Hoàn thiện công tác kế toán thanh toán với người mua, người bán tại Công ty TNHH Thương mại Hoàng Tín Phát (Khóa luận tốt nghiệp)

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC DÂN LẬP HẢI PHỊNG

-------------------------------

ISO 9001:2015

KHĨA LUẬN TỐT NGHIỆP
NGÀNH: KẾ TỐN – KIỂM TOÁN

Sinh viên

: Đỗ Thị Mai Oanh

Giảng viên hướng dẫn : ThS. Hịa Thị Thanh Hương

HẢI PHỊNG - 2019


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC DÂN LẬP HẢI PHỊNG
-----------------------------------

HỒN THIỆN CƠNG TÁC KẾ TỐN THANH TỐN VỚI
NGƯỜI MUA, NGƯỜI BÁN TẠI CƠNG TY TNHH
THƯƠNG MẠI HỒNG TÍN PHÁT

KHĨA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC HỆ CHÍNH QUY
NGÀNH: KẾ TOÁN – KIỂM TOÁN

Sinh viên

: Đỗ Thị Mai Oanh

Giảng viên hướng dẫn : ThS. Hịa Thị Thanh Hương

HẢI PHỊNG - 2019


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC DÂN LẬP HẢI PHÒNG
--------------------------------------

NHIỆM VỤ ĐỀ TÀI TỐT NGHIỆP

Sinh viên: Đỗ Thị Mai Oanh
Mã SV: 1512401067
Lớp: QT1903K
Ngành: Kế toán – Kiểm toán
Tên đề tài: Hồn thiện cơng tác kế tốn thanh tốn với người mua,
người bán tại Công ty TNHH Thương mại Hồng Tín Phát.


MỤC LỤC
LỜI MỞ ĐẦU ...................................................................................................... 1
CHƯƠNG 1: LÝ LUẬN CHUNG VỀ TỔ CHỨC KẾ TOÁN THANH
TOÁN VỚI NGƯỜI MUA, NGƯỜI BÁN TRONG DOANH NGHIỆP ....... 2
1.1. Phương thức thanh toán và hình thức thanh tốn trong doanh nghiệp: ......... 2
1.1.1. Các phương thức thanh toán trong doanh nghiệp: ...................................... 2
1.1.1.1. Thanh toán bằng tiền mặt: ........................................................................ 2
1.1.1.2. Phương thức thanh tốn khơng dùng tiền mặt: ........................................ 2

1. 2. Nội dung kế toán thanh toán với người mua trong doanh nghiệp : .............. 6
1.2.1. Nguyên tắc kế toán thanh toán với người mua: .......................................... 6
1.2.2. Chứng từ, tài khoản sử dụng trong kế toán thanh toán với người mua: ..... 7
1.2.2.1. Chứng từ sử dụng : ................................................................................... 7
1.2.2.2. Tài khoản sử dụng : .................................................................................. 8
1.2.3. Qui trình kế tốn các nghiệp vụ thanh toán với người mua: ....................... 8
1.3. Nội dung kế toán thanh toán với người bán trong doanh nghiệp: ............... 10
1.3.1. Nguyên tắc kế toán thanh toán với người bán .......................................... 10
1.3.2. Chứng từ, tài khoản sử dụng trong kế toán thanh toán với người bán ..... 10
1.3.2.1.Chứng từ sử dụng: ................................................................................... 10
1.3.2.2. Tài khoản và sổ sách sử dụng: ............................................................... 10
1.3.3. Qui trình kế tốn các nghiệp vụ thanh toán với người bán ....................... 11
1.4. Nội dung kế tốn các nghiệp vụ thanh tốn có liên quan đến ngoại tệ:....... 13
1.4.1. Tỷ giá và quy định sử dụng tỷ giá trong kế toán: ..................................... 13
1.4.2. Tổ chức kế toán các nghiệp vụ thanh toán với người mua, người bán có
liên quan đến ngoại tệ: ........................................................................................ 13
1.4.2.1. Tài khoản sử dụng: ................................................................................. 13
1.4.2.2. Kế toán các nghiệp vụ thanh toán với người mua liên quan đến ngoại tệ:
............................................................................................................................. 14
1.4.2.3. Kế toán các nghiệp vụ thanh toán với người bán liên quan đến ngoại tệ:
............................................................................................................................. 15
1.5.Vận dụng hệ thống số sách kế tốn vào cơng tác kế tốn thanh tốn trong
doanh nghiệp. ...................................................................................................... 16


1.5.1. Trình tự ghi sổ kế tốn thanh tốn với người mua và người bán theo Hình
thức Nhật ký chung: ............................................................................................ 16
1.5.2. Trình tự ghi sổ kế tốn thanh tốn với người mua, người bán theo Hình
thức Nhật ký- Sổ cái: ........................................................................................... 17
1.5.3. Trình tự ghi sổ kế tốn thanh tốn với người mua, người bán theo hình

thức Chứng từ ghi sổ: .......................................................................................... 19
1.5.4. Trình tự ghi sổ kế tốn thanh tốn với người mua, người bán theo hình
thức kế tốn trên máy vi tính............................................................................... 20
1.5.5. Trình tự ghi sổ kế toán thanh toán với người mua, người bán theo Hình
thức Nhật ký - Chứng từ: .................................................................................... 21
CHƯƠNG 2:THỰC TRẠNG CƠNG TÁC KẾ TỐN THANH TỐN VỚI
NGƯỜI MUA, NGƯỜI BÁN TẠI CƠNG TY TNHH THƯƠNG MẠI
HỒNG TÍN PHÁT.......................................................................................... 23
2.1. Khái qt chung về Cơng ty TNHH Thương mại Hồng Tín Phát: ............ 23
2.1.1. Lịch sử hình thành phát triển của công ty: ............................................... 23
2.1.2: Chiến lược và mục tiêu hoạt động của công ty:....................................... 24
2.1.3. Đặc điểm và cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý của Công ty: ...................... 25
2.1.4. Đặc điểm cơng tác kế tốn tại cơng ty: ..................................................... 29
2.1.4.1. Đặc điểm bộ máy kế tốn tại cơng ty: ................................................... 29
2.1.4.2. Hình thức ghi sổ tại kế tốn tại cơng ty: ............................................... 31
2.1.4.3. Chế độ kế tốn và chính sách kế tốn áp dụng tại Cơng ty: ................. 33
2.2. Thực trạng cơng tác kế tốn thanh tốn với người mua tại Cơng ty TNHH
TM Hồng Tín Phát: ........................................................................................... 33
2.2.1. Đặc điểm về phương thức thanh tốn và hình thức thanh tốn với người
mua tại Cơng ty TNHH TM Hồng Tín Phát: .................................................... 33
2.2.2. Thực trạng cơng tác kế tốn thanh tốn với người mua tại Cơng ty TNHH
Thương mại Hồng Tín Phát: .............................................................................. 34
2.2.2.1: Chứng từ sử dụng trong kế tốn thanh tốn với người mua tại cơng ty: 34
2.2.2.2: Tài khoản sử dụng trong kế toán thanh tốn với người mua tại cơng ty:
............................................................................................................................. 34
2.2.2.3: Sổ sách sử dụng kế toán thanh toán với người mua: ............................. 34
2.2.2.4: Trình tự ghi sổ trong kế tốn thanh tốn với người mua tại Công ty: ... 34


