Giáo trình nhập môn Thương mại điện tử: Phần 2

BÀI 1: TỔNG QUAN VỀ THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ

169

BÀI 4 : MARKETING ĐIỆN TỬ
MỤC TIÊU:
Sau khi học xong bài này, học viên có thể:
-

Hiểu và trình bày được các khái niệm cơ bản về E-marketing;

-

Trình bày được các hình thức phát triển cơ bản của marketing điện tử; Ưu điểm
của marketing điện tử so với marketing truyền thống;

-

Trình bày và phân tích được những tác động của thương mại điện tử đến hoạt
động marketing đối với các ngành nghề khác;

-

Trình bày được những ứng dụng marketing điện tử trong doanh nghiệp: Nghiên
cứu thị trường qua mạng; Phân tích hành vi mua sắm của khách hàng qua mạng;
Phân đoạn thị trường trong marketing điện tử; Các chiến lược marketing điện tử
hỗn hợp (E-marketing mix);

-

Trình bày được những ứng dụng marketing điện tử trong hoạt động xuất nhập

khẩu: Khai thác hệ thống các Trade Points trên Internet để quảng cáo; Khai thác
các sàn giao dịch thương mại điện tử B2B; Tìm hiểu thơng tin thị trường qua Sở
giao dịch hàng hố trên Internet; Tìm kiếm thị trường và khách hàng trên
Internet; Hệ thống thông tin xúc tiến thương mại trên Internet; Các website
thơng tin xúc tiến thương mại điển hình


170

BÀI 1: TỔNG QUAN VỀ THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ

4.1 NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG
4.1.1. Các khái niệm cơ bản về marketing điện tử (E-marketing)
Trước khi chúng ta tìm hiểu về khái niệm E-marketing, chúng ta tìm hiểu khái
niệm về marketing.
Theo Philip Koler: “Marketing là một dạng hoạt động của con người nhằm thoả
mãn những nhu cầu và mong muốn của họ thơng qua các hình thức trao đổi.” Định
nghĩa này bao trùm cả marketing xã hội và marketing trong sản xuất.
Nhu cầu (Needs): là cảm giác về sự thiếu hụt về một cái gì đó mà con người
cảm nhận được. Ví dụ: nhu cầu đi lại, ăn uống, học hành, giải trí… Nhu cầu này
khơng phải do xã hội hay người làm marketing tạo ra mà chúng tồn tại như một bộ
phận cấu thành của con người.
Mong muốn (Wants) là sự ao ước có được những thứ cụ thể để thoả mãn những
nhu cầu sâu xa. Mong muốn của con người khơng ngừng phát triển và được định
hình bởi các điều kiện kinh tế, chính trị, xã hội… như trường học; nhà thờ, chùa
chiền; gia đình, tập thể và các doanh nghiệp kinh doanh. Mong muốn đa dạng hơn
nhu cầu rất nhiều. Một nhu cầu có thể có nhiều mong muốn. Các doanh nghiệp
thơng qua hoạt động marketing có thể đáp ứng các mong muốn của khách hàng để
thực hiện mục tiêu của mình.
Có rất nhiều khái niệm khác nhau về E-marketing:

Giáo sư Joel Reedy và và Kenneth Zimmerman đã đưa ra khái niệm marketing
điện tử như sau: “Marketing điện tử bao gồm tất cả các hoạt động để thoả mãn nhu
cầu và mong muốn của khách hàng thông qua Internet và các phương tiện điện
tử”. Marketing điện tử bao gồm tất cả các hoạt động trực tuyến hay dựa trên hình
thức trực tuyến giúp nhà sản xuất có thể đơn giản hóa q trình sản xuất các sản
phẩm hàng hóa, dịch vụ nhằm đáp ứng những nhu cầu và mong muốn của người
tiêu dùng. Marketing điện tử sử dụng công nghệ mạng máy tính vào việc thực hiện


BÀI 1: TỔNG QUAN VỀ THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ

171

phối hợp nghiên cứu thị trường, hỗ trợ phát triển sản phẩm, các chiến lược và chiến
thuật phát triển nhằm thuyết phục người tiêu dùng mua hàng, cung cấp các hình
thức phân phối trực tuyến, tạo lập và duy trì các bản báo cáo về khách hàng, kiểm
soát các dịch vụ khách hàng, thu thập các thông tin phản hồi từ khách hàng.
Giáo sư Jody Strauss và các tác giả nghiên cứu của ông đã đưa ra khái niệm:
“Marketing điện tử là việc ứng dụng công nghệ thông tin để chuyển đổi chiến lược
marketing nhằm tạo ra nhiều giá trị hơn cho khách hàng (thông qua những chiến
lược phân đoạn, mục tiêu, khác biệt hóa và định vị), hoạch định và thực thi hiệu
quả chiến lược marketing – mix, tạo lập những sự trao đổi nhằm thỏa mãn nhu cầu
của khách hàng”.
Từ khái niệm này có thể thấy rằng, marketing điện tử là kết quả của marketing
truyền thống dựa trên việc ứng dụng CNTT. Việc ứng dụng CNTT tác động đến
marketing truyền thống theo hai cách: Thứ nhất là tăng tính hiệu quả trong các
chức năng của marketing truyền thống. Thứ hai, CNTT làm thay đổi về chất cấu trúc
chiến lược marketing. Sự thay đổi này dẫn đến những mơ hình kinh doanh mới cho
phép gia tăng giá trị cho khách hàng và/hoặc doanh nghiệp. Qua đó chúng ta có cái
nhìn tổng quan về E-marketing:

E-marketing (Internet marketing hay online marketing), hay tiếp thị
trực tuyến, là việc thực hiện các hoạt động marketing sử dụng các ứng dụng công
nghệ số, thông qua mạng kết nối tồn cầu Internet, các mạng truyền thơng và các
phương tiện điện tử, dựa trên dữ liệu số về đặc điểm và hành vi của khách hàng để
kết nối, tương tác, thấu hiểu và thỏa mãn những nhu cầu của khách hàng nhằm
mang đáp ứng và lại kết quả kinh doanh tốt nhất cho doanh nghiệp.
Sự xuất hiện của Internet đã đem lại nhiều lợi ích như chi phí thấp để truyền
tải thông tin và truyền thông (media) đến số lượng lớn đối tượng tiếp nhận, thông
điệp được truyền tải dưới nhiều hình thức khác nhau như văn bản, hình ảnh, âm
thanh, phim và trị chơi. Với bản chất tương tác của E-marketing, đối tượng nhận
thơng điệp có thể phản hồi tức khắc hay giao tiếp trực tiếp với đối tượng gửi thông
điệp. Đây là lợi thế lớn của tiếp thị trực tuyến so với các loại hình khác.


172

BÀI 1: TỔNG QUAN VỀ THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ

Tiếp thị trực tuyến kết hợp tính sáng tạo và kỹ thuật của Internet, bao gồm
thiết kế, phát triển, quảng cáo và bán hàng. Tiếp thị trực tuyến bao gồm các hình
thức như tiếp thị qua cơng cụ tìm kiếm (search engine marketing - SEM), tiếp thị
hiển thị (display marketing), tiếp thị qua mạng xã hội (social media marketing),
tiếp thị nội dung (content marketing), tiếp thị qua thư điện tử (e-mail marketing),
tiếp thị liên kết (affiliate marketing), v.v... Hình thức tiếp thị di động (mobile
marketing) đang phát triển mạnh mẽ.

