Nâng cao trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp trong sử dụng nguồn nhân lực

NGHIÏN CÛÁU - TRAO ÀƯÍI

NÊNG CAO TRẤCH NHIÏÅM XẬ HƯÅI CA DOANH NGHIÏÅP
TRONG SÛÃ DNG NGÌN NHÊN LÛÅC
LÏ XN SINH*
Ngây nhêån:
16/11/2018
Ngây phẫn biïån: 22/11/2018
Ngaõyduyùồtựng: 24/12/2018
Toỏ mtựổ t:Nguửỡnnhờnlỷồclaõnguửỡnlỷồcquantroồng,cờỡnthiùởtkhửngthùớthiùởucuóabờởtcỷỏtửớchỷỏcnaõo.Trongquaỏtrũnhsỷóduồng,
caỏctửớchỷỏccờỡnnhờồnthỷỏcmửồtcaỏchờỡyuó,uỏngựổnvùỡvaitroõcuóanguửỡnnhờnlỷồc,tỷõoỏsỷóduồngcoỏhiùồuquaóhỷỳỏngtỳỏimuồctiùu
phaỏttriùớnbùỡnvỷọng.Baõiviùởtlaõmroọkhaỏiniùồm,yỏnghụa,thỷồctraồngtraỏchnhiùồmxaọhửồicuóacaỏcdoanhnghiùồpViùồtNamtrongsỷóduồng
nguửỡnnhờnlỷồc,ùỡxuờởtcaỏcgiaóiphaỏpnờngcaotraỏchnhiùồmxaọhửồicuóadoanhnghiùồpnhựỗmsỷóduồngmửồtcaỏchhiùồuquaónguửỡnnhờn
lỷồcvaõophaỏttriùớnbùỡnvỷọngdoanhnghiùồpnoỏiriùngvaõxaọhửồinoỏichung.
Tỷõ khoỏ a:Traỏchnhiùồmxaọ hửồi,traỏchnhiùồmxaọhửồ icuóadoanhnghiùồp,nguửỡnnhờnlỷồc.
ENHANCECORPORATSOCIALRESPONSIBILITYINUSINGHUMANRESOURCES
Abstract:Humanresourcesareanimportant,indispensableresourceofanyorganization.Intheprocessofusing,organizations
needtohaveafullunderstandingoftheroleofhumanresources,whichisusedeffectivelytowardsthegoalofsustainable
development.Thisarticleaddressesthesocialresponsibilityofenterprisesintheuseofhumanresources,clarifiestheconceptofsocial
responsibilityintheuseofhumanresourcesofenterprises,themeaningofraisingsocialresponsibilityintheusinghumanresources;
thesocialresponsibilityofVietnameseenterprisesintheuseofhumanresources,thesolutionstoimprovingthesocialresponsibility
ofenterprisesintheuseofhumanresourcesinordertousehumanresourcesefficientlyforthesustainabledevelopmentofenterprises
inparticularandsocietyingeneral.
Keywords:Socialresponsibility,corporatesocialresponsibility,Humanresources.
1. Traỏch nhiùồm xậ hưåi ca doanh nghiïåp trong
sûã dng ngìn nhên lûåc
Trấch nhiïåm xậ hưåi ca doanh nghiïåp(Corporate
Social Responsibility, viïët tùỉ t lâ CSR) theo nghơa
rưång lâ sûå quan têm vâ phẫn ûáng ca doanh nghiïåp
vúái cấc vêën àïì vûúåt ra ngoâi viïåc thoẫ mận nhûäng
u cêìu phấp l, kinh tïë, cưng nghïå. Nố bao gưìm sûå

mong àúåi ca xậ hưåi vïì kinh tïë, låt phấp, àẩo àûác
vâ lông tûâ thiïån àưëi vúái cấc tưí chûác tẩi mưåt thúâi àiïím
nhêët àõnh.
Theo Hưåi àưìng Doanh nghiïåp thïë giúái vị sûå phất
triïín bïìn vûäng: “CSR lâ sûå cam kïët trong viïåc ûáng
xûã húåp àẩo l vâ àống gốp vâo sûå phất triïín kinh tïë,
àưìng thúâi cẫi thiïån chêët lûúång cåc sưëng ca lûåc
lûúång lao àưång vâ gia àịnh hổ, cng nhû ca cưång
àưìng àõa phûúng vâ ca toân xậ hưåi nối chung”1.
1,2

Trêìn Anh Phûúng. Trấch nhiïåm xậ hưåi ca cấc doanh nghiïåp
vâ vêån dng úã Viïåt Nam hiïån nay/Tẩp chđ Triïët hổc, sưë 8 (219),
thấng 8 - 2009

