Bâng Khuâng Đà Lạt

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (33.79 MB, 96 trang )

(1)

(2)

(3) Đ ể tàm đầy tíU.m Ràn! ttóRQ cluyến Mỹ du của 'Bà Má. Tọng tác. eia. H is b n o d u iu i way be oỊy sow . Heading. OK youn ttip to y W ic .ic a M om and D ad. T o Biy yo u n ge i b)iơtíl£Jis and s is ttó is .. Ịv Ị k T - M a y 2 0 0 l.

(4) M A I K IM. TH À N H. NHÀ XUẤT BẢN ĐÀ NANG DA N A N G P U B LIS H IN G H O U SE.

(5) bông khuâng Dà Lạt. FUBBSiaMSOTMUT ’. Chịu trách nhiệm xuất bản: Staff in change o f this publication: Giám đốc - Director: Tổng biên tập - Editor General: Chủ biên - Editor in ch ie f Biên tập - Editor Chuyển ngữ - English translation Trình bày bìa - Cover decoration. VÕ VĂN ĐÁNG NGUYÊN ĐỨC HÙNG MAI KIM THÀNH TRẦM MY LÊ HẢI NAM MKT. N h iế p ả n h - P h o to g ra p h s by v õ V Â N N G H Ệ , M P K and M K T - Ả n h bìa 1: M ộ t th o á n g b â n g kh uâ n g - M K T Front cover photograph: Vague M em o ry by M KT. Ả n h bìa 4: M ộ t v à i h ìn h ả n h s in h h o ạ t tro n g cá c ch u yế n du lịch đ ến Oà L ạ t do tấ c g iả th ự c hiệ n .. -. Cover photographs No. 4: Some activitive photographs o f journey, travels to Dalat taken by author.. Ả n h p h ẩ n 1: Đường về “ b o n ” - Võ V ă n N gh ệ C h a p te r-o n e p h o to g ra p h : The w a y b a c k to a ‘‘b o n " b y Võ Văn N g l. -. - Ả n h p h ầ n 2: Bình m in h trê n hổ Xuân Hương - M P K C h a p te r-tw o p h o to g ra p h : D a w n on X u ã n H ư ơ n g lake b y M P K -. Ả n h p h ẩ n 3: Đ à L ạ t b ình m in h - Võ V ă n N gh ệ. Chapter-three photograph: Sunrise in Dalat by Võ Văn Nghệ. - Ả n h p hầ n 4: T h ấ p Bưu đ iệ n - Võ V ăn N ghệ C hapter-four photograph: Post Tower by Võ Văn Nghệ. In 1000 cuốn khổ 12. X. 21 tại xưởng In M ỹ Thuật, TP. Hồ c h í M inh .. G iấy trích ngang KHXB số 3 3/ 1413/ XB-QLXB do Cục Xuất bản cấp ngày 21 - I I - 2( Q uyết định xuất ban số 2()4/ Q D XB do Nhà Xuâl bản ( â|) ngày 23 - 04 - 2001. In xong và nộp Ill'Ll chi oil tháng 5/ 2001..

(6) Giao cảm... ĩ ) ế k ĩ ) à Lạt ílìnR cmíi in đậivi tnong iQM. tRức nRiều người tó nítong lặng títóng xcmR giữa núi đồi bát ngát... điều đó K^ư tdể đã ttỏ tRànB. tRuộc, ímR C.IỈQ wội tilàkR. ọiố tao nguyên xinR đẹp t ó tturnọ C.R.Ĩ M.ỚÍ dơn 100 năm tuổi này. Đ á Lạt -tuy Mang dáng dổp pRươkg Tay. uứi KÍtững công tiù 4 teiấK. tiuíc. Riện đại, nỉWg ữẫft còn đọng (Ị.ại R-àiR bóng pílương. 'Đỏi\q Ruyền tRoại ơđi nítữRg "bon" ngưõi c lií., Lạc-R. dặng íẽ. âCA ầầM, 1-lang dòng suối ngọn tPiác. tPiốp tRoáíig giữa fePiU nừttQ nguyê.n Sind ndiệ-t đới, nHctng đồi ứônQ d ơ mộng Hay K^Cing ưưỜR Hoa tHỗM tó MƯỢt má đã tuôn để tại R^ững ấn tượng đạp tiiong ỉòng người MỂh MỘ.. 0 'dọn giới ầ iậ u B á Lạt lầa I-AỘÍ tài (?iệu íaônq dần, clímg tôi c lỉ muốn tew một người bạn đỏng RồkR feRi cùng du feí\ácíl đũng dại tiivi Riểu đôi điầu OỀ nKững danK Ỉ.QM tím q P.anR, nRang c.ông t/iìnR teiến t/iúe, tó giá ttị tuông í ịc l sỡ pR-át tniẩR của tRjQM.il pRó Rồy. Mồ kRố đó ciuyến du KồkH sẽ. tÍẾM pRồd súc, tíc l tò sống động. KKỉ 1Rục, fcận cluyê.n đ ằ B à Lạt, c lik g tôi ưui wừng kRộh. được, sự f i l l ' l l lệ. Oồ g iú p đ ỡ í' Rí titiR p.ỉla LãnR đ ạ o s ỏ D u tịC.R Làm Đồug, 'Sao tàng LâiviĩDồng, các, ugHệ sĩ liíìiếp QI'1 ^Võ 0 /a II Jígíiệ ữò. M P K , kRóc.fí sạn R ư ơ ng M a i, các tPiâíi bằng quyến. tỉlu ộ e . . . . d ồ n g tílờ i C ũng Mắc. KỢ c ụ iR ể » ftíề u Oị -tRớe ọ iẵ Mồ. ttũitQ quá ttìnR cRóp bút elũng tôi đa pííỏi cẠỵ dựa Ưào. Đ ư ợ c . n ó i ữề q u ê Rương, d o đ ồ n g b à o bũkR, ơ à e l o bẽ. b ạ n leKdp Răw CẮỐU -. b ẵ n g tố t CẢ iì t '1 y ê u í Rương đ ả iĩi tR d « . tò.. r ỉI m Lvui ?ỚI\ đ ó i ủ ỡ i n g ư ờ i tR ục. Rĩệ-K. o liú n g t ô i n ốt WIOHC] đ ư ợ c í m q ngK í. nRững g ó p ý c l ỉ g iá o cRứ«. fin d , Ưở t ù n g. m ong. được. Ễượng tíla c lo nRcing sai sót lầc«g ầ ẻ nào t ó » l tíiỏị. ' ( i f tạ í í ; ỏ.'. :'ÌCi:\CỊ tcír/ PùltQ í ộ í ơ t M Ỉ t ò c.ầu ('Rúc. I.XỊ. Cl\UL)ín du Rg'aR ,'/.àị đầu ắp 'AÌCM,. 'ỜM ủ ậ ị Cui ... Mai Kim Thành.

(7) Mutual sentiments Tie. iMflQe, de.£pdy eng/iatted. on e.ơẽJtybody’s miRds wRen tRe.y ơisit D a t a MUSi be. tRat oịj- e.ndie.ss ỌÍỂ.Ễ.K pine. tee-S in spa cious R ite and mountains. TRiS Ras be.tOM£. a typitaỄ. claiiac,íeiistic. oỊy ầ is oữe.i-100 -ye.cưi-oỉ.d Mountainous c,ity. D a ta , tílougíì. b&QHÍKQ cWe.St&lM StyRe, in its wodeAK a)icl(te,Munai!. MOdfes, S titt fee.&ps its RCrtuxaê appe.aiicMC,e. ojj- Ễ£.ge.ndcưiy SasteJM: pe.aC.&fyUỄ, ‘bons’ o-fj ed it, Lạcl pe.opẾe.; StJie-QMS and wateJiljaWs B-aUjj-sigRted tR/iougR. ■tuopic.all Pkrteiozoic, {y0/i£.sts; p o e iic piK£ R ife , jydowei gaJide.R on lyitassy g/iass Hands. A l l. 0|j tRe.se. always tealte beauiijjut M£.woJiabHe. ÌMp/t£SSionS in iilose wHo ítaưe. it. cU/iie.R cloosing to pJi£.s&H.t D a t e in iRis bloclute, we would SintpHy tee, to be. a e,0Mpaw0K 0(y e.ơeiy touiiist Togetie.lL we. way be. waleing dise.oiteJúe.s 0(j Ễmdstapes, Ristoiiie. pSacas, iitOaduabde. a/iclite.ciuiiaf!. woifes in tKis City's d&OelopMỂ-nt RistoJitj; and tHiS wiM suxe.Ẽ.y wafefc ouit j'0UJine.y ÍU.A& M.OÍỂ. e-MJLiC-fi.IRCJ and. Ẽ.ĩơe.Ễ.y. k idis publication onD allat, we Ralte ilappidtj Jifi.e.e.ilted dots ojj fcucouiage.rtei'rt and assistance. (jiLCM Le.ade.iis ojj TouniSw De.paiitM£nt ojj Law Đồng, Muse.(M 0(j- Law Đồng, autistic, pfWogmpRfcits Q/o ữỗR J[fgR.ệ and yỉP K , PKương Moi <Hotel, ite la tilte s and jj/iiends. cWe. a k o owe. mucẮ to s c lo f c is on. wK-OSe. wojttes we. Had to base, ú i s b/ioelu/te. a s SOU1C.Ễ. 0(j H&freH&nZe.. y\U oiưe.d irtJioduc.mg e.rtilusiastic.ally ouIt RoMeland. to ouit ncrtiưe. biLotiUjis an d wolildly jj/iiands woulld. be, gi&at p ỉm su ie . IjOil a i l 0(j us wii.0 wade. tK-iS de.SCiiption. CW& anz ctỉso ixope-jyuldij ex pecting ỊyUlrtííel Cont)tibuiion a s tưeil a s mdudge.nt Ế.XCUSỄ.S to unaơoidabde wistQÍ2e.s we. Ralte wade, in tRis b/tocluHd.. ‘-'We owe. Many tdcmtes to youji in(MgenC.e. and wisK o il ojj you woHe. and MOJUi e-njoyabde. joui.ne.ys in you/I {.ijje.. Mai Kim Thành.

(8)

(9) ĐÀ LẠT - LÂM Đ ồN G. NHẬN DIỆN LÂM ĐỔNG Lâm Đồng - An Outline --------------------------------------------------------9. MỘT THOÁNG HỔI TƯỞNG Moment Of Remembrance -------- -------------------------------------------- 10. ĐÀ LẠT - ĐIỂM HẸN CỦA THIÊN NIÊN KỶ MỜI Dalat: Rendez-Vous Of The New M illennium ...................... ................ 12. HUYỀN THOẠI MỘT TÊN GỌI M yth Of The N a m e --------- ----------------------------------------------------------- 14 ĐÀ LẠT - THÀNH PHỐ HOA Dalat - The City Of Flowers -------------------------------------------------------- 15 c ư DÂN BẢN ĐỊA ĐÀ LẠT - LÂM ĐỒNG A boriginal People Of Dalat - Lãm Đ ồ n g ----------------------------------------- 18 CÓ MỘT VỊ Sứ GIẢ... There Used To Be A M e ssa g e r...---------------------------------- ------ ------- 21.

(10) NHẬN DIỆN LÂM ĐỐNG. LÃM ĐỔNG - Am OUTLINE. Nằm trên cao nguyên Lâm Viên - Di Linh cao nhất vùng Tây Nguyên với độ cao 1500m Sũ với m ặt biển, tỉnh Lâm Đổng ngày nay được hợp lại từ hai tỉnh Tuyên Đức, Lâm Đồng và th ị xã Đà Lạt trước 1975, gồm 3 cao nguyên nhò : Lâm Viên (huyện Lạc Dương), Di Linh (huyện Di Linh) và Bảo Lộc hay Mạ (thị xã Bảo Lộc). Diện tích 10.1 37 km 2 trong đó núi rừng chiếm đến 70% - Bắc giáp tỉn h Daklak, Đông và Nam giáp các tỉn h Khánh Hòa, Minh Thuận và Bình Thuận, Tây giáp các tỉnh Bình Phước và Đổng l\lai.. Located on Lâm Viên - Di Linh, the high est plateau, at 1500 meter height above sea level, comprising 3 small plateaus: Lâm Viên (Lạc Dương district), Di Linh (Di Linh district), anơ Bảo Lộc or Mạ (Bảo Lộc town). Made up by 2 former provinces o f Tuyên Đức and Lâm Đồng, the present Lãm Đồng Province has the area of 10, 137 km2, 70% o f which are jungles. It is contiguous to Dak Lak Prov ince to the north, Khánh Hòa, Ninh Thuận and Bình Thuận to the east and south, Bình Phước and Đồng l\lai to the west.. Lâm D ồng có tỉn h lỵ là th à n h p hố Đà Lạt, m ộ t th ị xã là Bảo Lộc và 9 huyện : Đơn Dương, Đức T rọ n g , Di Linh, Lạc Dương, Bảo Lâm , Đạ Houai, Đạ Tẻh, Lâm Hà và Cất Tiên. Dân số theo th ố n g kê th á n g 4 /1 9 9 9 là 9 9 6 .2 1 9 người tro n g đó có hơn 1 5 0 .0 0 0 th u ộ c cấc dân tộ c ít người g ổm các dân tộ c bản địa như M ạ, K’Ho, Churu ... và các dân tộ c ở m iền Bắc di cư vào như Thái, Tày, Mùng.... Lãm Đồng Province consists o f Dalat City, Bảo Lộc Town and 9 districts: Đơn Dương, Đức Trọng, Lạc Dương , Bảo Lâm, Đạ Houai, Đạ Tẻh, Lâm Hà and Cất Tiên. According to A pril 1999 cen sus, its population was 996, 219, in cluding more than 150. 000 o f ethnic minorities as Ma, Churu, K'Ho, etc... and some others immigrating from the North as Thai, Tay, Nung, etc.... Nhờ vào độ cao nên dù 0' m ộ t nước n hiệ t đới, Lâm Đ ồng vẫn luôn có khí hậu m á t mẻ với n h iệ t độ tru n g bình là 18° ở Đà Lạt và 21° ở Bảo Lộc, th ích hợp cho việc trồ n g trọ t và chăn nuôi. Nhiều cơ sở chăn nuôi lớn đã hình th à n h tại Đức T rọng, Đơn Dương và m ộ t số nơi 0 Di Linh. Vùng Bảo Lộc, Di Linh nổi tiế n g với loại câ y cô n g n g h iệ p trà . cà phê. Cây dâu nuôi tằ m được trổ n g nhiều ở Gia Lành, Bảo Lộc, đã th ú c đẩy ngành nuôi tằ m lấy tơ p hất triể n . Những vùng trổ n g rau ch u y ê n ca n h , những vườn hoa. trạ i hoa ở 0ỨC T rọ n g , Lạc Dương, Di Linh, Đà Lạt đã cung cấp sản phẩm cho khắp nơi và cả ra nước ngoài.. Thanks to its height, despite being in a tropical country, Lâm Đồng has a cool climate with the average temperature of 18° c in Dalat and 210 c in Bảo Lộc, m ost favorable to planting and breed ing. Some breeding farms were set up in Đức Trọng, Đơn Dương and other ar eas in Di Linh, Bảo Lộc. Di Linh is fa mous for industrial plants like tea. cof fee. In Gia Lành, Bảo Lộc, m ulberry has been grown widely to promote the de velopment o f silk industry. Flower farms,. Tỉnh Lâm Đổng còn có nhiều sông, suối nên thuận tiện cho việc th iế t lập các nhà m ấy thủy điện như ở A n k ro e Ị Krongpha ... nhiều hổ nước, thác nước đẹp trong m ộ t th iê n nhiê n thơ m ộn g, m ôi sinh tro n g lành đã là đ ộn g lực th ú c đ ẩy n gà nh du lịch p h á t triể n , th u hút đến đ ây nhiều du khách khắp bốn phương. bâng khuâng đà lạ t. areas sp ecia lizin g in vegetables in Đức Trọng, Di Linh, Lạc Dương, Dalat, have supplied for the markets inland and abroad. Lâm Đồng Province also has many riv ers, springs convenient to build hydro e le c tric ity sta tio ns like in Ankroet,. Krongpha. W o n d e rfu l lakes a n d w a te r falls in the drea m y ro m a n tic nature, fresh e n v iro n m e n t have been an im p e tu s to to u ris m d e ve lo p m e n t a n d a ttra c tio n s fo r to u ris ts a ll o ve r the w orld.. 9.

(11) MỘT THOÁNG HỒI TƯỞNG N gà y 2 1 -6 -1 8 9 3 . khi m ộ t th a n h niên n g ư ờ i P h á p gô'c T h ụ y S ĩ, b á c s ĩ A lexa n d re John E m ile Y e rsin đ ặ t chân đến vùng đ ấ t A n kro e t - D ankia và tiế p cận cao nguyên L an g b ia n sau gần 4 th á n g băng rừng lội suối với bao hiể m nguy trắ c trở, ông có ngờ đâu rằ ng cái g iâ y p h ú t giao duyên đ ịn h m ệ nh giữa th iê n n hiê n hoang dã và con người tài hoa ấy đã trở th à n h thờ i kh ắc đ ặc b iệ t đ á n h dấu sự khai sinh ra th à n h phô' n g h ỉ duQng Đà L ạ t về sau, m à chính ô n g là người được tô n vinh .. MOMENT OF REMEMBRANCE On June 2 1 s t 1893, a fte r crossing springs and forests through numerous dangers for 4 months, a French-Swiss young man, Doctor Alexandre John Emile Yersin got to Ankroet-Dankia and ap proached Langbian Plateau. However, he did never think that the fateful moment o f a refined talent witnessing this wild nature would become the historical date o f discovery, marking the later estab lishment o f Dalat, a health resort city, and that the doctor him self would be venerated. Looking back through history, Yersin m ust have easily agreed that he was not the first to set foot in this plateau nor to explore it. Before him , there had been many explorations by both Viet namese and Frenchmen but none or little o f these efforts were known due to bad communication systems at that time or confidential requirements. Twelve years before Yersin’s arrival, among French explorers were Doctor Neis and Marine Lieutenant, Albert Septans, who had ever resided in Late village, Ankroet-Dankia from 16th to 20th March 1881. Then in the scientific report issued in August 1881, they mentioned Langbian plateau as the initial source of the Đổng l\lai River, which nobody knew at that time.. W hen In d o ch in a G o ve rn o r P aul D o u m e r. Ngược dòng lịch sử. hẳn Y e rsin cũng dễ đồng ý rằng ồng không phải !à người đ ầ u tiê n đ ặ t ch â n đ ế n D a n k ia . cà n g không phái là người đẩu tiê n th á m hiểm vùng cao nguyên - trước ông đã có nhiều cuộc th ấ m hiểm của người V iệ t và cả người Pháp, mà do hệ th ố n g th ô n g tin lúc bấy giờ còn hạn chế. hoặc giả do yê u cầu về c h iế n lược, nhữ ng nỗ lực này đã ít hoặc không được b iế t đến. Chì tính tro n g giới th á m hiểm người Pháp, trước Y e rs in đến 12 n ă m . bác sĩ N é is cùng với tru n g uy th ú y quân lục ch iế n A lb e rt S e p ta n s đã từ ng trú ngụ tạ i là ng Late. 10. intended to find a favorable location high enough to build a health resort for the French people who did not have chance to holiday in their home country, Yersin. trie d h is b e st to re co m m e n d L angbian plateau as the one meeting the require ments o f height, water, weather and in frastructure for a traffic network. Dur ing 1899 exploration with Mr. Paul. D oum er. he to o k g re a t p a rt in the d e c i s io n to e s ta b lis h a s a n a to riu m on L a n g b ia n P late au , the p re d e c e s s o r o f D ala t C ity now . Like a s le e p in g p rin ce ss ill a forest, o u t o f a w ild ju n g le re gio n sca tte re d w ith fadeless m em o ries o f da ia t.

