihọccáchdựavàongườikhác.Nếuanhtahọcđượcthìbằngcáchtơntrọng
vàquảnlýtốtngườikhác,cuốicùnganhtasẽkhơngphảilàmviệcđếnchếtnữa.Nếuanhta
khơngthayđổitháiđộvàniềmtincủamình,anhtasẽtạoratìnhhuốngmàanhtaphảilàm
hếtmọiviệccảđời.(Vàchứngminhđượclàanhtađãsuynghĩđúng).
Tươngtự,MaryvàJohncóthểchọnbịnhốtmãitrongkhnmẫucủamình,hoặcchọnđể
thayđổitháiđộvàkinhnghiệmsống.
ĐÚCKẾT:Khimộthệthốngniềmtingiamhãmbạnthìbạnsẽliêntụctạoranhữngcơhội
chochínhmìnhhọchỏivềnó.Mộtkhibạnphávỡnóthìbạnkhơngphảihọcmãimộtbàihọcvà
cuộcsốngcủabạnsẽthayđổi.

THƠIKHƠNGLỪANGƯỜIKHÁC


Nhữngngườidễkếtbạnkhơngmấtthờigiantráchmócngườikhác.
Nếutơirủbạnđiăntốivàcứlnmồmtráchcứgiađìnhtơi,ơngchủtơi,hàngxómvàbạn
bèvềcuộcsốngchánnảncủatơi,bạncónínthởkhiđượctơimờilầntớikhơng?
Nếubạnquyếtđịnhđivớitơi,bạnsẽmongđượcvuivẻvàthoảimáihơn–nghĩalàcảmthấy
dễchịu.
Khơngđổlỗicũngcónghĩalàbiếtchịutráchnhiệmvềhànhđộngcủachúngta.Chúngtanói:
“Tơibịsuysụp”,“Tơikhơnglàmgìcảtrongchuyệnđó”.SựthậtkhơngphảilàchúngtaKHƠNG
THỂLÀMmàlàĐÃKHƠNGLÀM.
Nếuchúngtathựcvớibảnthânthìchúngtalncóquyềnchọnnơiđểđi,chọnbạnđểgiao
duvàchọnnênnói,nênlàmđiềugì.Chúngtađượclựachọnmọicáitrongcuộcsống:cơngty,
cơngviệc,bạnđời,suynghĩ….
Chừng nào chúng ta xác nhận rằng mình có quyền chọn lựa và chúng ta phải chịu trách

