Khoi nghia Hai Ba Trung

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (104.96 KB, 5 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

Gi¸o ¸n thao gi¶ng

Thø t , ngày 7 tháng 10 năm 2009
 Lịch sử

Khởi nghĩa hai Bà Tr

ng

( Năm 40)

a. Mơc tiªu:

- Nêu đợc ngun nhân hai Bà Trng phất cờ khởi nghĩa.
- Tờng thuật đợc trên lợc đồ diễn biến của cuộc khởi nghĩa

- Hiểu và nêu đợc ý nghĩa của cuộc khởi nghĩa. Thấy đợc đây là cuộc khởi nghĩa thắng
lợi đầu tiên sau hơn 200 năm nớc ta bị các triều đại phong kiến phơng Bắc đơ hộ.

b. chn bÞ

GV: Các hình minh hoạ ( SGK ), lợc đồ khu vực chính nổ ra khởi nghĩa Hai Bà Trng
HS: SGK, Tìm hiểu tên phố, tên đờng, đền thờ hoặc địa danh nhắc đến Hai Bà Trng
c. tiến trình bài dạy

Hoạt động của GV Hoạt động của HS

I. ổn định tổ chức.
II. Kiểm tra bài cũ :

+ Khi đô hộ nớc ta, các triều đại phong
kiến phơng Bắc đã làm gì? Nhân dân ta đã
phản ứng ra sao?

+ KĨ tªn mét sè cc khëi nghÜa lín cđa

nh©n d©n ta

III. Bài mới

1. Giới thiệu bài. Ghi bảng

Nh gi hc trc chúng ta đã biết, sau khi Triệu Đà thơn tính
đợc nớc ta ( năm 179 TCN) , các triều đại PK phơng Bắc nối
tiếp nhau đô hộ nớc ta, chúng ra sức áp bức, bóc lột nhân
dân ta, chúng bắt ND ta bỏ phong tục tập quán của mình mà
sống theo ngời Hán. Khơng cam chịu sự áp bức bóc lột của
bọn thống trị, ND ta liên tục nổi dậy đấu tranh, mở đầu là
cuộc khởi nghĩa của 2 nữ anh hùng Trng Trắc và Trng Nhị,
tiếp theo là các cuộc khởi nghĩa của Bà Triệu, Lý Bí, Triệu
Quang Phục . . . Và chiến thắng Bạch Đằng vang dội của
Ngô Quyền năm 938 đã kết thúc hơn 1000 năm độ hộ của
các triều đại PK pkơng Bắc, giành lại độc lập hoàn toàn cho
đất nớc ta. Các cuộc khởi nghĩa này có ý nghĩa nh thế nào
trong lịch sử dựng nơc và giữ nớc của dân tộc ta. Hơm nay
cơ cùng các em tìm hiểu cuộc khởi nghĩa đầu tiên trong lịch
sử nớc nhà đó là. Khởi nghĩa Hai bà Trng (năm 40)
, các em mở SGK trang 19.

- GV ghi b¶ng

2. H íng dÉn t×m hiĨu néi dung

GV: Tríc hÕt cô cùng các em tìm hiểu nguyên nhân của
cuộc khëi nghÜa.

- YC các em đọc SGK đoạn Đầu thế kỉ I. .. . trả thù nhà

- Gọi 1 HS đọc SGK

Ghi b¶ng : (

1) Nguyên nhân

- M bn nớc Âu Lạc:

GV: Đây là bản đồ nớc Âu Lạc, nh bài học trớc chúng ta
đã thấy Khi các triều đại PKphơng Bắc đô hộ nớc ta, chúng
chia nớc ta thành các quận, huyện do ngời Hán cai quản.

 Giao Chỉ: là một quận gồm vùng đất Bắc Bộ
và bắc Trung Bộ.( Chỉ trên bản đồ)

 Thái thú: Là một chức quan cai trị một quận
thi ú.

+ Quan cai trị quận Giao chỉ làai?

+ Thái thú Tô Định là một tên quan nh thế
nào?

GV: Sống trong cảnh áp bức, bóc lột của bọn phong kiến

- HS hát và chuẩn bị sách vở

- 3 HS lên bảng TLCH, lớp theo dõi
nhận xét, đánh giá.

+. . . chia nớc ta thành các huyện, quận do ngời Hán cai
quản, chúng bắt ND ta lên rừng săn voi, tê giác, xuống biển
mò ngọc trai, bắt chim quý, đẵn gỗ trầm. . . .Chúng đa ngời
Hán sang ở với dân ta, bắt dân ta theo phong tục ngời Hán,
học chữ Hán, sống theo luật pháp của ngời Hán.

