Xây dựng qui trình ủ phân compost từ phế phẩm cây thanh long ở huyện Châu Thành tỉnh Long An

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP. HỒ CHÍ MINH

ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP

XÂY DỰNG QUI TRÌNH Ủ PHÂN COMPOST TỪ
PHẾ PHẨM CÂY THANH LONG Ở
HUYỆN CHÂU THÀNH, TỈNHLONG AN

Ngành

: KỸ THUẬT MÔI TRƯỜNG

Chuyên ngành: KỸ THUẬT MÔI TRƯỜNG

Giảng viên hướng dẫn : PGS.TS Thái Văn Nam
Sinh viên thực hiện
MSSV: 1311090681

: Huỳnh Nhựt Trường
Lớp:13DMT03

TP. Hồ Chí Minh, 2017


Đồ án tốt nghiệp

MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ...................................................................... iv
DANH MỤC HÌNH ................................................................................................ v
DANH MỤC BẢNG ............................................................................................. vi

MỞ ĐẦU ................................................................................................................. 1
1.Đặt vấn đề ............................................................................................................. 1
2.Tính cấp thiết của đề tài ........................................................................................ 1
3.Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ......................................................................... 3
3.1. Đối tượng nghiên cứu........................................................................................ 3
3.2. Phạm vi nghiên cứu ........................................................................................... 3
4.Mục tiêu đề tài ....................................................................................................... 3
5.Nội dung nghiên cứu ............................................................................................. 3
6.Phương pháp nghiên cứu ....................................................................................... 4
7.Tính mới của đề tài................................................................................................ 5
8.Ý nghĩa của đề tài .................................................................................................. 5
8.1 Ý nghĩa thực tiễn ................................................................................................ 5
8.2 Ý nghĩa khoa học ............................................................................................... 5
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU ............................................................... 7
1.1 Tổng quan về Huyện Châu Thành, Tỉnh Long An ........................................... 7
1.1.1 Khí hậu ........................................................................................................... 7
1.1.2 Thuỷ văn .......................................................................................................... 8
1.2 Tổng quan về cây thanh long ........................................................................... 10
1.2.1 Cây thanh long .............................................................................................. 10
1.2.2 Thực trạng hoa và cành thanh long ............................................................... 11
1.3Giới thiệu về phân compost .............................................................................. 11
1.3.1Định nghĩa compost ....................................................................................... 11
1.3.2 Thuận lợi và khó khăn khi sử dụng compost ................................................ 12
1.3.3 Các yếu tố của quá trình ủ phân compost ..................................................... 13
1.4 Các phản ứng sinh hóa xảy ra trong quá trình ủ compost ................................ 19
1.4.1 Phản ứng sinh hóa ......................................................................................... 19
1.4.2Phản ứng sinh học .......................................................................................... 20
i

Đồ án tốt nghiệp

1.5 Các hình thức ủ compost .................................................................................. 21
1.5.1 Phương pháp ủ theo luống dài và cấp khí bằng xáo trộn .............................. 21
1.5.2 Phương pháp ủ theo luống dài hoặc đống với thổi khí cưỡng bức ............... 21
1.5.3 Phương pháp ủ trong thùng Container .......................................................... 22
1.6 Một số cơng nghệ chế biến phân hữu cơ điển hình.......................................... 24
1.6.1 Hệ thống Composting Lemna ....................................................................... 24
1.6.2 Công nghệ compost Steinmueller – Đức ...................................................... 25
1.7 Tổng quan về chế phẩm sinh học ..................................................................... 25
1.7.1Các loại chế phẩm sinh học ............................................................................ 25
1.7.2 Sinh vật thực hiện chuyển hóa compost ........................................................ 26
1.7.3 VSV thêm vào để tăng tốc quá trình sản xuất compost ................................ 27
1.8 Phương pháp sản xuất compost sử dụng giun quế ........................................... 28
1.8.1 Giun quế ........................................................................................................ 28
1.8.2 Đặc tính sinh lý của giun quế ........................................................................ 28
1.8.3 Các mơ hình ni giun quế ........................................................................... 29
1.8.4 Yêu cầu về kỹ thuật ....................................................................................... 31
1.8.5 Sự sinh sản và phát triển ............................................................................... 33
1.9Các nghiên cứu liên quan đến đề tài ................................................................. 34
1.9.2 Nghiên cứu trong nước.................................................................................. 34
1.10 Các thông số vận hành ................................................................................... 37
1.11 Đánh giá chất lượng phân hữu cơ vi sinh ...................................................... 38
CHƯƠNG 2: VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .................... 42
2.1 Các nguyên vật liệu .......................................................................................... 42
2.2 Phương pháp nghiên cứu .................................................................................. 43
2.2.1 Sơ đồ nghiên cứu ........................................................................................... 43
2.2.2 Phương pháp tổng hợp và biên hội tài liệu .................................................. 44
2.2.3 Phương pháp khảo sát thực địa ..................................................................... 44
2.2.4 Phương pháp điều tra xã hội học ................................................................... 44

2.2.5 Phương pháp lấy mẫu và bảo quản mẫu ....................................................... 45
2.2.6 Phương pháp so sánh đánh giá để chọn chế phẩm sinh học và trùn quế ..... 45

ii


Đồ án tốt nghiệp

2.2.7 Phương pháp thực nghiệm khoa học ............................................................. 45
2.2.8 Phương pháp bố trí thí nghiệm ...................................................................... 48
2.2.9 Phương pháp theo dõi, kiểm sốt thí nghiệm và ghi nhận kết quả .............. 50
2.2.10 Phương pháp phân tích mẫu ........................................................................ 50
2.2.11 Phương pháp đánh giá ................................................................................. 51
2.2.12 Phương pháp trồng thử nghiệm ................................................................... 51
2.2.13 Phương pháp phân tích và đánh giá ............................................................ 51
2.2.14 Phương pháp tổng hợp và xử lý số liệu....................................................... 52
CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN ...................................................... 53
3.1 Kết quả khảo sát ............................................................................................... 53
3.2 Khảo sát khả năng xử lí phế phẩm cây thanh long ở các mơ hình thí nghiệm 54
3.2.1 Độ sụt lún ...................................................................................................... 54
3.2.2 Độ ẩm ............................................................................................................ 56
3.2.3 Độ pH ............................................................................................................ 58
3.2.4 Nhiệt độ ......................................................................................................... 60
3.2.5 Hàm lượng CHC ........................................................................................... 61
3.2.6 Hàm lượng C ................................................................................................. 64
3.2.7 Hàm lượng Nito ............................................................................................ 66
3.2.8 Hàm lượng P, K ............................................................................................ 68
3.3Kết quả .............................................................................................................. 68
3.4 Trồng thử nghiệm trên cây ngắn ngày ............................................................. 70
3.4 Đề xuất mơ hình ............................................................................................... 71