(12) vùng A n kroe t - D ankia từ 16 đến 2 0 -3 1881, và tro n g báo cáo khoa học được lập vào th á n g 8 -1 8 8 1 . họ đã đề cập đến ngọn núi Langbian, đầu nguồn của sông Đ ồng Nai m à cho đến thời điểm đó vẫn chưa được ai biế t đến. Khi Toàn quyển Đông Dương Paul Doum er có ý đ ịn h tìm m ộ t địa điểm thuận tiệ n ở độ cao cần th iế t để xây dựng khu n gh ỉ duQng cho những người Phấp không có điều kiện trở vể chính quốc, Y ersỉn đã tích cực để xuất cao nguyên Langbian như là m ộ t nơi đáp ứng đ ẩy đủ các yêu cẩu về độ cao, nguồn nước, khí hậu lẫn hạ tầ n g th iế t kế m ạ ng lưới giao th ô n g . Và với chuyến đi khảo sá t cùng D oum er năm 1 899, ông đã góp phần quyết đ ịn h việc th à n h lập T rạ m điều dưỡng trê n cao nguyên Langbian, là tiền th â n của th à n h p h ố Đà L ạt sau này. Như m ộ t nàng công chúa ngủ quên trong rừng vắ ng , từ m ộ t vùng đổi núi hoang vu với rải rác đó đ ây vài buôn làng người Thượng m à trìn h độ hãy còn th ấ p kém của thời kỳ công xã nguyên th ủ y, Đà Lạt đã sớm được đánh thức và nhanh chóng p h á t triể n th à n h m ộ t đô th ị hiện đại m ang dáng dấp châu Âu. Cho dẫu Đà Lạt ban đầu là sản phẩ m của chủ nghĩa thực dân với m ục đích phục vụ lợi ích của người Pháp ờ xứ thuộc địa, nhưng nó đồng thời cũng là sản p hẩm của nền văn hóa Pháp - từ những tuyến đường sắt. đường bộ được khai mở, những đồ án th iế t kế . những công trìn h kiến trú c độc đáo, những nhà m ấ y th ủ y đ iện, những th ắ n g cánh nhân tạo... n hấ t n hất đểu phản ánh th à n h tựu của nền văn m in h cô n g n g h iệ p th ế kỷ 2 0 . N ói vậ y đế th ấ y rằng, bên cạnh những ông Tây thực dân với ý đổ chinh phục nhằm vắt kiệt sức dân thuộc địa, cũng còn có những nhà trí thức đem tri tuệ và tấ m lòng cúa m ình để vun đắp tình hữu nghị th â n ái m à tro n g số đó phải kế đến Y ersin, nhà bác học, nhà th á m hiểm , nhà nhân văn đã đ em h ế t cuộc đời phục vụ khoa hoc và đ ấ t nước n à y - nhữ ng người như ô ng xứ ng đ á n g được d ân tộ c V iệ t N am kính trọ n g và yêu m ến . bâng khuâng đà lạt. some mountaineers ’ villages, whose civi lization are still as underdeveloped as at the time o f primitive communes. Dalat was woken up timely and quickly devel oped into a modern city with European style. Although Dalat was at first the product o f colonialism in service of the French people in their colony, it never theless was also the product o f French culture resulting in railways, roads, de signing projects , original architectural works, hydroelectricity factories, a rtifi cial landscapes, and etc. They all re flected the achievements o f the 20th century's industrial civilization. What has ju s t been mentioned here demonstrated that apart from the colonists who wick edly squeezed the local labor force, there were also some other intellectuals de voting their hearts and knowledge to developing closer friendship, singled out Doctor Yersin, a scientist, explorer, and humanist, who sacrificed his whole life for science anơ this country. Such hon orable persons like him really deserve Vietnamese people's respect and love.. Photo: VÕ VĂN NGHỆ. . * ~. u. 11.

(13) ĐÀ LẠT: ĐIỂM HẸN CỦA THIÊN NIÊN KỶ iviứl. DALAT: RENDEZ VOUS OF THE NEW MILLENNIUM. Được người Phấp phát hiện từ những năm cuối th ế kỷ 19 và hình thành vào những năm đẩu th ế kỷ 20, Đà Lạt là m ộ t thành p hố nghỉ duỡng trè trung với nhiều ưu th ế tự nhiên về khí hậu và cảnh quan. Nhờ vào độ cao 1475m so với m ặ t biển nên dù là m ột xứ nhiệt đới, Đà Lạt có được m ộ t khí hậu m át mẽ dễ chịu của vùng ôn đới với nhiệt độ trung bình tro n g ngày thấp nhất là 15°c và cao n hất là 24°c. M ặc dù có hai mùa: mùa mưa từ tháng 4 đến tháng 11 và mùa nắng từ th á n g 12 đến tháng 3 năm sau nhưng quanh năm Đà Lạt đều có nắng - các nhà khí hậu học quả không quá lời khi gọi Đà Lạt là th à n h phô' của mùa Xuân.. Discovered in the late 19th century by French people and set up in the early 20th century , Dalat is a young health resort city with m any natural clim atic and scenic advantages. A t the height o f 1475m above sea level, though be ing in a tropical area, Dalat has cool climate o f a temperate zone, Average temperature w ithin daytime is 15° c lowest and 24° c highest. Although there are 2 seasons: rainy one (August-Novem ber) and sunny one (Decem ber-M arch) b u t around the year, Dalat always has sunlight. Clim atolo gists are not exaggerating when they call Dalat the City o f Spring.. Du khách đến Bà Lạt bằng đường 20 từ th à n h p hố Hồ Chí M inh hoặc bằng đường 11 ngược sông Dinh theo ngã Phan Rang, sau khi ngang qua những di tích của nước C hăm -P a xưa hay đèũ Ngoạn mục với cảnh sắc th iên nhiên hùng vĩ, đều cảm th ấ y như đang được nâng cao dần lên và khi chạm vào ngúũng cửa Đà Lạt tại chân đèo Prenn thì trước m ặt du khách là m ộ t vùng sơn nguyên với nhiều ngọn đổi thoai thoải nhấp nhô như sóng lượn, những rừng th ô n g thuần loại xanh mượt n gút ngàn được bao bọc bởi những dãy núi gần xa tạo cảm giác nhẹ nhàng thanh th o á t trước m ộ t th iê n nhiên th o á ng đãng nên thơ.. Tourists may have easy access to Dalat on 2 routes: National Road 20 from HỒ Chi M inh City and National Road 11 leading up along the Dinh River from Phan Rang Town. A fter travel ling th rough a vestige zone o f old Champa cu ltu re and m ajestic great l\lgoạn M ục Pass, they w ill rise up h ig h e r and higher. When to u ching Dalat doorstep at Prenn Pass’s foot, tourists w ill see ahead o f them a h ig h land with m any wavy slopping hills, endless green forests o f fresh pure pines surrounded by successive m oun tains, a ll o f which inspire feelings o f floating w ithin poetic nature.. Đi sâu vào th à n h phố, du khách càng ngạc nhiên th ích thú hơn khi kh ám phá ra Đà L ạ t như m ộ t báo tà n g của cá c d ò n g su ối, n g ọ n th á c , hồ nước, đ ồ i cỏ hay thung lũng... T hiên nhiên Đà Lạt vốn là m ộ t vù n g cả nh quan m iề n núi đ ặc sắc nay được kết hợp hài hòa với những công trình sáng tạo của con người, những kiến trú c với các đường n ét độc đáo góp m ặ t đủ cá c trường p h á i, trà o lưu - vừa e ấp kín đ áo vừa lộ ng lẫy kiêu sa qua từ ng n g ô i b iệ t thự ấn m ìn h sau c â y lá, hay rực rỡ bởi được tra n g đ iể m b ằ n g cả vườn hoa tră m sắ c n gà n hương.. Going closer inside the city, tourists will find it more interesting and fascinating to discover that Dalat is the museum of springs, waterfalls, lakes, grass hills or valleys... Dalat is as ever gifted with a harmonious combination between avail able spectacular mountainous landscapes and man-made projects, original archi tectures of various trends and schools,. 12. and has n o w becom e bashful, secretive and h a u g h ty. sp le n d id w ith every villa h idden u n d e r th ic k leaves o r resple n de n t w ith its flo w e r garden o verw h e lm e d by hun d re ds o f scents a nd colors. fadeless m em o ries o f da Iat.

(14) Thành phô' Đà Lạt có diện tích 4 0 3 ,6 k m 2 với sô' dân 1 6 1 .7 2 8 người vào thời điểm tổ n g điều tra dân số th á n g 4 /1 9 9 9 . Cư dân Đà Lạt là m ộ t phức hợp đặc biệt, hòa nhập từ các vùng Bắc, Trung, i\lam , cùng với cứ dân bản địa đã tạo thành m ộ t cộng đ ồn g đa dạng m à gắn bó. T hiên nhiên tươi đẹp, khí hậu ôn hòa đã hình th à n h những mẫu người Đà Lạt hiền hòa m ến khách, có phong cách thanh lịch và rấ t mực đ án g yêu.. Dalat City had an area o f 403.6 km" and 161, 728 inhabitants at the time o f April 1999 general census. Its population is a ra th e r com plex in te rm in g le m e n t o f people from the South, the North, the Central and the aborigines, creating a comm unity both m ultiform and united. Beautiful nature together with temper ate climate has moulded these ordinary local people into being friendly, gently, elegantly and lovely.. Đến Đà Lạt, du khách vừa th a m q u a n c á c th ắ n g cảnh, vừa có d ịp th ư ở n g th ứ c n h ữ n g m ón ăn m a n g n h iề u hương v ị từ cấc m iền đất nước tậ p hợp về đây; những loại trá i câ y như dâu, hổng, m ận, đào, bơ... nhữ ng loại rau củ như d ền , c à -r ố t, su-lơ , b ô n g a -ti-s ô , cả i bắp th ả o ,b ó xôi... vốn là đ ặc sản của vùng đ ấ t này. Du kh ách cũ ng sẽ bị hấp dẫn bởi rấ t n hiề u loại hoa, từ những hoa lan được sả n s in h riê n g tr ê n v ù n g đ ấ t Đ à L ạt đến nhữ ng loại hoa được du nhập từ nhiều noi trê n thê' giới. Và khi chuẩn bị roi xa B à Lạt, du khách có th ể mua sắm những m ón quà lưu n iệ m m ang bản sắc địa phương như các m ặ t hàng tra n g tr í ch ế b iế n từ gỗ th ô n g , các m ặ t hàng th ủ công tru yề n th ố n g do đồng bào bản địa ch ế tá c như gùi, cung, nỏ, hàng th ổ c ẩ m .... Coming to Dalat, tour is ts m ay n o t o n ly v is it the landscapes b u t a lso. f I a V 0 ry di shes g a th e rin g here from all other regions in the coun try; many kinds o f fruits such as straw berries, plums, peaches, avocados and various vegetables such as beets, car rots, cauliflowers, Chinese cabbages, ar tichoke flowers, and etc, are the spe cialties o f this land. Tourists may also be fascinated by many kinds o f flowers ranging from orchids originating in Dalat to different kinds o f flowers imported from many parts in the world. Before leaving Dalat, tourists may go shopping and buy local souvenirs such as deco rations made in pine wood and aboriginem ade tra d itio n a l h a n d ic ra ft lin e s: dossers, arbalots and brocades.. Với những Ưu th ế nội tạ i, Đà Lạt có thể cùng lúc tổ chức nhiều loại hình du lịch khác nhau như du lịch n gh ỉ dưỡng, du lịch sinh th á i, du lịch văn hóa - lễ hội, du lịch th ể thao, du lịch hội nghị, du lịch kết hợp n gh iê n cứu khoa học... chắc hẳn Đà Lạt sẽ là m ộ t điể m hẹn lý thú của năm 200 0 và của cả những năm về sau. Đà Lạt - V iệ t Nam là điếm đến cùa th iê n niên kỷ mới!. With these in trinsic advantages, Dalat is well capable o f holding various kinds o f tourism such as healthcare tours, e n viro n m e n t tours, c u ltu re -fe s tiv a l tours, sports events, conferences, sci entific researches, and etc. Dalat w ill surely be the rendezvous o f the year 2000's and further in the future. Dalat - Vietnam is the destination o f the new M ille n n ium !. bâng khuâng đà lạ t. h a v e chance to. e n j o y. 13.

(15) HUYỀN THOẠI MỘT TÊN GỌI. MYTH OF THE NAME. Tên Đà Lạt có từ bao giờ và do ai đ ặt cho đến nay vẫn còn là vấn đề bàn luận của cấc nhà chuyên m ôn. Những người Pháp khi xây dựng Đà Lạt, theo truyền th ố n g vốn có của cấc th à n h p h ố châu Au, đã chọn cho th à n h p hố này m ộ t câu phương ngôn bằng tiế n g Latin có ý nghĩa khá hay lại phù hợp với m ộ t th à n h phố trẻ trung và xinh đẹp: “ Dat A liis Laetitiam A liis T e m p e rie m ” - “ Cho người này niềm vui, người kia sự m á t là n h ". N ăm chữ đầu của năm từ trê n khi ghé p lại th à n h ra D -A -L -A -T - điều này đã khiến nhiều người suy đoán rằng tên Đà Lạt là do người Pháp đ ặ t và cách hiểu đó đến nay vân được nhiều người quan tâm .. When and by whom the name Dalat was given is s till u n d er d iscu ssio n among s p e c ia lis ts . A fte r b u ild in g Dalat, the French, by th e ir tra d itio n in n am ing European cities, chose a m e a n in g fu l a p p ro p ria te Latin saying fo r th is yo u n g, b e a u tifu l city, ‘Dat A liis L a e titia m A liis T e m p e rie m ’ which m eans ‘give these ones hap piness, those ones refreshm ent'. The five in itia ls o f those w ords are D-AL-A-T. This causes a lo t o f people to speculate th a t the name o f Dalat was in ve n te d by the French and th is in te rp re ta tio n is w o rth some in te r est anyway.. M ộ t số người khác lại cho rằ ng câu phương ngôn trê n sở d ĩ có là do cấc trí thứ c Phấp đã “ chơi chữ” c h iế t tự từ m ộ t cái tên Đà Lạt đã có sẵn từ trước. Còn người bản địa thì tin rằng tên đó là do các từ Đạq Lạch, có nghĩa là dòng sông, dòng suối của bộ tộ c Lạch, m ộ t bộ tộc đã ch ọn các khu rừng thưa trê n cao nguyên Langbian để cư trú.. Others claim ed that the above say in g was a h u m o ro u s p u n o f the French in itia lin g the available name o f Dalat. The native people , however, believe th a t the name was a fte r that o f a river, the Dạq Lạch, o f Lach Clan, an ab o rig in a l tribe who are cho sen to live in the sparse forests on Langbian Plateau.. Có lẽ cũng nên lắng nghe ý kiến của người P h á p . B a u d rit đã p h ỏ n g vấ n Counhac, viên Công sứ đầu tiê n của Đà L ạt về ý nghĩa tên gọi Đà L ạt và được ô ng trả lời như sau: “ ở hồ nước m à dòng suối nhỏ của bộ tộ c Lạch chảy qua, người ta gọi là Bà L ạ t” , ô n g còn cấn th ậ n chú th ích : “ Theo tiế ng Thượng, Da hay Dak có nghĩa là nước". ( * ). Maybe, we sh o u ld also liste n to the French. In te rvie w e d by B a u d rit about the m eaning o f the name Dalat, the fir s t M ayo r o f Dalat, M r. Counhac said. “It was called Dalat because there was a sm a ll sp ring flo w in g into the p o o l o f Lach Clan” - he also n o ticed. "In Thuong language, Da or Dak means water. ” (* ). Từ đó có th ể hiểu m ộ t cách đơn giản và cả n g h iê m túc rằng Đà Lạt chỉ là biến âm của từ Đạq Lạch, có nghĩa là dòng nước - quê hương của người Lạch, mà người Lạch là m ột thành phẩn trong cộng đồng dân tộc V iệt l\lam th ố n g nhất, cũng có nghĩa tên Đà Lạt đơn thuần là tên gọi V iệ t Nam. chứ không phải do ai từ bên ngoài đặt định cho cả.. Therefore we may seriously hold on to the simple explanation that Dalat is only the variant of the word ‘Dạq Lạch', a current and home land of Lach Clan, one member o f all ethnic group community of Vietnam and, therefore, it should be concluded that Dalat is an originally Viet namese name, not given by any outsider nor from a foreign language.. ( ' ) "A la p lace ƠU lac c o u la it le p e tit ruisseau de la trib u des Lat e t q u 'o n ap pe la it " D a la t " (Da au Dak: eau en M oi')".. Baudrit: Naissance de Dalat-Revue Indochine IM' 180-2/1944. 14. fadeless m em o ries o f d a la t.

(16) ĐÀ LẠT - THÀNH PHÔ HOA Là m ộ t vùng cảnh quan đặc sắc với điều kiện khí hậu th ậ t lí tưởng, m ôi trường sinh th á i Đà L ạt quả rất thuận tiện cho các loài hoa nẩy lộc đ âm ch ồi. Khi ví von Dà Lạt như “ th à n h p hố mùa xu ân ” , “ th à n h p hố tình yê u ” , “ th à n h p hố sương m ù ” , cấc văn nghệ sĩ cũng không hể quên Đà L ạ t còn là “ th à n h p hố ngàn hoa” hay “ xứ hoa đ ào ” .... Không phải ngâu nhiên khi m à hoa anh đào có lúc được xem như biểu tượng của Đà L ạt (!). Là loại cây m ọc hoang tro n g rừng được đưa về trồ n g tại đây từ đầu thê' kỷ 20, anh đào Đà Lạt m ang đặc tính thực v ậ t m iền ôn đới, có hoa 5 cánh đơn g iố n g như hoa m ai (cérasus), nhưng hình dáng và hoa màu hồng th ắ m giống cây đào (prunus) nên có tên ghép là m ai anh đào (Prunus Cerasoídes), chỉ nở rộ hoa vào d ịp lễ G iáng sính đến tế t dương lịch - có lẽ cây anh đào được yêu m ế n vì nó là tín h iệu báo xuân về trê n xứ sở m ù sương. Được chọn làm biểu tượng của tình yêu. hoa hồng có nguồn gốc từ Trung Đ ông hay từ Trung Quốc di thực vào châu Au khoáng th ế kỷ 18. Đà Lạt có nhiều giông h ồn g đ ẹ p m a n g tê n phương T â y như Josephine với m àu hồng kiêu sa, Grace M o n a co m à u h ổ n g p h ấ n d ịu d à n g , P o rce lin a m à u m e n trắ n g tin h k h iế t. S il ver Star màu tím nhạt m ộng mơ, A m erica mầu đỏ tươi nổng cháy hay B.B màu h ồn g ca m tươi trẻ gọi nho m àu m ô i cô tài tử B rigitte Bardot m ộ t thời lừng danh nước P háp. Đà Lạt có trê n 20 loài hoa kh á c nhau th u ộ c họ cú c. Có th ế kể vài loài quen bâng khuâng đà lạt. DALAT - THE CITY ŨF FLOWERS Endowed with plenty o f outstanding landscapes and ideal climate, Dalat’s environment is really favorable for the blooming o f various kinds o f flowers. Artistes not only poetize Dalat when call ing it ‘City o f Spring’, ‘City o f Love’, 'City o f Fog' but also mention it as ‘City of Flowers' or ‘City o f Cherries'. It m ust be no coincidence the cherry flower has been considered as an em blem o f Dalat (!). Dalat cherry was origi nally a wild local tree, transplanted into Dalat in early 20"' century, and so car ries typical botanical characteristics of those in m ild climates. It has singlepetalled flowers like Cerasus family ones, but looks like prunus family in shape and pink color, which results in the name o f Prunus Cerasoides, whose blossom ing time is between Christmas and the New Year. It may be popular because it signals the coming of spring in this foggy land. Roses, the symbol o f love, origi nated in the Middle East or China and transplanted into Europe during 18th century. Dalat has many species o f beau tifu l roses with Western names like proud pink Josephine, tender powderpink Grace Monaco, pure enamel white Porcelina. dream ing light-blue Silver Star, bright-purple America or youthful orange pink B. B.. which reminds us the attractive lips of everlastingly famous French movie star Brigitte Bardot..

(17) thuộc như cúc trắ n g , cúc vàng, cúc ngũ săc, cúc đại đoá, cúc đổng tiề n, cúc N hật Bản... N hiều loài vẫn m ang tên phương Tây như H ortensia (hoa cẩm tú cầu), Im m o rte lí (hoa bất t ử ), Sans Souci (hoa không vướng ưu phiền ), Cosmos (cúc sao nháy), A rum (hoa cuốn kèn)... hoặc đã đàng hoàng có tên V iệ t Nam cho dù xuất xứ từ Châu Âu, Châu M ỹ hay Châu Phi như H ũàng anh (Verge d ’or), Thược dược (D ahlia rosea), hoa lồng đèn (Fuchsia) ... kh ôn g như những địa phương khấc hoa nở theo mùa, cúc Đà Lạt có hoa quanh năm ; riêng cúc quỳ, m ộ t loại hoa được trồ n g làm hàng rào hay m ọc bên vệ đường là nở hoa lúc mùa mưa vừa dứt, trời chớm lạnh.Vào dịp này, cúc quỳ nở vàng rực cả m ộ t vùng báo hiệu m ùa khô tạ n h cũng là mùa du lịch đã khởi đẩu.. Đà Lạt được m ệ nh danh là “ th à n h phô' hoa" cũng vi so với cả nước, không đâu tậ p trung nhiều chủng loại hoa như ở nơi đây, từ hoa rừng n hiệ t đới đến cấc loài hoa có nguồn g ốc phương Đ ông hay phương Tây. Nhiều loài hoa phương Tây đ ế n ngụ cư ở đ â y từ rấ t lâu vẫ n m ang tên nguyên thủy như M im osa. M aguerite. L y s . G la ie u l, A g a p a n s . C o q u e lic o t. G e rb e ra t, P ensée, Forget m e not ... Tại cấ c khu vườn hoa hay cô n g viê n , hoa phương Đ ô ng kh ô n g n g ạ i khoe sắ c với m à u h ồn g của Tường vi. m à u và n g cùa T hiên lí. m àu tím của Ngọc hân, m àu đỏ của hoa Gạo: D âm bụt, hay m àu trắ n g của Trà m i, hoa Huệ, hoa Sứ, N hất chi m a i...H o a bản địa còn g ó p m ặ t với những loài hoa d ại như m ắ t nai, m e đ ấ t. bìm b ịp, trin h n ữ ....m à do đ ặ c tín h dễ m ọ c và p h á t triể n n h a n h , ch ú n g đã dễ d an g. 16. Dalat has more than 20 kinds o f chry santhemums, among which are some familiar names like white mums, yellow ones, five-colored ones, g ia n t ones, Japanese on e s... Some still carry west ern names like Hortensia (Cẩm Tú cầu flower), Im m ortal (Hoa Bất Tử), SansSouci (carefree), Cosmos (cú c sao nháy), Arum (hoa cuốn kèn)... Some originate in Europe, America or Africa but have Vietnamese names like Hoàng anh (Verge d or), Thược dược (dahlia roses), hoa lồng đèn (Fuchsia)... In other regions, flowers are only seasonal but in Dalat, mums are all year round; es pecially Quỳ Mums, grown as hedges alongside roads or paths, are in blos som at the end of rainy seasons when the coldness starts. A t this time o f year, Quỳ Mum flowers turn the whole land scape into a bright yellow, signaling the coming o f dry weather and a new tour ism season. Daỉat has the name of 'City o f Flowers' because nowhere in the country has such a multitude o f flower species gathered as in Dalat, ranging from tropical wild species to those originating in Western or Eastern. Many Western species were transplanted in here a long time ago but still keep their original names such as M im o sa , M a g u e rite , Lys, G la ie u l, Agapans, Coquelicot, Gerberat, Pensée.. F o rg et m e not... In flo w e r g ard e n s o r p arks Eastern species alw ays p ro u d ly sh o w up th e ir beauty in the p in k o f Tường Vi. y e llo w o f Thiên Lý, vio le t o f N g ọ c Hân. p u rp le o f R ice Flower, ro s e -m a lfadeless m em o ries o f da!at.

