tiet 51 TREO BIEN LON CUOI AO MOI thao giang

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (150.32 KB, 10 trang )

TiÕt 51 TREO BIÓN

<b>AMức độ cần đạt: * Giúp học sinh :</b>
- Có hiểu biết bước đầu về truyện cười

- Hiểu, cảm nhận được nội dung, ý nghĩa truyện

- Hiểu 1 số nét chính về nghệ thuật gây cười của truyện
- Kể lại được truyện

<b>Trọng tâm kiến thức, kĩ năng, thái độ:</b>
1, Kiến thức :

- Khái niệm truyện cười

- Đặc điểm thể loại của truyện cười với nhân vật, sự kiện, cốt truyện
trong tác phẩm

- Cách kể hài hước về người hành động không suy xét, khơng có chủ
kiến trước những ý kiến của người khác.

- Ý nghĩa chế diễu, phê phán những người có tính hay khoe khoang,
hợm hĩnh chỉ làm trị cười cho thiên hạ.

- Những chi tiết miêu tả điệu bộ, hành động, ngôn ngữ của nhân vật lố
bịch, trái tự nhiên.

2, Kó năng:

- Đọc – hiểu văn bản truyện cười Treo biển
- Phân tích, hiểu ngụ ý của truyện.

- Kể lại câu truyện

- nhận ra các chi tiết gây cười của truyện
3, Thái độ : Rĩt ra bµi häc cho bản thân

B.Chuẩn bị :

GV: Tham kho ti liu, sgv, sgk, soạn giáo án.
HS: Đọc và trả lời câu hỏi tìm hiểu văn bản.
C.Phương pháp :

Nêu vấn đề, vấn đáp gợi tìm, dùng lời có nghệ thuật, thực hành theo mẫu,
hợptác.

<b>D. TIẾN TRÌNH TIẾT DẠY:</b>
<b>I. Ổn định lớp:</b>

- Thế nào là truyện ngụ ngơn ? Kể tên những truyện ngụ ngơn đã học.
? Tõ c©u chuyn Chân tay tai mắt ming ..em rt ra bài häc g×

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

- Keồ tẽn caực truyeọn ngú ngõn ủaừ hóc.: Thầy bói xem voi .ếch ngồi đáy
giếng

- Nêu bài học : Trong một tập thể ,mỗi thành viên không thể tách rời nhau
mà phải nơng tựa vào nhau ,gắn bó với nhau để cùng tồn tại .Do đó phải biết hợp
tác và tơn trọng cơng sức của nhau

III. Bµi míi :

Các em đã học một số thể loại trong văn học dân gian nh truyền thuyết, cổ tích.
Truyện ngụ ngơn . Hôm nay cô giới thiệu với các em một thể loại mới đó là
truyện cời. Thế nào là truyện cời? ý nghĩa cái cời trong truyện "Treo biển",
"Lợn cới áo mới" nh thế nào, bài học...

? Em đã đọc những truyện cời nào
? Truyện cời thờng kể về điều gì

- Kể về những hiện t ợng đáng c ời trong cuộc sống
GV: - Hiện tợng có tính chất trái qui luật cuộc sống:
Ng-ợc đời , lố bịch, trái với tự nhiên: : (núi ngọng, bắt
<i>chước, nổ, đua</i> <i>đũi , tham ăn ,ăn vụng ...)</i>

? Mục đích của những truyện cời này
- Phê phán những thói xấu

- Cêi mua vui

? Từ đó em hiểu thé nào là truyện cời

GV : ngoài ý nghĩa mua vui, phê phán truyện cười cịn
có mục đích

<i>Truyện cười hướng người đọc, người nghe tới những</i>

<i>GV : Chúng ta sẽ tìm hiểu truyện cời Treo biển để thấy</i>
<i>rõ điều đó </i>

? Nêu cách đọc truyện cời này

- Giọng hài hớc nhấn giọng ở từ bỏ ngay
GV đọc mẫu

- HS đọc tiếp

? Em hiÓu thế nào là Cá ơn ?
? Bắt bẻ là gì

? Truyện có thể chia làm mấy phần ? Nội dung cđa tõng
phÇn

P1 : Từ đầu đến Cá t ơi-> Nhà hàng treo biển bán hàng
P2 : Còn lại : Nhà hàng chữa biển và cất biển

? Truyện có những đối tợng nào tham gia vào sự việc
- Nhà hàng và khách hàng (những ngời góp ý )

? Theo em đối tợng để cời ở trong truyện là ai

<b>A.Giíi thiƯu chung</b>
<b>.</b>

* ThĨ lo¹i - Trun

cêi

-Loại truyện kể về
những hiện tợng
đáng cời trong cuộc
sống

-> nh»m t¹o ra tiếng
cời mua vui hoạc
phê phán .

