Giáo trình Thực hành cơ bản hàn hơi và cắt kim loại - ĐH Sư Phạm Kỹ Thuật Nam Định

Giáo trình 4D - TH hàn hơi & cắt kim loại

Trình độ Cao đẳng/Đại học

Lời nói đầu
Giỏo trỡnh Thc hnh hàn hơi và cắt kim loại” được biên soạn dựa trên
cơ sở chương trình đào tạo thực hành Cao đẳng/ Đại học chuyên ngành công
nghệ Hàn thuộc Bộ môn Công nghệ Hàn, Khoa Cơ khí - Trường Đại học Sư
phạm Kỹ thuật Nam Định do Bộ Giáo dục & Đào tạo quy định.
Giáo trình “Thực hành hàn hơi và cắt kim loại” được thiết kế theo phương
pháp dạy học thực hành (4D). Do đó, việc biên soạn giáo trình đảm bảo tính
khoa học phù hợp với nội dung của từng kỹ năng theo năng lực thực hiện nhằm
đạt được hiệu quả cao nhất trong Dạy – Học thực hành.
Giáo trình “Thực hành hàn hơi và cắt kim loại” gồm các công nghệ tiên tiến
đã và đang được áp dụng rộng rãi trong lĩnh vực sản xuất như Hàn - Cắt hơi;
Cắt bằng hồ quang điện, Cắt bằng hồ quang Plasma phục vụ cho công tác Dạy Học thực hành theo phương pháp 4 D tại trường Đại học sư phạm kỹ thuật Nam
Định góp phần vào việc đào tạo đội ngũ Giáo viên Dạy nghề trình độ Cao
đẳng/Đại học đáp ứng nhu cầu ngày càng phát triển của xã hội.
Để giáo trình được hồn thiện, chúng tơi mong được sự góp ý kiến rộng
rãi của các độc giả.
Các

ý

kiến

đóng

góp

xin

được

gửi

về

Email:


Xin trân trọng cảm ơn!
T/M các tác giả

TS. NguyÔn Ngäc Hïng

TS NguyÔn Ngäc Hùng,Ths Vũ Ngọc Th-ơng

Đại học SPKT Nam Định

1


Giáo trình 4D - TH hàn hơi & cắt kim loại

Trình độ Cao đẳng/Đại học

MụC LụC
Lời nói đầu .......................................................................................................................... 1
MụC LụC ................................................................................................................................. 2
giáo trình (4d) Thực hành hàn hơi và cắt kim loại ................................. 6

I. Vị trí ......................................................................................................................... 6
II. Mục tiêu của giáo trình ........................................................................................... 6
III. Nội dung ................................................................................................................ 6
Bài 1: vận hành bộ thiết bị hàn hơi .................................................................... 8

I. Mục tiêu: .................................................................................................................. 8
II. Các nguồn lực : ....................................................................................................... 8
III. Néi dung:............................................................................................................... 8
PhiÕu sè 1: PhiÕu thiÕt kÕ häc tËp .......................................................................... 9
PhiÕu sè 2: PhiÕu lµm viƯc ................................................................................... 11
PhiÕu sè 3: PhiÕu chi tiÕt häc tËp ......................................................................... 12
PhiÕu sè 4: PhiÕu h-íng dÉn thùc hiƯn ................................................................ 13
PhiÕu sè 5A: PhiÕu häc tËp .................................................................................. 16
PhiÕu sè 5B: PhiÕu häc tËp................................................................................... 17
PhiÕu số 6: Phiếu đánh giá kết quả học tập ......................................................... 18
PhiÕu sè 7A: Giao bµi tËp nhãm .......................................................................... 19
PhiÕu sè 7B: Giao bài tập nhóm ........................................................................... 20
Bài 2: Hàn giáp mối thép các bon thấp( CT 31, S=2mm) bằng
ph-ơng pháp hàn hơi ở vị trí hàn bằng ......................................................... 21

I. Mục tiêu ................................................................................................................. 21
II. Các nguồn lực ....................................................................................................... 21
III. Nội dung .............................................................................................................. 21
PhiÕu sè 1: PhiÕu thiÕt kÕ häc tËp ........................................................................ 22
PhiÕu sè 2: PhiÕu lµm viƯc ................................................................................... 24
PhiÕu sè 3A: PhiÕu chi tiÕt häc tËp ...................................................................... 25
PhiÕu sè 3B: PhiÕu chi tiÕt häc tËp....................................................................... 26
PhiÕu sè 4: PhiÕu h-íng dÉn thực hiện ................................................................ 27
Bản vẽ phôi hàn ..................................................................................................... 29

Phiếu số 5A: PhiÕu häc tËp .................................................................................. 30
PhiÕu sè 5B: PhiÕu häc tập................................................................................... 31
Phiếu số 6: Phiếu đánh giá kết quả học tËp ......................................................... 32
PhiÕu sè 7A: PhiÕu giao bµi tËp nhãm ................................................................. 33
PhiÕu sè 7B: PhiÕu giao bµi tËp nhãm ................................................................. 34
Bài 3: Hàn giáp mối thép các bon thấp( CT 31, S=2mm) bằng
ph-ơng pháp hàn hơi ở vị trí hàn ngang ...................................................... 35

I. Mục tiêu ................................................................................................................. 35
II. Các nguồn lực ...................................................................................................... 35
III. Néi dung:............................................................................................................. 35
PhiÕu sè 1: PhiÕu thiÕt kÕ häc tËp ........................................................................ 36
PhiÕu sè 2: PhiÕu lµm viƯc ................................................................................... 38
PhiÕu sè 3A: PhiÕu chi tiÕt häc tËp ...................................................................... 39

TS Nguyễn Ngọc Hùng,Ths Vũ Ngọc Th-ơng

Đại học SPKT Nam Định

2


Giáo trình 4D - TH hàn hơi & cắt kim loại

Trình độ Cao đẳng/Đại học

Phiếu số 3B: Phiếu chi tiết häc tËp .......................................................................40
PhiÕu sè 4: PhiÕu h-íng dÉn thùc hiƯn ................................................................41
Bản vẽ phôi hàn .....................................................................................................43
Phiếu số 5A: Phiếu học tập ..................................................................................44