24 Tẩp chđ Nghiïn cûáu khoa hổc cưng àoân
Sưë 14 thấng 12/2018

Côn theo Ngên hâng Thïë giúái (WB) thị CSR lâ
nhûäng cam kïët ca doanh nghiïåp àống gốp cho viïåc
phất triïín kinh tïë bïìn vûäng, thưng qua viïåc tn th
chín mûåc vïì bẫo vïå mưi trûúâng, bịnh àùèng vïì giúái,
an toân lao àưång, quyùỡn lỳồi lao ửồng, traó lỷỳng cửng
bựỗng, aõo taồo vaõ phất triïín nhên viïn, phất triïín
cưång àưìng... theo cấch cố lúåi cho cẫ doanh nghiïåp
cng nhû phất triïín chung ca doanh nghiïåp.2
Mùåc d, àïën nay vêỵn côn nhûäng quan àiïím vâ
cấch diïỵn àẩt khấc nhau, nhûng vïì cú bẫn CSR àûúåc
hiïíu lâ nhûäng cam kïët trong viïåc ûáng xûã ca cấc
doanh nghiïåp àưëi vúái ngûúâi lao àưång hûúáng túái sûå

phất triïín bïìn vûäng bao gưìm nêng cao chêët lûúång
sưëng àưëi vúái ngûúâi lao àưång, bẫo àẫm cấc quìn vâ
lúåi đch húåp phấp, chđnh àấng ca ngûúâi lao àưång.
CSR trong sûã dng ngìn nhên lûåc cố nưåi hâm tûúng
àưëi rưång, liïn quan àïën nhûäng cam kïët ûáng xûã ca
* Trûúâng Àẩi hổc Cưng àoân


NGHIẽN CU - TRAO ệI
doanhnghiùồpửởivỳỏinguửỡnnhờnlỷồc,maõtrỷỳỏchùởt
ỷỳồcthùớhiùồnthửngquanhỷọnghoaồtửồngnhỷtuyùớn
duồng,aõotaồo,bửở trủ,aọingửồ,caỏcchùở ửồ,chủnh
saỏchlỷỳng,thỷỳóng,phuỏclỳồi,thựngtiùởn,baóoaóm
mửitrỷỳõng,iùớukiùồnvùồsinh,antoaõnlaoửồngvaõ
caỏcquyùỡnvaõlỳồiủchkhaỏcliùnquanửởivỳỏingỷỳõilao
ửồng.Nhỷọngcamkùởtnaõykhửngchúnựỗmtrongkhuửn
khửớtuờnthuócaỏcchuờớnmỷồcphaỏplyỏ, maõcoõnbao
haõmnhỷọngchuờớnmỷồcaồoỷỏc,nhờnvựnbaóoaóm
choviùồcsỷóduồngnguửỡnnhờnlỷồcmửồtcaỏchhiùồuquaó
hỷỳỏngphuồcvuồcaỏcmuồctiùuphaỏttriùớnbùỡnvỷọngcuóa
doanhnghiùồp,lỳồiủchcuóangỷỳõilaoửồngvaõcửồng
ửỡng,xaọhửồi.Coỏthùớdiùợngiaóitraỏchnhiùồmxaọhửồicuóa
doanhnghiùồptrongsỷóduồngnguửỡnnhờnlỷồctheo
caỏckhủacaồnhsau:
-Traỏchnhiùồmxaọhửồitrongtuyùớnduồng
-Traỏchnhiùồmxaọhửồitrongaõotaồo
-Traỏchnhiùồmxaọhửồitrongbửởtrủnhờnlỷồc
-Traỏchnhiùồmxaọhửồitrongbaóoaómquyùỡnlỳồi
chongỷỳõilaoửồng
-Traỏchnhiùồmxaọhửồitrongquanhùồnhờnsỷồ.

2. Thỷồc traồng trấch nhiïåm xậ hưåi ca doanh
nghiïåp Viïåt Nam trong sûã duồng nhờn lỷồc
CSRnoỏichungvaõ CSRtrongsỷó duồngnguửỡn
nhờnlỷồclaõkhaỏiniùồmmỳỏiỷỳồcdunhờồpvaõoViùồt
Namkhoaó nghỳnthờồ pniùnqua.Dooỏ, trùnthỷồc
tùở khửngphaóingỷỳõilaọnhaồodoanhnghiùồpnaõo
cuọngnhờồnthỷỏcỷỳồcờỡyuónửồihaõmCSR,cuọng
nhỷyỏnghụamaõnoỏmanglaồichodoanhnghiùồptrong
saónxuờởtkinhdoanh.Trùnthỷồctùở,khửngủtdoanh
nghiùồpchorựỗng:Traỏchnhiùồmxaọhửồilaõ viùồctuờn
thuó  thûå c hiïå n nghơa v, trấch nhiïåm phấp l  liïn
quan àïën hoẩ t àưång ca doanh nghiïåp theo quy
àõnh, nghơa lâ   doanh nghiïåp chó cố  trấch nhiïåm
thûåc hiïån cấc hoẩt àưång trong khn khưí phấp låt
vâ khưng bõ phấp låt cêëm, àậ lâ hoân thânh trấch
nhiïåm xậ hưåi, mâ chûa cố nhûäng hoẩt àưång, nhûäng
ûáng xûã mang  nghơa nhên vùn hûúáng túái sûå phất
triïín bïìn vûäng cho chđnh doanh nghiïåp, cng nhû
cưång àưìng vâ xậ hưåi.
Trïn thûåc tïë, nhiïìu doanh nghiïåp chó lo sẫn xët,
kinh doanh, chẩy theo lúåi nhån, mâ  đt quan têm
àïën lúåi đch ca ngûúâi lao àưång, ca cưång àưìng, ca
cấc àưëi tấ c liïn quan, chûa thûåc sûå quan têm thûåc
hiïån CSR àưëi vúái àưëi tấc, cưång àưìng, chûa  thûác
àêìy à vïì phất triïín bïìn vûäng, thêåm chđ, côn vi phẩm
phấp låt, cấc chín mûåc àẩo àûác, vùn hốa trong
kinh doanh.
Qua thûåc tïë, cố thïí rt ra mưåt sưë vêën àïì vïì thûåc

