TLBD TOAN 4

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>MỜI CÁC BẠN ĐÊN VỚI CÂU LẠC BỘ TOÁN TIỂU HỌC </b>

<b>(violet.vn/toantieuhoc)</b>

<b>NƠI GIAO LƯU – TRAO ĐỔI VỀ CHUN MƠN TỐN TIỂU HỌC</b>

<b>SƠ ĐỒ ĐOẠN THẲNG VỚI CÁC PHẦN BẰNG NHAU</b>

Trong dạng tốn : "Tìm hai số khi biết tổng và tỉ số" phương pháp giải
bằng sơ đồ đoạn thẳng là phương pháp phù hợp nhất với tư duy cịn
mang tính trực quan của học sinh tiểu học. Khi vẽ sơ đồ, mỗi số được
biểu thị bằng một số phần bằng nhau để thể hiện tỉ số, chẳng hạn :

<b>Bài toán 1 :</b> Hai số có tổng bằng 360, biết 1/4 số thứ nhất bằng 1/6 số
thứ hai. Tìm hai số đó.

<b>Phân tích :</b> Bài toán đã cho biết một phần tư của số thứ nhất bằng một
phần sáu của số thứ hai, trong khi số thứ nhất chia làm 4 phần bằng
nhau, thì số thứ hai sẽ là 6 phần như thế.

<b>Giải :</b> Ta có sơ đồ sau :

Số thứ nhất là : 360 : (4 + 6) x 4 = 144
Số thứ hai là : 360 - 144 = 216

Đáp số : Số thứ nhất : 144 ; Số thứ hai : 216.

<b>Nhận xét :</b> Bài toán 1, phân số 1/4 và 1/6 là hai phân số có tử số bằng
1. Nếu ta thay hai phân số này bởi hai phân số có tử số bằng nhau,
chẳng hạn 3/4 và 3/6 thì vẫn đưa được về bàI tốn 1. Vậy khi tử số của
hai phân số khác nhau thì ta cần quy đồng tử số.

<b>Bài toán 2 :</b> Hai số có tổng là 230. Biết 3/4 số thứ nhất bằng 2/5 số
thứ hai. Tìm hai số đó.

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

Giải : 3/4 số thứ nhất bằng 2/5 số thứ hai hay 6/8 số thứ nhất bằng
6/15 số thứ hai. Do đó 1/8 số thứ nhất bằng 1/15 số thứ hai nên số thứ
nhất chia làm 8 phần bằng nhau thì số thứ hai gồm 15 phần như thế.
Ta có sơ đồ :

Số thứ nhất là : 230 : (8 + 15) x 8 = 80
Số thứ hai là : 230 - 80 = 150

Đáp số : Số thứ nhất : 80 ; Số thứ hai : 150.

Ta có thể thay đổi gi thiết để bài tốn có thêm các bước tính nữa mới
trở về dạng bài toán 2. Ta xét bài toán sau :

<b>Bài tốn 3 :</b> Hai số có tổng là 230. Nếu bớt số thứ nhất đi 1/4 của nó
và bớt số thứ hai đi 3/5 của nó thì được hai số mới bằng nhau. Tìm hai
số ban đầu.

<b>Phân tích :</b> Từ giả thiết ta thấy 1/4 = 3/4 (số thứ nhất) đúng bằng
1-3/5 = 2/5 (số thứ hai). Do đó bàI tốn trở về bàI tốn 2

Bây giờ ta xét tình huống phức tạp hơn

<b>Bài tốn 4 :</b> Tổng hai số bằng 104. Tìm hai số đó biết rằng 1/4 số thứ
nhất kém 1/6 số thứ hai là 4 đơn vị.

<b>Giải: </b>1/4 số thứ nhất cộng thêm 4 đơn vị thì bằng 1/6 số thứ hai nên
số thứ hai chia làm 6 phần bằng nhau thì mỗi phần chính là 1/4 số thứ

nhất cộng thêm 4 đơn vị. Ta có sơ đồ :

<b>Bài tốn 5 :</b> Ba tấm vi dài 105 m. Nếu cắt đi 1/9 tấm vải thứ nhất,3/7
tấm vải thứ hai và 1/3 tấm vải thứ ba thì phần cịn lại của ba tấm vải
bằng nhau. Hỏi lúc đầu mỗi tấm vải dài bao nhiêu mét ?

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3></div>

<!--links-->