ban do tu duy trong day hoc Sinh hoc

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.17 MB, 30 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1></div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

05/30/21 2

MỞ ĐẦU

• Hiện nay, chúng ta thường ghi chép

thông tin bằng các ký tự, đường thẳng, 
con số. Với cách ghi chép này, chúng ta

mới chỉ sử dụng một nửa của bộ não -

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

MỞ ĐẦU (tiếp)

• Qua nghiên cứu cho thấy, nhiều học

sinh chưa biết cách học, cách ghi kiến 
thức vào bộ não mà chỉ học thuộc lịng, 
học vẹt, thuộc một cách máy móc,

thuộc nhưng không nhớ được kiến

thức trọng tâm, không nắm được “sự 
kiện nổi bật” trong tài liệu đó, hoặc

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

05/30/21 4

Bản đồ tư duy

• BĐTD còn gọi là sơ đồ tư duy,

lược đồ tư duy,… là hình thức ghi

chép nhằm tìm tịi đào sâu, mở

rộng một ý tưởng, tóm tắt những

ý chính của một nội dung, hệ

thống hóa một chủ đề… bằng cách

kết hợp việc sử dụng hình ảnh,

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

Bản đồ tư duy

• Nghĩa của cụm từ BĐTD không hiểu theo nghĩa bản 
đồ thông thường như bản đồ địa lí mà BĐTD được 
hiểu là một hình thức ghi chép theo mạch tư duy của 
mỗi người bằng việc kết hợp nét vẽ, màu sắc và chữ 
viết. Đặc biệt đây là một sơ đồ mở, việc thiết kế

BĐTD theo mạch tư duy của mỗi người, không yêu 
cầu tỉ lệ, chi tiết khắt khe như bản đồ địa lí, có thể vẽ 
thêm hoặc bớt các nhánh, mỗi người vẽ một kiểu

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

05/30/21 6

Ưu điểm của bản đồ tư duy

• Dễ nhìn, dễ viết.

• Kích thích hứng thú học tập và khả

năng sáng tạo của HS

• Phát huy tối đa tiềm năng ghi nhớ của

bộ não.

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7></div>
(8)<div class='page_container' data-page=8></div>
(9)<div class='page_container' data-page=9>

Tác giả Tony Buzan

-Tony Buzan là người sáng tạo ra 
phương pháp tư duy Mind Map (bản đồ 
tư duy).

- Ông nghiên cứu chuyên sâu về bộ não,

trí nhớ; tìm ra qui luật khi xây dựng bản 
đồ gồm nhiều nhánh, giúp bộ não ghi 
chép các sự kiện một cách hệ thống.

</div>
(10)<div class='page_container' data-page=10>

05/30/21 10

Bản đồ tư duy giúp gì?

Bản đồ tư duy sẽ giúp:
1. Sáng tạo hơn

2. Tiết kiệm thời gian
3. Ghi nhớ tốt hơn

4. Nhìn thấy bức tranh tổng thể

</div>
(11)<div class='page_container' data-page=11></div>
(12)<div class='page_container' data-page=12></div>
(13)<div class='page_container' data-page=13>

Sử dụng BĐTD trong dạy học

• Cho HS làm quen với bản đồ tư duy bằng
cách giới thiệu cho HS một số “bản đồ”

cùng với dẫn dắt của GV để các em làm
quen.

• Tập “đọc hiểu” BĐTD, sao cho chỉ cần

nhìn vào BĐTD bất kỳ HS nào cũng có thể
thuyết trình được nội dung một bài học

</div>
(14)<div class='page_container' data-page=14>

05/30/21 14

Sử dụng BĐTD trong dạy học

• Hướng cho HS có thói quen khi tư duy lơgic 
theo hình thức sơ đồ hố trên BĐTD.

• Từ một vấn đề hay chủ đề chính đưa ra các ý

lớn thứ nhất, ý lớn thứ hai, thứ ba... mỗi ý 
lớn lại có các ý nhỏ liên quan với nó, mỗi ý 
nhỏ lại có các ý nhỏ hơn ... các nhánh này 
như “bố mẹ” rồi “con, cháu, chắt, chút

</div>
(15)<div class='page_container' data-page=15>

Sử dụng BĐTD trong dạy học

• Cho HS thực hành vẽ BĐTD trên giấy: Chọn
key words- tên chủ đề hoặc hình vẽ của chủ đề
chính cho vào vị trí trung tâm, chẳng hạn:

đường thẳng song song, hình bình hành, hình
chữ nhật, bảo vệ mơi trường, truyện Kiều, ... để
HS có thể tự mình ghi tiếp kiến thức vào tiếp các
nhánh “con”, “cháu”, “chắt”... theo cách hiểu của
các em.