PhiÕu sè 5B: PhiÕu häc tËp ...................................................................................45
PhiÕu sè 6: PhiÕu đánh giá kết quả học tập ..........................................................46
Phiếu số 7A: Phiếu giao bµi tËp nhãm .................................................................47
PhiÕu sè 7B: PhiÕu giao bµi tập nhóm ..................................................................48
Bài 4: Hàn giáp mối thép các bon thấp( CT 31, S=2mm) bằng ph-ơng
pháp hàn hơi ở vị trí hàn đứng ............................................................................ 49

I. Mục tiêu .................................................................................................................49
II. Các nguồn lùc .......................................................................................................49
III. Néi dung ..............................................................................................................49
PhiÕu sè 1: PhiÕu thiÕt kÕ häc tËp ........................................................................50
PhiÕu sè 2: PhiÕu lµm viƯc ...................................................................................52
PhiÕu sè 3A: PhiÕu chi tiÕt häc tËp .......................................................................53
PhiÕu sè 3A: PhiÕu chi tiÕt häc tËp .......................................................................54
PhiÕu sè 4: PhiÕu h-íng dÉn thực hiện .................................................................55
Bản vẽ phôi hàn .....................................................................................................57
Phiếu số 5A: Phiếu häc tËp ..................................................................................58
PhiÕu sè 5B: PhiÕu häc tËp ...................................................................................59
PhiÕu sè 6: Phiếu đánh giá kết quả học tập ..........................................................60
Phiếu số 7A: PhiÕu giao bµi tËp nhãm .................................................................61
PhiÕu sè 7B: PhiÕu giao bài tập nhóm ..................................................................62
Bài 5: Hàn giáp mối thép các bon thấp( CT 31, S=2mm) bằng ph-ơng
pháp hàn hơi ở vị trí hàn trần ............................................................................. 63

I. Mục tiêu .................................................................................................................63
II. C¸c nguån lùc ......................................................................................................63
III. Néi dung ..............................................................................................................63
PhiÕu sè 1: PhiÕu thiÕt kÕ häc tËp ........................................................................64
PhiÕu sè 2: PhiÕu lµm viƯc ...................................................................................66
PhiÕu sè 3A: PhiÕu chi tiÕt häc tËp .......................................................................67

PhiÕu sè 3A: PhiÕu chi tiÕt häc tËp .......................................................................68
PhiÕu sè 4: PhiÕu h-ớng dẫn thực hiện .................................................................69
Bản vẽ phôi hàn .....................................................................................................71
Phiếu số 5A: PhiÕu häc tËp ..................................................................................72
PhiÕu sè 5B: PhiÕu häc tËp ...................................................................................73
Phiếu số 6: Phiếu đánh giá kết quả học tập ..........................................................74
PhiÕu sè 7A: PhiÕu giao bµi tËp nhãm ..................................................................75
PhiÕu sè 7B: Phiếu giao bài tập nhóm ...................................................................76
Bài 6: Hàn vảy đồng bằng ngọn lửa hàn hơi .............................................. 77

I. Mục tiêu .................................................................................................................77
II. C¸c nguån lùc .......................................................................................................77
III. Néi dung ..............................................................................................................77
PhiÕu sè 1. Phiếu thiết kế học tập .........................................................................78
Phiếu sô 2: Phiếu làm viÖc ...................................................................................80
PhiÕu sè 3A: PhiÕu chi tiÕt häc tËp .......................................................................81
PhiÕu sè 3B: PhiÕu chi tiÕt häc tËp ........................................................................82
TS NguyÔn Ngäc Hùng,Ths Vũ Ngọc Th-ơng

Đại học SPKT Nam Định

3


Giáo trình 4D - TH hàn hơi & cắt kim loại

Trình độ Cao đẳng/Đại học

Phiếu số 4: Phiếu h-ớng dẫn thực hiện ................................................................. 83
Bản vẽ phôi hàn ..................................................................................................... 85

Phiếu số 5A: PhiÕu häc tËp .................................................................................. 86
PhiÕu sè 5B: PhiÕu häc tập................................................................................... 87
Phiếu số 6: Phiếu đánh giá kết quả học tËp ......................................................... 88
PhiÕu sè 7A: PhiÕu giao bµi tËp nhãm ................................................................. 89
PhiÕu sè 7B: PhiÕu giao bµi tËp nhãm ................................................................. 90
Bài 7: Cắt kim loại bằng ngọn lửa khí cháy O2 + C2H2 ............................. 91

I. Mục tiêu ................................................................................................................. 91
II. Các nguån lùc ....................................................................................................... 91
III. Néi dung .............................................................................................................. 91
PhiÕu sè 2: PhiÕu lµm viƯc .................................................................................. 94
PhiÕu sè 3: PhiÕu chi tiÕt häc tËp ......................................................................... 95
PhiÕu s« 4: PhiÕu h-íng dÉn thùc hiÖn ................................................................ 96
PhiÕu sè 5A: PhiÕu häc tËp .................................................................................. 97
PhiÕu số 5B: Phiếu học tập................................................................................... 98
Phiếu số 6: Phiếu đánh giá kết quả học tập ......................................................... 99
Phiếu số 7A: Phiếu giao bµi tËp nhãm ............................................................... 100
PhiÕu sè 7B: PhiÕu giao bài tập nhóm ............................................................... 101
Bài 8: Cắt kim loại bằng hồ quang điện ...................................................... 102

I. Mục tiêu ............................................................................................................... 102
II. Các nguån lùc ..................................................................................................... 102
III. Néi dung ............................................................................................................ 102
PhiÕu sè 1: PhiÕu thiÕt kÕ häc tËp ...................................................................... 103
PhiÕu sè 2: PhiÕu lµm viƯc ................................................................................. 105
PhiÕu sè 3: PhiÕu chi tiÕt häc tËp ....................................................................... 106
PhiÕu sè 4: PhiÕu h-íng dÉn thùc hiƯn .............................................................. 107
PhiÕu sè 5A: PhiÕu häc tËp ................................................................................. 108
PhiÕu sè 5B: Phiếu học tập................................................................................. 109
Phiếu số 6: Phiếu đánh giá kÕt qu¶ häc tËp ....................................................... 110

