Bài giảng Nghiên cứu khoa học bậc nghiên cứu sinh Tiến sỹ Hệ thống thông tin: Chương 0 - PGS.TS. Hà Quang Thụy

BÀI GIẢNG
NGHIÊN CỨU KHOA HỌC
BẬC NGHIÊN CỨU SINH TiẾN SỸ
HỆ THỐNG THÔNG TIN
CHƯƠNG 0. GiỚI THIỆU MÔN HỌC

PGS. TS. HÀ QUANG THỤY
HÀ NỘI 09-2014
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI

1


“Có lần, một người bạn cho tơi một cuốn sách nhằm chỉ dẫn cho tôi
về bản chất của khoa học. Phản ứng ngay tức thì của tơi là khơng
cần một cuốn sách như vậy, vì ở thời điểm đó, tơi đã được vào biên
chế, được đề bạt Phó giáo sư với một hồ sơ có tiểu sử cơng bố tốt,
và hứa hẹn có thêm nhiều ấn phẩm. Rõ ràng, tơi nghĩ rằng tơi đã
biết khoa học là gì.
Tơi đã khơng thể sai hơn. Nhận ra được điều đó khơng phải vì mọi
nỗ lực trước đây của tơi là nhầm lẫn, sai sót, và thành cơng chỉ đến
tình cờ, mà đúng hơn là việc tìm hiểu về các nguyên lý cơ bản của
khoa học làm sáng tỏ các yếu tố cơ bản chi phối công việc của một
nhà khoa học. … nghiên cứu học thuật tương xứng với bậc tiến sĩ
được mô tả như là việc “nghiên cứu khoa học" theo một "phương
pháp khoa học“.”

Jan Recker (2012). Scientific Research in Information Systems: A Beginner's Guide
(Progress in IS). Springer

2


Nội dung
Giới thiệu học liệu
Mục tiêu và nội dung môn học
3.
Kiểm tra đánh giá
1.

2.

3


1. Giới thiệu học liệu
 Học liệu chính:
 [Recker12] Jan Recker (2012). Scientific Research in
Information Systems: A Beginner's Guide (Progress in IS).
Springer, Heidelberg, Germany.

 Các học liệu tham khảo
 [Matos12] Luis M. Camarinha-Matos. Scientific Research
Methodologies and Techniques (2009-2012).
/>
 [Leedy12] Paul D. Leedy, Jeanne Ellis Ormrod (2012).
Practical Research: Planning and Design (10th Edition).
Chương 1.

 [Hevner13] A. Hevner, S. Chatterjee (2013). Design Research

in Information Systems: Theory and Pratice. Springer, 2013.

4


1. Giới thiệu học liệu
 Các học liệu tham khảo
 PLOS (2014). Table of Contents: PLoS Computational Biology: Ten
Simple
Rules,
/>:doi/10.1371/issue.pcol.v03.i01
;
/>pdf
 Gian-Carlo Rota (1997). Ten Lessons I wish I had been Taught.

Association of Alumni and Alumnae of MIT  April  1997.
/>l
----------

 Lưu Xuân Mới (2003). Phương pháp luận NCKH. NXB ĐH Sư
phạm, 2003. Phạm Văn Hiền. Phương pháp luận NCKH (
. Có tại
ĐH Đà Lạt) Phương pháp NCKH (Đại học Đà Lạt:
/>5


Scientific Research in Information Systems
 Jan Recker (2012). Scientific Research in Information Systems: A
Beginner's Guide (Progress in IS). Springer, Heidelberg,
Germany. /> />(2005 - : J35 + C52 + P2 + B1)

 Nhà KH học trẻ, TS 2008, Queensland University of Technology










Inaugural Holder of the Woolworths Chair of Retail Innovation (04/2012-).
Guest Professor, International School of Software, Wuhan University (04/2012-).
Full Professor for Information Systems, since March 2012.
Academic Director for Corporate Programs and Partners in the Information
Systems School, between January 2011 and June 2012.
Fellow of the Alexander-von-Humboldt-Foundation, since 2010.
Fellow of the Liechtenstein Chapter of the Association for Information Systems,
since 2010.
Invited Visiting Research Fellow at the Sauder School of Business, University of
British Columbia, Vancouver, Canada, 10–12/2010.
Associate Professor for Information Systems, Queensland University of
Technology, since August 2010.
Senior Lecturer at the Faculty of Science & Technology, Queensland University
of Technology 6/2008 -07/2010.
6


Scientific Research in Information Systems




Phần I. Các nguyên lý cơ bản của nghiên cứu
1 Giới thiệu







1.1 Thấu hiểu động lực
1.2 Thách thức nghiên cứu sinh TS
1.3 Nội dung định hướng của cuốn sách
1.4 Đọc thêm

2 Nghiên cứu HTTT với vai trò là một khoa học





2.1 Các nguyên lý yêu cầu khoa học
2.2 Phương pháp khoa học
2.3 Các khái niệm bản chất trong nghiên cứu HTTT
2.4 Đọc thêm

