Tải Top 6 bài phân tích bài thơ Vội vàng siêu hay - HoaTieu.vn

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>1. Phân tích bài Vội vàng số 1</b>

“Thà một phút huy hồng rồi chợt tắt
Cịn hơn buồn le lói suốt trăm năm”
(Giục giã – Xuân Diệu)

Xuân Diệu là một trong những cây đại thụ lớn của nền thi ca Việt Nam, ơng cịn được
mệnh danh là “ơng hồng” của những bài thơ tình cháy bỏng, nồng nàn. Ngay trong
lời thơ hay đời thực thì Xuân Diệu lúc nào cũng thể hiện được cái khát khao mãnh liệt
với tình u, với cuộc đời.

Khơng giống như những nhà thơ mới cùng thời, Xuân Diệu đã sớm khẳng định được
cái tôi riêng biệt trong chất sống sôi nổi, cuồng say của mình. Vội vàng là một sáng
tác rất tiêu biểu, nói lên tiếng của một trái tim đang khát khao, cuồng si với lẽ sống
cuộc đời. Bài cũng chứa đựng cả nỗi trăn trở, khắc khoải, lo âu của Xuân Diệu trước
sự trôi nhanh vội vã của thời gian.

Xuân Diệu có bút danh là Trảo Nha, ơng sinh ra ở q mẹ Bình Định, nhưng lớn lên ở
Quy Nhơn. Ơng là thành viên của nhóm Tự lực văn đồn cũng là cây bút mở đầu cho
phong trào Thơ mới ở nước ta lúc bấy giờ. Các tác phẩm nổi bật trong giai đoạn này
có: Thơ Thơ (1938), Gửi hương cho gió (1945).

Tham gia vào phong trào Cách mạng những năm 1944, Xuân Diệu trở thành một cây
bút xuất sắc chuyên viết về đề tài ca gợi cách mạng, giọng thơ ông hùng tráng, giàu
chất chính luận, và giàu nét tự sự trữ tình. Vội vàng là bài thơ được trích từ tập Thơ
Thơ (1938), được lấy cảm hứng từ một tâm hồn yêu cuộc sống thiết tha và những
khám phá mới mẻ về triết lý nhân sinh của cuộc đời.

Mở đầu bài thơ vội vàng Xuân Diệu đưa người đọc đến những cảm xúc vui tươi, yêu
đời trước vẻ đẹp của mùa xuân mơn mởn. Vẻ đẹp đất trời hiện lên như một bức tranh
nhiều màu sắc với những hình ảnh thiên nhiên thơ mộng, đẹp đẽ đến nao lòng. Trước

mắt nhà thơ, cuộc sống đang diễn ra thật sôi động và tràn đầy nhựa sống:

“Tôi muốn tắt nắng đi
Cho màu đừng nhạt mất
Tơi muốn buộc gió lại
Cho hương đừng bay đi.

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

Của yến anh này đây khúc tình si
Và này đây ánh sáng chớp hàng mi
Mỗi sáng sớm, thần Vui hằng gõ cửa
Tháng giêng ngon như một cặp mơi gần”

Có lẽ vì q say mê trong niềm hạnh phúc tột cùng mà tác giả đã nảy ra trong đầu một
ý nghĩ thật táo bạo “tắt nắng”,“buộc gió”, nắng và gió là những sự vật vơ hình ta có
thể cảm nhận bằng mắt nhưng tay ta lại chẳng thể chạm được. Nghệ thuật điệp từ “tôi
muốn” kết hợp cùng các động từ mạnh đã cho người đọc thấy được niềm đam mê
mãnh liệt và khát khao nắm giữ, chinh phục tạo hoá của nhà thơ. Khổ thơ ngũ ngôn
mở đầu cho tác phẩm vừa cô đọng ý nghĩa nhưng cũng không kém phần cảm xúc.
Khung cảnh thiên nhiên rực rỡ sắc màu được Xuân Diệu miêu tả bằng những câu thơ
bay bổng, rất sinh động. Khung cảnh non nước hiện lên trong thơ đẹp lung linh như
một “thiên đường trên mặt đất”. Hình ảnh “ong bướm”, “hoa của đồng nội”, “lá của
cành tơ”, “yến anh”,… qua con mắt của người nghệ sĩ tài hoa đã hiện lên thật đáng
yêu, thật say đắm lòng người.