(18) có m ặ t trê n những ngọn đồi hoang hay những khoảng đ ấ t trố n g quanh nhà . I\lói đến hoa không th ể không nhắc đến vua cúa cấc loài hoa. đó là hoa lan C ym bidium . Đà L ạt là nơi có hàng chục loài địa lan và khoảng 3ŨŨ loài phong lan sinh trưởng, mà phong phú n h ấ t phải k ể đ ế n c á c lo à i th u ộ c c á c c h i D e n d r o b iu m , E ria , B u lb o p h y llu m , Coelogyne ... tro n g đó có các loài khá hiếm như hồ điệp (P halaenopsis m a nii), lan V a n i ( V a n illa g r a n d ifo lia ) , h à i (P a ph io pe đ ilu m a p p le to nia ru m )... Nhiều loại lan tạ i đây đã được p h á t hiện đẩu tiê n trê n th ế giới nên được m ang tên Đà Lạt hay Langbian như D endrobỉum D alatense, D en d ro biu m L an g b ia n e sse, O b e ro m ia D a la te n s is , O b e ro m ia Lan g b ia n e nsis, Eria D alatense, đặc biệ t hòn cả là loài D endrobium Insigne Var. D alatensis ( hồng lan xuân 88 ) được phát hiện năm 1988 với cấu tạo và m àu sắ c rấ t k h ấ c lạ Sũ với n h iề u g iố n g lan được b iế t đến từ trước. Sẽ là th iế u sót nếu không kể đến 3 00 loài địa lan và phong lan nhập nội với những giống lan nổi tiế n g như Balkis. Sayonara. Chateau, Ensikhan. Oriental Legend... càng làm cho chủng loài lan Oà Lạt th ê m phong phú và đa dạng. Có lẽ th ậ t khó để đ iể m ra cho hết những loài hoa có m ặ t tại Đà Lạt, nhưng sẽ không khó đế tin rằng chính nhờ vào cá c loài hoa tr a n g đ iể m mà Đà Lạt đã ngày cáng quyế n rũ hơn - Đà Lạt với ngàn hoa lu ô n đ ế lạ i t r o n g lồ n g k h a ' ch p h ư ơ n g xa những ấn tư ợ n g k h ổ q u ê n !. H ồn g Lan X u ,in 8 8 D en ơ ro b ium In s ig n e Var. Dalatensis. bâng kh u â n g đà lạ t. II T H. low.' or white o f Trà mi, tuberose, Sứ. Nhất chi mai... Native wild species such as Deer Eye, Ground Tamarind. Bìm Bịp, Virgin, are so easy and quick to grow and therefore develop spreadingly on deserted h ills and uncultivated land around houses. It is unforgivable not to mention orchids, the Queen o f flowers, especially Cymbidium Orchid. Dalat has some tens of terrestrial orchid species and about 300 epiphyte orchid ones, the m ost o f which belong to families o f Dendrobium, Eria, Bulbophyllum, Coe logy ne... Some are q u ite rare, in c lu d in g H ồ Đ iệ p (Phalaenopsis manii), Vani Orchid (Va n illa g ra n d ifo lia ) , S hoe O rc h id (Paphiopedilum appletoniarum').... O berom ia. Some species were first dis covered here and thus they take Dalat or Langbian in th e ir names in c lu d in g D endrobium D a la te n s e . D endrobium Langbianesse, D alatensis, Oberom ia. Langbianensis, Eria Dalatense, and espe cially D endrobium Insigne Var. Dalatensis (Pink Spring 1988 Orchid) was discovered in 1988 and has its shape and co lo r quite different from every know n species up to now. It's a terrible m istake n o t to m ention 300 species o f im po rte d terrestrial o r epi phyte orchids, including fam ous ones such as Balkis. Sayonara. Chateau. Ensikhan. Oriental Legend.... w hich enrich the wealthy variety o f orchid species in D alai It m u s t be im p o s s ib le to lis t o u t a ll sp e cie s o f flo w e rs in D alat, b u t it is a ls o q u ite e asy to re a lize th a t D a la t is b e c o m in g m o re a ttra c tiv e th a n k s to th o se flo w e rs as I t s d e c o ra tio n - Dalat. the C ity o f F lo w e rs, a lw a y s lea ve s its u n fo rg e tta b le m e m o rie s in its v is ito r s 1 c 5 j ? / o ?. f-\y Ị. A'. r !—i'_>!—■'#7.

(19) cu DÂN BAN ĐỊA ĐÀ LẠ T-LÃ M ĐỒNG. ABORIGINAL PEOPLE OF DALAT- LÃM ĐỔNG. T rê n địa ban tỉn h L âm Đ ổ n g n g à y nay, ngo ai đa số người K in h và m ộ t s ố các dân tộ c ít người 0m iề n Bắc di cư' vào số n g xen kẽ cù n g voi người K inh như T h á i, T ày, N ù ng ... p h ẩ n cò n lại g ồ m các n h ó m dân tộ c M ạ, K ’ Ho. Churu là những cú dân bản địa noi đây.. M o s t in h a b ita n ts in L â m Đ ổ n g P ro v in ce a re V ie tn a m e se p e o p le w h o in te rm in g le w ith n o rth e rn e th n ic g ro u p im m ig ra n ts s u c h as Thái. Tày, N ù n g , a n d e tc. The re s t, in c lu d in g e th n ic g ro u p s o f M ạ , K 'H o, C h u ru , a re re a lly a b o r ig in a l p e o p le .. C á c tộ c d â n b ả n đ ịa số n g p h â n b ố tr ã i th e o ch iề u d à i của tỉn h , ngay từ ra n h g iớ i tỉn h Đ ổ n g Nai đ ế n tậ n g iá p ra n h t ỉn h D a k la k . B ắ t đ ẩ u từ Đ a H oai, Đ ạ T ẻh , C á t T iê n kéo d à i đ ế n th ị xã Bảo L ộc ỉà vù n g cư trú của d â n tộ c M ạ , họ số n g th e o từ ng khu vự c và n h ó m riê n g như M ạ IMgăn 0 vù n g hạ lưu s ô n g Đ ạ Đ ờng (Đ ồ n g l\la i), M ạ Tó 0 v ù n g sô n g Đa R n g a , M ạ x ố p 0 vu n g L ộc T ru n g quanh th ị xã Bao Lộc.. These a b o rig in e s s c a tte r th ro u g h o u t the w ho le p ro v in c e , fro m its b o rd e r w ith Đ ồ n g N a i fa r up to its b o rd e r w ith Daklak. Fro m Đạ Hoai. Đạ Tẻh, C át Tiên up to Bảo L ộ c Tow n is the h o m e lan d fo r the e th n ic g ro u p s o f M ạ. w ho g a th e r in to d iffe re n t g ro u p s in ce rta in areas: M ạ N g à n in h a b it the lo w e r Đạ Đ ò n g (Đ ồ n g Mai) B a sin ; M ạ Tô the Đa R nga B a sin ; M ạ x ố p . L ộ c T ru n g n e a r Bảo L ộ c Town.. Từ ranh giới thị xã Bảo Lộc và huyện Di L in h , d ọc th e o quốc lộ 2 0 về Đ à L ạ t là vù n g cư trú của cá c n h ó m dân tộ c K ’Ho: tậ p tru n g tạ i huyện Di L in h có n h ó m K 'H o Sré quen nghề là m ru ộ ng (S a S re: ăn ru ộ n g ): 0 về phía N am Di L inh bọc th e o đường s ố 8 đi Phan T h iế t là địa bàn của n h o m K 'H o N ộp: n h ó m K ’ Ho Kóciôn ch ọn m iề n Đ ồ ng N am Di L in h đế cư trú : Tại huyện Lạc Dương n h ó m K'H o L ạch đ ịn h cư 0 Xã L á t va n h ó m K'H o C h il s in h tụ ở vù ng Đạ S a r cá ch Đà L ạt 2 0 k m và kéo d à i đến vù n g Đ ạ m Ròn th u ộ c lưu vực sô n g K rô n g n ô g iá p VỚI n h ó m M n ô n g 0 D aklak. Người Churu ch ọ n vù n g đeo Prenn để cu trú với cá c xã Loan. T lit ra th u ộ c huyện Đơn D uoìig. I\lêu Đà L ạ t n g à y n ay à noi tụ h ội d á n cư cua kh ắ p m ọ i m iề n đ ấ t nuớc th ì Đa. 18. D i L in h D is tric t on N atio n a l R oa d 20. betw een Bảo L ộ c a n d Dalat, is the h om e lan d lo r the e th n ic g ro u p s o f K 'H o: K 'H o Sré live on fa rm in g m o s tly ro u n d D i L in h Tow n (Sa Sre m eans to eat lan d ): K 'H o N ộp p o p u la te the S outh o f D i L in h D is trict. a lo n g sid e N atio n a l H oad 8 to Phan T h iế t; K 'H o K ơ d ô n have ch o s e n the S o u th -E a st o f D i L in h fo r th e ir h o m e : in Lac D ương District. K'rlo Lạch reside in Lát Village and K ’Ho Chil occupy Đạ Sar. 20 kilometers away from Dalat, and up to Đạm Ron in the Krôngnô Basin, ad joining the ethnic group of M illin g in. D aklak Province. Churu people have chosen to inhabit the neighborhood of Prenn Pass in Loan and Tutra Villages, Đơn Duong D istrict A lth o u g h D a la t is p r e s e n t ly the intermingiement of people from ail over the co un try. It was really the residence of aborigines of K'Ho Lạch and K'Ho Chil 100 years ago. The nomadic Chi! people used to move round the forests of cross-pollimtccl, bigleafed pine trees spreading fro m n o rth . w est to so u th -e a s t o f the H ig h U n d s. On the co ntra ry, then close relatives o t Lcich fadeless m em ories o i. d,licit.

(20) L ạ t 1Ũ0 n ă m trư ớ c v ố n là v ù n g cư trú của các tộ c d ân bản địa K'H o L ạch và K’ Ho C hill Là n h ó m cư d à n là m rẫy, người C hil số ng bao quanh vù n g rừng th ô n g hỗn giao và lá rộng từ phía Tây Bắc đến Đ ông Bắc cao nguyên. Khấc hẵn người bà con gần gũi. người Lạch thường chiếm vùng thung lũng ven suối để làm lúa nước - “ L ạ c h ” , theo tiế n g bản địa có nghĩa là “ rừng thưa” , dùng để ch ỉ vùng rừng th ô n g , đổi trọ c từ dãy Langbian trã i dài xuống Tây Nam , bao gổm cả th à n h p hố Đà L ạt n gà y nay. Do sự p hát triể n ồ ạt của người Kinh, người Lạch đã rút về 0 xã L ất dưới chân núi Langbian, còn người Chil ở rãi rác quanh Đà Lạt, Tà Nung, Đức Trọng. Các dân tộ c bán địa ở Lâm Đ ồng thuộc hai ngữ hệ khác nhau: người Mạ và người K'Ho thuộc nhóm M on-K h m e r là hệ ngôn ngữ của nhiều dân tộ c Nam Tây nguyên, cò n người C huru th u ộ c hệ M a la y o P olynésien m à có người gọi là hệ Đa Đảo. Họ có m ộ t kho tà n g v ă n hoá r ấ t p h o n g p h ú vả đa dạng với những tập quán, pho n g tụ c lễ h ộ i, n h ữ n g tru y ề n th ố n g văn hoá dân g ia n , n h ữ n g tru y ệ n cố. huyền th o ạ i độc đáo, đặc biệ t phải kể đến các luật tục mà họ thường gọi là IM’dri bao gồm nhung qui tắ c ứng xứ, nếp sống, sinh hoạt được diễn th à n h lời ca. bài h á t và được lưu tru y ề n qua n h iề u th ế hệ. Á m n h ạ c cũ n g là m ộ t lo ại h ìn h s in h hoạt tru yề n th ố n g của đổng bào cấc dâ n tộ c M ạ , K ’ Ho, C huru với n h ạ c cụ p h ổ b iế n là c á c bộ c h iê n g , c á c lo ại m b ie o t. V à o m ù a lễ h ội (thư ờng b ắ t đầu từ sau khi th u h o ạ ch xo n g vụ lú a), đ é m đ ê m đ ồ n g bào lại tổ chứ c ăn m ừ n g lúa m ới. B ên n g ọ n lửa, họ ăn th ịt và uống rượu cẩ n . ca h á t và n h á y m úa cù n g nhau. T iế n g ch u ô n g , tiế n g kh è n va n g lên nhữ n g â m th a n h p h ấ n kh ích giữa bảng khuâng đà lạ t. used to occupy low valleys for waterrice cultivation - 'Lạch' means ‘under growth woods’ in their language, im ply ing the pine forests and hills south-west of Langbian mountains, including Dalat City. Because o f the soaring population growth of Viet people, Lach's drewn back to set up Lát Village a t the foot o f Langbian and Chit's scattered round Dalat, Tà Nung, Đức Trọng. Ethnic groups in Lâm Đồng speak two different language systems: Mạ and K’Ho belong to Mon-Khmer, which is the ori gin o f many ethnic groups’ languages in the South o f Western Highlands, while Churu belong to Malay-Polynesian, also called poly-island system. They all have a very wealthy cultural treasure, rich in customs, festivities , traditional folk cul ture, tales, unique legends and espe cially custom precepts which they call N'dri, telling rules of behavior in every day life and activities, expressed in forms o f proverbs and songs which have been recited from genera tion to generation. Folk music is also tra d itio n a l in Mạ, K 'H o a n d C huru p e o p le s’ a ctivities w ith com m on in strum ents such as u sets o f gongs and mbieots. During festival period, which begins after their harvest o f rice, they hold festivities in celebration o f the new rice night after night. Gathering round the open fire , they eat meat, drink ‘cẩn’ (a ferm ented beverage sucked out through a bamboo pipe from a earthen ware vessel), sing and dance together. The exciting sounds o f dongs and flutes in the middle of quiet forests seem to bring back an optimistic longing for a better future. These minorities often gather into a bon or plei (like a village o l Viet people), each o f w hich has som e tens of wooden b u n . galow s. the space u n d e r w hich is used. 19.

(21) n úi rừ ng tịc h lặ n g như n iề m m o n g m ói lạ c quan về m ộ t n g à y m a i tươi đ ẹ p . Các dân tộ c ít người thường số n g tậ p tru n g th à n h các bon hay plei (g iố n g như làng xó m của người Kinh), m ỗi bon có tư và i đến mươi nóc nhà sàn với sàn th ấp , bên dưới dùng nuôi gia súc hay để các c ô n g cụ sin h hoạt, cũng có nơi dùng làm nơi sình hoạt như kéo sợi, giã gạo... ở vù ng M ạ vẫn còn tổ n tạ i nhữ ng ngôi n hà dài h àn g ch ục m é t. ở xã L ấ t ngày nay sàn rấ t th ấ p , dường như c h ỉ để giữ lại tru y ề n th ố n g , m ộ t số khấc đã trở th à n h nhà nền như người Kinh th ậ m chí là những căn “ b iệ t th ự ” với các tra n g th iế t bị hiện đại kh ô n g thua gi các khu vực p h ố th ị. Đ ịn h c h ế xã hội của cấ c d â n tộ c cũng có nhữ n g k h á c b iệ t. Nếu ở người M ạ đã xấ c lậ p c h ế độ phụ hệ th ì ở người K 'H o và C huru vẫ n tín h d ò n g họ th e o phía m ẹ . T ro n g cộ n g đ ồ n g , cấ c th à n h viê n đề cử và tín nhiệm người đứng đẩu bon, p lei: nhữ ng v iệ c quan trọ n g như gieo trổ n g , c h ia đ ấ t, chia ru ộ ng , c h iế n tra n h đ ều do tậ p th ể q u yế t đ ịn h . Về m ặ t ca n h tá c , ngo ại trừ n h ó m S ré, L ạch và m ộ t bộ p hậ n người C huru đã b iế t là m ru ộ ng nước, cò n đ ại bộ p hậ n p hụ th u ộ c và o hoạt đ ộ n g kin h tế nương râ y. N g oà i ra họ cũng còn b iế t đ ế n săn b ắ t với m ộ t kỹ th u ậ t khá đ ặ c b iệ t, như v iệ c đ ặ t b ẫy hay tổ chứ c cấ c cuộc săn tậ p th ê và o m ùa săn. Núi rừng L âm Đ ổ ng còn là n gu ồn cung cấ p cá c loại rau, cú, n ấ m . đ ọ t m â y ... vừa là m n guồn th ứ c ăn bố sung vừa p hất huy kỹ năng hái lượm của cấ c cư d â n bán địa.. as a stable, a sh e d fo r w orkin g tools, fo r thread tw is tin g o r rice p ounding. There s till exist su ch houses as lon g as several tens m e te rs in M ạ areas. In L a i Village, very lo w flo o rs seem o n ly to re m in d tra d itio n and som e houses have the g ro u n d as th e ir flo o rs as Vietnam ese ones do a n d a fe w are re al 'villa s' w ith m o de rn fu rn itu re as to w n houses. Som e differences e xist am on g th e ir social stru c tu re s . W hile M ạ people recognize paternal p rio rity. K'H o and Churu s till ad here to m aternal pow er. Every m em bers can nom inate a nd choose the person to be the head o f a bon o r p le i b u t very im p o rta n t issues like seeding tim e, landfield sharing a nd w ar declaring m u s t be decided by the co m m u n ity itself. In cu lture , Sré, L ạch a n d a p a rt o f C huru peo p le c u ltiva te w a te r rice as an excep tion. b u t m o s t m in o ritie s dep e n d on n o m a d ic c u ltiva tio n . In a d d ito n . th e y h u n t w ith s p e cia l te ch n iq u e o f tra p p in g o r c o lle ctive ly in h u n tin g seasons. M o u n ta in s o f L â m Đ ồ n g are an a b u n d a n t so u rce o f vegetables, fru it, m u sh ro o m s, a n d etc.. w hich are an a d d itio n a l so urce o f fo o d a n d m e a n w h ile im p ro v e th e ir p ic k in g skills. Today a bo rig in a l m in o ritie s in L âm Đồng, to g e th e r w ith th e ir fra te rn a l peo p les in the b ig fa m ily o f Vietnam , are in u n breakable u nio n fo r co nse rva tio n a nd de ve lo p m e nt o f tra d itio n a l c u ltu ra l values, co n trib u tin g th e ir sh are s in b u ild in g a p ea ce fu l a n d u n ifie d V ietnam Nation.. N g à y nay, cá c d â n tộ c bản đ ịa L âm Đ ồ ng đang cù ng cá c d â n tộ c anh em k h á c tro n g đại gia đ ình dân tộ c V iệ t Nam đ oa n kế t g ắ n bó. bảo tồ n và p h á t huy cấ c giá trị văn hoá truyền th ố n g , góp p h ẩ n kiến tao m ộ t nước V iệ t N a m th ố n g n h ấ t và hoà bình. P lm tos. 20. v õ VAN NGHÈ. fadeless m em o ries o f d a l at.

