Một số giải pháp giúp trẻ 3 4 tuổi có kĩ năng tự phục vụ cho bản thân ở trường mầm non nguyệt ấn, huyện ngọc lặc

MỤC LỤC
STT
1
1.1
1.2
1.3
1.4
2
2.1
2.2

NỘI DUNG

Mở đầu
Lý do chọn đề tài
Mục đích nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu
Phương pháp nghiên cứu
Nội dung của sáng kiến kinh nghiệm
Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm
Thực trạng của vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh
nghiệm.
2.2.1 Thuận lợi
2.2.2 Khó khăn
2.2.3 Kết quả thực trạng
2.3 Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề
2.3.1 Giải pháp 1 : Cô giáo phải luôn là tấm gương sáng để trẻ
noi theo, khuyến khích và khen ngợi trẻ .
2.3.2 Giải pháp 2 : Hướng dẫn và rèn luyện cho trẻ những kĩ
năng tự phục vụ cần thiết
2.3.3 Giải pháp 3 : Dạy trẻ các kĩ năng tự phục vụ qua các hoạt

động trong ngày ở lớp và qua hoạt động trải nghiệm.
2.3.4 Giải pháp 4 : Phối hợp giữa giáo viên và phụ huynh.
2.4 Hiệu quả một số giải pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có kĩ năng tự
phục vụ cho bản thân ở trường mầm non Nguyệt Ấn, Huyện
Ngọc lặc
3
Kết luận và kiến nghị
3.1 Kết luận:
3.2 Kiến nghị

TRANG
1
1 -> 2
2
2
2
3
3 -> 4
4
4
4 -> 5
5
6
6 -> 7
7 -> 9
9 -> 11
12- > 13
13->14
15
15

15


2

1. Mở đầu
1.1. Lí do chọn đề tài
Trẻ em hơm nay, thế giới ngày mai, là niềm tin hạnh phúc, là niềm tự hào
của mỗi gia đình, của đất nước . Trẻ thơ thật hồn nhiên, thơ ngây trong sáng, là
những mầm non tương lai của đất nước , Đất nước có giàu mạnh, phồn vinh hay
khơng là nhờ vào thế hệ trẻ. Chính vì vậy phải chăm sóc giáo dục trẻ thật tốt
ngay từ khi trẻ ở độ tuổi mầm non. Ở lứa tuổi này tâm hồn trẻ rất thơ ngây hồn
nhiên như trang giấy trắng, mọi hoạt động và vui chơi trong q trình chăm sóc
giáo dục trẻ ở trường mầm non đều đem lại cho trẻ những điều kỳ lạ, thần tiên.
Người giáo viên mầm non ngoài việc hướng dẫn cho trẻ vui chơi, cho ăn,
cho ngủ, giáo dục trẻ trở thành những đứa con ngoan, lễ phép thôi chưa đủ mà
người giáo viên phải trang bị cho trẻ những kiến thức ban đầu, đặc biệt là rèn kĩ
năng tự phục vụ cho trẻ mầm non đã và đang là một nhiệm vụ không thiếu trong
công tác giáo dục mầm non, vấn đề này là vấn đề then chốt, là nền móng để phát
huy tối đa hiệu quả giáo dục. Việc rèn kĩ năng tự phục vụ cho trẻ ngay từ khi cịn
nhỏ là vơ cùng quan trọng trong sự nghiệp giáo dục nhằm hình thành phát triển
nhân cách toàn diện cho trẻ.
Rèn kĩ năng tự phục vụ cho trẻ là giáo dục cách sống tích cực, xây dựng
những hành vi lành mạnh và thay đổi những hành vi, thói quen tiêu cực giúp trẻ
có được những nhận thức, kiến thức, hành vi, thái độ và kĩ năng thích hợp.
Chính trường mầm non và gia đình là môi trường rèn luyện tốt nhất, giáo viên
mầm non và cha mẹ là những người hướng dẫn tốt nhất cho trẻ.
Đối với trẻ mầm non nói chung và đối với trẻ 3-4 tuổi nói riêng khả năng
tiếp thu, nhận thức của trẻ còn nhiều hạn chế, trẻ dễ nhớ mau quên và hay hành
động theo ý muốn. Vì vậy để hình thành những kĩ năng tự phục vụ cho trẻ chỉ là

những bước đầu giúp trẻ các kĩ năng như: Biết về bản thân mình, mạnh dạn tự
tin, kĩ năng giao tiếp, kĩ năng tự phục vụ bản thân, biết hợp tác chơi với các bạn,
kĩ năng thích nghi với môi trường, với cuộc sống thế giới xung quanh cho trẻ thì
cơ giáo chính là người giữ vai trị và nhiệm vụ quan trọng cũng như bước đầu
giúp trẻ có kĩ năng, cô giáo cần nhẹ nhàng, linh hoạt, sáng tạo, lồng ghép các
hoạt động để truyền thụ các kĩ năng cho trẻ.
Bên cạnh đó mỗi một đứa trẻ ngay từ khi ra đời đã là một cá thể độc lập,
có cá tính và những mong muốn độc lập của riêng mình “Bố mẹ sinh con trời
sinh tính”. Gia đình và giáo viên phải khéo léo việc áp dụng các biện pháp giáo
dục trẻ phù hợp với mục tiêu giảng dạy địi hỏi phải có sự linh hoạt và mềm dẻo
phù hợp với khả năng cũng như hứng thú của trẻ. Đó là cốt trong giáo dục để trẻ
có được kĩ năng và thói quen tự phục vụ tốt. Vì vậy ngồi việc nâng cao tính tự
giác, tự lập, trẻ còn tạo dựng được tinh thần tập thể biết quan tâm giúp đỡ những
người xung quanh. Đó có thể là những hành động nhỏ trẻ có thể hỗ trợ bạn bè
trong giờ học hay giờ hoạt động vui chơi, tạo điều kiện để trẻ học những kĩ năng
sống vì những trải nghiệm sẽ giúp trẻ thích ứng nhanh với mơi trường xung
quanh, phát triển tính nhanh nhẹn, khả năng tư duy, ý thức tự giác và tinh thần
tập thể.


3

Nhưng hiện nay có gia đình là cơng chức nên chỉ sinh 1-2 con cha mẹ
thường nuông chiều, bao bọc con, làm cho trẻ bất cứ việc gì trẻ yêu cầu, nghĩ
rằng làm giúp con là thể hiện tình yêu thương với con, muốn con chỉ cần chuyên
tâm vào ăn, học và chơi, vì nghĩ rằng 3- 4 tuổi con chưa biết làm gì, ơng bà
chiều cháu khơng cho cháu làm…. Có mn vàn lí do như thế nên cha mẹ đã vơ
tình cướp đi của con trẻ rất nhiều những việc mà lẽ ra nó phải là cơng việc và
trách nhiệm của cá nhân con trẻ. Lẽ ra ở thời điểm cần dạy trẻ tính tự lập để làm
nền móng vững chắc cho giai đoạn thiếu niên và thanh niên thì cha mẹ lại khơng