2.3. Thực trạng cơng tác kế tốn thanh tốn với người bán tại Cơng ty TNHH

thương mại Hồng Tín Phát ................................................................................ 51
2.2.1. Đặc điểm về phương thức thanh toán và hình thức thanh tốn với người
bán tại Cơng ty TNHH Thương mại Hồng Tín Phát: ........................................ 51
2.2.3. Thực trạng cơng tác kế tốn thanh tốn với người bán tại Cơng ty TNHH
Thương mại Hồng Tín Phát: .............................................................................. 51
2.2.3.1: Chứng từ sử dụng trong kế toán thanh toán với người bán tại Cơng ty: 51
2.2.3.2: Tài khoản sử dụng kế tốn thanh tốn với người bán tại Cơng ty: ........ 52
2.2.2.3: Sổ sách sử dụng kế toán thanh toán với người bán tại Cơng ty:............ 52
2.2.3.4: Trình tự ghi sổ trong kế tốn thanh tốn với người bán tại Cơng ty: .... 52
CHƯƠNG 3: MỘT SỐ KIẾN NGHỊ NHẰM HOÀN THIỆN CƠNG TÁC
KẾ TỐN THANH TỐN VỚI NGƯỜI MUA, NGƯỜI BÁN TẠI CƠNG
TY TNHH THƯƠNG MẠI HỒNG TÍN PHÁT......................................... 67
3.1.Một số đánh giá về cơng tác kế tốn nói chung và cơng tác kế tốn thanh
tốn nói riêng tại Cơng ty TNHH thương mại Hồng Tín Phát. ........................ 67
3.1.1. Ưu điểm ..................................................................................................... 67
3.1.2. Hạn chế :.................................................................................................... 68
3.2. Tính tất yếu phải hồn thiện tổ chức kế tốn thanh tốn với người mua và
người bán ............................................................................................................. 69
3.3. Yêu cầu và phương hướng hồn thiện tổ chức kế tốn thanh tốn với người
mua, người bán. ................................................................................................... 69
3.4. Một số ý kiến nhằm hoàn thiện cơng tác kế tốn thanh tốn với người mua
và người bán tại Cơng ty TNHH thương mại Hồng Tín Phát .......................... 72
3.4.1 .. Ý kiến thứ nhất: Công ty nên xây dựng các biện pháp cụ thể để thu hồi nợ
phải thu ................................................................................................................ 72
3.4.2 Ý kiến thứ hai: Về việc trích lập dự phịng nợ phải thu khó địi. .............. 75
3.4.3 Ý kiến thứ ba: Về thanh toán cho người bán đúng hạn. ............................ 78
3.4.4 Ý kiến thứ tư: Doanh nghiệp nên áp dụng phần mềm kế toán .................. 78
KẾT LUẬN ........................................................................................................ 84

DANH MỤC SƠ ĐỒ
Sơ đồ 1.1: Sơ đồ kế toán tổng hợp các khoản phải thu cuả khách hàng ............... 9
Sơ đồ 1.2: Sơ đồ kế toán tổng hợp các khoản phải trả người bán ...................... 12
Sơ đồ 1.3: Trình tự ghi sổ kế toán thanh toán với người mua và người bán theo
hình thức Nhật ký chung ..................................................................................... 17
Sơ đồ 1.4: Trình tự ghi sổ kế tốn thanh tốn với người mua, người bán theo
hình thức Nhật ký – Sổ cái .................................................................................. 18
Sơ đồ 1.5: Trình tự ghi sổ kế tốn thanh tốn với người mua, người bán theo
hình thức Chứng từ ghi sổ ................................................................................... 19
Sơ đồ 1.6: Trình tự ghi sổ kế toán thanh toán với người mua, người bán theo
hình thức kế tốn trên máy vi tính. ..................................................................... 20
Sơ đồ 1.7: Trình tự ghi sổ kế tốn thanh tốn với người mua, người bán theo
hình thức Nhật ký- Chứng từ. ............................................................................. 22
Sơ đồ 2.1: Cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý của Công ty TNHH Thương mại
Hồng Tín Phát: .................................................................................................. 26
Sơ đồ 2.2: Cơ cấu tổ chức bộ máy cơng tác kế tốn tại Cơng ty TNHH TM
Hồng Tín Phát.................................................................................................... 29
Sơ đồ 2.3: Trình tự ghi sổ kế tốn theo hình thức Nhật ký chung tại Cơng ty
TNHH TM Hồng Tín Phát ................................................................................ 32
Sơ đồ 2.4: Trình tự ghi sổ trong kế tốn thanh tốn với người mua tại Cơng ty
TNHH Thương mại Hồng Tín Phát................................................................... 35
Sơ đồ 2.5: Trình tự ghi sổ kế tốn thanh tốn với người bán tại Cơng ty TNHH
Thương mại Hồng Tín Phát ............................................................................... 52


DANH MỤC BẢNG BIỂU
Biểu số 2.1: Giấy báo có của ngân hàng: ............................................................ 37
Biểu số 2.2: Hóa đơn giá trị gia tăng số 0000435 ............................................... 39
Biểu số 2.3: Hóa đơn giá trị gia tăng số 0000554 ............................................... 41
Biểu số 2.4: Phiếu thu ......................................................................................... 43

Biểu số 2.5: Giấy báo có ngân hàng .................................................................... 45
Biểu số 2.6: Trích sổ Nhật ký chung ................................................................... 46
Biểu số 2.7: Trích sổ cái tài khoản 131 ............................................................... 47
Biểu số 2.8: Sổ chi tiết phải thu khách hàng ....................................................... 48
Biểu số 2.9: Sổ chi tiết phải thu khách hàng ....................................................... 49
Biểu số 2.10: Bảng tổng hợp phải thu khách hàng ............................................. 50
Biểu 2.11: Phiếu chi số 615................................................................................. 54
Biểu số 2.12: Hóa đơn GTGT số 0000956 ......................................................... 56
Biểu số 2.13: Hóa đơn GTGT số 0000453 ......................................................... 58
Biểu số 2.14: Giấy báo nợ của ngân hàng ........................................................... 60
Biểu số 2.15: Ủy nhiệm chi ................................................................................. 61
Biểu số 2.16: Trích sổ Nhật ký chung ................................................................. 62
Biểu số 2.17: Trích sổ cái tài khoản 331 ............................................................. 63
Biểu số 2.18: Sổ chi tiết phải trả người bán ........................................................ 64
Biểu số 2.19: Sổ chi tiết phải trả người bán ........................................................ 65
Biểu số 2.20: Bảng tổng hợp phải trả người bán ................................................ 66
Biểu số 3.1:Báo cáo tính hình cơng nợ phải thu đến ngày 31/12/2018 .............. 71
Biểu 3.2: Bảng trích lập dự phịng phải thu khó địi của Cơng ty....................... 77