Hình 4.1: Một số hoạt động chính trong marketing điện tử
4.1.2. Các hình thức phát triển cơ bản của marketing điện tử
Ngày nay, khi sự phổ biến của các thiết bị có khả năng truy cập phương tiện
kỹ thuật số dẫn đến sự tăng trưởng đột ngột. Số liệu thống kê vào năm 2012 và

2019 cho thấy tiếp thị kỹ thuật số nói riêng và marketing điện tử nói chung vẫn
đang phát triển nhanh chóng và chiếm lĩnh khắp các hoạt động kinh doanh doanh
nghiệp trong tất cả các ngành nghề. Với sự phát triển của phương tiện truyền thông
xã hội trong những năm 2000, như LinkedIn, Facebook, YouTube và Twitter, người
tiêu dùng trở nên phụ thuộc rất nhiều vào thiết bị điện tử kỹ thuật số trong cuộc
sống hàng ngày. Do đó, họ mong đợi trải nghiệm người dùng liền mạch trên các


BÀI 1: TỔNG QUAN VỀ THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ

173

kênh khác nhau để tìm kiếm thơng tin của sản phẩm. Sự thay đổi hành vi của khách
hàng đã cải thiện sự đa dạng hóa của cơng nghệ tiếp thị.
Dưới đây là một số xu hướng quan trọng và thú vị nhất mà các doanh nghiệp
cần quan tâm trong hoạt động marketing điện:
Chatbots sẽ chi phối dịch vụ khách hàng
Chatbots là phần mềm trí tuệ nhân tạo (AI) hoạt động như một "người hướng
dẫn" ảo, giao tiếp với người dùng và hỗ trợ họ hoàn thành mục tiêu. Chatbots tương
tác với con người một cách tự nhiên, chủ yếu thông qua việc sử dụng các cửa sổ
Chatbots văn bản, nhưng cũng có thể tương tác bằng lời nói. Theo thời gian, khi hệ
thống thu thập nhiều thông tin chuyên sâu về dữ liệu, AI sẽ tìm hiểu thêm về khách
hàng, giúp cung cấp dịch vụ cải tiến liên tục.
Quảng cáo video đang là xu thế
Nội dung dựa trên văn bản đơn giản là không thể cạnh tranh với sức mạnh của
video, đặc biệt là khi bán sản phẩm và dịch vụ. Trong một thế giới trên thiết bị di
động , mọi người đang xem nhiều video hơn bao giờ hết, sử dụng điện thoại thông
minh để xem và chia sẻ video về mọi thứ, tìm hiểu thêm về các thương hiệu và
những gì họ cung cấp. Tiếp thị video rất hấp dẫn, đặc biệt nếu đó là video trực
tiếp. Live stream là một phương pháp mạnh mẽ của tiếp thị kỹ thuật số khi kết hợp

với tiếp thị có ảnh hưởng.
Tương tác bằng giọng nói tiếp tục phát triển nhờ Siri (Apple), Google (GG
A..), Alexa (Amazon) và một loạt các thiết bị 'thơng minh' khác, tương tác bằng lời
nói với các thiết bị đang tiếp tục tăng. Bài học thực sự cho chúng ta là mọi người
thích nói chuyện và đó là một cách tương tác ưa thích. Và bây giờ, máy móc cuối
cùng đã bắt kịp cách mọi người muốn tìm kiếm, mua sắm và khám phá những điều
mới.
Tiếp thị đa kênh hiện giữ vai trò rất quan trọng


174

BÀI 1: TỔNG QUAN VỀ THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ

Tiếp thị đa kênh (hay tiếp thị Omni channel) là thực hành tiếp thị trên nhiều
nền tảng, bao gồm email, ứng dụng, social media và blog trang web của bạn. Cách
tiếp cận này cho phép các doanh nghiệp kết nối với khách hàng trên nhiều điểm
tiếp xúc kỹ thuật số hơn, mang lại trải nghiệm người dùng tốt hơn.
Artificial Intelligence (trí tuệ nhân tạo)
Artificial Intelligence sẽ trở thành chuẩn mực trong chiến lược tiếp thị vì khả
năng ngày càng chính xác để phân tích hành vi của người tiêu dùng và đưa vào trải
nghiệm mua hàng tốt hơn, tương tác hơn và được cá nhân hóa.
Cơng nghệ Blockchain
Trong bối cảnh kinh doanh, loại cơng nghệ này có thể là một cách cực kỳ hiệu
quả để ngăn chặn gian lận và đảm bảo an ninh với các loại hình mà digital marketing
hướng tới của khách hàng trên hầu hết mọi ngành công nghiệp. Trong trường hợp
này, nó có thể được sử dụng để xây dựng thương hiệu và các chương trình khách
hàng thân thiết, đặc biệt là trong B2B khi các giao dịch lớn và thường xuyên có thể
là chuẩn mực.
Influencer Marketing (Tiếp thị ảnh hưởng)

Influencer Marketing là khái niệm sử dụng những người có tầm ảnh tiếp thị
ngầm các sản phẩm và dịch vụ, và đã thấy thành công lớn đặc biệt trong các kênh
truyền thông xã hội. Điều này sẽ tiếp tục phát triển và phát triển trong năm 2018
ở cả B2B và B2C. Cho đến nay, nó chủ yếu được sử dụng trong các chiến dịch cụ
thể với 1 dòng sản phẩm cụ thể.
Các nhà tiếp thị, đặc biệt là những người trong nhân khẩu học Gen Y và Gen
Z, sẽ muốn xem xét việc xây dựng mối quan hệ với những người có ảnh hưởng, cả
ở cấp độ vi mơ và vĩ mơ. Điều này có thể dễ dàng diễn ra trên các kênh truyền
thông xã hội bằng cách, ví dụ, tìm kiếm các ngơi sao trên Facebook.


BÀI 1: TỔNG QUAN VỀ THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ

175

Hình 4.2: Hoạt động từ influencer Marekting
Các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động marketing điện tử của doanh nghiệp bao
gồm:
Khách hàng là yếu tố chủ chốt. Vì vậy, bạn phải hiểu người tiêu dùng. Thường
xuyên kiểm tra khách hàng tìm thấy sản phẩm & dịch vụ của bạn như thế nào, từ
đó thu thập dữ liệu có liên quan cho việc phân tích. Thực hiện tiếp thị kỹ thuật số
giúp bạn tiếp cận đến những khách hàng, vì thế bạn hãy tập trung vào việc hiểu
khách hàng hơn.
Nền tảng - Chúng ta có thể có những cách phân loại khác nhau, đối tượng mục
tiêu khác nhau, vì mỗi nền tảng đều có những cách thức và những cơng cụ khác
nhau để thực hiện. Các nền tảng ứng dụng Social Media và Mobile, Website, Digital
Media hiện đang thịnh hành nhất, trong khi các blog, forum... đã dần trở nên ít phổ
biến trong vài năm trở lại đây.