Cuộc sống như bữa tiệc đang chào đón cùng những hương vị ngọt ngào, lãng mạng
của “tuần tháng mật”, hương thơm trong lành của “đồng nội xanh rì” , âm thanh lơi
cuốn trầm bổng như “khúc tình si”. Tình u lứa đơi hiện hữu khiến cho cuộc sống lại
càng ấm áp, yêu đời và hạnh phúc ngập tràn khắp mọi nơi. Điệp cấu trúc “này đây”
của Xuân Diệu được sử dụng thật tài tình và đầy khéo léo như lời mời gọi, phô bày
hết những tinh hoa, tuyệt mỹ của cuộc sống.

Những khi sáng sớm, “thần Vui hằng gõ cửa” ta lại chào đón một ngày mới trong
niềm hân hoan, rạng rỡ. Hình ảnh so sánh đầy sáng tạo và rất gợi cảm “Tháng giêng
ngon như một cặp môi gần”, tháng giêng tháng của mùa xuân tràn đầy sức sống được
so sánh như “một cặp mơi gần”, đó là bờ mơi căng mọng tuyệt đẹp của người con gái
đang độ xn thì.

Có thể nói cái nhìn của Xuân Diệu rất mới mẻ và độc đáo, ông đã lấy chuẩn mực cái
đẹp của con người để miêu tả cảnh sắc của thiên nhiên. Đây quả là một câu thơ đặc
sắc và có giá trị nghệ thuật vô cùng to lớn. Quá sung sướng với niềm khát khao của
mình, tác giả đã vội vàng chạy theo nhịp sống hối hả, ơng chẳng thể chờ “nắng hạ”
bởi vì tâm hồn ông lúc nào cũng như đang là mùa xuân chói sáng.

Yêu cuộc sống tha thiết nhưng Xuân Diệu lại tận hưởng một cách vội vàng và bám
riết, ông không giấu nổi cảm xúc lo âu, khắc khoải trong lịng. Cuộc đời là vơ hạn
nhưng đời người lại q ngắn ngủi, những suy nghĩ trăn trở cứ hiện lên trong tâm hồn
tác giả: Làm sao có thể níu kéo được thanh xuân? Làm sao có thể tận hưởng trọn vẹn
cuộc đời?

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

Xuân đang tới, nghĩa là xuân đang qua,
Xuân còn non, nghĩa là xuân sẽ già,
Mà xuân hết, nghĩa là tơi cũng mất.
Lịng tơi rộng, nhưng lượng trời cứ chật,
Khơng cho dài thời trẻ của nhân gian,
Nói làm chi rằng xuân vẫn tuần hoàn,
Nếu tuổi trở chẳng hai lần thắm lại
Cịn trời đất, nhưng chẳng cịn tơi mãi,
Nên bâng khuâng tôi tiếc cả đất trời;
Mùi tháng, năm đều rớm vị chia phôi,
Khắp sông, núi vẫn than thầm tiễn biệt...

Cơn gió xinh thì thào trong lá biếc,
Phải chăng hờn vì nỗi phải bay đi?
Chim rộn ràng bỗng đứt tiếng reo thi,
Phải chăng sợ độ phai tàn sắp sửa?
Chẳng bao giờ, ôi! Chẳng bao giờ nữa...”

Tác giả vui sướng xen lẫn nỗi lo lắng, hồi nghi. Ơng sợ hãi tuổi trẻ sẽ qua đi nhanh
như thời gian vơ tình. “Xuân đang tới nghĩa là xuân đang qua” câu thơ nghe tưởng
như vô lý nhưng lại là quan điểm nhân sinh khéo léo được tác giả lồng ghép vào thơ,
mỗi mùa “xuân” tới mang theo bao niềm tin, hy vọng nhưng cũng là nỗi buồn hiu
quạnh của con người nhưng “xuân” cũng mang đi tuổi thanh xuân của ta.

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

những dấu chấm than, dấu hỏi, các cặp vần gieo liên tiếp, tạo nên cả một khoảng trời
buồn bã, ảm đạm, đau khổ và đầy nuối tiếc.