Trường Đại học DL Hải Phịng

Khóa luận tốt nghiệp

LỜI MỞ ĐẦU
Đối với một doanh nghiệp thương mại, việc thực hiên lưu thơng hàng hóa
là một trong những vấn đề cốt lõi quyết định đến sự phát triển của doanh nghiệp.
Các hoạt động mua và bán hàng hóa diễn ra thường xun, đi kèm theo nó là các
nghiệp vụ thanh tốn giữa người mua và người bán không ngừng phát sinh. Vì
vậy người quản lý khơng chỉ quan tâm tới doanh thu, chi phí, lợi nhuận mà ln

ln phải chú trọng giải quyết các vấn đề nảy sinh đến hoạt động thanh toán.
Hoạt động thanh toán phản ánh mối quan hệ giữa doanh nghiệp với bên
mua và bên bán. Tình hình thanh tốn khơng chỉ là mối quan tâm của các bên
tham gia mà nó cịn là chỉ tiêu cho các nhà đầu tư, ngân hàng và các cá nhân tổ
chức khác quan tâm. Thơng qua tình hình thanh tốn, các nhà quan tâm có thể
nắm bắt được tình hình tài chính của doanh nghiệp, phân tích xem có đảm bảo
vốn lưu động cho hoạt dộng kinh doanh hay không hoặc có đủ khả năng tài
chính để kí kết hợp đồng kinh tế hay khơng để từ đó tìm ra biện pháp tạo vốn.
Sau một thời gian thực tập tại phòng kế tốn của Cơng ty TNHH TM
Hồng Tín Phát với nhũng lý thuyết được học ở trường và sự hướng dẫn giúp đỡ
nhiệt tình của Ths. Hịa Thị Thanh Hương em đã đi sâu nghiên cứu đề tài “
Hoàn thiện tổ chức cơng tác kế tốn thanh tốn với người mua, người bán
tại cơng ty TNHH TM Hoàng Tín Phát ” làm đề tài khóa luận tốt nghiệp của
mình.
Nội dung khóa luận của em bao gồm 3 chương :
CHƯƠNG 1:Lý luận chung về tổ chức kế toán thanh toán với người mua, người
bán trong doanh nghiệp.
CHƯƠNG 2:Thực trạng công tác kế tốn thanh tốn với người mua, người bán
tại cơng ty TNHH TM Hồng Tín Phát.
CHƯƠNG 3:Một số kiến nghị nhằm hồn thiện cơng tác tốn thanh tốn với
người mua, người bán tại cơng ty TNHH TM Hồng Tín Phát.
Mặc dù bản thân đã cố gắng rất nhiều, xong do hạn chế về mặt thời gian
cũng như nhận thức và trình độ nên bài khóa luận của em khơng tránh khỏi
những thiếu sót. Do vậy, em rất mong được tiếp thu những ý kiến đóng góp, chỉ
bảo của các thầy cơ để có thể bổ sung, nâng cao trình độ cũng như kiến thức của
mình để phục vụ cho cơng tác kế toán sau này.
Em xin chân thành cảm ơn!
Sinh viên: Đỗ Thị Mai Oanh
Lớp: QT1903K - MSV: 1512401067

1


Trường Đại học DL Hải Phịng

Khóa luận tốt nghiệp

CHƯƠNG 1:
LÝ LUẬN CHUNG VỀ TỔ CHỨC KẾ TOÁN THANH TOÁN VỚI
NGƯỜI MUA, NGƯỜI BÁN TRONG DOANH NGHIỆP
1.1. Phương thức thanh toán và hình thức thanh tốn trong doanh nghiệp:
Để hồn tất một khâu giao dịch mua hàng thì việc quan trọng nhất là thanh
tốn. Khi có giao dịch phát sinh thì hai bên phải đồng thời thống nhất phương
thức thanh toán áp dụng cho giao dịch đó. Nếu như trước đây, hình thức thanh
tốn chính là thanh tốn bằng tiền mặt thì bây giờ với sự phát triển của cộng
nghệ và xu hướng các doanh nghiệp hạn chế việc sử dụng tiền mặt trong lưu
thơng thì các hình thức thanh tốn được sử dụng phổ biến bằng thẻ và thanh toán
bằng phương thức chuyển khoản.
1.1.1. Các phương thức thanh toán trong doanh nghiệp:
1.1.1.1. Thanh toán bằng tiền mặt:
- Thanh toán bằng tiền mặt là một tổ chức hay một cá nhân sử dụng tiền mặt để
trực tiếp chi trả hoặc thực hiện các nghĩa vụ trả tiền khác trong các giao dịch
thanh toán.
- Phương thức thanh toán bằng tiền mặt hiện nay không được các doanh nghiệp
sử dụng nhiều, chủ yếu áp dụng cho các giao dịch phát sinh số tiền dưới 20 triệu
đồng, nghiệp vụ đơn giản và khoảng cách địa lý giữa 2 bên gần.
- Các phương thức thanh toán bằng tiền mặt:
 Thanh toán bằng Việt nam đồng,
 Thanh toán bằng ngoại tệ,
 Thanh toán bằng vàng, bạc, kim khí q, hoặc giấy tờ có giá trị như tiền.

1.1.1.2. Phương thức thanh tốn khơng dùng tiền mặt:
- Thanh tốn khơng dùng tiền mặt là phương thức thanh tốn hàng hóa và
dịch vụ khơng phát sinh sự chuyển giao tiền mặt giữa các chủ thể thanh toán.
Những phương thức thanh tốn khơng dùng tiền mặt phổ biến như trên thế
giới hiện nay bao gồm: thanh toán bằng ủy nhiệm thu (chi), séc, nhờ thu, tín
dụng chứng từ.
a. Phương thức thanh toán bằng ủy nhiệm thu (chi) :

Sinh viên: Đỗ Thị Mai Oanh
Lớp: QT1903K - MSV: 1512401067

2


Trường Đại học DL Hải Phịng

Khóa luận tốt nghiệp

- Ủy nhiệm thu là giấy ủy nhiệm đòi tiền do người thụ hưởng lập và gửi
vào ngân hàng phục vụ mình để nhờ thu hộ số tiền theo lượng hàng hóa đã
giao dịch vụ đã cung ứng cho người mua.
- Ủy nhiệm chi là lệnh chi tiền của chủ tài khoản được lập theo mẫu in sẵn
của Ngân hàng yêu cầu Ngân hàng phục vụ mình (nơi mở tài khoản tiền gửi)
trích tài khoản của mình để trả cho người thụ hưởng.
- Đây là phương thức thanh tốn có thủ tục đơn giản và tiện lợi cho doanh
nghiệp. Các chứng từa kế tốn xuất hiện trong phương thức này gồm có: ủy
nhiệm thu (chi), giấy báo nợ (có).
b. Phương thức thanh tốn bằng Séc:
- Séc là lệnh trả tiền vơ điều kiện của người phá hành lập trên mẫu in sẵn
do NHNN Việt Nam quy định, yêu cầu tổ chức cung ứng dịnh vụ thanh tốn