176

BÀI 1: TỔNG QUAN VỀ THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ

Công nghệ là yếu tố cốt lõi và là thứ quan trọng để doanh nghiệp của bạn đạt
được những thành công. Nhiều doanh nghiệp đầu tư các thiết bị và dịch vụ để thực
hiện các chiến dịch tiếp thị kỹ thuật số. Việc lựa chọn 1 công nghệ tốt là rất quan
trọng vì nó sẽ quyết định sự thành cơng của bạn.
Nội dung chất lượng - Nội dung cũng là 1 yếu tố quan trọng của tiếp thị kỹ
thuật số. Nội dung của bạn phải độc đáo, có sự mới lạ, ví dụ như như hình ảnh,
video,.. Tiếp thị nội dung đóng góp rất nhiều để cải thiện tỷ lệ chuyển đổi và duy
trì khách hàng. Và chỉ khi nội dung có chất lượng mới tiếp cận đến với số đông.
Đầu vào và chi tiêu - Nếu so sánh với tiếp thị truyền thống, tiếp thị kỹ thuật số
tiết kiệm chi phí, dễ dàng hơn với các cơng cụ có sẵn. Một marketer nên thực hiện
các chương trình khuyến mãi, tạo quảng cáo có trả tiền hay miễn phí. Trong trường
hợp nếu bạn có các cơng ty kinh doanh nhỏ thì hãy lựa chọn những người phù hợp
với việc nhắm vào những đối tượng mục tiêu trực tiếp.
Tương tác của khách hàng - Các cơ quan tiếp thị kỹ thuật số cho biết 90%
trong số họ thấu hiểu yêu cầu khách hàng của họ khá tốt. Do đó, quan trọng hết là
phải liên lạc thường xuyên với khách hàng. Nó có thể giúp tiết kiệm thời gian và
tiền bạc.
Các hình thức Marketing Online phổ biến nhất hiện nay
Marketing Online trên công cụ tìm kiếm (Search Engine)
Marketing online trên Google được chia làm 2 loại là quảng cáo Google Adwords
và SEO. (hiện nay google là cơng cụ m kiếm được sử dụng phỏ biến trên thế giới
với tỷ lệ sử dụng chiếm tỷ tọng hơn 98%).
-

Google Adwords là một dịch vụ do Google cung cấp cho những doanh nghiệp
có nhu cầu quảng cáo sản phẩm hay dịch vụ của mình và có tính phí. Tùy

vào chi phí chi trả mà quảng cáo của bạn sẽ xuất hiện tại những vị trí ưu
tiên trên trang kết quả tìm kiếm của Google.


BÀI 1: TỔNG QUAN VỀ THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ

-

177

SEO (hay cịn gọi là Search Engine Optimization) là hình thức tối ưu hóa cơng
cụ tìm kiếm. Có thể hiểu đơn giản SEO là phương thức giúp đưa website của
bạn lên vị trí trang đầu trong các trang kết quả tìm kiếm trên Google.

Marketing Online trên nền tảng mạng xã hội (Facebook, Linkin ...)
Facebook được đánh giá là mạng xã hội lớn nhất hiện nay trên thế giới và hiện
ở Việt Nam có 30 triệu người sử dụng mỗi ngày. Trung bình cứ 10 người sử dụng
điện thoại thì sẽ có khoảng 8 người sử dụng mạng xã hội này cho các hoạt động vui
chơi, giải trí, đọc thơng tin, mua sắm online. Do đó độ tiềm năng của kênh truyền
thơng này là cực kì to lớn. Hiện nay Facebook là một cơng cụ quan trọng hàng đầu
marketing online, nó là phương tiện giúp doanh nghiệp tương tác cũng như tiếp cận
số lượng lớn khách hàng với tính chính xác rất cao. Hàng chục ngàn người đã trờ
nên giàu có nhờ việc kinh doanh, quảng cáo trên Facebook. Nắm bắt được xu thế
phát triển Facebook đã tạo ra 1 kênh mới có ảnh hưởng rất lớn đến lĩnh vực
Marketing Online chính là Facebook Marketing. Trong đó bao gồm các hoạt động
chính như facebook ads, viral clip, tạo event, thiết kế fanpage…Ưu điểm của hình
thức marketing này là mang lại hiệu quả cao, chi phí thấp, độ lan truyền tốt và dễ
thực hiện. Tuy nhiên bên cạnh đó cũng kèm theo nhiều thách thức. Đầu tiên là số
lượng người làm Facebook marketing rất nhiều nên tỉ lệ cạnh tranh rất cao. Thứ hai
là các chính sách quảng cáo trên Faecbook ngày một khó khăn và bị siết chặt nếu

không cẩn thận doanh nghiệp của bạn sẽ bị ảnh hưởng rất lớn.
Marketing Online theo mạng lưới trên Internet (Ad-network)
Các hình thức quảng cáo của Ad Network bao gồm:
-

Quảng cáo sản phẩm: sẽ bao gồm những thơng tin liên quan đến sản phẩm
đó kèm với hình ảnh minh họa cụ thể nhằm truyền đạt đến khách hàng một
cách cụ thể, rõ ràng nhất


178
-

BÀI 1: TỔNG QUAN VỀ THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ

Banner quảng cáo: Là hình thức những mẫu quảng cáo được đặt trên
cácwebsite, có thể ở dạng tĩnh hoặc banner động và chúng sẽ liên kết đến
trang web có thơng tin quảng cáo của doanh nghiệp.

-

Quảng cáo đa truyền thông: Là một dạng hình thức quảng cáo tương tác dựa
trên cơng nghệ nhúng flash và Java kết hợp hình ảnh, âm thanh và truyền tải
nội dung qua Internet băng thông rộng

Marketing Online trên Youtube
Marketing online trên Youtube được chia ra làm 2 dạng: marketing Youtube có
phí và
-

marketing Youtube miễn phí

Marketing Youtube có phí: Doanh nghiệp sẽ tạo các video quảng cáo cho sản
phẩm, dịch vụ hoặc truyền tải thông tin, thông điệp của thương hiệu đến
khách hàng. Người muốn kiếm tiền từ quảng cáo Youtube sẽ phải xem những
video này tầm khoảng 10 - 30s tùy từng yêu cầu.

-

Marketing Youtube free: Một video độc đáo sẽ có sức lan tỏa rất nhanh trên
diện rộng từ đó có thể tiếp cận số lượng lớn những người quan tâm tới chủ đề
mà bạn đưa ra. Hiệu ứng truyền miệng vơ cùng độc đáo có lẽ chỉ có riêng trên
Youtube.Vì thế hãy cân nhắc đến việc đưa sản phẩm hoặc dịch vụ của bạn lên
trên Youtube và bạn sẽ ngay lập tức thấy được hiệu quả của nó.