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ............................................................................. 75
TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................... 77

iii


Đồ án tốt nghiệp

STT Từ viết tắt

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
Tiếng Anh
Tiếng Việt

1

VSV

Vi sinh vật

2

SV

Sinh vật

3

VK

Vi khuẩn

4

C

Cacbon

5

N

Nito

6

P

Phot pho

7

CTR

Chất thải rắn

8

Ca

Canxi

9

K

Kali

10

± XD

11

QCVN

Qui chuẩn Việt Nam

12

ĐH

Đại học

13

MH

Mơ hình

14

ANOVA

15

NXB

Nhà xuất bản

16

CHC

Chất hữu cơ

17

STT

Số thứ tự

Standard Deviation

Analysis Of Variance

iv

Độ lệch chuẩn

Phân tích phương sai


Đồ án tốt nghiệp

DANH MỤC HÌNH
Hình 1. 1 Sự biến đổi của pH theo thời gian trong quá trình sản xuất Compost .....16
Hình 1. 2 Biểu diễn mối quan hệ giữa độ ẩm và khơng khí .....................................17
Hình 1.3 Mơ hình ni giun quế của thùng rác sinh học .........................................35
Hình 1.3 Kết quả sau ủ của cơng ty ..........................................................................36
Hình 2.1 Sơ đồ thực hiện ..........................................................................................43
Hình 2.2 Cành và hoa được bỏ ngay tại vườn ..........................................................44
Hình 2.3 Thùng xốp được đục lỗ(A) và lót lưới(B) .................................................46
Hình 2.4 Cành, hoa được cắt nhỏ và chia thành các phần nhỏ................................46
Hình 2.5 Các mơ hình dùng để xử lý cành và hoa thanh long .................................47
Hình 2.6 Các mơ hình bắt đầu làm( A ) và sau khi bố trí xong( B ) .......................48
Hình 3.1 Đồ thị biểu diễn độ sụt giảm thể tích.........................................................55
Hình 3.2 Đồ thị dao động độ ẩm trong các mơ hình ................................................56
Hình 3.3 Đồ thị dao động pH trong các mơ hình .....................................................59
Hình 3.4 Đồ thị biến thiên nhiệt độ trong các mơ hình ............................................61
Hình 3.5 Đồ thị biểu diễn độ suy giảm CHC trong các mơ hình .............................62
Hình 3.6 Đồ thị biểu diễn độ suy giảm hàm lượng C trong các mơ hình ...............64
Hình 3.7 Đồ thị biểu diễn độ suy giảm hàm lượng N trong các mơ hình ...............66
Hình 3.8 Mẫu phân sau khi ủ của các mơ hình ........................................................68
Hình 3.9 Khi gieo hạt giống cây rau muống vào các mẫu phân ..............................70
Hình 3.10 Kết quả sau 7 ngày gieo hạt.....................................................................71
Hình 3.11 Qui trình ủ compost kết hợp phế phẩm và giun ......................................72
Hình 3.12 Mơ hình xây dựng cho mơ hình chế phẩm + giun ..................................74

v

Đồ án tốt nghiệp

DANH MỤC BẢNG
Bảng 1.2 Các thông số quan trọng trong quá trình làm phân hữu cơ hiếu khí .........23
Bảng 1.1 Tiêu chuẩn ngành 10 TCVN 562 – 2002 cho phân hữu cơ vi sinh vật chế
biến từ chất thải rắn sinh hoạt do Bộ Nông Nghiệp và Phát Triển Nông Thôn ban
hành ...........................................................................................................................39
Bảng 2.1 Đánh số thứ tự vào các mơ hình ................................................................49
Bảng 2.2 Bố trí các mơ hình theo ngẫu nhiên ..........................................................50
Bảng 3.1 Kết quả khảo sát ........................................................................................53
Bảng 3.2 Kết quả theo tỷ lệ ......................................................................................53
Bảng 3.3 Giá trị trung bình của các mơ hình ............................................................54
Bảng 3.4 Độ ẩm trung bình của 3 mơ hình ...............................................................56
Bảng 3.5 Độ pH trung bình của các mơ hình ..........................................................58
Bảng 3.6 Nhiệt độ trung bình của các mơ hình ........................................................60
Bảng 3.7 Hàm lượng CHC trung bình của các mơ hình ...........................................62
Bảng 3.8 Hàm lượng C trung bình cúa các mơ hình ................................................64
Bảng 3.9 Hàm lượng C( % ) tại các thời điểm xử lý của các mơ hình .....................65
Bảng 3.10 Hàm Lượng Nito trung bình của các mơ hình ........................................66
Bảng 3.11 Hàm lượng N(%) tại các thời điểm xử lý của các mơ hình.....................67
Bảng 3.12Chỉ tiêu Photpho và Kali ..........................................................................68
Bảng 3.13 Bảng tổng hợp kết quả khảo sát của compost sau ủ ................................69

vi


Đồ án tốt nghiệp

MỞ ĐẦU
1.Đặt vấn đề
Cùng với sự phát triển không ngừng của xã hội, ngành nông nghiệp cũng đã
có những thay đổi rất đáng kể. Nhiều máy móc tiên tiến, công nghệ trồng trọt, giống
mới ra đời, đã đáp ứng kịp với những nhu cầu ngày càng cao. Việt Nam là nước
nơng nghiệp nên phân bón và giống có thể xem là 2 yếu tố có tính quyết định đến
năng suất và chất lượng. Nhiều nơi, do sử dụng quá mức cần thiết các loại phân bón
và thuốc trừ sâu hoá học làm cho đất canh tác bị bạc màu đi rất nhanh
chóng…Huyện Châu Thành, tỉnh Long An vùng đất nơi ngày xưa chỉ tập trung phát
triển nông nghiệp theo cây lúa thì bây giờ với sự phát triển theo hướng chuyển đổi
cây trồng vật nuôi để phát triển kinh tế bền vững. Cây thanh long được trồng thay
cho lúa và đã đem lại nguồn thu nhập ổn định hơn cây lúa nước và góp phần vào
phát triển kinh tế ở cho tỉnh Long An. Không chỉ sản lượng trái tạo ra lớn mà lượng
phế phẩm từ cây thanh long cũng rất lớn chưa được xử lí được người dân vứt bỏ tại
vườn gây ô nhiễm nguồn nước và tạo mầm móng bệnh gây bệnh lại cho cây thanh
long. Mặt khác, trồng cây thanh long ở Long An hiện nay chủ yếu sử dụng phân
bón hóa học, vì thế dư lượng các chất hóa học trong các loại phân này gây ô nhiễm
môi trường đất, môi trường nước và ảnh hưởng nhiều đến sinh vật cũng như con
người.