(22) co MỘT VỊ SU GIA Đà Lạt là xú sớ ngàn th ô n g - nơi đây có m ặ t 10 tro n g sô' 11 loài th ôn g được ghi nhận tạ i V iệ t N am . Điều thủ vị là chen lẫn tro n g nhung loài th ô n g hiện đại lại còn những loài th ô n g cổ tích như th ôn g 2 lá d ẹ t (D ucam po p inu s K re m p fii), th ôn g năm lá (Pinus dalatensis) mà trên th ế giới đã bị tuyệt chủng từ hàng triệu năm trước. V iệ c p h á t h iện m ộ t loài thực vậ t cổ sinh vẫn còn tồn tại 0 V iệt Nam từ cuối th ế kỷ 19 là do bởi K rem pfii, n h à th ự c v ậ t h ọ c người Đ ứ c kh i ô n g đến Đà Lạt nghiên cứu lâ m s in h . Đ ến n ăm 1 9 2 1 , m ộ t n hà thự c vậ t học người P h áp cũ ng là người p h ấ t h iện câ y th ô n g đỏ (P inus S pp) Đà L ạ t. ổng M .H .L e c o m te đ ã c ô n g bố: "th ô n g hai lá d ẹ t là m ộ t g èn e đ ặc hữu V iệ t N a m ” , và để g hi cô n g người p h á t hiện, ông đã đ ặt tê n ch o nó là P in tis K re m p fii. Có lẽ sự v iệ c sẽ ít ầ m ĩ hơn, n êu và o cu ố i n ă m 1 9 4 4 . m ộ t n h à th ự c v ậ t h ọc người P h á p c h u y ê n về p h â n lo ạ i th ự c v ậ t, ô n g 0 . C h e v a lie t đã k h ô n g tu y ê n b ố th ẳ n g th ừ n g : “ P in u s K re m p tii c h ỉ có m ộ t lo a i củ a m ộ t g iố n g d uy n h ấ t và đã hoá th ạ c h từ xa xư a” . C ác cu ộc tra n h c ã i tro n g g iớ i kh o a h ọ c với tầ m v ố c q u ố c tế đã th ự c sự nổ ra, và c h ỉ tạ m lắ n g xuô’ ng k h i K r is p h in d và L ìte n le , hai n h à kh o a h ọ c người M ỹ đua ra luận đ iể m vể hoá th ạ c h s ố n g D u c a m p o p in u s . T h ô n g hai lá d ẹ t là loài tà n di hay h ó a th ạ c h s ô n g của lo ài th ự c v ặ í ký đệ ta m . la lo ài câ y c h ỉ x u ấ t h iệ n tạ i Đ à L ạ t và họ h à n g của nó tr ê n th ế g iớ i c h ỉ cò n được b iế t đ ế n tro n g n h ù n g m ầ u h o a th ạ c h . VI v ạ y nó l lin g khuảnq đà lạt. THERE USED TO S!E A MESSAGES.. Dalat, the land for pine trees, has 10 out of 11 species recorded in Vietnam. Something fascinating is that two of these actual species are fabulous ones, the tw o-flat-leaf pine (Ducampopinus Krempfii), anơ the five-leaf pine (Pinus dalatensis), which became extinct m il lions o f years ago all over the world. K rem pfii, a Ger m an b o ta n is t, made this discov ery o f a prehistoric extinct species still in e x is te n c e in Vietnam when he was doing botani ca l re s e a rc h in Dalat. In 1921, M. H. Lecom te, the French b o ta n is t , d is c o v e re d the Red Pine (Pinus Spp) in Dalat and claim ed it to be the tw o -fla t-le a f pine species only in e x is te n c e in Vietnam. He there fo re n a m e d it Pinus Krempfii to the m erit o f its dis coverer.. This w o u ld n o t have b e co m e so w e ll k n o w n if 0. C hevaliet. the F re n ch b o ta n ic a l ta x o n o m is t h a d n o t to ta lly ig n o re d it in h is b ru s q u e p ro c la m a tio n , 'P in u s K re m p fii w as th e o n ly sp e cie s o f th e o n ly g e n u s th a t b e ca m e e x tin c t a lo n g tim e a g o ’. ỉ\ d e b a te d id b re a k o u t a m on g s c ie n tis ts th ro u g h o u t the w o rld a n d te m p o ra rily c a lm e d d o w n o n ly w h e n th e tw o A m e ric a n s c ie n tis ts p u t fo rw a rd th e ir th e o ry on liv in g fo s s ils - D u c a m p o p in u s . The tw o -fla tleaf pine therefore is a living example of an extinct species of the 3": epoch botanical plants. Only in Dalat is this species in existence and only in form o f f o s s il s h a v e Its e n t ir e relative s p e . 21.

(23) được xem như là hoá th ạ c h số ng của th ự c v ậ t tự n h iê n . Đ ồng bào bản địa Đà L ạt gọi th ô n g hai lá dẹt là ch io n h o xo ri, nó có m ặ t ở Yộ Đ a M yú t (huyện Lạc Dương) và Bidoup (huyện Bơn Dương) trong rừng già thường xanh với độ cao trê n 2 0 0 0 m . Cấc cây non ch ỉ m ọc được tro n g rừng tố i và đến hàng chục năm sau mới vươn lên tầng cao n h ấ t của rừng, vi vậ y khi quan sát từ xa, rấ t dễ nhận ra th ô n g hai lá d ẹt vươn cao tro n g khu rừng nguyên sinh với tấ n lá xòe ra như hình rẽ quạt. M ộ t câ y th ô n g hai lá d ẹ t có th ể cao đến 4Ọm với đường kính 4m và đoạn thân gô lên đến 2 0m trước khi phân cành. Ô ng A. Tastagsceh, viện s ĩ V iện Hàn Lâm Liên Xô (cũ) đã từng th ổ lộ: “ Tôi c h ỉ m uốn sang ngay V iệ t Nam và sờ tay lên cây Pinus K re m p fii rồi ch ế t cũng m ãn n g u y ệ n !” . Du khách có th ể tiế p cận với vị sứ giả thời tiền sử khi từ Dankia tiế p tụ c đến cổng trời, là nơi cao n hất và là cánh cửa m à từ đó có th ể nhìn xuống bên này là khu du lịch suối Vàng và bên kia là khu vực Đ ạm Ròn, nơi có ba xã xa n h ấ t của huyện Lạc Dương. Đ ứ ng tạ i cổ n g trờ i, b ên con đường quanh co uốn lượn, du k h á c h sẽ dễ d à n g nhìn th ấ y nhữ ng c â y th ô n g hai lá d ẹ t n ổi b ậ t giữa rừng g ià , nhưng đê’ đ ến được bên g ốc th ô n g cổ tíc h còn p hả i c ắ t rừng lội bộ hàng câ y số, tro n g khu rừng hỗn giao d à y đ ặ c và th iế u á n h s á n g !... Photo. M K T. cies been known so far. That's why it is considered as a living fossil among the natural plants. Aborigines o f Dalat call this tw o-flatleaf pine chion hoxori, which is found in Yộ Đa M y ú t (Lạc Dương District) và Bidoup (Đơn Dương D istrict). only in jungles more than 2000 m above sea level. The young trees only grow in the dark jungle and reach out o f its canopy layer after over ten years o f growth. Looking in a distance, we easily notice this tw o-flat-leaf pine with a round big canopy in a Proterozoic forest. A twoflat-leaf pine tree can be as high as 40m, in a diameter up to 4m and its straight trunk up to the firs t branch as long as 20m. Mr. A. Tastagsceh, a member o f Former Soviet Union Academy once exclaimed , “If only I could fly to Vietnam and touch. the P inu s K re m p fii w ith m y o w n fin g e r to be satisfied until d e a th T o u ris ts may get access to this prehistoric messager if they start in Dank!a and go up to Heaven Arch, the highest point where they can look down on the tourism area o f Golden stream on one side and in. the o th e r side Đ ạm rô n area, the three farthest villages of Lạc Dương District.. On w in d in g p a th s a t Heaven A rch, to u r ists e asily fin d th o se tw o -fla t-le a f p in e trees sta n d in g o u t o f the ju n g le . They, how ever, m a y have to w alk fo r h o u rs th ro u g h the th ic k d a rk cro s s -p o llin a te d ju n g le before they are able to reach those fabulous pine trees!. fadeless m em o ries o f dalat.

(24)

(25) QUÉ HƯỞNG HOA G A M F L O W E R -S IL K Y H O M ELAN D GUI Í HAM uilrtii Tom s Ticket tares. HỔ XUÂN HƯƠNG Xuân Hương Lake ..................................................... 25. HÓ SUÔI VANG Golden stream L a k e ................................................. 26 HÓ TUYỂN LÂM Tuyển Lẫm Lake ....................................................... 28. HỐ THAN THO Than Thở L a k e ......................................................... 29. 4.000 VNĐ. THÁC HANG CŨP Tiger Cave Waterfall................................................. 30. 4.000 VNĐ. THÁC PREMN Prenn W aterfall......................................................... 32. 6 .000 l/NĐ. THÁC DATANLA Datanla W a te rfa ll...................................................... 33. 5.000 VNĐ. THÁC B'BLA B'bla Waterfall...................................................... 34. 4.000 l/A/0. THÁC CAM LY Cam Ly W aterfall.......................................................36. 4 000 Im. THÁC VOI Elephant Waterfall.................................................... 37. 3.000 VNĐ. THÁC D A M B'R I D am b 'ri W aterfall....................................................... 38. 7.000 v r n. THÁC PONGOUR P ongour W aterfall...................................................... 40. 5.000 VNĐ. THÁC GOUGAH Gougah W a te rfa il....................................................... 41. 2.000 VNĐ. THUNG LŨNG TÌNH YÊU Valley Of L o v e ........................................................... 42. 5.000 VNĐ. NÚI BA (LANG BIAN) Lady M ountain (L a n g b ia n )........................................ 44. 4 .0 0 0 1m. ĐỔI CLJ G olf H ill. 46.

(26) HG KUAN HUONG. KUAN HUONG LAKE. " ja m ngay tilin g tain t h a n l i phô 0' do cao 1 4 7 7 m . Hổ Xuân Hương ngu yê n la tillin g lững CO d òn g S U Ố I Cam Ly ch ay lua nơi quần tụ cua ca c CI J d án Lạch buỏi ban đâu.. Located 111 the city center. Jt 1.477 meters height. Xuân Hương Lake was originally the valley through which Cam Ly Stream flowed and where Lach people resided.. N ă m 1 91 9. tu sa n g kiế n cua v iê n C ông sứ Cunhac. kỹ su cô n g c h á n h Labbé đã tiế n hanh việ c ngán d òn g S U Ố I là m th à n h hổ. Đến năm 1923 lại xâ y th ê m m ột đ ậ p nữa 0 p hía d iíói tạ o th a n h hai hồ.. In 1919. on Mayor Counhac’s idea civil engineer Labbe dammed up the stream into a lake. In 1923 another barrage was built just below the first one to make up the second lake.. Do a nh hường cúa Cũn bão th á n g 3 n ăm 1 9 3 2 , ca hai đ ậ p đ ểu bị võ. M ã i đến n ăm 1 9 3 4 -1 9 3 5 m õ t đ ậ p lớn b ằn g đá m ới được kỹ sư T rầ n Đ ă n g Khoa th iế t kế xâ y dựng p hía dưới hai đ ậ p cũ tạ o th à n h m ộ t hồ lớn - người P h áp g ọi là G rand Lac. Đ ậ p n ày n ằ m trước d in h Q uản Đạo m à vị Quản đ ạo b ấy giờ là P h ạ m K hắc Hoè vẫ n được d ân đ ịa phương xưng gọi "Ồ n g Đ ạ o " nên khi đ ậ p cũ ng là cẩu xâ y xo ng , người d â n quen g ọi là cẩu õ n g ũ ạ o , còn tồ n tạ i đến n g à y nay.. U nfortunately the tw o barrages were b ro ken when flooded in a storm in M arch 1932. In 1934-1935. a new big stone barrage, designed by engineer Trần Đăng Khoa, was b u ilt below the tw o old ones, m aking up a larger lake which French people called Grand Lac. This dam is in fro n t o f Province Chief's palace, a t that tim e, the chief was Mr. Phạm Khắc Hòe, w hom local people called ‘Sir Đ ạo' and when the bridge was completed, it was called S ir Dao's bridge w hich still exists nowadays.. Hồ có ch u vi 5 0 0 0 m , rộ n g 2 5 h a với h ìn h d ạ n g tr ă n g lưỡi liề m . M ặ t hổ p h ắ n g lặ n g như tấ m gương soi b ó n g n h ữ n g tấ n tù n g g ià c ỗ i, n h ữ n g h à n g liễ u rũ th ư ớ t th a , và sẽ đ ẹ p hơn khi m ù a xu â n về . lú c n h ữ n g c à n h a n h đ à o nở rộ m ộ t m à u h ồ n g rự c rỡ k h iế n m ặ t hổ bừ ng lê n như đ ô i m á cô g á i Đ à L ạ t tu ổ i xu â n th ì.. The lake is 5 0 0 0 m eters in perim eter. 25 hectares a nd in the shape o f a n ew m oon. The lake's surface is peaceful a nd as flat as a m irro r, reflecting o ld a nd stu n te d pin e s w illo w s hanging dow n. It's m o re beautiful as sprin g com es and peach trees are b lo o m in g p ro fu se ly w ith a sp le n d id pink, m a kin g the lake's flare b rig h tly as cheeks o f y o u th fu l Đà L ạ t girls.. Hồ được m ang tê n Xuân Hương từ năm 1 95 3 như m uôn làm số ng m ãi hình ánh lãng m ạn cua nữ sĩ th o N ô m nổi tiế n g V iệ t Nam th ế kỷ thư 19: Hồ Xuân Hương.. In 1953. the lake was nam ed X uân H uong so as to make live ly the ro m a n tic im age o f the fa m o u s Vietnamese poetess in the 19th century. M iss H ồ X uân Hương.. bSìníị khu iin q (lủ lật. 25.

(27) Hố SUÔI VÀNG Rời tru n g tâ m Đ à L ạ t th e o hướng Bắc đi L ạc Dương, đ ế n km 7 T ù n g L â m rẽ tr á i, du k h á c h cò n p h ả i vượt qua đoạn đường dái kh o a n g 1 2 k m g ặ p g h ề n h uốn lượn giữa những đồi th ô n g ch ập chùng trước kh i đ ê n được hồ Suối V à n g , nơi m à 1 0 0 n ă m trư ớ c đ â y khi lần đầu tiê n đ ặ t ch á n đ ê n vù n g đ ã t n à y, n g ấ n ngơ trư ớ c ca n h s ắ c th ơ m ộ n g ky ao của th iê n n h iê n cò n n g u y ê n vẹ n n ét h oang sơ. Y e rs in đà c h ạ y n h ả y hò reo như m ộ t câu h ọc trò n h ỏ đ ế rồi sau n à y đề n g h i vó i T oàn q u yề n p. D o u m e r ch o x â y d u n g khu n g h i dưỡng nơi đ ày.. GOLDEN STREAM LAKE G oing n o rth fro m Đà L a t a nd to Lạc Dương, turning left at milestone 7 in Tung Lâm. visitors have to get along a. ro u g h ro a d o f 12 k ilo m e te rs m e a n d e r ing through rolling pine lulls nr glossy. g ra s s fie ld s b e fo re re a c h in g G o lde n Stream lake. One hundred years ago. the first time setting loot on this area. Yersin ran shouting with joy like a little. p u p il He was so stu p e fied b y the drea m y and romantic landscape o f original W ild nature that later recommended the G o v ernor General: p. Doumer to order the. b u ild in g o f a health re s o rt here.. Hổ Suối V a ng g ồ m hai hổ !a D a nkia 0 trẽ n va A n kro e t 0 dưới, được tao bơi 2 đ ập cung tê n A n k ro e í ch ắ n d on e sõng Đa Dung p h ấ t n g u yê n tù nu L an gb iarì. c ạ n h đó là m ô t th á c nucic trá n g xoa cũng m an g tê n A n k ro e t - th á c này đã được toàn quyển D ecoux ch ọ n làrn noi xâ y dựng nhà m á y th ủ y đ iệ n đẩu tiê n cua Đa L ạ t vào n ă m 1 94 2. in 1042. Hổ Suôi V ang có sức chứa khoang 20. It s i j P d C I V / ; s. triệu khối nước nnoà 'J<:'. c nạ r. nuơc tron g lanh r n o ỉn.iíih còn điicir: [lúng rífi ván 'i'i'-i(liên cua nha i'O iig sunt n ám (laì 15 tri(ìLí 2h. G o ld e n s tre a m lake c o n s is ts o f 2 s m a ll lakes. D an k ill above a n d A n k ro e l 1)0/ 01 '/. a n d v/as fo rm e d by 2 A n k io e t 0,7/ia g e s H o ld in g DacK the Da [Ju n o H iv e r o rig in a tin g in Lan g b um Plateau. N ea rb y IS J w h ite A n k ro e t 'JO ie rfa ll ch o se n by G o v e rn o r G enera! D a c o u x to b u ild the fir s t Iv /d ro o le c tric it'/ s ta tio n HI Đa L ậ t "0. ' H i i i o n . ỈIỈVC. "riiiQti. pill) Oa Lạt to li,!'; p ' 1aĩ A "V ii=: '1 k w .il. foi. ill. [,:it. II OP:!:. i ! , ' nn J ! n : '. H.

(28) Nơi đ â y còn co nha m á y IUÍ0 C Suối V à ng kha hiện dại do Đan M ạch giúp xâ y dựng h oàn th à n h n ă m 1 9 8 4 V Ớ ! cõ n g suất 1 8 .0 0 0 m /n g a y , vở sụ k iê m n g h iệ m thường xuyên cua T ru ng tâ m Y tế dự p h ò n g đã xá c n hặ n nước đẩu nguồn luôn đ a t tiê u chuẩn vê sin h cấn th iế t.. There is G olden s tre a m m o d e rn w ater plant, funded bv D enm ark a nd com pleted II 1984. h avin g an o u tp u t o f 18.000 cu b ic m e te rs p e r clay The p ro d u c t w a te r IS u n d e r re g u la r te sts b y Preventive Health C enter a n d IS c e rtifie d to m eet hygiene standards.. D ankia - Suối V à ng ngày nay đã được nhìn n hậ n đ ún g với giá tr i th ự c cua nó. T ro n g m ộ t tương lai kh ô n g xa noi đ ây cù ng với khu vực T uyền Lâm sẽ là m ộ t đ ối trọ n g của Đà L at hiên nay đã bị bê tô n g hóa trà n lan đ ến bực bội, M ộ t liên d oanh g ồ m m ộ t bẽn ià tin h L âm Đ ổ ng và m ộ t b ên là Sin ga po re đã có kế hoạch đ á n h th ứ c n àn g sơn nữ D a nkia với hàng tră m h ạ n g m ục lon nho sẽ được dựng lên b ên hồ. trê n hồ và giữa nhữ ng đổi th ô n g , th ả m có mượt m à ... ch ú n g ta có quyền hy vọng nòi đây sẽ đem lại sức h ấ p d ẫ n quyế n rũ cho m ộ t vù n g đ ấ t huyền th o ạ i luôn la m say đ ắ m b iế t bao kh á c h v iễ n du.... D an kia -G o ld e n s tre a m has n o w been re cog n ized in Its re al value. In the near future, to g e th e r w ith Tuyển Lãm Lake area, it w ill be a fa vo rite to u ris t spot, a w elcom e c o n tra s t to Đà Lạt. w hich has developed c o n cre te ly in d is o rd e r to fret. A jo in t venture betw een L âm Đ ồn g p ro v ince and a S ing a p ore a n busin e ss has p la n n ed to wake up th is D ankia m o u n ta ino u s ‘g ir l’ w ith h u n d re d s o f s m a ll and large b u ild in g s s e t up on a n d ro u n d the lake , o r p in e h ills , Q Ỉo ssy grass... We are e n title d to the hop e th a t th is place w ill b rin g a ttra c tio n a n d se d u ctio n to a m y th ic a l re g io n w h ich has alw a ys fa s cina te d so m a n y to u rists..

(29) HO T U Y Ề N LAM. TUYÉỈM LA M LAKE. T he o quốc lộ 20 lên đeo P ren n. qua khoi th á c D a ta nla m ộ t đ oạ n, du kh á c h rẽ tra i rồi đi tiế p khoảng 2km giữa rừng thông trù n g đ iệ p , sẽ đối m ặ t với m ộ t hổ nước m ê n h m ô n g m à từ lâu đã m a n g m ộ t cái tê n đ ầ y ấn tượng : T uyền L âm .. G oing a lo n g s id e N a tio n a l R oad 2 0 to P renn Pass, ju s t p a st D atanla W aterfall, to u ris ts tu rn left, go a b o u t 2 km in to the ro llin g p in e fo re s t a n d then face an im m e n se lake w ith an im p re ssive lo n g tim e nam e o f Tuyền Làm .. Hồ T uyền L â m được tạ o th à n h bới d ò n g su ố i T ía và thư ợ ng n g u ồ n s ô n g Đ a T am từ n úi V o i đổ v ề . T ro n g nỗ lực tạ o n g u ồ n nước dự trữ và tưới tiê u ch o cá c c á n h đ ổ n g h u yệ n Đứ c T rọ n g , từ n ă m 1 9 8 2 Bộ T h ủ y Lợi đã tiế n h à n h v iệ c đ ắ p đ â p n g ă n nước tạ i đ á y . C ô ng trìn h xâ y d ụn g đến năm 1 98 7 m ới hoàn th à n h đã m ớ rộ n g m ặ t hồ đ ế n 3 2 k n f. It is fo rm e d b y Tía s tre a m a nd by so urce o f the Da Tam River, w hich flo w s d ow n fro m E lep h a nt M o un tain . In an e ffo rt to have a re s e rv o ir o f w ater s u p p ly fo r i r rig a tio n o f the fie ld s 111 Đ ức Trọng D is trict, in 1982 Irrig a tio n M in is try s ta rte d heaping b arra g e s a n d d a m m in g up the rive rs here. In 1987. the w orks fin ish e d a nd e nla rg ed the lake su rfa ce up to 32 k m 2 w ith the g re a te st d epth o f 3 Ũ I1 1 It lin k s n u m e ro u s m o u n ta in s a n d h ills, o f fe ring a m o n u m e n ta lly n atu ral landscape.. VỚI độ sầu có nơi trên 30m nỗi liền c ấ c n ú i đ ồ i tạ o th à n h m ộ t c á n h quan th iê n n h iê n h o à n h tr á n g . Du th uyền trê n hồ. du khách có d ịp ch iê m n g ấ m bao điểu ky d iệu cua núi đôi Đà L ạ t m a ũ m ỗi g óc đò luôn ch o p hé p nhữ n g k h á m phá mới lạ. Sẽ th ú vị hơn khi ghé th á c Bảo Đ ại. du k h á c h có d ịp là m quen m ô t gia đ ình số n g don lè nơi đ â y tro n g sự' gắn bó la lù ng với th iê n n h iê n . Và kh i ghé khu dã n g o ạ i N am Qua. Đá T iên hay cúa C ông ty Du lịch thư ớ ng th ứ c m ón th ịt nướng bên ché rữọu cầ n. tro n g những că n nhà sà n xin h xắ n hoặc tha m ìn h trẽ n bã có mượt ẽm giữa th ê n h th a n g g io lộ ng , du k h á c h như bị “ s a y" n iề m -v u i-c u ộ c -s ố n g và cá m th ấ y th o a lòng tro n g cái th ú v iễ n du ... Fir': Uhì. 28. Sailing on the lake, to u rists have a chance to a dm ire w onders o f the m o un tain s a nd hills, where they can make n ew d is c o v eries fro m d iffe re n t views. H o w excited to call a t Bảo Đ ại W aterfall fo r an o p p o r tu n ity to g e t a cqu a inted w ith a secluded fa m ily in the closest a tta ch m e nt to the nature. A visit at the p icn ic areas o f Mam Qua a nd Đá Tiên o r the Tourism Co. one w ill enable to u rists to enjoy ro ast m eat b esid e a b ig ju g o f c ầ n in b e a u tifu l houses. They m ay also lie at pleasure on glo ssy grass alluvial plum w ith w in d flo w ing stro n g ly, ta stin g the pleasure o f life more and more and feeling comfortable V/Ith that long journey. h i c k •/( ".s n i l ' 11)01 II >. (II ( L i L i l.

