SKKN Cap Quan

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (157.03 KB, 6 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

LỜI MỞ ĐẦU

Hiện nay, để tiếp cận với nền tri thức mới và ứng dụng thành công những thành tựu của
khoa học trên thế giới thì các nước nói chung và Việt Nam nói riêng địi hỏi phải có cuộc đổi
mới trong hệ thống giáo dục về mục tiêu, nội dung và phương pháp. Chúng ta cần đào tạo ra
một đội ngũ nhân lực vừa hồng vừa chuyên. Không chỉ giỏi về tri thức khoa học mà cịn phải
am hiểu những tri thức về xã hội. Mơn học Tự nhiên xã hội trong nhà trường Tiểu học hiện
nay giữ vị trí vai trị quan trọng trong việc hình thành tri thức này.

Thế nhưng hiện nay có nhiều giáo viên chưa thật sự hiểu hết ý nghĩa của việc đổi mới
phương pháp dạy học các môn học nói chung cũng như mơn Tự nhiên xã hội nói riêng nên
chưa thật sự quyết tâm từ bỏ thói quen dạy theo kiểu truyền đạt qua sách vở, theo lối học thụ
động.

Có rất nhiều phương pháp dạy học giúp các em chủ động tiếp thu kiến thức nhưng nổi bật
lên trong đó là phương pháp giao việc. Đây là phương pháp giúp các em tự tìm tịi kiến thức,
tự phát hiện và nêu thắc mắc trước khi bước vào tiết học. Giáo viên chỉ là người hỗ trợ giúp
các em kết luận lại và định hướng cho các em đâu là kiến thức đúng. Phương pháp này rất
tích cực và mang nhiều ưu điểm.

A. Cấu trúc chương trình môn học:

Bao gồm 3 chủ đề:

- Chủ đề “Con người và sức khỏe ”: học sinh được học về cơ thể người và các cơ
quan trong cơ thể, cách giữ vệ sinh than thể, cách ăn ở, nghỉ ngơi, vui chơi điều độ và an
tồn, phịng tránh một số bệnh tật.

- Chủ đề “Xã hội”: học sinh được học về các thành viên, các hoạt động và các mối
quan hệ trong gia đình, trong trường học, cộng đồng và điều kiện sống ở xã hội, các hoạt
động sinh sống của nhân dân, một số cơ sở hành chính, y tế, giáo dục…Cách giữ vệ sinh
nhà ở, lớp học, trường học , nơi cơng cộng: cách giữ an tồn cho bản thân và người khác

trong môi trường sinh hoạt và học tập khác nhau.

- Chủ đề “Tự nhiên ”: học sinh được học về đặc điểm cấu tạo, mơi trường sống của
động thực vật phổ biến: ích lợi và tác hại của chúng đối với đời sống và sức khỏe con người,
một số hiện tượng tự nhiên, sơ lược về mặt trời, ….

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

Và tự bản thân cấu trúc của chương trình cũng đã có mục đích giúp cho các em khám phá những
kiến thức đơn giản thân thuộc với cuộc sống của mình. Chính vì thế, tơi nghĩ với vị trí là một giáo
viên trực tiếp giảng dạy và hướng dẫn tôi sẽ tận dụng vốn sống của các em để từ đó tạo nền tảng
giúp các em khám phá ra những kiến thức tưởng chừng như xa lạ nhưng lại vô cùng thân thuộc
với chính các em. Qua đó, chính bản thân các em cũng lại khám phá ra mình, chủ động học tập,
chủ động tiếp nhận kiến thức của mơn học.

Đó chính là lý do tôi tâm đắc khi lựa chọn phương pháp giao việc trong phân môn Tự Nhiên Xã
Hội.

B. Phương pháp giao việc:

1. Thế nào là phương pháp giao việc?

Là phương pháp lôi cuốn học sinh vào các hoạt động đa dạng với những công việc cụ thể,
với những nghĩa vụ xã hội nhất định. Qua đó, học sinh sẽ có điều kiện để thể hiện những
kinh nghiệm vốn có của mình hình thành được những hành vi phù hợp với công việc được
giao, thu nhận kiến thức phù hợp.

2. Cách tiến hành:

 Lựa chọn bài dạy phù hợp với phương pháp giao việc.