+ . . . ND ta liên tục nổi dậy đấu tranh.

+ Mở đầu là khởi nghĩa Hai Bà Trng năm 40, Tiếp theo là
khởi nghĩa của Bà Triệu năm 248, Lí Bí năm 542, Triệu
Quang Phục năm 550, Mai Thúc Loan năm 772, Phùng Hng
năm 766, Khúc Thừa Dụ năm 905, Dơng Đình Nghệ năm
931, và chiến thắng Bạch Đằng của Ngô Quyền năm 938 đã
kết thúc hơn 1000 năm độ hộ của các triều đại PK pkơng
Bắc, giành lại độc lập hoàn toàn cho đất nớc ta.

- HS lắng nghe.

- HS ghi đầu bài vào vở.

- 1HS đọc thành tiếng, lớp đọc thầm
- HS lắng nghe.

+. . . thái thú Tô Định.

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

phng Bc, hng ngày phải chứng kiến bao nỗi thống khổ
của nhân dân Hai Bà Trng đã làm gì? Chúng ta cùng tỡm
hiu tip nhộ!

+ Bạn nào cho cô biết, Hai Bà Trng quê ở

đâu?

GV : Sử cũ kể lại rằng: Trng Trắc và Trng Nhị là hai chị
em ruột, con gái Lạc tớng huyện Mê Linh(miền Sơn Tây cũ,
nay là Vĩnh Phúc). Quê mẹ ở làng Nam Nguyễn( huyện Ba
Vì - Hà Tây) nay thuộc Hà Nội. Mẹ HBT là cháu chắt bên
ngoại vua Hùng. Nh vậy HBT là con cháu dòng dõi Vua
Hïng.

+ Vì sao 2 bà đứng lên lãnh đạo ND ta khởi nghĩa?
Để tìm hiểu về nguyên nhân của cuộc khởi nghĩa , cơ YC
các nhóm thảo luận theo cp ụi cõu hi sau:

+ Khi tìm hiểu về nguyên nh©n cđa cc
khëi nghÜa HBT, cã hai ý kiÕn nh sau:
1. Do lòng yêu nớc, căm thù giặc của 
nhân dân ta và của Hai Bà Trng

2. Do Thi Sách, chồng của bà Trng Trắc
bị Tô Định giết hại.

Theo em ý kiến nào đúng.? Tại sao?

- Thêi gian th¶o luËn lµ 2 phót.

- HÕt thêi gian , GV gäi vµi HS ph¸t biĨu.
- GV nhËn xÐt, KL:

* KL: Khơng thể chịu đợc ách áp bức bóc lột của nhà
Hán, Trng Trắc và chồng bà là Thi Sách đã lập mu, tính kế

nổi dậy chống nhà Hán. Hai Bà Trng bắt đầu lập căn cứ và
chiêu mộ binh mã. Một buổi sáng khi đang luyện binh thì
nhận đợc tin báo : Thi Sách đã bị tên Thái Thú Tô Định giết
hại. Nén nỗi đau thơng Hai Bà quyết định khởi nghĩa.vậy
nguyên nhân của cuộc khởi nghĩa HBT là: Do lòng

yêu nớc, căm thù giặc của HBT và của 
nhân dân ta , cịn việc Thi Sách bị Tơ 
Định giết hại càng làm cho HBT tăng 
thêm quyết tõm ỏnh gic.

- YC HS nhắc lại nguyên nhân của cuộc
khởi nghĩa.

- GV ghi bảng:

Do lòng yêu nớc, căm

thù giặc của HBT và của nhân

dân ta

Chun ý: Cc khëi nghÜa diƠn ra nh thÕ nào, Cô cùng
các em chuyển sang phần 2: Diễn biến Và KếT QUả
của cuộc KN HBT.

- 1 bn đọc to cho cả lớp cùng nghe đoạn tiếp theo từ “ Mùa
xuân năm 40 “ đến “HOàN TOàN THNG LI.

Ghi bảng: (2)

Diễn biến và kết

qu¶

- GV mở lợc đồ khu vực chính nổ ra KN

Hai Bà Trng và giới thiệu:

- GV: Đay là lợc đồ KN HBT năm 40 đợc in trong SGK
l-ợc đồ này chỉ phản ánh khu vực chính của cuộc khởi nghĩa.
Cịn thực tế , năm 40, HBT phất cờ khởi nghĩa, cuộc khởi
nghĩa nổ ra trên phạm vi rất rộng, mạnh mẽ,Trên lợc đồ có
các địa danh các em cần chú ý:

Hát Môn thuộc huyện Phúc Thọ Hà Tây,

nay là Hà Nội..

