Bài giảng Thiết kế Web: Giới thiệu - Phạm Thế Bảo

29/01/2010

TRÌNH BÀY THƠNG
TIN VÀ XUẤT BẢN
ĐIỆN TỬ

PHẠM THẾ BẢO

/>
Nội dung mơn học
•

Tổng quan

•

Tổng quan về thiết kế web

•

Ngơn ngữ HTML

•

Cơng cụ thiết kế web

Phạm Thế Bảo - ĐHKHTN TP.HCM

1

29/01/2010

Cách kiểm tra và tính điểm
1.

Bài báo cáo (70%)
a.

Nhóm (40%), xây dựng website thư viện (ít
nhất), gồm trang chủ và 4 trang:
•
•
•
•
•

b.

2.

Giới thiệu thư viện của nhóm
Thơng tin nhân viên
Sách mới (theo thời gian)
Thông tin mới
…

Từng các nhân (30%), gồm các trang:
•
Thơng tin các nhân
•

Sở thích
•
Nhật ký
•
…

Kiểm tra cuối kỳ (30%)

u cầu báo cáo:
1. Bảng phân cơng của nhóm: ai làm gì? Ngày bắt đầu, kết thúc.
2. Từng các nhân báo cáo Phạm Thế Bảo - ĐHKHTN TP.HCM

Tổng quan
•
•
•
•

Giới thiệu lịch sử
Các khái niệm căn bản
Các dịch vụ cơ bản của Internet
Khai thác tài nguyên trên Internet

Phạm Thế Bảo - ĐHKHTN TP.HCM

2


29/01/2010

Internet - Mạng các máy tính
• Mạng
máy
tính:
Computer Network:
Hệ thống các máy tính
được kết nối với nhau
nhằm trao đổi dữ liệu.
• Giao thức: Protocol:
– Tập hợp các quy tắc
được thống nhất giữa
các máy tính trong
mạng nhằm thực hiện
trao đổi dữ liệu được
chính xác
– Ví dụ: TCP/IP, HTTP,
FTP,…
Phạm Thế Bảo - ĐHKHTN TP.HCM

Web - Mạng thông tin

Phạm Thế Bảo - ĐHKHTN TP.HCM

3


29/01/2010

Lịch sử
•

Mạng Internet xuất phát từ mạng ARPANET của Mỹ (1969) – mạng
giữa các trường ĐH

•

1989 - Tim Berners Lee phát minh ra giao thức World Wide
Web, sau đó tạo ra ngơn ngữ Hypertext Markup Language - HTML

•

1990 – Tim viết trình duyệt (Web Browser) và Web server đầu tiên
(info.cern.ch)

•
•

Từ năm 1993 internet phát triển rất nhanh
Đến nay, mạng internet liên kết hàng trăm triệu người dùng và
có khoảng 2 - 50 tỉ trang web
Phạm Thế Bảo - ĐHKHTN TP.HCM

Web là gì?
•

Là các dịch vụ phân tán cung cấp thơng tin multimedia dựa trên
hypertext

•

o

Phân tán: thơng tin được đặt trên nhiều máy chủ ở khắp thế giới

o

Multimedia: thông tin bao gồmtext, graphics, sound, video

o

Hypertext: là kỹ thuật được sử dụng để truy cập thông tin

Cung cấp truy cập vào các tài nguyên mạng
o

FTP, News, …

o

Chương trình, ...

Phạm Thế Bảo - ĐHKHTN TP.HCM

4


29/01/2010

Web hoạt động như thế nào?
Internet (WWW)

WWW servers

users (clients) browse

Resources (HTML files)
authors write HTML

Phạm Thế Bảo - ĐHKHTN TP.HCM

Máy chủ-máy phục vụ: Server
• Là máy tính chun cung cấp tài ngun,
dịch vụ cho máy tính khác.
• Thường được cài các phần mềm chun
dụng để có khả năng cung cấp
• Một máy chủ có thể dùng cho một hay
nhiều mục đích. Tên máy chủ thường gắn
với mục đích sử dụng. Ví dụ:
–
–
–
–

File server
Application server
Mail server
Web server

• Thực tế: các máy chủ có cấu hình cao, khả
năng hoạt động ổn định

Phạm Thế Bảo - ĐHKHTN TP.HCM

5


29/01/2010

Máy khách: Client
• Máy khai thác dịch vụ của máy chủ
• Với mỗi dịch vụ, thường có các phần
mềm chun biệt để khai thác
• Một máy tính có thể vừa là client vừa
là server
• Một máy tính có thể khai thác dịch vụ
của chính nó.