Đoạn thơ cuối là khát khao sống cháy bỏng, mong muốn được giao cảm với cuộc đời.
Nhịp sống vội vàng, dồn dập được Xuân Diệu tái hiện bằng những câu thơ mang xúc
cảm dạt dào và đầy cuồng nhiệt:

“Mau đi thôi! Mùa chưa ngả chiều hôm,
Ta muốn ôm

Cả sự sống mới bắt đầu mơn mởn
Ta muốn riết mây đưa và gió lượn,
Ta muốn say cánh bướm với tình yêu,
Ta muốn thâu trong một cái hôn nhiều
Và non nước, và cây, và cỏ rạng

Cho chếnh choáng mùi thơm, cho đã đầy ánh sáng
Cho no nê thanh sắc của thời tươi

- Hỡi xuân hồng, ta muốn cắn vào ngươi!”

Lời thúc giục vội vã “Mau đi thôi!”, cùng đại từ nhân xưng “ta” được điệp lại nhiều
lần bộc lộ cái tôi mạnh mẽ của nhà thơ. Hàng loạt những hình ảnh thơ mộng, trữ tình
“sự sống mơn mởn”, “mây đưa và gió lượn”, “cánh bướm với tình u”,… kết hợp
với những động từ mạnh “ơm”, “riết”, “thâu” tạo nên giọng thơ say đắm, tận hưởng
hương vị tình yêu nồng cháy.

Câu thơ “Hỡi xuân hồng, ta muốn cắn vào ngươi” đầy táo bạo, mới lạ, động từ “cắn”
khiến ta liên tưởng mùa xuân thật quyến rũ, gợi cho ta cảm giác muốn chiếm giữ lấy
cái đẹp, cái tinh tuý ấy của thiên nhiên. Xuân Diệu nhận ra khơng thể thay đổi quy
luật tạo hố, những câu thơ cuối bài như lời khuyên của tác giả với độc giả: Mỗi
người chỉ có một lần để sống vậy nên hãy sống cuộc đời ý nghĩa, cháy hết mình với
đam mê, khát khao của bản thân để không phải nuối tiếc về sau.

Xuân Diệu là “nhà thơ mới nhất trong các nhà thơ mới”, hồn thơ ơng mang đậm tính
nhân văn, giọng thơ linh hoạt, ngôn từ sáng tạo, độc đáo, cách diễn đạt lôi cuốn, hấp
dẫn người đọc. Bài thơ Vội vàng chứa đựng cả bầu trời tâm tư, cảm xúc của nhà thơ,
thể hiện được nỗi niềm khát khao hòa nhập với cuộc đời của Xuân Diệu. Tác phẩm đã
góp phần to lớn đưa tên tuổi ơng vụt sáng trên bầu trời thi ca Việt Nam.

<b>2 . Phân tích bài Vội vàng số 2</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

Càng yêu cuộc sống bao nhiêu, Xuân Diệu càng lo sợ trước sự phai tàn của vẻ đẹp,
của sự sống bấy nhiêu. Không thể thay đổi quy luật chảy trôi của thời gian nên người
thi sĩ ấy đã chủ trương sống vội, sống gấp để tận hưởng trọn vẹn những khoảnh khắc
của thời tươi.

Ở Xuân Diệu chúng ta thường bắt gặp một cá tính thơ khống đạt, khác biệt và đầy

sáng tạo có thể nói “có một khơng hai” trong thơ ca Việt Nam. Xuân Diệu đã mở màn
cho “Vội vàng” bằng bốn câu thơ ngũ ngơn mà nhìn qua tưởng chừng “lệch nhịp” với
tồn bài:

“Tơi muốn tắt nắng đi
Cho màu đừng nhạt mất
Tơi muốn buộc gió lại
Cho hương đừng bay đi”

Ngay trong khổ thơ đầu tiên, Xuân Diệu đã thể hiện khát vọng táo bạo đến hoang
đường. Nắng và gió đều là những hiện tượng thuộc về tự nhiên và “vận hành” theo
quy luật của tự nhiên. Muốn tắt nắng, buộc gió chẳng phải q phi lí, ngơng cuồng
sao?

Tuy nhiên ẩn sâu trong khát vọng ngông cuồng, táo bạo ấy lại là một tình yêu cuộc
sống đến tha thiết, khắc khoải. Xuân Diệu muốn tắt nắng để màu đừng nhạt, muốn
buộc gió để hương đừng bay, vậy là người thi sĩ muốn lưu lại những vẻ đẹp tự nhiên,
thanh khiết của cuộc đời để mãi lưu giữ khoảnh khắc của thời tươi.