cho trẻ làm nên trẻ thường ỷ lại dựa dẫm vào người lớn, đặc biệt là hầu hết trẻ
khơng có vốn kĩ năng tự phục vụ
Trên thực tế lớp 3-4 tuổi B do tôi chủ nhiệm, qua thời gian được tiếp xúc
với trẻ, tôi thấy một số trẻ không qua độ tuổi nhà trẻ nên còn hạn chế rất nhiều
về kĩ năng tự phụ vụ, nhiều trẻ nhút nhát, chưa mạnh dạn tự tin, chưa có khả
năng thói quen tự phục vụ như :Tự cất đồ dùng cá nhân đúng nơi quy định, tự
rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh, tự rửa mặt...., trong khi
tham gia các hoạt động chưa biết đoàn kết, hợp tác với bạn. Vậy làm thế nào để
rèn kĩ năng tự phục vụ cho trẻ có hiệu quả và giúp trẻ phát triển tồn diện về mọi
mặt, đó là một câu hỏi ln đặt ra cho tôi. Từ những trăn trở, suy nghĩ trên tôi đã
mạnh dạn lựa chọn đề tài “Một số giải pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có kĩ năng tự
phục vụ cho bản thân ở trường mầm non Nguyệt Ấn, huyện Ngọc Lặc” để
nghiên cứu nhằm nâng cao chất lượng ki năng tự phục vụ cho trẻ nói riêng và
chất lượng giáo dục trẻ tồn diện nói chung.
1.2. Mục đích nghiên cứu
Nhằm đưa ra “Một số giải pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có kĩ năng tự phục vụ
cho bản thân ở trường mầm non Nguyệt Ấn, huyện Ngọc Lặc” Rèn cho trẻ một
số kĩ năng và thói tự phục vụ như: Biết cất đồ dùng cá nhân vào đúng nơi quy
định, tự rửa tay, rửa mặt trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh, tự mình cầm thìa xúc
cơm ăn, tự lấy và cất đồ dùng, đồ chơi vào nơi quy định. Thơng qua đó giúp trẻ
hình thành thói quen và kĩ năng tự phục vụ cho bản thân ngày một tốt hơn.
1.3. Đối tượng nghiên cứu
“Một số giải pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có kĩ năng tự phục vụ cho bản thân ở
trường mầm non Nguyệt Ấn, huyện Ngọc Lặc”
1.4. Phương pháp nghiên cứu
Nhóm phương pháp nghiên cứu, xây dựng cơ sở lý thuyết:
Thu thập, phân tích, tổng hợp các tài liệu lý luận về đặc điểm phát triển
tâm lý của trẻ 3-4 tuổi qua các tài liệu, sách báo, vai trò của giáo dục kĩ năng sống
với sự phát triển của trẻ.
Phương pháp điều tra khảo sát thực tế, thu thập thơng tin: Khảo sát tình

hình thực tế trên trẻ, các biện pháp đã tác động trên trẻ, kết quả đạt được, những
tồn tại, hạn chế và nguyên nhân để từ đó lựa chọn các biện pháp phù hợp.
Phương pháp thống kê, thực nghiệm, xử lý số liệu: Lựa chọn các biện
pháp phù hợp và áp dụng vào thực tế. Đánh giá kết quả đạt được và so sánh kết
quả trước và sau khi áp dụng biện pháp.


4

2. Nội dung của sáng kiến kinh nghiệm
2.1. Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm
Tiến sĩ Nguyễn Thu Cúc, chuyên gia tư vấn của ABS training cho biết:
“Kĩ năng sống, kĩ năng tự phục vụ không phải là những gì quá cao siêu, phức
tạp”.[1] Việc giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ em bao gồm những nội dung
hết sức đơn giản, gần gũi với trẻ em, là những kiến thức tối thiểu để các em có
thể tự lập.
Chúng ta có thể hiểu tự phục vụ bản thân là một trong những kĩ năng quan
trọng thúc đẩy trẻ hồn thiện mình một cách tốt nhất. Là cơ hội vàng giúp trẻ
nhanh chóng khơn lớn và trưởng thành trong cuộc sống. Được xem là một trong
những kĩ năng tự phục vụ rất cần thiết mà bố mẹ nên dạy và giáo dục con ngay
từ khi còn nhỏ. Kĩ năng tự phục vụ bản thân bao gồm cả thể chất và tinh thần, từ
những việc làm đơn giản đến phức tạp, để hình thành những thói quen và lối
sống tốt đẹp cho trẻ. Khi nói về tầm quan trọng của kĩ năng sống, kĩ năng tự
phục vụ bản thân đối với trẻ Thạc sĩ Nguyễn Thị Thu Hà viện khoa học giáo dục
Việt Nam có viết ”Đứa trẻ trở thành cá thể độc lập, tự chủ, sống khỏe, sống tốt
và thành cơng trong tương lai thì ngay từ nhỏ cần giáo dục cho trẻ các kĩ năng
sống, kĩ năng tự phục vụ, đó có thể coi như chìa khóa cho sự sống còn và phát
triển của con người”[2]
Với trẻ mầm non nói chung, trẻ mẫu giáo 3-4 tuổi nói riêng thì đây là giai
đoạn hết sức quan trọng” Khủng hoảng tuổi lên 3” giai đoạn này trẻ có những

thay đổi lớn về tâm sinh lí, trẻ bướng bỉnh, nghịch ngợm và có tính tị mị, thích
tự làm và thích thể hiện bản thân.
Tập những kĩ năng và thói quen tự phục vụ, là từng bước hình thành kĩ
năng sống cho trẻ. Đây là một trong những nhiệm vụ trọng tâm cần được đưa lên
hàng đầu trong chăm sóc, ni dưỡng giáo dục trẻ. Mỗi đứa trẻ khi được sinh ra
mang theo ước mơ và hy vọng của cha mẹ và người thân mong mỏi chờ đợi ở
đứa con của mình trong tương lai đó là con mình sẽ trở thành một người con
ngoan, có tính tự lập, biết quan tâm chia sẻ công việc với người thân... Một số
dấu hiệu đáng tin cậy của trẻ bắt đầu hình thành tính tự lập đó là nhu cầu tự
khẳng định mình. Trẻ muốn tự mình làm một số cơng việc trong sinh hoạt hàng
ngày. Giáo dục tính tự lập cho trẻ từ khi cịn bé khơng những tạo ra cho trẻ khả
năng tự lập trong sinh hoạt hàng ngày mà còn là một trong những điều kiện quan
trọng để hình thành sự tự tin, năng động, sáng tạo làm cơ sở hình thành các kĩ
năng sống sau này.
Đối với giáo viên đa số đã nhận thức đầy đủ và có thái độ đúng đắn trong
giáo dục tính tự lập cho trẻ ở tuổi lên 3, nhưng hướng dẫn trẻ hoạt động để hình
thành tính tự phục vụ cho trẻ là rất hạn chế. Nguyên nhân là do người giáo viên
cho rằng trẻ cịn q nhỏ để rèn tính tự lập bên cạnh đó điều quan trong là cơ
giáo ngại khó, sợ tốn thời gian vì trẻ thực hiện chậm chạp, vụng về và cơ giáo có
tư tưởng làm cho xong.
Vì vậy để hình thành và phát triển tính tự phục vụ cho trẻ nói chung và trẻ
mẫu giáo bé nói riêng giáo viên mầm non cần phải phối kết hợp với cha mẹ có
những biện pháp giáo dục phù hợp phát huy khả năng tự phục vụ làm cơ sở cho