trích một số tiền từ tài khoản tiền gửi của mình để trả cho người thụ hưởng
có tên ghi trên séc hoặc trả cho người cầm séc.
- Séc được dùng để thanh toán trực tiếp tiền hàng hóa, dịch vụ giữa người
mua (người chi trả) và người bán (người thụ hưởng), nộp thuế trả nợ…hoặc
để rút tiền mặt tại các chi nhánh Ngân hàng. Tất cả khách hàng mở tài khoản
tại Ngân hàng đều có quyền sử dụng séc để thanh tốn. Trong hình thức
thanh tốn bằng séc, việc trả tiền do người trả tiền khởi xướng và kết thúc
bằng việc ghi sổ tiền trên tờ séc vào tài khoản của người nhận tiền.
- Một tờ séc đủ điều kiện thanh toán phải đảm bảo các yêu cầu sau đây:
 Tờ séc phải có đủ các yếu tố và nội dung quy định, không bị tẩy xóa,
sửa chữa, số tiền bằng chữ và bằng số phải khớp nhau.
 Được nộp trong thời hạn hiệu lực thanh tốn.
 Khơng có lệnh đình chỉ thanh tốn.
 Chữ ký và dấu (nếu có) của người phát hành séc phải khớp đúng với
mẫu đã đăng ký tại ngân hàng.
 Không ký phát hành séc vượt quá thẩm quyền quy định tại văn bản ủy
quyền.
 Tài khoản tiền gửi của Chủ tài khoản đủ số dư để thanh toán.
 Các chữ ký chuyển nhượng (đối với séc ký danh) phải liên tục.
Ở việt nam hiện nay, séc có nhiều lại nhưng séc dùng trong hoạt động kinh
doanh thương mại gồm có: séc chuyển khoản và séc báo chi.
Sinh viên: Đỗ Thị Mai Oanh
Lớp: QT1903K - MSV: 1512401067

3


Trường Đại học DL Hải Phịng

Khóa luận tốt nghiệp

c. Phương thức thanh toán nhờ thu:
- Phương thức nhờ thu là một phương thức thanh tốn trong đó người bán
hồn thành nghĩa vụ giao hàng hoặc cung ứng một dịch vụ cho khách hàng
ủy thác cho ngân hàng của mình thu hộ số tiền ở người mua trên cơ sở hối
phiếu của người bán lập ra.
- Các bên tham gia phương thức nhờ thu:
 Người bán tức là người hưởng lợi.
 Ngân hàng bên bán là ngân hàng nhận sự ủy thác của người bán.
 Ngân hàng bên đại lý của ngân hàng bên bán là ngân hàng ở ngưới
người mua.
 Người mua tức là người trả tiền.
- Trên thực tế có hai loại nhờ thu là nhờ thu trơn và nhờ thu kèm chứng từ.

Phương thức nhờ thu phiếu trơn là trong đó người bán ủy thác cho
ngân hàng thu hộ tiền ở người mua căn cứ vào hối phiếu do mình lập ra,
cịn chứng từ thì gửi thẳng cho người mua không qua ngân hàng.

Phương thức nhờ thu kèm chứng từ là trong đó người bán ủy thác
cho ngân hàng thu hộ tiền ở người mua không những căn cứ vào hối phiều
mà còn căn cứ vào bộ chứng từ gửi hàng kèm theo với điều kiện là nếu
người mua trả tiền hoặc chấp nhận trả tiền hối phiếu thì ngân hàng mới
trao bộ chứng từ gửi hàng cho người mua để nhận hàng.
- Bộ chứng từ sử dụng trong phương thức thanh tồn nhờ thu: Hối phiếu,
Hóa đơn, Vận đơn, Bảng kê chi tiết.
d. Phương thức tín dụng chứng từ:
- Phương thức tín dụng chứng từ là phương thức thanh tốn, trong đó theo
u cầu của khách hàng, một ngân hàng sẽ phát hành một bức thư (gọi là thư
tín dụng- letter of credit- L/C) cam kết trả tiền hoặc chấp nhận hối phiếu cho
một bên thứ ba khi người này xuất trình cho ngân hàng bộ chứng từ thanh

toán phù bợp với những điều kiện và điều khoản quy định trong thư tín dụng.
- Các bên tham gia trong phương thức tín dụng chứng từ:
 Người xin mở thư tín dụng là người mua, người nhập khẩu hàng hóa
hoặc người mua ủy thác cho người khác.
 Ngân hàng mở thư tín dụng là ngân hàng đại diện cho người nhập khẩu,
nó cấp tín dụng cho người nhập khẩu.
Sinh viên: Đỗ Thị Mai Oanh
Lớp: QT1903K - MSV: 1512401067

4


Trường Đại học DL Hải Phịng

Khóa luận tốt nghiệp

 Người hưởng lợi thư tín dụng là người bán, người xuất khẩu hay bất cứ
người nào khác mà người hưởng lợi chỉ định Ngân hàng thơng báo thu tín
dụng là ngân hàng ở nước người hưởng lợi.
- Có rất nhiều cách phân biệt loại thư tín dụng. Tùy theo từng tiêu thức
khác nhau người ta có thể phân loại khác nhau.
- Theo loại hình người ta có thể chia làm hai loại là L/C có thể hủy ngang
và L/C khơng hủy ngang :
 L/C có thể hủy ngang: Đây là loại L/C mà người u cầu mở có tồn
quyền đề nghị Ngân hàng phát hành sửa đổi, bổ xung hoặc hủy bỏ nó mà
khơng cần báo trước cho người hưởng lợi biết (Đương nhiên là việc hủy bỏ
phải được thực hiện trước khi L/C thanh tốn).
 L/C khơng thuể hủy ngang: Đây là loại L/C mà sau khi mở thì mọi việc
liên quan đến sửa đổi, bổ xung hoặc hủy bỏ nó Ngân hàng phát hành chỉ có
thể tiến hành trên cơ sở có sự thỏa thuận của các bên có liên quan. Vì thế

quyền lợi của người bán được đảm bảo. Tuy nhiên L/C khơng thể hủy
ngang khơng có nghĩa không thể hủy bỏ. Trong trường hợp các bên đồng ý
hủy bỏ L/C thì nó được cơng nhận là khơng còn giá trị thực hiện. Đây là
loại L/C đươc sử dụng nhiều nhấ trong thương mại quốc tế hiện nay.
- Ưu nhược điểm của phương thức tín dụng chứng từ:
 Ưu điểm:
 Đối với người mua: Phương thức thanh toán L/C giúp người mua có thể
mở rộng nguồn cung cấp hàng hóa cho mình mà khơng phải tốn thời gian,
cơng sức trong việc tìm đối tác uy tín và tin cây. Bở lẽ, hầu hết các giấy tờ
chứng từ đều được Ngân hàng đối tác kiểm tra và chịu trách nhiệm hồn
tồn về sai sót này. Người mua được đảm bảo về mặt tài chính rằng bên
bán giao hàng thì mới phát trả tiền hàng. Ngoài ra, các khoản ký quỹ mở
L/C cũng được hưởng lãi theo quy định.
 Đối với người bán: Người bán hoàn toàn được đảm bảo thanh toán với
bộ chứng từ hợp lệ. Việc thanh toán không phụ thuộc vào nhà nhập khẩu.
Người bán sau khi giao hàng tiến hành lập bộ chứng từ phù hợp với các
điều khoản của L/C sẽ được thanh toán bất kỳ trường hợp người mua
khơng có khả năng thanh tốn. Do vậy, nhà xuất khẩu sẽ thu hồi vốn nhanh
chóng, khơng bị ứ đọng vốn trong thời gian thanh tốn.
Sinh viên: Đỗ Thị Mai Oanh
Lớp: QT1903K - MSV: 1512401067