BÀI 1: TỔNG QUAN VỀ THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ

179

Hình 4.3 : Quuảng cáo online thông qua kênh Youtube
Marketing Online trên Email
Một cách thức khá phổ biến mà doanh nghiệp có thể áp dụng là khuyến khích
khách hàng của mình đăng ký nhận bản tin điện tử hay còn gọi là
eNewsletters nhằm tạo sự chủ động trong việc tiếp nhận thông tin. Từ đấy khách
hàng sẽ có tâm lý thoải mái, thiện cảm hơn với những thông tin doanh nghiệp gửi
đến. Hiện nay nhiều doanh nghiệp trong nước đã linh hoạt sử dụng hình thức e-mail
marketing để tiếp cận nhiều khách hàng như Vietnamworks, Jetstar, Hotdeal,
Thegioididong…
4.1.3. Ưu điểm của marketing điện tử so với marketing truyền thống

Một là, thời gian hoạt động liên tục không bị gián đoạn - Thể hiện ở việc tiến
hành hoạt động marketing trên Internet có thể loại bỏ những trở ngại nhất định về
sức người. Chương trình marketing truyền thống chưa có ứng dụng Internet, dù có
hiệu quả đến đâu, cũng khơng thể phát huy tác dụng 24/24 giờ mỗi ngày. Nhưng
điều đó lại hồn tồn có thể đối với hoạt động marketing điện tử vì nó có khả năng
hoạt động liên tục tại mọi thời điểm, khai thác triệt để thời gian 24 giờ trong một


180

BÀI 1: TỔNG QUAN VỀ THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ

ngày, bảy ngày trong một tuần, hồn tồn khơng có khái niệm thời gian chết (Death
of Time). Ví dụ như hệ thống máy tính trên Internet có thể cung cấp dịch vụ hỗ trợ
khách hàng mọi lúc và mọi nơi. Các đơn đặt hàng sản phẩm hay dịch vụ có thể được
thoả mãn vào bất cứ lúc nào, ở bất cứ nơi đâu. Do đó, marketing điện tử có một ưu
điểm hơn hẳn so với marketing thơng thường là nó đã khắc phục được trở ngại của
yếu tố thời gian và tận dụng tốt hơn nữa các cơ hội kinh doanh.
Hai là, tốc độ giao dịch nhanh hơn - Tốc độ giao dịch trong marketing điện tử
nhanh hơn nhiều so với marketing truyền thống, đặc biệt là với hoạt động giao hàng
của các loại hàng hóa số hóa, việc giao hàng được thực hiện nhanh chóng, thuận
tiện và khơng tốn kém chi phí đồng thời với đặc điểm nổi bật của Internet, thông
tin về sản phẩm dịch vụ cũng như thông tin về khuyến mại của doanh nghiệp được
tung ra thị trường nhanh hơn. Khách hàng tiếp cận những thông tin này cũng nhanh
hơn, doanh nghiệp dễ dàng và nhanh chóng nhận được thơng tin phản hồi từ phía
khách hàng.
Ba là, khơng gian phạm vi tồn cầu - Marketing điện tử có khả năng thâm nhập
đến khắp mọi nơi trên toàn thế giới. Thơng qua Internet, doanh nghiệp Việt Nam
hồn tồn có khả năng quảng bá sản phẩm của mình đến với người tiêu dùng Mỹ,
EU, Nhật… với chi phí thấp và thời gian nhanh nhất. Marketing điện tử đã hoàn toàn

vượt qua mọi trở ngại về khoảng cách địa lý, thị trường trong marketing điện tử
khơng có giới hạn, cho phép doanh nghiệp khai thác được triệt để cơ hội thị trường
tồn cầu. Tuy nhiên, bên cạnh lợi ích cịn ẩn chứa những thách thức đối với doanh
nghiệp. Khi khoảng cách về địa lý giữa các khu vực thị trường được rút ngắn thì việc
đánh giá các yếu tố của mơi trường cạnh tranh cũng trở nên khó khăn và phức tạp
hơn nhiều. Môi trường cạnh tranh càng trở nên gay gắt hơn khi marketing điện tử
mở rộng ra phạm vi quốc tế. Chính vì vậy địi hỏi các doanh nghiệp phải ln sáng
suốt trong q trình lập kế hoạch marketing điện tử của mình.
Bốn là, đa dạng hóa lựa chọn - Khách hàng có thể tiếp cận nhiều sản phẩm và
dịch vụ hơn. Với việc giới thiệu sản phẩm và dịch vụ trên các cửa hàng ảo (Virtual
Stores) ngày càng hoàn hảo, chỉ cần ngồi ở nhà, trước máy vi tính kết nối Internet,


BÀI 1: TỔNG QUAN VỀ THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ

181

không phải tốn cơng đi lại, khách hàng vẫn có thể thực hiện việc mua sắm như tại
các cửa hàng thật. Còn đối với nhà cung cấp, họ cũng có thể cá biệt hóa sản phẩm
phù hợp với các nhu cầu khác nhau của khách hàng nhờ khả năng khai thác và chia
sẻ thông tin qua Internet.
Năm là, khả năng tương tác cao và trở ngại của khâu giao dịch trung gian đã
được loại bỏ -Trong marketing truyền thống, để đến được với người tiêu dùng cuối
cùng, hàng hoá thường phải trải qua nhiều khâu trung gian như các nhà bán buôn,
bán lẻ, đại lý, mơi giới...Trở ngại của hình thức phân phối này là doanh nghiệp khơng
có được mối quan hệ trực tiếp với người tiêu dùng nên thông tin phản hồi thường
kém chính xác và khơng đầy đủ, bởi vậy phản ứng của doanh nghiệp trước những
biến động của thị trường thường kém kịp thời. Ngồi ra, doanh nghiệp cịn phải chia
sẻ lợi nhuận thu được cho các bên trung gian....Nhưng với marketing điện tử, những
cản trở bởi khâu giao dịch trung gian (Death of Intermediaries) đã hoàn toàn được

loại bỏ. Doanh nghiệp và khách hàng giao dịch trực tiếp với nhau dễ dàng và nhanh
chóng hơn thơng qua các website, gửi e-mail trực tiếp, các diễn đàn thảo luận…
Sáu là, hàng hoá và dịch vụ số hoá - Khác với marketing thơng thường, khách
thể trong marketing điện tử có thể là hàng hoá và dịch vụ số hoá. Chúng thường
được phân phối dưới các hình thức như: các tài liệu (văn bản, sách báo...), các dữ
liệu (số liệu thống kê...), các thông tin tham khảo hay các phần mềm máy tính...
Các phần mềm, báo và đĩa CD âm nhạc khơng cần thiết phải đóng gói và phân phối
tới các kho hàng, các kiốt bán hàng hay đến nhà nữa, chúng có thể hồn tồn được
phân phối qua mạng Internet dưới dạng hàng hố số hố (digital goods). Tuy cịn
hạn chế nhưng các ngành khác như dịch vụ tư vấn, giải trí, ngân hàng, bảo hiểm,
giáo dục và y tế...cũng đang sử dụng Internet để làm thay đổi phương thức kinh
doanh của họ. Những người đi du lịch giờ đây có thể tìm thấy thơng tin về các thành
phố mà họ dự định đến thăm trên các trang website, từ những thông tin hướng dẫn
giao thông, thời tiết cho đến các số điện thoại, địa chỉ...Những khách sạn có thể mơ
tả về vị trí cùng với các bức ảnh về tiền sảnh, phòng khách và các phòng ngủ của
họ. Hay các hãng kinh doanh bán vé máy bay có thể cung cấp các công cụ đặt chỗ
thông qua các trang web cho khách hàng có thể đặt vé qua mạng mà không cần


182

BÀI 1: TỔNG QUAN VỀ THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ

phải tới các phịng bán vé và họ có thể cung cấp các dịch vụ trọn gói: đặt phịng,
đưa đón, tham quan các điểm du lịch, thưởng thức các món ăn và thức uống thông
qua việc liên kết dịch vụ với các đơn vị khác.
Bảng 4.1: So sánh giữa Marketing điện tử và Marketing truyền thống

Đặc điểm

Phương thức

MARKETING ĐIỆN TỬ

MARKETING TRUYỀN THỐNG

Sử dịng internet, các thiết Chủ yếu sử dụng các phương tiện
bị số hóa

truyền thơng đại chúng

Khơng bị giới hạn bởi biên Bị giới hạn bởi quốc gia và vùng lãnh
Không gian

giới quốc gia và vùng lacnh thổ
thổ

Nhanh chóng mọi lúc mọi Bị giới hạn về thời để thay đổi ác
Thời gian

nơi không bị ảnh hưởng bởi mẫu quảng cáo.
yếu tố thời gian

Phản hồi

Khách hàng

Khách hàng tiếp cận thông Mất nhiều thời gian để khách hàng
tin và phản hồi ngay lập tức tiếp nhận thơng tin và phản hồi

Có thể tiếp cận đối tượng Khó khăn trong việc chọn đối tượng
khách hàng cụ thể và trực khách hàng cụ thể
tiếp.