5

sự hình thành nhân cách cho trẻ sau này.Trẻ 3-4 tuổi nhiều người cho rằng rất
khó khăn nhưng thực tế dạy trẻ có thói quen và kĩ năng tự phục vụ là dạy những
thói quen sinh hoạt rất thường ngày trong giao tiếp và ứng sử của trẻ đối với bản

thân và những người xung quanh. Nắm bắt được rõ tâm sinh lý của lứa tuổi,
người giáo viên sẽ dễ dàng hiểu trẻ, lựa chọn nội dung, phương pháp, hình
thành, tổ chức các hoạt động chăm sóc, ni dưỡng, giáo dục phù hợp nhằm
nâng cao chất lượng toàn diên cho trẻ.
2.2. Thực trạng của vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm.
2.2.1.Thuận lợi
Đối với nhà trường: Trường mầm non Nguyệt Ấn là trường đạt chuẩn quốc
gia mức độ I và kiểm định chất lượng mức độ 2 vào năm 2020, trường nằm tại
trung tâm xã Nguyệt Ấn, với 2 khu, 1 khu chính và 1 khu lẽ có đầy đủ phòng
học và một số phòng chức năng khang trang, có các khu vườn cổ tích, khu vui
chơi vận động của trẻ, nhà trường luôn làm tốt công tác xã hội hóa giáo dục, đầu
tư mua sắm trang thiết bị, đồ dùng, đồ chơi để phục vụ chăm sóc, nuôi dưỡng và
giáo dục trẻ.
Ban giám hiệu nhà trường luôn quan tâm chỉ đạo giáo viên trong trường
thực hiện tốt kế hoạch chăm sóc giáo dục trẻ, động viên sự sáng tạo của giáo
viên, khích lệ giáo viên đổi mới ứng dụng công nghệ thông tin vào các hoạt
động chăm sóc giáo dục trẻ.
Đối với giáo viên: Bản thân tơi là một giáo viên có trình độ trên chuẩn, u
nghề mến trẻ, luôn học hỏi đồng nghiệp, nghiên cứu tài liệu sách báo, các tập
san của bậc học mầm non, được dự giờ tiếp thu và tích lũy kinh nghiệm, nắm bắt
kịp thời các hình thức giáo dục mầm non mới áp dụng vào dạy cho trẻ. Làm đồ
dùng đồ chơi phục vụ cho dạy và học đầy đủ
Đối với Phụ huynh: Phụ huynh ln nhiệt tình đưa đón con và thường
xuyên trao đổi với giáo viên, phối hợp chặt chẽ việc chăm sóc ni dưỡng, giáo
dục trẻ giữa gia đình và giáo viên chủ nhiệm, ủng hộ các hoạt động do nhà
trường và lớp tổ chức.
Đối với học sinh: Lớp có 32 cháu đi học chun cần ln đạt trên 95%, Trẻ
đến trường được hoạt động trong môi trường giáo dục phù hợp với đặc điểm và
khả năng nhận thức của trẻ trong độ tuổi. Căn cứ vào tài liệu hướng dẫn tổ chức
thực hiện chương trình giáo dục mầm non mẫu giáo 3-4 tuổi.(Theo Thông tư

28/2016/TT-BGDĐT ngày 30/12/2016 sửa đổi bổ sung một số nội dung của
chương trình Giáo dục mầm non) về sự phát triển thể chất, nhận thức, ngơn ngữ,
tình cảm, kĩ năng xã hội, khả năng thẩm mỹ của trẻ
2.2.2. Khó khăn:
Tuy những thuận lợi là cơ bản nhưng trong chăm sóc ni dưỡng, giáo dục
trẻ ở lớp tơi phụ trách vẫn cịn gặp một số khó khăn:
Đối với giáo viên: việc lựa chọn lồng ghép rèn các kỹ năng đưa vào các
chủ đề dạy còn chưa linh hoạt.
Đối với phụ huynh: Mặc dù rất quan tâm đến con nhưng đa số phụ huynh
lại đi làm kinh tế xa nhà nên ít có thời gian dành cho con, phần lớn đều nhờ cậy


6

ơng bà và cơ giáo, vì vậy việc thống nhất quan điểm, biện pháp chăm sóc giáo
dục trẻ giữa giáo viên và phụ huynh cịn gặp nhiều khó khăn.
Nhận thức của phụ huynh chưa đồng đều về kiến thức rèn kĩ năng tự phục
vụ cho trẻ, một số còn nặng giáo dục theo quan điểm truyền thống và còn chiều
chuộng, bao bọc con, làm hộ trẻ.
Đối với học sinh: Có một số trẻ mới ra lớp lần đầu nên chưa có nề nếp, khả
năng nhận thức của trẻ cịn hạn chế, việc tổ chức các hoạt động, tập thể, trò chơi
nhằm hình thành rèn luyện kĩ năng tự phục vụ cho trẻ cịn khó khăn.
100% con em là dân tộc thiểu số, việc giao tiếp bằng Tiếng Việt của trẻ cịn
hạn chế.có một số cháu nói chưa thạo nên cũng gây khó khăn cho các cháu trong
việc thể hiện ý muốn của mình đối với cơ giáo. Nhiều cháu khả năng tự phục vụ
kém, còn rụt rè nhút nhát nên buộc cô giáo phải hết sức gần gũi, nhẹ nhàng mới
có thể gần gũi để hiểu được trẻ. Bên cạnh đó lại cịn có những cháu nghe nhưng
chưa hiểu được các u cầu của cơ, thích tự làm theo ý mình nên cũng gây khó
khăn cho tơi trong việc rèn kĩ năng tự phục vụ cho các cháu.
2.2.3. Kết quả thực trạng :

Qua quá trình khảo sát về một số “Một số giải pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có kĩ
năng tự phục vụ cho bản thân ở trường mầm non Nguyệt Ấn, huyện Ngọc Lặc”
được tiến hành vào đầu tháng 9 năm học 2020- 2021 với kết quả như sau:

TT

1
2
3
4

Nội dung khảo sát
Trẻ có kỹ năng: Tự cầm ca nước để
uống; Tự xúc cơm ăn không rơi vãi;
Tự cởi mặc quần áo và biết đi dày, dép.
Trẻ có thói quen đi vệ sinh đúng nơi
quy định; Trẻ biết rửa tay bằng xà
phòng.
Trẻ biết tự cất đồ dùng cá nhân vào
đúng nơi qui định
Trẻ có kỹ năng hỗ trợ người khác

Tổng
số trẻ
KS

Khảo sát đầu năm
Đạt
Chưa đạt
Số

Số
%
%
trẻ
trẻ

32

20

62

12

38

32

19

59

13

41

32

21

66

11

34

32

19

59

13

41

Thời gian đầu tôi mới nhận lớp tôi thấy khả năng nhận thức của các cháu
chưa tốt khả năng tự phục vụ cịn hạn chế có nhiều cháu chưa có một số thói
quen và kĩ năng tự phục vụ.
Từ thực trạng trên tôi đã đi sâu tìm hiểu nguyên nhân, tìm hiểu kỹ về đặc
điểm tâm sinh lý của trẻ ở lớp, bàn bạc thỏa thuận với giáo viên cùng phụ trách
lớp với mình đưa ra nội dung kế hoạch một số giải pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có kĩ
năng tự phục vụ cho bản thân ở trường mầm non Nguyệt Ấn, huyện Ngọc Lặc
với những giải pháp cụ thể như sau:


7

2.3. Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề.
2.3.1.Giải pháp 1: Cô giáo phải luôn là tấm gương sáng để trẻ noi theo,

khuyến khích và khen ngợi trẻ kịp thời:
Đối với trẻ mầm non chung và trẻ 3- 4 tuổi nói riêng việc trẻ đến trường
là được “Học mà chơi, chơi mà học” vì thế thơng qua các họat động học tập, vui
chơi, ăn ngủ của trẻ tại trường là chính, thời gian trẻ ở bên cơ còn nhiều hơn thời
gian ở nhà với bố mẹ, mọi nhân cách, tính cách các biểu hiện của cá nhân đều
thể hiện ở trường lớp thơng qua cơ giáo.
Vì vậy mà tơi ln rèn cho mình một tác phong chuẩn mực ở từng lời nói,
từng việc làm, ln thương u gần gũi đúng mực trong giao tiếp với trẻ, luôn
coi trẻ như con của mình, tơn trọng mọi ý kiến của trẻ ln lấy tình cảm mẹ con để giáo dục trẻ, ln tạo cho trẻ sự an tồn tuyệt đối khi ở bên cô. Không
quá nuông chiều cũng không q khó khăn với trẻ, ln tạo bầu khơng khí tâm
lý tốt trong sáng và làm gương cho trẻ từ lời nói, dáng đi, cử chỉ, hành vi khơng
chỉ trong giờ học mà ở mọi lúc mọi nơi vì trẻ có thể bắc chước bất kỳ ở đâu. Tác
phong quần áo tôi luôn chú ý ăn mặc đẹp, lịch sự, cơ tươi trẻ cháu rất thích.
Mặt khác có thể nói: Trẻ dễ trở thành bản sao của cô giáo. Cô nói nhỏ, nhẹ
nhàng trẻ sẽ học theo, cơ nói nhanh, to, ồn ào, trẻ cũng giống cô, cô dịu dàng
hay mạnh bạo, cô vui tươi hay sầu não đều ảnh hưởng đến trẻ.
Tơi đã hứa với trẻ điều gì thì phải thực hiện đúng lời hứa, nếu trẻ có hành
vi hoặc lời nói khơng hay tơi nhẹ nhàng góp ý và khuyến khích trẻ tránh sai
phạm lần sau.
Ngồi ra, ở lứa tuổi này với đặc điểm sinh lý của trẻ phát triển mạnh, trẻ
thích tị mị bắt chước, tơi ln tôn trọng trẻ và hết sức công bằng, sử dụng khen
chê đúng mực. Khen và chê có tác dụng mạnh đến hành vi vâng lời của trẻ, như
không nên khen quá đáng mà chê trách chung chung, nên tôi thường khen trẻ
những gương tốt để trẻ bắt chước.
Ví dụ: Cơ khen những trẻ đi học ngoan, đúng giờ mặc, quần áo, đầu tóc
gọn gàng, sạch đẹp, biết chào cơ khi đến lớp, biết để đồ dùng đúng nơi quy
định.... Ngày hơm sau tơi thấy có nhiều cháu đi học biết chào hỏi cơ, ăn mặc sạch sẽ.
Vì cháu bắt chước bạn để được cơ khen.
Cịn khi chê trẻ khơng chê chung chung nhưng cũng phải tìm cách chê
thật khéo léo không chê trước tập thể lớp mà phải gần gũi ân cần, nhắc nhở, góp

ý riêng với trẻ để trẻ khơng vì xấu hổ mà có ý nghĩ khơng muốn đi học. Tuyệt
đối không chạm tự ái của trẻ hoặc làm trẻ phải sợ hãi lo lắng.
Ví dụ: Khi chê một cháu nghịch trong giờ học, kết thúc giờ học tơi nêu
gương khen một số trẻ ngoan. Cịn những trẻ chưa ngoan tơi chỉ nhắc nhở phê
bình chung chung. Nhưng sau giờ học đó vào hoạt động mọi lúc mọi nơi tôi sẽ
gần gũi nhắc nhở cháu trao đổi với cháu bằng những câu hỏi: Con thấy hôm nay
bạn Bảo Lâm học ngoan khơng? (ngoan ạ) Cịn con ngồi làm gì? Như thế đã
ngoan chưa? (Chưa ngoan ạ). Từ đó tôi dặn trẻ: Bạn Bảo Lâm hôm nay rất
ngoan được cô khen rồi đấy hôm sau con hãy học tập bạn để được cơ khen con
nhé vì trẻ rất thích được cô khen nên bạn nào cũng rất vui.


8

Ví dụ : Khi đến lớp cơ cất đồ dùng cá nhân gọn gàng, ngăn nắp và khi trẻ
đến thấy cô xếp trẻ cũng xếp gọn gàng theo cô .Hoặc trong giờ học hay giờ chơi
khi dạy xong cô cất gọn gàng đồ dùng của cô và nhắc trẻ cất đồ dùng của trẻ
đúng nơi quy định hình thành cho trẻ nề nếp gọn gàng dần dần tạo cho trẻ có
một thói quen tốt làm đâu gọn đó mà khơng cần sự nhắc nhở hay giúp đỡ của
người khác .

Hình ảnh: trẻ cất đồ dùng cá nhân đúng nơi quy định
Tóm lại: Rèn kĩ năng tự phục vụ cho trẻ qua gương của mình địi hỏi mỗi
giáo viên mầm non cần tu dưỡng rèn luyện trở thành một giáo viên mẫu mực từ
lời nói đến cử chỉ, phong cách. Dạy trẻ mầm non là "dạy ăn, dạy nói, dạy gói,
dạy mở" và thực tế bản thân tôi luôn cố gắng học tập rèn luyện hoàn thiện hơn
để thật sự cho trẻ noi theo.
2.3.2.Giải pháp 2: Hướng dẫn và rèn luyện cho trẻ những kĩ năng tự phục vụ
cần thiết
Từ những nhận thức của mình về tầm quan trọng của việc giáo dục tính tự

lập cho trẻ mầm non nói chung và trẻ mẫu giáo 3-4 tuổi nói riêng. Tơi đã có
những định hướng của mình trong cơng việc và có nhiều kết quả tốt trong quá
trình thực hiện nên vào đầu năm học tôi xây dựng kế hoạch cụ thể cho lớp tôi
chuẩn bị đầy đủ nội dung về giáo dục kĩ năng sống cho trẻ đặc biệt là rèn cho trẻ
có thói quen và kĩ năng tự phục vụ trong đó tự phục vụ bản thân là một trong
những kĩ năng quan trọng thúc đẩy trẻ hồn thiện mình một cách tốt nhất. Đây
chính là cơ hội tốt giúp trẻ nhanh chóng khơn lớn và trưởng thành hơn trong
cuộc sống. Được xem là một trong những kĩ năng sống rất cần thiết mà bố, mẹ
nên dạy và giáo dục con trẻ ngay từ khi cịn nhỏ.
Vì vậy tơi hướng dẫn các cháu một số kĩ năng hỗ trợ nhằm giúp trẻ phát
triển hồn thiện và có khả năng thích ứng trong mọi hồn cảnh thực tế. Việc tơi
dạy trẻ biết tự chăm sóc mình là những viên gạch đầu tiên xây dựng tính tự lập,
tự tin và ứng phó với những địi hỏi khác. Nếu trẻ khơng biết đi tất, tự mặc quần
áo … Thì trẻ cũng sẻ khơng biết làm điều đó cho người khác.


9

Ví dụ: Khi trẻ biết sắp xếp đồ dùng cá nhân như gấp quần áo xếp vào tủ
thì sau này khi đi học trẻ dễ dàng áp dụng kĩ năng đó vào việc xếp sách vở, đồ
dùng đi học. Khi đi làm trẻ sẽ biết sắp xếp công việc tốt hơn. Khi đó trẻ sẻ biết
giúp đỡ người bên cạnh mình những việc cần thiết.
Trẻ ở độ tuổi lên 3 phần đa các cháu có thể biết cách chăm sóc bản thân,
chính vì vậy tơi chỉ cần khuyến khích và động viên trẻ trong những buổi học đầu
tiên. Ngay từ những ngày đầu tiên đến trường tôi hướng dẫn trẻ cách tự mặc
quần áo, cất quần áo vào nơi quy định. Cơng việc này tơi ln kiên trì rèn cho
trẻ làm hàng ngày để có thói quen tự lập trong việc chăm sóc bản thân mình.
Ví dụ: Tơi rèn cho trẻ những thói quen và kĩ năng hàng ngày như: Tự
nhặt đồ chơi; tự cởi và mặc quần áo, tự đi giày dép; …
Như chúng ta đã biết trong 2 năm gần đây cả thế giới đang chống chọi với