2.Tính cấp thiết của đề tài
Để trả lại độ phì nhiêu cho đất biện pháp cấp thiết đó là sử dụng sản phẩm
phân hữu cơ chế biến từ các nguồn khác nhau, đây chính là giải pháp hay nhất hiện
nay có thể giải quyết được các vấn đề trên. Phân bón hữu cơ dựa vào các chủng vi
sinh vật sẽ phân giải các chất hữu cơ trong bùn, phế thải, rác thải, phế phẩm công
nông nghiệp... Tạo ra sinh khối, sinh khối này rất tốt cho cây cũng như cho đất, giúp
cải tạo làm đất tơi xốp. Mặt khác với mức sống trung bình của một người nơng dân

1

Đồ án tốt nghiệp

hiện nay không thể dùng các loại phân bón cho cây trồng với giá cả cao như vậy, sự
ra đời của phân hữu cơ đã đáp ứng được mong muốn của người nông dân, vừa tăng
năng suất lại hợp túi tiền. Dùng phân hữu cơ có thể thay thế được từ 50 – 100 %
lượng phân đạm hóa học (tùy từng loại cây trồng bón phân vi sinh có thể tiết kiệm
được nhiều chi phí do giá phân hạ, giảm lượng phân bón, giảm số lần phun và lượng
thuốc bảo vệ thực vật) do bón phân hữu cơ nên sản phẩm rất an toàn, lượng nitrat
giảm đáng kể, đất không bị ô nhiễm, khả năng giữ ẩm tốt hơn, tăng cường khả năng
cải tạo đất do các hệ sinh vật có ích hoạt động mạnh làm cho đất tơi xốp hơn... Hiện
nay diện tích trồng thanh long ở huyện Châu Thành (Long An) là 7000ha trong đó
có 3300 ha thanh long ruột đỏ, còn lại là thanh long ruột trắng. Mỗi một ha thanh
long trồng được: Ruột trắng trung bình khoảng 1300 trụ. Ruột đỏ trung bình khoảng
1375 trụ Mỗi một trụ trung bình chu kì ra hoa sau khi bỏ hoa nở là từ 2- 3kg
hoa/trụ/một kì ra hoa vậy: Ruột đỏ sẽ là 4125kg hoa/ha. Ruột trắng là khoảng
3900kg hoa /ha/ một kì ra hoa. Lượng dây thải bỏ của 1 ha là khoảng 1200kg trên 1
lần tỉa cành. Một năm cây thanh long có thể cho ra hoa tạo quả từ 5 – 8 lần/năm.
Hiện nay, các mơ hình thử nghiệm giun quế để xử lý nguồn thải bỏ từ cành thanh
long được nhân dân ở Bình Thuận áp dụng. Hiện tại, huyện Châu Thành, tỉnh Long
An hiện nay chưa có mơ hình áp dụng để xử lí cành và hoa thanh long bằng mơ
hình ủ compost. Vì vậy tiềm năng của việc chế biến hoa và cành thanh long thành
phân compost ở huyện Châu Thành, tỉnh Long An là rất lớn.
Chính vì những lí do trên việc nghiên cứu ”Xây dựng qui trình ủ phân compost
từ phế phẩm cây thanh long ở huyện Châu Thành tỉnh Long An “ là hết sức cần
thiết. Đề xuất qui trình chất lượng ủ sẽ kết hợp chế phẩm và giun quế sẽ tốt hơn và
ủ làm thí nghiệm khảo sát q trình ủ sẽ gồm các mơ hình: chế phẩm, giun quế, kết
hợp giun quế và chế phẩm. Mơ hình đối chứng của cành và hoa thanh long sẽ được
thực hiện cùng lúc để so sánh đánh giá với 3 mơ hình.

2


Đồ án tốt nghiệp

3.Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
3.1. Đối tượng nghiên cứu
- Hoa và cành cây thanh long ở huyện Châu Thành, tỉnh Long An
- Giun Quế và chế phẩm sinh học EMUNIV
3.2. Phạm vi nghiên cứu
- Địa điểm khảo sát: Các hộ gia đình ở 4 xã: An Lục Long, Dương Xuân Hội, Long
Trì, Thanh Phú Long, ở huyện Châu Thành, tỉnh Long An.
- Thời gian nghiên cứu: Từ tháng 3 - 2017 đến tháng 7 – 2017.
4.Mục tiêu đề tài
 Khảo sát, so sánh khả năng xử lý của các tác nhân (chế phẩm sinh học, giun
quế, kết hợp giun quế và chế phẩm) đến khả năng phân hủy cành thanh long
tạo phân hữu cơ vi sinh.
 Xây dựng qui trình ủ phân compost cho phế phẩm cây thanh long (cành,
hoa).

5.Nội dung nghiên cứu
Để đạt được mục tiêu nghiên cứu cần thực hiện những nội dung chính như sau:
Nội dung 1: Thu thập tài liệu liên quan, khảo sát thực địa:
-

Thu thập dữ liệu từ trạm khuyến nông huyện

-

Khảo sát thực tế tại vườn thanh long

-

Thu thập các dữ liệu nghiên cứu liên quan về thành phần có trong cành và
hoa thanh long

-

Lấy mẫu về phân tích tại phịng thí nghiệm.

Nội dung 2: Khảo sát q trình xử lý các phế phẩm cây thanh long bởi các tác
nhân (chế phẩm sinh học, giun quế, kết hợp chế phẩm và giun quế)
-

Đánh giá các thành phần dinh dưỡng thuận lợi cho quá trình ủ compost

3


Đồ án tốt nghiệp

-

Thu thập tài liệu về các loại chế phẩm sinh học và tài liệu về trùng quế

-

Đánh giá và lựa chọn chế phẩm sinh học

-

Đánh giá các thơng số ảnh hưởng trong q trình ủ phân compost

-

Thu thập tài liệu và lên ý tưởng xây dựng mô hình thử nghiệm

-

Tính tốn và chọn ngun vật liệu cho quá trình ủ

-

Khảo sát và ghi nhận kết quả.

Nội dung 3: Phân tích và đánh giá chất lượng phân sau ủ
-

Phân tích thành phần về dinh dưỡng, các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình ủ.

-

Trồng thử nghiệm trên cây ngắn ngày.

Nội dung 4: Nghiên cứu đề xuất quá trình ủ
-

Sau khi có kết quả của các chỉ tiêu được phân tích và đánh giá, kết hợp với
kết quả trồng thử nghiệm trên cây ngắn ngày sẽ chọn mơ hình có hiệu quả
nhất dể xây dựng qui trình và mơ hình tại địa phương.