Phạm Thế Bảo - ĐHKHTN TP.HCM

Cổng dịch vụ: Service Port
– Là số ∈ [0; 65535] xác định
dịch vụ của máy chủ
– 2 dịch vụ khác nhau chiếm các
cổng khác nhau
– Mỗi dịch vụ thường chiếm các
cổng xác định, ví dụ:
• Web: 80
• FTP: 21

Phạm Thế Bảo - ĐHKHTN TP.HCM

6


29/01/2010

Web – các khái niệm chính
•

Web = protocol + language + naming infrastructure

•

HTTP - HyperText Transport Protocol
o

•

HTML - HyperText Markup Language
o

•

Là giao thức giao tiếp giữa WWWclient and server

Ngơn ngữ biểu diễn các tài liệu WWW

URL - Uniform Resource Locator
o

Địa chỉ web (xác định duy nhất)

Phạm Thế Bảo - ĐHKHTN TP.HCM

Web - các khái niệm chính
•

Địa chỉ IP – IP Address
o

Là 1 con số 32 bit, chia thành 4 số 8 bit, vd: 203.162.44.37 (gồm 2 phần:
network address, host address)

o

•

•

Xác định đối tượng nhận và gởi thông tin trên Internet

Tên miền – Domain name
o

Là tên giao dịch của công ty hay tổ chức trên Internet.

o

Ví dụ: www.math.hcmuns.edu.vn

o

Là địa chỉ của 1 máy chủ thuộc tổ chức giáo dục Việt Nam

o

Có địa chỉ IP là 203.162.44.37, có tên máy chủ là WWW

o

Là tên miền cấp 1: vn, cấp 2: edu, cấp 3: hcmuns, cấp 4: math

Ánh xạ giữa tên miền và địa chỉ IP
o

Do DNS server – Domain name system (service) đảm trách
Phạm Thế Bảo - ĐHKHTN TP.HCM

7


29/01/2010

Web – khái niệm Browser
•
•
•

Lấy hiển thị (nếu có thể) các tài nguyên khác nhau
Khả năng hiển thị :
o

text-only (Lynx, ...)

o

graphic (MSIE, Netscape, ...)

Hiển thị được nhiều loại ảnh, âm thanh, video
o

•

o

•

BMP, GIF, JPEG, sound, video, postscript,...

Hỗ trợ nhiều giao thức
HTTP, HTTPS, FTP, SMTP, POP, ...

Có thể “plug-in” các cơng cụ vào browser để tăng tính năng (3D
animation, SWF, ...)

•

...

Phạm Thế Bảo - ĐHKHTN TP.HCM

Web – khái niệm URL – định vị các tài nguyên
Internet

•
•

•

URL là định danh duy nhất cho các tài nguyên Internet
Chỉ ra:
o

Cách truy cập

o

Vị trí tài nguyên

Cú pháp chung:
o

Protocol://host_name[:port_num][/path][/file_name]

o

:8080/html/test.htm

Phạm Thế Bảo - ĐHKHTN TP.HCM

8

29/01/2010

Các giao tác chuẩn trên Web

Phạm Thế Bảo - ĐHKHTN TP.HCM

Các dịch vụ cơ bản của Internet
•

World Wide Web - WWW

Phạm Thế Bảo - ĐHKHTN TP.HCM

9


29/01/2010

Các dịch vụ cơ bản của Internet
•

Thư điện tử – Email (Electronic mail)
o

Là dịch vụ trao đổi các thông điểm qua mạng viễn thông

o

Sử dụng giao thức SMTP/POP3 để gởi/nhận email

o

Địa chỉ email có dạng : name@domainame

o

(VD: : ptbao – tên tài khoản email, hcmus.edu.vn –
tên miền)

o

•

Truyền, tải tập tin – FTP – File Transfer Protocol
o

•

Được quản lý bởi Mail Server
Là dịch vụ trao đổi các tập tin giữa các máy tính trên Internet

Tán gẫu – Chat,...