PhiÕu sè 7A: PhiÕu giao bµi tËp nhãm ................................................................ 111
PhiÕu sè 7A: PhiÕu giao bµi tập nhóm ............................................................... 112
Bài 9: Cắt kim lọai bằng hồ quang Plasma............................................... 113

I. Mục tiêu ............................................................................................................... 113
II. Các nguồn lực ..................................................................................................... 113
III. Néi dung ............................................................................................................ 113
PhiÕu sè 1: ThiÕt kÕ häc tËp ............................................................................... 114
PhiÕu sè 2: PhiÕu lµm viƯc ................................................................................. 116
PhiÕu sè 3: PhiÕu chi tiÕt häc tËp ....................................................................... 117
PhiÕu sè 4: PhiÕu h-íng dÉn thùc hiƯn ............................................................... 118
PhiÕu sè 5A: PhiÕu häc tËp ................................................................................ 119
PhiÕu sè 5B: PhiÕu häc tập.................................................................................. 120
Phiếu số 6: Phiếu đánh giá kết quả học tËp ....................................................... 121
PhiÕu sè 7A: PhiÕu giao bµi tËp nhãm ............................................................... 122
PhiÕu sè 7B: PhiÕu giao bµi tËp nhãm ............................................................... 123
Tài liệu tham khảo ................................................................................................... 124

TS Nguyễn Ngọc Hùng,Ths Vũ Ngọc Th-ơng

Đại học SPKT Nam Định

4


Giáo trình 4D - TH hàn hơi & cắt kim loại

TS Nguyễn Ngọc Hùng,Ths Vũ Ngọc Th-ơng

Trình độ Cao đẳng/Đại học

Đại học SPKT Nam Định

5


Giáo trình 4D - TH hàn hơi & cắt kim loại

Trình độ Cao đẳng/Đại học

giáo trình (4d)
Thực hành hàn hơi và cắt kim loại
Trình độ đào tạo :
Ngành đào tạo :

Cao đẳng/Đại học
Công nghệ Hàn

Thời gian :

2 ĐVHT (60giờ)

I. Vị trí
Giáo trình phục vụ học phần thực hành hàn hơi và cắt kim loại đ-ợc bố trí sau
khi học xong các học phần thực hành nguội, thực hành gia công kim loại tấm, thực
hành cơ bản hàn bằng
II. Mục tiêu của giáo trình
- Vận hành sử dụng thành thạo thiết bị hàn hơi, cắt Plasma, cắt hồ quang điện
- Nhận biết đúng các loại vật liệu dùng trong hàn hơi và cắt kim loại nh- oxy,
khí cháy, que hàn, thuốc hàn, điện cực.

- lựa chọn chế độ hàn, cắt phù hợp với chiều dày vật hàn, vật cắt
- Hàn các mối hàn cơ bản đảm bảo yêu cầu kỹ thuật
- Thực hiện tốt công tác an toàn, phòng chống cháy nỉ vµ vƯ sinh x-ëng.
III. Néi dung
1. Néi dung tỉng quát và phân bổ thời gian
Tên kỹ
năng
1

Phân bổ thời gian
Nội dung

Vận hành bộ thiết bị hàn hơi

Tài liệu

Tổng

Thực

số giờ

hành

5

5

0

10

10

0

5

5

0

10

10

0

5

5

0

Kiểm tra

Hàn gi¸p mèi thÐp c¸c bon thÊp (CT
2

31, S = 2mm) bằng ph-ơng pháp hàn

khí ở vị trí hàn bằng
Hàn giáp mèi thÐp c¸c bon thÊp

3

(CT 31, S = 2mm) b»ng ph-ơng pháp
hàn khí ở vị trí hàn ngang.
Hàn giáp mối thép các bon thấp (CT

4

31, S = 2mm) bằng ph-ơng pháp hàn
khí ở vị trí hàn đứng

5

Hàn giáp mối thép các bon thấp (CT

TS Nguyễn Ngọc Hùng,Ths Vũ Ngọc Th-ơng

Đại học SPKT Nam Định

6


Giáo trình 4D - TH hàn hơi & cắt kim loại

Trình độ Cao đẳng/Đại học

31, S = 2mm ) bằng ph-ơng pháp hàn

khí ở vị trí hàn trần
6
7

Hàn vảy đồng bằng ngọn lửa hàn khí.
Cắt kim loại bằng ngọn lửa khí cháy
O2 + C2H2.

5

5

0

10

7

3

8

Cắt kim lọai bằng hồ quang điện.

5

5

0

9

Cắt kim läai b»ng hå quang Plasma

5

5

0

Tæng

60

57

3

2. Néi dung chi tiÕt

TS Nguyễn Ngọc Hùng,Ths Vũ Ngọc Th-ơng

Đại học SPKT Nam Định

7


Giáo trình 4D - TH hàn hơi & cắt kim loại

Trình độ Cao đẳng/Đại học

Bài 1: vận hành bộ thiết bị hàn hơi
I. Mục tiêu:
Kết nối thiết bị, lắp mỏ hàn, ống dẫn khí, van giảm áp vào bình ôxy, bình khí
Axetylen.
Thao tác lắp ráp trên thiết bị hàn khí chính xác theo yêu cầu kỹ thuật.
Thực hiện đầy đủ các b-ớc kiểm tra độ kín, độ an toàn của thiết bị hàn tr-ớc khi
tiến hành hàn.
Thực hiện tốt công tác an toàn phòng chống cháy nổ và vệ sinh phân x-ởng.
II. Các nguồn lực :
1. Dụng cụ- Thiết bị:
a. Dụng cụ cầm tay:
- Kìm, tuốc nơ vít hai cạnh, clê 16,18 mỏ lết cỡ từ 12 đến 22, hộp dụng cụ vạn
năng, dụng cụ đánh lửa.
b. Thiết bị:
- Van giảm áp đơn cấp, ống dẫn khí, bình khí ôxy, bình khí axêtylen
- Mỏ hàn hơi
2. Nguyên vật liệu:
- Khí oxy định mức 106lít/1SV/1ca thực tập
- Khí axêtylen 88lít/1SV/1 ca thực tập
3. Các điều kiện khác: Giáo trình Kỹ thuật hàn, máy chiếu đa năng, máy chiếu vật thể,
máy tính, x-ởng thực hành, tủ đựng dụng cụ, trang bị bảo hé lao ®éng.
III. Néi dung:

TS Ngun Ngäc Hïng,Ths Vị Ngäc Th-ơng

Đại học SPKT Nam Định

8

Giáo trình 4D - TH hàn hơi & cắt kim loại

Trình độ Cao đẳng/Đại học

phiếu số 1: Phiếu thiết kế học tập
Công việc/Kỹ năng:
Thời gian: 300

Vận hành bộ thiết bị hàn hơi

1. SV phải làm đ-ợc - Lắp mỏ hàn, ống dẫn khí, van giảm áp vào bình ôxy, bình khí
Axetylen.
gì trong công việc?
- Thao tác lắp ráp trên thiết bị hàn khí chính xác theo yêu cầu
kỹ thuật.
- Thực hiện đầy đủ các b-ớc kiểm tra độ kín, độ an toàn của
thiết bị hàn tr-ớc khi tiến hành hàn.
- Thực hiện tốt công tác an toàn phòng chống cháy nổ và vệ
sinh phân x-ởng.
2. SV làm công việc
đó nh- thế nào?
3. SV phải làm đ-ợc

Theo phiếu h-ớng dẫn thực hiƯn.
Cung cÊp: PhiÕu h-íng dÉn thùc hiƯn

g× khi kÕt thóc huấn Tín hiệu: Theo yêu cầu của GV h-ớng dẫn
luyện? (Mục tiêu thực Ai: SV ngành Công nghệ Hàn có khả năng.
hiện cuối cùng)

Làm gì: Vận hành bộ thiết bị hàn hơi
Trong thời gian: 25'
Tốt thế nào: Đúng quy trình và đảm bảo an toàn

4. Tổ chức dạy học 1. Thực hành lại sau khi GV trình diễn kỹ năng (12 SV)
nh- thÕ nµo?

2. Thùc hµnh cã h-íng dÉn.

A. SV cần có những 3. Thực hành độc lập.
hoạt động gì?
B.

Cần

có

những 1. PhiÕu h-íng dÉn thùc hiƯn; m¸y chiÕu Projector; m¸y vi

dụng cụ trực quan tính, bản vẽ góc độ mỏ hàn, dao động mỏ hàn, các loại phôi
hay tài liệu häc tËp hµn cho tõng b-íc theo phiÕu h-íng dÉn thực hiện.
2. Bản vẽ nguyên lý cấu tạo thiết bị hàn hơi
gì?
C. GV cần có những 1. Kiểm tra sĩ số, phù hiệu, trang phục bảo hộ lao động.
hoạt động nào khác?

2. Mục tiêu bài giảng.
3. Trình diễn kỹ năng kết nối vận hành bộ thiết bị hàn hơi.
4. GV nhận xét về thao tác và kỹ năng thực hành (của 12 SV)

TS Nguyễn Ngọc Hùng,Ths Vũ Ngọc Th-ơng

Đại học SPKT Nam Định

9


Giáo trình 4D - TH hàn hơi & cắt kim loại

Trình độ Cao đẳng/Đại học

5. Các dạng hỏng, nguyên nhân, cách khắc phục.
6. Tổng kết, đánh giá, rút kinh nghiệm buổi thực tập.
D. Cần giao những đề Nghiên cứu đ-a ra những nhận xét của cá nhân về kinh nghiệm
án hoặc những vấn đề khi thực hiện bài tập (các dạng hỏng mà bản thân gặp phải
quyết trong quá trình thực tập. Liên hệ với vận hành thiết bị hàn hồ
trong t-ơng lai? Điều quang tay)
gì

cần

giải

kiện thực hiện?

Thiết bị và vật liệu hàn.

TS Nguyễn Ngọc Hùng,Ths Vũ Ngọc Th-ơng

Đại học SPKT Nam Định

10


Giáo trình 4D - TH hàn hơi & cắt kim loại

Trình độ Cao đẳng/Đại học

Phiếu số 2: Phiếu làm việc

Họ và tên..............
Cấu phần

Thời gian dự kiến

Tuyên bố

5 phút
Cung cấp:

- Bản quy trình vận hành
- Các yêu cầu kỹ thuật của thiết bị (theo phiếu 4D).

Tín hiệu:

Theo yêu cầu của GV h-ớng dẫn

Ai:

SV ngành Công nghệ Hàn có khả năng.

Làm gì:

Vận hành bộ thiết bị hàn hơi

Trong thời gian:

25

Tốt thế nào:

- Đúng quy trình
- Đảm bảo an toàn phòng chống cháy nổ

TS Nguyễn Ngọc Hùng,Ths Vũ Ngọc Th-ơng

Đại học SPKT Nam §Þnh

11


Giáo trình 4D - TH hàn hơi & cắt kim loại

Trình độ Cao đẳng/Đại học

Phiếu số 3: Phiếu chi tiết học tập
Các yêu cầu vận hành thiết bị

Thời gian dự kiến:

10 phút

- Máy tính.
- Các yêu cầu kỹ
thuật của thiết bị
- Máy Projector
- Phông máy chiếu

Yêu cầu kỹ thuật:
- Đảm bảo kín khít
- Đúng vị trí
- Sử đụng đúng loại van giảm áp, đúng áp suất khí đ-ợc quy
định
- Điều chỉnh đúng áp suất làm việc
Chú ý: - Thực hiện ở phần 2 mục tiêu bài giảng.
- Nêu rõ các yêu cầu kỹ thuật để SV nắm đ-ợc và thực hiện tốt.