dịch bệnh covit 19 là một loại virus mới gây bệnh viêm đường hơ hấp cấp ở
người và có sự lây lan rất nhanh từ người sang người, Nếu người bệnh nhiễm
virus không được chữa trị kịp thời dẫn đến suy hơ hấp đa tạng và có nguy cơ tử
vong cao. Virus lây từ người này sang người kia thông qua tiếp xúc với dịch cơ
thể của người bệnh khi: Ho, hắt hơi hay bắt tay có thể khiến người xung quanh
bị phơi nhiễm.
Virus cũng có thể bị lây từ việc ai đó chạm tay vào một vật mà người
bệnh chạm vào, sau đó đưa lên miệng, mũi, mắt họ. Theo tơi “Bàn tay khơng an
tồn” cũng chính là “cơng cụ” khiến virus lây lan từ người này sang người
khác, vì vậy cách chặn đứng con đường virus xâm nhập vào cơ thể bằng việc rửa
tay bằng xà phòng nước sát khuẩn là vô cùng cần thiết. Nhận thức được điều đó
tơi cịn thường xun hướng dẫn trẻ cách vệ sinh cá nhân: Rửa tay bằng nước sát
khuẩn, bằng xà phòng, đeo khẩu trang đúng cách .Vậy Khi nào cần cho trẻ rửa
tay? Để việc rửa tay đạt kết quả cao tôi đặc biệt quan tâm hướng dẫn trẻ rửa tay
bằng xà phòng đúng cách qua 6 bước cụ thể như sau:
Bước 1: Làm ướt hai lòng bàn tay dưới vòi nước. Cho xà phòng vào lòng
bàn tay và xoa đều
Bước 2: Chà lòng bàn tay này lên mu bàn tay và kẽ ngồi các ngón tay
của bàn tay kia và ngược lại.
Bước 3: Chà 2 lòng bàn tay vào nhau, miết mạnh các ngón tay và các kẽ
ngón, móng tay trong vịng ít nhất 20 giây.
Bước 4: Chà mặt ngồi các ngón tay của bàn tay này vào lịng bàn tay kia.
Bước 5: Dùng bàn tay này xoay ngón cái của bàn tay kia và ngược lại.
Bước 6: Tráng sạch tay dưới vịi nước. Lau khơ tay bằng khăn sạch hoặc
khăn sử dụng một lần
Cùng với việc rèn kĩ năng tự phục vụ bản thân cho trẻ tơi cịn rèn kĩ năng
cho trẻ tự xoay sở. Khi gặp phải một vấn đề nào đó, tơi khơng thể thay trẻ giải
quyết vấn đề. Thay vào đó tơi giúp các cháu tìm cách tự giải quyết phù hợp từ
đó trẻ có khả năng tự giải quyết vấn đề. Những việc hàng ngày mà tơi thực hiện
nhằm khuyến khích kĩ năng tự xoay sở của trẻ, giúp trẻ có những kĩ năng sáng

kiến tốt hơn trong cuộc sống sau này.


10

Hình ảnh: Cơ hướng dẫn trẻ tự cởi, và mặc quần áo
Ngồi những kĩ năng tơi tập cho trẻ tơi cịn dạy cho trẻ những thói quen
ứng xử với một phong cách văn minh, lịch sự qua những hoạt động hằng ngày ở
trường như: Thói quen biết xếp hàng khi tập thể dục, khi đi vệ sinh cá nhân (rửa
tay, rửa mặt). Hay thói quen bỏ rác vào thùng. Ngay tại lớp học, tôi đặt thùng rác
ở nơi quy định để trẻ thấy được việc bỏ rác là một thói quen trong lớp cũng như
trong trường. Ở mọi lúc mọi nơi tôi luôn luôn nhắc nhở trẻ vứt rác đúng nơi quy
định.
Nói chung sau nhiều lần tơi rèn các kĩ năng và thói quen tự phục vụ cho
trẻ với nhiều cách khác nhau như trên tơi ln động viên, khích lệ, cổ vũ, kịp
thời khen trẻ khi cháu làm tốt công việc tự phục vụ. Tôi thường xuyên chỉ dẫn
tận tình cho trẻ và sau mỗi lần trẻ tự làm những cô việc vừa sức để phục vụ bản
thân tôi thấy các cháu tự tin và rất hứng thú mỗi khi làm được một việc gì đó
cho mình và cho ngưới khác.
2.3.3. Giải pháp 3: Dạy trẻ các kĩ năng tự phục vụ qua các hoạt động trong
ngày ở lớp và qua hoạt động trải nghiệm.
Như chúng ta đã biết ở trong các hoạt động trong ngày ở lớp hay trong
hoạt động trải nghiệm, tôi cảm thấy những nội dung tích hợp, giáo dục thói quen
và kĩ năng tự phục vụ cho trẻ trên lớp đơi khi cịn hời hợt, chưa có tác dụng
khơi gợi cảm xúc và kích thích mong muốn được thực hiện ở trẻ. Chính vì vậy
tơi đã nghiên cứu tài liệu sưu tầm một số đề tài hay để dạy trẻ có thói quen và kĩ
năng tự phục vụ. Hàng ngày trên lớp tôi luôn gần gũi, trò chuyện với trẻ nhằm
tạo cho trẻ các mối liên hệ chặt chẽ giữa cô và các bạn trong lớp. Hỏi trẻ muốn
nói gì? muốn làm gì? Muốn cùng chơi với ai? Chơi như thế nào? để có thể thấy
trẻ dễ dàng kết bạn khi chơi trong môi trường riêng của trẻ.

+ Thông qua hoạt động học: Hoạt động học là một trong những hoạt động
cơ bản trong trường mầm non, thơng qua hình thức hoạt động trong ngày, giáo
viên cung cấp, hướng dẫn và khắc sâu những kiến thức, kĩ năng cho tất cả các
cháu. Trong hoạt động học tôi thực hiện đúng mục tiêu, mạng nội dung, mạng
hoạt động, kế hoạch tuần, ngày và tổ chức có hiệu quả góp phần thực hiện tốt
nội dung chương trình giáo dục mầm non, phát triển toàn diện trên các mặt nhận


11

thức , thể chất, ngơn ngữ, tình cảm, kĩ năng xã hội và thẩm mĩ, xuất phát từ đặc
điểm, khả năng nhận thức của trẻ theo độ tuổi. Để đạt được mục tiêu giáo dục đề
ra tôi cần phải xác định được mục đích yêu cầu của đề tài các hoạt động để áp
dụng các hình thức nào cho phù hợp với trẻ, Chuẩn bị đồ dùng, đồ chơi có tính
thẩm mĩ cao , hấp dẫn về màu sắc để kích thích tính tị mị ham hiểu biết của trẻ,
thu hút trẻ tham gia vào hoạt động. Trong hoạt động học tôi chọn đề tài, nội
dung phù hợp và thời điểm thích hợp để lồng ghép nội dung rèn kĩ năng tự phục
vụ cho trẻ .
Ví dụ: Tơi kể cho trẻ nghe câu truyện, bài thơ “Không vứt rác ra đường”
“Đi nắng” “Bé tập rửa mặt”.... qua câu truyện, bài thơ đó trẻ có ý thức hơn trong
việc vệ sinh cá nhân hàng ngày của trẻ.
+Thơng qua hoạt động góc: Hoạt động góc có vai trị rất lớn trong việc
rèn kĩ năng tự phục vụ cho trẻ. Bởi trong hoạt động này nó tái tạo lại “Xã hội thu
nhỏ” trẻ được giao tiếp với nhau, được đóng vai, hóa thân vào người lớn. Thời
gian chơi của trẻ chiếm nhiều nhất trong thời gian trẻ ở lớp, là thời gian trẻ được
chơi thoải mái nhất. Trẻ “Học mà chơi - chơi mà học”. Hoạt động góc mang tính
tích hợp cao trong giáo dục trẻ. Hoạt động góc được tổ chức đáp ứng nhu cầu
của trẻ, đồng thời tích hợp nội dung giáo dục, trong đó có nội dung giáo dục kĩ
năng tự phục vụ nên giáo viên lồng ghép giáo dục các kĩ năng tự phục vụ thông
qua nội dung từng trò chơi đặc biệt là các trò chơi phân vai . Trong giờ hoạt