(30) Hổ THAN THÓ Hổ T ha n T ho n ằ m cá ch tru n g tâ m Đa L ạ t kh oa n g 6 k m về hướng Đ ó ng N am . trê n đường đi C hi L ăn g - T ha i P h iên . T h o ạ t đàu noi đ a y c h i là m ộ t hổ nhó. kh ô n g rõ từ lúc nào được gọi là Hồ T han Thở. Về sau người P h áp đã là m đập ch ặ n núớc tạ o th à n h hổ và đ ặ t tê n là Lac des S o up irs. m ã i đ ế n năm 1 9 5 6 hổ m ới được g ọi lại th eo tê n cũ.. THAN THÓ LAKE Than Tho Lake IS a b o u t 6 k ilo m e te rs s o u th e a st o f Đà L ạ t center, on the w ay to C hi Lãn g - Thai Phiên. A t first this place was a small pool and no one knows. w hen it w as called Than Thở Lake. Later French people built a dam holding back. w a te r in to a lake a n d n am e d it Lac des S o u p irs: the lake was re tu rn e d its old nam e in 1956. Photo: M K T. N a m 1 9 7 5 , sau khi hòa b in h lập lại. có lẽ cho rằ n g cá i tê n T ha n Thớ úy m ị quá. đã Cũ lúc hồ được đôi tê n th à n h Sương M ai. N hưng tro n g lò n g người d ân Đà L ạ t cung như du kh á c h đều luyến lưu tên cũ. kh ô n g gọi sương M ai nên đ ến n ăm 1 99 0, ch in h q uyề n cỉịa phương đã cho su dung lại tê n CLI cua hồ. 111 1975. a fte r peace w as established, th is nam e m a y have so u n d e d m u ch too se ntim e n ta l, so it was renamed sương M ai. H ow ever, fa vo rin g the o ld nam e deep in th e ir hearts. Đà L ạ t re sid e n ts as w e ll as to u ris ts re lu c ta n tly ca lle d it Sương M ai: the loca l g o v e rn m e n t th e re . Hồ T han Tho g ắn vó i bao tru y ề n th u y ế t tìn h sứ th a t buồn đá như có m a lực hấp dẫn b iết bao du kh á c h đ ến đ áy n g ắ m nhìn m ặ t hồ p h ă n g lặ ng trầ m n g â m , đê n ghe tiế n g la th ô n g xi xào tro n g g ió . và đẽ tha hổn đ ó n g cả m m ô n g du cung huyền sử xa xă m . N g à y n ay hổ T h a n T h o được C ô ng ty Huy H o à n g rồ i C ô n g ty T h ủ y Dương đầu tư tô n ĩa o th à n h m ộ t c ô n g v iê n g ia i tr ị vớ i n h ữ n g b ồ n hoa th ả m co đươc ch rim tia c õ n g p lu i. n h ừ n iỊ tro c h o i đu q ua y, xe fla p n un c CƯỠI n g ụ a . tnv có th a y ÍỈỐI bỗ m ậ t a m d ạ m cua nó liiu ỉìỊỊ CLIIKJ VI !!ie L iii'i m a t (lí n e t Ti'à '1 n i.ií ‘>nặ' .'Ó:' ỡd cn. Than Thỏ Lake is closely attached to m any sad legendary love stones which have magically fascinated tourists. They've come here to gaze at the lake's mirror surface hslen to the whispers of pine leaves carried by the v/md and let their hearts and souls be 111 daydream of an cient legends.. l ì . ì i n; k h i , '. ì n ; :. '-I-I. I-.I I. fore restored the old one in 1990.. Than Thớ Lake has now been fu n d ed and embellished, by Huy Hoàng Com . p a n y ũ iid Thúy D uo n g C om pany, in to an entertainment park with flower-beds and neatly cut lav/IIS. Ferns wheels,. h orse rid in g , pedal boats, etc... W hile Its d e p re ssin g o u tlo o k is gone, the m iu ìc u lo u s ỉv la in ' in b o rn a ir o f the take its s o ;;/' iih iv lose a cc o rd in g ly 29.

(31) so.

(32) THÁC HANG c ọ p. TIGER CAVE WATERFALL. Thác Hang Cọp nằm tại "thung lũng tr á n g '. each trung tâm Đà Lạt 12 km vế hướng Đông Bắc. trên đường đi Phan Rang qua ngã đèo Dran.. Tiger Cave Waterfall ỈS located in White Valley’, 12 kilometers northeast of Dalat. on the way to Phan Rang past Dran. Theo iliio ng Hùng Vuong đến đoan ngang qua xã Xuân Tho. du khách sẽ nhìn thấy biến bao thác Hang Cọp bên tay trái. Con đũòng dẫn đến thác dai khoáng 3 km tuy đã được rãi đá cấp phối nhưng vần con chừng 5 00m. Going along Hùng Vương street through Xuân Thọ Village, tourists can see the signpost for Tiger Cave on the left. The three-kilometer road has been laid over with macadam but its last 500 m eter length is still in bad condi tion w ith large holes, furrows and ridges, becoming thick with dust in dry season and heavy with m ud in rainy one.. CUỐI c u n g c h ư a k h ấ c p h ụ c được n h ữ n g ổ v o i. hay nhung lượn sống trâu m ấp mô, m a mua nắng thuồng lấm bụi còn mùa mưa lại dê lầy. Xin du khách cho vội nản lòng, bồi doanh nghiệp Hoang Tâm đã có sáng kiến “ bắc cầu" bằng cách m o m ột lối m òn m en theo sườn đôi dẫn xuống thác, vua gần hòn lạì vua tạo cho khách m ột cảm giác “ hạ sơn tầm ...hồ" không kém phân thú vị. Đúng trên đỏi cao. du khách có thế nhìn thấy một chú cọp thật lon đang thư tha dạo chơi giũa vuồn hoa, đó ià biếu tiíọny cùa thác Hang Cọp. Canh đó. trên ngọn đồi nhỏ. hình tupng lìiộ t chàng trai dân tộc - dũng sĩ cua núi rùng đang trong thê’ đúng hiên ngang, m ột gia đinh cọp đang quây quần hay nhũng cây nấm khổng lồ đã tạo thêm nhung nét m a cho một khu du lịch đang dần duơc định hình. Phía dưới ngon đỏi nho. canh dòng suối đang lặng lo trôi, du khách sè bất ngờ khi gap m ột cái ha ng tự nhiên VÓI hai cua ra vào m à. íiiono truyền xưa kia m ốt vị chúa son lâm đã clòc chiếm 1101 này làm giang son Muốn th am quan thác, du khách phai đi theo con đường lát đá xinh xán vói gán 150 bậc cấp chen íẵn giũa rừng cay nguyên sinh. Điếm độc đáo là CỈLÌ vào m ỉ a khô. dong thác vãn cuốn cuôn (lố. rồi dòng ill lớc !ai chia thanh nhiều nhánh, len loi qua tùng m õ m da xuôi dần về phía duói. tạo thành một khung canh hùng vì đầy súc ciJồn híít cua chốn thiên nhiên hoang sơ. Giã tií thác Hang Con. con đường tro vé cung la một cuộc: chinh phục moi nèu du knacíi muôn leo ncỊLiOc: lên dối thống, nhung 'h iM na ch cuối cimn sẽ càng lam cho chiivến ill t h i’H! u h ẩ u thú vi. 'JÌ\. clánu nh o i. í 1,1/1': ỉdìiiriìii; ỉLì l.il. Puss. Tourists m ay n o t be disappointed though, n o w th a i Hoàng Tâm Com pany has taken the Initiative in opening a new path along the hillside to the w aterfall reducing the distance and prod u cing in tourists an in teresting feeling o f 'discovering a tiger in side a jungle'. From the h ill above, they m ay seem to witness a huge tiger strolling in a flower garden, which is a symbol for Tiger Cave. Waterfall. On a sm a ll hill nearby, the sigh t of a young minority, the jungle s hero ill. standing bravery posture, o f a tiger fam ily gathering round o r o f g iant m ushroom s definitely adds new features to this gradu ally form ing new to u rist resort. Far below the small hill, by the lazily flow ing current, tourists would corns across a natural cave with two entrances, which is traditionally believed to have been the pal ace of a king-of-junglp tiger.. To access the waterfall, tourists have to follow a p retty 150-step stone path w ind ing through a Proterozoic forest, strange as It is that even in dry seasons the water fall pours down abundantly and violently,. a n d th e n d iv id e s in to m a n y b ro o k s overpassing huge rữ Â s and w orm ing deep dow n c u ttin g the m o st attractive tind majestic landscape o f the w ild nature. Before w aving fa re w e ll to Tiger Cave Fall, it « ,1 challenge to to u rists to clim b up pine h ills 0 ” th cii ivav back, iiiir i th e ir trio max th tv n fo m tu rn s into n il in te re st-. .51.

(33) THÁC PRENN T há c P renn n ằ m n g a y ch â n đèo P ren n. sá t quốc lô 20. c á ch tru n g tâ m th à n h p h ố B à L ạt 1 0 k m . Cái tê n P renn gợi nhớ đến m ộ t th ờ i xa xă m vào kh oá n g th ế kỷ X V -X V II. khi vù n g núi đ ồi nơi đây còn là ranh giới ch iế n trường của cấc cuộc ch iế n tra n h x â m lă ng và bao VỆ lãnh thố. Prenn gốc tiế ng Chăm có nghĩa la "v ù n g xâ m c h iế m ", cò n cá c tộ c dân bán đ ịa như Lat. C h il. Sré lại gọi ké xâm lă n g lả “ người P re n n ” . Đê và o th á c , du k h á c h p h a i qua m ộ t c h iế c c ẩ u n g á n b ắc n g a n g d òng suối đã được kẽ c h ắ n b a n g b ê tô n g nhằm trá n h bị xói lở. Con đường xuống th á c th ậ t đẹp với nhũng bác đá ô m th e o sườn đối được bô' trí m ộ t cá ch hợp lý: Du khách sẽ nhìn th ấ y m ộ t bức m ầ n nước buông m in h từ đ ộ cao gần 10m xuống th un g lũng nhó đã được c h in h s ủ a th à n h vu ờ n hoa m à từ đây cò nhiều lõi đ ẹp đưa chân lên các đồi th ô n g th o á n g đãng chung quanh. Du khách có th ế m en theo cac con đường d ẫn đến vuon th ú . VUỜỈ1 lan hay thư tha dạo g ó t hoa viê n n g ắ m nhìn nhữ ng bông hoa khoe sắ c. nhữ ng căn chò x in h xin h trê n n gọn câ y hoặc đung đưa cung cẩu tre o bắc n ga ng d ò n g suối nhũ .0 m ộ t g óc độ kh ác, vườn đá T há i Dương với sụ sắp xế p đ ấ y ngẫu h un g ta o đuoc m ộ t b ất ngờ th ú vị. Đ ặ c b iệ t với hệ th ố n g cáp treo .d u kh ách Cũ th ế n gang qua dòng th a i tro n g ca m g ia c p liiè u b ồn g, tưong như đang d vào cõi th ẩ n tiên .. 52. PRENAi WATERFALL P renn W aterfall lies at the fo o t o f P renn Pass on N atio n a l H oad 2 0 10 km fro m ce n tra l Đà Lạt. the nam e 'P re n n ' re m i n isce s a lo n g -a g o p e rio d in ce ntu rie s X V - XVII. w hen th is m o u n ta in o u s area is s till the b a ttle fie ld o f in va sive a n d d e fe n d in g w ars. In C ham lan g u a g e . P renn m eans In va d e d area b u t in the language o l native m in o ritie s as Lat. Chil. S re ' an in va d e r w as ca lle d 'P rem ier'. The o n ly a cce ss to the fa ll is a s h o rt b r id g e a c r o s s a s tre a m w ith c o n c re te b a n k s fre e fro m e ro s io n . The w a y d o w n to the w a t e r f a ll is v e ry b e a u tifu l, w it h w e ll- a r r a n g e d stone steps wind ing along the side. o f the h ill. T o u rists w ill se e a w a te r c u r ta in d r o p p in g d o w n f r o m th e h e ig h t o f n e a rly 10 m e te rs o n to a s m a ll v a lle y w h ic h has been c o n v e rte d in t o a f lo w e r g a rd e n m a n y a t t r a c t iv e paths of which lead tourists up onto open space of pine hills around it. Tourists may take paths leading to the zoological or orchid gardens or have a leisure walk admiring showy flowers, watching pretty huts high above in the trees or swaying lightly on a suspen sion bridge across a sm all stream. An extraordinary impression may be Solai Stone Garden, whose steps are artisti cally arranged Especially the aerial rail way can carry tourists across the stream (7/id. p ro d u ce bob b e d fee lin g s o f being lo s t in cleih a nd h vrv w o rld. M <k. m i '11)01 i( "• (>l ( L i l j l.

(34) THAC DATANLA N ằm kh oá n g giữa đèo P renn cá ch Đà L ạt 5 k m . th á c D atanla tuy kh ôn g hùng vĩ. ổn ào như nhiều dòng th á c kh ác cua Đà Lạt. nhưng lại có m ộ t sức cuốn hút đặc b iệ t đ ối với những ai th íc h m ạo h iểm phiêu lull. D atanla hay D atania do các từ K ’Ho g h é p lại: “ D à -T à m -N 'h a " có n ghĩa là “ nước dưới lá ” - liên hệ đến cuộc chiến tranh Chăm , Lạt. Chil th ế kỷ 15-17. Từ đường 20 rẽ xu ốn g d ốc k h o ả n g 3 0 0 m là tới m ộ t th u n g lũng nhỏ. du k h á c h sẽ g ặ p th á c D a ta nla với cà nh tr í đ ẩ y hấp d ẫn và đ ậ m n ét hoang sơ. T hác đổ xuống từ g h ề n h cao 2 0 m . len lõi qua n h iề u tầ n g nấc tro n g cấ c khe đá rồ i lẫn kh u ấ t đâu đó tro n g rừng sâu tạ o th á n h m ộ t d ò n g suối, lúc ẩn lúc h iện như m ời gọi th á c h th ứ c bước ch â n kh á c h lã ng du. Nơi đ â y có những tá n g đá n h ẩ n b ón g th ậ t đ ẹ p , tương tru y ề n xưa kia cá c tiê n nữ trê n thượ ng giới thường g h é lại nô đùa tắ m suối nên khu vực n ày còn được gọi là Suối T iê n . Đi xa hon xu ốn g p hía dưới, du k h á c h sẽ gặ p m ộ t h ẻ m vực sâu hun h út được gọi là vự c Tử T h ầ n . Đ â y la m ộ t nơi khá n gu y h iế m , rấ t dễ xả y ra tai nạn nên nếu kh ô n g được tố chức th á m h iể m do các đón vị chuyên n g h iệ p với những tra n g th iế t bị b ả o đ ả m an to à n , du k h á c h kh ô n g nên liều lình kh á m phá nhữ ng bí ẩn h ẻ m vực Tử T hẩ n D atanla.. DATANLA WATERFALL H a lf w ay to P renn Pass, 5 kilo m e te rs fro m Đà Lạt. D atanla W aterfall is n o t so im p o s in g o r tu m u ltu o u s as som e o th ers in Đà L ạ t b u t it e xerts an e x tra o rd i n a ry a ttra ctio n to a dve n tu re rs. Datanla o r D atania is a w o rd co m p o u n d in K 'H o language. ‘Đ à -T à m - N 'H a '. m e a n in g ’w ater u n d e r the lea ve s' - rela te d to the w a r o f Chẫm . Lạt. C hil in the 1 5 - - 1 T ' centuries. T urning o ff N a tio n a l R oad 20, d o w n a slope o f a b o u t 3 0 0 m e te rs in to a s m a ll valley, to u ris ts can see D atanla W ater fa ll w ith a w ild a n d a ttra c tiv e landscape. W ater falls d o w n fro m 2 0 m e te rs above, w o rm s th ro u g h m a n y steps o f ro c k -s lits , a n d then h id e s its e lf insid e the jungle, flo w in g a lte rn a tiv e ly in a n d o u t o f sight, ch alle ng ing to u r is ts ' cu rio sity. There are b e a u tifu l a n d g lo s s y ro ck slab s where fairies fro m heaven le g e n d a rily used to bathe a nd g e t a m use d : the re fo re it is also ca lle d Fairy stre a m . G oing fa rth e r d ow n, to u ris ts are soon in fro n t o f an im m e a su ra b ly deep chasm , called ‘Death C hasm '. This is a ra th e r dan g e rou s place w here a ccid e n ts easily happen. U nless g u id e d b y p ro fe ssio n a ls and e qu ip pe d w ith sa fe ty devices, to u r ists s h o u ld n o t re c kle ssly explore the m yste rie s o f D eath C hasm a t Datanla. Photo: M K J.

(35) 34. f,i(lcl('ss m em o ries o f clcìLìt.

(36) I HAG B 'BL Trên ciuong 20 (1 Ba Lat, ta km 152 cách till trim Ui Linli 5 km va cãch Đa Lat 80 km. dll khach CO íỉìè ghe th â m. th ác B'Bla khã (lỗi ma tu rẵt iâu đa bị T hác n ằm trên địa còn đuoc biết đèn. tiêng n ằ m i/en qiiỏc lõ VÙI sâu vao quèn lãng. ban xã Liến Đ ầ m nên với ten Liên D a m .. T rong ngôn ngư K'Ho. B'Bla co nghĩa la đẩu nga voi. liên hệ đến giai đoạn lịch su đen tối khi người dân ban địa lệ thuộc sự th ô n g tri cua VLíong quốc C h ăm p a. đã bị buộc phai săn VOI đẽ lấy ngà cố ng nạp. và chính bên dòng thác nơi dàn voi thường tụ tá p . những cuộc tàn sá t loai th u này đã diễn ra nên mới th a n h tên th á c . B 'B la la th á c đ ẹ p hung v ĩ giữa núi rừng cao n gu yê n, với m ặ t nước rộ n g g án 3 0 m đố xu ố n g từ độ cao hòn 5 0 m đã tạ o th à n h nhữ ng â m va ng nao n h iệ t pha tan đi cả n h tịc h lă ng của núi đ ổi. còn d o n g nước bẽn dưới lại trô i xuôi lặ n g lờ. len lỏi qua từ ng hòn đá m ấ p m ô rồ i m ấ t h út tro n g rù n g câ y là m ch o cả n h quan th ê m p hầ n kỳ bí m à h ấp dẫn. Khu t h ắ n g cả n h th á c B ’ Bla được người P h áp xâ y dựng tu nhữ ng n ăm 30 của thè ky 20 với con đường xuống th á c được xế p đá cô n g phu. vậ y m à do hoan cả n h ch iế n tra n h , nơi đ ây đã bị lã ng quên và d ẩ n h oang hóa th eo thờ i g ia n . Những n ă m sau 1 9 7 5 , cù ng với làn só n g người đổ về L â m Đ ổ ng xâ y dựng kin h tế m ới. khu rừng q uanh th á c đã bị c h ặ t phá bừa bãi k h iế n cả n h quan nơi đ â y trờ th à n h n h e m n hu ốc với nhữ ng nương rẫ y trồ n g trà . cà p hê. N ăm 2 0 0 0 . Liên đoàn Lao đ ộng tỉn h Lâm Đ ồ ng đã đẩu tư c h in h tra n g khu du lịch th á c B 'B la như là cô n g trìn h ch à o m ừng kỷ n iệ m 55 cá ch m a n g th a n g T á m và quốc kh á n h 2 -9 . và do cô n g đoàn co sò C ông ty D ịch vụ Du lịch Đà L ạt đ ả m trá c h th ự c h iệ n , con đường xu ốn g th á c dài chừng 1 km với khoang 250 bậc đá được kh ô i p hụ c đã tạ o th u ậ n tiệ n ch o du kh á c h tiế p cận m ộ t th á c B 'B la tu y đã th â m n iên nhưng vẫ n còn rấ t m ói lạ. l ữ n g k liU tì n iị (1.1 L it. B BLA WATERFALL A t the m ile sto n e I5 P on N atio n a l R oũtí 20 Skìiì fro m 0 / L ỉỉìlì lo iv n and 8 0 kin fro m D M . to u ris ts m ay ca ll l i t ra th e r '.v e il-k n o v /n B 1)1,1 W a te rfa ll, w h ic h , th o u gh beside the ro ad has been fo r gotte n lo r a lo n g tim e. Being a t Liên Đ ấm Village It IS also kn ow n as Liên Đầm Waterfall. In K'ho language B'bia means elephant ivory It is related to the Clark period 111 history, when minorities were forced by the rulers o f Champa Kingdom to hunt for ivory and light at this waterfall, el ephants used to gather only to be slaugh tered. Ivory, therefore, later became the name of the wateifali. B'bla IS a magnificent waterfall in the high lands. whose current, 30 meters in width,. p o u rs clown fro m a h eig h t o f o ver 50 m eters. Its th u n de ro us gurg le s break up m o un tain ou s quietness and the cu rre n t regains its peaceful flow, w inds th ro u gh every rag and disappears into the jungle, adding more mysterious fascination. B'bla Waterfall scenery spot i/'/as built. in 1 9 3 0 's b y F re n ch p e o p le w ith a down-path carefully paved with stone b u t u n fo rtu n a te ly , due to w artim e , it. has lo n g been fo rg o tte n a n d deserted. A fte r 1975. d iffic u lt e c o n o m ic p ro b le m s a ro u se d huge ru sh e s o f people in to Lâm Đ ồ n g fo r a n e w life, n e ig h b o rin g fo r ests w ere c u t d o w n irre s p o n s ib ly a nd the lan d sca pe w as s p o ile d b y p a tch e s o f co ffe e o r tea cu lture . In 2 0 0 0 . L â m Đ ổ n g L a b o r U n io n in ve ste d m u c h to re s to re B 'b la W a te r fa ll to u ris t s ite as an a rd u o u s c e le b ra tio n o f the 5 5 ' a n n iv e rs a ry o f the A u g u s t R e v o lu tio n a n d 2 S e p te m b e r N a tio n a l In d e p e n d e n c e Day. The la b o r u n io n u n it o f D a la t S e rvice T o u rism w as in c h a rg e o f the re s to ra tio n in c lu d in g a 1 -km 2 5 0 -s te p d o w n -p a th w h ic h w o u ld e n a b le e asy a ccess to B 'b ia W a te rfa ll, w h ic h is q u ite o ld b u t m y s te rio u s e n o u g h to be d isco ve re d .. 35.