5


Trường Đại học DL Hải Phịng

Khóa luận tốt nghiệp

 Đối với ngân hàng phát hành: Thực hiện nghĩa vụ thanh tốn này, Ngân

hàng thu được các khoản phí thủ tục, người ra ngân hàng còn thu hút được
một khoản tiền khá lớn (khi có ký quỹ). Khi thực hiện nghiệp vụ này, ngân
hàng còn thực hiện được một số nghiệp vụ khác như cho vay xuất khẩu,
bảo lãnh, xác nhận, mua bán ngoại tệ…Hơn nữa, thông qua nghiệp vụ này
uy tín và vai trị của ngân hàng trên thị trường tài chính quốc tế được củng
cố và mở rộng.
 Nhược điểm:
 Có thể nói thanh tốn theo phương thức tín dụng chứng từ là hình thức
thanh tốn an tồn và phổ biến nhất trong thương mại quốc tế hiện nay.
Hình thức này có nhiều ưu việt hẳn các hình thức thanh tốn quốc tế khác.
Tuy nhiên nó cũng khơng tránh khỏi những nhược điểm.
 Nhược điểm lớn nhất của hình thức thanh tốn này là quy trình thanh
tốn rất tỷ mỷ, máy mọc, các bên tiến hành đều rất thận trọng trong khâu
lập và kiểm tra chứng từ. Chỉ cần có mơt sai sót nhỏ trong việc lập và kiểm
tra chứng từ cũng là nguyên nhân để từ chối thanh tốn. Đối với ngân hàng
phát hành, sai sót trong việc kiểm tra chứng từ cũng dẫn đến hậu quả rất
lớn.
 Với các phương thức thanh toán quốc tế đề cập ở trên, việc lựa chọn
phương thức nào trong hoạt động thanh toán quốc tế cũng là một vấn đề hết
sức quan trọng đối với các ngân hàng thương mại. Hiện nay, các ngân hàng
thương mại Việt Nam thực hiện hầu hết các hình thức trên. Tuy nhiên, xuất
phát từ thực tế khách quan cũng như ưu nhược điểm của từng phương thức
mà phương thức thanh tốn theo tín dụng chứng từ hiện là phương thức
thanh toán phổ biến tại ngân hàng thương mại Việt Nam.
 Bộ chứng từ trong hình thức thanh toán này bao gồm: Giấy đề nghị mở
thư tín dụng, Hóa đơn, Vận đơn, Chứng nhận xuất xứ hàng hóa, Chứng
nhận chất lượng hàng hóa…
1. 2. Nội dung kế toán thanh toán với người mua trong doanh nghiệp :
1.2.1. Nguyên tắc kế toán thanh toán với người mua:
 Nợ phải thu khách hàng cần được hoạch toán chi tiết cho từng đối tượng

và ghi chép theo từng lần thanh toán. Đối tượng phải thu là các khách hàng
Sinh viên: Đỗ Thị Mai Oanh
Lớp: QT1903K - MSV: 1512401067

6


Trường Đại học DL Hải Phịng

Khóa luận tốt nghiệp

có quan hệ kinh tế chủ yếu với doanh nghiệp về mua sản phẩm hàng hóa
nhận lao vụ dịch vụ.
 Khơng phản ánh vào tài khoản này các nghiệp vụ bán sản phẩm hàng
hóa,cung cấp lao vụ dịch vụ thu tiền ngay(tiền mặt hoặc séc đã thu qua ngân
hàng).
 Trong hạchtoán chi tiết tài khoản này, kế toán tiến hành phân biệt các
khoản nợ,loại khoản nợ có thể trả đúng hạn, khoản khó địi hoặc khơng có
khả năng thu hồi để căn cứ xác định số trích lập dự phịng phải thu khó địi
hoặc có biện pháp xử lí.
 Trong quan hệ bán sản phẩm hàng hóa, cung cấp lao vụ dịch vụ theo sự
thỏa thuận giữa doanh nghiệp với khách hàng, nếu hàng hóa đã giao, lao vụ
đã cung cấp khơng đúng theo hợp đồng kinh tế thì người mua có thể yêu cầu
giảm giá hoặc trả lại số hàng đã giao.
1.2.2. Chứng từ, tài khoản sử dụng trong kế toán thanh toán với người mua:
1.2.2.1. Chứng từ sử dụng :
Trong q trình bán hàng và thanh tốn cơng ty sử dụng các chứng từ sau:
- Hợp đồng kinh tế: Là hợp đồng kí kết giữa cơng ty và bên mua.Trong hợp
đồng quy định về quyền và trách nhiệm của mỗi bên và là căn cứ xác định
của mỗi bên và là căn cứ xác minh tính có thực, hợp lí của nghiệp vụ thanh

toán với người mua.Hợp đồng quy định rõ số lượng, chất lượng, chủng loại,
phương thức thanh toán, thời hạn thanh toán và các vấn đề khác liên quan.
- Hóa đơn GTGT: theo mẫu của Bộ Tài chính ban hành, hóa đơn GTGT
được lập thành 3 liên:


Liên 1: lưu tại cuống,

 Liên 2: giao cho khách hàng,
 Liên 3: nội bộ để ghi sổ.
- Phiếu thu: là do kế toán thu tiền lập khi phát sinh nghiệp vụ nộp tiền vào
quỹ tiền mặt. Phiếu thu được lập làm 3 liên có chữ kí của người lập phiếu,
người nộp và kế toán trưởng. Một liên giao cho người nộp tiền, một liên lưu
tại cuống, liên còn lại thủ quỹ giữ để ghi sổ quỹ sau đó chuyển cho kế toán để
ghi sổ kế toán.

