Văn 6 Tuần 25 Tiết 93 : Đêm nay Bác không ngủ

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>Kiểm tra bài cũ:</b>

<b> Trình bày suy nghĩ của em về nhân vật Ph-răng </b>

<b>và thầy Ha-men?</b>

<b>Chú bé Ph-răng</b>

-Lúc đầu còn ham chơi, lười học nhưng qua buổi học cuối cùng

ph-răng đã hiểu được ý nghĩa thiêng liêng của việc học tiếng

Pháp và tha thiết muốn học tập.

<b>Thầy giáo Ha-men</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

<b>. Tác giả:(1927-2003)</b>

- <b>Minh Huệ tên thật là Nguyễn Đức Thái </b>

- <b>Quê: Nghệ An.</b>
<b>. Tác phẩm:</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3></div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

<b>-1.Từ đầu-> “mà đi”: Cảm </b>
<b>nhận về Bác và cảm xúc </b>
<b>của anh bộ đội lần thức </b>
<b>giấc thứ nhất.</b>

<b>2.Tiếp-> “cùng Bác”: Cảm </b>
<b>nhận về Bác và cảm xúc </b>
<b>của anh bộ đội lần thức </b>
<b>giấc thứ ba.</b>

<b>3.Cịn lại: Khẳng định hình </b>
<b>tượng Bác như một chân lí.</b>
<b> Bài thơ được trình bày như một </b>

<b>câu chuyện về một đêm không ngủ </b>
<b>của Bác trên đường đi chiến dịch </b>
<b>trong thời kì kháng chiến chống </b>
<b>Pháp:</b>

<b>-Hồn cảnh: trên đường đi chiến </b>
<b>dịch, trời mưa lâm thâm và lạnh.</b>
<b>-Thời gian: một đêm khuya, từ lúc </b>
<b>anh đội viên thức giấc lần 1 đến lần </b>
<b>3 và thức luôn cùng Bác.</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

<i><b>Trong lần thức dậy thứ </b></i>

<i><b>nhất, tâm tư của anh đội </b></i>

<i><b>viên được thể hiện qua </b></i>

<i><b>những câu thơ nào?</b></i>

<i><b>-”Anh đội viên nhìn Bác</b></i>
<i><b>Càng nhìn lại càngthương”</b></i>
<i><b>-”Anh đội viên mơ màng</b></i>
<i><b>Như nằm trong giấc mộng</b></i>
<i><b>Bóng Bác cao lồng lộng</b></i>
<i><b>Ấm hơn ngọn lửa hồng.”</b></i>
<i><b>-”Thổn thức cả nỗi lịng</b></i>
<i><b>Thầm thì anh hỏi nhỏ</b></i>
<i><b>Bác ơi Bác chưa ngủ</b></i>

<i><b>Bác có lạnh lắm khơng?”</b></i>
<i><b>- “Anh nằm lo Bác ốm</b></i>
<i><b>Lịng anh cứ bề bộn</b></i>
<i><b>Vì Bác vẫn thức hoài.”</b></i>

<i><b>Tác giả đã sử dụng biện pháp nghệ </b></i>
<i><b>thuật gì để diễn tả tâm tư tình cảm </b></i>
<i><b>đó?Tác dụng của các biện pháp đó?</b></i>

<b>- Ngạc nhiên, băn khoăn đến </b>

<b>khắc khoải </b>

<b>- Dõi theo những cử chỉ, hành </b>

<b>động của Bác </b>

<b>+ Điệp từ "</b>

<i><b>càng</b></i>

<b>“: </b>

<b>+So sánh, ẩn dụ: </b>

<i><b>Bóng Bác - </b></i>

<i><b>ngọn lửa hồng</b></i>

<i><b>“Thổn thức”,”thầm thì” </b></i>
<i><b>là cảm xúc như thế nào? </b></i>
<i><b>Qua các chi tiết thơ miêu </b></i>
<i><b>tả tâm tư của anh đội </b></i>
<i><b>viên em hiểu tình cảm </b></i>
<i><b>của anh đối với Bác như </b></i>
<i><b>thế nào?</b></i>

<b>- </b>

<b>Thổn thức, thầm thì... => </b>

<b>Sự xúc động</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

-<b>Niềm vui sướng khi hiểu được tấm </b>
<b>lòng và sự vĩ đại của Bác.</b>

<b>…Lần thứ ba thức dậy</b>
<b>Anh hốt hoảng giật mình:</b>
<b>Bác vẫn ngồi đinh ninh</b>
<b>Chòm râu im phǎng phắc</b>
<b>Anh vội vàng nằng nặc:</b>
<b>- Mời Bác ngủ Bác ơi!</b>
<b>Trời sắp sáng mất rồi</b>
<b>Bác ơi! Mời Bác ngủ!</b>

<i><b>Tâm tư của anh đội viên </b></i>

<i><b>trong lần thức dậy thứ ba </b></i>

<i><b>được diễn tả bằng các chi </b></i>

<i><b>tiết thơ nào? Có gì khác so </b></i>

<i><b>với lần trước?</b></i>

<b>-Hốt hoảng, giật mình,nằng nặc mời </b>
<b>Bác ngủ</b>

<b>- Đảo trật tự ngôn từ, lặp cụm từ</b>

<b> ->Diễn tả tăng dần mức độ bồn chồn, </b>
<b>tình cảm lo lắng,</b> <b>chân thành, mộc mạc </b>
<b>của người đội viên với Bác.</b>