1.Đọc hiểu chó
thÝch

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

- Nhµ hµng

?Nhà hàng treo biển để làm gì

- Treo biển đẻ giới thiệu quảng cáo sản phẩm nhằm bán
đ

ỵc nhiỊu hµng .

? Với mục đích đó ,biển cần đạt những yêu cầu gì

- Cầ đầy đủ các thơng tin , nội dung và hình thức phải
đẹp ,hấp dẫn khách mua

? Tấm biển của nhà hàng : ở đây có bán cá tơi .
? Em hãy chỉ ra nội dung thông báo của tấm biển đó
- ở đây : Nơi bán hàng

- Có bán : Hoạt động của nhà hàng
- Cá : loại mặt hàng

- T

¬i : ChÊt l ợng hàng

? Em cú nhn xột gỡ v nội dung thông báo trên tấm biển
- Nội dung đầy đủ ,rõ ràng 4 nội dung cần thiết cho 1
tấm biển quảng cáo

? Theo em có thể thêm hay bớt thơng tin nào ở tấm biển
đó khơng ? Vì sao

- Khơng thể thêm hay bớt vì tấm biển đã đáp ứng đầy đủ
thông tin cần thiết cho ngời mua .

? Nếu sự việc chỉ có vậy đã thành truyện cời cha ? vì sao
- Cha , vì cha xuất hiện yếu tố khơng bình thờng có thể
gây cời

? Với với mục đích bán đợc nhiều hàng ,để giới thiệu
sản phẩm ,nhà hàng treo tấm biển nh thế có đạt yêu cầu

khôn =>GHI

? Từ khi tấm biển bán hàng đợc treo lên đến khi hạ
xuống cất đi thì nội dung của nó đã đợc góp ý và sửa chữ
mấy lần ?

- 4 lÇn

? Lần thứ nhất ,ngời góp ý là ai ? Néi dung g×

- Ngời qua đờng ,Biển thừa chữ t ơi vì khơng ai bán cá
-ơn

? Theo em cã thÓ bá chữ tơi đi không ? Vì sao
-Không vì mất một thông tin cần cho ngời bán lẫn kẻ

3. Ph©n tÝch :
a. Treo biĨn .

- Treo biển nội
dung đầy đủ rõ ràng
,giới thiệu sản phẩm
,bán đợc nhiu hng
.

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

mua về chất lợng cá

? Thái độ của nhà hàng khi nghe lời góp ý
- Nhà hàng nghe theo liền bỏ ngay chữ tơi .

? Em hiểu “ Liền bỏ ngay ”là hành động nh thế nào
- Không cần suy nghĩ ,hành động ngay lập tức

? Vậy em nhận xét gì về thái độ của nhà hàng khi nghe
lời góp ý ? cảm nghĩ của em

- Kh«ng suy xÐt gì làm ngay theo lời góp ý -> Đáng c ời
? Lần 2,3 khách góp ý về điều gì ?

Lần 2 : Tấm biển thừa chữ <b> ở đây </b>

Lần 3 : Khách góp ý: không ai bày cá ra khoe cả nên
không cần dùng từ có bán .

? Nếu em là chủ nhà hàng ,em sẽ làm gì trớc sự góp ý
của những vị khách hàng kia

- Em giải thích rõ cho họ biết : Khơng thể bỏ chữ “ở
<b>đây ”vì ngời mua và bán sẽ không rõ địa điểm bán </b>
hàng .Cũng nh không thể bỏ chữ “có bán” vì đây là
tấm biển quảng cáo bán hàng

? Trong cả 2 lần đó ,nhà hàng đều có thái độ gì ? Em có
suy nghĩ gì trớc thái độ đó ? Vì sao