nhiệmthìchúngtacàngsớmsốngmộtcuộcđờiđầyýnghĩa.
Tơibiếtmộtgiáosưđạihọccholàmìnhrấtthơngminh.Ơngtalàmviệc70giờmộttuần
nhưnglạichẳngthíchcơngviệccủamìnhchútnào.Ơngtanóivớitơi:“Tơikhơngthíchlàm
cơngviệcnàynhưnglạibịdínhvàocáixónay–tơibiếtphảilàmgì?”
Ơngtacóthểlàmgì?LÀMCÁIGÌĐĨĐỐIVỚICHUYỆNNÀYHAYBẤTKỲĐIỀUGÌKHÁC!Ơng
tachỉcómộtcuộcđời.Ơngtađã50tuổivàlàmộthọcgiảhàngđầu,nhưnglạikhơngbiếtlàm
cáchnàođểđượclàmđiềuơngthíchlàm.Nhưthếđâuphảilàthơngminhlắmphảikhơng?
Ơngtagiảvờlàmìnhkhơngcósựchọnlựavàvìthếkhơngchịusựthayđổitháiđộvàcơng
việccủamình.
vChínhbạnquyếtđịnhcảmxúccủabạn
Mộttrongnhữngcáchđốixửhiệuquảvớingườikháclàđừngđểhọlàmbạnxuốngtinhthần.
Đaukhổcóthểlâylan.Đơikhingườikháccứcholàbạnphảichánnản.
Nhàtơivừabịmấttrộm.Kẻtrộmlấymấtmộtđầuvideo,haitrămđơlavàmộtcáixáchcũ.
Saukhinhậnralàmìnhbịmấttrộmvàhơibực,tơiquyếtđịnhlàkhơngcógãtrộmnàocóthể
làmhỏngngàyhơmđócủatơi.Việcxảyracũnghơikhóchịunhưngnógiúpchonhậnthứccủa
tơi.Suynghĩkỹlại,tơithậmchícịnđượcgiảithốtkhimấtcáixách.
Hãyđốnxemchuyệnquantrọnghơnlàchuyệngì?Nhữngngườikhácmuốntơichánnản.
Jimbạn tơibiết được vàcứ chotơi phảirất buồn phiền.Jim thấy thươnghại chotơi và tơi
khơngthểbắtngườitatinrằngtơiđangcốbuộchọphảiimlặng.
Tơinói:“Jimà,anhnghechúngtơivừabịmấttrộm,vàanhcũngbiếtlàtơimuốnqnđi
chuyệnnàycàngsớmcàngtốt.Vìthếxincảmơnanhđãquantâmvàhãyđểchotơikểchoanh
nghemộtchuyệnthúvịhơn…”(TrướcđóJimcịn“giúp”tơibằngcáchbáochonhiềungười
biếtvàhọxịumặtxuốngvâyquanhlấytơi…“Chúngtơinghelàanhbịmấttrộm.Chắcanh
buồnlắm…”.)
Thườngthìhọcóýtốtnhưnglạilàmchobạncảmthấybuồnkhổhơn.Cókhinàobạnđang
làmviệchoặcchơithểthaohayđangdạychoaiđóthìmộtngườikhácđếnvànói:“Chà,chắclà
anhmệtlắm!”Bạnkhơngbaogiờnghĩmìnhmệtchođếnkhingườikhácnhắcbạnnhớ.


Tươngtựchúngtacầntránhnhữnglờikhunđểkhơngbịthấtvọng.Anhtraicủabạnqn

ngàysinhnhậtcủabạn.Mộtngườikhácbảobạn:“Chắclàbạnbuồnlắm!”Bạnphảiquyếtđịnh
cảmxúccủamìnhchứ.Cóthểlànămnàoanhấycũngqnvànhưthếchẳngcógìlàquan
trọng.
vHãynóichongườikhácđiềubạncần
Mộtcáchđểkhơngđổlỗichongườikháclànóichohọbiếtbạnmuốngì.
BradmờiWendyđinhảy.MớibắtđầuđithìWendyđổiý,cơquaysangBradvànói:“Em
khơngmuốnđinhảy,emmuốnđixemphim”.
Brad:“Nhưngemrủđinhảymà!”
Wendy:“Đólàbởivìemnghĩanhcóthểthíchđinhảy.Emthìthíchxemphim”.
Brad:“Nhưnganhchưabaogiờngheemnóiđếnphim”.
Wendy:“Vậythìcóhềgì?”
Brad:“Tạisaoemkhơngnóitrướcvớianhlàemthíchđixemphim?”
Wendy:“Đánglẽanhphảihỏiem.”
Chúngtacóquyềnnóichuyệnrõràng–“Tơimuốnthếnày”,-vàđừngđổlỗichongườikhác
nếuchúngtakhơngvui.
Trongnhữngquanhệlànhmạnh,haibênsẽbàytỏmongmuốnvàucầucủahọ“Tơithích
cáinày”,“Xingiúpemviệcnày”,“Anhmuốnemlắngnghekỹchuyệnnày”.
Tươngtự,chúngtacũngthíchnhấtnhữngngườikhơngđổlỗichongườikhác.Vìthếđừng
baogiờđổlỗichongườikhác–vìbạnbèchúngtakhơngthíchđiềunày.
v“Thếgiớicịnnợtơi”
Mộtngunnhâncủaviệctráchcứngườikháclàsuynghĩ“thếgiớicịnnợtơi”.Nóthểhiện
trongnhữngcâunóinhư:“Tạisaongườitakhơngthíchtơi”,“Tạisaongườitakhơngpháthiện
đượctàinăngcủatơi”,và“Saocuộcsốnglạikhókhănthếnày-aiđólàmcáigìđichứ!”
Tốtnhấtnênbỏcáisuynghĩrằngthếgiớicịnnợnầnchúngta.Đờilàmộtsiêuthịlớn,mà
bạnlàmộttronghàngtỉmónhàngtrongđó.Thửtháchcủabạnlàlàmchongườikhácthấygiá
trịcủabạn.Đólàkhảnănghịađồng,giúpđỡchongườikhác…Nếubạncóđượcnhữnggiátrị
này,bạnbèvànhữngơngchủsẽtìmđếnbạn.Nếubạnlàcủanợthìsẽmãimãicơđộc.
Được sống trên hành tinh này là một đaca an. Nếu bạn muốn tận hưởng những điều dễ
thươngcủacuộcđờithìbạphảibiếtcáchđểthểhiệnnhữnggiátrịcủabạnvớingườikhác.
vĐổlỗichongườikhácthườnglàcáicớđểbạnkhơnghànhđộngvàkhơnghành