động góc tơi bố trí xắp xếp các góc chơi phù hợp tạo cho trẻ mạnh dạn, tự tin
trong khi chơi.
Ví dụ: Chơi trong khu phân vai ở chủ đề Gia đình. Tơi tạo cho trẻ hứng
thú biết nhập vai chơi, thực hiện những vai chơi như: Tắm cho em bé, mặc quần
áo cho em, cho em ăn, cho em uống nước, dọn giường chiếu cho em ngủ, Sau
khi chơi song trẻ biết cất đồ dùng, đồ chơi đúng nơi qui định. Qua mỗi chủ đề
tôi luôn tìm tịi sưu tầm những mẫu đồ dùng, đồ chơi có liên quan đến chủ đề
nhằm tạo mơi trường cho trẻ hoạt động ở tất cả các góc giúp trẻ húng thú, thích
thú và lơi cuốn trẻ hơn.
+ Thơng qua hoạt động chơi ngoài trời: Hoạt động ngoài trời là một mơi
trường cho trẻ vui vẻ chơi, tìm tịi khám phá thoải mái nhất giúp trẻ hoạt động
sáng tạo để từ đó trẻ thể trải nghiệm lại những kỹ năng của cuộc sống thực tế.
Trong giờ hoạt động ngoài trời tơi cho trẻ khám phá, trải nghiệm thơng qua các
trị chơi đòi hỏi trẻ phải suy nghĩ, giải quyết các vấn đề, thực hành các ý tưởng.
Khi chơi trẻ biết sáng tạo cách chơi và đạt được mục đích chính là trẻ có thói
quen và kĩ năng tự phục vụ.Vì vậy tơi ln tạo tình huống chơi trong chế độ sinh
hoạt hàng ngày của trẻ như: Hàng ngày đến lớp tôi dắt trẻ cùng đi dạo chơi xung
quanh khuôn viên trường, lớp chơi trên sân trường cho trẻ chơi các trị chơi như:
Ví dụ: Chủ đề ”Thế giới thực vật” tơi cho trẻ đi tham quan vườn hoa, cùng
trẻ trị chuyện khám phá về các loại hoa, tôi lồng ghép rèn trẻ kỹ năng lao động,
cho trẻ thực hiện một số công việc nhỏ phù hợp với sức của trẻ như : Tưới cây,
nhổ có cho hoa, nhặt rác bỏ vào thùng rác, Khi trẻ thực hiện tôi luôn quan sát,
hướng dẫn và trò chuyện với trẻ. Các con đang làm gì?Tưới cây để làm gì?
Trồng cây có ích lợi gì? Với hình thức trị chuyện nhẹ nhàng như vậy trẻ hiểu


12

hơn về kĩ năng sống:Trẻ biết quan tâm đến mọi người, mọi vật xung quanh. Trẻ
biết tầm quan trọng của việc mình làm , có ý thức hơn trong cuộc sống. Trẻ

không hái hoa, bẻ cành ngược lại trẻ biết giữ cho mơi trường ln xanh, sạch,
đẹp. Từ đó làm nhiều việc có ích cho xã hội.
+ Thơng qua giờ ăn: Trẻ ở lứa tuổi mầm non rất thích tự làm những cơng
việc vừa sức của mình hiểu được điều này, tơi ln khuyến khích trẻ rèn luyện
trẻ kỹ năng tự phục vụ. Trẻ rất hào hứng khi được giúp cô giáo những việc đơn
giản. Qua bữa ăn trưa tôi có thể dạy cho trẻ biết vệ sinh trước và sau khi ăn, biết
giúp cô chia cơm cho bạn, biết được các hành vi văn minh lịch sự trong khi ăn
như: khơng nói chuyện trong giờ ăn, khơng để cơm rơi vãi ra bàn…..
+ Thông qua giờ ngủ : Trước khi ngủ tôi hướng dẫn trẻ lấy gối, lấy chăn,
khi ngủ thì giữ yên lặng, khi ngủ đậy thì cất gối, cất chăn, chải đầu, dạy cho trẻ
có thói quen lao động tự phục vụ.
Vệ sinh cá nhân. Tôi hướng dẫn trẻ cách mặc quần áo, chải đầu, đi vệ sinh
đúng nơi, xả nước sau khi đi vệ sinh
Thông qua các hoạt động như rửa tay, rửa mặt dạy trẻ biết sử dụng nước
cho phù hợp, tiết kiệm nước, biết vặn vịi nước khơng để nước chảy ra ngồi ...
+ Thông qua các hoạt động trải nghiệm .
Trong các hoạt động trải nghiệm tại nhóm lớp cũng như các buổi hoạt
động trải nghiệm do nhà trường tổ chức trẻ rất phấn khởi khi được tham gia các
hoạt động, được thực hành và trải nghiệm cùng cô. Sau mỗi lần dạy trẻ tôi thấy
các con rất tự tin vào bản thân mình, thích học, thích chơi ở mọi lúc mọi nơi. Tơi
thấy trẻ nhanh nhẹn hơn, có nhiều thói quen tốt như vậy đó là động lực để tơi
kiên trì, rèn luyện cho trẻ nhiều hơn nữa.

Hình ảnh: Trẻ thực hành trải nghiệm làm bánh
Như vậy trong quá trình lồng ghép một số thói quen và kĩ năng tự phục vụ
cho trẻ qua hoạt động trong ngày ở lớp và các hoạt động trải nghiệm tơi thấy trẻ
đã có nhiều thói quen tốt và các kĩ năng cơ bản để phục bản thân mình, biết giúp
đỡ mọi người đặc biệt là cô giáo và các bạn.

13

2.3.4. Giải pháp 4: Phối hợp giữa giáo viên và phụ huynh.
Thói quen và kĩ năng tự phục vụ của trẻ khơng phải ngẫu nhiên mà có, nó
được hình thành trên cơ sở của giáo dục mà trong đó giáo dục gia đình là những
bước đi đầu tiên, quan trọng sau đó mới là mơi trường giáo dục. Cha mẹ phải
biết rằng trước khi trẻ theo học ở bất kì mơi trường giáo dục ngồi xã hội nào thì
mơi trường giáo dục đầu tiên mà trẻ tiếp xúc đó là mơi trường giáo dục gia đình.
Trong mơi trường đó cha mẹ là những người thầy người cơ. Đây chính là sợi dây
thắt chặt tình cảm giữa phụ huynh và nhà trường.
Phụ huynh đóng một vai trị quan trọng nhất khơng thể thiếu trong việc
phối hợp giữa nhà trường và giáo viên trong việc thực hiện tốt cơng tác chăm
sóc giáo dục, trong đó dạy trẻ một số kĩ năng tự phục vụ là một hoạt động thiết
thực giúp trẻ hình thành tồn diện nhân cách và phát triển trí tuệ cho trẻ.
Đối với trẻ mẫu giáo nói chung và trẻ mẫu giáo 3-4 tuổi nói riêng, việc rèn
một số kĩ năng tự phục vụ có một vai trị cực kỳ quan trọng và hết sức cần thiết
đối với người lớn chúng ta, địi hỏi phải có sự phối kết hợp nhịp nhàng, ăn ý
giữa Cơ giáo - Gia đình - Nhà trường bởi vì: Gia đình là cái nơi, là gốc rễ cho
mọi sự phát triển bền vững của mối đứa trẻ, cha mẹ có mẫu mực, con cháu mới
thảo hiền, bố mẹ là tấm gương sáng, là điểm tựa cho các con học tập và noi theo.
Chính vì vậy, việc phối kết hợp với phụ huynh trong việc rèn kĩ năng tự phục vụ
cho trẻ là một giải pháp mang lại hiệu quả giáo dục cao nhất mà bản thân luôn
chú trọng và coi đây là giải pháp trọng tâm, cốt lõi của mọi vấn đề trong quá
trình thực hiện nhiệm vụ dạy học.
Để thực hiện tốt nhiệm vụ này, ngay từ đầu năm học tôi đã lên kế hoạch tổ
chức buổi họp phụ huynh nhằm tuyên truyền về cơng tác chăm sóc giáo dục trẻ
đến từng phụ huynh, bên cạnh đó để có thời gian nắm bắt thêm thông tin, các
đặc điểm của từng cá nhân trẻ đồng thời tôi nêu lên tầm quan trọng trong việc
rèn kĩ năng tự phục vụ cho trẻ để phụ huynh nhận thức được ý nghĩa của vấn đề
nhà trường giáo dục trẻ. Tơi nêu lên những thuận lợi, khó khăn của lớp, qua đó