- Cả 2 lần nhà hàng đều một mực nghe theo khách
hàng ,lập tức chữa ngay tấm biển

=> Thật đáng c ời vì nhà hàng vội vã nghe theong ời
khác ,khơng suy nghĩ gì làm mất đi mục đích bán hàng

của mình

? TÊm biĨn lóc nµy nh thế nào ? Em có nhận xét gì
- Tấm biển chỉ còn chữ cá - Thông tin mơ hồ

? Lần góp ý cuối cùng khiến nhà hàng lại 1 làn nữa xem
lại tấm biển của mình ,việc này diễn ra nh thế nào

- Ngời hàng xóm cho rằng : Khơng cần phải đề chữ cá
vì nhà đã đầy cá với mùi tanh rồi

? Em thÊy sù viÖc nµy nh thÕ nµo ?

- Sự việc đáng cời vơ lý - Một việc làm nhớ ngản .Treo
biển để bán hàng lại cát biển đi

? Em cã nhËn xÐt g× tríc sù gãp ý cđa 4 ngêi

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

nó với các yếu tố khác .Mỗi ngời chỉ quan tâm đến 1 ,1
<b>số phần của câu quảng cáo mà họ cho là quan </b>

<b>träng ,kh«ng thấy ý nghĩa và tầm quan trọng của </b>
<b>những thành phần khác .</b>

? Vy m mi ln gúp ý nh hàng khơng suy nghĩ đều “
Nghe nói ,bỏ ngay ” Em hiểu gì về nhà hàng

- Nhµ hµng không hiểu những điều viết trên biển Qcáo có
ý nghĩa gì ,là ngời không có chủ kiến không suy xét kÜ
<b>tr</b>

? Em thấy sự việc nào đáng cời nhất ở đây ? Vì sao
- Sự việc cất ln cái biển -> MĐích treo biển để Qcáo
bán hàng mà lại thủ tiêu cái biển -> Thủ tiêu ln cả nhà
hàng khách hàng .Biến cái có thành cái khơng có

GV : Cái cời bộc lộ rõ nhất ở cuối truyện .Khi cái biển
chỉ còn mỗi chữ Cá .Cả nhà hàng lẫn ngời nghe đều tởng
rằng đến đây chẳng cịn gì để góp ý nữa , Nhng vẫn có
ngời góp ý về chữ cá và tấm biển treo vẫn là thừa,chue
nhà hàng cất ln cái biển thì ta lại bạt cời và tiếng cời
vang lên to nhất .Ta cời to vì từng góp ý thấy có vẻ có lý
nhng cứ theo đó mà hành động thì cuối cùng lại thành
phi lí .Ta cời vì ngời nghe góp ý hơng biết suy xét ,hồn
tồn mất hết chủ kiến khơng có lập trờng

? Qua đó em hiểu dân gian mợn truyện này để cời ai?
C-ời điều gì?

- Cời những ngời khơng có chủ kiến, khơng suy xét kĩ
khi làm theo ý kiến ngời khác dẫn n hng vic.
? Vy truờn cú ý ngha gỡ?

- Truỵên phê phán những ngời thiếu chủ kiến khi làm
việc, không suy xét khi nghe những ý kiến khác.
? Từ truyện này em rút ra bài học gì?

- c ngi khác góp ý, khơng nên vội vàng hành động

theo ngay khi cha xem xét kĩ. Làm việc gì cũng phải có ý
thức, có chủ kiến, biết tiếp thu có chọn lọc ý kiến

- T×nh hng trun
phi lý

-Qua việc chữa biển
cất biển ta thấy nhà
hàng không có chủ
kiến

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

? Nêu nét nghƯ tht chđ u cđa trun cêi Treo biĨn
- Xây dựng tình huống truyện phi lý và cách giải
quyết một chiều khồng suy nghĩ, đắn do của chủ nhà
hàng.

GV : Gọi học sinh đọc ghi nhớ

? NÕu nhµ hµng nhờ em làm lại biển, em sẽ làm nh thế
nµo?

- Gĩ ngun tấm biển, vẽ thêm hình những con cá.
? Qua truyện, em rút ra bài học gì về cách dùng từ?
- Từ dùng phải đúng nghĩa, lợng thông tin không cần
thiết, không dùng thừa

G- GV hớng dần đọc: phân biệt rõ giọng đọc với giọng
nhân vật, chú ý nhấn mạnh các chi tiết nhằm tô đậm các

thông tin thừa: "lợn cới", "từ lúc tôi mặc chiếc áo mới
này" để thấy rõ dụng ý của tác giả dân gian.

