BAI 43

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (3.63 MB, 36 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1></div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

Bệnh đậu mùa

Bệnh cúm A/H1N1

AIDS

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

CHƯƠNG III

VIRUT VÀ BỆNH TRUYỀN NHIỄM

Tiết 47, Bài 43

C U TR C C C

Ấ

Ú

Á

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

B I 43 : C U TR C C C LO I VI R T

À

Ấ

Ú

Á

Ạ

Ú

D.I.IVANOPXKI (1864-1920)

I. KHÁI NIỆM :

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

Nghiền

lá bệnh

Dịch

chiết Dịch lọc

Lọc qua nến

lọc vi khuẩn

Khơng

thấy

khuẩn lạc

Thí nghiệm của D.I.Ivannopxki (1892):

Cây bình thường Cây bị nhiễm bệnh

Mầm bệnh là một loại

VSV nhỏ hơn vi khuẩn.

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

2.

Khái niệm virut

:

B I 43 : C U TR C C C LO I VI R T

À

Ấ

Ú

Á

Ạ

Ú



Chưa có cấu tạo tế bào (hạt virut hay virion), cấu tạo đơn giản

chỉ gồm 2 phần chính vỏ protein và lõi axit nucleic.



Kích thước vơ cùng nhỏ bé, trung bình khoảng 10-100nm.



Sống kí sinh bắt buộc trong tế bào chủ.

Tại sao virut phải sống kí sinh bắt buộc trong tế bào chủ ?

Đặc điểm của virut khác với nhóm sinh vật khác:

+

Có kích thước siêu nhỏ, khơng có cấu tạo tế bào.

.

+

Chỉ chứa một loại axit nuclêic (ADN hoặc ARN)

trong khi đó các tế bào

có cả 2 loại.

+ Khơng có hệ thống sinh tổng hợp prơtêin riêng do khơng có ribơxơm ; khơng

có hệ thống biến dưỡng riêng ( khơng phân huỷ thức ăn để tạo ATP).

+ Khơng có hệ thống trao đổi chất và sinh năng lượng riêng nên phải

sống kí

sinh bắt buộc.

+ Khơng sinh trưởng cá thể.

+ Không sinh sản.

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

B I 43 : C U TR C C C LO I VI R T

À

Ấ

Ú

Á

Ạ

Ú

II. HÌNH THÁI VÀ CẤU TẠO:

1.

Cấu tạo của virut

:

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

Vỏ protein

Lõi axit

nucleic

Cấu tạo

chung

</div>
(9)<div class='page_container' data-page=9>

B I 43 : C U TR C C C LO I VI R T

À

Ấ

Ú

Á

Ạ

Ú

Axit nucleic (ARN hoặc ADN)

Vỏ protein (capsit)
Capsome

a. Cấu tạo chung

:

</div>
(10)<div class='page_container' data-page=10>

Vỏ protein

Lõi axit

nucleic

Cấu tạo

chung

Là bộ gen của chúng. Virut chỉ

chứa ADN hoặc ARN, có thể là

mạch đơn hoặc mạch kép.

Được cấu tạo từ các đơn vị

capsome. Kích thước virut càng

lớn thì capsome càng nhiều.

B I 43 : C U TR C C C LO I VI R T

À

Ấ

Ú

Á

Ạ

Ú

II. HÌNH THÁI VÀ CẤU TẠO:

1.

Cấu tạo của virut

:

</div>
(11)<div class='page_container' data-page=11>

II. HÌNH THÁI VÀ CẤU TẠO:

1.

Cấu tạo của virut

:

a. Cấu tạo chung

:

B I 43 : C U TR C C C LO I VI R T

À

Ấ

Ú

Á

Ạ

Ú

b. Các dạng cấu tạo

:

Axit

nuclªic

Capsit

Vá ngoài

Gai

glycôprôtêin

Quan sỏt v cho bit virut cú nhng dạng cấu tạo nào ?