 Xây dựng kế hoạch:

Căn cứ vào mục tiêu của bài , điều kiện, phương tiện dạy học cũng như đặc điểm, trình độ
nhận thức của học sinh trong lớp và kinh nghiệm của bản thân mà GV sẽ lập ra hệ thống câu
hỏi và phân chia cơng việc cho từng nhóm(cá nhân)

Ví dụ: Bài “ Cây gỗ”:

Để đảm bảo mục tiêu bài học giáo viên cần giao việc theo 4 nhóm với các câu hỏi như
sau:

Nhóm 1: Hãy quan sát và tìm hiểu xem những cây có thân lớn thường được trồng ở đâu?
Nhóm 2: Những cây có thân to ấy có những bộ phận nào? Có giống với những bộ phận của
cây rau và cây hoa khơng?

Nhóm 3: Hãy hỏi những người thân trong gia đình những cây có thân to ấy tên là gì? Tìm
thêm hình ảnh (nếu có)

Nhóm 4: Những cây có thân to thường có ích lợi gì? Làm được những vật dụng nào?
 Hỗ trợ - Kiểm tra:

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

 Tiến hành tiết dạy:

Trong từng hoạt động,các nhóm sẽ lần lượt trình bày sản phẩm hay thơng tin thu thập được
theo điều khiển của GV. Những phần kiến thức học sinh trình bày sẽ là phần mở đầu cho một
hoạt động hoặc sẽ là phần đúc kết kiến thức của hoạt động đó. GV sẽ là người nhận xét và
đúc kết kiến thức của hoạt động.

 Nhận xét – lưu ý – tuyên dương.

3. Ưu – nhược điểm của phương pháp:

 Ưu điểm:

 Học sinh chủ động tìm ra kiến thức.

 Các em không chỉ sử dụng vốn sống của bản thân mà trong quá trình tham gia đi
tìm kiếm thông tin giúp các em tự gây dựng thêm vốn sống cho mình.

 Giáo viên tránh được lối truyền đạt thụ động, không gây hứng thú cho học sinh.

 Tạo được mối liên kết cũng như có sự phối họp giữa gia đình và nhà trường

trong quá trinh giáo dục các em.

 Gây cho học sinh sự đam mê, sự khám phá.

 Rèn kĩ năng chủ động trong việc nắm bắt kiến thức và giúp cho các em khắc sâu
kiến thức hơn.

 Nhược điểm:

- Đối tượng học sinh cịn nhỏ nên trong q trình tìm tịi kiến thức cần có sự hỗ trợ của gia
đình.

- Các em dễ tìm hiểu lan man, khơng đúng trọng tâm u cầu.
- Trình bày chưa logic, mang tính chất liệt kê.

- Dễ dẫn đến việc phân công quá sức với học sinh.
- Phải tiến hành thực hiện kéo dài trong một thời gian nhất định.

4. Giải pháp:

a. Cần có sự trao đổi trực tiếp với phụ huynh trong các buổi họp để có sự hỗ

trợ, chia sẻ từ họ trong việc thực hiện phương pháp này:

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

b. Cần xây dựng kế hoạch giảng dạy cụ thể, chi tiết trong việc phân cơng

nhiệm vụ cho từng nhóm:

Đây là bước chuẩn bị quan trọng nhất. Tôi đã luôn cân nhắc thật kĩ khi giao việc cho từng cá
nhân. Phải cân nhắc lựa chọn bài sao cho phù hợp. Không phải bài học nào cũng có thể áp
dụng phương pháp này. Và lúc này địi hỏi bản thân tơi phải có sự hiểu biết về đặc tính và
hồn cảnh của học sinh để tránh gây lúng túng cho học sinh và bản thân phụ huynh.

c. Giúp học sinh trong q trình tìm tịi kiến thức. Phải kiểm tra thường xuyên

tiến độ làm việc từng nhóm. Định hướng cho các em tìm kiếm đúng trọng
tâm kiến thức

Giáo viên cần trao đổi thường xuyên với các nhóm để có thể hỗ trợ cho các em. Đồng thời từ
đó gợi ý sâu hơn giúp các em hiểu rõ hơn khi trình bày trước lớp.

 Đối với những bài như “Cuộc sống xung quanh”:

GV cần thường xuyên hỏi thăm trao đổi và giúp đỡ cho học sinh, tránh tình trạng học sinh chỉ
tìm hiểu một số nơi các em thích đến mà khơng chú ý đến những gì bé thấy trên đường làm
cho phần thu thập thông tin không phù hợp, không phong phú.

