Dem nay Bac khong ngu

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>TiẾT 93-94</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

I/ Đọc – Chú thích:

<b>1/ Tác giả:</b>

- <b>Nêu một vài nét về tác giả </b>
<b>Minh Huệ?</b>

- Minh Huệ tên thật là Nguyễn
Thái, sinh năm 1927. ở Nghệ An.
Làm thơ từ thới kháng chiến

chống Pháp.

<b>2/ Tác Phẩm</b>:

<b>-Cho biết hoàn cảnh và thời gian </b>
<b>sáng tác bài thơ?</b>

- Bài thơ” Đêm nay Bác khơng ngủ “.
Viết dựa trên sự kiện có thật: Trong
chiến dịch biên giới cuối năm

1950.Bác Hồ trực tiếp ra mặt trận theo
dõi và chỉ huy chiến đấu của bộ đội
và nhân dân ta.

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

<b>II/ Tìm hiểu văn bản:</b> -<b>Bài thơ viết theo phương thức </b>

<b>biểu đạt nào? </b>

- Phương thức tự sự và miêu tả,
biểu cảm.

<b>Bài thơ kể lại câu chuyện gì?</b>

- Một đêm khơng ngủ trên đường đi
chiến dịch của Bác.

<b>- Trong truyện xuất hiện những </b>
<b>nhân vật nào? </b>

- Bác Hồ và anh đội viên.

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

-Bác Hồ là nhân vật hiện ra qua sự
miêu tả của người kể

-Anh đội viên là nhân vật trực tiếp
bộc lộ cảm xúc, và suy nghĩ của
mình.

<b>1/ Hình ảnh Bác hồ:</b>

-<b>Đọc lại hai khổ thơ đầu</b>:

-Anh đội viên thức dậy
Thấy trời khuya lắm rồi
Mà sao Bác vẫn ngồi
Đêm nay Bác không ngủ

Lặng yên bên bếp lửa
Vẻ mặt Bác trầm ngâm
Ngoài trời mưa lâm thâm
Mái liều tranh xơ xác

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

<b>- Hãy cho biết hoàn cảnh ,thời gian, </b>
<b>địa điểm câu chuyện?(chia tổ thảo </b>
<b>luận).</b>

<b>1/Hình ảnh Bác Hồ:</b>
<b>a/ Hình dáng và tư thế:</b>

<b>- Hồn cảnh</b>: trên đường đi chiến

dịch ,trời mưa lâm thâm và lạnh.

- <b>Thời gian</b>: Một đêm khuya, từ

lúc anh đội viên thức dậy lần đầu
cho đến lúc anh thức dậy lần thứ
ba và rồi thức luôn cùng Bác.

- <b>Địa điểm</b>: Trong một mái lều

tranh xơ xác, nơi trú tạm của bộ
đội trong đêm.

<b>-Bác Hồ hiện lên qua cái nhìn của </b>
<b>anh chiến sĩ được thể hiện qua </b>
<b>những từ ngữ và hình ảnh nào?</b>

-Bác ngồi yên lặng,
--Vẻ mặt trầm ngâm.

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

-<b>Nét ngoại hình ấy nói lên điều </b>
<b>gì ở Bác?</b>

<b>1/ Hình ảnh Bác Hồ:</b>

<b>a/hình dáng và tư thế</b>:

-Bác ngồi yên lặng.
Vẻ mặt trầm ngâm

-ngồi đinh ninh, chồm râu yêm
phăng phắc.

 Biểu hiện chiều sâu tâm trạng của
Bác đang nghĩ ngợi về một điều gì.

<b>-b/ Cử chỉ ,hành động của Bác</b>:

- Đọc tiếp 4 đoạn thơ sau( SGK)

<b>Em hãy tìm những hình ảnh chỉ </b>
<b>,cử chỉ , hành động của Bác?</b>

-đốt lửa cho chiến sĩ.

-Bác đi dém chăng cho từng

người một.

-Bác nhón chân nhẹ nhàng.

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

Thể hiện tình yêu thương sâu
sắc và chăm sóc ân cần, tỉ mỉ của
Bác đối với chiến sĩ như người
mẹ lo giấc ngủ cho con.

<b>- Trong các hành động ấy hành </b>
<b>động nào gây cho em xúc động </b>
<b>nhất?</b>

- Bác nhón chân nhẹ nhàng.

<b>-Các chi tiết miêu tả trên ta thấy </b>
<b>hình ảnh Bác như thế nào?</b>

- Hình ảnh Bác thật giản dị,giàu xúc
động, bộc lộ lòng yêu thương chứa
chan, sự tôn trọng, nâng niu của vị
lãnh tụ đối vời những chiến sĩ.

