Tiết 63: Đọc thêm: Sài Gòn tôi yêu

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (190.78 KB, 7 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

Ngày soạn: ...
Ngày giảng: 7B...

Tiết 63
Văn bản (Đọc thêm)

SÀI GỊN TƠI U

(Minh Hương)

I. Mục tiêu

1. Kiến thức:

- Những nét đẹp riêng của thành phố Sài Gịn: thiên nhiên, khí hậu, cảnh
quan và phong cách con người.

- Nghệ thuật biểu cảm nồng nhiệt, chân thành của tác giả.
2. Kĩ năng:

- KNBH: Đọc hiểu văn bản tùy bút có sử dụng các yếu tố miểu tả và biểu
cảm..Biểu hiện tình cảm, cảm xúc về một sự việc qua những biểu hiện cụ thể.
- KNS: tự nhận thức được vẻ đẹp của Sài Gịn thơng qua văn bản; giao tiếp,
phản hồi/ lắng nghe tích cực ,trình bày suy nghĩ, ý tưởng của bản thân về việc cảm
nhận vẻ đẹp của Sài Gòn.

3. Thái độ:

- Giáo dục học sinh lòng yêu quê hương đất nước.

- Giáo dục đạo đức: Tình yêu, niềm tự hào về quê hương, đất nước tươi đẹp:
phong vị, nét đẹp văn hóa và lối sống của người Việt Nam; cảnh sắc thiên nhiên và

con người của mỗi miền q. Tơn trọng, có trách nhiệm bảo tồn những giá trị
truyền thống.

4. Phát triển năng lực: rèn HS năng lực tự học (thực hiện soạn bài ở nhà có chất
lượng, Lựa chọn các nguồn tài liệu có liên quan ở sách tham khảo, internet, hình
thành cách ghi nhớ kiến thức, ghi nhớ được bài giảng của GV theo các kiến thức
đã học), năng lực giải quyết vấn đề (phát hiện và phân tích được vẻ đẹp của tác
phẩm văn chương ), năng lực sáng tạo ( có hửng thú, chủ động nêu ý kiến về giá
trị của tác phẩm), năng lực sử dụng ngơn ngữ khi nói, khi tạo lập đoạn văn; năng
lực hợp tác khi thực hiện nhiệm vụ được giao trong nhóm; năng lực giao tiếp trong
việc lắng nghe tích cực, thể hiện sự tự tin chủ động trong việc chiếm lĩnh kiến thức
bài học.Năng lực thẩm mĩ khi khám phá vẻ đẹp của tác phẩm

*Tích hợp:

-Tích hợp Giáo dục đạo đức
II. Chuẩn bị

- GV: nghiên cứu chuẩn kiến thức, SGK, soạn bài, TLTK, tranh ảnh, hiểu biết về
Sài Gòn, máy chiếu

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

- Phát vấn câu hỏi, đọc diễn cảm, nêu vấn đề, thuyết trình, nhóm, KT động não
IV. Tiến trình giờ dạy và giáo dục

1- ổn định tổ chức (1’)
2- Kiểm tra bài cũ (4’)

? Qua bài viết: Một thứ quà của lúa non Cốm, em hãy cho biết, tg có những
cảm nghĩ ntn về nguồn gốc, vẻ đẹp, giá trị và về sự thưởng thức cốm ?

3- Bài mới (36’)

Hoạt động 1: Khởi động (1’):

- Mục tiêu: đặt vấn đề tiếp cận bài học.
- Hình thức: hoạt động cá nhân.

- Kĩ thuật, PP:thuyết trình. 
GV hỏi HS

? Em biết gì về thành phố Sài Gịn
- HS trình bày, bổ sung

- trình chiếu hình ảnh về thành phố Sài Gòn và giới thiệu
“Ai đi Nam Bộ....rực rỡ trên vàng”

Sài Gòn là thành phổ lịch sử hơn 300 năm. Từ 4/1975 được đổi tên là TPHCM. Hiện
nay là trung tâm KT và có số dân đơng nhất cả nước.Thành phố Hồ Chí Minh ngày nay –
Sài Gòn trước kia đã trải qua bao thăng trầm, biến đổi và ngày càng lớn mạnh trở thành
một đô thị lớn nhất. Để hiểu một phần nét đặc trưng của Sài Gịn chúng ta hãy tìm hiểu
bài tùy bút “Sài Gịn tơi u”

Hoạt động của thầy và trị Nội dung cần đạt
Hoạt động 2(5’)

- Mục tiêu: học sinh nắm được những hiểu biết cơ bản về
tác giả, tác phẩm.