- GV đọc mẫu

- HS đọc- GV nhận xét-
? Em hiu tt ti l gỡ

? Truỵên có thể chia làm mấy đoạn?

- Đ1: Từ đầu --> tức lắm: Tình huống truỵên.
- Đ2: còn lại : Cách khoe của.

? Trun cêi viƯc g×
- Cêi viƯc ngêi khoe cđa.

?Em hiĨu nh thÕ nµo vỊ tÝnh khoe cđa

- TÝnh khoe cđa lµ thãi quen thÝch tá ra, tr ng ra cho ng ời
ta biết là mình giàu

GV:Đây là thói xấu thờng thấy ở những ngời giàu,
thích học địi. Thói xấu này hay biểu hiện ở cách ăn mặc,
trang sức, xây cất, bài trí nhà cửa, cách nói năng, giao
tiếp.

? Nh÷ng ai trong truỵên này có tính khoe của?
- Anh có áo mới, anh cã lỵn cíi.

? Theo em, điều đáng cời ở nội dung đem khoe hay cách

khoe của hai anh kia?

- ở nội dung đem khoe, đặc biệt là cách khoe.
? Anh thứ nhất có gì để khoe?Anh thứ hai khoe gì?
- Một cái áo mơí may, một con lợn c ới.

nh÷ng ngêi thiÕu
chđ kiÕn khi làm
việc, không suy xét
khi nghe những ý
kiến khác.

c-2Nghệ thuật :
- Tình huống vô lí :
Cách giải quyết một
chiều không suy
nghĩ của nhà hàng
c.3 Ghi nhí (SGK)
Lun tËp:

IIVăn bản : Lợn c -
ới áo mới (H ớng
dẫn đọc thêm )
1Đọc hiểu văn bản

a..Đọc - Chú thích

.b.Bố cục (2 phần)

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

? Theo em, những thứ đó có gì đáng khoe thiên hạ
khơng? Vì sao?

- Khơng đáng để khoe vì đó là những thứ bình th ờng.
? Hai anh kia đã đem những cái rất bình thờng để khoe
mình có của. Em thấy điều đó thế nào? Vì sao?

- Điều đó thật đáng cời vì những cái đem khoe thật bình
thờng -> Vì đem khoe của là tính xấu, huống chi của đó
khơng đáng gì.

? Qua việc này, nhân dân ta muốn cời tính xấu gì của
ng-ời đng-ời?

?Anh có lợn khoe trong tình trạng nào?
- Đang tất t ởi chạy tìm lợn sổng .

? Em hiểu “tất tởi” là dáng điệu nh thế nào? Qua đó, em
hãy hình dung xem dáng điệu của anh ta lúc này?

- “Tất tởi”: vội vã trong cử chỉ và hành động --> Anh ta
đang vất vả ngợc xi tìm lợn.

? Đó có phải là hồn cảnh để khoe lợn khơng? Vì sao?
- Khơng, vì cơng việc tìm lợn sổng khác với việc khoe
lợn.

? Anh mất lợn hỏi thăm nh thế nào?

- Hỏi to Bác cã thÊy con lỵn c íi của tôi chạy qua đây

không?

? Bình thờng cần hỏi nh thế nào?

- Bác có thấy con lợn nào chạy qua đây không.

? Nh thế trong câu hỏi của anh có con lợn bị thừa ra
những chữ nào?

- Thừa chữ cới và của tôi.

? Tại sao qnh ta lại nói thừa nh vậy ( Khoe khoang )
? Em có nhận xét gì giữa bộ dạng tất tởi đi tìm vơí câu
hỏi của anh ta?

- Bộ dạng vội vàng, hốt hoảng đi tìm con lợn đối lập với
lời hỏi thăm nặng tính khoe khoang.

? Vậy tác giả dân gian đã dùng biện pháp nghệ thuật gì
để kể? Tác dụng?

- NT đối lập -> Nổi bật mục đích khoe của của anh có
lợn.

Với câu hỏi, ngời đọc hiểu ra mục đích của anh ta là
khoe lợn chứ khơng phải tìm lợn --> gây c ời cho ng ời

a) Những của đ ợc
đem khoe

=> rất bình thờng.

