PHÂN TÍCH THIẾT KẾ HỆ THỐNG THÔNG TIN - CHƯƠNG 4: PHÂN TÍCH – THIẾT KẾ THÀNH PHẦN DỮ LIỆU PHÂN TÍCH – THIẾT KẾ THÀNH PHẦN DỮ LIỆU

Chương
Chương 4:
4:
PHÂN
PHÂN TÍCH
TÍCH –– THIẾT
THIẾT KẾ
KẾ THÀNH
THÀNH PHẦN
PHẦN DỮ
DỮ LIỆU
LIỆU
1.Mô hình hóa tiến trình nghiệp vụ:
Là sự biểu diễn đồ thị các chức năng
của quá trình để thu thập, xử lý, phân
phối, lưu trữ thông tin giữa các bộ
phận trong hệ thống cũng như giữa hệ
thống và môi trường.
2. Biểu đồ luồng dữ liệu
Là biểu đồ thương dùng để biểu diễn
quá trình trên


• - Có hai loại biểu đồ luồng dữ liệu:

• - Biểu đồ luồng dữ liệu vật lý mô tả
hệ thống chỉ ra cái vào, cái ra và các
công cụ, phương tiện, con người để thực
hiện chúng
• - Biểu đồ luồng dữ liệu logic chỉ ra các
chức năng xử lý dữ liệu và các dữ liệu

thực hiện trong hệ thống mà bỏ qua các
yếu tố vật chất (CC, PT, CN) thực hiện chúng


2.1 Luồng dữ liệu:
• là các dữ liệu di chuyển từ vị trí này đến vị trí
khác trong hệ thống. Luồng dữ liệu phải mang
một tên cụ thể như: Đơn hàng, bảng báo giá, hợp
đồng cung ứng vật tư, hoá đơn bán hàng,………

• luồng dữ liệu được ký hiệu bằng mủi
tên chỉ hướng dữ liệu di chuyển

Đơn
hàng

Phiếu thanh
toán


2.2 Kho dữ liệu:
• Là nơi lưu trữ dữ liệu, Một kho dữ liệu có
thể lưu trữ được nhiều dữ liệu.
• Biểu diễn kho dữ liệu:

D

Tên kho dữ
liệu

• 2.3 Tiến trình:
• là một hoặc một số công việc hay hành
động có tác động lên dữ liệu làm dữ liệu
thay đổi, di chuyển, được lưu trữ hay phân phối


• Quá trình thực hiện hệ thống bao gồm nhiều
tiến trình khác nhau và mỗi tiến trình thực hiện
một phần chức năng nghiệp vụ nào đó.

• Biểu diễn tiến trình:
N
N
Tên
tiến trình

Tên
tiến trình

Người / phương
tiện thực hiện


2.4 Tác nhân
• là một người, một nhóm người, một bộ phận hay
một tổ chức khác nằm ngoài hệ thống hiện tại
mà có tương tác về mặt thông tin với hệ thống.

Ký hiệu tác nhân
Tên tác nhân

Có thể nhận biết tác nhân là nơi xuất phát hoặc
nơi đến của dữ liệu từ hệ thống được xem xét


3. Một số qui tắc vẽ biểu đồ
luồng dữ liệu:
• - Các dữ liệu qua một tiến trình phải được thay
đổi. Nghóa là “Cái vào” phải khác “cái ra”
• - Các đối tượng, các tiến trình phải có tên duy nhất. Tuy
nhiên, một số tác nhân ngoài và kho dữ liệu có thể được
lặp lại
- Các luồng dữ liệu vào phải đủ để tạo các luồng dữ liệu ra

- Không một tiến trình nào chỉ có cái ra mà không có cái
vào. Đối tượng chỉ có cái ra chỉ có thể là tác nhân nguồn

- Không một tiến trình nào chỉ có cái vào. Một đối
tượng chỉ có cái vào chỉ có thể là tác nhân đích


- Không có một luồng dữ liệu nào từ một
kho dữ liệu đến một kho dữ liệu khác
- Dữ liệu không thể chuyển trực tiếp từ một tác
nhân đến một kho dữ liệu và ngược lại

- Dữ liệu không thể chuyển trực tiếp từ
một tác nhân đến một tác nhân
- Một luồng dữ liệu không quay lại nơi nó vừa đi khỏi

- Một luồng dữ liệu đi vào kho nghóa là kho được cập nhật,
một luồng dữ liệu đi khỏi kho nghóa là kho được đọc


4. Phân rã biểu đồ luồng dữ
liệu
• Là quá trình phân nhỏ một biểu đồ luồng dữ
liệu thành một biểu đồ mới (nếu có thể)
• Ví dụ: Cho tiến trình “Nhận và xử lý đơn đặt hàng” của
một bữa ăn có 5 chức năng sau đây mà tiến trình phải
thực hiện:

• (1) Nhận yêu cầu của khách hàng
• (2) Chuyển yêu cầu thành thực đơn để giao
cho nhà bếp
• (3) Chuyển yêu cầu thành danh sách thực
phẩm cần dùng để gởi cho kho thực phẩm
• (4) Chuyển yêu cầu thành danh sách các
món đã bán để vào sổ
• (5) Chuyển yêu cầu thành hoá đơn thanh
toán với khách hàng


Mức 0
Khhàng

Đơn
hàng
Phiếu th
toan +

hang

0

Nhận –
Xử lý
đơn hàng


MỨC 1
Đơn hàng

Kh- hàng

1.1

Thực đơn
Ph th toan +
hang

Nhận yeu
cau cua kh
hang

Món ăn
bán
Cập nhật
món ăn

D

1

Nhà
bếp

Món ăn đã
bán

Thực phẩm
cần

Cập nhật
Thực phẩm sử
dụng

D
2

Thẻ kho thực
phẩm


Bài tập
• Một phần của he thong quản lý vé máy bay của hãng
hàng không Jet Air line được mô tả như sau:
• Khi khách hàng đến yêu cầu đặt vé máy bay thì bộ phận
bán vé thực hiện các công việc: Ghi nhận yêu cầu, tra
lịch bay, thu thập thông tin khách, In vé giao cho khách
và lưu danh sách hành khách
• Đến ngày giờ bay, khách mang vé đến bộ phận Checkin. Bộ phận này kiểm tra vé, tra danh sách hành khách,

in thẻ lên máy bay cho khách và cập nhật “đã bay” vào
danh sách hành khách.
Yêu cầu:
- Lap mo hinh DFD (muc 0, muc 1, muc 2)