(37) THÁC C A M LY. CAM LY W ATERFALL. Các d ò n g nước từ đ ỉn h L a n g b ia n . sau k h i'le n lói qua cá c núi đổi ch un g q uanh, đã đ in h h ình th à n h d òn g SUỐI Cam Ly c h ả y qua hồ T ha n Thở. hồ M ê L inh (c ũ ), rồi tụ về m ộ t th u n g lũng tạ o n ên hổ Xuân Hương thơ m ộ n g . Từ đ ây, luồn dưới cầu ô n g Đ ạo. d òn g suối lại th e o m ộ t vế t đứt g ã y (đ ịa c h ấ t ) d ài chừ ng 2 km lượn về p hía T á y trước khi trườn qua m ộ t nền đá hoa cương th o a i th o ả i tạ o th à n h th á c Cam Ly đ ẹ p nối tiế n g cùa Đà L ạ t .. big valley, turning It into the poetically d re a m in g H ồ X u â n H ương Lake. The stream then passes underneath ồng Đạo. Cam Ly là do b iên ám của K 'M ly , tê n m ộ t vị tù trưở ng của bộ tộ c K 'H o. được bộ tộ c n ày ch ọ n là m tê n vù n g đ ấ t từ sau kh i ô n g qua đời đê g h i nhớ cô n g lao. T ên Cam Ly th ậ t đ ẹp v à m an g âm hưởng V iệt Nam nên ông Cunhac đã lầm tưởng đ â y là tê n do người V iệ t đ ặ t c h o .C ). Cam Ly is a va ria n t o f 'K 'M ly n a m e o f a trib a l ch ie f o f K 'H o clan. A fte r his death, the clan n a m e d th is place a fte r h im to note d o w n h is m e rits. The nam e 'Cam L y ' so u n d e d so n ice in Vietnam ese th a t M r. C unhac m is to o k it to be given by Vietnam ese people. ( " /. T h á c C am Ly n g à y nay đã được đầu tư tô n tạ o với nhiề u tiể u cả n h m a n g đ ậ m dấu ấn T ây N g uyên , n h ũ n g con đường tu y được bê tô n g hóa nhưng nhờ khéo c h ọ n g iả i p h ấ p phù hợp đã kh ô n g phá vỡ nhữ ng n é t hoang dã cố hữ u...có th ế nói th á c Cam Ly đã n gà y cà n g đ ẹ p hòn nhưng lục b ấ t tò n g tá m , nơi đ â y còn ch ịu áp lực rấ t n ặn g của cá c d ò n g nước th ái từ t h à n h p h ố đổ vào. đã kh ô n g đ ả m bao được m ô i s in h tro n g là nh nên ngay c à n g th u a dần kh á c h m ến m ộ đ ế n với th á c Cam Ly .. Cam L y W a te rfa ll has n o w been heavily in ve ste d w ith little m a n -m a d e sceneries fu ll o t m o u n ta in o u s ch ara cteristics, w ith co ncre te p a th s w h ich p e rfe c tly s u it the beauty o f th is e ve rla stin g w ild nature. Cam L y W aterfall m a y be b ecom ing m ore a nd m o re p re tty b u t the heavy p re s su re o f w astew a te r flo w s fro m the city has m ade it a n o t-v e ry -p u re e n v iro n m e n t a n d the d re a m y p o e tic Cam Ly W aterfall th e re fo re no lo n g e r a ttra c ts as m a n y o f to u ris ts as so m e ye ars ago.. Pl'Cio MPK. 1' '. Currents from the top of Langbian creep. over su rro u n d in g m o u n ta in o u s areas to form Cam Ly stream, which crosses Than Thở Lake. Mê Linh Lake and gathers in a. Bridge and follows a geological fracture. o f a bo u t 2 km w estw a rd before cra w ling over a sloping granite bed into the beau tiful famous waterfall of Cam Ly in Dalai.. r ■■■■ p.i V. -. it. - N. '30 2 '!)■!!.

(38) THAO l/OI. ELEPHANT WATERFALL. Khởi từ ngã 3 L iê n Khương, quốc lộ 27 nối Đà L ạ t với Buôn M a T h u ộ t sẽ đi n ga ng cửa rừng c á ch đó 19 km : Từ đây con đường d à i 13 km dẫn đ ến th ị trấ n N am Ban huyện L â m Hà sẽ đưa du khách đến với T h á c V oi. m ộ t th ắ n g cả n h đ ộc đáo của tin h L âm Đ ồ n g , cá ch th ị trấ n Nam Ban 5 km và cá ch cửa rừng 8 krn.. On N a tio n a l R oad 2 7 lin k in g D a la t to Ban M è Thuật. 19 km p a s t L iê n Khương T -ju n ctio n IS a 1 3 km access ro a d to l\lam Ban Town. Lam Hà D istrict. This ro a d leads to E lep h a nt W aterfall, one o f the rare landscapes in L âm Đ ố n g P ro v ince 5 km fro m Nam Ban Tow n a n d 8 km fro m N atio n a l R oad 2 7. N gay từ xa, du k h á c h đã có th ể nghe tiế n g ầ m ào th á c đổ và n hìn th ấ y m ộ t d o n g th á c n ho tu n g b ọ t trắ n g xóa dưới c h â n ngôi chùa N am Ban đổ Sũ, nhưng khi đã trè o qua cấ c m õ m đá đế xuống tậ n bên dưới lò ng th á c , du kh á c h mới ca m nhận được sự hùng v ĩ cúa m ộ t ngọn th á c đổ xu ốn g tu độ cao 3 0 m . T h á c Voi quá là bức tr a n h sin h đ ộ n g m à thiên n h iê n cỉã kh ắ c họa n ê n . với những hang (ló n g ky th ú ấn m ìn h sau những vá ch đá h iể m trở. nhữ ng cà y cổ th ụ ch ằ n g ch ịt d ây leo. đ ặc b iệ t những khối đá n h a m huyền vũ VỚI hình thù ky qua ấn ăn hiện hiện sau làn sương tr ô n g tụa nhu đàn voi đ an g ch en nhau tắ m suối,. in the distance, to u ris ts m a y h e a r th u n d ero u s d o w n flo w in g a n d w itn e ss the w a te rfa ll th ro w up m assive w hite foam. ĩh a m quan T h á c Voi ngoài nhùng phút g iâ y hổi hộp khi p h ả i vượt qua n h ũ n g lối xuống c h ê n h vê n h hay những ch iế c cầu th an h m ã n h vắ t n g a n g vực đá. du khách còn có cái th ủ luồn lá ch tro n g những hang đ ộn g t h â m LI, hoà m in h vào với th iê n n hiên hoang dã hay thà hổn theo d òn g suối uốn íuot ì ti ười n n ũ n g tán cây Iiíny rọp b ong.. A n e x c u rs io n to E le p h a n t W a te rfa ll n o t o n ly p ro v o k e s e x c ite m e n t o f ta k in g h a n g in g p a th s up a n d d o w n , o f w a lk in g on n a r r o w b r id g e s c r o s s in g c e rta in c r e v js s e s b u t a ls o o f fe rs to u r is ts lo ts o f d e lig h t 111 w rig ijlin g th ro u g h d a rk c a v e s im m e r g m g in th e w ild n a tu re o r d a y -d re a m m g u n d e r s h a d y c a n o p ie s. khu.mr 11,1 l<il. below imposing Nam Ban Pagoda. How ever, only h avin g clim b e d d o w n c liffs to. the fo o t o f the w a te rfa ll do th e y feel the g ra n d io s ity o f th is 3 0 -m e te r h ig h w a te rfa ll E lephant W aterfall is re ally a live ly s c e n e ry the natu re has e ver created. Mysterious caves hide themselves be hind dangerous cliffs, countless lianas. h an g ro u n d huge trees or fro m th e ir b ra n c h e s , e s p e c ia lly a ik a lic ro c k s in strange figures, half-seen through a curtain of mist, iook like a herd of el ephants havmg a wash in the current.. 37.

(39)

(40) THÁC D AM B'RI. D A M B 'R I WATERFALL. Trên đường từ thành phố Hồ Chí M inh đi Đá Lạt. du khách có thể dừng chân ghé th ăm Bảo Lộc. xứ sở cùa trà. cà phê và dâu tằm . Bảo Lõc hấp dẫn du khách còn bời thác D a m b'ri nằm cách thị xã 18km về hướng Tây-Bắc m à sự hùng vĩ bề th ế sẽ còn cẩm giữ chân khách lâu hơn.. On the way from Hồ C hi M inh City to Đà Lạt, tourists m ay call at Bảo Lộc. the hom e land o f coffee, tea. and m ulberry. W hat attracts tourists so m uch in Bào Lộc is D am b 'ri Waterfall. 18 km northw est from the town, whose m ajestic greatness m u st pin tourists dow n quite longer.. Thác D am b ri - tiếng K'Ho có nghĩa là "Đợi chờ", có sức lôi cuốn không hẳn bởi ỷ nghĩa cùa tên gọi. m à còn bởi th ác nước có chiều cao tự nhiên 5 7m . với dòng chày trung bình 10 m /g iâ y đã làm thành nhung vùng xoáy đẹp m ất trước khi buông m ình xuống thung lũng, tạo nên những cơn mưa hoa tung toé. như m ột sự hờn dồi vùng vằng làm cho cảnh quan chung quanh vón d ĩ đã đẹp lại càng quyến rũ hơn trong làn sương khói huyền ảo long lanh.. D am b ‘ri, m eaning 'w ait fo r ’ in K'H o lan guage, is attracting n o t o nly b y the name b u t also b y its approxim ately 60 m eters height. The 10 m eters p e r second aver age speed o f its flo w fo rm s spectacular eye-pleasing w hirlpools, before the whole w ater capacity pou rs dow n the valley, and produces flo w e ry rains splashing about. The beautiful landscape appears m ore and m o re charm ing in the w isp o f glistening a n d fa n cifu l dew.. Điều thú vị khi đến với khu du lịch D am b'ri do Liên Hiệp Dâu T ằm Tơ Bao Lộc (V ISER I) đầu tư khai thác này là cành quan nơi đây còn hoang sơ. không khi tro n g lành với rừng cây nguyên sin h th â m niên thắng tắp như lời gọi m oi kham phá. chiếc cầu treo đung đưa bên dòng suối cuốn nhẹ như m ột nét điểm xuyết nói lên sự hiện hữu nhò bé m à thân thương cùa con người.. W hat interesting a t this to u ris t area o f D a m b 'ri is funded a nd ru n b y Bảo Lộc Branch o f Vietnam S ericulture C orpora tion (VISERI) is the intact w ild landscape w ith its pure a ir and se nio r Proterozoic forests where centenarian trees rise straight up calling fo r discoveries. A sw ayin g s u s p en sio n brid g e over a w h irlin g stream looks ju s t like a sym b o l o f the tin y b u t fa m ilia r existence o f the hum an being.. Quần thế khu du lịch Dam b'ri đuỌc qui hoạch tron g m ột tổng diện tích gồm 1000 ha rừng già. 325 ha rừng phòng hộ và đất rừng, ngoài thác D a m b ’ri còn Cũ thác Da Sara cao 6 0m . thác DaTon cao 2 0 m đều nằm giữa rung già va dẹp không hê thua kém . cach thác D a m b 'ri 1 km va 3 km . Đãc biệt con có m ột vùng giống như đồi Cu Đa Lạt. rộng hàng tră m hecta và nằm cách khu vục thác không xa, được bao phú bằng m ột loai cò m ềm m ại cao chùng 20 cm giống như lá lúa con gái - đây là m ột viễn cảnh đầy hứa hẹn cho m ột khu du lịch phong phú và hấp dẫn tron g tương lai. D a m b ’ri ngày nay đang tạo thuận tiên cho khách ngấm thác bằng hê thông thang máy: du khách cũng có thể ghe thăm ỉàng ván hoa dân tòc. xern khi biếu diễn, ngắm hoa lan hay đap IIIIOC trẽn Ỉ10 ...va SỄ th ậ t Khó quèn khỉ giã tù Damb'ri. l ú IIX. IsllLl.lll^. r/j. l.it. Damb 'ri tourism complex has been assigned in a total area o f 1000 hectares o f jungle and 325 hectares o f protective woodlands, including 60-m eter-high Da Sara Waterfall, and 20-m eter-high Daton Waterfall, both o f w hich are deep in jungle, equal in beauty and 1 km and 3 km o ff Dam b'ri. There's an exceptional place, quite like Daiat G oif Hill It is in an area o f hundreds o f hectares, not far aw ay and covered v/ith 20-centim eterhigh grass as so ft as yo un g rice. It is a prom ising prospect fo r a wealthy, attrac tive to u rist spot in the future. Tourists are going to be able to adm ire the w aterfall fro m an elevator system : they m ay call at ethnic culture villages fo r m o n key perform ances o rchid a dm iration o r a padclleboat trip on the lake, w hich they w ill neves forget. 39.

(41) 1. T he o q u ố c lo 2 0 n òi th à n h p h ố Hồ Chi M i n h .'Oi Đà L ạt. khi qua k '10 cấ u Đu M inli đ ế n x o m T ru n g h uyện Đ ú c T r ọ n g du k h á c h rẽ t r á i rồi di t iế p c h ù n g 7 k m se đ ế n dược t h á c P o ng ou r. Con đưòng và o t h á c đã được c ô n g ty Đ ấ t N a m đ ầu tư n â n g c ấ p . tu y chưa th ậ t h oà n c h ín h c ũ n g đã ch o p h é p c á c loại xe đúa k h á c h th a m quan và o đ ế n t h á c m ộ t c á c h dê d à n g .. htkma N.ìtioihiỉ Ro,III 20 which links Hô Chi Íílnn Cỉỉ: ĩo t\ì Lạt Cit'; cross ing Đại Nmh Budge tourists turn left at. Trung H am le t Đức Trong D is tric t g o ing ahead a bo u t Ĩ k ilo m e te rs a nd then P o n g o u r W aterfall IS a t th e ir sight. The entrance road has been partly upgraded by Đất Nam Company and. though not yet perfect, may offers tourists an easy access of the waterfall. N ằ m c á ch huyệ n lỵ 2 0 k m và cá ch tru n g tâ m Đà L ạ t 5 0 k m , P o ng ou r là m ộ t ngon th á c hùng v ĩ n h ấ t cua núi rừng N am T â y n g u yê n . Tạ đ ây n gọn nước đô ao ào x iế t m ạ n h từ độ cao chừng 3 0 m xuống m ộ t hồ nước lớn sau kh i trượt qua cá c tầ ng th á c đã tạ o th à n h những â m vang g ầ m gào nhu s â m đ ộng, n h ấ t là vào m ùa mưa. cả n h th á c cà ng hung hãn dữ dằn hon tro n g làn sương khói ao huyền.. Located 20 kilometers from district cen ter and 50 kilom eters from Đà L it. Pongour IS the most majestic waterfall in the Southwest Highland jungles. From 30 meters above, the massive V'jater speeds and booms down 7 floors into a big pool, creating sonorous thunder-like sounds, especially in the raining season. P o ng ou r là tê n do người P háp p h iê n â m từ tiế n g ban đ ịa K 'H o : P o n-gou có nghĩa là ô n g ch ủ vù n g đ ấ t sé t trắ n g . T heo m ộ t s ố tà i liệu đ ịa c h ấ t cùa người P háp, vù n g đ ấ t n à y có n h iề u kaolin.. P o n g o u r IS tra n scrib e d b y French people fro m K 'H o language. It m eans the la n d lo rd o f a w h ite -cla y area. A c c o rd in g to French g e o lo g ica l d ocu m e n ts, th is area has lots o f kaolin.. P o ng ou r là th á c nước duy n h ấ t có n g à y hội. H ằ ng n ă m cứ và o d ịp rằ m th á n g g iê n g âm lịch , từ kh ắp nơi các nam th a n h nữ tú kh ô n g phản b iệ t dân tó c đô về đ â y trấ y hội m ùa xuân, hổ hởi vượt qua cá c tẩ n g th á c với ước m on g vào được ch ốn th iê n th a i. B â y là d ịp m à m ọi người s ố n g cời m ở. ch â n tìn h , tự do tìm hiểu và yêu m ế n nhau.... P o n g o u r is the o n ly w a te rfa ll w here an e th n ic fe stiva l takes place. Every y e a r, on the fu ll m o o n day o l the firs t lu n a r m o nth , re fin e d b e a u tifu l y o u n g people o f every e th n ic g ro u p g a th e r lo r a sp rin g p ilg rim a g e , c lim b up the w a te rfa ll flo ors in a desire fo r e te rn al E lysiu m . This is a chance fo r b e tte r m u tu a l u n d e rsta n d in g a n d love betw een one a n d the o th e r. 40. IS m ore vio le n t a n d tru c u le n t in fa n ci fu l dev/.. It. fadeless m em o ries o f claLit.

(42) Trên duong 20 từ Đà L ạt đi th à n h phô Hò Chi M m í i ca cli trun g tă m Đa Lạt 3 7 k m thuộc ciia ban huyện Đ u c ĩ rang, du kh á c h re trái theo con đường tra n g nhựa dí xo m Chung - Phũ HỘI. qua chừng 5 0 0 m sẽ đ ến dưọc th á c G ougah m à tu xa đã nghe tiế n g th á c đổ ầ m ào làm va n g đ ộn g cá núi ru n g.. On N a tio n a l R oad 20 from Đà L a i to Ho Chi M in h City, in D ue Trọng D istrict. 3/ km from D alat C enter to u ris ts turn left onto an a sp h a lte d ro a d a n d h a lf a k ilo m e t e r p a s t Chung H am let - Phú HỘI they w ill reach G ou gah W a terfa ll an d hear. G ougah tro n g tiế n g K 'H o có n gh ĩa là "b ò sô n g g iố n g cá i cùi lổ n g ” . T heo dã sứ C h ă m , Gougah vố n xưa là m ộ t vực sâu c ấ t g iấu kho tà n g cua H oàng hậu Nai B iút. vố n người Yuan (V iệ t). C ũng tro n g m ộ t chuyện dã sử knác thì Nai Biút chính là H uyền T râ n C ông chúa, còn Vua C hăm là C hế M â n (!).. In K 'H o language. G ougah m eans 'kennel-like riverbanks. ■ A Cham le g end says Gougah was a chasm which used to hide the treasure of Yuan (Vietnam ese) Queen N ai B ilit. and another sa ys N ai B ilit was h e rs e lf P rin ce ss H uyền Trân and the Cham 's king was C h ế M ân (!).. T há c Gougah. hay còn gọi 0 Gà la m ộ t th á c đẹp hùng vĩ. voi khối lượng nước đổ xuống từ độ cao kh oả n g 1 7m phán chiêu á nh m ặ t trời tạo th à n h nhiều sắc m àu rực rờ. Nước nơi đ ây được phân đôi th à n h 2 nhánh theo chiều dọc, m ộ t bên là dòng thác đậm màu đất đó im lìm chay, m ột bên bắn tung tóe bọt nước trắ n g xóa. Có người giàu tưởng tượng đã thấy 2 màu nước này giông nhu lòng trắ n g và lòng đỏ của một_,quả trứng gà nên đã nộm na gọi là thác ố Gà (? !). Thực ra chữ "ó Gà" chỉ là biến âm cùa chữ Gougah mà ra.. Gougah, also called 'ỏ g à IS a m ajes tic w a te rfa ll, p o u r in g Its m a s s iv e w a te r down from 17 meters above, reflecting sunshine in many splendid colors. The. Thác Gougah th ậ t đẹp và cuốn hút nhưng còn hoang sơ quá. Đến nơi đây. cảnh núi đồi hoang vắ ng dễ làm khách liên tưòng đến những "p le i", làng Chăm nhiều huyền thoại của m ộ t thuở xa xưa.... G o u g a h is b e a u tifu l a n d a ttra c tiv e b u t o r ig in a lly to o d e so la te . A t th e s ig h t o f th o s e d e s e rte d m o u n ta in s , v is ito rs e a s ily re c a ll 'p ie is ' - le g e n d a ry C ham v illa g e s o f the o ld days.. bán lị khuâng del lạ t. Its r u m b l in g. soun ds.. w a te r d ivid e s its e lf in to tw o p a ra lle l c u r re n ts ; one c o n ta in s in te n sive re d s o il a n d flo w s la z ily , the o th e r s p la sh e s o u t w h ite w a te r fro th s. Im a g in a tive p e o p le o fte n a sso cia te these tw o c o lo rs to y o lk a n d w h ite p a rts o f an egg a n d s o c a ll it 'Ộ G à ' W a te rfa ll (!). A ctu a lly, the w o rd '0 G à ' is o n ly a va ria n t o f the w o rd ‘g o u g a h '.