7

Scientific Research in Information Systems



Phần II Quản lý nghiên cứu
3 Quá trình nghiên cứu








4 Tạo lý thuyết







3.1 Câu hỏi nghiên cứu
3.2 Thiết kế nghiên cứu
3.3 Phương pháp luận nghiên cứu
3.4 Vai trị của tài liệu trong q trình nghiên cứu
3.5 Đọc thêm
4.1 Cái gì là lý thuyết
4.2 Các loại lý thuyết
4.3 Quá trình tạo lý thuyết

4.4 Đọc thêm

5 Các phương pháp nghiên cứu





5.1 Các phương pháp định lượng
5.2 Các phương pháp định tính
5.3 Các phương pháp kết hợp và các phương pháp thiết kế
khoa học
5.4 Đọc thêm
8


Scientific Research in Information Systems



Phần III Công bố kết quả nghiên cứu
6 Viết bài báo nghiên cứu HTTT










7 Quan tâm đạo đức nghiên cứu







6.1 Chiến lược: Q trình cơng bố; Các quyết định cơng bố
then chốt; Đồng tác giả; Vịng đời trước gửi bài
6.2 Các cấu trúc và các nội dung: Giới thiệu; Nền tảng; Mơ
hình nghiên cứu; Phương pháp nghiên cứu; Các kết quả;
Thảo luận; Các cơng trình nghiên cứu liên quan; Kết luận;
Tóm tắt
6.3 Các trình bày phản biện và chỉnh sửa: 6.3.1 Hiểu nội
dung phản biện; 6.3.2 Quản lý chỉnh sửa
6.4 Đọc thêm
7.1 Vai trò đạo đức nghiên cứu
7.2 Các vấn đề đạo đức trong quản lý nghiên cứu
7.3 Vấn đề đạo đức trong công bố nghiên cứu
7.4 Đọc thêm

8 Thay cho lời kết
9


Scientific Research Methodologies &Techniques




Luis M. Camarinha-Matos. Scientific Research Methodologies and Techniques (2009-2012)
Môn học Tiến sỹ: />Scientific Research Methodologies and Techniques





Giáo sư Luis M. Camarinha-Matos
New University of Lisbon: Faculty of Sciences and Technology, Department of Electrical Engineering, Robotics and Computer Integrated Manufacturing Group, Full Professor
Uninova
Institute:
Center
of
Technology
and
Systems,
Collaborative Networks and Distributed Industrial Systems group, Coordinator
CV : (85 trang)
DBLP: (1987 - = J35 + C130 + E26)
/>




CODIS:

10

Scientific Research Methodologies &Techniques

/>11


Design Research in Information Systems










Alan R. Hevner
Alan Hevner () is an eminent scholar and
professor in the Information Systems and Decision Sciences
Department in the College of Business at the University of South
Florida
/>J54, C38, p2 (1978-)

Samir Chatterjee
Samir Chatterjee () is a professor in
the School of Information Systems & Technology and Founding
Director of the Network Convergence Laboratory at Claremont
Graduate University, California.
J17, C38, e1

(1992-)
12


Design Research in Information Systems




















Các chương (18)
Introduction to Design Science Research
Design Science Research in Information Systems
Design Science Research Frameworks
On Design Theory

Twelve Theses on Design Science Research in Information Systems
Science of Design for Software-Intensive Systems
People and Design
Software Design: Past and Present
Evaluation
The Use of Focus Groups in Design Science Research
Design and Creativity
A Design Language for Knowledge Management Systems (KMS)
On Integrating Action Research and Design Research
Design Science in the Management Disciplines
Design Science Research in Information Systems: A Critical Realist
Approach
Design of Emerging Digital Services: A Taxonomy
Disseminating Design Science Research
Design Science Research: Looking to the Future
13


PLoS Professional Development










Mười quy tắc đơn giản để được đăng báo (Ten Simple Rules for Getting Published)

Mười quy tắc đơn giản để được tài trợ (Ten Simple Rules for Getting Grants)
Mười qui tắc đơn giản cho người phản biện (Ten Simple Rules for Reviewers)
Mười quy tắc đơn giản để chọn ví trí sau tiến sỹ (Ten Simple Rules for Selecting a
Postdoctoral Position)
Mười quy tắc đơn giản để hợp tác thành công (Ten Simple Rules for a Successful
Collaboration)
Mười qui tắc đơn giản để tạo một trình bày vấn đáp tốt (Ten Simple Rules for
Making Good Oral Presentations)
Mười qui tắc đơn giản để tạo một trình bày Poster tốt (Ten Simple Rules for a Good
Poster Presentation)
Mười qui tắc đơn giản để thực thi nghiên cứu tốt nhất, theo Richard Hamming (Ten
Simple Rules for Doing Your Best Research, According to Hamming)
Mười qui tắc đơn giản cho sinh viên sau đại học (Ten Simple Rules for Graduate
Students)