</div>
(12)<div class='page_container' data-page=12>

II. HÌNH THÁI VÀ CẤU TẠO:

1.

Cấu tạo của virut

:

a. Cấu tạo chung

:

B I 43 : C U TR C C C LO I VI R T

À

Ấ

Ú

Á

Ạ

Ú

b. Các dạng cấu tạo

:



Virut trần : chỉ cấu tạo gồm vỏ capsit và lõi axit nucleic (giống

cấu tạo chung).



Dạng có cấu tạo phức tạp (Virut có vỏ ngồi) : có vỏ bọc bên

ngồi vỏ capsit, trên vỏ có gắn các gai Glycoprotein.

+ Vỏ ngồi có cấu tạo giống như màng sinh chất, có chức năng

bảo v.

</div>
(13)<div class='page_container' data-page=13>

Virut dại

Phage T2

Virut khảm thuốc lá

Virut bại liÖt

Virut HIV

SARS

B I 43 : C U TR C C C LO I VI R T

À

Ấ

Ú

Á

Ạ

Ú

</div>
(14)<div class='page_container' data-page=14>

Cấu trúc

hỗn hợp

Cấu trúc

xoắn

2.

Hình thái

:

B I 43 : C U TR C C C LO I VI R T

À

Ấ

Ú

Á

Ạ

Ú

II. HÌNH THÁI VÀ CẤU TẠO:

Cấu trúc

khối

Hình

thái

Virut gây

bệnh dại

Virut gây bệnh lở mồm

</div>
(15)<div class='page_container' data-page=15>

B I 43 : C U TR C C C LO I VI R T

À

Ấ

Ú

Á

Ạ

Ú

Hình thái và cấu trúc một số loại virut

Đặc 
điểm

Loại virut

Hình

dạng Axit nucleic Vỏ protein Vỏ ngoài

Virut cấu trúc xoắn 
(TMV)
 
 Virut 
cấu

trúc 
khối 
 VR 
Adeno
 
 HIV

</div>
(16)<div class='page_container' data-page=16></div>
(17)<div class='page_container' data-page=17>

B I 43 : C U TR C C C LO I VI R T

À

Ấ

Ú

Á

Ạ

Ú

Hình thái và cấu trúc một số loại virut

Đặc 
điểm

Loại virut

Hình

dạng Axit nucleic Vỏ protein Vỏ ngoài

Virut cấu trúc xoắn 
(TMV)
 
 Virut 
cấu
 trúc 
khối 
 VR

Adeno
 
 HIV

Virut cấu trúc 
hỗn hợp

Hình

trụ

ARN xoắn

đơn

Nhiều capsome

ghép đối xứng với

nhau thành vòng

xoaén

</div>
(18)<div class='page_container' data-page=18></div>
(19)<div class='page_container' data-page=19>

B I 43 : C U TR C C C LO I VI R T

À

Ấ

Ú

Á

Ạ

Ú

Hình thái và cấu trúc một số loại virut

Đặc 
điểm

Loại virut

Hình

dạng Axit nucleic Vỏ protein Vỏ ngoài

Virut cấu trúc xoắn 
(TMV)
 
 
 Virut 
cấu
 trúc 
khối 
VR 
Adeno
 
 HIV

Virut cấu trúc 
hỗn hợp

Hình

trụ

ARN xoắn

đơn

Nhiều capsome

ghép đối xứng với

nhau thành vòng

xoắn

Khơng

có

20 mặt, mỗi 
mặt là một

tam giác 
đều

ADN

xoắn

kép

Mỗi tam giác đều

được cấu tạo bởi

chuoãi capsome

</div>
(20)<div class='page_container' data-page=20></div>
(21)<div class='page_container' data-page=21>

B I 43 : C U TR C C C LO I VI R T

À

Ấ

Ú

Á

Ạ

Ú

Hình thái và cấu trúc một số loại virut

Đặc 
điểm

Loại virut

Hình

dạng Axit nucleic Vỏ protein Vỏ ngoài

Virut cấu trúc xoắn 
(TMV)
 