Bằng đơi mắt “xanh non biếc rờn” cùng tình u tha thiết đối với cuộc đời, nhà thơ
Xuân Diệu đã phát hiện được những vẻ đẹp rực rỡ, tươi sáng nhất nơi trần gian:

“Của ong bướm này đây tuần tháng mật
Này đây hoa của đồng nội xanh rì
Này đây lá của cành tơ phơ phất
Của yến anh này đây khúc tình si
Và này đây ánh sáng chớp hàng mi”

Xuân Diệu đã mở ra bức tranh sự sống đầy sống động với cả hình ảnh, màu sắc, âm
thanh và cả những chuyển động nhẹ nhàng, tinh tế bên trong vạn vật. Điệp ngữ “này

đây” gợi ra được cái háo hức, rạo rực của người thi sĩ khi giới thiệu về vẻ đẹp nơi trần
gian – nơi người thi sĩ đắm say với một tình yêu mãnh liệt.

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

dẫn như cảnh sắc nơi thiên đường.

Thiên nhiên, sự sống trong thơ Xuân Diệu bao giờ cũng tươi tắn, mời gọi như vậy.
Tuy nhiên nét đặc sắc nhất trong cảm nhận của người thi sĩ phải để đến cách so sánh
“Tháng giêng ngon như cặp môi gần”. Vậy là trong cảm nhận của nhà thơ, mùa xuân
cũng tươi ngon, hấp dẫn khó cưỡng như một cặp môi gần.

Lấy con người là chuẩn mực đánh giá cho những vẻ đẹp của tự nhiên khơng chỉ thể
hiện cá tính sáng tạo của nhà thơ mà còn thể hiện quan niệm mới trong sáng tác. Nếu
người xưa lấy thiên nhiên để làm thước đo cho vẻ đẹp của con người thì nay Xuân
Diệu đã đi ngược lại với quan niệm bất thành văn ấy để đặt con người ở vị trí trung
tâm của vũ trụ và khẳng định con người mới là chuẩn mực của mọi vẻ đẹp.

Cùng với trái tim ln rạo rực, nóng bỏng với tình u cuộc sống, Xn Diệu ln
thường trực tâm trạng lo âu, phấp phỏng trước những bước đi của thời gian. Khi
người ta càng yêu, càng trân trọng thì càng lo sợ nó sẽ tan biến trong cái vơ hình, có lẽ
Xn Diệu cũng vậy, càng u cuộc đời thì càng bất an, lo lắng:

“Xuân đương tới nghĩa là xuân đương qua
Xuân còn non nghĩa là xuân sẽ già

Mà xn hết nghĩa là tơi cũng mất
Lịng tơi rộng nhưng lượng trời cứ chật
Không cho dài thời trẻ của nhân gian”

Bằng những cảm nhận nhạy bén của mình, Xuân Diệu có thể nhìn thấy những dấu
hiệu tàn phai của sự sống ngay ở thời tươi. Xuân đang tươi non, nở rộ đấy nhưng

chính trong vẻ đẹp của thời tươi ấy lại là mầm mống của sự tàn phai, lụi tàn “Xuân
đương tới nghĩa là xuân đương qua”, và tuổi trẻ cũng vậy, một khi trôi qua sẽ không
bao giờ quay trở lại “Mà xuân hết nghĩa là tôi cũng mất”.

Xuân Diệu đã gắn tuổi trẻ với mùa xuân và đưa ra quan niệm của mình về thời gian:
Tuổi trẻ, mùa xn, tình u tuy đẹp nhưng khơng phải mãi mãi, vô hạn mà hữu hạn,
ngắn ngủi chỉ như cái chớp mắt. Bởi vậy để sống có ý nghĩa, để tận hưởng trọn vẹn vẻ
đẹp của sự sống, của tình yêu, của cuộc đời người, Xuân Diệu đã chủ trương sống
“vội vàng”:

“Ta muốn ôm

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

Và non nước, và cây, và cỏ rạng”

Xuân Diệu đã sử dụng hàng loạt những động từ mạnh: “Ôm, riết, thâu” thể hiện khát
khao chiếm lĩnh những vẻ đẹp của thời tươi. Không thể làm cho bước đi của thời gian
ngừng lại thì hãy sống tận độ, sống nồng nhiệt, yêu hết mình để khơng có hối tiếc khi
thời gian trơi đi. Quan niệm sống “vội vàng” của Xuân Diệu như lời khuyên chân
thành, tha thiết đến độc giả: Hãy sống ý nghĩa, sống hết mình cho cuộc đời này và
đừng để thời gian trôi qua kẽ tay một cách vô nghĩa.