14


Ten Lessons I wish I had been Taught





Gian-Carlo Rota (1997). Ten Lessons I wish I had been Taught.
Association of Alumni and Alumnae of MIT  April  1997.
Mười bài học tôi ước là đã được dạy (MIT, ngày 20 tháng tư năm 1996
nhân dịp Rotafest)
.
Ngoài ra, “Mười bài học của một giảng viên MIT” (10 Lessons of an

MIT Education, by Gian-Carlo Rota
/> Gian-Carlo Rota (April 27,
1932 – April 18, 1999, known as Juan Carlos Rota to Spanish-speakers)
was an Italian-born American mathematician and philosopher,
Professor/Mathematician who spent most of his career at MIT.

15


2. MỤC TIÊU VÀ NỘI DUNG MÔN HỌC
 Mục tiêu kiến thức
 Cung cấp cho nghiên cứu sinh các kiến thức về các yếu tố, các khái
niệm và các thách thức cốt lõi (bao gồm các thách thức đạo đức) của
hành trình nghiên cứu khoa học bậc Tiến sỹ cũng như nhận thức và
hành vi về động lực nghiên cứu, phương thức nghiên cứu, việc lý
thuyết hoá, lập kế hoạch nghiên cứu và công bố kết quả

 Mục tiêu kỹ năng
 Tăng cường cho nghiên cứu sinh kỹ năng phân tích cơng trình
nghiên cứu đã có, đặt vấn đề nghiên cứu, tiến hành nghiên cứu,
công bố kết quả, cộng tác nghiên cứu và các kỹ năng khác cho quá
trình học suốt đời của một nhà nghiên cứu trình độ Tiến sỹ.

16


NỘI DUNG MÔN HỌC


Chương 1. Giới thiệu chung về nghiên cứu khoa học







Một số khái niệm cơ bản
Hành trình nghiên cứu luận án Tiến sỹ
Một số bài học khởi đầu nghiên cứu sinh Tiến sỹ

Chương 2. Tiến hành nghiên cứu







Quá trình nghiên cứu khoa học
Lý thuyết hóa
Phương pháp nghiên cứu
Một số bài học trong tiến hành nghiên cứu

Chương 3. Công bố kết quả nghiên cứu






Chiến lược công bố kết quả
Cấu trúc và nội dung bài báo
Một số bài học trong công bố kết quá

Chương 4. Luận án TS





Yêu cầu luận án
Một số mẫu cấu trúc

Chương 5. Đạo đức trong NCKH





Vai trò của đạo đức trong nghiên cứu khoa học
Đạo đức trong tiến hành nghiên cứu
Đạo đức trong công bố kết quả nghiên cứu
Đạo đức trong cộng tác nghiên cứu

17


3. KIỂM TRA – ĐÁNH GIÁ


Giảng viên: PGS. TS. Nguyễn Việt Hà, PGS. TS. Trương Ninh Thuận, PGS.
TS. Hà Quang Thụy
 Kiểm tra thường xuyên, định kỳ: Trọng số: 0,4
 Hình thức sản phẩm: (i) Nghiên cứu sinh nộp báo cáo (thầy Nguyễn Việt Hà giao) về
chủ
đề
nghiên
cứu
khoa
học
trên
trang
web
/>issue=info:doi/10.1371/issue.pcol.v03.i01 ; (ii) trao đổi trên lớp về nghiên cứu khoa
học, bản chất và nội dung của hành trình nghiên cứu bậc TS,
Tiêu chí đánh giá: Năng lực đọc, phân tích tài liệu, tính chuyên cần.


 Kiểm tra cuối kỳ: Trọng số: 0,6
 Nội dung cơng việc: NCS phân tích một luận án Tiến sỹ trên thế giới cùng nhóm chủ đề



với đề tài NCS của mình và kết quả phân tích với nội dung và tiến độ NC của mình
Hình thức sản phẩm: Báo cáo NCKH gồm hai phần: (i) phân tích nội dung một luận án
TS trên thế giới; (ii) liên hệ tiến độ thực hiện luận án Tiến sỹ tới thời điểm hiện thời (6
tháng trở lên) hoặc đề cương nghiên cứu sinh (bắt đầu hành trình nghiên cứu).
Tiêu chí đánh giá: Năng lực khảo sát tài liệu, xác định vấn đề nghiên cứu, nội dung
nghiên cứu, các tiếp cận và trình bày báo cáo kết quả nghiên cứu được tham chiếu nội
dung môn học về nghiên cứu khoa học.

18