Mê Linh nay là làng Hạ Lôi, huyện Mê Linh ,
tỉnh Vĩnh Phúc.

Cổ Loa: thuộc huyện Đông Anh Hà Nội.

Luy Lâu: Vùng Dâu Thuận Thành – B¾c
Ninh,

- YC HS xem lợc đồ, đọc SGK ( Dùng
bút chì vẽ mũi tên chỉ đờng đi diễn biến
của cuộc khởi nghĩa)để tờng thuật lại diễn
biến cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trng. theo cặp
đơi , sau đó lên bảng trình bày.

- Gọi 1 HS lên bảng trình bày diễn biến.

+ . . . ở huyện Mê Linh(vùng đất nay
thuộc tỉnh Vnh Phỳc v H Tõy)

- Thảo luận và nêu kết quả.
Nguyên nhân:

1. Do lòng yêu nớc, căm thù giặc của 
nhân dân ta và của Hai Bà Trng

- HS lắng nghe.

- HS nhắc lại nguyên nhân của cuộc khởi
nghĩa. Do lòng yêu nớc, căm thù giặc của
HBT và cđa nh©n d©n ta

- 1 HS đọc thành tiếng, lớp đọc thầm.

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

+ Cuộc KN HBT xuất phát từ đâu, tiếp 
đến các căn cứ nào và kết thúc ở đâu?
- GV nhận xét, ghi bảng:

a)DiÔn biến:

Hát Môn -> Mê Linh ->

Cổ Loa -> Luy L©u.

Lu ý HS: Các em có thể thêm một số chi tiết hiểu biết
của mình về khởi nghĩa HBT để diễn biến thêm sinh động và
hấp dẫn hơn.

- Gọi 2,3 HS lên bảng thi trình bày diễn
biến

- Khen ngợi HS trình bày tốt.

- GV trình bày lại cho HS nghe. =>

+ Cuộc khởi nghĩa đã mang lại kết quả 
nh thế nào?

Ghi b¶ng:

b) KÕt quả:

Không đầy một

tháng, cuộc khởi nghĩa thắng

lợi hoµn toµn.

Chun ý: : Cc khëi nghÜa cã ý nghĩa nh thế nào
trong lịch sử dân tộc? Cô cùng các em chuyển sang phần 3.

ý nghĩa của cuéc KN HBT

Ghi b¶ng: (3)

ý nghÜa

- YC HS thảo luận theo cặp đôi câu hỏi
+ KN Hai Bà Trng thắng lợi có ý nghĩa 
ntn đối với LS dựng nớc và giữ nớc của 
dân tộc ta?

- YC HS nhắc lại.

- Ghi bảng:

- Đây là cuộc khởi

nghĩa đầu tiên trong lịch sử

dân tộc.

Sau hn 2 thế kỉ bị phong kiến nớc

ngồi đơ hộ, lần đầu tiên nớc nhà

đợc độc lập

+ Sự thắng lợi của KN HBT nói lên điều
gì về tinh thần yêu nớc của nhân dân ta?
Chuyển ý: Với chiến công oanh liệt nh trên, HBT đã trở
thành hai nữ anh hùng chống giặc ngoại xâm đầu tiên trong
lịch sử nớc nhà. Để tỏ lòng biết ơn và tự hào về 2 nữ anh
hung đầu tiên của dân tộc , nhân dân ta đã làm gì? Cơ cùng
cỏc em chuyn sang phn 4.

Ghi bảng: (

4) Lòng biết ơn và tự

hào của nhân dân ta với Hai

Bµ Tr

ng.

- GV: Giờ trớc cơ đã YC cả lớp về nhà su tầm những
mẩu truyện, bài thơ, bài hát về hai Bà Trng. Bây giờ các em
thi đua trình bày trớc lớp nhé.

- Gọi HS trình bày

- Khen ngi nhng HS su tầm đợc nhiều
tài liệu.

* Liên hệ: + Để tỏ lòng biết ơn HBT,

nhân dân ta đã làm gì?

- GV cho HS quan s¸t mét sè tranh ¶nh.

- 2,3 HS thi trình bày, lớp theo dõi, nhận
xét, đánh giá.

- HS l¾ng nghe.

+. . . trong vịng k đầy một tháng, cuộc kn
hồn tồn thắng lợi. Qn Hán bỏ chạy Tơ
Định phải cải trang thành dân thờng lẩn
vào đám tàn quân trn v nc.

- Vài HS nhắc lại.

- HS thảo luận , báo cáo kết quả.