hiïån trấch nhiïåm xậ hưåi ca doanh nghiïåp Viïåt Nam

trong sûã dng ngìn nhên lûåc sau àêy:
2.1. Trấch nhiïåm xậ hưåi trong tuín dng: Phêìn
lúán cấc doanh nghiïåp Viïåt Nam múái chó quan têm
thu ht lao àưång mưåt cấch thìn ty, àẫm bẫo lao
àưång àấp ûáng theo u cêìu ca doanh nghiïåp, mâ
chûa cố cấc ûu tiïn cho cấc àưëi tûúång chđnh sấch xậ
hưåi, nhûäng thên nhên, ngûúâi cố cưng vúái cấch mẩng,
ngûúâi ëu thïë, chûa gùỉn kïët vúái cấc àõnh hûúáng phất
triïín kinh tïë, xậ hưåi ca vng, àõa phûúng, cấc àõnh
hûúáng chuín dõch cú cêëu lao àưång ngânh, nghïì
gùỉn vúái chđnh sấch an sinh xậ hưåi vâ giẫi quët viïåc
lâm, thu nhêåp cho dên cû.
2.2. Trấch nhiïåm xậ hưåi trong àâo tẩo: Trong quấ
trịnh  sûã  dng,  cấc doanh  nghiïåp,  nhêët  lâ  doanh
nghiïåp vûâa vâ nhỗ, côn đt ch trổng àïën àêìu tû cho
àâo tẩo, phất triïín ngìn nhên lûåc, chûa hưỵ trúå cêìn
thiïët vïì tâi chđnh, thúâi gian vâ cấc àiïìu kiïån vêåt chêët,
tinh thêìn khấc gip ngûúâi lao àưång cêåp nhêåt kiïën
thûác, k nùng, nêng cao trịnh àưå chun mưn, tay
nghïì thđch ûáng vúái cưng viïåc vâ sûå thay àưíi ca mưi
trûúâng  kinh doanh, nhêët lâ  khi cố  sûå  thay àưíi  vïì
khoa hổc, k thåt, cưng nghïå, thay àưíi hûúáng sẫn
xët kinh doanh v.v. Mùåt khấc, cng chûa cố chiïën
lûúåc dâi hẩn trong sûã dng ngìn nhên lûåc, thiïëu sûå
cẫnh bấo vïì nguy cú, thấch thûác àưëi vúái ngûúâi lao
àưång, do àố, khi cố sûå thay àưíi nâo àố, hổ ln lâ
àưëi tûúång bõ àưång, đt cố cú hưåi thđch ûáng vúái nhûäng
u cêìu múái. Trong nhiïìu trûúâng húåp bõ sa thẫi hâng
loẩt, gêy nïn nhûäng bêët ưín àưëi vúái xậ hưåi vâ ngûúâi
lao àưång.

2.3. Trấch nhiïåm xậ hưåi trong phên cưng, bưë trđ
nhên lûåc: Viïåc bưë trđ nhên lûåc, cng cố nhûäng bêët
cêåp, nhêët lâ trong cấc doanh nghiïåp nhâ nûúác, viïåc
tiïëp nhêån, bưë trđ, phên cưng cưng viïåc, àïì bẩt, thùng
tiïën vâo cấc võ trđ côn mang “cẫm tđnh”, trong nhiïìu
trûúâng húåp cố ëu tưë tiïu cûåc dêỵn àïën “trấi ngânh,
trấi nghïì”, “khưng ph húåp vúái nùng lûåc thûåc tïë”,
cấc hiïån tûúång “chẩy chûác, chẩy quìn”, bưë trđ cưng
viïå c theo mưëi quan hïå,  “con ưng, chấ u cha” vêỵn
côn chûa àûúåc khùỉ c phc v.v. Bïn cẩnh àố, tịnh
trẩng bưë  trđ lao àưå ng chûa  qua àâo tẩo (àưëi vúái
nhûäng cưng viïåc àôi hỗi phẫ i àâo tẩo trûúác khi bưë
trđ) vêỵn côn khấ phưí biïën.
2.4. Trấch nhiïåm xậ hưåi trong thûåc hiïån chđnh
sấch, chïë àưå àưëi vúái ngûúâi lao àưång: Bïn cẩnh nhûäng
doanh nghiïåp biïët qu trổng ngìn nhên lûåc, biïët
chùm lo àïën quìn vâ lúåi đch ca ngûúâi lao àưång tûâ
àố cố chđnh sấch, chïë àưå àậi ngưå phất triïín ngìn