- Phương pháp: vấn đáp thuyết trình.
- Kĩ thuật: đặt câu hỏi.

- Hình thức: cá nhân/lớp

I. Giới thiệu chung:
a. Cảm nghĩ về nguồn gốc của Cốm

=> Cốm được kết tinh từ hương trời, sữa lúa, từ tinh tuý của thiên nhiên, từ tâm
hồn con người.

b. Cảm nghĩ về vẻ đẹp và giá trị của Cốm

-> Cốm mang giá trị tinh thần, giá trị văn hóa nên phải trân trọng giữ gìn và tự
hào về truyền thống văn hóa đó

c. Cảm nghĩ về sự thưởng thức cốm

- ăn cốm phải ăn từng chút ít, thong thả và ngẫm nghĩ

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

- Cách thức tiến hành:

?) Em hiểu biết những gì về tác giả?

HS phát biểu – GV trình chiếu chân dung tác giả, bổ
sung thêm

- Quê Quảng Nam, sống ở Sài Gòn trên 50 năm

-> Ghi lại những cảm xúc tinh tế, dí dỏm mà sâu sắc về
Sài Gịn.

?) Nêu vài nét về tác phẩm?

- “Nhớ Sài Gòn” là tập thơ nhân dịp kỉ niệm 300 năm
Sài Gòn (xuất bản 1994)

Hoạt động 3(25’)

- Mục tiêu: hướng dẫn học sinh đọc và tìm hiểu giá trị
của văn bản

- Phương pháp:vấn đáp, thyết trình, đọc diễn cảm, nêu
vấn đề, PT, giảng bình.

- Hình thức tổ chức: dạy học cá nhân/ TLN
- Kĩ thuật: đặt câu hỏi

- Cách thức tiến hành:

* GV nêu yêu cầu đọc: giọng tha thiết, sôi nổi
- GV đọc một đoạn, gọi HS đọc nối tiếp

? Hs giải thích 1 vài từ khó trong Sgk

1. Tác giả

- Minh Hương quê Quảng
Nam, là nhà văn thiên về
bút kí

2. Tác phẩm

- Là bút kí in trong tập
“Nhớ Sài Gòn” (1994)

II. Đọc – hiểu văn bản
1. Đọc - tìm hiểu chú 
thích

?) Nêu bố cục của bài văn? Nội dung từng phần?
- 3 đoạn: Từ đầu -> họ hàng: ấn tượng chung về SG,
Ty của tg với TP ấy

Tiếp -> hơn 5 triệu: Cảm nhận và bình luận về phong
cách con người SG.

Cịn lại: Khẳng định tình u của tác giả với SG.
? Thể loại ?

– Tuỳ bút – GV giới thiệu về thể tùy bút
HS đọc phần 1

?) Hình ảnh nào ghi nhận về vẻ đẹp Sài Gịn là sức
sống của một đơ thị trẻ? Nghệ thuật? Tác dụng?

+ Ca ngợi vẻ đẹp đặc trưng của Sài Gịn

- Sài Gịn vẫn trẻ... tơi thì đương già -> So sánh phạm
trù vô hạn với phạm trù hữu hạn

- 300 năm so sánh với ngàn năm tuổi -> So sánh lịch sử

2. Bố cục- thể loại: 
- 3 phần

– Tuỳ bút
3. Phân tích

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

hình thành và phát triển->Khẳng định: cái đơ thị này
cịn xn chán

- Sài Gịn cứ trẻ hoài... đổi thịt -> Sức sống của thành
phố

?) Nhận xét gì về cách tạo hình ảnh và tác dụng của 
phép so sánh “Sài Gịn cứ trẻ hồi...”

- Cách tạo hình ảnh :

+ So sánh: Sài Gịn trẻ như cây tơ đương độ nõn nà
+ Tính từ: nõn nà

+ Thành ngữ: thay da đổi thịt...