+ õy l cuc khi ngha đầu tiên trong
lich sử nớc nhà. Sau hơn 2 thế kỉ bị PK nớc
ngồi đơ hộ, lần đầu tiên nớc nhà độc lập.
- Vài HS nhắc lại.

+ . . . nd ta rất yêu nớc và có truyền thống
bất khuất chống giặc ngoại xâm.

- HS ni tiếp nhau trình bày.
- Lớp nhận xét, đánh giá.
- HS nối tiếp nhau trả lời :

 . . . lập đền thờ HBT ở nhiều nơi 
trong nớc.

 Đặt tên phố, tên quận: (quận 
HBT , phố HBT ë HN)

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

+ Còn em, em sẽ làm gì để tỏ lịng biết 
ơn HBT ?

IV. Cđng cố:

+ Bạn nào cho cô biết, chúng ta vừa học
bài gì?

+ Nờu nguyờn nhõn ca cuc khi ngha?
+ Kt quả của cuộc KN nh thế nào?
+ Cuộc KN có ý nghĩa gì đối với LS DT?
- GVKL : Đó là nội dung ghi nhớ của bài.
Gọi HS đọc

- NhËn xÐt giê häc

V. Dặn dò : Dặn HS về nà học bài, làm bài
tập, chuẩn bị bài sau: Bài 5: Chiến thắng
Bạch Đằng do Ngô Quyn lónh o ( Nm
938)

Mở những ngày lƠ héi.

 Bảo tồn các di tích liên quan đến 
KN HBT.

- HS quan s¸t.

+. . . học giỏi sau này góp sức mình xây 
dựng đất nớc ngày càng giàu mạnh. Giữ 
gìn truyền thống tốt đẹp của dân tộc. 
+ Khởi nghĩa Hai Bà Trng (năm 40)

+ Oán hận ách đô hộ của nhà Hán, HBT đã
phất cờ KN, đợc ND khắp nơi hởng ứng.
+ Không đầy một tháng, cuộc KN đã thành
công.

+ Sau hơn hai thế kỉ bị phong kiến phơng
Bắc đô hộ, đây là lần đầu tiên ND ta giành
đợc độc lập

- Hs nối tiếp nhau đọc.

Bµi cị

Câu hỏi1: Khi đơ hộ nớc ta, các triều đại phong kiến phơng Bắc đã làm gì? Nhân dân ta
đã phản ứng ra sao?

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

.Chóng ®a ngêi Hán sang ở với dân ta, bắt dân ta theo phong tục ngời Hán, học chữ Hán,

sống theo luật pháp cđa ngêi H¸n.

- ND ta liên tục nổi dậy u tranh.

Trả lời : Mở đầu là khởi nghĩa Hai Bà Trng năm 40, Tiếp theo là khởi nghĩa của Bà
Triệu năm 248, Lí Bí năm 542, Triệu Quang Phục năm 550, Mai Thúc Loan năm 772,
Phùng Hng năm 766, Khúc Thừa Dụ năm 905, Dơng Đình Nghệ năm 931, và chiến
thắng Bạch Đằng của Ngô Quyền năm 938 đã kết thúc hơn 1000 năm độ hộ của các
triều đại PK pkơng Bắc, giành lại độc lập hoàn toàn cho đất nớc

Bµi míi

CH : Cuộc khởi nghĩa đã mang lại kết quả nh thế nào?

TL: . . . trong vòng k đầy một tháng, cuộc kn hồn tồn thắng lợi. Qn Hán bỏ chạy Tơ
Định phải cải trang thành dân thờng lẩn vào đám tàn quân trốn về nớc.

CH: KN Hai Bà Trng thắng lợi có ý nghĩa ntn đối với LS dựng nớc và giữ nớc của 
dân tộc ta?

TL: Đây là cuộc khởi nghĩa đầu tiên trong lich sử nớc nhà. Sau hơn 2 thế kỉ bị PK nớc
ngoài đô hộ, lần đầu tiên nớc nhà độc lập.

CH : Sự thắng lợi của KN HBT nói lên điều gì về tinh thần yêu nớc của nhân dân 
ta?

TL : . . . nd ta rất yêu nớc và có truyền thống bất khuất chống giặc ngoại xâm
CH : Để tỏ lòng biết ơn HBT, nhân dân ta đã làm gì?

TL

 . . . lập đền thờ HBT ở nhiều nơi trong nớc.

 Đặt tên phố, tên quận: (quận HBT , phố HBT ở HN)

Đặt tên trờng học.

Mở những ngµy lƠ héi.

 Bảo tồn các di tích liên quan đến KN HBT.

Câu hỏi : Còn em, em sẽ làm gì để tỏ lịng biết ơn HBT ?

</div>