Bài thơ được kết thúc bởi câu thơ tràn đầy cảm xúc “Hỡi xuân hồng ta muốn cắn vào
ngươi”. Câu thơ là kết tinh của tình yêu và sáng tạo của người thi nhân, “xuân hồng”
không chỉ gợi liên tưởng đến mùa xuân mà còn gợi ra màu sắc tươi non, hấp dẫn,
“cắn” lại là hành động chiếm lĩnh đầy mạnh mẽ. Nếu xuân hồng là phần tươi ngon,
hấp dẫn nhất của cuộc đời thì nhà thơ muốn chiếm lĩnh để tận hưởng trọn vẹn vẻ đẹp
của trần gian.

Qua “Vội vàng”, nhà thơ Xn Diệu khơng chỉ thể hiện tình u tha thiết với cuộc đời
mà cịn kín đáo thể hiện những quan niệm sống, triết lí sống đầy ý nghĩa. Với vẻ đẹp

ấy, triết lí ấy, “Vội vàng” là bài thơ trữ tình có thể làm xao xuyến trái tim độc giả bao
thế hệ.

<b>3. Phân tích bài Vội vàng số 3</b>

“Thơ Xuân Diệu là một nguồn sống rạt rào chưa từng thấy ở chốn non nước lặng lẽ
này, Xuân Diệu say đắm tình yêu, say đắm cảnh trời, sống vội vàng, sống cuống quýt,
muốn tận hưởng cuộc sống ngắn ngủi của mình” (Trích “Thi nhân Việt Nam”). Nhận
định của nhà phê bình văn học Hoài Thanh đã đánh giá về những đặc sắc chủ yếu
trong sáng tác của nhà thơ Xuân Diệu - gương mặt tiêu biểu và có nhiều đóng góp nổi
bật cho sự phát triển của phong trào thơ Mới.

Một trong những tác phẩm thể hiện rõ điều này chính là “Vội vàng”. Qua bài thơ,
chúng ta thấy được tâm hồn yêu thiên nhiên tha thiết, lòng ham sống mãnh liệt cùng
quan điểm sống tích cực của tác giả. Trước hết, bài thơ “Vội vàng” đã thể hiện ý
nguyện, tâm thế và mong muốn hành động của tác giả trước bước đi của thời gian:
“Tôi muốn tắt nắng đi

Cho màu đừng nhạt mất;
Tơi muốn buộc gió lại
Cho hương đừng bay đi.”

</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

này đã được phác họa rõ nét hơn ở những câu thơ tiếp theo:
“Của ong bướm này đây tuần tháng mật;

Này đây hoa của đồng nội xanh rì;
Này đây lá của cành tơ phơ phất;
Của yến anh này đây khúc tình si;
Và này đây ánh sáng chớp hàng mi,
Mỗi sáng sớm, thần Vui hằng gõ cửa;

Tháng giêng ngon như một cặp môi gần;
Tôi sung sướng. Nhưng vội vàng một nửa:
Tơi khơng chờ nắng hạ mới hồi xn.”

Bằng biện pháp nghệ thuật liệt kê kết hợp nhịp điệu thơ nhanh và dồn dập, mọi thanh
âm, mọi sắc màu, hình ảnh của bức tranh thiên nhiên đều hiện hữu sinh động trước
mắt người đọc. Điệp từ “Này đây” vang lên đầy say mê, thể hiện mọi giác quan của
người thi sĩ đều rung lên để đón nhận, để tận hưởng vẻ đẹp của tạo hóa, của đất trời
trong sức xuân và sắc xuân. Đó là những vẻ đẹp hữu hình như “hoa của đồng nội xanh
rì”, “lá của cành tơ phơ phất”.