(43) (HƯIUG LUNG 11IMH VCƯ N ằ m cá ch tru n g tá m th à n h p h ố chừng 7 km về hướng Đ ô ng Bắc. T hu ng lũng T in h yêu la m ộ t th ắ n g cả n h trữ tìn h và th o m ó n g vào bâc n h ấ t Đa L ạt. Truớc kia. du kh á c h thường từ ngã 5 Đ ại hoc th e o đường Phù Đ ố ng T h iê n Vương đế đến nói đ ây. nhưng m ai n ày kh i Đường V ò n g L â m V iên được hoàn th à n h , du k h á c h có th ế đi m ộ t m ạ c h từ hồ Xuân Hương đ ế n T hu ng lũng T ìn h yếu b ằng m ộ t lô trìn h th uậ n tiệ n hon.. U rtlltY oe IOUE Located ĩ kilom eters northeast of the city center. Valiev of Love is one of the m ost dream ing and poetic, lyrical landscapes in Đà Lạt. So far. tourists m ay take Phù Đ ông Thiên vương Street from five-exit University R ound about to get there, but later when the Lâm Viên bypass IS completed, they w ill be able to take a more convenient direct route from Xuân Hương Lake to Valley of Love.. T h o ạ t đầu người Pháp gọi nơi n ày là V alley d 'A m ou r: đ ế n th ờ i B áo Đ ạ i là m Q uố c T rư ở n g được đ ô i th à n h T h u n g lũ n g Hoà B ình. N ă m 1 95 3. khi Chú tịc h Hội đ ồn g T hi xã lúc b ấ y giờ' là N guyền V ỹ đề xu ấ t ch u y ể n đổi tê n gọi c á c đ ịa d a n h từ tiế n g P h áp sang tiế n g V iệ t n h ằ m th ê h iện tín h đ ộc lập cua d ân tộ c. th ì cai tên T h u n g lũng Tình yêu dã n g a y c à n g tro n é n quen th u ộ c .a in đ ậ m tr o n g tâ m th ứ c n h iể u người. T hu ng lũng Tình yêu vốn đã đ ẹp va cuốn h út bới lũng sâu và đổi th ô n g lạ cà ng hấp dẫn hon kh vao n ă m 1 97 2. m ộ t đập ngăn nước điíọc xây dung vắt ỉig a n g tao th a n h hổ Đa Thiện, làm biến đối hình t h á i v a t á n g th e m s u e q uyế n rũ cho cả n h quan noi đáy. Du k h á c h có t h ế m e n th e o n h ù n g lối m ò n h o ặ c leo cá tr á m b ậ c c ấ p . đ i qua n h ữ n g c ố n g hoa với m à u s ắ c rục rỡ đ ế lên đổ V ọ n g C ả n h ,T ù đ â y T h u n g lũ n g Tìn h yê u h iê n ra t r o n g t ẩ m m ắ t ílep tua. mòt. búT. t r a n h. sinh. [lóng. VÓI. n h ữ n g c á n h b u ỗ m c ỉiA p cf 10 t i ẽ n hổ 42. In itia lly . French people c alle d this place Valley d'Am our: when Báo Đại became Head of state, it was renamed Peace Valley 111 1953. 17hen the coun c il chairm an, M r Nguyền Vỹ s u g gested changing geographical French n 3 l i l t ' s into Vietnamese O ỈÌG S so CÌS ÌŨ. /, II /( 7< ' S S. / )] < ’ / ? ! ( >/ /( - s. ( )/. ( L ìỉ.ll.

(44) N hữ ng con đường [lấ t đo uôn lượn vo n g vè o có th ể đưa k h á c h lê n đ ổ i h o ặ c d ẫ n đ ế n tậ n đ ín h n úi L a n g b ia n th ấ p th o á n g tro n g m â y .. s h o w the n a tio n a l in d e p e n d e n c e . V al le y o f L o v e ' b e ca m e m o re a n d m o re f a m i li a r a n d im p r e s s e d in m a n y p e o p le 's m in d s a n d h e a rts.. Du kh ách cũ ng có th ế vượt qua ch iế c cầu nhũ đế k h á m phá đổi Đ ịa Đ à n g , m ộ t địa đ iế m lí tướng nhờ được bao quanh bởi hồ nước. N hữ ng cá i b alcon trắ n g to á t soi b ón g m ặ t hồ là nhữ ng vị trí th uậ n tiệ n đẽ câu cá hay hàn huyên tâ m sự. Giữa th iê n nhiê n gió lộng, du khách tưởng như đ an g iạ c và o m ộ t cõi tiê n nao đó với m àu xa nh b ấ t tâ n và ánh sá ng kh úc. V a lle y o f L ove is n o t o n ly b e a u tifu l a n d a ttra c tiv e w ith its deep valleys a nd p in e h ills b u t a ls o m o re fa s c in a tin g w he n a d am w as b u ilt a c ro s s the v a l le y in 1972. fo rm in g Đa Th iên Lake ch a n g in g the o u tlo o k a n d in c re a s in g the s e d u c tio n o f the la n d s c a p e here. T o u ris ts m a y have a p ro m e n a d e a lo n g p a th s o r c lim b a b o u t a h u n d re d ste p s up. th ro u g h a b rig h t c o l o r fu l flo w e r g a te o n to the to p o f S ce n e ry A d m ir in g H ill. Up th e re . Valley o f Love w o u ld a p p e a r 111 th e ir s ig h t to be a b e a u tifu l a n im a te d p ic tu re w ith s c a tte rin g s a il in g b o a ts on the lake. R ed s o il p a th s m e a n d e r to le a d th e m up a to p h ills o r L a n g b ia n M o u n ta in h a lf-s e e n th ro u g h c lo u d s Tourists m a y g et over a sm a ll brid g e to discover P a ra d is e H ill, an id e a l place su rro u n d e d b y w a ter. W hite terraces reflect in g 111 th e lake m ir r o r would provide convenient locations for fishing or for exchanging confidences.. Ill the m idd le o f a nature, tourists seem to get lost into some fairy world where eternal blue color and mysterious re. xạ diêu kì tạ o th à n h n hũ ng m a n g kh ô n g gian thự c thự c hư hư. Đ ến với T hu ng lũng T ình yêu. sẽ ỉà th iê u só t nếu ch í quấn quanh những nòi náo n hiệ t với chen ch úc d òng người m ua sắ m . boi noi đ â y vẫn cò n ân giấu bao điều kị diêu dang cho bạn k h a m phá. /ú /ụ ; khuj i i i i (!,) Lit. fracting lights result in the most spa cious illusion. Coming to Valley of Love, it will be re grettable if you only hang about 111 ani mated places where people jam lor shop p i n g because this p i, ice hides 111,111V w o n d e r s for emotional souls to discover. 43.

(45) NU) BA (LAMGBiAN). LADY MOUNTAIN (L A iG B I A i). Đ ến Đà L ạ t vào những n g à y trời tro n g n ắn g đ ẹ p , du kh á c h có th ế nhìn th ấ y hai n gọ n núi L a n g b ia n sừng sữ ng vươn cao giữa trờ i m à có người lã ng m ạ n đã m ô tả "n h ư bộ ngực trà n că n g sức số n g của m ộ t phụ nữ x in h đ ẹ p khóa th â n n h ìn trời xa nh m ê n h m an g "...(!). R o m a n tic p e o p le o fte n d e scrib e them as 'the b re a sts fu ll o f v ita lity o f a b e a u tifu l nude w o m a n lo o k in g a t the sp a c io u s b lu e s k y .'(!). Núi L a n g b ia n cao 2 1 6 3 m . n ằ m vế phía Bắc th à n h p h ố Đà L ạt và cá ch tru n g tâ m 1 2 k m th u ộ c đ ịa b à n h u yệ n L ạc Dương. Dưới ch â n núi là nơi đ ịn h cư cá c bản làng dân tộc Lat. Chil ... còn lưu giữ khá n h iề u n é t vă n hóa tru y ề n th ố n g của cá c d â n tộ c T â y N guyên.. M o u n t L angbian IS 2 1 6 3 m e te rs h ig h 12 k ilo m e te rs n o rth o f Đà L ạ t Center, in L ạc Dương d is tric t. Lat. C hil clan s s till reside a t the fo o t o f the m o u n ta in and p reserve m a n y tra d itio n a l c u ltu ra l fea tu re s w hich are c h a ra cte ristics o f h ig h la n d m in o ritie s.. Về cái tê n L a n g b ia n . có tru y ề n th u y ế t kể rằ n g : " N g à y xua. xưa lắ m tạ i là ng La Ngư Thượng (tức Đ à L ạ t b ây giờ) có người c o n t r a i tê n L a n g , tù trướng bộ tộ c L at thương người con gái tên Bian. con tù trướ ng người C hil. Do k h á c bộ tộ c n ê n B ia n kh ô n g cưới được ch ồ n g là L an g. Cuối cùng Bian và Lang p h a i ch ấ p nhân cái c h ế t ch o trọ n tin h và phan đ ối lu ật tụ c k h ắ t khe. Khi hai người m ấ t. ô ng K 'Zềnh - cha của Bian hối hận. n hậ n trá c h n h iệ m th ố n g n h ấ t c á c tộ c người Lat. C h il. S ré... th à n h ch u n g m ộ t d â n tô c K'H o. Từ đó th a n h n iên n am nữ cá c bô tộ c đều dễ d à n g yêu nhau, cưới nhau. Đ ế g hi nhớ n g à y lịch su hop n h ấ t ây, cá c tộ c d â n La Ngư Thượng ch ọ n hai đ ỉn h núi cao do K 'B ùn g tạo lập đ ặ t tên là L a n g -B ia n ". (■) Còn tê n núi Bà ch í mới có vé sau này. khi người V iê t đ ế n đ ây ngu cu đã m an g tíie o nhữ ng n iề m tin th á n h tín cua địa phương m in h là m p ho ng phu th è m nếp số n g tin h th ẩ n ban (lia. N ă m 1 9 6 3 tro n g p ho ng tra o cloi t.í do tin ngưỡng ch ô n g. 44. On clear days of sunshine, tourists can see the two summ its of Langblan stand ing bulkily and rising high in the sky.. Regarding the name Langbian. it IS said that in the very old time, in La Ngư Thương Village (Đà Lạt now) a young man named Lang, the tribal chief of Lat clan loved a girl named Bian, the daugh ter of Chit's tribal chief Being 111 differ ent clans, they could not marry At the encl. Bian and I ang killed themselves in order to stay loyal and to object too strict practice Aftei their deaths K'Zenh.. Bun's fpther legivtteơ and look the (hip. /<!(/( ■/( 'SS memoi ( 'S ot (LiLit.

(46) ch ín h quyền N gô Đ ìn h D iệ m , n h iề u tin đồ n Bổ T á t Quan Â m cứu kh ổ cứu nạn x u ấ t h iệ n tạ i núi L a n g b ia n đã cuốn hút h àn g n ga n người lẽn đ â y xin th u ố c và nước trị b ệ n h . Lâu d ẩ n cái tê n Múi Bà m ộ t cá ch gọi cung kính trờ th à n h quen th u ộ c th e o n ăm th á n g cù n g với lò ng tin cùa m ộ t sô' đ ổ n g bào.. to u n ite the clan s o f Lat, Chil, Sre'... in to K ’H o people. Since then y o u n g people o f d iffe re n t clans have been able to love a n d g e t m a rrie d to each o th e r easily. To m a rk the m e m o ria l U n ifica tio n D ay, the clan s in La N g ư Thượng chose these tw o h ig h e s t m o u n ta in s to g ive the nam e o f Langbian. ( * ). Đ ế n L a n g b ia n , du kh á c h có cá i thú ch in h p hụ c độ cao. I\lơi đ â y qua là đ ịa đ iể m lý tưởng cho cá c h o ạ t đ ộ n g th ể th a o như leo núi, n h ả y dù. đi bô hay n g h iê n cứu cá c loại c h im c h ó c và th á o m ộ c quý h iế m tro n g v ù n g . V à khi đã đứng trê n đ ỉn h L a n g b ia n . du kh á c h có th ể p h ó n g tầ m m ắ t đến th a n h p h ố Đà L ạ t với những. Thus the nam e Bà M o u n ta in cam e o u t la te r w hen Viet people se ttle d here b rin g in g th e ir o w n beliefs to m ix w ith a nd e nrich native s p iritu a l lifestyles. In 1963. a t the tim e o f the m o v e m e n t fo r fre e d o m o f re lig io n a ga in st N gô Đ ình D iệ m 's regim e, ru m o rs o f B o d h isa ttva 's a p p a ritio n in L an g b ia n m o u n ta in a ttra c te d th o u s a n d s o f p e o p le to co m e a nd p ra y a n d ask fo r m ira cu lo u s m e d icin e w a te r. G r a d u a lly , th e nam e Bà M o u n ta in , being w o rs h ip fu lly u se d fo r a lo n g tim e, becam e fa m il ia r in the b e lie f o f som e fe llo w co u n trym e n . On L a n g b ia n , to u r is t s have the p le a su re o f c o n q u e rin g the h eig h t. It is re a lly an id e a l c h o ic e fo r s p o rts a c tiv itie s su c h as c lim b in g , p a ra c h u tin g , lo g g in g o r re s e a rc h in g rare a n d valuable p la n ts a nd b ird s in the area A n d s ta n d in g on the top. they can see Đà L a t's h ig h buildings, villas, belfry. lo w e rs, etc... n e s tlin g in cao ốc. b iệ t thự. th á p c h u ô n g ... ấn hiện g iiia ngàn th õ n g , đ ế n hồ Suối V à ng kỳ ảo lượn lờ giữa th ả m th ô n g xa nh mướt, đen cả b iến N in h Chữ tậ n Phan R ang huyền ảũ mơ m à n g ... sẽ th ậ t th ủ VỊ khi tin h cò du kh á c h n hìn th ấ y những "b o n ' người Chil. L ai đ an g lă ng lẽ â m th ẩ m bên d òn g suối, và kh i xu ốn g núi. du kh ách m an g được nhữ ng tạ n g p h â m cua nủi rùng nhu hoa lan cây ca nh về làm ky n iệ m cho m ộ t ch u y ế n lên non. /),)/)!> klìii.ìiií’ <7,7 Lu. the pine forest, the m iraculous Golden stream lake wandering about through smooth pine carpet, and fanciful and. d re a m in g N in h C hữ sea in P han Rang. It will be interesting when tourists ever. co m e a cro ss Ch'll ’b o ils '. L i t 'b o n s ' q u i e tly re s id in g beside stre a m s, a n d w hen g o in g clow n the m o u n ta in th e y can g et 'the j u n g le 's g ifts lik e o rc h id s , o rn a m e n t. plants as souvenirs of a mountain climb.. 4 r>.

(47) ĐỔI CU. GOLF HILL. Vừa đ ặ t ch ân đến tru n g tâ m th à n h phố. du kh ách có thế nhìn th ấ y n hu ng quả đổỉ tro n trịa m ấp m ô tựa hổ m ộ t th á o nguyên SOI bóng xuống m ặ t hồ nước p h ă n g lặng, đó là Đ ổi Cù m a có người đã ví nhu trá i tim , như n h ịp thớ cua Đà Lạt.. R ig h t a t th e c ity c e n te r, to u r is ts can c a tc h s ig h t o f a c lu s te r o f ro u n d h ills , lik e g ra s s la n d , re fle c te d in th e c a lm la ke m ir ro r. G o lf H ill is w id e ly c o n s id e re d as th e h e a rt a n d b re a th o f Dà L ạ t.. Đ ổi Cù và hồ Xuân Hương nằ m kề bẽn thườ ng được n h ắ c đến nhu m ộ t đ ịa danh kép - n h iề u người cho rằ n g Đà L ạ t sẽ ké m p hầ n m ỹ lệ nếu th iế u đ ồ i Cù và hồ Xuân Hương. N gay từ 1 9 4 2 , kh i th iế t kế đổ án qui hoạch th à n h p h ố Đ à L ạt, kiến trú c sư Lagisquet đã khoanh vùng đổi Cù như m ộ t khu vực "b ấ t khả xâ m p h ạ m " n h ằ m tạ o m ộ t tầ m n hìn th o á n g đ ãn g ch o Đà L ạt. Về sau, m ộ t kiến trú c su người A n h đã th iế t kế b iế n đ ổi Cù th à n h m ộ t sâ n g o lf 9 lỗ khá nổi tiế n g của vù ng D ô ng N am A.. G o lf H ill a n d X u â n Hương Lake are close a t h a n d a nd o fte n m e n tio n e d as a sing le nam e - Đà L ạ t is c o m m o n ly th o u g h t n o t to be so lo ve ly w ith o u t G old H ill a nd X uân H uo n g Lake. /4s so on as 1942, w hen d e sig n in g the a rc h ite c tu ra l p ro je c t fo r Đà Lạt. French a rc h ite c t L a g isq u e t a ssig n e d these h ills to be a b so lu te ly p u t aside fo r a fine vie w o f the sp acio u s area fro m Đà Lạt. L a te r an E nglish a r c h ite c t d esig n ed G o lf H ill to be a nin e hole g o lf course, w hich becam e ra th e r fa m o u s in S o u th e a st A sia .. Tên Đ ồi Cù kh ô n g rõ có từ bao giờ, còn vì sao gọi "Đ ổ i Cù" lai có hai hướng lý g iá i: có người ch o rằng nhữ ng quả đổi th o a i th o ả i nơi đ ây kh i n hìn tù xa g iô n g như tấ m lưng trầ n cua nhữ ng con cù kh ổ n g lổ nên đã ví von gọi là “ đ ổi Cù": cũ ng có người g iả i th íc h sớ d ĩ có tên “ Đ ổi C ù" vi nơi đ ây là m ộ t đ ịa đ iể m chũi g o lf hay còn gọi là đ á n h cù, và tê n “ Đ ổi Cù" đã từ m ô n chơi n ày m à có.. N o b o d y k n o w s w hen the Vietnam ese nam e o f 'Đ ồ i C ù ' cam e o u t b u t there e x is t tw o e x p la n a tio n s o f I t s o rig in . S om e p e o p le s a y th o se g e n tly s lo p in g h ills lo o k like bare backs o f g ia n t peg to p s so it is c a lle d 'Đ ồ i C ù me an i ng 'Peg Top H ills', o th e rs e xp la in e d th a t th e y ca lle d th is p la ce 'Đ ồ i Củ m e a n in g a H ill fo r G o lf: so the nam e o f a g am e has b e co m e the nam e o f a h ill. H iên nay Đ ổi Cù đã được n ân g cấ p th à n h sâ n g o lf 18 lỗ, là liên d oanh giữa cô ng ty Du lịch L â m Đ ồ n g và c ô n g ty Da Nao H ongKong.. G o lf H ill has n o w been u p g ra d e d in to an e ig h te e n -h o le g o lf c o u rse b y a jo in t ve ntu re o f D a ia tto u ris t C o m p a n y a nd Da N ao C om pany. H o n g Kong.. 46. M r /< ’ /. (. n i l ' ill n i l s ! >/ i Li l . i l.

(48) IMPRINTS OF TIMES.