 
 Virut 
cấu
 trúc 
khối 
VR 
Adeno
 
 HIV

Virut cấu trúc 
hỗn hợp

Hình

trụ

ARN xoắn

đơn

Nhiều capsome

ghép đối xứng với

nhau thành vòng

xoắn

Khơng

có

20 mặt, mỗi 
mặt là một

tam giác 
đều

ADN

xoắn

kép

Mỗi tam giác đều

được cấu tạo bởi

chuỗi capsome

Khơng

có

Hình

</div>
(22)<div class='page_container' data-page=22></div>
(23)<div class='page_container' data-page=23>

Virut cuûa E.coli (Phage T2)

Đầu đối

xứng khối

đa diện

ADN

Nhẫn ở cổ

Bao đuôi

Đĩa gốc

Gai đuôi

Lông đuôi

</div>
(24)<div class='page_container' data-page=24>

B I 43 : C U TR C C C LO I VI R T

À

Ấ

Ú

Á

Ạ

Ú

Hình thái và cấu trúc một số loại virut

Đặc 
điểm

Loại virut

Hình

dạng Axit nucleic Vỏ protein Vỏ ngoài

Virut cấu trúc hỗn 
hợp
(Phago T2)
-

Đầu

hình

khối

đa

diện.

Đi

hình

trụ

ADN

xoắn

kép

Đầu do các

capsome

hình tam

giác ghép lại

</div>
(25)<div class='page_container' data-page=25>

B I 43 : C U TR C C C LO I VI R T

À

Ấ

Ú

Á

Ạ

Ú

III. PHÂN LOẠI VIRUT:

Dựa trên những cơ sở nào để phân loại virut ?

Dựa vào vật chủ

1.

Virut ở người và động vật

:

2.

Virut ở vi sinh vật

:

</div>
(26)<div class='page_container' data-page=26>

* Kết luận về đặc điểm sống của virut



ë

ngoµi tÕ bµo chđ, virut biĨu hiƯn nh

mét thĨ v« sinh



ChØ khi ë trong tÕ bµo chđ, virut míi

hoạt động nh một thể sống.

</div>
(27)<div class='page_container' data-page=27>

Củng cố

Chọn đáp án đúng nhất.

1. Virut có đặc điểm chung nào sau đây?

a) Thực thể ch a có cấu tạo tế bào.

b) Cã kÝch th íc siªu nhá

c) Kí sinh nội bào bắt buộc.

</div>
(28)<div class='page_container' data-page=28>

2. Virut đ ợc coi là kí sinh bắt buộc là vì:

a)

Có kích th ớc siêu nhỏ.

b)

Ch a có cấu tạo tế bào.

c)

Không có ribôxom.

d)

Muốn nhân lên, virut phải nhờ vào bộ

máy tổng hợp của tế bào vật chủ.

</div>
(29)<div class='page_container' data-page=29>

3. Cõu nào sau đây là

khơng đúng

khi nói về Virut?

a) Virut là thực thể ch a có cấu tạo tế bào.

b) Cấu tạo gồm: Một lõi là axit nuclêic gồm ADN

và ARN, vỏ protein bọc ngoài,

c) Virut không thể nhân lên ngoài tế bào vật chủ.

d) Virut sống kí sinh nội bào bắt buộc.

</div>
(30)<div class='page_container' data-page=30>

H

NG D N V NH

Ẫ

Ề

À

1.

Bài vừa học

:

Tính chất

Virut

Vi khuẩn

Có cấu tạo tế bào

Chỉ chứa ADN hoặc ARN

Chứa cả ADN và ARN

</div>
(31)<div class='page_container' data-page=31>

2.