Đó cịn là vẻ đẹp vơ hình như khúc ca tình yêu mang âm điệu say mê cuồng nhiệt của
cặp “yến anh”, là nguồn sáng vội vã chớp qua hàng mi,.... Đặc biệt, Xuân Diệu đã so
sánh “tháng giêng” - khái niệm thời gian vơ hình như “cặp môi” – sự vật cụ thể trong
mối quan hệ “ngon” – “gần” để đem đến một cảm nhận vô cùng độc đáo, mới mẻ,
khiến cho bức tranh thiên nhiên nơi trần gian hiện lên đẹp đẽ, tươi mới, căng tràn sức
sống như “một thiên đường trên mặt đất”.

Thi nhân vận dụng mọi giác quan để tận hưởng vẻ đẹp của tạo vật, thiên nhiên nhưng
vẫn không quên đi ý thức về sự trôi chảy của thời gian: “Tôi không chờ nắng hạ mới
hồi xn”. Bởi vậy, ơng đắm say, cuồng nhiệt cùng cảnh sắc đất trời nhưng vẫn
không ngừng chiêm nghiệm về dịng thời gian trơi, về tình u và tuổi trẻ:

</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>

Nói làm chi rằng xuân vẫn tuần hồn,
Nếu tuổi trẻ chẳng hai lần thắm lạị
Cịn trời đất, nhưng chẳng cịn tơi mãi,
Nên bâng khng tơi tiếc cả đất trời”

Là một nhà thơ với thế giới quan, nhân sinh quan tiến bộ, Xuân Diệu không chỉ thấy
được quy luật tuần hồn của dịng thời gian: “Xn tàn, hạ tới, thu hết, đơng sang” mà

cịn nắm rõ “phép biện chứng” mang tính tuyến tính, “một đi khơng bao giờ trở lại”
của từng phút giây.

Qua cách cảm nhận: “xuân đương tới” – “xuân đương qua”, “xuân còn non” – “xn
sẽ già”, dịng chảy vơ hình của thời gian đã được khắc họa rõ nét, khiến cho dù thi
nhân đang cảm nhận mùa xuân tươi đẹp, căng tràn sức sống cũng chính là mùa xuân
đang ở viễn cảnh “sẽ già”, sẽ tàn phai, sẽ héo úa. Nhưng điều đặc biệt nhất trong quan
niệm của Xuân Diệu chính là thời gian vũ trụ không đồng nhất với thời gian của đời
người, nghĩa là “xuân qua” rồi xuân sẽ lại “tới” trong sự tuần hoàn của đất trời, nhưng
tuổi trẻ, đời người thì “chẳng hai lần thắm lại”.

Bởi vậy, ơng cho rằng điều đẹp nhất của con người chính là tuổi trẻ và tình u. Và từ
đó, “ơng hồng thơ tình” ln nuối tiếc mùa xuân, nuối tiếc tuổi trẻ bằng lòng ham
sống, lòng yêu đời mãnh liệt cùng quan niệm sống “vội vàng” và chủ động chạy đua
với thời gian:

“Ta muốn ôm

Cả sự sống mới bắt đầu mơn mởn
Ta muốn riết mây thâu và gió lượn
Ta muốn say cánh bướm với tình u
Ta muốn thâu trong một cái hơn nhiều”

Điệp từ “Ta muốn” được đặt ở đầu câu vang lên đầy dõng dạc, kết hợp với hàng loạt
động từ theo cấp độ tăng tiến: “ôm”, “riết”, “say”, “thâu” đã làm nổi bật tư thế chủ
động tận hưởng mọi vẻ đẹp của cuộc sống ở độ tươi mới nhất, căng tràn nhất của cái
“tơi” trữ tình.

Lịng ham sống cùng niềm say mê cuồng nhiệt đó chính là động lực để thơi thúc Xuân
Diệu “sống vội vàng, sống cuống quýt” (theo cách nói của nhà phê bình văn học Hồi

Thanh), nhưng sự vội vàng đó khơng hề tiêu cực bởi nhịp sống đó ln gắn bó mật
thiết với niềm vui sống và tinh thần lạc quan của tác giả. Đây là một quan điểm sống
tích cực, tiến bộ và mang ý nghĩa giáo dục sâu sắc đối với mỗi một con người.

</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>

khắc họa hình tượng nhân vật trữ tình với tình u thiên nhiên tha thiết cùng niềm
ham sống, lịng yêu đời cuồng nhiệt và nổi bật hơn cả là quan niệm sống “vội vàng”
chạy đua với thời gian để nắm bắt lấy những gì đẹp nhất của tuổi trẻ, của tình u.

