sáng kiến kinh nghiệm giải pháp nâng cao chất lượng giáo dục đề tài một số biện pháp giúp trẻ 5 6 tuổi tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc tại trường mầm non hoa pơ lang

Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc tại
trường Mầm non Hoa Pơ Lang
I. Phần mở đầu
1. Lý do chọn đề tài.
Trẻ em là thế hệ tương lai của đất nước. Vì vậy, việc phát triển tồn diện
cho trẻ là vấn đề mà những nhà giáo dục cần phải quan tâm. Và giáo dục âm nhạc
cho lứa tuổi mầm non đóng một vai trị khơng nhỏ trong việc giáo dục tồn diện
cho trẻ mầm non. Hát múa, đó là hoạt động chủ yếu trong chương trình giáo dục
âm nhạc ở lứa tuổi mầm non. Quá trình trẻ tiếp xúc và hoạt động âm nhạc như
nghe cô hát, trẻ tự ca hát, nhẩy múa, chơi trị chơi âm nhạc… sẽ hình thành ở trẻ
những yếu tố của một nhân cách phát triển tồn diện, hài hịa, đó là sự phát triển
về thẩm mĩ, đạo đức, trí tuệ và thể lực có mối quan hệ chặt chẽ với nhau.
Trẻ em ở độ tuổi mầm non rất nhạy cảm với âm nhạc, trẻ thích nghe nhạc
và hứng thú tham gia vào các hoạt động âm nhạc. Giáo dục âm nhạc hình thành
cho trẻ tình yêu thiên nhiên, Tổ quốc, tình yêu thương con người; hình thành và
phát triển ở trẻ những thói quen tốt trong sinh hoạt tập thể như: tính tổ chức kỷ
luật, tự chủ, mạnh dạn trước mọi người.
Ở trường mầm non, tổ chức hoạt động âm nhạc bao gồm hoạt động hát, vận
động theo nhạc và nghe nhạc. Quá trình tham gia các hoạt động với âm nhạc như
nghe hát, trẻ tự hát, vận động theo nhạc, chơi trò chơi âm nhạc… sẽ hình thành ở
trẻ những yếu tố của một nhân cách phát triển tồn diện, hài hịa, đó là sự phát
triển về thẩm mỹ, đạo đức, trí tuệ và thể lực tạo điều kiện cho trẻ phát triển các
chức năng tâm lí, năng lực hoạt động và sự hiểu biết.
Âm nhạc được coi là một trong những phương tiện tạo nên sự hình thành và
phát triển nhân cách tồn diện cho trẻ. Trong chương trình giáo dục hiện hành, âm
nhạc là hoạt động giáo dục không thể thiếu trong các trường mầm non. Trẻ nghe
hiểu âm nhạc, nắm được một số kĩ năng cơ bản, thường xuyên ca hát, vận động

Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Đào

1

Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc tại
trường Mầm non Hoa Pơ Lang
theo nhạc khơng những phát triển tính tích cực, năng động, sáng tạo mà có vai trị
quan trọng trong việc phát triển năng khiếu.
Giáo dục thẩm mĩ trong trường mầm non là tạo môi trường giáo dục phát
triển thẩm mĩ phù hợp với lứa tuổi mầm non, những điều kiện cần thiết nhằm giúp
trẻ có khả năng thể hiện cảm xúc, sáng tạo trong các hoạt động âm nhạc; đặc biệt
là tạo cho trẻ niềm yêu thích, hào hứng tham gia vào các hoạt động âm nhạc.
Chính vì vậy, giáo dục âm nhạc cho trẻ mầm non là một nhiệm vụ vơ cùng
quan trọng trong q trình hình thành và phát triển nhân cách trẻ em.
Là một giáo viên, hơn ai hết tôi hiểu rõ các hoạt động giáo dục âm nhạc cho
trẻ đóng một vai trị quan trọng trong sự phát triển tồn diện của trẻ. Chính vì
những lý do trên, tơi đã chọn đề tài “Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi tích cực
trong hoạt động giáo dục âm nhạc tại trường Mầm non Hoa Pơ Lang”.

2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài.
- Mục tiêu của đề tài là: đưa ra một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi tham gia
tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc tại trường Mầm non Hoa Pơ Lang.
- Nhiệm vụ của đề tài:
+ Tìm hiểu và nghiên cứu thực trạng, đưa ra các biện pháp sư phạm để cải
thiện thực trạng.
+ Áp dụng một số biện pháp sư phạm trong hoạt động giáo dục âm nhạc.
3. Đối tượng nghiên cứu.
Giúp trẻ 5- 6 tuổi tích cực tham gia hoạt động giáo dục âm nhạc.
4. Giới hạn của đề tài.
Nội dung nghiên cứu: Một số biện pháp giúp trẻ tham gia tích cực trong
hoạt động giáo dục âm nhạc.
Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Đào

2


Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc tại
trường Mầm non Hoa Pơ Lang
Đối tượng khảo sát: Học sinh 5- 6 tuổi, lớp lá phân hiệu buôn Dur 1, trường
Mầm non Hoa Pơ Lang xã Dur Kmăl, huyện Krông Ana, tỉnh Đăklăk.
Thời gian: Từ tháng 9/2016 đến tháng 2 /2017.
5. Phương pháp nghiên cứu.
a) Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận
- Phương pháp phân tích – tổng hợp tài liệu;
- Phương pháp khái quát hóa các nhận định độc lập.
b) Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
- Phương pháp điều tra;
- Phương pháp tổng kết kinh nghiệm giáo dục;
- Phương pháp khảo nghiệm, thử nghiệm.
c) Phương pháp thống kê toán học
II. Phần nội dung
1. Cơ sở lý luận
Giáo dục âm nhạc là một hoạt động trong lĩnh vực giáo dục phát triển thẩm
mĩ cho trẻ mầm non nhằm hướng tới sự phát triển tồn diện cho trẻ mầm non, góp
phần hình thành những yếu tố đầu tiên của nhân cách, chuẩn bị cho trẻ vào học
lớp 1.
Giáo dục âm nhạc là một hoạt động nghệ thuật, nhằm phát triển ở trẻ khả
năng cảm nhận và thể hiện cái đẹp, hoạt động âm nhạc góp phần giáo dục trẻ mối
quan hệ thẩm mĩ, tình cảm thẩm mĩ.
Âm nhạc là loại hình nghệ thuật biểu hiện bằng âm thanh có sức tác động
mạnh mẽ đến tình cảm của con người. Ngơn ngữ âm nhạc chính là giai điệu, âm
sắc, cường độ, nhịp độ, hòa âm, tiết tấu… diễn ra cùng với thời gian đã thu hút,

Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Đào

3


Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc tại
trường Mầm non Hoa Pơ Lang
hấp dẫn, làm thỏa mãn nhu cầu tình cảm của trẻ, đồng thời là phương tiện giúp trẻ
nhận thức thế giới xung quanh, phát triển ngôn ngữ, quan hệ giao tiếp, trao đổi
tình cảm… Trẻ mầm non dễ xúc cảm, vốn ngây thơ, trong sáng nên tiếp xúc với
âm nhạc là nhu cầu không thể thiếu.
Âm nhạc ảnh hưởng đến q trình hồn thiện cơ thể trẻ. Trước hết, âm nhạc
được coi là phương tiện hữu hiệu để phát triển tai nghe cho trẻ. Tính chất đa dạng
của âm nhạc gợi ra những phản ứng gắn với sự thay đổi nhịp tim mạch, sự trao đổi
máu.
Vì vậy, giáo dục âm nhạc đối với trẻ mầm non là vô cùng cần thiết, địi hỏi
người giáo viên phải có trình độ chun mơn, thường xun rèn luyện để có khả
năng biểu diễn. Trong quá trình dạy và học cần cho trẻ làm quen với âm nhạc
trong tất cả hoạt động, cùng với tầm quan trọng của giáo dục âm nhạc đối với sự
phát triển tồn diện của trẻ thì cách tổ chức hình thức giáo dục âm nhạc như thế
nào để phát huy được hết tất cả tính tích cực của trẻ là điều chúng ta cần quan
tâm.
Đối với trẻ mầm non nói chung, trẻ 5-6 tuổi nói riêng, âm nhạc là một trong
những loại hình nghệ thuật phát triển năng lực cảm xúc, tưởng tượng, sáng tạo, sự
tập trung chú ý, khả năng diễn tả hứng thú của trẻ.
Trẻ 5- 6 tuổi có khả năng tri giác tồn vẹn hình tượng âm nhạc. Cảm giác
tai nghe và kinh nghiệm nghe nhạc của trẻ cũng được tích lũy nhiều hơn. Trẻ có
thể vận động theo nhạc một cách nhịp nhàng, uyển chuyển, có thể di chuyển các
đội hình khác nhau, động tác truyền cảm, đơi khi có sự sáng tạo ở một mức độ
nhất định.

Trẻ biết thể hiện nhu cầu đối với âm nhạc và biết xác định được tính chất
âm nhạc vui, buồn, âm thanh cao, thấp, to nhỏ, nhanh, chậm. Vì vậy, để mục tiêu
giáo dục âm nhạc cho trẻ đạt hiệu quả cao, người giáo viên cần áp dụng các biện

Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Đào

4


Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc tại
trường Mầm non Hoa Pơ Lang
pháp tổ chức hoạt động giáo dục âm nhạc một cách linh hoạt, lấy trẻ làm trung
tâm, phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của trẻ.
Căn cứ thông tư số 17/2009/TT-BGDĐT ngày 25 tháng 7 năm 2009 của Bộ
trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành chương trình Giáo dục mầm non, quy
định chương trình giáo dục mẫu giáo 3 đến 6 tuổi phát triển hài hịa về các mặt thể
chất, nhận thức, ngơn ngữ, tình cảm, kỹ năng xã hội và thẩm mỹ chuẩn bị cho trẻ
vào học ở trường Tiểu học.
Căn cứ vào thơng tư 36/2011/TT-BGDĐT ban hành chương trình bồi dưỡng
thường xun giáo viên mầm non.
Căn cứ vào nhiệm vụ trọng tâm trong năm học 2016-2017 của trường Mầm
non Hoa Pơ Lang. Bản thân tôi xây dựng kế hoạch, nội dung chương trình giáo
dục âm nhạc cho trẻ 5-6 tuổi, lớp lá phân hiệu buôn Dur 1 trường Mầm non Hoa
Pơ Lang bao gồm:
+ Cảm nhận và thể hiện cảm xúc trước vẻ đẹp của thiên nhiên, cuộc sống
gần gũi xung quanh trẻ và trong các tác phẩm âm nhạc.
+ Một số kĩ năng trong hoạt động âm nhạc (nghe, hát, vận động theo nhạc).
+ Thể hiện sự sáng tạo khi tham gia các hoạt động giáo dục âm nhạc.
2. Thực trạng vấn đề nghiên cứu
Trước khi thực hiện đề tài, trong q trình giảng dạy nhà trường ln tạo

điều kiện giúp đỡ về một số trang thiết bị, dụng cụ dạy hoạt động giáo dục âm
nhạc. Trẻ ngoan ngỗn, thích tham gia vào các hoạt động do giáo viên tổ chức.
Tổng số học sinh của lớp trong năm học 2016 - 2017 là: 32 trẻ
Trong đó: Nữ là 16 cháu
Dân tộc là 20 cháu
Nữ dân tộc là 11 cháu
Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Đào

5


Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc tại
trường Mầm non Hoa Pơ Lang
Giáo viên chủ nhiệm: 2 giáo viên.
Trình độ chun mơn giáo viên: Đạt chuẩn. Trong đó, bản thân tơi có trình
độ trên chuẩn.
Khảo sát đầu năm:

TT

Nội dung đánh giá

Đạt

Chưa đạt

Tổng

Tỷ lệ

Tổng Tỷ lệ

số

(%)

số

16/32

50

16/32 50

59,4

13/32 40,6

1

Trẻ hứng thú, tích cực tham gia giờ học

2

Trẻ hát đúng giai điệu, lời ca và thể hiện 19/32

(%)

sắc thái, tình cảm của bài hát
3

Khả năng vận động sáng tạo theo nhạc

15/32

46,9

17/32 53,1

4

Trẻ hứng thú tham gia biểu diễn văn nghệ

14/32

43,8

18/32 56,3

Qua bảng khảo sát trên, trong q trình giảng dạy tơi nhận thấy trẻ biết
tham gia các hoạt động theo hướng dẫn của cơ, tuy nhiên trẻ cịn thụ động chưa
tích cực, chưa hứng thú, chưa sáng tạo vận động, chưa biết cách thể hiện sắc thái,
tình cảm của bài hát khi tham gia vào hoạt động giáo dục âm nhạc.
* Ưu điểm:
Nhà trường luôn tạo điều kiện giúp đỡ một số trang thiết bị dụng cụ, đồ dùng
phục vụ hoạt động âm nhạc.
Trẻ ngoan ngỗn, nhiều trẻ thích vận động, có trẻ cịn rất hiếu động, thích
tham gia vào các hoạt động do giáo viên tổ chức.
Lớp có 2 giáo viên đạt trình độ chuẩn, trong đó bản thân tơi là một giáo viên
có trình độ trên chuẩn, được đào tạo bài bản. Bản thân tơi ln có tâm huyết với

nghề, ln có tinh thần trách nhiệm, nhiệt tình, u nghề mến trẻ, luôn quan sát
nắm bắt đặc điểm phát triển thẩm mĩ, đặc điểm tâm sinh lý, thói quen của từng trẻ
Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Đào

6


Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc tại
trường Mầm non Hoa Pơ Lang
trong lớp. Giáo viên biết khắc phục những khó khăn của nhà trường, nghiên cứu kỹ
chương trình và xây dựng phương pháp tổ chức giáo dục phù hợp với lứa tuổi của
trẻ.
* Tồn tại:
Trẻ còn nhút nhát, chưa mạnh dạn tự tin, chỉ biết làm theo hướng dẫn của cơ,
chưa tích cực vận động. Trẻ cịn thụ động khi tiếp thu kiến thức, không tự tin trong
khi thực hiện các vận động, nhiều trang thiết bị, đồ dùng, dụng cụ giáo dục âm nhạc
còn thiếu thốn.
Giáo viên chưa có kiến thức sâu, rộng, chưa nhiều kinh nghiệm giảng dạy.
Nhiều phụ huynh chưa quan tâm và chưa dành thời gian để phối hợp với giáo
viên trong việc giáo dục âm nhạc cho trẻ.
* Nguyên nhân chủ quan:
Một số phương pháp giảng dạy của giáo viên chưa thật sự hấp dẫn, chưa lôi
cuốn trẻ, chưa sáng tạo. Giáo viên chưa nắm bắt kịp thời những đặc điểm phát triển
tâm sinh lý của trẻ, chưa đầu tư nhiều đồ dùng dạy học trong giờ giáo dục âm nhạc
mọi lúc mọi nơi, thông qua các giờ học khác, trong các giờ học âm nhạc, giờ hoạt
động góc.
* Nguyên nhân khách quan:
Lớp học có loa, đầu đĩa, ti vi và một số dụng cụ âm nhạc như xắc xô, mõ.
Cơ sở vật chất nhà trường còn thiếu thốn như: Trang thiết bị, đồ dùng, dụng cụ
phục vụ cho hoạt động giáo dục âm nhạc. Diện tích lớp học chật hẹp, chưa đúng

quy định tại Điều lệ trường mầm non.
100% phụ huynh học sinh làm nghề nơng, trình độ học vấn thấp, kinh tế cịn
nhiều khó khăn nên phụ huynh cũng khơng quan tâm đến việc giáo dục âm nhạc
cho trẻ.

Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Đào

7


Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc tại
trường Mầm non Hoa Pơ Lang
Đối tượng học sinh có tới 62,5% học sinh là đồng bào dân tộc thiểu số, sống
trong vùng kinh tế khó khăn, trẻ khơng được va chạm nhiều với làng xóm, thế giới
xung quanh vì vậy đa phần trẻ còn nhút nhát, chưa mạnh dạn, còn thụ động trong
các hoạt động. Trẻ còn hạn chế về Tiếng Việt, chưa tự tin trong giao tiếp.
Chính vì những bất cập khi tổ chức các hoạt động giáo dục âm nhạc, tơi ln
băn khoăn suy nghĩ, tìm tịi, học hỏi để tìm ra những biện pháp để giúp trẻ tích cực
tham gia hoạt động giáo dục âm nhạc và tôi đã tìm ra một số giải pháp như sau.
3. Nội dung và hình thức của giải pháp:
a. Mục tiêu của giải pháp
Xây dựng môi trường thân thiện, đầy đủ về đồ dùng, dụng cụ và một số thiết
bị phục vụ hoạt động giáo dục âm nhạc. Góp phần giúp trẻ phát triển tồn diện về
mặt thể chất, ngơn ngữ, nhận thức, tình cảm- xã hội, thẩm mĩ.
Làm cho giờ học sinh động, lơi cuốn, giúp trẻ hứng thú, tích cực, chủ động,
sáng tạo khi tham gia hoạt động, khơi dậy năng khiếu âm nhạc cho trẻ. Giúp trẻ
lĩnh hội kiến thức một cách sâu sắc hơn.
Trẻ được hoạt động tích cực, trải nghiệm những cảm xúc tích cực, vui tươi
qua các giai điệu, lời ca, trò chơi âm nhạc cũng như giúp trẻ mạnh dạn, tự tin hơn,
nói năng, ứng xử lưu loát hơn. Trẻ được trực tiếp trải nghiệm với dụng cụ âm nhạc,

trang phục biểu diễn văn nghệ, những kỹ năng của trẻ cũng trở thành những kỹ xảo
khi trẻ tích cực hoạt động.
Giúp cho phụ huynh nhận thức được sự cần thiết phải quan tâm đến hoạt
động giáo dục âm nhạc cho trẻ.
Giáo viên có nhiều kinh nghiệm hơn, nâng cao trình độ chun mơn nghiệp
vụ trong hoạt động giáo dục âm nhạc.
b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp.

Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Đào

8


Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc tại
trường Mầm non Hoa Pơ Lang
Để giúp trẻ tích cực hứng thú trong thực hiện nội dung giáo dục phát triển
vận động, tôi đã thực hiện một số giải pháp, biện pháp cụ thể:
* Giải pháp 1: Xây dựng môi trường giúp trẻ hoạt động âm nhạc
Trẻ mầm non được tiếp xúc với hoạt động âm nhạc thông qua giờ học âm
nhạc, mọi lúc mọi nơi, giờ hoạt động góc, các giờ học khác, qua biểu diễn văn
nghệ. Vì thế, giáo viên cần tạo mơi trường thân thiện, khơng khí vui tươi giúp cho
trẻ hứng thú, tích cực tham gia hoạt động âm nhạc; giúp trẻ có được nhiều cảm xúc
và rèn luyện những kĩ năng xã hội cho trẻ.
Trường lớp đảm an tồn, gần gũi với trẻ, trang trí phịng lớp đẹp giúp trẻ
hứng thú tham gia hoạt động. Cô giáo luôn chú ý đến những hành vi, cử chỉ, lời
nói, thái độ của mình phải thân thiện, gần gũi trẻ, đúng tác phong sư phạm để trẻ
học tập.
Giáo viên sử dụng các đồ dùng, đồ chơi, nguyên vật liệu sẵn có, quen thuộc,
gần gũi với trẻ sẽ tạo cho trẻ thêm phần hứng thú tham gia hoạt động. Chuẩn bị cho
trẻ nhiều đồ dùng, đồ chơi, nguyên vật liệu sẵn có, quen thuộc, gần gũi với trẻ như:

tre, nứa, lá cây, hộp nhựa, sắt tây, và có thể sử dụng thìa, đũa, vung xoong, nồi,
chảo, đá, chai lọ, xắc xô, các nguyên vật liệu sẵn có của địa phương như: kèn, khèn,
sáo…
Ví dụ: Dạy vận động bài “Lá xanh” cho trẻ cầm lá cây vận động, múa hát và
chơi trò chơi về lá cây…
Giáo viên có thể tự làm một số đồ dùng dụng cụ âm nhạc ví dụ như:
Xúc xắc: Từ một vỏ chai nước khoáng, đổ những viên sỏi vào chai với một
lượng nhất định, dùng mảnh vải màu chùm lên, buộc lại và thắt nơ phía đáy chai
cho đẹp. Cầm lắc lên sẽ tạo ra tiếng kêu mà sau này có thể dùng để chơi nhiều trị
khác nhau.

Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Đào

9


Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc tại
trường Mầm non Hoa Pơ Lang
Phách tre: Từ những đoạn tre dài khoảng một gang tay, chẻ tre ra từng mảnh
to bằng ngón tay, vót tre cho mịn lớp bề mặt, quét sơn màu những đoạn tre đã vót
để có những cặp phách màu sắc đẹp.
Tận dụng những phế thải như: Dùng những hộp sắt tây đựng bánh, kẹo để
tạo nên những tiếng kêu sinh động…
Khu vực hoạt động âm nhạc cần được bố trí, sắp xếp một cách hài hịa, nhẹ
nhàng, khuyến khích và tạo cơ hội cho trẻ được hoạt động tích cực, trải nghiệm
những cảm xúc tích cực, vui tươi qua các giai điệu, lời ca, trò chơi âm nhạc cũng
như giúp trẻ mạnh dạn, tự tin hơn, nói năng, ứng xử lưu loát hơn. Những đồ dùng,
đồ chơi âm nhạc được sắp xếp theo từng nhóm riêng nhưng đảm bảo gọn gàng, đẹp
mắt và thuận tiện khi giáo viên và trẻ lấy ra sử dụng. Đồ dùng, trang phục cho hoạt
động hát múa, biểu diễn văn nghệ gần gũi với trẻ, đậm đà bản sắc dân tộc.