Sinh viên: Đỗ Thị Mai Oanh
Lớp: QT1903K - MSV: 1512401067

7


Trường Đại học DL Hải Phịng

Khóa luận tốt nghiệp

- Giấy báo có (giấy chuyển khoản): khi có tiền trả vào tài khoản của công
ty, ngân hàng sẽ phát hành giấy báo có và gửi về cơng ty thơng báo cho công
ty về khoản tiền đã nhập vào tài khoản công ty…
1.2.2.2. Tài khoản sử dụng :

- Tài khoản 131: Phải thu khách hàng
Kết cấu và nội dung phản ánh của tài khoản 131
Bên Nợ:
 Số tiền phải thu của khách hàng phát sinh trong kỳ khi bán sản phẩm,
hàng hóa, BĐS đầu tư, TSCĐ, dịch vụ, các khoản đầu tư tài chính.
 Số tiền thừa trả lại cho khách hàng.
 Đánh giá lại các khoản phải thu bằng ngoại tệ (trường hợp tỷ giá ngoại tệ
tăng so với Đồng Việt Nam).
Bên Có:
 Số tiền khách hàng đã trả nợ.
 Số tiền đã nhận ứng trước, trả trước của khách hàng.
 Khoản giảm giá hàng bán cho khách hàng sau khi đã giao hàng và khách
hàng có khiếu nại;
 Doanh thu của số hàng đã bán bị người mua trả lại (có thuế GTGT hoặc
khơng có thuế GTGT);
 Số tiền chiết khấu thanh toán, chiết khấu thương mại cho người mua.
 Đánh giá lại các khoản phải thu bằng ngoại tệ (trường hợp tỷ giá ngoại tệ
giảm so với Đồng Việt Nam).
Số dư bên Nợ:
 Số tiền còn phải thu của khách hàng.
 Tài khoản này có thể có số dư bên Có. Số dư bên Có phản ánh số tiền
nhận trước, hoặc số đã thu nhiều hơn số phải thu của khách hàng chi tiết
theo từng đối tượng cụ thể. Khi lập Bảng Cân đối kế toán, phải lấy số dư
chi tiết theo từng đối tượng phải thu của tài khoản này để ghi cả hai chỉ
tiêu bên "Tài sản" và bên "Nguồn vốn".
1.2.3. Qui trình kế tốn các nghiệp vụ thanh toán với người mua:
Kế toán các nghiệp vụ thanh tốn với người mua được tóm lược qua sơ đồ
dưới đây (Sơ đồ 1.1)

Sinh viên: Đỗ Thị Mai Oanh

Lớp: QT1903K - MSV: 1512401067

8


Trường Đại học DL Hải Phịng

Khóa luận tốt nghiệp

Sơ đồ 1.1: Sơ đồ kế toán tổng hợp các khoản phải thu cuả khách hàng

Sinh viên: Đỗ Thị Mai Oanh
Lớp: QT1903K - MSV: 1512401067

9


Trường Đại học DL Hải Phịng

Khóa luận tốt nghiệp

1.3. Nội dung kế toán thanh toán với người bán trong doanh nghiệp:
Khoản phải trả cho người bán là những khoản mà công ty phải trả cho nhà
cung cấp, người bán các khoản về hàng hóa, lao vụ, dịch vụ …mà cơng ty đã
nhận cung cấp nhưng chưa trả tiền.
1.3.1. Nguyên tắc kế toán thanh toán với người bán
- Nợ phải trả cho người bán, người cung cấp vật tư, hàng hoá, dịch vụ, hoặc
cho người nhận thầu xây lắp chính, phụ cần được hạch toán chi tiết cho từng
đối tượng phải trả. Trong chi tiết từng đối tượng phải trả, tài khoản này phản
ánh cả số tiền đã ứng trước cho người bán, người cung cấp, người nhận thầu

xây lắp nhưng chưa nhận được sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ, khối lượng xây
lắp hồn thành bàn giao.
- Khơng phản ánh vào tài khoản này các nghiệp vụ mua vật tư, hàng hoá,
dịch vụ trả tiền ngay (bằng tiền mặt, tiền séc hoặc đã trả qua Ngân hàng).
- Những vật tư, hàng hoá, dịch vụ đã nhận, nhập kho nhưng đến cuối tháng
vẫn chưa có hố đơn thì sử dụng giá tạm tính để ghi sổ và phải điều chỉnh về
giá thực tế khi nhận được hố đơn hoặc thơng báo giá chính thức của người
bán.
- Khi hạch tốn chi tiết các khoản này, kế toán phải hạch toán rõ ràng, rành
mạch các khoản chiết khấu thanh toán, giảm giá hàng bán của người bán,
người cung cấp ngồi hố đơn mua hàng.
- Cuối kì kế tốn, khi lập báo cáo tài chính cho phép lấy số dư chi tiết của
này để lập hai chỉ tiêu bên tài sản và bên nguồn vốn của bảng cân đối kế
toán.
1.3.2. Chứng từ, tài khoản sử dụng trong kế toán thanh toán với người bán
1.3.2.1.Chứng từ sử dụng:
- Các chứng từ về mua hàng: Hợp đồng Kinh tế, hóa đơn bán hàng (hoặc
hóa đơn GT GT) do người bán lập, biên bản kiểm nghiệm vật tư, sản phẩm,
hàng hóa; phiếu nhập kho, biên bản giao nhận TSCĐ…
- Chứng từ ứng trước tiền: Phiếu thu (do người bán lập).
- Các chứng từ thanh toán tiền hàng mua: phiếu chi, giấy báo nợ, ủy nhiệm
chi, séc…
1.3.2.2. Tài khoản và sổ sách sử dụng:
Tài khoản sử dụng: TK 331 – Phải trả người bán
Sinh viên: Đỗ Thị Mai Oanh
Lớp: QT1903K - MSV: 1512401067

10

Trường Đại học DL Hải Phịng

Khóa luận tốt nghiệp

Bên Nợ:
- Số tiền đã trả cho người bán hàng hóa, người cung cấp các mặt hàng nội
thất nhà ở.
- Số tiền ứng trước cho người bán, người cung cấp nhưng chưa nhận được
hàng hóa;
- Số tiền người bán chấp thuận giảm giá hàng hóa hoặc dịch vụ đã giao theo
hợp đồng;
- Chiết khấu thanh toán và chiết khấu thương mại được người bán chấp
thuận cho doanh nghiệp giảm trừ vào khoản nợ phải trả cho người bán.
- Giá trị hàng hóa thiếu hụt, kém phẩm chất khi kiểm nhận và trả lại người
bán.
- Đánh giá lại các khoản phải trả cho người bán bằng ngoại tệ (trường hợp
tỷ giá ngoại tệ giảm so với Đồng Việt Nam).
Bên Có:
- Số tiền phải trả cho người bán vật tư, hàng hoá;
- Điều chỉnh số chênh lệch giữa giá tạm tính nhỏ hơn giá thực tế của số vật
tư, hàng hoá, dịch vụ đã nhận, khi có hố đơn hoặc thơng báo giá chính thức;
- Đánh giá lại các khoản phải trả cho người bán bằng ngoại tệ (trường hợp
tỷ giá ngoại tệ tăng so với Đồng Việt Nam).
Số dư bên Có:
- Số tiền còn phải trả cho người bán, người cung cấp,...
Số dư bên Nợ (nếu có):
- Số tiền đã ứng trước cho người bán hoặc số tiền đã trả nhiều hơn số phải
trả cho người bán theo chi tiết của từng đối tượng cụ thể. Khi lập Bảng Cân
đối kế toán, phải lấy số dư chi tiết của từng đối tượng phản ánh ở tài khoản
này để ghi 2 chỉ tiêu bên “Tài sản” và bên “Nguồn vốn”.