Phạm Thế Bảo - ĐHKHTN TP.HCM

Khai thác thơng tin trên Internet
•

Tra cứu thơng tin
o

www.google.com

o

www.lycos.com

o

www.altavista.com

o

www.researchindex.com
(tra cứu bài báo khoa học)

•
•
•
•

o

Đường đi (bản đồ)

o

...

Tin tức, thông tin tổng hợp
Phần mềm
Nghiên cứu, giáo dục
Mua bán

Phạm Thế Bảo - ĐHKHTN TP.HCM

10


29/01/2010

Một số thuật ngữ thơng dụng khác
•

Internet: Mạng máy tính tồn cầu kết nối các mạng máy tính khắp
nơi trên thế giới. Tập các giao thức được dùng gọi chung là TCP/IP.

•
•

Intranet: Mạng cục bộ có kiến trúc tương tự mạng Internet.
Website: Tập hợp các trang web. Website của các tổ chức hay cá
nhân trên mạng bao gồm tập hợp các trang web liên quan đến tổ
chức này.

•

Webpage: Là trang web. Có thể hiển thị các thơng tin dưới dạng

văn bản, hình ảnh, âm thanh, ...

Phạm Thế Bảo - ĐHKHTN TP.HCM

Một số thuật ngữ thơng dụng khác
•

Web browser: Trình duyệt web, dùng để hiển thị các trang web.
Các web browser thông dụng hiện nay là Firefox, Internet Explorer
(Microsoft), Chrome, Safari, Opera.

•

Homepage: Trang chủ hay cịn gọi là trang nhà. Thường là trang
đầu tiên (mặc định) khi truy cập một website.

•

Hyperlink: siêu liên kết. Dùng để liên kết các trang web và dịch vụ
của các website trên Internet.

•

IAP (Internet Access Provider): Nhà cung cấp đường truyền
Internet.

Phạm Thế Bảo - ĐHKHTN TP.HCM

11

29/01/2010

Một số thuật ngữ thơng dụng khác
•

ISP (Internet Service Provider): Nhà cung cấp dịch vụ Internet.
Một số ISP hiện nay ở Việt Nam: VDC, FPT, SaigonNet, NetNam, ...

•

Search engines: Máy tìm kiếm. Các máy tìm kiếm thơng dụng hiện
nay là Yahoo,Google, Altavista, ...

•

HTTP, FTP, SMTP, POP3, ...: Đây là các giao thức được dùng cho các
dịch vụ web, ftp, email trên Internet.

Phạm Thế Bảo - ĐHKHTN TP.HCM

Phân loại trang web
• Dựa vào cơng nghệ phát triển, có 2 loại:
– Web tĩnh:
• Dễ phát triển
• Tương tác yếu
• Sử dụng HTML
• Người làm web tĩnh thường dùng các công cụ trực quan để tạo ra
trang web

– Web động:
• Khó phát triển hơn
• Tương tác mạnh
• Sử dụng nhiều ngơn ngữ khác nhau
• Thường phải viết nhiều mã lệnh

Phạm Thế Bảo - ĐHKHTN TP.HCM

12


29/01/2010

Bài thực hành 1:
THAO TÁC VÀ SỬDỤNG MẠNG INTERNET
•

•

•

Đăng ký các dịch vụ email miễn phí của nhóm
o



o

Tham khảo các webite
o



o



o



o



Tìm website nào cho gửi thiệp chúc mừng

Phạm Thế Bảo - ĐHKHTN TP.HCM

13