* Giải pháp 2: Giúp trẻ hứng thú, tích cực hoạt động âm nhạc thông qua giờ
học giờ học âm nhạc, mọi lúc mọi nơi, giờ hoạt động góc, các giờ học khác, qua
biểu diễn văn nghệ.
* Giáo dục âm nhạc trong giờ học âm nhạc.
Một giờ dạy âm nhạc giáo viên xây dựng theo các cách khác nhau, mỗi giờ
học chọn một phần trọng tâm chủ yếu trong một hoạt động.
- Nếu trọng tâm là nghe hát, nghe nhạc thì giáo viên cần lựa chọn bài hát,
bản nhạc phù hợp với chủ đề, lứa tuổi, thực tế ở địa phương, độ dài của bài vừa
phải. Giáo viên lựa chọn các bài cho trẻ nghe trong một năm học phải khác nhau về
nội dung, hình thức và thể loại. Cần tuyển chọn tác phẩm chứa đựng tính nhân đạo,
đi sâu vào thế giới tình cảm của trẻ, có hình ảnh vừa sức (phù hợp) với trẻ em. Các
tác phẩm nghe nhạc, nghe hát phải phong phú, khơng bó hẹp trong chương trình
quy định. Giáo viên nên lựa chọn những bài hát mới, trẻ chưa hề được nghe thì trẻ
sẽ có sự hứng thú, tò mò và muốn khám phá. Với các bài hát quen thuộc thì trẻ có
Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Đào

10


Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc tại
trường Mầm non Hoa Pơ Lang
thể hòa nhập với bài ngay bằng cách hát theo, làm điệu bộ theo, nhưng nó rất dễ
gây cho trẻ sự nhàm chán, mất tập trung.
Để tạo không khí phấn khởi, vui tươi, hào hứng cho trẻ thì lớp học cần được
trang trí một vài thứ khác với mọi ngày, có một vài đồ dùng, vật dụng, tranh ảnh
phát họa nội dung bài, giáo viên mặc trang phục phù hợp với bài hát. Chuẩn bị các
thiết bị, nhạc cụ hỗ trợ như âm thanh, ti vi, máy tính, máy chiếu…
Ví dụ: Bài hát “Cị lả”- dân ca Bắc Bộ thì mặc trang phục dân ca vùng đồng
bằng Bắc Bộ…
Trong quá trình cho trẻ nghe nhạc, tất cả các hoạt động phải được diễn ra

một cách liên hoàn, nhịp nhàng và linh hoạt, tránh sự nhàm chán, đơn điệu, tẻ nhạt.
Khi bắt đầu tiến hành cho trẻ nghe nhạc, giáo viên cần giới thiệu bằng ngôn ngữ
trong sáng, súc tích, sinh động, hấp dẫn về hình tượng âm nhạc, tên tác phẩm, tác
giả, cần thiết dựa vào lời ca, sự biểu cảm hoặc vận động để khơi gợi trí tưởng tượng
của trẻ.
Ví dụ: Nghe hát bài “Những đám mây sẽ kể” – sáng tác Đỗ Trí Dũng
Bước 1: Giới thiệu trước khi cho trẻ nghe.
Giáo viên giới thiệu: Thiên nhiên trong cuộc sống của chúng ta rất tươi đẹp
và thú vị: các con hãy lắng nghe bài hát sau đây của nhạc sĩ Đỗ Trí Dũng xem
“những đám mây, dịng sơng, mùa xn…” kể về điều gì nhé!
Hoặc dùng powerpoint trình chiếu những hình ảnh có liên quan đến nội dung
bài hát “Những đám mây sẽ kể” kết hợp đàm thoại về thiên nhiên để hướng sự chú
ý của trẻ tới nội dung tác phẩm sắp được nghe. Có thể cho trẻ nghe một đoạn nhạc
bài hát để làm tăng thêm sự chú ý của trẻ…
Bước 2: Hát cho trẻ nghe
Giáo viên hát thể hiện tình cảm, hát kết hợp với nhạc không lời.

Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Đào

11


Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc tại
trường Mầm non Hoa Pơ Lang
Sau khi cho trẻ nghe nhạc, giáo viên hỏi trẻ về tên bài hát, tên tác giả. Cũng
có thể cho trẻ tự đặt tên bài hát sáng tạo. Hỏi trẻ về tính chất âm nhạc êm dịu hay
sơi nổi, vui vẻ hay êm ái…
Giáo viên tâm tình với trẻ về nội dung bài hát (kèm hình ảnh minh họa nội
dung bài hát).
Giáo viên làm động tác, múa minh họa theo băng cát- xét, đĩa tiếng, có thể

mời trẻ cùng tham gia phụ họa.
Giáo viên mở nhạc có lời do ca sĩ hát, giáo viên và trẻ cùng làm động tác,
múa minh họa.
Mời các nhóm nam, nữ thi tài làm động tác, múa minh họa theo nhạc.
Cho trẻ xem, nghe đĩa hình bài hát “Cị lả” do ca sĩ hát.
Các tổ thi đua làm động tác, múa minh họa theo nhạc.
Giáo viên mời một số trẻ thể hiện tài năng hát và vận động minh họa theo
nhạc…
- Nếu trọng tâm là dạy hát, giáo viên cần tập trung vào nội dung chính là tập
cho trẻ hát thuộc bài hát, hát rõ lời, đúng nhạc. Tùy vào đối tượng học sinh mà giáo
viên lựa chọn bài hát theo chủ đề sao cho vừa sức với trẻ của lớp mình. Cần tuyển
chọn các bài hát có chất lượng nghệ thuật, giàu lịng nhân ái và mang đậm tính
nhân văn, gần gũi với đời sống tình cảm và đáp ứng được nhu cầu hứng thú với âm
nhạc của trẻ.
Giáo viên giới thiệu cho trẻ tên bài hát, tên tác giả, dẫn dắt trẻ nghe bằng các
thủ thuật với mục đích tập trung sự chú ý của trẻ đến nội dung, hình tượng nghệ
thuật, khơi gợi trí tưởng tượng và sự hình dung ở trẻ.
Ví dụ: Bài hát nào nói lên ba con vật ni trong gia đình? Đó là bài hát: “Gà
trống, mèo con và cún con”.
Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Đào

12


Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc tại
trường Mầm non Hoa Pơ Lang
Nếu là bài hát dân ca, hát ru thì giải thích cho trẻ là bài hát có nhiều người
sáng tác hoặc bài hát được ra đời từ một vùng miền nào đó.
Ví dụ: Bài hát “Lí cây xanh” – dân ca Nam Bộ, là do người dân sinh sống ở
Nam Bộ sáng tác từ “ngày xửa ngày xưa”, “từ lâu lắm rồi”…

Giáo viên giới thiệu nội dung và tính chất bài hát bằng từ ngữ, hình ảnh gần
gũi với trẻ để giúp trẻ hiểu rõ hơn, ghi nhớ tốt hơn, hứng thú lắng nghe cô giới
thiệu nội dung và tính chất của bài hát.
Ví dụ: Chủ đề thế giới động vật, dạy bài hát “Đố bạn”có thể kết hợp cho trẻ
xem clip về các con vật tương ứng với mỗi câu hát, đến câu hát về con vật nào thì
trẻ xem hình ảnh tương ứng về con vật đó…
Để lơi cuốn trẻ hứng thú lắng nghe cơ hát mẫu bài hát thì giáo viên cần sử
dụng biện pháp trực quan truyền cảm, cô biểu diễn bài hát trọn vẹn, hát đúng, hát
hay, rõ lời, hát cùng với giai điệu của đàn hoặc mở đĩa nhạc không lời, để trẻ cảm
thụ được bài hát theo đúng nội dung, tình cảm của bài hát cũng như từng cung bậc
âm thanh của bài.
Ví dụ: Cho trẻ nghe giai điệu bài hát “Rước đèn dưới ánh trăng” của Phạm
Tuyên ở nhịp độ vừa phải; cần nhấn rõ vai trò tiết tấu bằng cách kết hợp tiếng trống
sư tử.
Trong quá trình dạy trẻ hát, giáo viên cho trẻ nghe và hát nhiều lần theo cô,
theo giai điệu của bài hát trên đàn, hoặc băng đĩa nhạc khơng lời nhằm giúp trẻ
hứng thú, tích cực học hát cùng cơ và bạn. Trong q trình cho trẻ hát, giáo viên
lắng nghe để phát hiện trẻ hát sai, phát âm sai thì sau khi hát hết bài, giáo viên động
viên khuyến khích trẻ tập hát lại chỗ đó vài lần (giáo viên chú ý khơng chê bai trẻ
khi trẻ hát sai), trong giờ học, giáo viên chú ý khen những trẻ hát đúng, hát hay, vận
động thành thạo theo lời ca nhằm khuyến khích trẻ học tốt hơn, tích cực hơn trong
học tập.
Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Đào