Tẩp chđ Nghiïn cûáu khoa hổc cưng àoân 25
Sưë 14 thấng 12/2018


NGHIÏN CÛÁU - TRAO ÀƯÍI
nhên lûåc, vêỵn côn nhiïìu doanh nghiïåp chûa thûåc sûå
quan têm àïën quìn vâ lúåi đch ca ngûúâi lao àưång.
Trïn thûåc tïë, cấc doanh nghiïåp chó múái àấp ûáng cấc
quìn lúåi trong khn khưí quy àõnh phấp låt, chđnh
sấch nhâ nûúác, cấc lúåi đch gia tùng àưëi vúái ngûúâi lao
àưång khưng nhiïìu, trong nhiïìu ngânh nghïì, mûác

lûúng tưëi thiïíu ca doanh nghiïåp chó àấp ûáng tûâ 60
àïën 70% mûác sưëng tưëi thiïíu, mưåt bưå phêån lúán lao
àưång phưí thưng cố mûác thu nhêåp dûúái mûác sưëng tưëi
thiïíu. Vêỵn côn nhiïìu doanh nghiïåp, nhêët lâ cấc doanh
nghiïåp tû nhên, quy mư vûâa vâ nhỗ, chûa thêåt sûå
quan têm àêìu tû cẫi thiïån àiïìu kiïån lao àưång, tiïìm
êín nhiïìu nguy cú gêy mêët an toân, vïå sinh lao àưång
vâ  xẫy ra tai nẩn lao àưång vâ  bïånh nghïì  nghiïåp,
nghiïm trổng hún lâ vi phẩm låt mưi trûúâng, låt
khai thấc tâi ngun, khoấng sẫn..gêy ư nhiïỵm vâ
cẩn kiïåt tâi ngun qëc gia, ẫnh hûúãng àïën sûå phất
triïín bïìn vûäng trong tûúng lai.
2.5. Trấch nhiïåm xậ hưåi trong quan hïå nhên sûå:
Thûåc chêët lâ thïí hiïån thấi àưå, cấch ûáng xûã ca doanh
nghiïåp hay ngûúâi quẫn l vúái ngûúâi lao àưång. Hiïån
nay, tấc phong quẫn l àậ cố nhûäng chuín biïën rộ
rïåt; cấc doanh nghiïåp àậ coi trổng phất huy dên ch
nưåi bưå; nhiïìu doanh nghiïåp àậ ch trổng xêy dûång
nưåi quy, quy chïë, k låt lao àưång, xêy dûång quy tùỉc
ûáng xûã vâ vùn hốa doanh nghiïåp; Ngûúâi quẫn l àậ
cố thấi àưå ûáng xûã ph húåp, tưn trổng ngûúâi lao àưång.
Nhûäng hiïån tûúång vi phẩm quy tùỉc ûáng xûã  trong
giao tiïëp ca ngûúâi quẫn l àưëi vúái ngûúâi lao àưång
àậ giẫm àấng kïí, rêët đt xẫy ra cấc v viïåc gêy phẫn
ûáng tûâ xậ hưåi.
Hiïån nay, cấc hoẩ t  àưå ng gùỉ n liïìn trấch nhiïå m
xậ hưåi ca doanh nghiïåp chûa mang tđnh phưí biïën
vâ múái chó manh nha thûåc hiïån tẩi tẩi mưåt sưë doanh
nghiïåp cố vưën àêìu tûâ nûúá c ngoâi. Chùèng hẩn nhû
“Chûúng  trịnh  tưi  u  Viïåt   Nam”  ca  cưng  ty

Honda - Vietnam; “Chûúng trịnh giấ o dc vïå sinh
cấ  nhên” cho cấc trễ  em ca cưng  ty Unilever;
“Chûúng  trịnh  àâ o  tẩo  tin  hổc  Topic  64”  ca
Microsoft, Qualcomm vâ HP; “Chûúng trịnh hưỵ trúå
dõ têåt  tim bêím sinh” vâ “Chûúng trịnh ng hưå nẩ n
nhên  v   sêåp   cêìu   Cêìn   Thú”  ca   Vinacapitat,
Samsung; “Chûúng trịnh khưi phc thõ lûå c cho trễ
em nghêo” ca Western Union; v.v.
Cấc doanh nghiïåp Viïåt Nam, ch ëu lâ cấc têåp
àoân, tưíng cưng ty, cấc doanh nghiïåp lúán hâng nùm
cố tưí chûác hoẩt àưång xậ hưåi, tûâ thiïån, àûúåc xậ hưåi
biïët àïën nhû cấc têåp àoân Mai Linh, Tên Tẩo, Duy
Lúåi, ACB, Sacombank, Kinh Àư, Viettel... Tûâ nùm
26 Tẩp chđ Nghiïn cûáu khoa hổc cưng àoân
Sưë 14 thaỏng 12/2018

2005,nỷỳỏctaaọcoỏgiaóithỷỳóngCSRhỷỳỏngtỳỏisỷồ
phaỏttriùớnbùỡnvỷọngỷỳồctửớchỷỏcbỳóiPhoõngThỷỳng
maồivaõCửngnghiùồpViùồtNam(VCCI),BửồLaoửồng
-ThỷỳngbinhvaõXaọhửồi,BửồCửngthỷỳngcuõngcaỏc
hiùồphửồiDagiaõy,Dùồtmaytửớchỷỏcnhựỗmtửnvinh
caỏcdoanhnghiùồpthỷồchiùồntửởtcửngtaỏcCSRtrong
bửởicaónhhửồinhờồp.
Choùởnnựm2006,aọcoỏ50doanhnghiùồpngaõnh
dùồtmayvaõ dagiaõythamdỷồ hoaồtửồngnaõyvũaọ
nhờồnthờởytủnhthiùởtthỷồccuóanoỏ.KhaóosaỏtdoViùồn
KhoahoồcLaoửồngvaõXaọhửồitiùởnhaõnhgờỡnờytrùn
24doanhnghiùồpthuửồchaingaõnhdùồtmayvaõ da
giờỡyaọchúrarựỗng,nhỳõthỷồchiùồncaỏcchỷỳngtrũnh
CSR,doanhthucuóacaỏcdoanhnghiùồpnaõyaọtựng