6.Phương pháp nghiên cứu
 Phương pháp tổng hợp và biên hội tài liệu: thu thập tài liệu số liệu có chọn
lọc, phân tích và tổng hợp các tài liệu, tư liệu, thông tin liên quan đến hoa và
cành thanh long
 Phương pháp khảo sát thực địa: chụp hình, ghi chép thơng tin sơ bộ ban đầu
 Phương pháp điều tra xã hội học: chọn các hộ gia đình có vườn để điều tra
về khả năng sử dụng hoa thanh long
 Phương pháp lấy mẫu và bảo quản mẫu:
-

Phương pháp lấy mẫu: số lượng mẫu cần lấy, địa điểm và vị trí lấy mẫu, tần
suất lấy mẫu, phương pháp lấy mẫu

-

Phương pháp so sánh đánh giá để lựa chọn chế phẩm sinh học

-

Phương pháp thực nghiệm khoa học: bắt đầu ủ phân compost, ghi chép các
thông số
 Phương pháp quan sát: quan sát các thay đổi trong khi ủ phân

4


Đồ án tốt nghiệp

 Phương pháp đánh giá: nhận xét, đánh giá kết quả sau quá trình ủ phân

compost
 Cụ thể các phương pháp này đã được trình bày ở chương 2

7.Tính mới của đề tài
Nghiên cứu để xây dựng một qui trình ủ compost hồn thiện. Tận dụng
nguồn ngun liệu phế phẩm nông nghiệp được xem là bỏ đi của địa phương
làm nguồn phân bón sạch cho cây trồng, giúp cải thiện môi trường đất, tránh ô
nhiễm môi trường và mầm bệnh từ phế phẩm. Tính mới của đề tài là đánh giá
được hiệu quả của quá trình kết hợp giữa chế phẩm sinh học và trùn quế trong ủ
compost phế phẩm cây thanh long.

8.Ý nghĩa của đề tài
8.1 Ý nghĩa thực tiễn
Đề tài có tính thực tiễn cao dựa vào những tài liệu có sẵn về q trình lên
men hiếu khí chất thải có nguồn gốc hữu cơ,theo dõi liên tục các chỉ tiêu về nhiệt
độ, độ ẩm, pH, hàm lượng Cacbon, Nitơ ảnh hưởng đến quá trình ủ phân compost.
Để xây dựng mơ hình ủ compost từ hoa, cành thanh long. Tạo nguồn phân bón cho
cây trồng cải thiện cho đất tránh bị chai cứng do thói quen sử dụng phân bón hóa
học và thuốc bảo vệ thực vật, hạn chế được bệnh cho cây thanh long và hạn chế ô
nhiễm môi trường.

8.2 Ý nghĩa khoa học
 Nghiên cứu để tận dụng được một nguồn nguyên liệu mới làm ra phân
compost.
 Xác định được yếu tố quan trọng trong quá trình ủ phân compost từ hoa và
cành thanh long.

5

Đồ án tốt nghiệp

 Nghiên cứu, đề xuất được qui trình hồn thiện tạo ra một nguồn phân bón
sạch và hạn chế sử dụng phân bón hóa học.

6


Đồ án tốt nghiệp

CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU
1.1 Tổng quan về Huyện Châu Thành, Tỉnh Long An [21]
Châu Thành là một huyện nhỏ nằm ở phía nam của tỉnh Long An. Châu
Thành là nơi hai sông Vàm Cỏ Đông và Vàm Cỏ Tây gặp nhau. Hợp lưu của hai
sông này chảy qua địa phận của xã Thuận Mỹ và Thanh Vĩnh Đơng trước khi chảy
xuống Gị Cơng để ra biển.
Huyện Châu Thành giáp ranh thành phố Tân An, cách trung tâm thành phố
12 km, cách thành phố Hồ Chí Minh 52 km theo tuyến Quốc lộ 1A và 42 km theo
tuyến Quốc lộ 50.


Phía bắc giáp huyện Tân Trụ, ranh giới là sơng Vàm Cỏ Tây.



Phía nam giáp huyện Chợ Gạo và huyện Gị Cơng Tây tỉnh Tiền Giang.



Phía đông giáp huyện Cần Đước, ranh hành chánh là sông Vàm Cỏ.



Phía tây giáp huyện Châu Thành tỉnh Tiền Giang.



Phía tây Bắc giáp với Thành phố Tân An.

1.1.1 Khí hậu [21]
Nằm trong vùng nhiệt đới gió mùa, mỗi năm có 2 mùa rõ rệt. Mùa mưa từ
tháng 5 đến tháng 11, lượng mưa bình quân từ 1.350 - 1.800 mm/ năm. Mùa khô từ
tháng 12 đến tháng 4 năm sau, nhiệt độ trung bình của năm là 27 oC. Số giờ nắng
vào khoảng 2.350 - 2.500 giờ/năm. Bình quân 6 - 7 giờ/ngày. Độ ẩm trung bình từ
87 % - 89 %. Tốc độ gió trung bình 2,8 m/s, lớn nhất 3,8 m/s.
Huyện Châu Thành nằm trong vùng Đồng bằng sơng Cửu Long nên có ưu
thế về nhiệt độ, tổng tích ơn gần 3.000 oC, ánh sáng trên 800 giờ nắng/năm, lại ít
chịu ảnh hưởng của lũ lụt nên thuận lợi trong việc đa dạng hoá cây trồng, thâm canh
tăng vụ.

7


Đồ án tốt nghiệp

1.1.2 Thuỷ văn
Các kênh Hòa Phú, rạch Bà Lý, kênh Chiến Lược, kênh 30/4, sông Vĩnh
Công tiếp nhận nước ngọt từ hệ thống rạch Bảo Định và kênh Chợ Gạo, chất lượng
nước khá tốt nhưng lưu lượng bị hạn chế.
Châu Thành cũng như các huyện phía nam của tỉnh ít chịu ảnh hưởng của

mùa lũ, vào những tháng mưa tập trung (tháng 10, 11) gặp triều cường thì lũ lụt mới
xảy ra, thời gian ngắn và mức độ ảnh hưởng không lớn, các xã ven sông như Thanh
Phú Long, Thuận Mỹ, Thanh Vĩnh Đơng nền địa hình thấp (từ 0,5 - 0,8m, hệ Hòn
Dấu) nằm trong vùng chịu ảnh hưởng của triều cường trong mùa lũ, các xã có nền
địa hình cao như Hịa Phú, Vĩnh Cơng (từ 1,0 - 1,4 m, hệ Hịn Dấu) ít bị ảnh hưởng.
Đặc điểm địa hình của huyện Châu Thành là dốc thoai thoải theo hướng Tây Bắc Đông Nam, cao ở đầu nguồn nước ngọt và thấp ở cuối nguồn. Huyện Châu Thành
đã có hệ thống đê bao nên đã ngăn được lũ. Ngập lũ cũng có tác dụng tích cực là
đưa nhiều thuỷ sinh vật vào đồng ruộng, rửa mặn xổ phèn vào tạo phù sa cho đất. Vì
vậy, dọc theo đê bao cần có cống điều tiết để kiểm soát mức ngập và thời gian ngập.
Nước mặn Biển Đơng qua sơng Sồi Rạp - Vàm Cỏ dẫn sâu vào nội đồng
theo 2 hướng chính là sơng Vàm Cỏ Tây ở phía bắc và sơng Tra ở phía nam. Do xu
hướng mực nước biển dâng cao nên xâm nhập mặn cũng có xu hướng tăng nhanh
về hàm lượng và thời gian nhiễm mặn. Do các huyện, thị xã phía Bắc vùng Đồng
Tháp Mười như thị xã Kiến Tường, Vĩnh Hưng, Mộc Hoá, Tân Thạnh, Thạnh Hoá
sử dụng nguồn nước ngọt ngày càng tăng nên độ nhiễm mặn có xu hướng ngày càng
tăng [21].
Sông Vàm Cỏ Tây: nước sông bị xâm nhập mặn từ tháng 1 đến tháng 2, hàm
lượng mặn 2g/l, từ tháng 3 đến tháng 5, hàm lượng mặn 4 g/l.
Sông Vàm Cỏ và sông Tra gần Biển hơn nên độ nhiễm mặn cũng cao hơn, khoảng
4g/l, thời gian nhiễm mặn kéo dài 6 - 7 tháng/năm.
Huyện Châu Thành đã có hệ thống cống ngăn mặn và điều tiết nước, cần tiếp
tục nạo vét kênh, rạch dẫn nước ngọt, bố trí cơ cấu cây trồng, mùa vụ hợp lý để né
mặn [21].