Chi phí

Chi phí thấp;với ngân sách Chi phí lớn.
nhỏ vẫn có thể thực hiện


BÀI 1: TỔNG QUAN VỀ THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ

183

được, có thể kiểm sốt được
chi phí quảng cáo

Lưu trữ thơng Lưu trưc thơng tin khách Khó khăn trong việc lưu trữ thơng
tin

hàng dễ dàng và nhanh tin khách hàng.
chóng.

4.1.4. Tác động của thương mại điện tử đến hoạt động marketing
Một trong những yếu tố quan trọng của Marketing là kết nối doanh nghiệp với
người sử dụng thông qua việc quản trị và thực hiện hiệu quả các kênh phân phối.
Với ưu thế của internet và marketing onlie đac có những tác động mạnh mẽ đến
hoạt động marketing và nó định hướng quan trọng cho việc cấu trúc hóa các kênh
và hoạt động marketing của doanh nghiệp bao gồm kênh truyền thống, kênh phân
phối và kênh bán hàng trong thương mại điện tử.

Hoạt động Thương mại điện tử giúp doanh nghiệp tiếp cận với thị trường rộng
lớn hơn và nó làm thay đổi thói quen người tiêu dùng: Việc ngày càng nhiều người
tìm kiếm thơng tin doanh nghiệp qua mạng Internet mà đúng hơn ở đây là Google,
đã cho thấy sự thay đổi thói quen tiêu dùng với việc tìm kiếm thơng tin qua việc
truy cập Internet để tham khảo, kiểm tra. Tại Việt Nam khách hàng vẫn giữ thói
quen đi đến cửa hàng để có thể xem một cách trực tuy nhiên số lượng người sử
dụng Internet để làm việc đó thì ngày càng tăng cao với sự tiện lợi và tiết kiệm được
nhiều thời gian, công sức và họ cũng đã dần có thói quen sử dụng các cơng cụ tìm
kiếm để tìm hiểu những gì họ muốn, vơ hình chung nó đã trở thành một thị trường
tiềm năng vơ cùng lớn mà tất cả doanh nghiệp đều muốn chiếm lĩnh và doanh
nghiệp cuả bạn cũng khơng thể đứng ngồi cuộc nếu như không muốn bị loại bỏ
khỏi cuộc chơi hết sức khắc nghiệt này. Nếu bạn đã vẫn chưa bắt đầu thì cần thực
hiện ngay nếu muốn khách hàng tìm thấy bạn chứ khơng phải là đối thủ của bạn
trên Internet.


184

BÀI 1: TỔNG QUAN VỀ THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ

Hoạt động Thương mại điện tử giúp doanh nghiệp sử dụng Marketing Online
như là một công cụ thu thập thông tin một cách hiệu quả, ngồi những thơng tin cơ
bản về khách hàng như họ tên, số điện thoại, email…để lưu vào cơ sở dữ liệu thì
chúng ta có thể biết chính xác được sở thích của họ qua việc nghiên cứu được chính
xác họ truy cập website qua kênh nào như Facebook, Youtube, Google..., họ dừng
lại ở mục nào lâu nhất trên website với chính xác thời gian bao nhiêu.
Với việc theo dõi như trên thì bạn hồn tồn có thể hiểu được tâm lý khách
hàng, biết được sở thích của họ để có những điều chỉnh hợp lí nhằm kịp thời có
những điều chỉnh để đáp ứng được nhu cầu cũng nhuư làm hài lòng khách hàng và
cứ như vậy với những điều chỉnh liên tục một cách hợp lí sẽ làm cho doanh nghiệp

bạn trở nên chuyên nghiệp trong mắt khách hàng, họ sẽ trở thành khách hàng trung
thành của công ty.
Thương mại điện tử giúp doanh nghiệp tiếp cận đúng thị trường mục tiêu. Với
hàng triệu khách hàng trên thị trường truyền thống hiện nay việc để xác định đúng
đối tượng mục tiêu rất khó khăn với các doanh nghiệp nhỏ mới thành lập. Và có
nhiều doanh nghiệp đang gồng mình với những chi phí cho các đoạn phim quảng
cáo tốn hàng trăm triệu trên truyền hình mà vẫn không thể thu hút sự chú ý của
khách hàng khi mà họ đang bị quấy nhiễu quá nhiều bởi quảng cáo trên truyền hình
như hiện nay. Ngược lại, Marketing Online hồn tồn có thể giúp bạn làm điều này,
với những cơng cụ rất hữu hiệu để xác định chính xác đối tượng mục tiêu mà bạn
nhắm đến với chi phí tiết kiệm tối đa, cùng với độ phủ rộng lớn đến hàng triệu người
trên cả nước với tốc độ lan truyền nhanh nhất, không giới hạn về điạ lý mà khơng
có kênh quảng cáo truyền thống nào có khả năng làm được điều này.
Thương mại điện tử giúp doanh nghiệp thực hiện hoạt động chăm sóc khách
hàng hiệu quả và chuyên nghiệp hơn. Marketing Online cho phép các nhà sản xuất
hay cung cấp dịch vụ có thể xây dựng, phát triển số lượng khách hàng trung thành
một cách dễ dàng khi việc nhu cầu của từng cá nhân được đáp ứng gần như tuyệt
đối, việc tương tác giữ doanh nghiệp và khách hàng diễn ra một cách nhanh chóng
và tiện lợi. Từ đó cho phép bạn có thể thay đổi được chiến lược Marketing một các


BÀI 1: TỔNG QUAN VỀ THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ

185

nhanh chóng và đồng bộ, cũng như có thể khắc phục những sai sót về sản phẩm và
dịch vụ nhanh chóng. Bên cạnh đó với việc có thể chăm sóc từng khách hàng một
giúp cho doanh nghiệp có khả năng tạo ra sản phẩm cho từng khách hàng, làm cho
họ cảm thấy được sự quan tâm chăm sóc đặc biết đơí với mình.
Thương mại điện tử giúp cho việc doanh nghiệp xây dựng kênh bán hàng tiện