cùng nhau thảo luận và đi đến thống nhất việc chăm sóc giáo dục đạt kết quả cao
là tiền đề cho trẻ phát triển toàn diện nhân cách trẻ.
Thơng qua các buổi phụ huynh đưa, đón con hằng ngày, hay thông qua
bảng tuyên truyền, tôi trực tiếp và kịp thời thơng báo đến phụ huynh tình hình
học tập, ăn ngủ, sinh hoạt hằng ngày tại lớp của các con để phụ huynh nắm bắt.
Tôi luôn chú trọng kịp thời có những động viên, khuyến khích phụ huynh tích
cực phối hợp tham gia các hoạt động ở lớp cùng cô trong năm học như: Tham
gia cùng cô chuẩn bị đồ dùng, trang điểm cho các con trong những ngày hội,
ngày lễ, hỗ trợ với cô giáo khi tham gia tổ chức cho các con tham gia các hoạt
động trải nghiệm cả về vật chất lẫn tinh thần...
Ngoài ra. hiện nay với công nghệ thông tin thời 4.0, tôi thường xuyên sử
dụng các nhóm Zalo riêng của lớp để phụ huynh tiện trao đổi, liên lạc những vấn
đề chung của lớp, đây là một hình thức liên lại rất hữu ích không chỉ đối với các
phụ huynh hằng ngày đưa đón con đến trường mà ngay cả những phụ huynh đi
làm ăn xa phải gửi con cho ông bà cũng có thể nắm bắt dược tình hình của con


14

em mình., nhất là khi tơi đăng các hình ảnh, video quay các con hoạt động tại
lớp hay được đi trải nghiệm phụ huynh rất đồng tình ủng hộ.
Với những trẻ được bố mẹ chiều chuộng, thường làm hộ trẻ và theo mọi ý
thích của trẻ, chính vì vậy mà khi đến trường trẻ khơng có kĩ năng tự phục vụ.
Với những trường hợp như vậy tôi đã trao đổi bàn bạc với phụ huynh để cùng
tìm ra cách uốn nắn cho trẻ.Từ phương pháp này lớp tơi đã có rất nhiều chuyển
biến từ phụ huynh mà các cháu đã biết một số kĩ năng tự phục vụ cho bản thân,
qua đó nề nếp lớp và các thói quen của lớp đề ra có sự chuyển biến rõ rệt, tạo sự
yên tâm cho phụ huynh gửi con khi đến trường.
Hình ảnh: Cơ giáo trao đổi với cha mẹ trẻ
Có thẻ khẳng định một cách đúng đắn rằng giải pháp phối kết hợp với phụ

huynh trong việc dạy rèn kĩ năng tự phục vụ cho trẻ đem lại kết quả cao trong
cơng tác chăm sóc giáo dục trẻ. Phụ huynh đã rất nhiệt tình hỗ trợ, kết hợp cùng
giáo viên trong việc rèn kĩ năng cho trẻ, tôi thấy trẻ của lớp tơi có những thay
đổi rõ rệt, giờ đây các bé đều rất vui vẻ tự tin khi đến lớp, Trẻ được làm quen
với những đồ dùng, vật dụng khác nhau (bộ đồ ăn, bộ đồ uống). Sự sạch sẽ gọn
gàng, ngăn nắp, ăn uống từ tốn không vội vã...tất cả những yếu tố trên sẽ giúp
trẻ có thói quen tơt để hình thành kĩ năng tự phục vụ và ý nghĩa hơn là kĩ năng
tự lập sau này.
2.4. Hiệu quả “Một số giải pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có kĩ năng tự phục vụ cho
bản thân ở trường mầm non Nguyệt Ấn, huyện Ngọc Lặc”
Bằng những kinh nghiệm trong q trình giảng dạy mà tơi đã thành cơng,
trong việc rèn kĩ năng tự phục vụ cho trẻ, giúp trẻ mạnh dạn, tích cực trong tất
cả các hoạt động, trẻ tự tin, chủ động trong mọi hoạt động. Qua đó cũng phát
triển ở trẻ tính tập thể, tính kỷ luật, đoàn kết, thân thiện với bạn bè... Với việc áp
dụng một giải pháp giúp trẻ 3- 4 tuổi có kĩ năng tự phục vụ cho bản thân ở
trường mầm non Nguyệt Ấn, huyện Ngọc Lặc” Kết quả rất khả quan, qua đánh
giá khảo sát sau khi áp dụng sáng kiến và đã đạt được chất lượng như sau:
* Kết quả khảo sát cuối năm
Trước khi áp dụng
T
T

Nội dung khảo sát

Trẻ có kĩ năng: Tự
cầm ca nước để uống;
Tự xúc cơm ăn không
rơi vãi; Tự cởi mặc
quần áo và biết đi dày,
dép.

SLTK
S

32

Đạt

Sau khi áp dụng

Chưa đạt

Đạt

SL

% SL

% SL

20

62

38

12

32

Chưa đạt

%

SL

%

100

0

0


15

Trẻ có thói quen đi vệ
sinh đúng nơi quy
2 định; Trẻ biết rửa tay
bằng xà phòng.
Trẻ biết tự cất đồ dùng
3 cá nhân vào đúng nơi
qui định
Trẻ có kĩ năng hỗ trợ
4 người khác

32

19

59

13

41

32

100

0

0

32

21

66

11

34

32

100

0

0

32

19

59

13

41

30

93

2

7

Trong quá trình áp dụng “Một số giải pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có kĩ năng tự
phục vụ cho bản thân ở trường mầm non Nguyệt Ấn, huyện Ngọc Lặc” tơi nhận
thấy trẻ lớp tơi đã có nhiều tiến bộ trong khi thực hiện. Trẻ đã hình thành được
thói quen và kĩ năng tốt.
Bản thân tơi đã đúc rút được nhiều kinh nghiệm hơn trong việc rèn thói
quen và kĩ năng cho trẻ, thường xuyên củng cố và rèn luyện trẻ, thói quen và kĩ
năng tự phục vụ trẻ lớp tôi đã thuần thục.
Đồng nghiệp trong trường luôn đánh giá cao hiệu quả của một số giải
pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có thói quen và kĩ năng tự phục vụ ở lớp tơi.

Phụ huynh có nhận thức tốt hơn về cách rèn một số thối quen và kĩ năng
tự phục vụ cho trẻ.