 Đối với bài: “Con cá”:

Để quan sát cá bơi và thở như thế nào GV cần hướng dẫn cho học sinh chú ý đến bộ phận
đầu cá. Gợi ý cho các em ra hồ cá ở vườn trường, hoặc ở nhà mình. Tránh để học sinh quan
sát cá bơi mà khơng nắm được kiến thực cần nắm.

d. Yêu cầu các nhóm trình bày thử cho giáo viên sau khi hồn thành. GV sẽ

gợi ý giúp các em trình bày lưu lốt hơn:

Trước khi tiết học được tiến hành GV nên đề nghị các em trình bày bài của mình theo logic.
Tránh gây mất thời gian của giờ học vì đơi khi các em lúng túng chưa biết cách trình bày làm
mất hiệu quả của phần thu thập thơng tin trong nhóm.

e. Khi giao việc giáo viên cần lưu ý đến đặc điểm của từng học sinh như: tính
cách, điều kiện sống, nơi ở ….để tránh giao những nhiệm vụ không phù
hợp, quá sức đối với học sinh.

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

f. Cần chú ý đến khoảng thời gian sao cho hợp lý:

Khi thực hiện phương pháp này đòi hỏi phải kéo dài trong một thời gian nhưng người GV chủ
động để tránh kéo dài lâu, gây ảnh hưởng và sao nhãng các môn học khác của các em.
Cần cân đối thời gian hợp lý tránh tình trạng để thời gian tìm thơng tin quá dài, hiệu quả của
giao việc sẽ không cao.

Đối với học sinh lớp 1 kiến thức môn Tự Nhiên cũng không quá xa lạ với các em nên tốt nhất
GV chỉ cần giao việc trước một ngày.

KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC
1. Về phía học sinh:

- Các em đã biết tìm tịi, sáng tạo trong q trình thu thập kiến thức của mình.

- Có sự phối hợp nhịp nhàng giữa các thành viên trong nhóm, bổ sung kiến thức cho nhau,
giúp đỡ nhau cùng khám phá tri thức mới.

- Biết chủ động nắm kiến thức cũng như chủ động tìm kiếm thông tin một cách bài bản cho
các tiết học tiếp theo dù khơng có sự phân cơng của giáo viên.

- Biết trình bày logic những nội dung mà các em được giao.

- Hầu hết các em biết tự khai thác vốn sống của mình cũng như tự làm giàu vốn sống đó
hơn thơng qua những tiết học được các em chuẩn bị tốt việc được giao.

- Những em nhút nhát, rụt rè, thụ động đã nhanh nhẹn hơn, tích cực hơn. Biết tham gia vào
mọi hoạt động nhờ có sự hỗ trợ của nhóm cũng như của Giáo viên.

2. Về phía Giáo viên:

Bản thân tơi cũng rất đắn đo khi lựa chọn phương pháp này. Vì đối tượng học sinh của tơi
cịn q nhỏ, các em chưa có ý thức tự học cao. Nếu ứng dụng không khéo sẽ làm cho
học sinh hiểu lầm kiến thức cũng như trở thành gánh nặng cho phụ huynh. Chính vì thế,
tơi ln tâm niệm làm thế nào để cho học sinh tiếp thu kiến thức một cách nhẹ nhàng và
chủ động nhất. Thiết nghĩ, GV cần:

- Nắm vững mục tiêu, yêu cầu bài học.

- Nắm vững đặc điểm tâm lý cung như hoàn cảnh của học sinh.

- Học hỏi thêm kinh nghiệm của các bạn đồng nghiệp, tham khảo sách vở để lựa chọn
nhiều hình thức tổ chức giúp các em trong quá trình học tập.

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

Đây là một phương pháp tích cực và mang lại hiệu quả cao trong quá trình giảng dạy của
người Giáo viên, đặc biệt là đối với môn Tự nhiên xã hội. Đây là mơn học địi hỏi các em
khơng chỉ biết lắng nghe mà chính bản thân các em phải tự khám phá những kiến thức đang
ở xung quanh trong đời sống hàng ngày. Từ đó, các em sẽ biết làm chủ kiến thức của mình.
Để ứng dụng thành cơng phương pháp này ngoài việc thực hiện tốt các giải pháp trên GV
cần lưu ý lựa chọn bài dạy phù hợp để ứng dụng phương pháp.

Tân Phú, ngày 8 tháng 4 năm 2008

Người thực hiện

</div>