Bài giảng môn Kỹ thuật điện – Chương 5: Khái niệm chung về máy điện

PHẦN II: MÁY ĐIỆN

.c
om

Chương V: KHÁI NIỆM CHUNG VỀ MÁY ĐIỆN

ng

5.1 Định nghĩa và phân loại:

an

co

1. Định nghĩa: Là các TBĐ làm việc dựa trên định luật cảm
ứng điện từ

ng

th

- Các dạng NL khác => điện năng : Máy phát

du
o

- Điện năng => Cơ năng : Động cơ

cu

u

- Điện năng => điện năng, có U thay đổi : Máy biến áp

CuuDuongThanCong.com

/>

2. Phân loại

.c
om

Máy điện

Máy điện quay

co

ng

Máy điện tĩnh
MĐ xoay chiều

th

an

MĐ một chiều
MĐ đồng bộ

Máy biến áp

cu

u

du
o

ng

MĐ không đồng bộ

CuuDuongThanCong.com

Máy phát

Động cơ

/>

5.2 Các định luật để nghiên cứu máy điện
1. Định luật cảm ứng điện từ:

.c
om

φ

a. Khi có từ thơng biến thiên xuyên qua vòng dây:
dφ
e=−
dt

ng
co

e

Qui tắc vặn nút chai

th

Chiều :

Vòng dây

an

Sđđ cảm ứng

ng

ecd
φ

cu

u

du
o

Khi 1 cuộn dây có w vịng :

Sđđ cảm ứng:

CuuDuongThanCong.com

ecd = − W

dφ
dt

/>
W


b. Khi thanh dẫn chuyển động cắt qua từ trường :
N

.c
om

Sđđ cảm ứng : e = Bl v
Từ cảm B: B = Φ/S

A

B

co

ng

S

AB = l

du
o

2. Định luật lực điện từ:
Fđt = Bl i

Chiều :

Fđt

B
A

i

cu

u

Lực :

Qui tắc bàn tay trái

B

 → →
0
=
B,
i
90




CuuDuongThanCong.com

v

 → →
0
B,
v
=
90





ng

th

an

Chiều e : Qui tắc bàn tay phải

B

e

/>

3. Định luật về mạch từ:
H: Cường độ từ trường

i2

ng

B
H=
µ

co

Hdl

k =1

du
o

Chú ý dấu của i1 và i2

ng

∫ Hdl = ∑ i k = i1 − i 2

an

k =n

µ: Độ từ thẩm của môi trường
từ thông đi qua

th

i1

.c
om

*) Xuất phát từ định luật dịng điện tồn phần:

cu

u

Khi có 1 vịng dây có w vịng,
dịng điện i xun qua đường l:

∫ Hdl = iw
Đặt F = i.w: Sức từ động

CuuDuongThanCong.com

/>

*) Xét từ thông đi qua 2 môi
trường do 2 cuộn dây sinh ra:
- Vật liệu sắt từ có µ1 H1
- Khe hở khơng khí có µ2 H2

H1, l1

.c
om

i1
W1

H2, l2

ng

W2

co

ng

th

an

Theo định luật dịng tồn phần
khi lấy tích phân theo đường
sức từ trung bình Φ:
H1l1 + H 2 l2 = W1i1 − W2i 2 = F1 − F2

φ

du
o

B1
B2
F1 − F2 = H1l1 + H 2 l2 = l1 +
l2
µ1
µ2

i2

Đặc tính từ hóa TB của
VLST
B (φ)

cu

u

 l1
l2 
=
+
 .φ = ( R1 + R 2 ) .φ
 S1µ1 S2µ 2 

R: từ trở. So sánh R1 và R2?
H (i)

Sơ đồ mạch từ. So sánh mạch từ
với mạch điện 1 chiều?
CuuDuongThanCong.com

/>

5.3 Các vật liệu sử dụng trong MĐ

.c
om

1. Vật liệu dẫn điện: Cu; Al
φ~

2. Vật liệu dẫn từ:

thép lá KTĐ

ng

φ=

∆= (0,3 ÷ 0,5) mm

co

thép tấm dày or thép khối

ng

th

an

3. Vật liệu cách điện:

cu

u

du
o

5.4 Phát nóng và làm mát trong MĐ

CuuDuongThanCong.com

/>