<b>c/ Lời nói:</b>

<b>Trong bài thơ có mấy lần Bác hồ </b>
<b>nói với anh chiến sĩ?</b>

Có 2 lần Bác nói.

-Câu trả lời của Bác bộc lộ rõ nỗi
lịng, sự lo lắng với cả bộ đội và
nhân dân.

- Có 2 lần.

-L1: Đáp lại sự năn nỉ của anh chiến
sĩ mời Bác ngủ.

“ Chú cứ việc ngủ ngon
Ngày mai đi đánh giặc”.

-L2: Khi anh chiến sĩ nằng nặc mời
bác đi nghỉ vì trời sắp sáng.

-Bác thương đồn dân

cơng….Mong trời mau sáng.

</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

“Bác thương đồn dân công…Mong
trời sáng mau mau”.

Qua các chi tiết miêu tả trên ta thấy
hình ảnh Bác trong bài thơ hiện lên
như thế nào?

 Hình ảnh bác trong bài thơ thật
giản vị , gần gủi, chân thực mà hết
sức lớn lao.

<b>2/ Tâm trạng anh đội viên:</b>

<b>- Trong bài anh đội viên thức dậy </b>
<b>mấy lần?</b>

- 3 lần.

*Lần thức dậy thứ nhất:

- <b>Lần đầu anh thấy gì?</b>

-Trời khuya bác vẫn ngồi “ Trầm
ngâm” bên bếp lửa.

<b>-Tâm trạng anh đội viên lúc đó </b>
<b>như thế nào?</b>

- Ngạc nhiên, xúc động, mơ
màng, thổn thức ,boăn khoăn

<b>Qua đoạn văn trên tác giả sử </b>
<b>dụng biện pháp tu từ gì? Nó thể </b>
<b>hiện tâm trạng của tác giả ra sao?</b>

 So sánh, từ láy sự xúc động
cao độ, cảm nhận sự lớn lao và
gần gũi của Bác trong tâm trạng
lâng lâng.

</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>

<b>-Lần thức dậy lần thứ 3 vào thời </b>

<b>điểm nào?</b>

- Trời sắp sáng.

<b>* Lần thức dậy thứ ba:</b>

<b>- Khi thấy Bác vẫn còn thức tâm </b>
<b>trạng anh đội viên ra sao?</b>

- Hốt hoảng lo lắng sức khỏe cho
Bác

<b>- Nếu lúc đầu anh chỉ dám “ thì </b>
<b>thầm nói nhỏ” thì giờ đây thái độ </b>
<b>anh như thế nào?</b>

-Hết sức năn nỉ” anh vội vàng ,nằng
nặc”, tha thiết:

“ Mời Bác ngủ bác ơi
Bác ơi mời bác ngủ”

</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>

“ Bác ngủ khơng an lịng

Bác thương đồn dân cơng..”

<b>* Lần thứ ba thức dậy:</b>

Hốt hoảng lo lắng cho sức khỏe của

Bác . <b>_{-Khi Bác trả lời như thế anh đội}</b>

<b>viên cảm thấy như thế nào?</b>

- Anh cảm nhận một lần nữa, Thật
sâu xa, thấm thía tấm lịng mênh
mơng của Bác Đối với nhân dân. Và
anh đã lớn lên thêm về tâm hồn và
tình cảm.

<b>- Lúc này anh đội viên tâm trạng ra </b>
<b>sao?</b>

-, Hiểu được tình thương và tấm
lịng cao cả của Bác. Vui sướng
thức luôn cùng Bác

<b>3/ Cảm nghĩ của tác giả </b>

Cái đêm không ngủ trong bài thơ là
một đêm trong vô vàn những đêm
không ngủ của Bác. Vì lo cho nước,
thương bộ đội, dân cơng.

</div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>

<b>III/ Tổng kết:</b>

Bài thơ thể hiện tấm lòng yêu
thương sâu sắc, mênh mong của
Bác với bộ đội và nhân dân. Đồng
thời thể hiện tình cảm kính phục

của người chiến sĩ đối với lãnh tụ.
-Sử dung thể thơ 5 chữ có nhiều
vần liền thích hợp với lối kể, kết
hợp với miêu tả biểu cảm, nhiều chi
tiết giản dị, chân thật ,cảm động.

<b>-Củng cố:</b>

-Bài thơ kể chuyện gì? Chuyện
xảy ra giữa ai với ai? Có mấy lần
anh đội viên thức dậy?

</div>

<!--links-->