25%,nựngsuờởtlaoửồngcuọngtựngtỷõ34,2lùn35,8
triùồuửỡng/laoửồng/nựm,tyólùồhaõngxuờởtkhờớutựng
tỷõ94%lùn97%.Ngoaõihiùồuquaókinhtùở,caỏcdoanh
nghiùồpcoõncoỏlỳồitỷõviùồctaồodỷồnghũnhaónhvỳỏikhaỏch
haõng,sỷồgựổnboỏvaõhaõiloõngcuóangỷỳõilaoửồng,thu
huỏtlaoửồngcoỏchuyùnmửncao,3...
Nựm2008,tửớngkùởtcoỏ100doanhnhờnViùồtNam
tiùubiùớuỷỳồctraotựồngCuỏpThaỏnhGioỏngỷỳồc
vinhdanhlaõdoanhnhờntiùubiùớu,coỏgựổnvỳỏicaỏc
hoaồtửồngtỷõthiùồn,hoaồtửồngxaọhửồi.
Toỏ mlaồi:ỳó ViùồtNam,CSRcoõntỷỳngửởimỳỏi
mỳỏimeóvaõviùồcthỷồchiùồncoõnnhiùỡuhaồnchùở.Theo
NgờnhaõngThùởgiỳỏitaồiViùồtNam,raõocaónvaõthaỏch
thỷỏclỳỏnnhờởtlaõ: 1)Nhờồnthỷỏcvùỡ khaỏiniùồmCSR
coõnhaồnchùở;2)Nựngsuờởtbừaónhhỷỳóngkhiphaói
thỷồchiùồnửỡngthỳõinhiùỡubửồquytựổcỷỏngxỷóCOC
(CodeofConduct);3)Thiùởunguửỡntaõichủnhvaõkyọ
thuờồtùớthỷồchiùồncaỏcchuờớnmỷồctraỏchnhiùồmxaọ
hửồicuóadoanhnghiùồp(ựồcbiùồtlaõửởivỳỏicaỏcdoanh
nghiùồpnhoóvaõ vỷõa);4)Sỷồ nhờỡmlờợndokhaỏcbiùồt
giỷọaquiừnhcuóatraỏchnhiùồmxaọ hửồicuóadoanh
nghiùồpvaõBửồluờồtLaoửồng;5)Nhỷọngquyừnhtrong
nỷỳỏcaónhhỷỳóngtỳỏiviùồcthỷồchiùồncaỏcbửồquytựổc
ỷỏngxỷó.Cuồthùớ,tỷõngthaỏchthỷỏcỷỳồcdiùợngiaóiqua
3lyỏdosau4:
Mửồt laõ,sỷồhiùớubiùởt cuóadoanhnghiùồpvùỡtraỏch
nhiùồmxaọhửồichỷaờỡyuó.Nhiùỡudoanhnghiùồpcho
rựỗngtraỏchnhiùồmxaọhửồichuóyùởulaõcaỏchoaồtửồngtỷõ
thiùồn,maõchỷahiùớurựỗngviùồcthỷồchiùồntraỏchnhiùồm
xaọ hửồicuóadanhnghiùồplaõ phaóithùớ hiùồntrỷồctiùởp

3, 4

Nguyùợn ũnh Cung vâ Lûu Minh Àûác . Trấch nhiïåm xậ hưåi
ca doanh nghiïåp - CSR: mưåt sưë vêë n àïì l lån vâ u cêì u
àưíi múái quẫn l nhâ nûúác àưëi vúái CSR úã Viïåt Nam/ Vnep. Vn,
thaáng 1-2009.


NGHIÏN CÛÁU - TRAO ÀƯÍI
trong toân bưå cấc hoẩt àưång sẫn xët, kinh doanh
ca cấc doanh nghiïåp, trong àố, cố cẫ trấch nhiïåm
àưëi vúái ngûúâi lao àưång, khấch hâng, cấc àưëi tûúång
liïn quan vâ chõu tấc àưång búãi cấc hoẩt àưång sẫn
xët kinh doanh.
- Hai lâ, Thiïëu ht ngìn tâi chđnh, vêåt chêët vâ k
thåt àïí thûåc hiïån cấc chín mûåc trấch nhiïåm xậ
hưåi ca doanh nghiïåp, àùåc biïåt lâ cấc doanh nghiïåp
nhỗ vâ vûâa.
- Ba lâ, tđnh phấp l ca viïåc àấnh giấ thûåc hiïån
trấch nhiïåm xậ hưåi ca doanh nghiïåp Viïåt Nam côn
bêët cêåp vâ hẩn chïë. Mùåc d, hiïån nay àậ cố cấc bưå
quy tùỉ c ûáng xûã  COC vâ  cấc tiïu chín chïë  àõnh
khấc, nhû SA8000, WRAP, ISO 14000, GRI..., song
cấc tiïu chín nây lẩi khưng phẫi lâ thoẫ thån giûäa
cấc chđnh ph hay quy àõnh ca cấc cưng ûúác qëc
tïë , mâ  thûúâng vêỵn chó lâ râng båc giûäa cấc nhâ
xët nhêåp khêíu hóåc do chđnh cấc doanh nghiïåp tûå
àùåt ra, vị thïë côn thiïëu tđnh phấp àõnh qëc gia vâ
câng thiïëu tđnh phấp àõnh thưng lïå qëc tïë.
3. Cấc giẫi phấp nêng cao trấch nhiïåm xậ hưåi

