Bai 40 Hien tuong khuc xa anh sang

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (400.22 KB, 24 trang )

-

Đặt mắt nhìn dọc theo một chiếc đũa
thẳng từ đầu trên (H. 40.1a) ta khơng
nhìn thấy đầu dưới của đũa.

Hình.40.
1

-Giữ ngun vị trí đặt mắt,đổ nước vào
bát (H.40.1b), liệu có nhìn thấy đầu đi
của đũa hay khơng?

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

Các em chú ý quan sát H.4.2 (SGK) đồng thời

xem trên màn hình và nêu

xem trên màn hình và nêu nhận xét về <sub>nhận xét về </sub>

đường truyền của tia sáng:

a)

Từ S đến I (trong khơng khí).Từ S đến I (trong khơng khí).
b) Từ I đến K ( trong nước).

b) Từ I đến K ( trong nước).

c) Từ S đến mặt phân cách rồi đến K.

I- Hiên tượng khúc xạ ánh sáng

1.Quan sát:

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

S N

N’

I- Hiên tượng khúc xạ ánh sáng

1. Quan sát:

Mặt phân cách

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

N’

I- Hiên tượng khúc xạ ánh sáng

1. Quan saït:

Mặt phân
cách

P Q

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

I
S

N’ K

I- Hiên tượng khúc xạ ánh sáng

1 .Quan sát:

Mặt phân
cách

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>



Thế nào gọi là hiện tượng khúc ánh

sáng ?

Khi nào thì có hiện tượng khúc xạ?

Khi ánh sáng chiếu từ môi trường trong suốt này sang môi trường trong suốt khác

Khi hiện tương khúc xạ xảy ra thì tia sáng có hiện tượng gì?

Tia sáng bị gãy khúc (đột ngột đổi hướng) ở mặt phân cách hai môi trường trong
suốt.

2.

Kết luận: Tia sáng truyền từ khơng khí sang nước( tức là truyền từ môi trường
trong suốt này sang mơi trường trong suốt khác) thì bị gãy khúc tại mặt phân cách giữa
hai môi trường. Hiện tượng đó gọi là hiện tượng khúc xạ ánh sáng.

I- Hiên tượng khúc xạ ánh sáng

</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

3.Một số khái niệmMột số khái niệm

S N

N’

SI: Tia tới

IK:Tia khúc xạ

Góc SIN:là góc tới
kí hiệu là i

Góc KIN’là góc khúc
xạ kí hiệu r

Mặt phân cách

I Là điểm tới

<b>Mạt phẳng chứa tia tới SI và </b>
<b>pháp tuyến NN’ là mặt </b>

<b>phẳng tới</b>

I- Hiên tượng khúc xạ ánh sáng

i

r

</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>



C1Hãy cho biết:

 Tia khúc xạ có nằm trong mặt phăíng tới

khơng?

 Góc tới và góc khúc xạ, góc nào lớn hơn?

Thí nghiệm

C2

.

Hãy đề xuất phương án thí nghiệm để kiểm tra xem những nhận
xét trên có cịn đúng thi thay đổi góc tới hay không

C2.

Phương án TN:

Thay đổi hướng của tia tới, quan sát tia
khúc xạ, độ lớn góc tới góc khúc xạ.

I- Hiên tượng khúc xạ ánh sáng

</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>



Khi tia sáng truyền từ khơng khí

sang nước sẽ như thế nào ?

<b>5</b>

<b>.Kết Luận:</b>



Khi tia sáng truyền từ khơng khí sang nước thì:
Tia khúc xạ nằm trong mặt phẳng tới.

 Góc khúc xạ nhỏ hơn góc tới.

I- Hiên tượng khúc xạ ánh sáng

</div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>

<b>5</b>

<b>.Kết Luận:</b>

C3

.

Hãy thể hiện kết luận trên

bằng hình vẽ

.

C3

P Q

N’
S

S’

K’

S’’

K’
’

</div>
<span class='text_page_counter'>(12)</span><div class='page_container' data-page=12>

II- Sự khúc xạ của tia sáng khi

truyền từ nước sang khơng khí.

C4.

Kết luận trên còn đúng trong trường

hợp tia sáng truyền từ nước sang không

khí hay khơng? Đề xuất một phương án

thí nghiệm để kiểm tra dự đốn đó.

1. Hãy chọn 1 trong 2 phương án TN sau:

Chiếu tia sáng từ nước sang khơng khí bằng

cách đặt nguồn sáng ở đáy bình nước.

2. Để đáy bình lệch ra khỏi mặt bàn đặt

nguồn sáng ở ngồi bình, chiếu một tia

sáng qua đáy bình vào nước rồi sang

khơng khí.

</div>
<span class='text_page_counter'>(13)</span><div class='page_container' data-page=13>

II- Sự khúc xạ của tia sáng khi

truyền từ nước sang khơng khí.

1. TN kiểm tra

Chứng minh rằng: Đường nối các vị trí
của 3 đinh ghim A, B, C là đường truyền

của từ đinh ghim A tới mắt.

</div>
<span class='text_page_counter'>(14)</span><div class='page_container' data-page=14>

.

Mặt phân cách

</div>
<span class='text_page_counter'>(15)</span><div class='page_container' data-page=15>

.