lợi và không giới hạn về thời gian, địa lí. Internet là một thị trường hàng hóa vơ
cùng lớn, đa dạng về chủng loại tất cả đều có từ thượng vàng hạ cám, từ những vật
dụng gia đình mấy nghìn đồng cho đến những món đồ cao cấp hàng trăm triệu đồng
và người tiêu dùng có thể tự do lựa chọn, đánh giá sản phẩm ở trên này mà không
quan trọng đang ở đâu hay là thời gian nào. Trang web của bạn lúc nào cũng mở
cửa 24 giờ trên 7 ngày, đóng vai trị như một nhân viên luôn tận tụy, đúng giờ và
không biết mệt mỏi để có thể giúp bạn bán được hàng trong khi bạn đang nghỉ ngơi
hoặc du lịch.
Thương mại điện tử giúp cho doanh nghiệp tạo ra các chiến dịch Viral Marketing
quảng bá thương hiệu mạnh mẽ. Có thể nhận ra một cách rõ rằng các công cụ
quảng bá thương hiệu của Marketing truyền thống hiện nay như trên báo, đài truyền
hình, radio đang ngày càng kém hiệu quả và đang chiếm một chi phí rất lớn trong
các loại chi phí của doanh nghiệp, nó sẽ là gánh nặng đối với các doanh nghiệp nhỏ.
Marketing Online hồn tồn có thể giúp bạn khắc phục được điều này với việc
Marketing lan truyền bằng nội dung đặc sắc.
Hiện nay đây chính là hình thức cực kì phổ biến với những cơng cụ của
Marketing Online như các mạng xã hội Facebook, Youtube,… các cộng đồng có số
lượng đơng đảo các thành viên bằng các hình thức như like, share từ đó tạo thành
làn sóng ủng hộ cực kì lớn trên Internet và thương hiệu của các bạn sẽ được hàng
triệu người biết đến, nó cũng có thể hiểu đồng nghĩa với Marketing truyền miệng.
Và việc tạo ra những nội dung lan truyền như vậy khơng q khó, với một ý tưởng
đặc sắc đánh đúng là cảm xúc của người dùng Internet và đúng thời điểm chúng sẽ
tạo nên một sức hút vô cùng lớn, đạt được hiệu quả quảng bá thương hiệu rất cao.


186

BÀI 1: TỔNG QUAN VỀ THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ

Thương mại điện tử giúp doah nghiệp chuyên nghiệp hơn trong mắt khách hàng

nhằm xây dựng hình ảnh và thương hiệu hiệu quả. Nếu bạn có một sản phẩm chất
lượng thật sự thì Marketing Online hồn tồn có thể giúp bạn trở thành một doanh
nghiệp cung cấp sản phẩm hoàn hảo, toàn diện. Với những cơng cụ của Marketing
Online bạn hồn tồn có thể làm được điều này một cách khá dễ dàng, tiêu biểu đó
là website đóng vai trị như bộ mặt của công ty bạn và khi người dùng truy cập vào
website với những hình ảnh đẹp mắt, nội dung phong phú, bố cụ hợp lí, có khả năng
tùy biến với thiết bị di động thì khách hàng sẽ có ấn tượng ngay lần gặp đầu tiên
và họ sẽ thấy được sự chun nghiệp của cơng ty từ đó bạn có thể dễ dàng chiếm
được ngay sự tinh tưởng thì bạn đã thành công được một nửa trong việc thuyết
phục mua hàng.
Việc thuyết phục khách hàng sẽ trở nên dễ dàng hơn với các thủ thuật của
Marketing như cách sắp xếp bố cục bài viết, trình bày nội dung một cách có liên
kết, logic và kết hợp thêm các câu chữ kêu gọi khách hàng, khuyến mãi, giảm giá.
Thương mại điện tử giúp doanh nghiệp xây dựng các biện pháp tối ưu dành cho
người tiêu dùng và doanh nghiệp. Xu hướng trong tương lai, Internet sẽ dần thay
đổi việc trao đổi mua bán các sản phẩm, dịch vụ như truyền thống. Các sản phẩm
dịch vụ dần dần được số hóa và trao đổi tất cả qua mạng và từ tiết kiệm được rất
nhiều chi phí và cơng sức cho người tiêu dùng, đặc biệt là chi phí vận chuyển hay
tồn kho. Hiện nay nhiều doanh nghiệp đã khuyến khích người tiêu dùng mua hàng
trực tuyết, tiêu biểu là thể giới di động có chính sách giảm giá từ 5-10% khi khách
hàng đăng ký mua online và mọi thông tin, thắc mắc đều được giải quyết qua mạng.
Thương mại điện tử tạo nên xu hướng tồn cầu hóa. Khơng muốn nói quá lên
rằng hiện nay Internet đã len vào mọi ngóc ngách của thế giới, do đó việc kinh
doanh của các doanh nghiệp hồn tồn có thể mở rộng nó trên khắp thế giới, đưa
sản phẩm của cơng ty mình đến tất cả các khách hàng mục tiêu trên toàn cầu với
chi phí thấp hơn rất nhiều so với các cơng cụ của Marketing truyền thống bằng các
công cụ như website, các mạng xã hội lớn có thể kết nối hàng trăm người đến nhau.


BÀI 1: TỔNG QUAN VỀ THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ

187

Do đó,cùng với sự phát triển của Internet thì Marketing Online mở ra một cánh cổng
rất lớn để các doanh nghiệp tiến vào một sân chơi lớn trên toàn cầu.
4.1.5. Một số điều kiện cần để áp dụng marketing điện tử thành công
Trong môi trường Thương mại điện tử phát triển nhanh chóng và có sự cạnh nhanh
ngày càng khóc liệt trong mọi lĩnh vữ ngành nghề, hiện nay để áp dụng Thương mại
điện tử thành công cas doanh nghiệp cần phải thực hiện các bước sau:
-

Nghiên cứu thị trường

-

Lập kế hoạch kinh doanh online

-

Triển khai các chiến dịch kinh doanh online

-

Phân tích, đánh giá và đo lường hiệu quả nhằm tối ưu hóa chiến dịch kinh
doanh
Nghiên cứu thị trường là một trong các bước doanh nghiệp của bạn không thể

bỏ qua khi tiến hành một chiến dịch Marketing Online bởi nó được xem là yếu tố
nền tảng quyết định thành công khi doanh nghiệp sử dụng hình thức này trong tiếp
thị bán hàng trực tuyến. Thông qua hoạt động nghiên cứu thị trường bạn có thể xác

định được phân khúc thị trường cần hướng đến, thấu hiểu đối tượng khách hàng
mục tiêu, chuẩn bị kế hoạch triển khai, hạn chế được các rủi ro, dự trù nguồn ngân
sách triển khai và tối ưu hóa được các cơng cụ Marketing Online mang lại hiệu quả
cao với mức chi phí hợp lý. Chính vì vậy, các doanh nghiệp cần hết sức quan tâm
đến hoạt động nghiên cứu thị trường khi triển khai kế hoạch kinh doanh trực tuyến.
Để có thể tiến hành nghiên cứu thị trường một cách chi tiết và cụ thể, doanh
nghiệp của bạn cần thực hiện các yêu cầu sau:
-

Xác định được các sản phẩm/dịch vụ chính mà doanh nghiệp của bạn đang
kinh doanh trên thị trường, đối thủ cạnh tranh và lợi thế - điểm mạnh mà sản
phẩm, dịch vụ doanh nghiệp của bạn đang cung cấp so với các đối thủ.