- Sổ sách kế toán sử dụng: bảng kê đối chiếu công nợ phải trả người bán, sổ
chi tiết tài khoản 331 từng khách hàng, bảng tổng hợp 331, sổ nhật ký chung,
sổ cái tài khoản 331…
1.3.3. Qui trình kế tốn các nghiệp vụ thanh toán với người bán
Kế toán các nghiệp vụ thanh toán với người bán được tóm lược qua sơ đồ
dưới đây (Sơ đồ 1.2).

Sinh viên: Đỗ Thị Mai Oanh
Lớp: QT1903K - MSV: 1512401067

11


Trường Đại học DL Hải Phịng

Khóa luận tốt nghiệp

Sơ đồ 1.2: Sơ đồ kế toán tổng hợp các khoản phải trả người bán

Sinh viên: Đỗ Thị Mai Oanh
Lớp: QT1903K - MSV: 1512401067

12


Trường Đại học DL Hải Phịng

Khóa luận tốt nghiệp

1.4. Nội dung kế tốn các nghiệp vụ thanh tốn có liên quan đến ngoại tệ:

1.4.1. Tỷ giá và quy định sử dụng tỷ giá trong kế toán:
 Tỷ giá:
- Tỷ giá (còn được gọi là tỷ giá trao đổi ngoại tệ) giữa hai tiền tệ là tỷ giá mà tại
đó một đồng tiền này sẽ được trao đổi cho một đồng tiền khác.
- Nó cũng được coi là giá cả đồng tiền của một quốc giá được biểu hiện bởi một
tiền tệ khác.
 Quy định về sử dụng tỷ giá :
- Tỷ giá ghi sổ gồm: Tỷ giá ghi sổ thực tế đích danh hoặc tỷ giá ghi sổ bình qn
gia quyền di động (tỷ giá bình quân gia quyền sau từng lần nhập).
- Tỷ giá ghi sổ thực tế đích danh: Là tỷ giá khi thu hồi các khoản nợ phải thu,
các khoản ký cược, ký quỹ hoặc thanh toán các khoản nợ phải trả bằng ngoại tệ,
được xác định theo tỷ giá tại thời điểm giao dịch phát sinh hoặc tại thời điểm
đánh giá lại cuối kỳ của từng đối tượng.
- Tỷ giá ghi sổ bình quân gia quyền di động là tỷ giá được sử dụng tại bên Có tài
khoản tiền khi thanh tốn tiền bằng ngoại tệ, được xác định trên cơ sở lấy tổng
giá trị được phản ánh tại bên Nợ tài khoản chia cho số lượng ngoại tệ thực có tại
thời điểm thanh tốn.
 Chênh lệch tỷ giá hối đoái chủ yếu phát sinh trong các trường hợp:
- Thực tế mua bán, trao đổi, thanh toán các nghiệp vụ kinh tế phát sinh bằng
ngoại tệ trong kỳ (chênh lệch tỷ giá hối đoái đã thực hiện);
- Đánh giá lại các khoản mục tiền tệ có gốc ngoại tệ tại thời điểm lập Báo cáo tài
chính (chênh lệch tỷ giá hối đoái chưa thực hiện);
- Chuyển đổi Báo cáo tài chính được lập bằng ngoại tệ sang Đồng Việt Nam.
Việc quy đổi đồng ngoại tệ ra đồng Việt Nam phải căn cứ vào: Tỷ giá giao dịch
thực tế, tỷ giá xuất và tỷ giá ghi sổ kế toán.
1.4.2. Tổ chức kế toán các nghiệp vụ thanh tốn với người mua, người bán có
liên quan đến ngoại tệ:
1.4.2.1. Tài khoản sử dụng:
- TK131 - Phải thu khách hàng
- TK331 - Phải trả người bán

Sinh viên: Đỗ Thị Mai Oanh
Lớp: QT1903K - MSV: 1512401067

13


Trường Đại học DL Hải Phịng

Khóa luận tốt nghiệp

- TK635 - Chi phí tài chính (Trường hợp lỗ tỷ giá)
- TK515 - Doanh thu hoạt động tài chính (Trường hợp lãi tỷ giá)
Cuối kì hạch tốn, kế tốn điều chỉnh tỷ giá số dư phải thu và gốc phải trả
có gốc ngoại tệ theo tỷ giá giao dịch bình quân liên Ngân hàng tại thời điểm lập
Báo cáo tài chính.
1.4.2.2. Kế toán các nghiệp vụ thanh toán với người mua liên quan đến ngoại tệ:
- Tại thời điểm ghi doanh thu và khách hàng nhận nợ dựa vào tỷ giá thực tế hiện
hành, kế toán ghi:
Nợ TK 131 : Tỷ giá ghi nhận nợ - tỷ giá thực tế
Có TK 511 : Tỷ giá thực tế
Có TK 3331 Tỷ giá thực tế
- Khi thu được tiền nợ phải thu bằng ngoại tệ:
+ Nếu phát sinh lỗ chênh lệch tỷ giá trong giao dịch thanh toán nợ phải thu
bằng ngoại tệ, kế toán ghi:
Nợ TK 111(1112),112(1122): Tỷ giá hối đoái thực tế tại ngày giao dịch
Nợ TK 635: Lỗ tỷ giá hối đối
Có TK 131: Tỷ giá ghi sổ kế tốn (tỷ giá nhận nợ)
+ Nếu phát sinh lãi chênh lệch tỷ giá hối đoái khi thanh toán nợ phải thu bằng
ngoại tệ , kế toán ghi:
Nợ các TK 111(1112),112(1122): Tỷ giá hối đối tại ngày giao dịch

Có TK 515: Lãi tỷ giá hối đối
Có TK 131: Tỷ giá ghi sổ kế toán (tỷ giá nhận nợ)
- Khi lập Báo cáo tài chính, số dư nợ phải thu của khách hàng bằng ngoại tệ
được đánh giá theo tỷ giá giao dịch thực tế tại thời điểm lập Báo cáo tài chính:
+ Nếu tỷ giá ngoại tệ tăng so với tỷ giá Đồng Việt Nam, kế toán ghi:
Nợ TK 131 - Phải thu của khách hàng
Có TK 413 - Chênh lệch tỷ giá hối đoái (4131).
+ Nếu tỷ giá ngoại tệ giảm so với tỷ giá Đồng Việt Nam, kế toán ghi:
Nợ TK 413 - Chênh lệch tỷ giá hối đối (4131)
Có TK 131 - Phải thu của khách hàng.