TS Nguyễn Ngọc Hùng,Ths Vũ Ngọc Th-ơng

Đại học SPKT Nam Định

12


Giáo trình 4D - TH hàn hơi & cắt kim loại

Trình độ Cao đẳng/Đại học

Phiếu số 4: Phiếu h-ớng dẫn thực hiện
Khóa học

Cao đẳng/ Đại học ngành Công nghệ Hàn

Công việc

Vận hành bộ thiết bị Hàn hơi

Liệt kê toàn bộ các b-ớc và kiến thức về kỹ thuật để tiến hành công việt từ lúc khởi điểm đến
hoàn thành. Đánh số thứ tự các b-ớc. Viết hoặc in rõ ràng, dễ đọc. Sử dụng mặt sau của phiếu
nếu cần

TT

Các b-ớc

Có

Không

Chuẩn bị thiết bị hàn: Mỏ hàn hơi, bình khí Oxy, van giảm áp
1

bình ôxy, bình khí axetylen, ống dẫn khí, bép hàn
Chuẩn bị dụng cụ: Kéo tay, máy mài, bàn chải sắt, giũa, đe, búa,

2

th-ớc lá 500mm, mỏ lết cỡ từ 12 đến 22, chìa vặn van bình khí
Lắp van giảm áp vào bình khí oxy
- Kiểm tra gioăng của van giảm áp

3

- Lắp van giảm áp ôxy vào bình sao cho lỗ xả khí của van an toàn
quay xuống phía d-ới
- Dùng mỏ lết xiết chặt đai ốc

4

Nới lỏng vít điều chỉnh van giảm áp
- Nới lỏng vít điều chỉnh tới khi quay nhẹ nhàng
Mở van ở bình khí oxy
- Không đứng phía tr-ớc van giảm áp

5

- Quay chìa vặn mở van bình khí nhẹ nhàng khoảng 1 vòng.
- Kiểm tra áp suất bình khí trên đồng hồ áp suất cao.
- Để chìa vặn trên van chai khí
Kiểm tra rò khí
- Dùng n-ớc xà phòng để kiểm tra

6

- Kiểm tra các bộ phận: van bình khí, chỗ lắp ghép giữa van giảm
áp và bình khí, chỗ lắp ghép giữa vít điều chỉnh và thân van giảm
áp, chỗ lắp đồng hồ đo áp suất.

TS Nguyễn Ngọc Hùng,Ths Vũ Ngọc Th-ơng

Đại học SPKT Nam Định

13


Giáo trình 4D - TH hàn hơi & cắt kim loại

Trình độ Cao đẳng/Đại học

Lắp van giảm áp Axetylen
- Kiểm tra các h- hại của gioăng
- Điều chỉnh phần dẫn khí vào van giảm áp nhô ra khỏi mặt trong
7

của gá kẹp khoảng 20cm.
- Để van giảm áp nghiêng 450
- Xiết chặt gá kẹp

8

Nới lỏng vít điều chỉnh van giảm ¸p
- Níi láng vÝt ®iỊu chØnh tíi khi quay nhĐ nhàng
Mở van ở bình khí axetylen
- Không đứng phía tr-ớc van giảm áp

9

- Quay chìa vặn mở van bình khí nhẹ nhàng khoảng vòng.
- Kiểm tra áp suất bình khí trên đồng hồ áp suất cao.
- Để chìa vặn trên van chai khí

Kiểm tra rò khí
- Dùng n-ớc xà phòng để kiểm tra

10

- Kiểm tra các bộ phận: van bình khí, chỗ lắp ghép giữa van giảm
áp và bình khí, chỗ lắp ghép giữa vít điều chỉnh và thân van giảm
áp, chỗ lắp đồng hồ đo áp suất.

11

Lắp bép hàn
- Lựa chọn bép hàn phù hợp chiều dày vật hàn
Lắp ống dẫn khí ôxy
- Lắp ống dẫn khí oxy vào vị trí nối của van giảm áp và vào mỏ

12

hàn (chú ý ống dẫn ôxy màu xanh)
- Xiết chặt đầu nối bằng vòng hÃm
Điều chỉnh áp suất khí ôxy

13

- Quay nhẹ nhàng vít điều chỉnh van giảm áp ôxy cùng chiều kim
đồng hồ.
- Điều chỉnh áp suất ôxy ở mức 1,5kg/cm2

14

KiĨm tra ®é hót
- Më van Axetylen, më van oxy

TS Nguyễn Ngọc Hùng,Ths Vũ Ngọc Th-ơng

Đại học SPKT Nam Định

14


Giáo trình 4D - TH hàn hơi & cắt kim loại

Trình độ Cao đẳng/Đại học

- Kiểm tra độ hút tại điểm nối ống dây axetylen trên mỏ hàn(
trong tr-ờng hợp không có độ hút thì thay mỏ hàn).
- Đóng van ôxy và axetylen
Lắp ống dẫn khí Axetylen
15

- Lắp ống dẫn khí axetylen vào van giảm áp và mỏ hàn(ống màu đỏ).
- Xiết chặt điểm nối bằng vòng hÃm
Điều chỉnh áp suất khí axetylen

16

- Quay nhẹ vít điều chỉnh van giảm áp cùng chiều kim đồng hồ.
- Điều chỉnh áp suất khí axetylen ở mức 0,15kg/cm2
Kiểm tra rò khí ở các vị trí:
- Phần nối ống dẫn khí vào van giảm áp.

17

- Phần nối ống dẫn khí vào mỏ hàn
- Các van của mỏ hàn
- Phần lắp ghép bép hàn vào đầu mỏ hàn
Xả khí hỗn hợp kiểm tra sự l-u thông khí
- Tr-ớc khi xả khí kiểm tra xung quanh không có lửa.

18

- Mở van axetylen khoảng 10 giây.
- Kiểm tra khí xả bằng cách đ-a mỏ hàn lại gần thùng đựng n-ớc
và quan sát mặt n-ớc.
- Sau khi xả khí kiểm tra đóng các van lại
Kết thúc quá trình vận hành
- Đóng van ở bình khí Axêtylen và bình oxy

19

- Quan sát đồng hồ đến khi l-ợng khí còn d- trong ống đà thoát
hết ra ngoài mỏ hàn.
- Vặn chặt nút điều chỉnh xêtylen ở mỏ hàn.
- Vặn chặt nút điều chỉnh oxy ở mỏ hàn

TS Nguyễn Ngọc Hùng,Ths Vũ Ngọc Th-ơng

Đại học SPKT Nam Định

15

Giáo trình 4D - TH hàn hơi & cắt kim loại

Trình độ Cao đẳng/Đại học

Phiếu số 5A: Phiếu học tập
Các dạng hỏng, nguyên nhân và
Thời gian dự
kiến: 5 phút
cách khắc phục
Các dạng hỏng, nguyên nhân
1. Khí bị rò tại các nút nối
cách khắc phục.
Nguyên nhân:
- Máy Projector.
- Siết các đai ốc ch-a chặt, ống bị rò tại đầu
Khắc phục
- Máy vi tính
- Siết lại đai ốc
- Phông máy chiếu
- Cắt bớt đầu một ít qua phần bị rò

2. Đầu chai bị rò khí
Nguyên nhân
- Siết các đai ốc ch-a chặt
- Bề mặt nối bị mòn
Khắc phục
- Siết lại đai ốc
- Lót thêm miếng da

3. Kim áp kế áp suất thấp chỉ giá trị quá cao
Nguyên nhân
- Điều chỉnh áp suất quá lớn
- Hỏng van giảm áp
Khắc phục
- Điều chỉnh lại
- Thay van giảm áp

Chú ý:: Đây là những dạng sai hỏng chính phát sinh khi hàn khí.