</div>
(16)<div class='page_container' data-page=16>

05/30/21 16

Cách ghi chép trên BĐTD

• Nghĩ trước khi viết.
• Viết ngắn gọn

• Viết có tổ chức

• Viết lại theo ý của mình, nên chừa

</div>
(17)<div class='page_container' data-page=17></div>
(18)<div class='page_container' data-page=18>

05/30/21 18

Điều cần tránh khi ghi chép trên BĐTD

• Ghi lại ngun cả đoạn văn dài

dịng.

• Ghi chép q nhiều ý vụn vặt

khơng cần thiết.

• Dành quá nhiều thời gian để ghi

</div>
(19)<div class='page_container' data-page=19>

Một số gợi ý khi tạo
bản đồ tư duy

1. Bắt đầu từ trung tâm với hình ảnh của chủ 
đề.

Tại sao lại phải dùng hình ảnh? Vì một hình
ảnh có thể diễn đạt được cả ngàn từ và giúp
ta sử dụng trí tưởng tượng của mình. Một
hình ảnh ở trung tâm sẽ giúp ta tập trung
được vào chủ đề và làm cho ta hưng phấn
hơn.

</div>
(20)<div class='page_container' data-page=20>

05/30/21 20

Một số gợi ý khi tạo
bản đồ tư duy

3. NỐI các nhánh chính (cấp một) đến hình
ảnh trung tâm, nối các nhánh cấp hai đến
các nhánh cấp một,…. bằng các đường
kẻ, đường cong với màu sắc khác nhau.
4. Mỗi từ/ảnh/ý nên đứng độc lập và được

</div>
(21)<div class='page_container' data-page=21>

Một số gợi ý khi tạo
bản đồ tư duy

5. Tạo ra một kiểu bản đồ riêng cho mình (Kiểu

đường kẻ, màu sắc,…)

6. Nên dùng các đường cong thay vì các đường
thẳng vì các đường cong được tổ chức rõ ràng
sẽ thu hút được sự chú ý của mắt hơn rất nhiều
so với đường thẳng

7. Bố trí thơng tin đều quanh hình ảnh trung tâm
8. Khi dạy để Hs khai thác và vẽ tốt nên kết hợp

kỹ năng (khăn trải bàn) để hiệu quả dạy học tốt
hơn.

</div>
(22)<div class='page_container' data-page=22></div>
(23)<div class='page_container' data-page=23></div>
(24)<div class='page_container' data-page=24></div>
(25)<div class='page_container' data-page=25></div>
(26)<div class='page_container' data-page=26>

05/30/21 26

Phương tiện thiết kế BĐTD

• Phương tiện để thiết kế BĐTD khá đơn giản, chỉ
cần giấy, bìa, bảng phụ, phấn màu, bút chì màu,
tẩy,…hoặc dùng phần mềm Mindmap, vì vậy có
thể vận dụng với bất kì điều kiện cơ sở vật chất
nào của các nhà trường hiện nay. Điều quan

trọng là GV hướng cho HS có thói quen lập

</div>
(27)<div class='page_container' data-page=27>

Vận dụng

GV, HS có thể sử dụng BĐTD hệ thống 
hố một vấn đề, một chủ đề, ơn tập 
kiến thức…

• HS hoạt động nhóm thơng qua BĐTD

</div>
(28)<div class='page_container' data-page=28>

05/30/21 28

Kết luận

• Qua nghiên cứu và thực nghiệm giảng dạy ở một số 
trường THCS cho thấy: Sử dụng thành thạo và hiệu 
quả BĐTD trong dạy học sẽ mang lại nhiều kết quả tốt 
và đáng khích lệ trong phương thức học tập của HS và 
PP giảng dạy của GV, có thể vận dụng nó cho các môn 
học ở trường phổ thông và cho lập kế hoạch cơng tác 
quản lí. Học sinh sẽ học được phương pháp học, tăng 
tính độc lập, chủ động, sáng tạo và phát triển tư duy.

• Việc sử dụng BĐTD giúp cán bộ quản lí có cái nhìn

</div>
(29)<div class='page_container' data-page=29>

Tài liệu tham khảo

1. Trần Đình Châu, Sử dụng bản đồ tư duy – một biện 
pháp hiệu quả hỗ trợ học sinh học tập mơn tốn- 
Tạp chí Giáo dục, kì 2- tháng 9/2009.

2. Trần Đình Châu, Đặng Thị Thu Thủy, Sử dụng bản đồ 
tư duy góp phần TCH HĐ học tập của HS, Tạp chí 
Khoa học giáo dục, số chuyên đề TBDH năm 2009.
3.Tony Buzan - Bản đồ Tư duy trong công việc – NXB

Lao động – Xã hội.

4. Stella Cottrell (2003), The study skills handbook (2nd 
edition), PalGrave Macmillian.

</div>
(30)<div class='page_container' data-page=30>

05/30/21 30

Bài tập thực hành (20 phút)