-

Xác định được chính xác đối tượng khách hàng mục tiêu mà sản phẩm dịch
vụ của bạn hướng đến bởi trên thị trường thường có rất nhiều phân khúc với


188

BÀI 1: TỔNG QUAN VỀ THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ

các đối tượng khách hàng khác nhau. Muốn làm được điều này bạn cần phải
hiểu được khách hàng, phân tích đối tượng khách hàng theo địa điểm, giới
tính, sở thích, độ tuổi cùng với nhiều yếu tố khác như cơng việc, tình trạng
hơn nhân, mức thu nhập thực tế hay thói quen mua hàng.
-

Xác định nguồn ngân sách có thể đáp ứng và ngân sách dự kiến sử dụng cho

chiến dịch Marketing Online dựa trên sản phẩm dịch vụ và đối tượng khách
hàng mục tiêu. Từ đó tối ưu các yếu tố phù hợp với mức chi phí và nguồn
ngân sách đối với doanh nghiệp của bạn, hạn chế việc sử dụng ngân sách
Marketing doanh nghiệp không hiệu quả.

-

Xác định mục tiêu và kết quả mà chiến dịch Marketing Online hướng đến khi
tiếp cận thị trường như tăng doanh số, tăng lượng khách hàng, đẩy nhanh
mức độ nhận diện và độ phủ thương hiệu hoặc đứng đầu thị trường về sản
phẩm/dịch vụ đang cung cấp. Các mục tiêu này cần thực tế và càng chi tiết,
cụ thể càng tốt bởi nó liên quan trực tiếp đến việc đo lường hiệu quả mà chiến
dịch Maketing Online mang lại trong hoạt động bán hàng trực tuyến của doanh
nghiệp bạn. Từ đó giúp bạn đánh giá được thành công đạt được hoặc thất
bại/hạn chế của chiến dịch.

Lập kế hoạch kinh doanh online
Để chiến dịch Marketing Online và hoạt động bán hàng trực tuyến thực sự
mang lại hiệu quả thì lập kế hoạch Marketing Online là không thể thiếu được. Việc
lập kế hoạch cụ thể, chi tiết với các bước đi đúng đắn không chỉ giúp cho bạn có
một cái nhìn tổng qt về quy trình sắp thực hiện, tiếp cận khách hàng tiềm năng
một cách hiệu quả hơn mà còn sử dụng ngân sách tối ưu nhất có thể tiến gần hơn
đến mục tiêu đặt ra cho chiến dịch và hoạt động kinh doanh trực tuyến. Từ đó có
thêm nhiều khách hàng, thúc đẩy doanh số và lợi nhuận bán hàng, gia tăng uy tín
thương hiệu cho doanh nghiệp. Để tiến hành lập một kế hoạch Marketing Online,
doanh nghiệp cần thực hiện các bước sau:


BÀI 1: TỔNG QUAN VỀ THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ

-

189

Đặt ra mục tiêu ngắn hạn và dài hạn cho chiến dịch để có thể triển khai kế hoạch
Marketing Online phù hợp theo từng giai đoạn đồng thời đo lường được hiệu quả
để có điều chỉnh hợp lý.

-

Xây dựng cách thức tiếp cận đối tượng khách hàng mục tiêu trực tiếp hoặc gián
tiếp để có thể áp dụng các chiến lược và kênh Marketing Online phù hợp.

-

Nghiên cứu lựa chọn các công cụ thực hiện cùng với xây dựng chiến lược
Marketing Online phù hợp với sản phẩm/dịch vụ, đối tượng khách hàng mục tiêu
cùng với nguồn ngân sách doanh nghiệp của bạn có thể đáp ứng. Ngồi ra cần
vạch ra được cách thức thực hiện từng bước khi triển khai các kênh hay công cụ
Marketing Online. Các công cụ khi thực hiện hoạt động tiếp thị trực tuyến phổ
biến hiện nay có thể kể đến như tối ưu hóa cơng cụ tìm kiếm – SEO, Social Media
Marketing – Facebook Marketing và Zalo Marketing, PPC (Pay Per Click) – quảng
cáo Google Adwords và quảng cáo Facebook, Email và SMS Marketing.

-

Lựa chọn phối hợp Marketing Online với các phương thức khác (nếu cần thiết)
cùng với lên các chương trình khuyến mại, chiêu thị thu hút khách hàng đi cùng
chiến dịch Marketing Online để tăng thêm hiệu quả.

Triển khai các chiến dịch kinh doanh online
Tùy theo việc lựa chọn công cụ thực hiện mà doanh nghiệp của bạn có thể tiến
hành hoạt động Marketing Online theo các hướng khác nhau hoặc có thể sử dụng
tổng hợp và linh hoạt các công cụ theo từng giai đoạn để mang lại hiệu quả tốt
nhất. Tuy nhiên dù thực hiện theo cách nào thì doanh nghiệp của bạn cần xác định
chi tiết các bước và quy trình thực hiện, các mục tiêu hướng đến đồng thời triển
khai các hoạt động Marketing Online một cách nhất quán, bám sát kế hoạch và
chiến lược đề ra ở bước lập kế hoạch Marketing trước đó thơng qua các cơng cụ và
kênh Marketing Online phổ biến nhất hiện nay cùng với tổng quan các bước thực
hiện để các doanh nghiệp có thể nắm được khi triển khai hoạt động tiếp thị trực
tuyến cho doanh nghiệp của mình.


190

BÀI 1: TỔNG QUAN VỀ THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ

Tối ưu hóa cơng cụ tìm kiếm (SEO – Search Engine Optimization) - SEO
được xem là quá trình tối ưu website bằng các phương pháp tổng hợp với mục đích
là gia tăng thứ hạng của website và giúp cho website luôn đứng ở các vị trí cao nhất
của cơng cụ tìm kiếm (đặc biệt là Google) khi khách hàng tìm kiếm các từ khóa liên
quan đến sản phẩm/dịch vụ doanh nghiệp của bạn đang cung cấp. SEO đóng vai
trị vơ cùng quan trọng trong chiến dịch Marketing Online đặc biệt là đối với các
doanh nghiệp làm Marketing dài hạn bởi có đến hơn 80% người dùng sử dụng cơng
cụ tìm kiếm để truy vấn trước khi quyết định mua hàng trực tuyến. Do đó việc xuất
hiện ở các vị trí đầu tiên là điều kiện tiên quyết để tiếp cận khách hàng tiềm năng
và thúc đẩy hoạt động bán hàng. Tuy nhiên trước khi làm SEO, doanh nghiệp của
bạn cần có một thiết kế một website chuyên nghiệp.
Các hoạt động chính của việc tối ưu hóa cơng cụ tìm kiếm (SEO) khi tiến hành
bán hàng trực tuyến, bao gồm các công việc dưới đây.

-

Nghiên cứu từ khóa

Đây là bước đầu tiên khi bạn tiến hành SEO website giúp bạn tìm kiếm các từ khóa
phù hợp, có tỷ lệ chuyển đổi bán hàng cao. Để làm được điều này, bạn cần sử dụng
các cơng cụ nghiên cứu từ khóa như Google Keyword Planner, UberSuggest,
KeywordSpy, KeywordEye, SEMRush hay Google Suggest…đồng thời lựa chọn các
từ khóa thích hợp theo gợi ý.
Có ba loại từ khóa là từ khóa ngắn (thường từ 1 đến 2 từ như Marketing Online, du
lịch, thời trang,…) là các từ có lượng tìm kiếm nhiều tuy nhiên tỷ lệ chuyển đổi
thường khơng cao, thích hợp hơn để làm thương hiệu. Thứ hai là từ khóa vừa
(thường từ 2 đến 3 từ như làm Marketing Online, du lịch Pháp, thời trang nam) là
các từ có lượng tìm kiếm trung bình. Cuối cùng là các từ khóa dài (thường từ 3 đến
5 từ ví dụ như dịch vụ Marketing Online, du lịch Pháp giá rẻ, thời trang nam Hà Nội)
thường có lượng tìm kiếm khơng cao nhưng lại có tỷ lệ chuyển đổi tốt. Các doanh
nghiệp có thể kết hợp SEO các loại từ khóa để gia tăng hiệu quả bán hàng tùy theo
ngân sách và thời gian thực hiện.