8


Đồ án tốt nghiệp

1.1.3 Địa hình - địa chất [21]

Các xã vùng Thượng có địa hình cao như Long Trì, An Lục Long, Hiệp
Thạnh, Vĩnh Cơng, Hịa Phú... nền mặt ruộng cao từ 1,0 - 1,4m. Các xã vùng Hạ
như Thanh Vĩnh Đông, Thuận Mỹ, Phú Ngãi Trị, Phước Tân Hưng, Bình Quới...
nền mặt ruộng từ 0,5 - 0,8m, riêng xã Thuận Mỹ có gị cao nằm ở bến đị Thuận
Mỹ - Cần Đước, đỉnh gò cao 2,2m.
Cao độ trung bình tồn Huyện từ 0,8 - 1,2m, cao ở phía đầu nguồn nước
ngọt, thấp cuối nguồn, thuận lợi cho công việc dẫn nước ngọt vào đồng ruộng
nhưng thấp về cuối sông nên nước mặn cũng dễ xâm nhập.
Huyện Châu Thành có 4 nhóm đất:


Đất phù sa: diện tích 7.958 ha, chiếm tỷ lệ 53,4%, bao gồm đất phù sa sông
Vàm Cỏ có tầng loang lỗ đỏ vàng (chiếm 21%, diện tích 1.650 ha) và đất phù
sa sơng Cửu Long có tầng loang lỗ đỏ vàng (chiếm 79%, diện tích 6.308 ha).
Phân bố khá tập trung ở các xã Hòa Phú, Vĩnh Cơng, Hiệp Thạnh, Dương
Xn Hội, Long Trì, An Lục Long và thị trấn Tầm Vu. Đất phù sa có độ
pHH20 = 4,5 - 5,5, mùn tầng mặt từ khá đến giàu đạm tổng số từ 0,14 - 0,22,
nhiều dinh dưỡng nên canh tác lúa được 2 - 3 vụ/năm.



Đất mặn: chiếm tỷ lệ 8,09%, diện tích 1.218 ha, bao gồm nhóm đất ít mặn
276 ha (chiếm 23%) và nhóm đất mặn 942 ha (chiếm 77%). Phân bố ở các xã
ven sông như Thuận Mỹ, Thanh Vĩnh Đông, một phần Thanh Vĩnh Long và
rãi rác ngoài đê của các xã Bình Qưới, Phú Ngãi Trị. Đất mặn thích hợp với
ni trồng thủy sản hơn là canh tác lúa.



Đất phèn: chiếm tỷ lệ 9,16%, diện tích 1.378 ha. Phân bố ở các xã ven sông

Vàm Cỏ và Vàm Cỏ Tây, xa nguồn nước ngọt nên trồng trọt gặp nhiều khó
khăn, muốn canh tác lúa 2 - 3 vụ cần có hệ thống thủy nơng hồn chỉnh, tháu
chua rửa phèn, kết hợp với việc sử dụng giống, phân bón, bố trí mùa vụ hợp
lý và kỹ thuật canh tác tốt.

9


Đồ án tốt nghiệp



Đất líp (đất xáo trộn): Chiếm tỷ lệ 24,92%, diện tích 3.7514 ha. Phân bố
hầu như khắp các xã. Đất líp hiện dùng làm đất ở, xây dựng cơ bản, trồng
cây lâu năm, cây ăn quả, chủ yếu là cây thanh long, dừa, mãng cầu.

1.2 Tổng quan về cây thanh long
1.2.1 Cây thanh long
Thanh long một loài cây được trồng chủ yếu để lấy quả và cũng là tên của
một vài chi của họ xương rồng. Thanh Long là loài thực vật bản địa tại México, các
nước Trung Mỹ và Nam Mỹ. Hiện nay, loài cây này cũng được trồng ở các nước
trong khu vực Đông Nam Á như Việt Nam, Malaysia, Thái Lan, Philippines,
Indonesia (đặc biệt là ở miền tây đảo Java); miền nam Trung Quốc, Đài Loan và
một số khu vực khác [20].
Tên khoa học:
Quả của thanh long có ba loại, tất cả đều có vỏ giống như da và có một chút lá.
Chúng có tên gọi khoa học như sau:
 Hylocereus undatus thuộc chi Hylocereus, ruột trắng với vỏ hồng hay đỏ.
 Hylocereus polyrhizus thuộc chi Hylocereus, ruột đỏ với vỏ hồng hay đỏ.
 Hylocereus megalanthus trước đây được coi là thuộc chi Selenicereus, ruột

trắng với vỏ vàng [20].
Loại ruột trắng vỏ hồng hay đỏ được trồng rộng rãi ở các tỉnh như Bình Thuận,
Long An, Tiền Giang v.v. Loại ruột đỏ vỏ đỏ được nghiên cứu và lai tạo bởi Viện
Cây Ăn Quả Miền Nam SOFRI (ấp Đông, xã Long Định,huyện Châu Thành,tỉnh
Tiền Giang) hiện nay đã được trồng rộng rãi và phổ biến khắp các tỉnh tập trung ở
Bình Thuận, Tiền Giang, Long An,...Bên cạnh đó hiện nay giống thanh long ruột
tím hồng cũng được nghiên cứu và lai tạo bởi Viện Cây Ăn Quả Miền Nam cũng đã
được đưa vào trồng đại trà [8,20].