TS Nguyễn Ngọc Hùng,Ths Vũ Ngọc Th-ơng

Đại học SPKT Nam Định

16


Giáo trình 4D - TH hàn hơi & cắt kim loại

Trình độ Cao đẳng/Đại học

Phiếu số 5B: Phiếu học tập
An toàn lao động và vệ sinh công nghiệp

- Máy Projector.
- Máy vi tính
- Phông máy chiếu

Thời gian dự kiến:
5 phút

* Kỹ thuật an toàn đối với bình khí:
- Bình Axêtylen và bình ôxy phải để cách xa ngọn lửa trần ít
nhất 5mét.
- Truớc khi lắp van giảm áp phải khẽ mở van khoá để thổi hết
bụi bẩn nằm trên đ-ờng dẫn khí, việc mở van khoá phải nhẹ nhàng
tránh xảy ra hiện t-ợng cháy nổ bình ôxy do mở van quá nhanh. Sau
khi lắp van giảm áp cần phải mở van khoá từ từ để tránh làm hỏng
màng của van giảm áp.
- Không đuợc để bình Axêtylen và bình ôxy ở gần đầu mỡ,
các chất cháy và các chai dễ bắt lửa.
- Khi vận chuyển các bình Axêtylen và bình ôxy phải thật
nhẹ nhàng tránh va chạm mạnh.
* Kỹ thuật an toàn đối với van giảm áp:
- Van giảm áp của loại khí nào chỉ đuợc phép dùng riêng cho
khí ấy, không đ-ợc dùng lẫn lộn.
- Tr-ớc khi lắp van giảm áp phải kiểm tra xem ống nhánh trên van
khoá của bình Axêtylen và bình ôxy có dầu mỡ và bụi bẩn không.
- Khi ngừng hàn hoặc cắt trong một thời gian ngắn phải đóng
kín các van khoá trên nguồn cung cấp khí. Nếu ngừng làm việc lâu
(từ 1 giờ trở lên) thì tr-ớc khi đóng van khoá phải nới lỏng vít điều
chỉnh trên van giảm áp cho đến khi ¸p kÕ ë buång ¸p lùc thÊp chØ sè
0 míi thôi.
- Hằng tháng phải dùng n-ớc xà phòng bôi trên các phần nối
của van để kiểm tra xem van có hở không.
- Thực hiện đầy đủ các biện pháp phòng cháy chữa cháy.

Chú ý:: Đây là những kỹ thuật cơ bản về an toàn khi hàn hơi.

TS Nguyễn Ngọc Hùng,Ths Vũ Ngọc Th-ơng

Đại học SPKT Nam Định

17


Giáo trình 4D - TH hàn hơi & cắt kim loại

Trình độ Cao đẳng/Đại học

Phiếu số 6: Phiếu đánh giá kết quả học tập
Đánh giá kết quả

Thời gian dự kiến:
5 phút

- Máy Projector.
Nội dung
1. Kiến thức: Nguyên lý hoạt động của thiết bị hàn hơi
- Phông máy chiếu * Ph-ơng thức đánh giá: Thông qua vấn đáp, đàm thoại
- Máy vi tính

2.Kỹ năng
- Lắp đặt thiết bị hàn khí
- Kiểm tra độ an toàn
* Ph-ơng thức đánh giá:
Thông qua quan sát ghi ở sổ theo dõi, kiểm tra quy trình thực hiện
3. Thái độ
An toàn lao động, vệ sinh công nghiệp, tính cẩn thận và chính xác
* Ph-ơng thức đánh giá:

Thông qua quan sát, kết quả ghi ở sổ theo dõi.

TS Nguyễn Ngọc Hùng,Ths Vũ Ngọc Th-ơng

Đại học SPKT Nam §Þnh

18


Giáo trình 4D - TH hàn hơi & cắt kim loại

Trình độ Cao đẳng/Đại học

Phiếu số 7A: giao bài tập nhóm
Kỹ năng: Vận hành bộ thiết bị hàn hơi.
Kiểu hoạt động nhóm (chọn một)
- Động nÃo.
- Sắm vai.
- Đóng kịch.
- Kinh nghiệm.

Nghiên cứu tình huống

- Thực hành kỹ năng
- Giả định .
- Nhóm tập trung.

Mục tiêu hoạt động
- Tại sao bạn chọn hoạt động đó?
- Bạn muốn SV thực hiện những gì?

- Mong đợi kết quả gì?
- SV sẽ đ-ợc học những gì?

- SV thực hành kỹ năng
- Thực hành độc lập kỹ năng theo ba nhóm
có sự h-ớng dẫn của GV
- SV thành thạo kỹ năng:
- Trình tự thực hiện kỹ năng vận hành sử
dụng thiết bị hàn hơi.

