Cai kien may kien cu khoai

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>Cái kiến mày kiện củ khoai</b>

<b>Tác giả: Nguyễn đổng Chi</b>

Ngày xưa, có một anh chàng sinh trưởng trong một gia đình giàu có. Nhà hắn có ao thả cá, có trâu bị, ruộng
vườn khá nhiều. Ngày ấy ở gần làng hắn có một cơ gái nết na, nhan sắc xinh đẹp, chỉ phải cái tội nghèo. Hàng
ngày cô gái phải làm thuê làm mướn kiếm ăn. Anh chàng nhà giàu kia từng ngây ngất vì nhan sắc của cô. Mặc
dầu không môn đăng hộ đối, nhưng hắn ao ước được cùng nàng kết làm bạn trăm năm. Sau đó nhờ có một
người đàn bà làm mối, hắn được gặp nàng nhiều lần và chỉ non thề bể quyết lấy nàng làm vợ. Nghe hắn nói thế,
cơ gái vơ cùng sung sướng và hiến thân cho hắn khơng tiếc gì nữa. Nhưng người đàn bà mối lái vốn là người
chỉ biết có đồng tiền. Được tiền của anh nhà giàu cho, mụ vẫn chưa thỏa mãn. Đối với cô gái nghèo, mụ khơng
"xơ múi" gì. Bấy giờ ở gần vùng đó có một cơ gái nhà giàu ế chồng. Mụ bèn tìm tới tỉ tê với cơ nọ bảo nếu cho
mình nhiều tiền, mình sẽ đánh tiếng cho anh chàng nhà giàu kia. Cơ gái nọ nghe nói mừng lắm, đút tiền cho mối
để mụ ta liệu bề tác thành cho mình. Từ đó mụ mối ln ln bng lời gièm pha cơ gái nhà nghèo. "Con này
-mụ nói -thế mà khơng được đoan chính. Đã nhiều lần tơi bắt gặp nó tằng tịu với Đồ Vân. Đồ Vân học giỏi nay
mai sẽ đỗ đạt...".

Thế rồi mụ ta nhen nhóm thêm lịng ghen tng và tức giận của anh chàng, đồng thời nói tốt cho cơ con gái mà
mụ bòn lần hồi khi năm quan, khi ba quan không biết mỏi. Và mưu kế của mụ có hiệu quả: anh chàng kia từ
ghen tức đến chán ghét người tình cũ. Cuối cùng anh chàng cho người đưa trầu cau dạm hỏi cô gái nhà giàu kia
làm vợ. Ngày cưới của hai bên, cô gái nhà nghèo nọ bị tình phụ, lịng đau như cắt. Trong một phút tủi phận hờn
duyên, nàng nhảy xuống sông tự tử. Cái chết của nàng đã làm cho cặp vợ chồng mới trở nên hối hận và lo sợ.
Nhất là mụ mối thì như sét đánh ngang tai.

* * *

Khi tất cả mấy người đó lần lượt chết xuống âm phủ, Diêm vương đã đọc hồ sơ, hiểu rõ nỗi oan uổng cũng như
tội trạng của từng người và bắt họ phải trở lại dương thế để đền "nợ" hay báo "ốn" của chính mình một cách
xứng đáng. Mụ mối được thác sinh vào nhà một phú ơng, anh chàng phụ tình lại thác sinh làm một người học
trị nhưng khơng đất cắm dùi. Cịn người bạc mệnh thì được ở lại cõi âm để theo dõi chúng mà báo thù. Cái
Kiến, cô con gái phú ông rất đẹp và thông minh. Nhưng cha của nàng thì tính khí biển lận. ạng ta chỉ biết có tiền

tài và danh vọng, cịn ngồi ra ơng chả coi ai ra gì. Chàng thư sinh rất khôi ngô, học giỏi, văn hay, nhưng nghèo
rớt mồng tơi. Chàng đã từng vác lều chiếu đi thi. Văn tài của chàng nổi tiếng khắp kinh kỳ, thế mà cứ hễ vào
trường nhất hay giỏi lắm vào đến trường nhì là bị loại ra ngay. Khơng làm cho đau bụng thì cũng bắt phạm
"trường quy", oan hồn của người bạc mệnh quyết không cho hắn đỗ. Mỗi lần không đỗ là một lần sự buồn bực
kèm thêm với sự khốn khó dằn vặt anh chàng. Thế nhưng chàng vẫn lọt vào mắt xanh của cô Kiến. Cô gái phú
ông vẫn tin tưởng rằng người học trị đó sẽ làm nên. Nàng ao ước sẽ được sánh duyên với chàng mới phỉ dạ. Hai
người đã gặp nhau và thề bồi với nhau quyết giữ một lịng son sắt. Khi nghĩ đến cha mình, cơ gái phú ơng rất
buồn vì biết ơng khó tính. "Khơng đời nào ông ấy lại gả con gái cho một người nghèo xơ nghèo xác".

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

giở sổ vạch cho hắn biết những tội lỗi kiếp trước. Vì thế mới có câu:
Cái Kiến mày kiện củ khoai

Và sau này những anh con trai nhà nghèo thường thêm vào:
Mày chê tao đói lấy ai cho giàu.

Nhà tao chín đụn mười trâu,
Lại thêm ao cá bắc cầu rửa chân.

</div>

<!--links-->