13


Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc tại
trường Mầm non Hoa Pơ Lang
- Nếu trọng tâm là vận động theo nhạc, giáo viên hướng dẫn trẻ cách vận

động theo bài hát để tạo cho bài hát hay hơn, trẻ hứng thú hơn. Cho trẻ vận động
theo nhạc nhằm giúp trẻ cảm nhận và thể hiện nhịp điệu âm nhạc bằng các vận
động của cơ thể phù hợp với nhịp điệu của các bài hát, bản nhạc, qua đó giúp trẻ có
cơ hội thể hiện sự sáng tạo trong hoạt động âm nhạc.
Căn cứ vào nội dung của bài, giáo viên phác họa một số động tác vận động
hợp lý và nhẹ nhàng, hài hòa, phù hợp với giai điệu, tiết tấu của bài hát để giúp trẻ
hứng thú, tích cực tham gia vận động.
Một bài hát nhanh – vui không thể có những động tác chậm chạp; ngược lại,
một bài vừa phải- nhẹ nhàng khơng thể có những động tác nhanh được. Khi trẻ làm
tốt các động tác vận động đơn giản, giáo viên hướng dẫn cho trẻ múa một số động
tác cơ bản và khuyến khích trẻ sáng tạo bằng những động tác của chính mình.
Ví dụ: Vận động bài hát “Bác đưa thư vui tính” - nhạc và lời: Hoàng Lân,
giáo viên cho trẻ làm các động tác như sau:
Động tác 1: “Kính coong, bác đưa thư đang tới nhà em. Xe đạp kêu kính
kính coong. Thấy chiếc xe em chạy lon ton”
2 tay giả động tác cầm ghi đông xe đạp. Người lắc lư theo xe đi từ ngồi vào
lớp.
Động tác 2: “Cầm lấy thư nói cảm ơn. Này em bé ngoan”
Tay phải vẫy nhẹ theo nhịp bài hát.
“…Cầm ngay lá thư”
Tay phải từ từ lật bàn tay, đưa thư.
“….Mau đưa thư cho bố nhé!”
Tay phải chỉ, dùng ngón trỏ chỉ theo nhịp bài hát.
Động tác 3: “Kính coong kính coong. Bác đưa thư đi rồi”
Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Đào

14


Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc tại

trường Mầm non Hoa Pơ Lang
2 tay giả động tác cầm ghi đông xe đạp người lắc lư theo xe đi ra khỏi lớp.
Cơ cho từng cặp hai trẻ: Một trẻ đóng vai người đưa thư, một trẻ đóng vai
người nhận thư vận động theo nhạc. Sau đó cho trẻ tự sáng tạo động tác theo ý
thích của trẻ.
Do trẻ học thơng qua bắt chước nên giáo viên phải làm mẫu nhiều lần.
Những động tác múa cần rõ ràng, đúng tính chất âm nhạc, có đường nét đẹp, có
diễn cảm. Nếu là hát kết hợp vận động vỗ tay, gõ… theo nhịp bài hát, phách lời ca,
phách, nhịp thì giáo viên thể hiện đồng thời một cách dễ dàng; trong tổ chức có
nhiều trẻ tham gia vận động, di chuyển đội hình múa, động tác cháu trai khác cháu
gái,… thì giáo viên cần phải sử dụng biện pháp trình bày kết hợp dùng lời giải thích
động tác của cháu trai trước, cháu gái sau.
Ví dụ: Vận động bài hát “Rước đèn dưới ánh trăng” – nhạc và lời: Phạm
Tuyên.
Cô đeo trống cơm và múa cho trẻ xem, động tác múa như sau:
Động tác nam:
Động tác 1: “Tùng dinh dinh dinh cắc tùng dinh dinh dinh”
Chân trái chống gót chếch sang trái một bước, chân phải hơi khuỵu, hai tay
giả làm động tác đánh trống vỗ vào phách mạnh của ô nhịp thứ hai đến “cắc tùng
dinh dinh dinh” đổi bên.
Động tác 2: “Rước vui theo trăng rồi phá cỗ linh đình”
Hai tay chống hơng chân nhảy lị cị theo nhịp bài hát từng chân một.
Động tác 3: “Kìa ơng trăng thanh lướt trời mây bao la”
Hai tay làm hình vịng cung trên đầu quay tròn hai vòng tại chỗ.
Động tác 4: “Ánh trăng vàng tươi càng thêm sáng sân nhà”

Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Đào

15

Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc tại
trường Mầm non Hoa Pơ Lang
Hai tay giang sang bên, lòng bàn tay nắm hờ, chân trái nhảy lò cò chân phải
đá lăng, rồi đổi bên theo nhịp bài hát.
Động tác nữ:
Động tác 1: “Tùng dinh dinh dinh cắc tùng dinh dinh dinh”
Chân trái chống gót chếch sang trái một bước vào phách mạnh ô nhịp thứ hai
vào chữ “dinh” hai tay chống hông, rồi đổi bên theo nhịp bài hát.
Động tác 2: “Rước vui theo trăng rồi phá cỗ linh đình”
Tay trái giơ cao, tay phải đưa ngang ngực cuộn cổ tay nhảy lò cò từng chân
một theo nhịp bài hát rồi đổi bên.
Động tác 3: “Kìa ơng trăng thanh lướt trời mây bao la”
Hai tay giang sang hai bên vẫy nhẹ, quay tại chỗ một vòng.
Động tác 4: “Ánh trăng vàng tươi càng thêm sáng sân nhà”
Hai tay giang sang bên, lòng bàn tay nắm hờ, nhảy lò cò từng chân một theo
nhịp bài hát.
Cô cho trẻ hát (hai lần) theo nhạc để cô múa cho trẻ xem cả động tác nam và
nữ.
Sau đó cơ mời bạn nam múa với cơ, bạn nữ hát theo nhạc. Cô mời bạn nữ
múa với cô, bạn nam hát theo nhạc.
Cho từng đôi nam – nữ múa theo nhạc…
- Nếu trọng tâm là trò chơi âm nhạc, giáo viên xác định mục tiêu phát triển
khả năng âm nhạc, ôn luyện kiến thức, kỹ năng cho trẻ. Thơng qua trị chơi, trẻ trực
tiếp thực hiện và cảm nhận sự nhanh chậm, cao thấp, to nhỏ của âm thanh một cách
tự nhiên nhất.

Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Đào

16

Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc tại
trường Mầm non Hoa Pơ Lang
Có nhiều loại trị chơi âm nhạc, trong đó các trị chơi cho trẻ làm quen với
cao độ và tiết tấu sẽ giúp trẻ bước đầu làm quen và cảm thụ âm nhạc một cách
thuận lợi nhất. Khi tổ chức chơi, giáo viên giới thiệu trò chơi, phổ biến cách chơi
một cách ngắn gọn, rõ ràng và chơi mẫu cho trẻ xem trước.
Ví dụ: Trị chơi “Âm thanh của bé”
Mục đích: Cho trẻ làm quen với tiết tấu đơn giản và phân biệt âm thanh phát
ra từ vật có chất liệu khác nhau.
Chuẩn bị: Một ống tre, một bát ăn bằng nhựa, một ca bằng inox, một trống
cơm, một đôi đũa…
Cách chơi: Xếp các đồ lần lượt theo thứ tự từ trái sang phải như sau: ống tre
– bát – ca – trống. Giáo viên dùng đũa đánh mẫu tiết tấu từ dễ đến khó, mỗi tiết tấu
gọi 1 đến 2 trẻ lên hỏi gõ vào đồ vật nào, rồi để trẻ gõ lại.
Khi trẻ chơi quen, giáo viên gọi một trẻ lên tự sáng tạo các tiết tấu của riêng
mình rồi mời trẻ khác lên gõ lại.
Trong khi tổ chức cho trẻ chơi, cần khuyến khích, động viên các trẻ tham
gia, cổ vũ, nâng cao dần yêu cầu chơi.
Ví dụ: Trị chơi “Tai ai thính”
Mục đích: Rèn luyện cho trẻ nghe phân biệt âm sắc giọng hát của bạn, âm
thanh của một số dụng cụ gõ và nhận ra những bài đã học (tên bài hát, tên tác giả).
Chuẩn bị: Mũ chóp kín, một số dụng cụ gõ phách tre, xắc xô, trống… và một
số bài hát theo chủ đề đang thực hiện.
Cách chơi: Cô gọi một trẻ lên đội mũ chóp kín và chỉ định một cháu khác hát
một bài hát bất kỳ theo chủ đề đã học. Cơ bỏ mũ chóp và hỏi trẻ: Bạn nào hát? Bạn
hát bài gì? Những lần chơi tiếp theo có thể thay đổi và hỏi thêm: Một bạn hay nhiều
bạn hát? Bạn hát và cơ gõ nhạc cụ gì? Bài hát do ai sáng tác? ...
Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Đào

17


Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc tại
trường Mầm non Hoa Pơ Lang
Trong quá trình giảng dạy, giáo viên lựa chọn các phương pháp giáo dục âm
nhạc phù hợp với tình hình thực tế của lớp, khả năng của trẻ để giúp trẻ hứng thú,
tích cực tham gia trong các hoạt động.
* Giáo dục âm nhạc ở mọi lúc, mọi nơi.
Khả năng cảm thụ âm nhạc của trẻ không thể tự phát triển, vì vậy giáo viên
cần cho trẻ làm quen với âm nhạc mọi lúc mọi nơi như: Trong giờ đón trẻ, trả trẻ,
giờ thể dục buổi sáng, giờ hoạt động ngoài trời, giáo viên lựa chọn các bài hát, bản
nhạc nhẹ nhàng, mở đĩa với âm lượng nhỏ để làm nền khi trẻ ăn, lúc đi ngủ trưa,
trong giờ chơi tự do buổi chiều…
Ví dụ: Vào giờ đón trẻ, cho trẻ nghe nhạc, nghe những bài hát trong và ngồi
chương trình phù hợp với lứa tuổi trẻ mầm non như: “Em đi mẫu giáo”, “Cháu đi
mẫu giáo”, “Vui đến trường”, “Lời chào buổi sáng”, “Đi học”…
Vào giờ thể dục buổi sáng, giáo viên lựa chọn những bài hát hành khúc có
giai điệu vui, khỏe khoắn.
Âm nhạc trong giờ thể dục tạo khơng khí sơi nổi, phấn chấn, giúp trẻ vận
động nhịp nhàng với giai điệu bài hát. Giáo viên lựa chọn cho trẻ nghe nhạc và tập
các động tác theo nhạc các bài hát phù hợp với chủ đề như: Chủ đề thực vật, cho trẻ
tập các động tác hô hấp, tay, chân, bụng, bật theo nhạc bài hát “Em yêu cây
xanh”…
Hoạt động ngoài trời cũng cần cho trẻ làm quen với âm nhạc; lựa chọn các
bài hát trong lúc dạo chơi có giai điệu vui tươi, trong sáng, nội dung gần gũi, dễ
hiểu, phù hợp với phong cảnh thiên nhiên, sự vật hay hiện tượng trẻ đang tiếp xúc.
Hát khi đi dạo làm tăng khả năng cảm thụ của trẻ trước vẻ đẹp của thiên nhiên. Cho
trẻ hát những bài hát có nội dung theo chủ đề, qua đó giáo dục cho trẻ thơng qua

nội dung lời ca của các bài hát đó.
Ví dụ: Giờ hoạt động ngoài trời: Quan sát vườn hoa.
Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Đào

18


Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc tại
trường Mầm non Hoa Pơ Lang
Sau khi cho trẻ quan sát xong, giáo viên cho trẻ hát bài “Hoa trường em”,
qua đó, trẻ được củng cố lại bài hát đã được học. Giáo dục cho trẻ biết chăm sóc
vườn hoa, hình thành ở trẻ tình u thiên nhiên, mơi trường xung quanh, biết vâng
lời cô giáo, yêu trường mến lớp.
Vào giờ trẻ ăn cùng bạn bè, cho trẻ nghe bài hát như: Mời bạn ăn (Trần
Ngọc)… thay cho lời mời và động viên nhau ăn ngon miệng.
Trước giờ đi ngủ là thời điểm thích hợp cho trẻ nghe từ bài có tính chất nhắc
nhở như “Đi ngủ” của Hoàng Văn Yến, đến những bài hát ru: Ru con (Nguyễn Văn
Tý), khúc hát ru của người mẹ trẻ (Phạm Tuyên)… giúp trẻ đi vào giấc ngủ đầm
ấm, dễ chịu.
Buổi chiều, sau khi ngủ dậy, trẻ cũng cần được nghe các bài ca, bản nhạc
không lời mang tính chất vui vẻ, thanh thản, nhộn nhịp. Trẻ được nghe nhạc sau khi
ngủ dậy giúp cho trẻ tỉnh táo hơn sau giấc ngủ trưa.
Trong hoạt động chiều, cơ có thể tổ chức cho trẻ hoạt động âm nhạc theo ý
muốn, trẻ hát, múa, chơi trò chơi âm nhạc, cơ động viên khuyến khích tất cả trẻ
trong lớp cùng tham gia để trẻ có cơ hội học hỏi lẫn nhau, chia sẻ cảm xúc và cùng
hợp tác biểu diễn.
Trong giờ chơi tự do và chờ bố mẹ đến đón về, giáo viên cho trẻ nghe những
bài hát mà trẻ ưa thích, nội dung bài lành mạnh: dân ca, ca khúc thiếu nhi, hoặc
nghe củng cố bài đã học,sắp học.
Trẻ được nghe nhạc nhiều lần sẽ cảm nhận được giai điệu của bài hát, thích

nghe hát, muốn được thể hiện bài hát, hát được như bạn…
Như vậy, ở trường mẫu giáo từ lúc hát đến trường cho đến khi bố mẹ đón,
âm nhạc ln ln xuất hiện bên trẻ tạo khơng khí tươi mát.

Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Đào

19


Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc tại
trường Mầm non Hoa Pơ Lang
Nếu vắng bóng lời ca tiếng hát thì trường lớp đối với các cháu thật buồn tẻ.
Âm nhạc là chu kỳ thời gian, là nhịp sống hàng ày của trẻ, làm cho trẻ thêm linh
hoạt, tươi vui. Âm nhạc thực sự là người bạn thân của trẻ thơ.
* Giáo dục âm nhạc thông qua các giờ học khác.
Trong mọi hoạt động, âm nhạc là một trong các nội dung bổ trợ nhằm gây
hứng thú cho trẻ vào học nội dung mới, giáo viên có thể tích hợp với giáo dục âm
nhạc theo từng bài học phù hợp với chủ đề.
Ví dụ: Giờ hoạt động làm quen văn học.
Đề tài: Thơ “Làm anh”, giáo viên cho trẻ hát bài “Cả nhà thương nhau”,
“Nhà mình rất vui”… khi trị chuyện dẫn dắt, chuyển hoạt động, khi tổ chức trò
chơi… qua đó giúp trẻ làm quen một số bài hát mới hoặc củng cố những bài hát đã
học, không những giúp trẻ làm quen âm nhạc mà còn làm cho trẻ hứng thú hơn
trong giờ học.
Giờ tổ chức hoạt động khám phá khoa học:
Đề tài: Trò chuyện về một số động vật ni trong gia đình, có các hát bài
“Gà trống, mèo con và cún con”; “Ai cũng yêu chú mèo”; “Con gà trống”; “Một
con vịt”… qua đó hình thành cho trẻ tình cảm đối với các con vật, giáo dục trẻ biết
lợi ích của vật ni đối với đời sống con người, cách chăm sóc và bảo vệ các con
vật ni…

Giờ tổ chức cho trẻ hoạt động tạo hình:
Đề tài: Vẽ con gà trống, nghe nhạc kết hợp “Con gà trống” – nhạc sĩ Tân
Huyền.
Đề tài: Xé, dán đàn cá, nghe nhạc kết hợp “Cá vàng bơi” – nhạc sĩ Hà Hải.

Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Đào

20


Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc tại
trường Mầm non Hoa Pơ Lang
Trong hoạt động làm quen với toán, giáo viên có thể sử dụng âm nhạc giúp
trẻ làm quen với các con số một cách tự nhiên, nhẹ nhàng thơng qua các trị chơi
với lời ca có số, số người tham gia…
Tích hợp âm nhạc trong các hoạt động giáo dục thể chất thì các vận động của
trẻ trở nên dễ dàng và giúp trẻ học hứng thú hơn nhiều. Giáo viên có thể mở những
đoạn nhạc có tiết tấu nhịp nhàng cho các vận động chạy, nhảy, hay nhạc vui nhộn
hoặc nhẹ nhàng cho các hoạt động tinh…
Mọi tiết học đều có thể tích hợp giáo dục âm nhạc, ngồi việc ơn lại các bài
hát đã học, làm quen các bài hát mới, việc tích hợp giáo dục âm nhạc cịn giúp cho
giờ học nhẹ nhàng, lơi cuốn, hấp dẫn giúp trẻ thoải mái ham thích học hơn.
* Giáo dục âm nhạc thơng qua giờ hoạt động góc.
Trong một giờ hoạt động chung, tất cả trẻ không thể hát thuộc và vận động
thành thạo bài hát, vì lứa tuổi này trẻ rất dễ nhớ nhưng mau quên. Cần cho trẻ làm
quen âm nhạc mọi lúc mọi nơi đặc biệt là hoạt động ở góc.
Trong giờ hoạt động góc, trẻ chơi rất hồn nhiên, mạnh dạn, thích hát múa lại
những bài hát đã được học và thích phản ảnh lại những việc làm của người lớn.
Hoạt động góc giúp trẻ ôn luyện, củng cố, vận dụng kĩ năng vào các trò chơi, hoạt
động sáng tạo. Giáo viên giúp trẻ thực hiện các hoạt động nghệ thuật: Nghe nhạc,

xem đĩa hình, sử dụng nhạc cụ, diễn kịch.
Ví dụ: Trong ngày thứ 5, sau giờ học âm nhạc, học hát bài “Cơ giáo miền
xi”, thì khi đến giờ hoạt động góc, ở góc phân vai cho trẻ chơi trị chơi: Cơ giáo,
cô dạy hát bài “Cô giáo miền xuôi”, “cô và mẹ”… trẻ rất thích thú chơi và đóng vai
cơ giáo, học sinh, dạy hát và làm theo các cử chỉ của cơ như trẻ là cơ giáo thật.
Ở góc âm nhạc, trẻ cũng được hát, vận động, biểu diễn các bài hát trẻ đã
được học, những bài hát trẻ yêu thích trong chủ đề, trẻ hứng thú thể hiện vai nhạc
công, vai ca sĩ…
Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Đào

21


Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc tại
trường Mầm non Hoa Pơ Lang
* Giáo dục âm nhạc thông qua các hoạt động biểu diễn văn nghệ.
Biểu diễn văn nghệ được tổ chức sau mỗi chủ đề và biểu diễn vào các ngày
lễ hội. Thông qua biểu diễn văn nghệ, trẻ được củng cố, rèn luyện các kĩ năng hoạt
động nghệ thuật, qua đó trẻ được trải nghiệm những cảm xúc mới mẻ, tăng cường
khả năng cảm thụ âm nhạc, mở rộng nhận thức cho trẻ. Biểu diễn văn nghệ còn
giúp trẻ mạnh dạn, tự tin trình bày trước người khác cũng như sự phối hợp giữa các
thành viên trong nhóm.
Biểu diễn văn nghệ theo chủ đề: Cuối mỗi chủ đề, giáo viên khuyến khích trẻ
thể hiện lại những bài hát, điệu múa, trị chơi… cơ cùng tham gia với trẻ dưới hình
thức biểu diễn văn nghệ. Trước khi tổ chức biểu diễn văn nghệ 1-2 ngày, giáo viên
dặn dò trẻ ngày mai đi học mặc quần áo đẹp hơn, sạch sẽ hơn. Giáo viên và trẻ
cùng tạo ra một số sản phẩm để trang trí lại lớp học và góc âm nhạc nhằm nhấn
mạnh nội dung chủ đề hơn, bên cạnh đó giúp trẻ hào hứng, tích cực tham gia hoạt
động.
Ví dụ: Ở chủ đề thực vật biểu diễn bài hát “Màu hoa” cơ giáo có thể trang trí

ở lớp một số loại hoa tươi, một số loại hoa được làm từ giấy màu, giấy nhún, màu
nước… để thu hút trẻ.
Biểu diễn văn nghệ trong dịp lễ hội như: Ngày hội đến trường, tết trung thu,
ngày nhà giáo Việt Nam… Giáo viên sưu tầm, tập cho trẻ thêm những bài hát, điệu
múa ngồi chương trình từ vài tuần trước để các cháu là hạt nhân văn nghệ trong
lớp tham gia biểu diễn văn nghệ do nhà trường tổ chức… Trẻ biễu diễn một số bài
phù hợp với chủ đề; các hình thức đơn ca, song ca, tốp ca, múa phụ họa…xen kẽ
hài hịa; trang phục có màu sắc tươi sáng, sặc sỡ, chú ý phù hợp với nội dung của
tiết mục biểu diễn, phù hợp với vùng miền, dân tộc.
Ví dụ: Trong ngày lễ hội đến trường, cho trẻ biểu diễn bài hát “Ngày vui của
bé”, “Ngày đầu tiên đi học”…

Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Đào

22


Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc tại
trường Mầm non Hoa Pơ Lang
Trong ngày tết trung thu, cho trẻ biểu diễn bài hát “Rock vầng trăng”, “Chiếc
đèn ông sao”…
Sự cảm thụ tích cực của trẻ với âm nhạc khơng chỉ ở việc cho trẻ hát lại
những bài hát được cô giáo truyền thụ. Những tri thức, kỹ năng âm nhạc ở trẻ sẽ
được hình thành và tồn tại lâu bền hơn khi trẻ được rèn luyện thường xuyên và
được tham gia biểu diễn… Tất cả các hình thức biểu diễn tác phẩm âm nhạc như:
đồng ca, đơn ca, hát kết hợp múa, hát kết hợp trò chơi, vận động theo nhạc… đều
tạo cho trẻ cảm hứng tích cực, hứng thú tham gia hoạt động.
* Giải pháp 3: Tuyên truyền, trao đổi với phụ huynh về công tác giáo dục
âm nhạc cho trẻ tại nhà.
Ở lớp, một tiết hoạt động âm nhạc ngắn ngủi không đủ thời gian cho trẻ thể

hiện hết khả năng, năng lực của trẻ, vì vậy việc phối kết hợp với phụ huynh rất
quan trọng trong việc chăm sóc giáo dục trẻ. Bởi vì cha mẹ trẻ là người hiểu rõ khả
năng của trẻ, hỗ trợ giáo viên trong việc thực hiện các yêu cầu giáo dục âm nhạc
của trường mầm non tại nhà. Cha mẹ trẻ là người xây dựng môi trường giáo dục âm
nhạc phù hợp, an tồn cho trẻ tại gia đình. Vì thế, thơng qua giờ đón trẻ, trả trẻ, ban
đại diện hội cha mẹ học sinh của lớp, các cuộc họp cha mẹ học sinh để giáo viên
tuyên truyền, trao đổi, phối hợp với cha mẹ trẻ giáo dục âm nhạc cho trẻ tại gia
đình. Lên bảng tin về chương trình dạy trẻ theo chủ đề và thay tin hàng tuần để phụ
huynh biết và phối hợp với giáo viên rèn luyện thêm cho trẻ.
Tuyên truyền, trao đổi với phụ huynh hướng dẫn, động viên, khuyến khích
trẻ thực hiện tích cực các nhiệm vụ vận động của trẻ tại gia đình, nhằm củng cố và
phát triển kết quả hoạt động giáo dục âm nhạc mà giáo viên đã giảng dạy.
Ví dụ: Phụ huynh có thể hỏi trẻ “Hơm nay đến lớp con được cơ dạy bài hát
gì? Con hãy hát cho bố mẹ cùng nghe nào”… Tùy vào quá trình học tập của trẻ, có
thể phụ huynh hướng dẫn cho trẻ thêm hoặc cho trẻ nghe nhạc, xem video các bài

Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Đào

23


Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc tại
trường Mầm non Hoa Pơ Lang
hát thiếu nhi lứa tuổi mầm non nhằm giúp trẻ mở rộng kiến thức và phát triển tài
năng âm nhạc sau này…
Phụ huynh cho trẻ tham gia các buổi lễ hội ở trong buôn làng như: lễ hội
“Mừng được mùa”, lễ hội “Cồng chiêng” … qua đó trẻ được cảm nhận nét âm nhạc
đậm đà bản sắc dân tộc, vùng miền.
Trẻ ở độ tuổi mầm non thường trú trọng vào các kỹ năng cảm thụ âm nhạc,
vận động trong mơi trường “Học bằng chơi, chơi mà học”. Vì vậy, phụ huynh có

thể sưu tầm, mua những đĩa nhạc dành cho em bé, hoặc những link nhạc cổ điển êm
diệu như các bản Sonate của Mozart trên Youtube để cho trẻ nghe tại nhà. Các bậc
phụ huynh cũng có thể sử dụng những bản nhạc êm dịu để ru trẻ ngủ, tập cho trẻ có
thói quen nghe những loại âm nhạc lành mạnh cũng giống như việc tập cho trẻ yêu
đọc sách hay. Trẻ được tham gia với các hoạt động giáo dục âm nhạc cịn giúp trẻ
hình thành sự nhạy cảm âm nhạc và tăng chỉ số EQ ở trẻ.
Ví dụ: Vận động phụ huynh hỗ trợ vật liệu mở để làm đồ dùng dạy học giáo
dục âm nhạc như: thùng giấy, lon sửa, bóng, chai nhựa, quần áo cũ, dụng cụ hóa
trang…
Vì thế giáo viên cần trao đổi, tuyên truyền với phụ huynh tạo mọi điều kiện
tốt nhất để trẻ được phát triển tiềm năng cảm thụ âm nhạc. Sự phối hợp giữa môi
trường âm nhạc ở trường lớp, từ cơ giáo và tại gia đình cùng phụ huynh sẽ tạo điều
kiện cộng hưởng cho trẻ tiếp thu tốt giai điệu âm nhạc. Âm nhạc chính là một ngôn
ngữ, một kỹ năng, một thế giới tốt đẹp cho trẻ học tập, bồi dưỡng và phát triển
năng khiếu.
c. Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp
Giải pháp đầu là tiền đề; giải pháp thứ hai là giải pháp giữ vai trò quan trọng,
then chốt quyết định cho sự thành công của đề tài khi khảo nghiệm, thử nghiệm và
áp dụng thực tiễn; giải pháp cuối cùng là giải pháp hỗ trợ cho giải pháp hai đạt kết
Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Đào

24


Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc tại
trường Mầm non Hoa Pơ Lang
quả tốt nhất. Và giữa chúng có mối quan hệ chặt chẽ với nhau, phối hợp đồng bộ và
sát với tình hình thực tế nhằm mục đích là giúp trẻ tích cực trong hoạt động giáo
dục âm nhạc.
d. Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu, phạm vi và

hiệu quả ứng dụng.
Khi vận dụng linh hoạt sáng tạo các phương pháp trong hoạt động giáo dục
âm nhạc giúp trẻ phát triển về thẩm mĩ, đạo đức, trí tuệ và thể lực một cách rõ rệt.
Trẻ tham gia học tập một cách tích cực, hứng thú, biết hát đúng giai điệu, lời ca và
thể hiện tốt sắc thái, tình cảm của bài hát, biết vận động sáng tạo theo nhạc từ đó
hình thành ở trẻ những kĩ năng, kĩ xảo trong hoạt động âm nhạc.

Kết quả thu được trong quá trình nghiên cứu thực hiện đề tài đó là:
TT Nội dung đánh giá

Khảo sát đầu năm
Đạt

Tỷ lệ

CĐ

(%)
1

Trẻ hứng thú, tích cực 16/32

Khảo sát cuối năm
Tỷ lệ

Đạt

(%)

Tỷ lệ

CĐ

(%)

Tỷ lệ
(%)

50

16/32

50

32/32

100

0

59,4

13/32

40,6

31/32

96,9

1/32

3,1

15/32

46,9

17/32

53,1

30/32

93,8

2/32

6,2

14/32

43,8

18/32

56,3

30/32

93,8

2/32

6,2

tham gia giờ học
2

Trẻ hát đúng giai điệu, lời 19/32
ca và thể hiện sắc thái,
tình cảm của bài hát

3

Khả năng vận động sáng
tạo theo nhạc

4

Trẻ hứng thú tham gia
biểu diễn văn nghệ

Qua bảng khảo sát trên tôi nhận thấy chất lượng giáo dục âm nhạc tăng rõ
rệt, chứng tỏ việc vận dụng các giải pháp, biện pháp trên có hiệu quả cao.
Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Đào

25