10


Đồ án tốt nghiệp

1.2.2 Thực trạng hoa và cành thanh long
Long an là vùng đất rộng lớn giàu tiềm năng phát triển nông nghiệp với nhiều
loại cây khác nhau, đất đai ở đây phù hợp với trồng cây nông nghiệp và cây ăn quả.
Nhưng do các yếu tố tự nhiên, sự khai thác không đúng kỹ thuật của con người nên
đã làm suy thoái sức sản xuất của đất, mà trước hết làm sụt giảm hàm lượng chất
hữu cơ của đất, sau đó là độ phì, cấu trúc đất cũng bị sụt giảm theo. Thực tế sản
xuất đã khẳng định vai trò thiết yếu phân hữu cơ trong việc duy trì độ phì nhiêu của
đất, ổn định năng suất cây trồng góp phần vào sản xuất nơng nghiệp bền vững.
Hoa thanh long sau khi nở, cành thanh long sẽ bị bỏ ngay gốc hay cho xuống
mương nước trực tiếp tại vườn, khơng qua sử lí nên q trình phân hủy sẽ là mấm
móng bệnh trở lại cho cây thanh long hay làm cho môi trường ở đây bị ô nhiễm.
Phần lớn nơng dân trồng thanh long ở Bình Thuận, Long An, Tiền Giang sử
dụng phân bón hóa học thiếu phân hữu cơ làm cho đất trồng thanh long bị chai cứng
thối hóa vi sinh vật đất bị suy giảm hoặc sử dụng phân bón hữu cơ với giá cao để
bón cho thanh long khơng có hiệu quả kinh tế. trong khi đó hằng năm có khoảng
trên 100.000 tấn hoa và cành thanh long thải bỏ, đây là nguồn hữu cơ dồi dào để sử

dụng làm phân compost.
Phần lớn lượng hoa và cành thải bỏ trực tiếp tại vườn làm cho nước có mùi hơi
thơi gây ơ nhiễm nguồn nước. Một phần các hộ có chăn ni giá súc thì người ta sử
dụng cành làm thức ăn cho dê, bò…

1.3Giới thiệu về phân compost
1.3.1Định nghĩa compost
Phân hữu cơ (hay còn gọi là compost) là các chất hữu cơ đã được phân hủy
và tái chế thành một loại phân bón để cải tạo đất. Phân hữu cơ là một thành phần
quan trọng trong nền nông nghiệp hữu cơ[1].
Ủ compost được hiểu là q trình phân hủy sinh học hiếu khí các chất thải
hữu cơ dễ phân hủy sinh học đến trạng thái ổn định dưới sự tác động và kiểm soát
của con người, sản phẩm giống như mùn được gọi là compost. Quá trình diễn ra chủ
11


Đồ án tốt nghiệp

yếu giống như phân hủy trong tự nhiên, nhưng được tăng cường và tăng tốc bởi tối
ưu hóa các điều kiện mơi trường cho hoạt động của vi sinh vật.
Theo cách đơn giản, quá trình ủ được hiểu đơn giản là làm ẩm một phần chất
hữu cơ hay còn gọi là chất thải màu xanh (như lá, chất thải thực phẩm) và chờ đợi
cho các vật liệu bị phá hủy thành mùn sau một thời gian vài tuần hoặc vài tháng.
Hiện nay, ủ phân là một phương pháp gồm nhiều bước, các quy trình được giám sát
chặt chẽ với các thông số đầu vào được kiểm tra như nước, khơng khí, carbon và vật
liệu giàu nitơ. Q trình phân hủy được hỗ trợ bởi việc nghiền nhỏ các thực vật thơ,
thêm nước và đảm bảo thơng khí thích hợp bằng cách thường xuyên xáo trộn. Giun
và nấm tiếp tục hỗ trợ phá hủy các vật liệu. Vi khuẩn cần oxy để phát triển (vi
khuẩn hiếu khí) và nấm quản lý các q trình hóa học bằng cách kiểm sốt các đầu
vào như nhiệt, khí carbon dioxide và amoni. Amoni (NH4) là dạng nitơ được sử

dụng bởi các nhà máy. Khi amoni có sẵn khơng được sử dụng bởi các nhà máy nó
tiếp tục được chuyển đổi do vi khuẩn, tạo thành nitrat (NO3) thơng qua q trình
nitrat hóa[1].
Phân hữu cơ rất giàu chất dinh dưỡng. Nó được sử dụng trong các khu vườn,
cảnh quan, vườn cây và nơng nghiệp. Các phân hữu cơ có lợi cho đất bằng nhiều
cách, bao gồm như là điều hòa đất, làm phân bón, bổ sung các chất mùn quan trọng
hoặc axit humic, và như là một loại thuốc trừ sâu tự nhiên cho đất.
1.3.2 Thuận lợi và khó khăn khi sử dụng compost
Ở các nước đang phát triển, những trở ngại có liên quan đến kinh tế, kỹ thuật
và nguồn nhân lực có đủ trình độ chun mơn làm thu hẹp cơ hội lựa chọn giải pháp
quản lý, xử lý, thải bỏ chất rắn chấp nhận được. Những giải pháp có thể bao gồm:
tái sinh tái chế, giảm thiểu, sản xuất compost, thiêu đốt và chôn lấp chất thải rắn.
Sản xuất compost là giải pháp và có một vài ngoại lệ, thích hợp nhất cho nguồn
ngun liệu hạn chế nhưng có sẵn ở các nước đang phát triển. Một đặc điểm làm
cho sản xuất compost đặc biệt phù hợp là khả năng thích nghi cao với nhiều tình
huống khác nhau, một phần bởi vì những yêu cầu cần thiết cho quá trình sản xuất
compost có thể linh động thay đổi [1].
12


Đồ án tốt nghiệp

Giải pháp sản xuất compost đã tận dụng được nhiều lợi ích của hệ thống sinh học,
giảm chi phí cho trang thiết bị và chi phí vận hành, thân thiện với môi trường và tạo
ra một sản phẩm có ích[1].
Ngược lại, sản xuất compost thỉnh thoảng có một số bất lợi, thường liên quan
đến hệ thống sinh học, cụ thể là tốc độ phản ứng chậm và một số vấn đề khơng thể
dự đốn được. Đối với nhược điểm vừa nêu tốc độ phản ứng chậm có thể hợp lí vì
thời gian cần thiết xảy ra các phản ứng được tính bằng tuần hoặc tháng. Tuy nhiên
nhược điểm khơng thể dự đốn được thì khơng hợp lý. Nếu tất cả các điều kiện cần