Hình thøc nhãm
- Bao nhiªu nhãm?
- 3 nhãm.
- 7 ng-êi.
- Sè ng-ời mỗi nhóm (4 7)
- Chia nhóm (theo ngẫu nhiên, nhóm - Ngẫu nhiên.
nghề, chuyên đề)

Thời gian
Chuẩn bị Làm việc thực sự của
nhóm
nhóm

10
15 7hv = 105
Công việc

Thời gian

Báo cáo

Rút kinh nghiệm

Tổng cộng

15

135

Nhóm 1: (Làm ở máy số 1) Thực hành kỹ năng Vận hành bộ
thiết bị hàn hơi. Mỗi SV thực hiện toàn bộ quy trình theo phiếu
h-ớng dẫn thực hiện. Các SV còn lại trong nhóm ngồi quan sát
và đ-a ra nhận xét cá nhân. GV tham gia h-ớng dẫn
Nhóm 2: (Làm ở máy số 2) Thực hành kỹ năng Vận hành bộ
thiết bị hàn hơi. Mỗi SV thực hiện toàn bộ quy trình theo phiếu
h-ớng dẫn thực hiện. Các SV còn lại trong nhóm ngồi quan sát
và đ-a ra nhận xét cá nhân. GV tham gia h-ớng dẫn
Nhóm 3: (Làm ở máy số 3) Thực hành kỹ năng Vận hành bộ
thiết bị hàn hơi. Mỗi SV thực hiện toàn bộ quy trình theo phiếu
h-ớng dẫn thực hiện. Các SV còn lại trong nhóm ngồi quan sát
và đ-a ra nhận xét cá nhân. GV sẽ tham gia h-ớng dẫn
135

Trình bày

TS Nguyễn Ngọc Hùng,Ths Vũ Ngọc Th-ơng

Đại học SPKT Nam Định

19

Giáo trình 4D - TH hàn hơi & cắt kim loại

Trình độ Cao đẳng/Đại học

Phiếu số 7B: giao bài tập nhóm
Kỹ năng: Vận hành bộ thiết bị hàn hơi.
Kiểu hoạt động nhóm (chọn một)
- Động nÃo.
- Sắm vai.
- Đóng kịch.
- Kinh nghiệm.

- Nghiên cứu tình huống

- Thực hành kỹ năng
- Giả định .
- Nhóm tập trung.

Mục tiêu hoạt động
- Tại sao bạn chọn hoạt động đó?
- Bạn muốn SV thực hiện những gì?
- Mong đợi kết quả gì?

- SV thực hành kỹ năng
- Thực hành độc lập kỹ năng theo ba nhóm
- SV thành thạo kỹ năng:
- Trình tự thực hiện kỹ năng vận hành sử
dụng thiết bị hàn khí.

- SV sẽ đ-ợc học những gì?

Hình thức nhóm
- Bao nhiêu nhóm?
- 3 nhóm.
- 7 ng-ời.
- Số ng-ời mỗi nhóm (4  7)
- Chia nhãm (theo ngÉu nhiªn, nhãm - NgÉu nhiên.
nghề, chuyên đề)

Thời gian
Chuẩn bị Làm việc thực sự của
nhóm
nhóm

10
15 7hv = 105
Công việc

Thời gian

Báo cáo

Rút kinh nghiệm

Tổng cộng

15

135

Nhóm 1: (Làm ở máy số 1) Thực hành kỹ năng Vận hành bộ
thiết bị hàn hơi. Mỗi SV thực hiện toàn bộ quy trình theo phiếu
h-ớng dẫn thực hiện. Các SV còn lại trong nhóm ngồi quan sát
và đ-a ra nhận xét cá nhân. GV quan sát
Nhóm 2: (Làm ở máy số 2) Thực hành kỹ năng Vận hành bộ
thiết bị hàn hơi. Mỗi SV thực hiện toàn bộ quy trình theo phiếu
h-ớng dẫn thực hiện. Các SV còn lại trong nhóm ngồi quan sát
và đ-a ra nhận xét cá nhân. GV quan sát
Nhóm 3: (Làm ở máy số 3) Thực hành kỹ năng Vận hành bộ
thiết bị hàn hơi. Mỗi SV thực hiện toàn bộ quy trình theo phiếu
h-ớng dẫn thực hiện. Các SV còn lại trong nhóm ngồi quan sát
và đ-a ra nhận xét cá nhân. GV quan sát
135

Trình bày

TS Nguyễn Ngọc Hùng,Ths Vũ Ngọc Th-ơng

Đại học SPKT Nam Định

20


Giáo trình 4D - TH hàn hơi & cắt kim loại

Trình độ Cao đẳng/Đại học

Bài 2: Hàn giáp mối thép các bon thấp( CT 31, S=2mm) bằng

ph-ơng pháp hàn hơi ở vị trí hàn bằng
I .Mục tiêu:
- Chuẩn bị đầy đủ dụng cụ thiết bị hàn hơi, dụng cụ đo kiểm
- Chuẩn bị phôi hàn và gá phôi đảm bảo yêu cầu kỹ thuật
- Chọn đ-ờng kính que, công suất ngọn lửa, vận tốc hàn phù hợp. Chọn đúng
ph-ơng pháp hàn, ngọn lửa hàn, góc nghiêng mỏ và ph-ơng pháp chuyển động mỏ hàn,
que hàn.
- Hàn mối hàn giáp mối ở vị trí hàn bằng đảm bảo độ sâu ngấu và không rỗ khí,
cháy cạnh, nứt
- Kiểm tra đánh giá đúng chất l-ợng
- Thực hiện tốt công tác an toàn lao động và vệ sinh công nghiệp
II. Các nguồn lực:
1. Dụng cụ- Thiết bị:
a. Dụng cụ cầm tay:
Kìm, tuốc nơ vít 2 cạnh , clê 16, 18, mỏ lết cỡ từ 12 đến 22, hộp dụng cụ vạn năng,
dụng cụ đánh lửa.
b. Thiết bị:
Van giảm áp đơn cấp, ống dẫn khí, bình khí ôxy, bình khí axêtylen, mỏ hàn hơi
2. Nguyên vật liệu:
- Khí oxy định mức 106lit/1SV/1ca thực tập
- Khí axêtylen 88lít/1SV/1 ca thực tập
- Thép tấm dày 2 mm 0,36 kg/1SV/1ca thực tập
- Dây hàn phụ 0,07kg/1SV/1ca thực tập
3. Các điều kiện khác: Giáo trình Kỹ thuật hàn, máy chiếu đa năng, máy chiếu vật
thể, máy tính , x-ởng thực hành, tủ đựng dụng cụ, trang bị BHLĐ.
III. Nội dung:

TS Nguyễn Ngọc Hùng,Ths Vũ Ngọc Th-ơng

Đại học SPKT Nam Định

21


Giáo trình 4D - TH hàn hơi & cắt kim loại

Trình độ Cao đẳng/Đại học

Phiếu số 1: Phiếu thiết kế học tập
Công việc/Kỹ năng: Hàn giáp mối thép các bon thấp
(CT31, S=2mm)bằng ph-ơng pháp hàn hơi ở vị trí hàn bằng