ca doanh nghiïåp Viïåt Nam trong sûã dng ngìn
nhên lûåc
Trong bưëi cẫnh hưåi nhêåp qëc tïë , trûúác àôi hỗi
ngây câng cao vâ  khùỉt khe ca xậ  hưåi, thûåc hiïån
trấch nhiïåm xậ hưåi nối chung vâ trấch nhiïåm xậ hưåi
trong sûã dng ngìn nhên lûåc nối riïng ca cấc doanh
nghiïåp Viïåt Nam ngây câng trúã nïn cêëp thiïët. Àïí
nêng cao trấch nhiïåm xậ hưåi ca doanh nghiïåp trong
sûã dng ngìn nhên lûåc, theo tấc giẫ cêìn thûåc hiïån
mưåt sưë giẫi phấp sau:
+ Vïì phđa Nhâ nûúác
Mưåt lâ,  nêng cao nhêån thûác ca doanh nghiïåp
vïì trấch nhiïåm xậ hưåi nối chung vâ sûã dng ngìn
nhên  lûåc  nối riïng.  Tùng cûúâng  cưng tấc  tun
truìn, giấo dc nêng cao nhêå n thûác vïì àẩo àûác
kinh doanh vâ vùn hốa doanh nghiïåp. Tưí chûác cấc
lúáp têå p hën, bưìi dûúäng nêng cao kiïën thûác vïì àẩo
àûác kinh doanh cho cấc doanh nhên, cấc nhâ quẫn
l,  hoẩ ch àõnh chđnh sấch..., ch  trổng lâm rộ nưåi
hâm ca trấch nhiïåm xậ hưåi ca doanh nghiïåp dûúái
gốc àưå  phấp l,  kinh tïë gùỉn liïìn vúái trấch nhiïåm
àẩo àûác, nhên vùn, phất  triïí n bïì n vûäng ca cưång
àưìng, ngûúâi  lao àưång vâ  xậ  hưåi. Thûåc hiïån cấc
chûúng trịnh truìn thưng, quẫng cấo phi lúåi nhån
cho cấc mc àđch nhên àẩo, tûâ thiïån. Cêìn thưng tin
cêåp nhêåt vïì cấc bưå quy tùỉc  ûáng xûã, cấc tiïu chín
trấch nhiïå m xậ hưåi liïn quan phẫi àûúå c phưí biïën
àêìy à vâ rộ râng àïën cấc doanh nghiïåp.

Hai lâ, xêy dûång vâ hoân thiïån hïå  thưëng phấp

låt cấc bưå quy tùỉc ûáng xûã liïn quan àïën CSR ca
doanh nghiïåp. Tham khẫo vâ  vêån dng cấc kinh
nghiïåm ca cấc nûúác trong xêy dûång quy tùỉc ûáng
xûã, hïå thưëng vùn bẫn, chđnh sấch vïì trấch nhiïåm xậ
hưåi ca doanh nghiïåp vâo cấc doanh nghiïåp Viïåt
Nam gùỉn liïìn vúái hoẩt àưång xc tiïën thõ trûúâng cho
tûâng ngânh nghïì nhêët àõnh, cố tđnh àïën àùåc th ca
cấc lơnh vûåc, ngânh nghïì kinh doanh, nhêët lâ nhûäng
quy àõnh cố tđnh bùỉt båc ca tûâng thõ trûúâng, qëc
gia, vng lậnh thưí.
Ba lâ, xêy dûång vâ ban hânh chđnh sấch khuën
khđch, hưỵ trúå cấc doanh nghiïåp thûåc hiïån CSR. Àùåc
biïåt, cêìn quan têm hưỵ  trúå  cấc doanh nghiïåp kinh
doanh hâng nưng sẫn, thûåc phêím trong viïåc thûåc
hiïån cấc tiïu chín vïì bẫo vïå mưi trûúâng, sẫn xët
theo cưng nghïå sẩch.
Bưën lâ, cố chïë tâi vâ cấc biïån phấp à mẩnh àïí
xûã l vi phẩm ca cấc doanh nghiïåp trong viïåc thûåc
hiïån CSR, nhêët  lâ  àưëi vúái cấc doanh nghiïåp sẫn
xët cấc mùåt hâng nưng sẫn, thûåc phêím khưng bẫo
àẫm chêë t lûúång, gêy ẫnh hûúãng àïë n sûác khỗ e vâ
tđnh mẩng ca ngûúâi tiïu dng vâ gêy ư nhiïỵm mưi
trûúâng. Àưìng thúâi, cêìn tùng cûúâng cấc hịnh thûác
khuën khđch, àưång viïn, khen thûúã ng àưëi vúái cấc
doanh nghiïåp tûå giấ c vâ thûåc hiïå n tưë t trấch nhiïåm
xậ hưåi, nhû giẫi thûúãng trấch nhiïåm xậ hưåi, thûúng
hiïåu “xanh”, cêëp chûáng chó cho cấc doanh nghiïåp
bẫo àẫm cấc u cêìu liïn quan àïën cấc tiïu chín
trấch nhiïå m xậ  hưåi trong cấc bưå  quy tùỉc ûáng xûã
àûúåc ấp dng.