Sinh viên: Đỗ Thị Mai Oanh
Lớp: QT1903K - MSV: 1512401067

14


Trường Đại học DL Hải Phịng

Khóa luận tốt nghiệp

1.4.2.3. Kế toán các nghiệp vụ thanh toán với người bán liên quan đến ngoại tệ:
+ Khi phát sinh các khoản công nợ đối với người bán thì phải theo dõi cả số
nguyên tệ phát sinh, ghi:
Nợ TK 152, 153, 621, 211: tỷ giá thực tế
Nợ TK 133: tỷ giá thực tế
Có TK 331: tỷ giá ghi sổ kế toán - tỷ giá thực tế
Khi thanh toán:
- Nếu phát sinh lỗ tỷ giá:
Nợ TK 331: tỷ giá ghi sổ kế toán

Nợ TK 635: nếu lỗ về tỷ giá hối đối
Có TK111, 112…: số tiền đã trả theo tỷ giá thực tế
- Nếu phát sinh lãi tỷ giá
Nợ TK 331: tỷ giá ghi sổ kế tốn
Có TK 111,112… : số tiền đã trả theo tỷ giá thực tế.
Có TK 515: nếu lãi về tỷ giá hối đoái.
Khi kế toán sử dụng tỷ giá hối đoái giao dịch thực tế (là tỷ giá mua của ngân
hàng) để đánh giá lại các khoản ngoại tệ là tiền mặt tại thời điểm lập Báo cáo tài
chính, ghi:
- Nếu tỷ giá ngoại tệ tăng so với Đồng Việt Nam, kế toán ghi nhận lãi tỷ giá:
Nợ TK 111 (1112)
Có TK 413 - Chênh lệch tỷ giá hối đoái (4131).
- Nếu tỷ giá ngoại tệ giảm so với Đồng Việt Nam, kế toán ghi nhận lỗ tỷ giá:
Nợ TK 413 - Chênh lệch tỷ giá hối đối (4131)
Có TK 111 (1112).
+ Khi lập Báo cáo tài chính, số dư nợ phải trả cho người bán bằng ngoại tệ được
đánh giá theo tỷ giá giao dịch thực tế tại thời điểm lập Báo cáo tài chính:
- Nếu tỷ giá ngoại tệ giảm so với Đồng Việt Nam, ghi:
Nợ TK 331 - Phải trả cho người bán
Có TK 413 - Chênh lệch tỷ giá hối đoái (4131).
- Nếu tỷ giá ngoại tệ tăng so với Đồng Việt Nam, ghi:
Nợ TK 413 - Chênh lệch tỷ giá hối đối (4131)
Có TK 331 - Phải trả cho người bán.

Sinh viên: Đỗ Thị Mai Oanh
Lớp: QT1903K - MSV: 1512401067

15

Trường Đại học DL Hải Phịng

Khóa luận tốt nghiệp

1.5.Vận dụng hệ thống số sách kế tốn vào cơng tác kế tốn thanh tốn
trong doanh nghiệp.
Cơng tác kế tốn ở các đơn vị bao giờ cũng xuất phát từ chứng từ gốc và
kết thúc bằng hệ thống báo cáo kế toán thơng qua q trình ghi chép, theo dõi,
tính tốn và xử lý số liệu trong hệ thống sổ kế toán.
Việc quy định phải mở những loại sổ kế toán nào để phản ánh các đối
tượng của kế toán, kết cấu của từng loại sổ, trình tự; phương pháp ghi sổ và mối
liên hệ giữa các loại sổ nhằm đảm bảo vai trị, chức năng và nhiệm vụ của kế
tốn được gọi là hình thức kế tốn.
Theo quy định hiện hành các doanh nghiệp có thể tự xây dựng hệ thống sổ
sách cho riêng mình. Tuy nhiên, trong trường hợp khơng tự xây dựng được các
doanh nghiệp có thể áp dụng hệ thống sổ sách kế toán theo TT 200/2014/TTBTC. Các hình thức ghi sổ kế tốn theo TT200/2014/TT-BTC ngày 22/12/2014
của Bộ tài chính áp dụng cho doanh nghiệp gồm 5 hình thức sau:
-

Hình thức kế tốn Nhật ký chung;
Hình thức kế tốn Nhật ký – Sổ cái;
Hình thức kế tốn chứng từ ghi sổ;
Hình thức kế tốn trên máy vi tính;
Hình thức Nhật ký chứng từ.

Khi đã chọn hình thức kếtốn nào để áp dụng trong đơn vị thì nhất thiết
phải tuân theo các nguyên tắc cơ bản của hình thức kế tốn đó, khơng được áp
dụng chắp vá tuỳ tiện giữa hình thức nọ với hình thức kia theo kiểu riêng của
mình.
1.5.1. Trình tự ghi sổ kế tốn thanh tốn với người mua và người bán theo Hình

thức Nhật ký chung:
Tất cả các nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát sinh đều phải được ghi vào sổ
nhật ký, mà trọng tâm là sổ nhật ký chung, theo trình tự thời gian phát sinh và
theo nội dung kinh tế (định khoản kế tốn) của nghiệp vụ đó. Sau đó lấy số liệu
trên các sổ Nhật ký chung gồm các loại sổ chủ yếu sau:
- Sổ nhật ký chung, sổ nhật ký đặc biệt
- Sổ cái
- Các sổ, thẻ kế toán chi tiết.
Sinh viên: Đỗ Thị Mai Oanh
Lớp: QT1903K - MSV: 1512401067

16


Trường Đại học DL Hải Phịng

Khóa luận tốt nghiệp

CHỨNG TỪ GỐC

SỔ NHẬT KÝ
CHUNG

SỔ, THẺ KẾ TOÁN
CHI TIẾT TK 131, 331

SỔ CÁI TK
131,331

BẢNG TỔNG HỢP CHI

TIẾT TK 131,331

BẢNG CÂN ĐỐI SỐ
PHÁT SINH

BÁO CÁO TÀI CHÍNH
Chú thích:
Ghi hàng ngày
Ghi định kỳ
Quan hệ đối chiếu, kiểm tra
Sơ đồ 1.3: Trình tự ghi sổ kế toán thanh toán với người mua và người bán
theo hình thức Nhật ký chung
1.5.2. Trình tự ghi sổ kế tốn thanh tốn với người mua, người bán theo Hình
thức Nhật ký- Sổ cái:
Theo hình thức sổ này thì tồn bộ các nghiệp vụ kinh tế phát sinh theo thời
gian được phản ánh trên cùng một vài trang sổ Nhật ký - Sổ cái. Đây là sổ tổng
hợp duy nhất.Toàn bộ các nghiệp tài khoản mà doanh nghiệp sử dụng sẽ được
phản ánh trên Nhật kí số cái. Mỗi một chứng từ sẽ được phản ánh một dòng trên
Nhật ký - sổ cái. Căn cứ để ghi vào sổ Nhật ký - Sổ Cái là các chứng từ kế toán
hoặc Bảng tổng hợp chứng từ kế toán cùng loại.
Sinh viên: Đỗ Thị Mai Oanh
Lớp: QT1903K - MSV: 1512401067

17