<b>4. Phân tích 13 câu đầu bài Vội vàng</b>

Xuân Diệu là nhà thơ mới nhất trong các nhà thơ mới với hồn thơ tiêu biểu cho tiếng
nói thiết tha, tình yêu cuộc sống, con người và rạo rực khát khao giao cảm với đời.
Thơ Xuân Diệu tinh tế, gợi cảm, độc đáo trong chất liệu cũng như trong bút pháp thi
ca. "Vội vàng" không chỉ là thi phẩm đặc sắc nhất trong tập thơ Thơ - bài thơ đầu tay
Xuân Diệu dành tặng cho thế gian mà còn là bài thơ hay nhất cả cuộc sống sáng tác
của ông. Bài thơ vừa như một nguồn cảm xúc trào dâng vừa là tuyên ngôn sống của
một nhà thơ khao khát yêu đời. 13 câu đầu là đoạn thơ hay nhất thể hiện tình yêu thiết
tha, niềm đắm say mãnh liệt của thi nhân với cuộc sống tươi đẹp nơi trần thế.

Với "Vội vàng" nhà thơ đã xây lầu thơ giữa vẻ đẹp cuộc đời. Bài thơ hấp dẫn người
đọc khơng chỉ bởi sự kết hợp hài hịa, nhuần nhuyễn giữa mạch cảm xúc dồi dào và
mạch luận lý sâu sắc trong một giọng điệu sôi nổi, đắm say mà còn mang đến sự trải
nghiệm mới mẻ về sự cách tân nghệ thuật độc đáo của một hồn thơ mới Xuân Diệu.
Mở đầu bài thơ tác giả bày tỏ thái độ oai nghiêm như muốn đoạt quyền tạo hóa.
Tơi muốn tắt nắng đi

Cho màu đừng nhạt mất
Tơi muốn buộc gió lại
Cho hương đừng bay đi

Điệp ngữ "tôi muốn" và thể thơ ngũ ngơn với tiết tấu nhanh, mạnh, dứt khốt đã góp
phần thể hiện khát khao thiết tha, mãnh liệt của thi sĩ. Đó là ước muốn tắt nắng buộc
gió để "màu đừng nhạt mất" để "hương đừng bay đi". Nếu thời gian đi bằng nắng,
bằng gió làm nhạt màu, làm phai hương thì nhà thơ muốn níu giữ thời gian ngưng
bước, để màu sắc và hương thơm còn mãi với cuộc đời, để giữ mãi thời tươi xuân thì
của tạo vật. Đó là ước muốn bất tử hóa cái đẹp, giữ cho cái đẹp tỏa sắc lên hương vì
đóa hoa hương sắc cuộc đời tươi thắm, ngọt ngào mà mong manh, ngắn ngủi biết bao.
Có thể nói đằng sau ước muốn phi lí ấy là một tâm hồn yêu người với thái độ trân
trọng, nâng niu và gìn giữ.

Là một nhà thơ khát khao giao cảm với đời, sự mong muốn chiếm lĩnh vẻ đẹp thiên
nhiên của nhà thơ phải chăng xuất phát từ bức tranh thiên nhiên tươi đẹp nơi thiên
đường trần thế đang mơn mởn non tơ.

Của ong bướm này đây tuần tháng mật
Này đây hoa của đồng nội xanh rì
Này đây lá của cành tơ phơ phất
Của yến anh này đây khúc tình si
Và này đây ánh sáng chớp hàng mi

</div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>

cuộc đời, của thiên nhiên trần thế, không phải xa xôi mà gần gũi ngay trước mắt,
không phải ở kiếp khác, không phải ở tương lai hay quá khứ mà ngay trong lúc này.
Điệp từ "của" lặp lại khiến câu thơ có vẻ hơi Tây và mới lạ. Sau từ "của" mang tính
chất kết nối ấy bức tranh thiên nhiên tươi đẹp nơi thiên đường trần thế lần lượt hiện ra,
vườn xuân cũng là vườn yêu, vườn tình, vườn ái ân hạnh phúc. Thiên nhiên tạo vật
say sưa, rộn ràng, mê mải trao gửi sắc hương, xui khiến lòng người ngất ngây tận
hưởng, để thi nhân tạo hóa thành tình nhân.