+ Vïì phđa doanh nghiïåp
Mưåt lâ, thay àưíi nhêån thûác vïì viïåc thûåc hiïån CSR
ca doanh nghiïåp, àùåc biïåt lâ àưëi vúái àưåi ng cấc
nhâ quẫn trõ cêëp cao trong doanh nghiïåp. Cêìn nhêån
thûác àêìy à  vïì    nghơa, vai trô, sûå  cêìn thiïët phẫi
thûåc hiïån vâ  nêng cao CSR trong sûã  dng ngìn
nhên lûåc. Hiïíu rộ nưåi hâm ca CSR ca doanh nghiïåp
trong sûã  dng ngìn nhên lûåc, tûâ  àố, hịnh thânh
cấc biïån phấp thûåc hiïån cấc CSR mưåt cấch bâi bẫn,
hïå thưëng ph húåp vúái àiïìu kiïån, hoân cẫnh ca tûâng
doanh nghiïåp.
Trong quẫn l vâ sûã dng ngìn nhên lûåc, cêìn
nhêån thûác vâ phên biïåt rộ  trấch nhiïåm phấp l  vâ
trấch nhiïåm nhên vùn trong cấc hoẩt àưång tuín dng,
àâo tẩ o, bưë  trđ, àậi ngưå  lao àưång, cng nhû trấch
nhiïåm, thấi àưå  ca ngûúâi lậnh àẩo, quẫn l  trong
giao tiïëp nhên sûå.

Tẩp chđ Nghiïn cûáu khoa hổc cưng àoân 27
Sưë 14 thaáng 12/2018


NGHIÏN CÛÁU - TRAO ÀƯÍI
Hai lâ, Cố chiïën lûúåc dâi hẩn trong viïåc xêy dûång
vâ  thûåc hiïån cấc tiïu chín CSR. Cêì n tn th
phấp låt lao àưång, cấc thưng lïå qëc tïë vïì quẫn l
lao àưång, ấp dng vâ thûåc hiïån cấc chín mûåc tiïn
tiïën. Cấ c doanh nghiïåp cêìn xêy dûång mưåt  lưå trịnh
ph húåp trong viïåc tûâng bûúác thỷồchiùồnnhỷọngnửồi
dungCSRkhửngchúphuõ hỳồpvỳỏicaỏcchuờớnmỷồc

chung,maõcoõnỷỳồccaỏcchuóthùớcoỏliùnquanchờởp
nhờồn,goỏpphờỡntủchcỷồcvaõosỷồphaỏt triùớncuóanùỡn
kinhtùở Viùồt Namangtrongquaỏ trũnhhửồinhờồp
ngaõycaõngsờuvaõrửồnghỳnvaõokinhtùở khuvỷồcvaõ
toaõncờỡu.
Ba laõ,thỷồchiùồntuyùớnduồnggựổnvỳỏithỷồchiùồn
traỏchnhiùồmxaọhửồi.Cờỡncoỏchủnhsaỏchtuyùớnduồng
cửngbựỗng,cửngkhai,chủnhxaỏctrùncỳsỳótiùuchuờớn
vừtrủ,chỷỏcdanhcửngviùồccoỏhỷỳỏngtỳỏiỷutiùncho
caỏcửởitỷỳồngchủnhsaỏchxaọhửồi.Coỏbiùồnphaỏpngựn
ngỷõatiùucỷồctrongtuyùớnduồngbaóoaómcửngkhai,
minhbaồch.
Bửởn laõ,quantờmùởnaõotaồonờngcaochờởt
lỷỳồngnguửỡnnhờnlỷồc.Coỏkùởhoaồchaõotaồo.Daõnh
riùngmửồttyólùồkinhphủờỡutỷchocửngtaỏcaõotaồo.
Tờồ p trung àâo tẩ o àõnh hûúáng, àâo tẩo lẩi, àâo tẩo
nêng cao, tẩo àiïìu kiïån vïì  thúâi gian, vêåt chêët àïí
khuën khđch ngûúâi lao àưång hổc têåp, nêng cao trịnh
àưå chun mưn tay nghïì. Khuën khđch tûå hổc, tûå
àâo tẩo vúái viïåc hưỵ trúå tûâ phđa doanh nghiïåp.
Nùm lâ, thûåc hiïå n phên cưng bưë trđ húåp l khoa
hổc. Tiïën hânh phên tđch, thiïët kïë cưng viïåc, hoân
thiïån cấc tiïu chín chûác danh, cưng viïåc, trïn cú
súã kiïím tra, àấnh giấ nùng lûåc cấ nhên, phên cưng
bưë trđ lao àưång húåp l, bẫo àẫm àng ngûúâi - àng
viïåc vâ phất triïín nghïì nghiïåp cấ nhên, àưång viïn,
khuën khđch ngûúâ i lao àưång hổ c têåp, nghiïn cûáu
hoân thiïån vâ phất triïín nùng lûåc bẫn thên. Thûúâng
xun xem xết  àấnh giấ tấc àưång ca mưi trûúâng,
àiïìu kiïån lâm viïåc, cố kïë hoẩch cẫi thiïån àiïìu kiïån