độngthìchẳnggiúpgìđượcchoai.
Khơngquantrọnglàbạncóthểđổlỗihaytráchcứbaonhiêungười:conbạn,chồngbạn,học
vấncủabạn,bamẹbạn,hàngxómcủabạnhaychínhphủ,thờitiết…-nếubạncứkhổsởthì
chẳngairảnhmãimàanủibạncả.NHỮNGLÝDORỐTCUỘCTHƯỜNGKHƠNGPHẢILÀSỰAN
ỦI.ĐIỀUCỐTYẾULÀBẠNCĨĐẾNĐƯỢCNƠIBẠNMUỐNĐẾNKHƠNG.


ĐÚCKẾT:Nhữngngườihạnhphúcvàthànhcơngsẽđặtđượcđiềuhọmuốndùchocókhó
khăngì.Khơngphảimọichuyệnđềudễdàngđốivớihọ.“Nhữngngườihayđổlỗi”thườngtập
trungnhiềuhơnvàokhókhăn,cịn“Nhữngngườihạnhphúcvàthànhcơng”thìchútâmnhiều
hơnđếngiảipháp.Hãytựhỏichínhmình:a)“Tơimuốngì?”vàb)“Mìnhnênhàngđộngnhưthế
nàođểđạtđượcđiềuđó?”
Những người cứ ln miệng bảo bạn, “Chắc là anh buồn lắm”, “Thời nay thật khó khăn” ,
“Cuộcsốngthậtvơnghĩa“,“Làmviệclàđọađày“…Hãytựnóivớimìnhrằng“Đólàthựctếcủa
họvàtơitơntrọngnó.Tơicóthểtiếpchuyệnvớihọvềđiềuđó–nhưngtơikhơngmuốnvậy.Tơicó
quyềnlựachọncảmxúccủamình”.
THƯỞNGPHẠTCHOLỊNGTRUNGTHỰC
Marycóvấnđề.Cơnóivớibạn:“Harrymuốnmờitơiđichơi.Anhtarấtdễthươngnhưng
chúngtơicóítđiểmgiốngnhau.Tơikhơngmuốnđi.Tơinênnóigìvớianhta?”Maryvàbạn
củacơkhổsởtìmxemcơnênnóigì.
Điều đó thật sự khơng có gì phức tạp. Mary nên nói là: “Hary, anh thật dễ thương nhưng
chúngtaítđiểmgiốngnhau.Tơikhơngmuốnđi.”Khơngđơngiảnsao?Tạisaolạiphảilàmcho
cuộcđờiphứctạpthêmnhỉ?
Mộtcáchkhác:“Harry,tơikhơngbiếtnênnóigìvớianhvềviệcnày.Anhbiếtđó,tơinghĩlà
anhrấtdễthươngnhưngtơichưamuốnhẹnhị…”
Trungthựcthìmọiviệcsẽđơngiảnlàmsao!Khơngphảilànhiềungườisẽuthươngbạn
hơnnếubạnkhơngnóidốinhưngtỏratrungthựcmộtcáchkhéoléolnlàgiảiphápdễnhất.
Giảsửơngchủcủabạnucầubạngởivàiláthưquantrọng.Thayvìgởiđithìbạnvơtình
quẳngnómấttiêucùngvớimớgiấylộn.Bạncóthểgiảithíchlịngvịngvàđưarađủcáccớ
khácnhau,nhưngmọiviệcsẽphứctạphơn.Dễnhấtbạnnênnói:“Thưaơng,tơiquảlàmộttên