Chính cái nhìn trẻ, cặp mắt xanh non biếc rờn luôn lấy con người làm chuẩn mực của
cái đẹp đã tạo nên vẻ đẹp riêng trong bức tranh xuân của thi sĩ. Tuần tháng mật của

yêu thương vội chốc trở thành mùa vui của bướm ong dập dìu, cành xn đã hóa
thành cành tơ phơ phất đầy nhựa sống, tiếng hót say sưa của chim yến, chim oanh trở
thành điệu tình si say đắm lịng người và bình minh xn diễm lệ mang gương mặt
của người đẹp kiều diễm với rèm mi ánh sáng.

Bằng tâm hồn phong phú và trí tưởng tượng dồi dào của mình với câu thơ:
"Mỗi buổi sớm, thần vui hằng gõ cửa"

Thi nhân đã tạo ra sự bất ngờ đầy thú vị bởi sự liên tưởng bất ngờ hết sức độc đáo.
Hình ảnh "thần vui hằng gõ cửa" gợi liên tưởng gần gũi với hình tượng mặt trời trong
thần thoại Hy Lạp xưa, cũng có thể là vị thần mang niềm vui ban tặng cho thế gian
vào mỗi buổi sớm ban mai, đánh thức mọi người dậy để tận hưởng thiên nhiên, cuộc
sống tươi đẹp. Với Xuân Diệu mỗi ngày được sống, được chiêm ngưỡng ánh dương,
được tận hưởng sắc hương của vạn vật là một ngày hân hoan vui sướng. Và trong
niềm hân hoan vui sướng đó ngịi bút của Xuân Diệu thật sự rất xuất thần, ông đã
sáng tạo nên 1 câu thơ tuyệt bút:

"Tháng giêng ngon như một cặp môi gần"

Đây là câu thơ mới mẻ nhất, hiện đại nhất, đã khái quát được sự hấp dẫn của mùa
xuân bằng sự so sánh vô cùng độc đáo. Có thể nói, trước Xuân Diệu, chưa có ai "tỏ
tình" với thiên nhiên như vậy. Nhà thơ cảm thụ thiên nhiên bằng tình lứa đơi, bằng thể
xác và tâm hồn. Sự hấp dẫn của thiên nhiên hiện ra trong vẻ đẹp của người tình với
"cặp mơi gần" căng tràn tươi trẻ, mê đắm và quyến rũ. Từ ngon được thốt lên đầy khát
khao, nhục cảm bởi nhà thơ đã huy động mọi giác quan: từ thị giác, thính giác, vị giác
đến xúc giác để tận hưởng thiên nhiên, tuổi trẻ và cuộc đời này. Phép so sánh như đã
đưa cặp môi của người thiếu nữ trở thành trung tâm của vũ trụ, con người trở thành
chuẩn mực cho cái đẹp, là thước đo vẻ đẹp của tạo hóa. "Tháng giêng" là một khái
niệm thời gian vốn vơ hình, nhưng trong phép so sánh vừa táo bạo vừa mang sắc thái
biểu cảm ấy đã trở nên trẻ trung hữu hình qua vẻ đẹp cặp môi gần của người thiếu nữ

đầy sâu sắc.

</div>
<span class='text_page_counter'>(12)</span><div class='page_container' data-page=12>

"Tôi sung sướng. Nhưng vội vàng một nửa"

Câu thơ bị ngắt làm hai, niềm vui không trọn vẹn. Bởi Xuân Diệu nhận ra rằng điều
sung sướng ấy ngắn ngủi biết bao. Dự cảm mơ hồ về sự mong manh, ngắn ngủi của
kiếp người đã khiến cho thi nhân sống vội vàng tận hưởng.

"Tôi không chờ nắng hạ mới hoài xuân."

Hai câu thơ được xem như hai cái bản lề khép mở tâm trạng vừa vồ vập đắm say vẻ
đẹp của cuộc sống tình yêu vừa là linh cảm bất an, băn khoăn âu sầu của nhà thơ vì
thời gian qua mau, tuổi trẻ một đi khơng trở lại, quả thật Xuân Diệu là nhà thơ của
những cảm quan tinh tế về thời gian.

</div>

<!--links-->
Tài liệu Phân tích bài thơ Vội Vàng của Xuân Diệu pot

• 9
• 17
• 277