thiết được xác định, đảm bảo và duy trì thì tình trạng của quá trình sản xuất sẽ dự
báo được.
1.3.3 Các yếu tố của q trình ủ phân compost
Ngồi sự có mặt của những sinh vật cần thiết, những yếu tố chính ảnh hưởng
lên q trình sản xuất compost có thể được nhóm thành 03 nhóm chính là: nhóm
những yếu tố dinh dưỡng, mơi trường và vận hành. Tầm quan trọng tương đối của
mỗi một loại yếu tố được xác định bằng quan hệ của nó đối với sự sinh trưởng và
hoạt động của những sinh vật chủ yếu trong quá trình. Những sinh vật quan trọng
này quyết định tốc độ và quy mô của việc sản xuất ra sản phẩm compost, bởi vì
chúng có hệ enzym phức tạp để cho phép chúng tấn công, phân giải, và sử dụng
chất hữu cơ trong rác thải tươi (thơ). Những sinh vật khác chỉ có thể sử dụng những
sản phẩm đã bị phân hủy (sản phẩm trung gian).
Nguồn dinh dưỡng nhất định trong chất thải chỉ được các vi khuẩn sử dụng
nếu có sẵn tính “có sẵn” thể hiện dưới 2 mặt – gọi là hoá học và vật lý. Một chất
dinh dưỡng được gọi là “có sẵn” về mặt hóa học đối với 1 loại VK hoặc 1 nhóm VK
nếu nó là 1 phần của phân tử cho phép dễ dàng bị 1 loại hay nhiều loại VK tấn
cơng. Thơng thường sự tấn cơng có nghĩa là sự bẻ gãy chất hữu cơ hay phân hủy,
được thực hiện bởi enzym mà VK có hoặc có khả năng tổng hợp. Tính “có sẵn” về
mặt vật lý có nghĩa là khả năng VK có thể tiếp cận. Nó phụ thuộc vào tỷ lệ khối
lượng hoặc thể tích trên diện tích bề mặt hạt rác thải, những đại lượng này phụ
thuộc vào kích cỡ hạt chất thải.
13


Đồ án tốt nghiệp

1.3.3.1Nguyên tố đa lượng và vi lượng
Những chất dinh dưỡng có thể được phân thành 2 loại: “đa lượng” và
“vi lượng”. Các nguyên tố đa lượng bao gồm: C, N, P, Ca và K. Tuy nhiên, hàm
lượng Ca và K cần thiết thì thấp hơn nhiều so với C, N và P. Bởi vì chúng chỉ cần

hiện diện với hàm lượng “vết”, chúng thường được gọi là “nguyên tố vết không thể
thiếu” Trong thực tế, hầu hết chúng trở nên độc nếu nồng độ vượt quá vết. Nằm
trong số những ngun tố vết khơng thể thiếu cịn có Mg, Mn, Co, Fe, S. Hầu hết
những nguyên tố dạng vết có vai trị trong việc trao đổi tế bào chất. Cơ chất là
nguồn gốc cung cấp các nguyên tố dinh dưỡng đa lượng và vi lượng cần thiết. Cho
dù có sự bất ổn định trong q trình hoạt động, nhưng trong thực tế, muốn có lợi ích
bắt buộc phần lớn hoặc tất cả cơ chất của quá trình sản xuất compost phải là chất
thải. Sự bất ổn định được đề cập đến ở đây có nguyên nhân là do giữa các nguyên
liệu khác nhau có những dị biệt về sự “sẵn có”1 số chất dinh dưỡng đối với vi
khuẩn. Những dị biệt về sự “sẵn có”, đến lượt nó, lại phụ thuộc vào sự chênh lệch
độ bền giữa các phân tử hữu cơ trước sự tấn công của vi khuẩn. Sự chênh lệch độ
bền là nguyên nhân dẫn tới những khác biệt về tốc độ quá trình.
1.3.3.2 Tỷ lệ Cacbon:Nitơ (carbon/nitơ)
Tỷ lệ C/N là hệ số dinh dưỡng chính. Dựa trên nhu cầu carbon và nitơ tương
đối cho sự phát triển của tế bào, tỷ lệ trên lý thuyết là 25:1. Tỷ lệ này nhấn mạnh
chủ yếu vào lượng carbon; bởi vì trong sự trao đổi chất của vi khuẩn và tổng hợp tế
bào chất, lượng Carbon được sử dụng nhiều hơn Nitơ. Theo đó, lượng C khơng chỉ
được sử dụng trong sự hình thành thành tế bào hay màng tế bào, chất nguyên sinh,
và tổng hợp các sản phẩm để lƣu trữ, mà phần lớn chúng được ơxy hóa tạo ra CO2
trong q trình trao đổi chất. Ngược lại, N chỉ được sử dụng như 1 chất dinh dưỡng,
được gọi là thành phần thiết yếu của nguyên sinh chất. Do đó, q trình chuyển hóa
cần nhiều C hơn so với N Trong quản lý chất thải, tỷ lệ C:N biến động rất lớn. Nói
chung, tỷ lệ này lớn hơn tỷ lệ 8-10 oC “có sẵn”: 1N “có sẵn”(cần ghi chú sự nhấn
mạnh ở chỗ “có sẵn”). Trong thực tiễn sản xuất compost, tỷ lệ này vào khoảng 20:1

14


Đồ án tốt nghiệp

đến 25:1. Nếu tỷ lệ C:N vượt quá giới hạn vừa nêu, tốc độ phân hủy sẽ bị chậm
lại[8].
Ngược lại, nếu tỷ lệ thấp hơn 20:1, N có khả năng bị thất thốt. Thất thốt N
bởi vì N chuyển hóa thành N trong NH3. Giai đoạn chuyển hóa tích cực (active
stage) trong sản xuất compost có đặc điểm là nồng độ pH và nhiệt độ khá cao, đặc
điểm này có thể gây ra sự bay hơi của NH3. Ở 1 nước đang phát triển, tỷ lệ C:N
không thuận lợi, cao có thể được hạ thấp xuống bằng cách bổ sung thêm chất thải
có nhiều nitơ vào nguyên liệu đầu vào. Nếu khả năng kinh tế cho phép, có thể hạ tỷ
lệ C:N bằng cách thêm phân bón N hóa học, như phân urê, hay amơni sunphát
(NH4)2SO4. Trái lại, chất thải có nhiều C có thể được sử dụng để nâng tỷ lệ C:N
thấp. Nồng độ N và tỷ lệ C:N trong các loại rác thải và chất thải khác nhau.
Phân tích C và N:
Trong những phương pháp phân tích hữu ích để xác định lượng N, phương
pháp Kjeldahl tiêu chuẩn vẫn luôn là phương pháp vừa thực tiễn vừa có chất lượng.
1.3.3.3 Những yếu tố mơi trường
Những yếu tố mơi trường chủyếu ảnh hưởng đến q trình sản xuất compost
là nhiệt độ, nồng độ pH, độ ẩm, và độ thơng khí. Ý nghĩa của các yếu tố mơi trường
đối với q trình sản xuất compost là chúng – có thể là từng yêu tố hoặc nhiều yếu
tố kết hợp lại - quyết định tốc độ và mức độ phân hủy. Theo đó, tốc độ và mức độ
phân hủy tương ứng với mức độ trong đó mỗi yếu tố dinh dưỡng và yếu tố môi
trường đều tiến dần tới sự tối ưu. Nếu khiếm khuyết một yếu tố bất kỳ nào đó sẽ hạn
chế tốc độ và mức độ phân hủy – có thể nói một cách khác, yếu tố bị khiếm khuyết
chính là yếu tố làm hạn chế quá trình. Cần hết sức lưu tâm ghi nhớ rằng yếu tố cuối
cùng làm hạn chế quá trình sản xuất compost là yếu tố tạo nên các quần thể vi sinh
vật khác nhau thuộc về di truyền.
1.3.3.4 Nhiệt độ
Mặt dù có những lập luận rất thuyết phục nói về sự thuận lợi của quá trình
sản xuất compost ở khoảng nhiệt độ thermophilic và mesophilic trong việc sản xuất