-> Tác dụng: thể hiện một cách gợi cảm sức trẻ Sài Gòn
và cái nhìn tin yêu tự hào về thành phố Sài Gòn

GV chuyển ý: Sự phát triển và tình cảm của tác giả ở
đoạn 2 phong phú hơn, tinh tế hơn và nồng nàn hơn

được bắt đầu bằng hình ảnh so sánh rất táo bạo.

?) Nét đẹp thứ 2 của Sài Gòn được nhắc đến là gì?
Nhận xét về cách miêu tả này?

- T.nhiên, k.hậu nhiều nắng “nắng sớm ngọt ngào
nhiều mưa bất chợt “ cây mưa...
nhiều “chiều lộng gió nhớ thương
khí hậu thay đổi nhanh

-> Kết hợp miêu tả với biểu hiện cảm xúc (Tôi yêu nắng
sớm...) -> Câu văn có hồn, gợi cảm xúc cho người đọc.
? Em có nhận xét chung ntn về thời tiết, khí hậu SG?
- Cả năm nóng, hầu như ko có mùa đơng, nắng mưa thất
thường đột ngột. (Nắng nhiều, nắng vàng ươm)

?) Sau nét đặc trưng về khí hậu SG, tác giả cho em
hiểu thêm nét đáng quý nào trong cuộc sống ở SG?
- Cuộc sống hòa hợp của mọi người SG.

? Vì sao ở đây chỉ tồn người Sài Gịn, mặc dù ko ít
người gốc Bắc, Trung, Nam, Hoa...?

- Vì SG cởi mở, dễ dàng mến khách, dễ hoà hợp với mọi
người. Sài Gòn nơi hội tụ và hòa hợp của 4 phương
khơng phân biệt nguồn gốc.

GV: Đó là cách nhìn nhận rất riêng, là điểm tựa để tác
giả khái quát “Sài Gòn bao giờ cũng dang 2 cánh tay mở
rộng mà đón nhiều người từ trăm nẻo đất nước kéo

- So sánh đa dạng nhằm
tô đậm sự trẻ trung, sung
mãn của Sài Gịn.

- Thiên nhiên khí hậu Sài
Gịn nắng; mưa thất
thường đột ngột.

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

đến”.

?) Tại sao tác giả lại có thể miêu tả và bình luận một
cách cụ thể tự tin như thế?

- Tác giả sống gắn bó lâu năm với Sài Gòn
- Tác giả coi Sài Gòn như quê hương mình

?) Qua những ghi nhận của tác giả mang lại cho em
những hiểu biết mới mẻ nào về Sài Gòn?

?) Phong cách người Sài Gòn được đánh giá như thế
nào? Em có nhận xét gì về phong cách rất riêng đó?
- Ăn nói tự nhiên, dễ dãi

- ít dàn dựng, tính tốn Cởi mở, ngay thẳng, tốt
bụng

- Chân thành, bộc trực

? Với phong cánh con gái SG, em chú ý đến điều gì

trong hình ảnh của họ ?

- Nón vải trắng, áo bà ba trắng, dáng đi khoẻ khoắn,
cười thiệt tình, tươi tắn... Khi gặp người lớn cúi đầu,
chắp 2 tay lại và xá (vái)

=> Đó là cái đẹp khoẻ khoắn, giản dị trong cách ăn mặc;
Cái đẹp trong cách chào hỏi, ứng xử.

- Dám dấn thân vào nguy hiểm, dám hy sinh cả tính
mạng (từ ’45 -> ’75) để giành độc lập tự do, thống nhất
đất nước.

? Đoạn văn tiếp theo tg nói tới SG: ít chim, nhiều
người, qua đó em có suy nghĩ gì về vấn đề này ?

- HS HĐN:

- Cần bảo vệ môi trường, bảo vệ SG mảnh đất lành...
- Nhưng SG vẫn luân rộng mở chào đón mọi người tứ
xứ.

- Thể hiện Ty tha thiết của tg với SG.

? Qua 1 loạt những phân tích trên, em nhận xét
chung ntn về TP SG ?