lao àưång, tn th mổi quy àõnh, ngun tùỉc vïì an
toân, vïå  sinh lao àưång, bẫo hưå  lao àưång. Cố kïë
hoẩch àêì u tû cú súã vêåt  chêët , trang thiïët  bõ, hiïån
àẩi hốa mấy mốc, cố kïë hoẩch duy tu, bẫo dûúäng,
sûãa chûäa kõp thúâi.
Sấu lâ, bẫo àẫm cấc chïë àưå quìn vâ lúåi đch cho
ngûúâi lao àưång. Phưëi húåp cng cưng àoân àâm phấn,
thûúng lûúång, k kïët thỗa ûúác lao àưång têåp thïí, lâm
cú súã àïí doanh nghiïåp vâ ngûúâi lao àưång cam kïët
thûåc hiïån, trấch nhiïå m, nghơa v,  bẫo àẫm thûåc
hiïån tưët cấc chïë àưå, quìn lúåi húåp phấp chđnh àấng
cho ngûúâi lao àưng, tùng cûúâ ng ph c lúåi, dõch v,
28 Tẩp chđ Nghiïn cûáu khoa hổc cưng àoân
Sưë 14 thấng 12/2018

quan têm thu nhêåp, cẫi thiïån vâ nêng cao àúâi sưëng
ca ngûúâi lao àưång bẫo àẫm bẫo sûå hâi hôa vïì lúåi
đch ca doanh nghiïåp vâ ngûúâi lao àưång. Xêy dûång
quan hïå lao àưå ng hâi hôa, ưín àõnh vâ tiïën bưå, ...
Bẫy lâ, xêy dûång quy tùỉc ûáng xûã vâ vùn hốa trong
quẫn l. Quan têm xêy dûång bưå quy tùỉc ûáng xûã vùn
hốa trong doanh nghiïåp, bẫo àẫm mổi giao tiïëp, ûáng
xûã ph húåp cố vùn hốa. Thûåc hiïån tưët quy chïë dên
ch cú súã.
Kïët lån
CSR ca doanh nghiïåp nối chung vâ CSR ca
doanh nghiïå p trong sûã dng ngìn nhên lûåc nối
riïng lâ  vêën àïì múái mễ àưë i vúái cấc doanh nghiïåp
Viïåt Nam, nhêët lâ cấc doanh nghiïåp nhỗ vâ vûâa. ÚÃ
Viïå t Nam, nhêån thûác vâ  triïín khai thûåc hiïån cấc

CSR vêỵn côn nhiïìu hẩn chïë, bêët cêåp, dêỵn àïën trấch
nhiïåm xậ hưåi đt àûúåc quan têm. Cho àïën nay, phêìn
lúán doanh nghiïå p chûa hiïíu vâ nhêå n thûác àêì y à
vïì nưåi hâm ca CSR, do àố chûa cố chiïën lûúåc vâ
kïë  hoẩ ch thûåc hiïån. Àiïì u àố, lâm giẫ m tđnh tđch
cûåc vâ hiïå u quẫ trong cấc hoẩt àưång kinh doanh,
cẫn trúã cấc doanh nghiïåp thêm nhêåp vâ tiïëp cêån thõ
trûúâng thïë giúá i. Àïí nêng cao nùng lûåc cẩnh tranh,
thđch ûáng vúái cấc àiïì u kiïå n kinh doanh hiïån àẩi,
nhûäng râng båc, u cêìu khùỉt khe ca thõ trûúâng
qëc tïë, àôi hỗi cấc doanh nghiïåp phẫi nghiïn cûáu,
tịm hiïí u thêëu àấo cấc tiïu chí n, àiïì u kiïån “cåc
chúi”, trong àố cố cấc quy tùỉc ûáng xûã kinh doanh,
cấc tiïu chín vïì CSR thåc vïì doanh nghiïåp. Bâi
viïët  àïì  cêåp vêën àïì trấch nhiïåm xậ hưåi ca doanh
nghiïåp, trong àố  cố trấch nhiïå m xậ  hưå i trong sûã
dng ngìn nhên lûåc, vúái gúåi  àïí doanh nghiïåp cố
cấi nhịn khấ i quất  vïì vêën àïì,  tûâ  àố, nghiïn cûáu,
tịm hiïíu vâ lûåa chổn êën àõnh cho mịnh nhûäng biïån
phấp thiïët thûåc trong thûåc hiïån cấc trấch nhiïåm xậ
hưåi ca doanh nghiïåp. 
        
Tâi liïåu tham khẫo
1. Nguỵn Mẩnh Qn (2007), Àẩo àûác kinh doanh vâ vùn hốa
doanh nghiïåp, NXB Àẩi hổc Kinh tïë qëc dên.
2. Trêìn Anh Phûúng, Trấch nhiïåm xậ hưåi ca cấ c doanh nghiïåp
vâ vêån dng úã Viïåt Nam hiïån nay/Tẩp chđ Triïët hổc, sưë 8 (219),
thấ ng 8-2009.
3. Nguỵn Àịnh Cung vâ Lûu Minh Àûác, Trấch nhiïåm xậ hưåi
ca doanh nghiïåp - CSR: mưåt sưë vêën àïì l lån vâ u cêìu àưíi

múá i quẫn l nhâ nûúác àưëi vúái CSR úã Viïåt Nam/Vnep.vn,
thấ ng 1-2009.
4. Lûúng Àịnh Hẫi, Trấch nhiïåm àâo tẩo ngìn nhên lûåc trong
àiïìu kiïån kinh tïë thõ trûúâng úã Viïåt Nam hiïån nay, Tẩp chđ
Triïët hổc, sưë 6 (217), thấng 6-2009.