BÀI 1: TỔNG QUAN VỀ THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ

-

191

Xây dựng nội dung

Nội dung thu hút và độc nhất là yếu tố vô cùng quan trọng đối với hoạt động SEO
website bởi nó kích thích người dùng mua hàng, tin tưởng vào sản phẩm/dịch vụ

của bạn đồng thời tạo được sức lan tỏa trên mơi trường Internet. Có rất nhiều loại
hình nội dung khác nhau trên website, trong đó phổ biến như mô tả sản phẩm/dịch
vụ, bài viết PR, bài viết giới thiệu, tin tức liên quan đến sản phẩm/dịch vụ, banner,
blog, inforgraphic hay video. Yêu cầu đối với việc xây dựng nội dung SEO website
trong chiến dịch Marketing Online đối với doanh nghiệp đó là nội dung phải có ích
cho khách hàng và liên quan đến sản phẩm/dịch vụ hay thương hiệu của bạn, sử
dụng các thông tin đáng tin cậy, trình bày phù hợp, có lời kêu gọi hành động (Call
to Action) và đặc biệt phải có sự độc đáo (Unique content).
-

Xây dựng liên kết

Đối với hoạt động SEO website thì xây dựng liên kết hay cịn gọi là backlink là yếu
tố khơng thể thiếu bởi nó ảnh hưởng trực tiếp đến thứ hạng của website cùng với
nội dung. Để tạo được các backlink, doanh nghiệp của bạn có thể dựa vào việc xây
dựng liên kết trên các forum, trang rao vặt, mạng xã hội hay hệ thống các website
vệ tinh, website 2.0. Nguyên tắc xây dựng liên kết đó là phải đặt backlink liên quan
đến nội dung website, không spam quá nhiều backlink cùng lúc, lựa chọn các nguồn
cung cấp backlink chất lượng và thích hợp với website và từ khóa cần SEO.
Social Media Marketing - Sự bùng nổ của các mạng xã hội kéo theo đó là
hình thức Social Media Marketing ngày càng phát triển. Hình thức này sử dụng mạng
xã hội để thúc đẩy sự nhận biết và độ phủ của thương hiệu đối với người dùng
Internet, thúc đẩy hoạt động bán hàng bởi số lượng người dùng mạng xã hội hiện
nay ngày càng tăng cao. Ba hình thức Marketing thơng qua mạng xã hội phổ biến
nhất hiện nay tại Việt Nam đó chính là Facebook Marketing, Zalo Marketing và
Youtube Marketing với số lượng người dùng khổng lồ. Điểm mạnh của Social Media
Marketing đó là tính lan truyền đồng thời có thể tương tác nhanh chóng với khách
hàng. Dưới đây là các lưu ý và cách thức thực hiện ba hình thức Social Media
Marketing chính hiện nay.

192
-

BÀI 1: TỔNG QUAN VỀ THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ

Facebook Marketing
Facebook được đánh giá là môi trường kinh doanh phổ biến hiện nay bởi số

lượng người dùng tại Việt Nam lên tới hơn 30 triệu, trong đó có đến 20 triệu người
dùng sử dụng Facebook thường xuyên hàng ngày với số giờ trung bình là 2,5 tiếng.
Đối với hình thức Facebook Marketing thì việc tạo lập một Fanpage bán hàng là điều
cần thiết, tiếp theo là chiến lược xây dựng nội dung và tương tác với khách hàng.

Hình 4.4: Phương thức thiết kế quảng cáo bằng tính năng Carousel ads - Facebook
Đầu tiên bạn phải xác định được mục tiêu khi bán hàng cùng với đó đối tượng
khách hàng mục tiêu hướng đến (giới tính, độ tuổi, sở thích, địa điểm hay thu nhập)
để có thể xây dựng Fanpage và nội dung bán hàng trên Fanpage phù hợp và hiệu
quả. Tên Fanpage cần liên quan đến sản phẩm/dịch vụ đang kinh doanh hoặc
thương hiệu của bạn. Đồng thời nội dung tạo được sự thu hút, kêu gọi mua hàng


BÀI 1: TỔNG QUAN VỀ THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ

193

(call to action) với hình ảnh bắt mắt, chân thực kích thích người dùng và tạo sự tin
tưởng. Cùng với đó thường xuyên tương tác với người dùng thông qua các câu hỏi,
đố vui, tổ chức các chương trình khuyến mại, tri ân khách hàng đồng thời lựa chọn
thời điểm đăng bài và tần suất đăng bài hợp lý.

-

Zalo Marketing
Với số lượng người dùng tăng lên nhanh chóng với hơn 30 triệu người dùng

cùng 400 triệu tin nhắn trao đổi qua hệ thống hàng ngày, Zalo đang trở thành một
kênh Marketing Online hiệu quả và hứa hẹn đầy tiềm năng cho bán hàng trực tuyến.
Để có thể thực hiện được kế hoạch Marketing hiệu quả, doanh nghiệp của bạn cần
tạo lập một Zalo Page bán hàng đồng thời lên chiến lược xây dựng nội dung cho nó.
Nội dung Zalo Page nên liên quan đến sản phẩm/dịch vụ kinh doanh đồng thời chia
sẻ các thơng tin có ích cho người dùng. Ngồi ra có thể sử dụng nguyên tắc 8/2 để
đăng bài viết, trong đó 80% là các nội dung giải trí, chia sẻ thơng tin có ích cho
người dùng và 20% cịn lại dành cho các bài đăng bán hàng. Đồng thời nên sử dụng
các trò chơi nhỏ để tăng tương tác với khách hàng hoặc sử dụng quảng cáo Zalo
Page tiếp cận thêm nhiều khách hàng tiềm năng hơn.
-

Youtube Marketing
Lợi thế của Youtube đó chính là một trong các cộng đồng chia sẻ video, nội

dung trực tuyến lớn nhất trên thế giới. Tại Việt Nam, số lượng truy cập Youtube
hàng tháng chỉ đứng sau Google và Facebook. Đây chính là mơi trường hiệu quả để
thúc đẩy bán hàng và quảng bá thương hiệu. Tuy nhiên để làm được điều này, bạn
cần lựa chọn kênh Youtube phù hợp với thương hiệu, sản phẩm/dịch vụ hoặc ngành
nghề kinh doanh. Tuy nhiên điều quan trọng nhất là phải xây dựng được các video
trực tiếp hoặc gián tiếp liên quan đến sản phẩm/dịch vụ hoặc thương hiệu đang kinh
doanh được đầu tư chuyên nghiệp, nội dung thu hút, bắt kịp xu hướng, độc đáo và
có sức lan tỏa tỏa. Cùng với đó là tiêu đề, mơ tả kích thích người xem và tối ưu hóa
cho SEO đồng thời tăng cường tương tác bình luận với người quan tâm đến video
doanh nghiệp của bạn.