ngốc.Thậtkhơnghaytýnàokhinóivớiơngđiềunàynhưngtơiđãlàmmấtláthưđó!”
Khibạntrungthựcvớimọingườithì:
-Họđánhgiábạncaohơn.
-Họtintưởngbạn
-Họbiếtbạnđangđứngởđâu
-Bạncóthểcónhiềuhơncáibạnmuốn
Gầnđâycómộtvàianhchàngđếngặptơi.Anhtalịngvịngtrongvàitiếng,hỏitơinhữngcâu
đạiloạinhư:“Ơngđanglàmgìvậy?”“Ơngcóbậnrộnkhơng?”“Cơngviệckinhdoanhthếnào?”
Tơiđốnlàanhtachỉđếnthămxãgiao.Mấyngàysau,tơiđượcbiếtlàanhtabịmấtviệcvà
muốnlàmviệcởchỗtơi.
Nếuanhtanóivớitơi:“Tơibịmấtviệcvàmuốnxinchỗlàm”,cóthểtơiđãgiúpanhta.Cólạ
khơng?Anhtakhơngnóichotơibiếtlàanhtamuốnxinlàmviệctrongkhianhtakhơngcó
tiềntrảtiềnnhà.
Nếubạnmuốnnóiđiềugìthìhãynóira.“Tơimuốnmượn100đơla”,“Tơimuốnanhthơi
khơnglàmphiềntơinữa”.Nếubạnmuốnhẹnhịvớiaithìnóivớingườiđó.Chẳnghạn“Emlà


ngườituyệtvờinhấttrongbữatiệcnày.Anhmuốnmờiemđichơi.Emnghĩsao?”Trẻcon
thườngcócáichúngcầnbởivìchúnghỏixinngay.Đâylàđiềudễthươngởtrẻcon.Khibạn
trungthựcnhưtrẻconthìmọingườicũngnghĩbạndễthương.
Tươngtự,nếubạnkhơngbiếtcáigìthìhãynóilàbạnkhơngbiết.Thậtlàcáutiếtkhiơng
thầy,ngườiđồngnghiệphaybốmẹ,nhữngchungiacứlngiảvờlàcáigìmìnhcũngbiết.
Ngườitarấttơntrọngnhữngngườibiếtnói“Tơikhơngbiết”.
ĐÚCKẾT:Hãykhơnkhéovàhãynóirasựthật.Trungthựcvớiaiđólàtơntrọnghọvàtự
trọngbảnthân–vànhưthếcũngchẳngkhólắmđâu!

BIỂULỘSỰGIẬNDỮ
Bạngiậndữlàđiềutựnhiên.Thậtkhơngmaylàhầuhếtchúngtađềuđượcchamẹ,thầygiáo
dạycholàphảixửlýcơngiậnvàkhiaiđólalênhaygiậndữlàhọthườngtrởnênbốirốivà
lúngtúng.