</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

? Anh áo mới có cách khoe khác với anh lợn cới ở điểm
nµo?

- Kiên trì đợi dịp để khoe.
- Khi khoe thì khoe rất cụ thể.

? Cảnh chờ đợi để khoe áo diễn ra nh thế nào?
- Mặc áo mới đứng tr ớc cửa từ sáng đến chiều.
Khơng thấy ai khen thì bực tức.

? Em có nhận xét gì trớc cách đợi khoe của anh có áo?
- Là trị trẻ con chứ khơng phải của ngời lớn, chẳng cần
nơn nóng, kiên nhẫn đến thế để khoe một vật tầm thờng
-> sự kiên nhẫn đến mức quá đáng, lố bịch, đặc biệt là sự
tức giận vô lối, đáng c ời.

? Điệu bộ của anh có áo khi trả lời anh có lợn có gì khác
thờng?

- Điệu bộ cụ thể: giơ vạt áo ra.

- Lời nói cụ thể: Từ lúc tôi mặc cái áo mới này...
? Điều khác thờng nữa trong việc khoe áo là gì?

- - Hoàn cảnh khoe áo:đang phải trả lời ng ời đi tìm lợn ,
đó khơng phải là hồn cảnh khoe ỏo.

? Lẽ ra trong hoàn cảnh này, anh áo mới phải trả lời anh
lợn cuới nh thế nào?

- Khụng, tôi không thấy con lợn c ới nào qua đây cả.
? Em hiểu gì về ý đồ của anh áo mới trong điệu bộ và
câu trả lời?

- Anh muốn phủ định việc khoe giàu của anh lợn cới,
muốn khoe áo để khoe sang.

GV: ở đây có sự ăn miếng trả miếng trong việc khoe của.
Những kẻ hay khoe của thòng đố kị nhau.

? Trong hai cách khoe của ấy em thấy cách nào lố bịch
hơn, đáng cời hơn?

- Cả hai cách khoe đều đáng cời nhng cách khoe của anh
áo mới lố bịch hơn, đáng cời hơn vì anh ta để dồn tâm
sức vào một cơng việc chẳng ra cái gì cả.

? §äc trun “ Lợn cới áo mới vì sao em lại cời?

- Ci vì hành động, ngơn ngữ của từng nhân vật thích
<b>khoe của. Của chẳng đáng là bao mà vẫn thích khoe.</b>
<b>Hành động và ngôn ngữ khoe của các nhân vật đều </b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>

C-quá đáng, lố bịch.

- Cời vì cuộc ganh đua trong việc khoe của ở các nhân

vật. Anh áo mới kiên nhẫn đứng hóng ở cửa suốt từ sáng
đến chiều, đang tức tối thì bị anh lợn cới khoe của trớc.
Anh áo mới tởng thua đã túm lấy cơ hội “cả ngày có một
lần” để khoe của trớc anh lợn cới. Kết thúc thật bất ngờ.
? Trong truyện tác giả dân gian đã sử dụng bp NT gì khi
miêu tả, kể về hai anh chàng khoe của này?

- NT đối xứng và phóng đại.

? Qua phân tích em hiểu truyện đợc tác giả sáng tác
nhằm mục đích gì? Từ đó em hiểu truyện có ý nghĩa gì?
- Truyện phê phán, chế giễu loại ngời có tính hay khoe
của

GV: Tiéng cời ở đây mang tính chất phê phán nhẹ
nhàng với mục đích tẩy rửa một thói h tật xấu của con
ngời để hoàn hiện con ngời.

.? Nét nghệ thuật đặc sắc của truyện cời này
HS đọc ghi nhớ:SGK/128

ời chê tính khoe
khoang.-=>Nghệ
thuật đối xứng
phóng đại

c. Tỉng kÕt
c-1 Néi dung :
Trun t¹o nên tiếng
cời vui vẻ, phê phán

tính hay khoe của

c- 2NghÖ thuËt :
- Tạo tình huống
gây cười.

- Miêu tả điệu bộ,
hành động, ngôn
ngữ khoe rất lố bịch
của hai người.

- Sử dụng biện
pháp nghệ thuật
phóng đại

c.3Ghi nhí:SGK/
128

</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>

IV .

Cñng cè :