Bài sắp học

:

H

ƯỚ

NG D N V NH

Ẫ

Ề

À

</div>
(32)<div class='page_container' data-page=32>

B I 34 : SINH TR

À

ƯỞ

NG TH C V T

Ở

Ự

Ậ

</div>
(33)<div class='page_container' data-page=33></div>
(34)<div class='page_container' data-page=34>

1

2

3

4

6

7

5

t H U

Ô

C l A

p

H

A G Ơ

t £

B

A

O

K I

N H H

I

£ N V

I

n

G A

a

X I

T

N

U C L £

I C

c A p

S

O M E

S

N

H

Ô

I

K

N

I

B

A

O

Trò chơi ô chữ

</div>
(35)<div class='page_container' data-page=35></div>
(36)<div class='page_container' data-page=36>

BAI 43

<b>Bệnh đậu mùa</b>

<b>Bệnh cúm A/H1N1</b>

<b>AIDS</b>

<b>CHƯƠNG III </b>

<b> VIRUT VÀ BỆNH TRUYỀN NHIỄM</b>

<b>Tiết 47, Bài 43</b>

C U TR C C C

<b>Ấ</b>

<b>Ú</b>

<b>Á</b>

B I 43 : C U TR C C C LO I VI R T

<b>À</b>

<b>Ấ</b>

<b>Ú</b>

<b>Á</b>

<b>Ạ</b>

<b>Ú</b>

<b>I. KHÁI NIỆM :</b>

<b>Nghiền </b>

<b>lá bệnh </b>

<b>Lọc qua nến </b>

<b>lọc vi khuẩn </b>

<b>Khơng </b>

<b>thấy </b>

<b>khuẩn lạc</b>

Thí nghiệm của D.I.Ivannopxki (1892):

<b>Mầm bệnh là một loại </b>

<b>VSV nhỏ hơn vi khuẩn.</b>

<b>2. </b>

<i><b>Khái niệm virut</b></i>

<b>:</b>

B I 43 : C U TR C C C LO I VI R T

<b>À</b>

<b>Ấ</b>

<b>Ú</b>

<b>Á</b>

<b>Ạ</b>

<b>Ú</b>



<b>Chưa có cấu tạo tế bào (hạt virut hay virion), cấu tạo đơn giản </b>

<b>chỉ gồm 2 phần chính vỏ protein và lõi axit nucleic.</b>



<b>Kích thước vơ cùng nhỏ bé, trung bình khoảng 10-100nm.</b>



<b>Sống kí sinh bắt buộc trong tế bào chủ.</b>

<b>Tại sao virut phải sống kí sinh bắt buộc trong tế bào chủ ?</b>

Đặc điểm của virut khác với nhóm sinh vật khác:

+

<i><b>Có kích thước siêu nhỏ, khơng có cấu tạo tế bào.</b></i>

.

+

<i><b>Chỉ chứa một loại axit nuclêic (ADN hoặc ARN) </b></i>

trong khi đó các tế bào

có cả 2 loại.

+ Khơng có hệ thống sinh tổng hợp prơtêin riêng do khơng có ribơxơm ; khơng

có hệ thống biến dưỡng riêng ( khơng phân huỷ thức ăn để tạo ATP).

+ Khơng có hệ thống trao đổi chất và sinh năng lượng riêng nên phải

<i><b>sống kí </b></i>

<i><b>sinh bắt buộc.</b></i>

+ Khơng sinh trưởng cá thể.

+ Không sinh sản.

B I 43 : C U TR C C C LO I VI R T

<b>À</b>

<b>Ấ</b>

<b>Ú</b>

<b>Á</b>

<b>Ạ</b>

<b>Ú</b>

<b>II. HÌNH THÁI VÀ CẤU TẠO:</b>

<b>1. </b>

<i><b>Cấu tạo của virut </b></i>

<b>:</b>

<b>Vỏ protein</b>

<b>Lõi axit </b>

<b>nucleic</b>

<b>Cấu tạo </b>

<b>chung</b>

B I 43 : C U TR C C C LO I VI R T

<b>À</b>