Đasốchúngtađềuchorằng:“Khơngnêngiậndữ,khơngnênbiểulộnỗibấtbìnhcủabạn”.
Khi trưởng thành, chúng ta học được cách khơng giận dữ với người khác nữa. Thay vì thế,
chúngtacịntrừngphạtmìnhvìđiềunày.
VÍDỤ-Bạnvàtơiđichơivớinhau.Bạnnóichuyệnliênhồivàtơithìkhơngthểchenvàocâu
chuyệnđược.Tơibựcbộivàgiậndữrằngtạisaobạnkhơngngậmmiệnglấymộtphút.
Tơinóivớibạnlà:“Tơigiậnanhvì…”Cólẽnóinhưvậythậtkhơnghay,vìthếtơidànhcả
buổitốichêbaibạn,áoquầnbạn,cơngviệccủabạn,bạnbècủabạn,vàtơitìmmọicáchlàm
chobuổitốicủachúngtahỏngbét.
VÍDỤ-Bạncóvẻchẳngquantâmgìđếnviệctơilàm.Bấtcứlúcnàotơinóivềsởthíchhaykế
hoạchcủatơithìbạnđổiđềtàikhác.Tơibiếtlàngườidễthươngthìkhơngnổicáuvìthếtơi
rấtchán,cóthểtrongmộttuần,thậmchímột,hainăm…
Cùngvớicảmgiácchánnảncủatơilàbệnhđauđầu,đaubaotử,v.v..Vìthếtơibệnhnhưngít
nhấttơikhơngnổigiận.
VÍ DỤ - tơi rất buồn vì nhiều chuyện và nhiều người trong cuộc đời tơi. Nhưng tơi khơng
muốngiậndữvớihọvìhọsẽkhơngthíchtơi.Vìthếtơiphảinuốtnỗigiậnvàotrong.Tơikhơng
thểbộclộrangồinêntơiphảitựphạtmình.
Tơiđãđơngiảnhóanhữngvídụtrênnhưngđólàđạidiệnchonhữngmẫuquenthuộcnhất.
Cóthểlàkhóbộclộcơngiậnvànósẽlàmchongườikhácbựcbộitạmthời,nhưngkhichúngta
biểuhiệnnóra,sẽcócơhộiđểgiảiquyếtvấnđềhơn.Đènếnvàbấtbìnhchỉgâythêmvấnđề
khác.
vLàmsaotơibộclộcơngiậncủatơi
Nênhiểulàkhơngaithíchcơngiậndữnhưngbạnđanggiậnvìlợiíchcủatấtcảnhữngngười
khác.Tươngtự:
-Hãychịutráchnhiệmvềcảmxúccủamình.Hãynói:“Tơicảmthấyrấtgiậnvề…”
hơnlànói“Màynguq!”


-Nếucầnthìđợimộtvàiphút(hayvàigiờ)chongigiậnrồinóichominhbạch
-Hãyphảnứngtíchcựcvớingườibạngiận,chẳnghạn:“Emcảmơnanhđãđếnđón
emvàembiếtlàanhrấtkhóchịukhiphảiđếntrễhaitiếngđồnghồ.Emrấtgiận.Emkhơng