15

Đồ án tốt nghiệp

ra sản phẩm compost. Lý do là trong quá trình sản xuất compost bình thường ,quá
trình bắt đầu từ nhiệt độ thường khoảng nhiệt độ mesophilic), tăng nhiệt độ từ từ
và đạt tới khoảng nhiệt độ thermophilic, sau đó lại giảm xuống khoảng nhiệt độ
mesophilic. Q trình sản xuất compost nào cũng tăng và giảm nhiệt độ như vậy trừ
khi tiến hành biện pháp ngăn chặn nào đó. Nếu nhiệt độ trên 65oC q trình sản xuất
compost hầu như sẽ bị ảnh hưởng xấu 1 cách nghiêm trọng. Lý do là vi sinh vật
hình thành bào tử tại mức nhiệt độ cao hơn 65oC. Trừ khi chúng là VSV hoạt động
trong khoảng nhiệt độ thermophilic, nếu không chúng sẽ rơi vào giai đoạn nghỉ
hoăc chết. Vì vậy phương pháp sản xuất compost hiện nay sử dụng quy trình vận
hành được thiết kế tránh nhiệt độ cao hơn 60oC[1,13].
Theo các nghiên cứu về quá trình ủ compost trong vài ngày đầu tiên nhiệt độ của bể
ủ sẽ tăng lên đến 600C, điều này giúp cho sản phẩm phân compost khơng cịn mầm
bệnh và cỏ dại. Q trình compost sẽ diễn ra dài hay ngắn tùy vào loại chất thải hữu
cơ đem đi ủ. Trong suốt quá trình ủ cần phải theo dõi nhiệt độ một cách thường
xuyên. Đối với nhiệt độ khi ủ hoa và cành thanh long cần tạo đống ủ cao để tạo
nhiệt độ cao lên và có trùm bạt phủ để cho q trình ủ phân được diễn ra theo đúng
qui trình.
1.3.3.5 Độ pH

Hình 1. 1 Sự biến đổi của pH theo thời gian trong quá trình sản xuất Compost
16


Đồ án tốt nghiệp

Độ pH của khối ủ thông thường thay đổi theo thời gian. Vào giai đoạn đầu

của quá trình sản xuất compost, độ pH thường bị giảm xuống, tuy nhiên chẳng bao
lâu sau nó bất đầu tăng lên đến pH cao như pH = 9.
Ban đầu pH giảm xuống là do những phản ứng tạo thành acid hữu cơ, những
acid này sẽ đóng vai trị là cơ chất cho quần thể VSV kế tiếp.
Độ pH sau đó tăng lên tương ứng với việc VSV sử dụng những acid vừa sinh
ra trong giai đoạn trước. Bởi vì độ pH tối thiểu trong giai đoạn giảm xuống ban đầu
không gây ức chế đối với hầu hết các lồi VSV, khơng cần thiết phải có chất đệm
và nếu có thậm chí nó có thể cịn gây hệ quả bất lợi.
Để nâng pH, người ta dùng nước vôi trong Ca(OH)2, việc này có thể dẫn đến
sự thất thốt N dưới dạng NH3-N tại nhiệt độ tương đối cao[1,13].
1.3.3.6 Yếu tố độ ẩm

Hình 1. 2 Biểu diễn mối quan hệ giữa độ ẩm và khơng khí
Một đặc điểm quan trọng của việc sản xuất compost từ rác thải đô thị là mối
quan hệ mật thiết giữa độ ẩm và sự thơng khí, đặc biệt là trong quá trình sản xuất

17


Đồ án tốt nghiệp

compost theo phương pháp đánh luống (windrow composting). Cơ sở của mối quan
hệ này dựa trên thực tế là nguồn oxy chủ yếu cần cung cấp cho quần thể vi khuẩn là
khơng khí giữ lại trong những khe hở giữa những hạt chất thải. Việc khuếch tán
oxy trong khơng khí vào bên trong khối chất thải để thỏa mãn nhu cầu oxy của vi
sinh vật là không quan trọng lắm. Bởi vì trong các khe hở giữa những hạt chất thải
còn chứa độ ẩm tự do trong khối ủ, giữa độ ẩm và oxy có sẵn phải có một sự cân
bằng. Để tiện sử dụng, sự cân bằng này có thể được gọi tên là “độ ẩm cho phép”.
Theo đó nó sẽ ở mức mà nếu cao hơn nữa sự thiếu oxy sẽ diễn ra và tình trạng kỵ
khí sẽ bắt đầu phát triển[1,13].

1.3.3.7 Sự thơng khí
Sản xuất compost kỵ khí so với hiếu khí, sản xuất compost kỵ khí được xem
là 1 giải pháp khả thi có thể thay thế cho sản xuất compost hiếu khívà người ta đã
đưa ra nhiều lập luận mạnh mẽ bênh vực cho nó. Một trong những lý lẽ đó là khả
năng có thể giảm thiểu sự thất thốt N, một lý lẽ khác là có thể kiểm sốt khí thốt
ra tốt hơn. Gần đây, đã có xu hướng xem sản xuất compost là một q trình hồn
tồn hiếu khí. Tuy nhiên cũng đang bắt đầu thừa nhận trong quá trình sản xuất
compost, một giai đoạn kỵ khí ngắn hạn là cần thiết để phân hủy halogenated
hydrocarbons. Giai đoạn kỵ khí ngắn hạn ngồi tác dụng trên cịn có thể kết hợp
làm giảm N thất thoát. So sánh với phương pháp sản xuất compost kỵ khí, phương
pháp sản xuất compost hiếu khí có rất nhiều ưu điểm, trong đó có:
 Sự phân huỷ xảy ra nhanh hơn.
 Nhiệt độ cao đủ để làm chết những mầm bệnh.
 Số lượng và nồng độ khí hơi thối giảm mạnh.
Mùi khó chịu là vấn đề không thể tránh trong xử lý và thải bỏ chất thải. Để cải
thiện đáng kể nồng độ và sự tập trung mùi trong sản xuất compost hiếu khí cần cung
cấp đủ nhu cầu oxi cho quần thể VK hoạt động bằng cách sử dụng quy trình thơng
khí thích hợp. Khí sinh ra có thể được kiểm sốt bằng cách thu khí từ khối ủ
compost do q trình phân hủy và xử lý chúng bằng hệ thống xử lý hoá học hay
sinh học, nhờ vậy mùi hơi khó chịu sẽ giảm[13].
18