- Sài Gòn là thành phố trẻ, đầy sức sống với cư dân hòa
hợp thiên nhiên tươi đẹp và phong phú

- Phong cách người Sài
Gòn: tự nhiên, bộc trực,
chân thành.

=> Sài Gòn là thành phố
trẻ, đầy sức sống với cư
dân hòa hợp, thiên nhiên
tươi đẹp và phong phú.

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

?) Tác giả thể hiện tình yêu Sài Gịn của mình bằng
cách nào? Nghệ thuật? Tác dụng?

- Tơi u Sài Gịn da diết...

- Vậy đó mà tơi u SG... Động từ “yêu” 5 lần
=>SG có nhiều điểm đáng u -> Tình u dồi dào,
chân thật

?) Nhận xét đánh giá về tình yêu Sài Gịn ở 4 câu kết
- Tơi u Sài Gịn... và yêu cả con người...

- Thương mến bao nhiêu, tôi ước mọi người...
? Tg yêu SG = những tình cảm nào ?

- Tg yêu SG = tình cảm chân thành, nồng hậu, = sự gắn
bó lâu bền, sự cảm nhận tinh tế.

*GV: 4 câu kết trở về với âm điệu nhẹ nhàng, truyền
cảm. Những từ biểu cảm dùng với tần số dồn dập thể
hiện cảm xúc mạnh hơn, đằm thắm hơn. Đúng là một

mối tình bền bỉ, dai dẳng khơng bút nào tả xiết giống
như Eren – bua nói “lịng u nước, yêu làng quê trở
nên lòng yêu Tổ quốc”

?) Nhận xét về sức hấp dẫn của văn bản
- Hs thảo luận nhóm – trình bày - GV khái qt
- Nhóm 1: nội dung- ý nghĩa.

- Nhóm 2: Nghệ thuật.
- HS đọc ghi nhớ

Hoạt động 5(5’)

- Mục tiêu: học sinh thực hành kiến thức đã học.
- Phương pháp: cặp đôi chia sẻ

- Hình thức tổ chức: dạy học cá nhân
- Kĩ thuật: đặt câu hỏi.

- Cách thức tiến hành:
*Tích hợp GD đạo đức (4’)

? từ văn bản, em có thể giới thiệu và bày tỏ tình cảm
của mình về Sài Gịn

- Tác giả yêu Sài Gịn
bằng tình cảm chân
thành, nồng hậu, bằngsự
gắn bó lâu bền, sự cảm
nhận tinh tế. Đó là tình

u dồi dào, đằm thắm,
da diết.

4.Tổng kết:

4.1 nội dung - ý nghĩa:
văn bản là lời bày tỏ tình
yêu tha thiết, bền chặt
của tác giả đối với TPSG.
4.2 Nghệ thuật;

- Tạo bố cục văn bản theo
mạch cảm xúc về thành
phố Sài Gòn.

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

HS xung phong bày tỏ - lắng nghe bạn, bổ sung
GV nhận xét

4. Củng cố (2’) :

Sử dụng KT hỏi chuyên gia

3 HS xung phong lên bảng. GV cung hS hỏi 6 câu liên quan đến văn bản,
bạn nào trả lời nhiều câu nhất là chuyên gia

5. Hướng dẫn về nhà (2’)

- Nhớ những nét đẹp riêng của thành phố Sài Gịn: thiên nhiên, khí hậu, cảnh quan
và phong cách con người.Nghệ thuật biểu cảm nồng nhiệt, chân thành của tác giả.
- tự tìm hiểu thêm về các đặc điểm thiên nhiên, cuộc sống, kiến trúc, phong cách

con người 3 thành phố tiêu biểu cho 3 miền: Sài Gòn- Huế - Hà Nội

- Viết bài văn ngắn biểu cảm nét riêng độc đáo ở quê hương em.

- Soạn Ôn tập văn biểu cảm, các văn bản đã học từ đầu năm – tiết sau trả bài TLV
- Văn học

V. Rút kinh nghiệm

...………...
...………...
...………...
...………...
...………...

- Mục tiêu: củng cố kiến thức đã học, học sinh tự đánh giá về mức độ đạt
được những mục tiêu của bài học.

</div>