16

3. Kết luận, kiến nghị
3.1. Kết luận
Kĩ năng tự phục vụ là một yếu tố quan trọng điều khiển ý thức và hành vi
của con người. Giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ mầm non sẽ mang lại cho trẻ
trí tuệ, những phẩm chất tốt đẹp giúp trẻ có ý thức và khả năng thích nghi với
cuộc sống, làm chủ bản thân. Là một giáo viên trực tiếp chăm sóc giáo dục trẻ
tơi nhận thấy về việc giáo dục trẻ có thói quen và kĩ năng tự phục vụ là một việc
làm vơ cùng quan trọng, nó ảnh hưởng khơng nhỏ tới sự phát triển tồn diện của
trẻ sau này. Vì vậy, ngay từ những ngày đầu khi tôi vận dụng và tổ chức hướng
dẫn trẻ “Một số giải pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có kĩ năng tự phục vụ cho bản thân ở
trường mầm non Nguyệt Ấn, huyện Ngọc Lặc” thông qua các hoạt động ở lớp,
tôi đã rút ra được bài học kinh nghiệm như sau:
Trong việc thực hiện một số giải pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có thói quen và kĩ
năng tự phục vụ cho bản thân đạt kết quả cao. Là người giáo viên mầm non cần
phải tìm tịi, sáng tạo, nhiệt tình trong cơng tác chăm sóc giáo dục trẻ.
Giáo viên cần hiểu được đặc điểm tâm lý của trẻ, biết vận dụng linh hoạt
các phương pháp, phân tích, giải thích kích lệ, quan tâm chú ý những trẻ có đặc
điểm tâm lý khác thường để có biện pháp giáo dục phù hợp.
Tích cực tìm hiểu sách báo học hỏi đồng nghiệp để năng cao trình độ
chun mơn nhằm trang bị cho mình những kiến thức trong q trình chăm sóc
giáo dục trẻ.
Mạnh dạn dám nghĩ dám làm, khắc phục khó khăn, trong mọi tình huống
để thực hiện thành cơng ý tưởng của mình trong việc rèn kỹ năng sống cho trẻ.
Phát huy công tác tuyên truyền, vận động phụ huynh trong công tác giáo

dục và hình thành kĩ năng sống cho trẻ.
Tổ chức nhiều hoạt động tập thể, tạo mọi cơ hội để trẻ được gần gũi,
được trải nghiệm hình thành kĩ năng sống. Tích cực tham mưu với nhà trường và
phối hợp với các đoàn thể để cùng xây dựng kế hoạch bàn bạc thống nhất để
cùng thực hiện đây cũng là biện pháp tốt nhất để rèn kĩ năng tự phục vụ cho trẻ.
3.2. Kiến nghị
Để việc giáo dục kĩ năng sống nói chung và giáo dục thói quen, kĩ năng tự
phục vụ cho trẻ được tốt hơn nữa nhằm góp phần nâng cao chất lượng giáo dục
phát triển tồn diện cho trẻ tôi xin kiến nghị như sau:
* Đối với nhà trường:
Thường xuyên dành thời gian cho các buổi sinh hoạt chuyên môn thảo
luận về nội dung giáo dục một số thói quen và kĩ năng tự phục vụ cho trẻ.
Tuyên truyền cho phụ huynh về cách dạy trẻ có thói quen và kĩ năng tự
phục vụ cho trẻ mầm non trên đài, báo, và công nghệ thông tin đại chúng nhằm
nâng cao nhận thức của cộng đồng nói chung và cha mẹ học sinh nói riêng.
* Đối với giáo viên :
Giáo viên Phải kiên trì khơng ngại khó, ngại khổ trong khi thực hiện và
đặc biệt là quan tâm gần gũi nhiều hơn cho những trẻ còn chậm chạp, vùng về .
* Đối với phụ huynh:


17

Cần dành nhiều thời gian cho trẻ. Nên theo dõi trên bài báo, công nghệ
thông tin đại chúng. Cần rèn cho trẻ ở mọi lúc, mọi nơi đặc biệt là khi trẻ ở nhà.
Cần thường xuyên gặp gỡ, trao đổi thống nhất quan điểm với giáo viên để dạy trẻ.
Nên trò chuyện, trao đổi hàng ngày với trẻ bằng tiếng Việt để tạo cơ hội
cho giáo viên có được kết quả tốt trong quá trình thực hiện một số giải pháp
giúp trẻ 3-4 tuổi có kĩ năng tự phục vụ cho bản thân ở trường mầm non Nguyệt
Ấn, huyện Ngọc Lặc trong năm học 2020-2021 được tốt hơn.

Trên đây là “Một số giải pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có kĩ năng tự phục vụ cho
bản thân ở trường mầm non Nguyệt Ấn, huyện Ngọc Lặc” mà tôi đã rút ra được
từ trong quá trình giảng dạy. Những gì đạt được còn rất hạn chế và mới chỉ là
nền tảng cho những năm tiếp theo. Rất mong nhận được sự góp ý, nhận xét của
Hội đồng khoa học các cấp để bản thân tơi có được những kinh nghiệm q báu
để công tác giáo dục trẻ ngày được tốt hơn.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
XÁC NHẬN
CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ
..........................................................
.........................................................

Nguyệt Ấn, ngày 26 tháng 4 năm 2021
Tôi xin cam đoan SKKN này là do tôi viết.
Không sao chép nội dung của người khác
Người thực hiện

.........................................................
.........................................................
.........................................................

Lương Thị Anh

XÁC NHẬN CỦA HỘI ĐỒNG KHOA HỌC CẤP TRÊN
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................

......


18

DANH MỤC
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐÃ ĐƯỢC HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
NGÀNH GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HUYỆN, TỈNH VÀ CÁC CẤP CAO HƠN XẾP
LOẠI TỪ C TRỞ LÊN

Họ và tên tác giả: Lương Thị Anh
Chức vụ và đơn vị công tác: Giáo viên Trường Mầm non Nguyệt Ấn,
huyện Ngọc Lặc, tỉnh Thanh Hóa.

TT
1

Tên đề tài SKKN

Kết quả
đánh giá
xếp loại
(A, B,
hoặc C)

Năm học
đánh giá
xếp loại

Cấp huyện

B

2015-2016

Cấp huyện

A

2020-2021

Một số biện pháp giúp trẻ 3-4
tuổi học tốt môn làm quen với

2

Cấp đánh giá
xếp loại
(Ngành GD cấp
huyện/tỉnh;
Tỉnh...)

văn học
Một số giải pháp giúp trẻ 3-4
tuổi có kĩ năng tự phục vụ
cho bản thân ở trường mầm
non Nguyệt Ấn, huyện Ngọc
Lặc”

19

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
TT
1
2

Tên Tài liệu
Thông tư 28-2016/TT-BGD&ĐT ngày
30/12/2016 sửa đổi bổ sung một số nội dung của
chương trình Giáo dục Mầm non.
Tâm lý trẻ em

3

Hướng dẫn tổ chức thực hiện chương trình giáo
dục mầm non - Mẫu giáo lớn (3-4 tuổi)

4

Tổ chức các hoạt động chăm sóc - giáo dục trẻ
mầm non

5

Modun 39 giáo dục kỹ năng sống cho trẻ Mầm
non, chương trình bồi dưỡng thường xuyên

Tác giả
Bộ giáo dục & Đào tạo

Nguyễn Thị Ánh Tuyết
TS. Trần Thị Ngọc
Trâm- TS. Lê Thu
Hương - PGS. TS. Lê
Thị Ánh Tuyết (đồng
chủ biên),
TS Nguyễn Thị Oanh,
Công ty cổ phần sách
dân tộc - Nhà xuất bản
giáo dục Việt nam giữ
quyền công bố tác
phẩm..
Lê Bích Ngọc