phêbìnhanh.Emchỉmuốnanhbiếtcảmxúccủaem:”
Trướckhixửlýđềtàigiậndữ,suynghĩphảinênđènénhaybộclộ,cóhaikhíacạnhmàcái
thứnhấttơiđãđềcậpởtrên.Tơimuốnbànsâuhơnkhíacạnhnàytrướckhisangkhíacạnh
thứ2.
Thứnhấtlàchọnlựađểgiậndữmộtcáchtỉnhtáobằngcáchnày,bạncóđượcmộtbiệnpháp
kiểmsốtcóýnghĩa.Nóicáchkhácbạngiậndữrấtgiậndữnhưng:Bạnhồntồnkiểmsốt
xúccảmcủamình.
Đólàmộtcáchthơngminhđểthốtkhỏimơitrườngnónggiậnđểbướcsangmộtgiaiđoạn
bìnhtĩnh.Cóthểchỉcầnđidạomộtvịng.Nhưngdùcóđiđâucũngnênphátbiểuchođược
quanđiểmcủamình.Bạnkhơngđịnhđứngngồicuộc.Bạnchỉnhượngbộđểkiểmsốttình
hình
Lúcnàycũnglàlúcquantrọng,bạnphảinhậnrarằngbạnkhơngphảilàsúngđạn,chỉnghỉ
ngơilấysứcvàđâmđàuvàotrậnchiến.Thậtra,bạnchỉđangcógiảiquyếtmẫuthuẫnchứ
khơngphảiđitìmchiếnthắng.
Bộclộnỗigiậndữlàhợplý,miễnlàbạnlntỉnhtáo.
Mộtđiểmkháctơimuốnbànvềviệcbộclộcơngiậnlàkhơngđượcđilạckhỏinguồngốcgây
racơngiận,nghĩalàbạnkhơngqngngunnhânvàovàphảitỏranghiêmtúcvớixúccảm
củamình.
Mộtlầnnũa,bạnmuốngiảiquyếtsựviệcchứkhơngphảilậpthànhtích.Khơngđượcnhắclại
chuyệncũđãdứtđiểmhayxếpxócáchđólâurồi.
Cũngnêntránhlơingườikhácvàocuộcdùhọcóvẻliênquan.Cáchnàylàphươngtiệntệhại
đểghiđiểm.Nósẽlàmchovấnđềxấuhơn,làmchobạnkhótìmđượcgiảiphápvàquanhệsẽ
dễrạnnứthơn.
ĐÚCKẾT:Khibạngiậndữ,ngườikháckhơngthíchnhưngrồihọsẽvượtquanhanhchóngvà
haibênsẽhiểunhauhơn.Nếubạnkhơnghềgiậntứclàbạntrừngphạtchínhmình–vấnđề
khơngđượcgiảiquyếtvàtáchạisẽlớnhơn.

CHƯƠNG3:HÃYNGƯNGGIẢITHÍCHVỀCUỘCĐỜIBẠN-KHI
BẠNMUỐNNĨIKHƠNG
Ngườikhácnghĩgìvềbạnđókhơngphảilànỗilocủabạn.

KỲVỌNGCỦACHÚNGTA
BẠNCHỊUTRÁCHNHIỆMVỀVIỆCNGƯỜIKHÁCĐỐIXỬVỚIBẠNTHẾNÀO?