Mặt phân
cách

</div>
<span class='text_page_counter'>(16)</span><div class='page_container' data-page=16>

C6

.

Nhận xét đường truyền của tia sáng, chỉ Nhận xét đường truyền của tia sáng, chỉ
ra điểm tới, tia tới,vẽ pháp tuyến tại điểm

ra điểm tới, tia tới,vẽ pháp tuyến tại điểm

tới, so sánh độ lớn góc khúc xạ và góc

tới.

II- Sự khúc xạ của tia sáng khi

truyền từ nước sang khơng khí.

1. TN

Kiểm

tra

A
B
N
N’
C

Mặt phân cách

B là điểm tới.
AB là tia tới.

Góc tới: i

Góc Khúc
xạr

</div>
<span class='text_page_counter'>(17)</span><div class='page_container' data-page=17>



<sub></sub>

Khi tia sáng truyền từ nước sang Khi tia sáng truyền từ nước sang
khơng khí thì:

khơng khí thì:



<sub></sub><sub></sub><sub> </sub><sub> </sub><sub>Tia khúc xạ nằm trong mặt phẳng tới.</sub><sub>Tia khúc xạ nằm trong mặt phẳng tới.</sub>



II- Sự khúc xạ của tia sáng khi

truyền từ nước sang khơng khí.

</div>
<span class='text_page_counter'>(18)</span><div class='page_container' data-page=18>

•

Hiện tượng tia sáng truyền từ môi trường trong Hiện tượng tia sáng truyền từ môi trường trong
suốt này sang môi trường trong suốt khác bị gãy

suốt này sang môi trường trong suốt khác bị gãy

khúc tại mặt phân cách giữa hai môi trường,

được gọi là hiện tượng khúc xạ ánh sáng

•

Khi tia sáng truyền từ khơng khí sang nước, góc Khi tia sáng truyền từ khơng khí sang nước, góc
khúc xạ nhỏ hơn góc tới.

khúc xạ nhỏ hơn góc tới.

•

Khi tia sáng truyền từ nước sang khơng khí, góc Khi tia sáng truyền từ nước sang khơng khí, góc
khúc xạ lớn hơn góc tới.

khúc xạ lớn hơn góc tới.

Ghi nhớ

</div>
<span class='text_page_counter'>(19)</span><div class='page_container' data-page=19>

III-III-

Vận dụng

<sub>Vận dụng</sub>

C7

.

<sub>. </sub>

Phân biêt các hiện tượng khúc xạ và phản xạ Phân biêt các hiện tượng khúc xạ và phản xạ
ánh sáng.

ánh sáng.

Hiện tượng phản xạ ánh

sáng

sáng Hiện tượng khúc xạ ánh sángHiện tượng khúc xạ ánh sáng

- Tia tới gặp mặt phân

cách giữa hai môi trường

trong suốt bị hắt trở lại

môi trường trong suốt cũ.

- Tia tới gặp mặt phân cách

giữa hai môi trường trong

suốt bị gãy khúc tại mặt phân

cách và tiếp tục đi vào môi

trường trong suốt thứ hai.

- Góc phản xạ bằng góc

tới.

</div>
<span class='text_page_counter'>(20)</span><div class='page_container' data-page=20>

Giải thích hiện tượng nêu ra ở phần mở bài.

III-III-

Vận dụng

<sub>Vận dụng</sub>

A
I I’

A’

</div>
<span class='text_page_counter'>(21)</span><div class='page_container' data-page=21>

P Q

Mạt phân cách

N’
N

A
a) Tia IA?

B
b) Tia IB?

C
c) Tia IC?

d) Tia ID?

Tia chọn là : tia IB vì khi ánh
sáng tuyền từ khơng khí vào
nước góc khúc xạ nhỏ hơn góc
tới.

Nước

Khơng khí



Tia nào sau đây là tia khúc

xạ? Vì sao?

</div>
<span class='text_page_counter'>(22)</span><div class='page_container' data-page=22>



Tia nào sau đây là tia khúc

xạ? Vì sao?

P Q

Mặt phân cách

S
N’

I
A

a) Tia IA?

b) Tia IB?

c) Tia IC?

D
d) Tia ID?

Tia chọn là : tia IC vì khi ánh
sáng tuyền từ nước sang khơng
khí góc khúc xạ lớn hơn góc tới.

Nước

</div>
<span class='text_page_counter'>(23)</span><div class='page_container' data-page=23>

HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ

•

Học thuộc phần ghi nhớ trong SGKHọc thuộc phần ghi nhớ trong SGK

•

Xem lại các câu vận dụng đã làm trên lớp.Xem lại các câu vận dụng đã làm trên lớp.

•

Làm các bài tập ở sách BT: 40-41.1 vă câc Làm các bài tập ở sách BT: 40-41.1 vă câc
băi tập sau:

băi tập sau:

1. Để một cái thìa vào trong ly nước,
ta trơng thấy hình như thìa bị gãy tại
mặt nước. Giải thích vì sao?

2. Chiếu một tia sáng đi từ khơng khí

vào nước. So sánh góc khúc xạ với
góc tới trong trường hợp góc tới lớn
hơn 00và góc tới bằng 00.

</div>
<span class='text_page_counter'>(24)</span><div class='page_container' data-page=24></div>