Thời gian: 600

1. SV phải làm đ-ợc - Hàn đ-ợc mối Hàn bằng giáp mối 2 tấm thép CT31 bằng
gì trong công việc?

ph-ơng pháp hàn hơi đảm bảo các yêu cầu kỹ thuật:
- Bề rộng mối hàn b = 6 mm; chiều cao mối hàn h = 1 mm.
Bề mặt mối hàn phẳng; Mối hàn không rỗ khí, cháy cạnh.
- Trong thời gian 25'

2. SV làm công việc
Theo phiếu h-ớng dẫn thực hiện.

đó nh- thế nào?
3. SV phải làm đ-ợc

Cung cấp: Bản vẽ chế tạo mối hàn giáp mối; Các yêu cầu kỹ

gì khi kết thúc huấn thuật của mối hàn. Phiếu h-ớng dẫn thực hiện
luyện?

(Mục

tiêu Tín hiệu: Theo yêu cầu của GV h-ớng dẫn

thực hiện cuối cùng)

Ai: SV ngành Công nghệ Hàn có khả năng.
Làm gì: Hàn bằng giáp mối 2 tấm thép CT31
bằng ph-ơng pháp hàn hơi.
Trong thời gian: 25'
Tốt thế nào: Mối hàn đảm bảo kích th-ớc: bỊ réng mèi hµn
b = 6 mm; chiỊu cao mèi hàn h = 1 mm. Bề mặt mối hàn
phẳng; Mối hàn không rỗ xỉ, rỗ khí, cháy cạnh..

4. Tổ chức dạy học 1. Thực hành lại sau khi GV trình diễn kỹ năng (12 SV)
nh- thế nào?

2. Thực hành có h-ớng dẫn.

A. SV cần có những 3. Thực hành độc lập.
hoạt động gì?
B. Cần có những 1. Máy chiếu Projector, máy vi tính: Bản vẽ và các yêu cầu
dụng cụ trùc quan KT cđa mèi hµn.
hay tµi liƯu häc tËp 2. PhiÕu h-íng dÉn thùc hiƯn; m¸y chiÕu Projector; m¸y vi
tính, bản vẽ phôi; gá đính phôi; góc độ mỏ hàn, dao động mỏ
gì?
hàn, các loại phôi hàn cho từng b-íc theo phiÕu h-íng dÉn

thùc hiƯn.

TS Ngun Ngäc Hïng,Ths Vị Ngọc Th-ơng

Đại học SPKT Nam Định

22


Giáo trình 4D - TH hàn hơi & cắt kim loại

Trình độ Cao đẳng/Đại học

3. Máy chiếu Projector, máy vi tính và bản vẽ các dạng hỏng.
C. GV cần có nh÷ng 1. KiĨm tra sÜ sè, phï hiƯu, trang phơc bảo hộ lao động.
hoạt động nào khác? 2. Mục tiêu bài giảng.
3. Trình diễn kỹ năng Hàn bằng giáp mối 2 tấm thép CT31
bằng ph-ơng pháp hàn hơi.
4. GV nhận xét về thao tác và kỹ năng thực hành (của 12 SV)
5. Các dạng hỏng, nguyên nhân, cách khắc phục.
6. Tổng kết, đánh giá, rút kinh nghiệm buổi thực tập.
D. Cần giao những Nghiên cứu đ-a ra những nhận xét của cá nhân về kinh
đề án hoặc những nghiệm khi thực hiện bài tập (các dạng hỏng mà bản thân gặp
vấn đề gì cần giải phải trong quá trình thực tập. Liên hệ với hàn hồ quang tay)
quyết trong t-ơng
lai?
Điều kiện th-c hiện?

Thiết bị hàn, Vật hàn.

TS Nguyễn Ngọc Hùng,Ths Vũ Ngọc Th-ơng

Đại học SPKT Nam Định

23


Giáo trình 4D - TH hàn hơi & cắt kim loại

Trình độ Cao đẳng/Đại học

Phiếu số 2: Phiếu làm việc

Họ và tên....................
Cấu phần

Thời gian dự kiến:

Tuyên bố

5 phút
Cung cấp:

- Bản vẽ chế tạo mối hàn giáp mối
- Các yêu cầu kỹ thuật của mối hàn (theo phiếu 4D).

Tín hiệu:

Theo yêu cầu của GV h-ớng dẫn

Ai:

SV ngành Công nghệ hàn có khả năng

Làm gì:

Hàn giáp mối thép các bon thấp ( CT 31, S=2mm ) bằng ph-ơng
pháp hàn hơi ở vị trí hàn bằng

Trong thời gian:

25

Tốt thế nào:

- Mối hàn đảm bảo kích th-ớc bề rộng mối hàn b =6 mm; chiều cao
mối hàn h = 1mm.
- Bề mặt mối hàn đồng đều
- Mối hàn không rỗ xỉ, rỗ khí, cháy cạnh...

TS Nguyễn Ngọc Hùng,Ths Vũ Ngọc Th-ơng

Đại học SPKT Nam §Þnh

24


Giáo trình 4D - TH hàn hơi & cắt kim loại

Trình độ Cao đẳng/Đại học

Phiếu số 3A: phiếu chi tiết học tập
Bản vẽ và các yêu cầu của mối hàn

Thời gian dự kiến:
5 phút

- Máy tính.
- Bản vẽ và các yêu cầu kỹ
thuật của mối hàn.
- Máy Projector
- Phông máy chiếu
Yêu cầu kỹ thuật:
-

Mối hàn đảm bảo kích th-ớc: Bề réng mèi
hµn b = 6 mm, ChiỊu cao mèi hµn h = 1 mm;

-

Bề mặt mối hàn đồng đều

-

Mối hàn không rỗ khí, cháy cạnh, mối hàn bị
xốp.

Chú ý:
- Thực hiện ở phần 2 mục tiêu bài giảng.
- Nêu rõ các yêu cầu kỹ thuật để SV nắm đ-ợc và thực hiện tốt.

TS Nguyễn Ngọc Hùng,Ths Vũ Ngọc Th-ơng

Đại học SPKT Nam Định

25