Nếu bạn khơng thích những gì mình co được thì hãy thay đổi việc bạn đang làm, bạn có
quyềnchọnlựacáchngườikhácđốixửvớibạn.Thườngthìchúngtađổlỗichongườikhác.
Nếukhơnghợptácđượcvớiaihayquanhệnàocủabạnđổvỡthìchínhbạncũngphảichịu
tráchnhiệm.Nếuaiđóđốixửtệvớibạn,bạncũngcólỗimộtnửa.
HãyxemtrườnghợpcủaHelen.Cơbịchồngđốixửkhơngragì.Cơthanthở:“Tơilàngười
hầuchochồngtơi,Brutus.Tơichỉnghetheolệnhcủaanhta.Anhtakhơngbaogiờgiúptơi
trongcơngviệcnhà,chúngtơichỉđếnnhữngnơimàanhtamuốn.Brutuskhơngbaogiờcho
riêngtơiđồngnào.Hắnxemtơinhưrácrưởi,chẳngthèmbiếtđếnnhữngviệctơilàm…”Helen
làđốitượngquyếttheođếncùngviệcmìnhđãlàm.“Tơiđãlàmgìđểphảichịuthếnày?”
VìthếnếubạnhỏiHelen:“TạisaocơkhơngphảnứnglạiBrutus?”Helensẽnói:“Tơiđãthử
mộtlầnnhưnganhtanổixunglênvàđậpphánhàcửa,vìthếtơinhậnralàkhơngđángphải
làmthế,tơicứlàmtheonhữnggìanhtamuốnchorồi…”
HelencóthểkhơngnhậnrarằngchínhcơtađãlàmchoBrutusquennhưthế.Tơicóthểcá
vớibạn,Brutuskhơngănhiếpnhữngngườikhácnhưngaichophépthìanhtasẽlàmnhưthế.
Cho đến nay, Helen đã chọn cái dễ làm nhất – không chịu trách nhiệm, tỏ ra yếu đuối, tắm
trongsựthơngcảmcủabạnbècơvàđổhếtmọicáichoBrutus,gãphàmphu.NếuHelenthay
đổicáchcưxửvớichồngthìcóthểthayđổianhta.
Helennênlàmgì?Trướchết,cơphảitơntrọngbảnthânmìnhtrước.NHỮNGNGƯỜIKHÁC
CHỈTƠNTRỌNGCHÚNGTAKHICHÚNGTATƠNTRỌNGBẢNTHÂNMÌNH..KhiBrutuscảm
thấy Helen địi hỏi được đối xử tốt thì anh ta sẽ bắt đầu thay đổi thái độ của mình. Những
ngườibịngượcđãilncótháiđộ:“Tơicálàanhsẽxửtệvớitơi–tơisẽchoanhlàmthế
nhưngsẽđổlỗichoanh”.
Helencónhiềulựachọn.Cơcóthểnói:“Brutus,nếuanhđậpphánhàcửanữathìtơisẽra
khỏinhànàytrongmộttháng”.Anhtabiếtrằngkểtừbâygiờtrởđi,cơmuốnđượcđốixửnhư
mộtconngười.Cơcóthểquyếtđịnhkhơngsốngvớigãđónữavàrađivìquyềnlợicủacơ.

Trongbấtkỳquanhệnàohayđiệunhảynàocũngphảicóhaingười.Haibênđềuphảichịu
tráchnhiệmvàcảhaibênđềuđượcthưởngphạttùytheotháiđộcủahọ.Helenđãchốibỏ
tráchnhiệm,tránhthựchiệnnhữngquyếtđịnhkhókhănvàđổlỗimọiviệcchoBrutus.Brutus
mặtkháclạicómộtngườivợ-ngườihầu,sẵnsànglàmmọicáianhucầuvàcóchuyệngìthì
lỗicũngtạivợanhta.
Cảhaingườiđềuthamgiapháttriểnvàlàmtanvỡmốiquanhệ.Dùsao,thậtdễtỏrakhách
quantrongvấnđềcủangườikháchơnlàcủamình!Tơibiếtmộtcặpsắplyhơn.Cơvợlúcnào
cũngởnhà,đọctiểuthuyếtvàngủ.Cơtakhơngnấunướngvàchẳngdọndẹpnhàcửa.Cơtin
rằngnênmuathứcănsẵnđểtrênbànkhianhchồngvềtớinhà.Nhưngnhiềulầnanhvềnhà
chưathấycóđồăn,anhchồnghétlênvàphátanhoangcănnhà.Anhtanghĩrằngmìnhsống
cùngvớimộtkẻlườibiếng,vơtíchsựvàrằngcơta100%sai.Cơtathìnghĩanhtabịtâmthần
vàtấtcảlàlỗitạianh.
Tơiđốnrằngbàihọcchochúngtatạiđâylànếuchúngtanghĩbạnđờicủamìnhcólỗithì
KHƠNGHẲNNHƯVẬY.
Trongcácgiađìnhbạnsẽthườngthấyđứaconlàmchủ.Nóralệnhchobốmẹ:“Bố,lấyvớ
chocon…”,“Mẹ,choconănbánh..”,“Bốmẹ,đưaconđichơicơngviên…”
Chamẹkhổsở“Saomìnhlạiphảithếnàynhỉ?Ngundolàvìhọđãnngchiềuconhọtừ
nhỏ.Họdạychoconhọcưxửvớihọnhưthế-saihọnhưđàytớ.