<i><b>Theo em vì sao anh đội </b></i>

<i><b>viên lại thấy “ lịng vui </b></i>

<i><b>sướng mênh mơng” và </b></i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

<b>3.1. Tâm tư của người chiến sĩ</b>

<i><b>Qua diễn biến tâm </b></i>

<i><b>trạng của anh đội viên, </b></i>

<i><b>em cảm nhận tình cảm </b></i>

<i><b>của anh giành cho Bác </b></i>

<i><b>như thế nào?</b></i>

<b> </b>

<b>Văn bản thể hiện lịng kính u, biết </b>

<b>ơn, niềm hạnh phúc được nhận tình </b>

<b>thương u và sự chăm sóc của Bác, niềm </b>

<b>tự hào về vị lãnh tụ vĩ đại mà bình </b>

<b>dị.Tình cảm của anh đội viên cũng là tình </b>

<b>cảm của nhân dân đối với Bác.</b>

<b>CÂU HỎI THẢO LUẬN</b>

<i><b>Tại sao nhà thơ không kể, </b></i>
<i><b>tả lần thức giấc thứ hai của </b></i>
<i><b>anh đội viên ?</b></i>

<i><b>-</b><b>Tác giả dùng dấu (…) thay </b></i>
<i><b>cho lần thức giấc thứ hai. </b></i>
<i><b> - Chỉ kể hai lần mới nổi bật </b></i>
<i><b>được tâm trạng khác nhau: </b></i>
<i><b>lần đầu chỉ là sự ngạc nhiên, </b></i>
<i><b>cảm phục nhưng vẫn vâng </b></i>
<i><b>lời Bác đi ngủ; lần thứ ba thì </b></i>
<i><b>hốt hoảng giật mình…và vui </b></i>
<i><b>sướng khi cảm nhận được sự </b></i>
<i><b>vĩ đại của Bác, thức luôn </b></i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

<b>3.1. Tâm tư của người chiến sĩ</b>

<b>3.2.Hình tượng Bác Hồ</b>

<b>Hình tượng Bác hồ được khắc </b>
<b>họa trong hồn cảnh nào?</b>

<b>-Thời gian, khơng gian: </b>trời khuya,
bên bếp lửa, mưa lâm thâm, mái lều
tranh xơ xác.

<b>Tìm những chi tiết miêu tả </b>

<b>cử chỉ, hình dáng của Bác?</b>

<b>Tác giả đã sử dụng những </b>

<b>biện pháp nghệ thuật gì?</b>

<b>Cử chỉ:</b> đốt lửa, dém chăn từng
người, nhón chân nhẹ nhàng.

+ Các cụm động từ + Điệp ngữ “ từng
người”

=> Lo lắng ân cần, chăm chút yêu
thương.

<b>Hình dáng:</b> vẻ mặt trầm ngâm, mái
tóc bạc, ngồi đinh ninh, chòm râu im
phăng phắc, cao lồng lộng

+ Các từ láy gợi hình

+ So sánh ẩn dụ: Bóng Bác - ngọn lửa
hồng

</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>

<b>3.1. Tâm tư của người chiến sĩ</b>

<b>3.2.Hình tượng Bác Hồ</b>

<b>Tìm những từ ngữ thể hiện </b>
<b>tâm tư của Bác?</b>

<b>-Lời nói, tâm tư: </b>

+<i>khơng an lịng, thương đồn dân cơng, </i>

<i>càng thương </i>càng<i> nóng ruột, mong…</i>

+ Điệp ngữ <i>“càng</i>” + các động từ
=> Lòng yêu thương bao la, rộng lớn.

<b>Hình ảnh Bác Hồ hiện lên </b>
<b>như thế nào qua văn bản?</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>

<b>4.Tổng kết</b>

<i><b>4.1. Nghệ thuật:</b></i>

<i><b> </b></i><b>Văn bản sử dụng thể thơ năm chữ, kết </b>
<b>hợp tự sự, miêu tả và biểu cảm, lời thơ </b>
<b>giản dị, nhiều từ láy gợi hình, biểu cảm.</b>
<i><b>4.2. Nội dung:</b></i>

Văn bản thể hiện tấm lòng yêu thương bao la
<b>của Bác Hồ với bộ đội và nhân dân, tình cảm </b>
<b>kính u, cảm phục của bộ đội, nhân dân ta đối </b>
<b>với Bác.</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>

<i><b>III.Luyện tập</b></i>

<b>1.Đọc diễn cảm bài thơ</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(12)</span><div class='page_container' data-page=12>

Hướng dẫn về nhà

-Tìm hiểu kĩ hồn cảnh sáng tác bài thơ

-Học thuộc lòng bài thơ

-Thấy được sự kết hợp độc đáo, phù hợp giữa thể thơ 5 chữ và lối

kể chuyện kết hợp miêu tả, biểu cảm

-Sưu tầm một số bài thơ nói lên tình cảm của nhân dân đối với Bác

Hồ kính yêu

</div>

<!--links-->