(49) D Ấ U Ấ N THỜI ĐẠI IM P R IN T S OF T IM E S G IA T H A M QUAN T o u rs tic k e t fa re s. DINH 1 The F irst P a la ce ................................................... 4 Í. 4.000 VNĐ. DINH 2 The S e cond P a la c e .............................................. 5C DINH 3 The T hird P a la c e ................................................. 51. 5.000 VNĐ. PHÂN VIỆN SINH HỌC B io lo g y In s titu te .................................................. 52. 4.000 VNĐ. TRƯỜNG ĐẠI HỌC ĐÀ LẠT Đà L ạ t U n iv e rs ity .................................................... 54 Đ IỂN HÌNH KIẾN TRÚC TH Ể KỶ 20 One 20'" Century Architectural stereotype ........ 55. BẢO TÀNG LÂM ĐỒNG M u se u m O f L am D o n g ........................................56 CHÙA LINH SƠN L in h Sơn P a g o d a ................................................. 58 CHÙA TH IÊN VƯƠNG c ổ SÁT A n c ie n t Pagoda O f H ea ve n ly G o d s .................... 59 TH IỂ N VIỆN TRÚC LÂM T rúc L âm Zen M o n a s te ry ................................... 60 CHÙA LINH PHƯỚC L in h Phước P a g o d a ............................................. 62 NHÀ THỜ CHÁNH TÒA ĐÀ LẠT C athedral O f D a la t................ .............................. 63 L Ã N H Đ IA o ứ c BA H o ly M o th e r D o m a in ........................................... 64 NHÀ THỜ CAM LY Cam L y C h u rc h ................................................... 66 K HÁC H SẠN P ALACE D alat Palace H o t e l............................................... 67 LÂU ĐÀI MẠNG NHỆN S p id e r Web C a s tle ............................................... 68. 5.000 VNĐ. Đ A LAT SỬ QUÁN D alat H is to ric a l H o u s e ........................................ 69 GA Đ A L Ạ T & TŨUR T H A M QUAN T R Ạ ! M Á T Dalat Railway station Trại M at T o u r ................. 70 CHƠ ĐÀ L Ạ T HÌNH T H À N H & P H Á T T R IẺ N Dalat Market-Estabhshment And Developm ent.. 71. 15.000 VNĐ 8.000 VNĐ \. 5 USD.

(50) DINH 1. THE FIRST PALACE. Theo đường Trần Hưng Đạo đến ngã 3 Trại Hầm rồi rẽ phải đỉ tiế p đường Trần Quang Diệu, du khách sẽ đến được Dinh 1, nơi m à sau khi được người Phấp đưa trở lại nắm quyền (1 9 4 8 ) và lập Hoàng Triều Cương Thổ (195Ũ ). vua Bảo Đại đã dùng làm tổng hành dinh và nòi làm việc cho các quan chức trong "lã n h th ổ ” của m ình.. Going along Trần Hùng Đạo Street up to Trại Hàm T-Junction then straight up Trần Quang Diệu Street, tourists w ill reach The First Palace. A fter being brought back to the throne under French custody. King Bảo Đại established it as his 'Kingdom's Territory' and used it as the head-quarters for officials in his 'territory'.. N ằm cách tru n g tâ m Đà Lạt chừng 4 km về hướng Đ ông N am , trê n m ộ t ngọn đ ổi th ò m ộ n g có cao độ 1 5 5 0 m với n hững rừng t h ô n g bao q uanh. D in h 1 là m ộ t cô ng trìn h kiến trú c độc đáo tr o n g d á n g vẻ cổ kính, uy n g h i m à tao nhã kh iế n ai đã m ộ t lẩn đến đ ây đều phải trầ m trồ cảm th á n .N g u yê n đ ây là nhà cúa m ộ t viê n ch ức người P h áp tên R obert C le m e nt Bourgery - th á y noi đây khá đẹp lại yên tĩnh nén C hính phú V iệ t Nam do Bảo Đ ại làm Quốc trưởng đã mua lại từ th á n g 8 -1 9 4 9 và sửa sang toàn bộ d in h cò nay.. Located six kilometers northeast o f Đà Lạt Center, on a poetic dreamy hill of 1550 meters high surrounded by pine forests. The First Palace is such an ex traordinary architectural work with an cient, majestic and refined appearance that once visiting it. nobody can help. Khi x â y d ự n g D in h người ta p h á t h iệ n ra m ộ t đường h ầ m bí m ậ t nhưng vua Bảo Đ ại đã c h ỉ th ị dấu kín. Đường h ẩ m n à y n ằ m n g a y sau d in h 1 t h ô n g ra t ậ n d in h 2 d à i g ầ n 4 k m với c ấ c n h á n h rẽ v à o c á c b i ệ t th ự 1 1. 16. 18. 2 6 ... T r ầ n H ư ng Đ a o - người N h ậ t đã đ a o từ trư ớ c k h i đ á o c h á n h P h á p với ý đổ b á t s ố n g c á c sĩ quan P h á p t r o n g d in h T o à n q u y ể n c ũ n g n hư 0 c ấ c b i ê t th ự c h u n g q ua n h (! ) b ỏ n g. k lu u in ii. c /j. L ì I. u tte r in g. c o m m e n ts. r a tio n .. O r ig in a lly. F re n c h. o f f ic ia l.. In. A u g u s t. a n d. q u ie t. it. w a s. a n d. a d m i. r e s id e n c e. o l. a. R o b e r t C le m e n t B o u r g e r y .. 1949.. b e ca u se. lo c a tio n , it. o f p r a is e. Đ a i. b o u g h t. a n d. a n d. re d e c o ra te d .. o f its. H e a d th e n. o f. h a d. b e a u tifu l. s ta te it. B ả o. r e p a ir e d. On b u ild in g It, p e o p le d is c o v e re d a h id den u n d e rg ro u n d tu n n e l b u t Bảo Đ ạ i h a d it k e p t a secret. This 4 km tu n n e l is a t the b ack o f The F irs t Palace a nd jo in s w ith The S e c o n d It h a s s id e b ra n ch e s up in to villa s 1 1 .1 6 .1 8 a nd 2 6 in Trần H ưng Đ ạo s tre e t. B efore o v e rth ro w in g the French rule. Japanese had dug It so as to capture French of ficers in Governor G e n e ral's Palace and. s u rro u n d in g villas 49.

(51) DINH 2. THE SECOND PALACE. D inh 2 là dinh thự m ù a hè của Toàn q uyền Decoux hay còn gọi d in h Toàn q uyền, là nơi 0 và là m việ c cùa Decoux và o m ù a hè h àn g n ă m , từ t h á n g 5 đến t h á n g 10.. It is the s u m m e r p a la c e o f G o v e rn o r G e n e ra l D e c o u x o r c a lle d G o v e rn o r's P a la c e , w h e r e D e c o u x liv e d a n d w o rk e d e v e ry s u m m e r, fro m M a y to O cto b e r.. T ọa lạc tr ê n ngọn m ộ t đồi t h ô n g rọp b ón g với cao độ 1 5 3 9 , 5 m tr ê n đường T rầ n Hưng Đạo, cá ch tru n g t â m Đà Lạt 2 k m về hướng Đ ô n g - N a m , D in h 2 được x â y dựng từ n ă m 1 9 3 3 là m ộ t tò a lâu đ ài tr á n g lệ g ồ m 25 p h ò n g được bàì trí cực kỳ sa ng trọ n g . Đứng ở nơi đ ây, du k h á c h có th ế nhìn t h ấ y hổ Xuân Hương cá c h xa ch ừ n g 1 k m th ấ p t h o á n g qua n hữ n g tán lá th ô n g .. L o c a te d 1 5 3 9 .5 m e te rs h ig h on a h ill c o v e re d w ith e v e rg re e n p in e s in T râ n H ư ng Đ ạ o s tr e e t, 2 k ilo m e te rs s o u th e a s t o f Đà L ạ t C e n te r, The S e c o n d P a la ce , b u ilt in 1933, w as a m a g n ifi c e n t p a la c e o f 2 5 ro o m s d e c o ra te d lu x u r io u s ly a n d e le g a n tly , s ta n d in g h ere, to u ris ts a re a b le to see X u â n H ương Lake th ro u g h p in e lea ve s a b o u t o ne k ilo m e te r aw ay.. Tù' n g à y ch u y ể n Phù Toàn q uyền về đ ây là m việc. Decoux đã chũ xâ y dựng những đường h ầ m bí m ậ t rất kiên cố n h ằ m b ao đ ả m an toàn tuyệt đối cho ô n g và gia đình. Đường h ầ m n ày được nối vào hầm chứa rượu với bề n ga ng chừng 1 ,5m và bể cao hơn 1 tri với n hiều n g ó c n gá ch được đố bê tô ng c h ắ c ch ắ n .. W hen th e G o v e rn o r G e n e ra l's O ffice h a d bee n tr a n s fe rre d h ere . D e c o u x h a d s o lid u n d e rg ro u n d h id e o u ts b u ilt to p ro v id e a b s o lu te s a fe ty fo r h im s e lf a n d h is fa m ily . This tu n n e l is c o n n e cte d w ith a w in e c e lla r o f 1.5 m e te rs w id e a n d o v e r 1 m e te r h ig h , a n d has m a n y n a rro w c o n c re te s id e p a ssa g e s.. Dưới thời Ngô Đình D iệ m , D inh 2 trở t h à n h nơi n g h i m á t của gia đ ình Ngô Đ ình Nhu. N á m 1 9 6 4 khi tướng Nguyễn K h á n h lên n ắ m chính quyền tr o n g m ộ t bối cà n h chính trị đ ầy b ất trắ c , ô n g đã c h ọ n D inh 2 làm tổ n g h à n h d in h tro n g m u a n g h ỉ m á t và đã cho tu bô x â y dựng. U n d e r l\lg ô Đ ìn h D iệ m re g im e , The S e c o n d P alace b e ca m e a h o lid a y p la ce fo r N g ô Đ in h N In i's fa m ily . In 1964. w h e n h o ld in g te m p o r a r y p o lit ic a l p o w e r. G e n e ra l N g u y ễ n K h á n h c h o s e i t as h is h e a d -q u a rte rs on h o lid a y s ,. thêm. các đường hầ m. bí m ậ t đến tận. sườn đổi theo hưóng Đông N a m va Tây Bắc. p hò n g k h ! có đao c h á n h dễ " d ĩ đao VI. t h ư ọ n g " ... 50. and ordered the building of more s e cret tunnels leading up to the hill sides in the southeast and northwest so that he could easily 'escape when an over throw m ight lake place.. ù d c lc . s.s m em orie s ot (Vd/cif.

(52) DINH 3 Dinh 3 là tê n gọi đế ch ỉ b iệt th ụ nghi' he. THE THIRD PALACE. triều Ngu yễ n đ ồn g thời cũng là Vị H oàng Đ ế cuối cù ng của các triều đại p ho ng kiến V iệ t N a m . Sau này khi người P h áp đưa Bảo Đại trở lại ấ m quyền từ n ă m 1 9 4 8 rồi th à n h lập " H o à n g triều cương th ố " và o n ă m 1 95 0, noi đ â y còn được gọi là Biệ t đ iệ n Quốc trưởng.. The T h ird Palace is the n a m e o f K in g B ảo D a i's s u m m e r villa, the la s t k in g o f N g u yễ n D y n a s ty a n d o f a ll V ie tn a m ese fe u d a l d yn a stie s. A fte r o v e rth ro w n K in g B ao Đ ạ i w as p u t b a c k in p o w e r a g a in b y the Fre n ch in 1 94 8 a n d then e s ta b lis h e d h is K in g d o m T e rrito ry ' in 1950, th is p la ce w as a ls o c a lle d H ead o f S ta te ’s Palace-. Được xâ y dựng từ n ă m 1 9 3 3 g ồ m 25 p h ò n g . D in h 3 là m ộ t tòa d in h th ự vô cù ng tr a n g n h a , g ắ n m ìn h tr o n g khung cá n h thơ m ộ n g cùa m ộ t đổi t h ô n g ở độ cao 1539111 trẽ n đường Triệu V iê t Vương, cách tr u n g tâ m Đà L ạ t chừng 2 k m về hướng T â y -N a m .. B u ilt in 1 9 3 3 . P a la c e 3, w ith 2 5 ro o m s , w a s a r e m a r k a b ly r e fin e d p a la c e , im m e rg e d in th e p o e tr y a n d d re a m in g s c e n e ry o f a p in e h ill o f 1 5 3 9 m e te r s h ig h in T r iệ u V iệ t V ư ơ ng S tre e t. 2 k ilo m e te r s s o u t h w e s t o f Đà L ạ t C e n te r. Do m ộ t m a y m ắ n của lịch sử. Biệt điện Quốc trưởng còn được bảo tổn g ần như n guyên t r ạ n g kh iến cho du kh ác h đến đây có th ể c ả m n hậ n m ộ t bầu khí vừa tra n g n g h i ê m lại vừa g ần gũi, ấ m cú ng của m ộ t gia đ ình h oàng tộc: că n p h ò n g là m việ c cua vua Báo Đ ại với những ấn tín quân sự. n g ọ c tỷ của H oàng đế, quốc thư. quốc kỳ cá c nước có quan hệ ngoại giao, tượng bán th â n của vua Bào Đại và vua ch a Khải Đ ịn h - p h ò n g của Hoàng hậu N a m Phương, h oà ng tư Bửu Long.. Thanks to Its h is to ric a lly g o o d luck. Head o f S tate's Palace has s till been p rese rve d n ea rly in its o rig in a l state a n d to u ris ts m a y feel a w arm , fa m ilia r a n d so le m n a tm o sp he re in a ro ya l fa m ily. In K ing Bảo D a is ro o m there w ere m ilita ry o ffi cia l seals, the K in g 's signet, d ip lo m a tic credentials, the fla gs o f n a tio n s engaged in d ip lo m a tic re la tio n s w ith the ‘K in g do m T e rrito ry ] a n d b u s ts o f K ing Báo Đ ạ i a n d h is father, K ing K h ả i Đ ịnh, ỉn the ro o m s o f Queen N am Phương. Prince B id I Long, P rince ss Phương M a i were family pictures and furniture. E verything,. của vua Báo Đại. vị Hoàn g đ ế cuối cùng cứa. Phương Mai công chúa - hình ản h gia. đình. và những. vâ t d ụn g thương. n o à y .... tất ca đều như ch í mới hô m qua - m ộ t ch út gì đó se sắ t c h ạ n h lòng gợi nho m ộ t thuo va ng son nay đã k h ông co n!. which looks to be only yesterday, la mentably reminds us of something in the golden time of a kingdom.

(53) PHÂN VIỆN SINH HỌC P hân Việ n Sin h học n ằ m trê n đ ỉn h đồi Tùn g L â m cao 1 5 4 8 . 2 m . giữa khu rừng t h ô n g c á c h tru n g tâ m t h à n h p h ố Đà Lạt gần 10 k m trẽ n đường đi Suối V a ng . Đ ặ t c h â n đ ế n đây. điểu đẩu tiên g ây chú ý và n g ạ c n hiê n nơi du kh á c h là tũà nhà b ằ n g đá có rất n hiều cứa sổ th ậ t tĩnh lặ ng giữa rừng th ô n g m à nôi b ậ t 0 m ặ t tiề n là cây th ậ p giá với hai h àn g chữ b ằn g tiế ng Latin : "C o pio sa A pud Eu m P e d e m p tio " , có nghĩa: "On cứu đố chan chứa nơi N g ài". Thật ra đây n g u y ê n là Học v iệ n tlòng Chúa Cứu th ế th uộ c Giáo hội Công giáo, xây d ự n g tủ n ă m 1950. Sau n g â y đ ấ t nước t h 0 ~' n g nhất, chính quyền địa phương đã su dụng cơ sở này cho các hoạt đ ộn g cô ng ích Sau vài lẩn th ay đổi đơn vị quản lý. đến n ă m 1991 nơi đáy được chuyến giao cho Viện Sinh hoc N hiệt đới trực thuộc Trung tâ m Khoa học Tự nhiên và Công n ghệ. BIOLOGY INSTITUTE The Biology Institute lies on a hill of. 1 5 4 8 .2 m e te rs h ig h 111 a p in e fo re s t 10 k ilo m e te rs fro m Đà L ạ t C ity C en ter. on the if/ay to G o lde n s tre a m . On a rriv in g , the fir s t s u rp ris in g th in g to c a tc h t o u r is t s ' a tte n tio n IS th e s to n e. b u ild in g s ta n d in g q u ie tly ill a p in e fo r est, w ith lo ts o f w in d o w s and, a t its fro n t, a re m a rka b le c ro s s b ea rin g these tw o lin e s o f L a tin w o rd s . "C o p io sa A p u d E um P e d e m tio ”, w h ic h m e an s ■P le n ty o f G race in G od 1 In fact, th is was b u ilt ill 1950 to be an In s titu te o f the C on g re g a tio n o f th e M ost H o ly Re d ee m e r b e lo n g in g to c a t h 0 11 c Church. A f te r U n ific a tion Day. lo c a l g o v e rn m e n t decided to p u t it u n d e r p u b lic service. A fte r several changes from one administrative unit to. another, the b u ild in g was tra n sfe rre d to the Tropical Biology Institute which be longs to National Centei ot Science and. Quốc gia và trở thà nh Phân Viện Sinh. Technology, n am e d B io lo g y D ep a rtm e n t. hoc tại Đà Lạt.. Institute. Phân Viện Sinh hoc có chức năng nghiên. This institute does researches on chem istry. m icrobiology, botany and biologi cal technology of ill vitro m ultiplica tion. in addition Biology Department In stitute also functions as <? museum pre senting rare species of both animals. cứ u h ó a h ọ c . n g h i ế n CÚI! vi s i n h , n g h i ê n cứu t h ự c v ậ t v à c ô n g n g h ệ S in h h o c. nuối câ y mó... Ngoai ra. Ph ân V iệ n Sinh Học còn hoạt đ ộng như m ộ t bao tàn g. n h ằ m giới thiệu n h ũ n g loài ơăc hữu tại T ây N g uyên và L â m Đ ồ n g g ố m b ao tà ng đ ộn g v ậ t và vườn thực vậ t p h ụ c vụ th a m quan và du lích.. a nd p la n ts in the W est Plateau and L âm Đổng Province and as a tourists' visit. ing place.. T h a m quan noi đây. du khác h sẽ có dịp. Calling at this place, tourists may ad. th ư o n g l ã m hô Sin: tậ p hoa lan p h o n g th õ n g giàn. mire various kinds of beautiful rare or chids i'/hich are displayed in wood. gỗ với c h u n g 9 0 0 cnặu rĩIa iriỉì nội ngoai,. irnnirs including about 900 terrestrial. k hoá ng 1 3 Ũ0 gio cháu. orchiil pots III intend m l overseas on. phũ được trưng bay t"ũ. 52. 0 hé. b ang p ho n g lan. Ì(It ’/(’>>. l i m i t. )//<. u! (ijLil.

(54) các loại- Du k h á c h sẽ cà n g c ă m kích khi biết Phân việ n S in h học hiện đang c h ă m sóc gìn giữ n guồn g èn e của gần 2 0 0 loài lan rừng kh ác nhau như nguồn dự p h ò n g ch o p h á t t r iể n kinh t ế địa phương m ai sau: Đ â y là những loài được tìm t h ấ y 0 cấ c rừng L â m Đ ổ n g và vù ng phụ cận m à tr o n g s ố đó nổi b ật những cái tên như: T h a n h lan. T ha nh đ ạ m , Tuyết ngọc... là n hững g iố n g loài quí h iế m , hoặc n h ũ Hài đỏ được x ế p vào những loài đẹp n h ấ t t h ế giới.. g in . a n d a b o u t 1300 e p ip h y te o rc h id s o f d iffe re n t kinds. B io lo g y D e p a rtm e n t In s titu te is c o n s e rv in g th e g e n e s o f a b o u t 2 0 0 sp ecie s o f w ild o rc h id s as a p ro v is o ry s u p p ly to la te r lo ca l e co n o m ic d e ve lo p m e n t: these are sp e cie s fo u n d in L â m Đ ồ n g P ro v in c e , in c lu d in g so m e fa m o u s n a m e s o f Thanh Ian. Thanh đạm . T u yế t ngọc, a n d etc.. w h ic h are q u ite ra re ones, o r R ed S hoe, w h ich is c o n s id e re d one o f the m o s t b e a u tifu l in the w orld.. Bộ SƯU tậ p đ ộ n g v ậ t của T â y Nguyên và của cả nước được trưng bày tại 7 p hò ng g ồ m 3 7 8 m ẫ u thú của 5 8 loài . 2 4 2 m ẫ u c h im của 94 loài, 4 2 m ẫ u luông thê bò sá t của 32 loài. 3 6 m ẫ u thú nuôi nhà của 22 loài và hơn 2 0 0 h ộp m ẫu các loài côn tr ù n g được sắ p xế p theo từng loài. lởp. bộ. họ, đi từ đ ộ n g v ậ t p h á t triể n cấ p th ấ p đ ế n c ấ p cao. từ đ ộ n g vậ t biển như san hô. cua. ốc: loai lưỡng thê như tră n , rắn; đ ộ n g v ậ t nuôi như gà, vịt, bò, cừu; lớp côn trù n g ; lớp c h im ; lớp thú rồi đến loài v ậ t có não bô p h á t tr iể n ở bậc cao g ần với con người như họ khỉ hầu hay linh trưởng.... Its anim a l collection over the Highlands a nd the whole co u n try is on display in 7 room s. There are 3 78 specim ens o f 58 m a m m a l species, 2 4 2 o f 94 b ird species, 42 o f 3 2 am phibious species. 3 6 o f 22 dom estic anim als and over 2 0 0 m o unted specim ens o f insects. These specim ens are all classified into class, order, family, genus and species, fro m invertebrates to h ig h ly developed anim als, inclu d in g m a rine ones like coral polyps, crabs, oys ters: am phibians like snakes, constrictors: d o m e stic anim als like chickens, ducks, cows, sheep; insects; b ird s; m am m als and brain y anim als like prim ates.. M ộ t d anh sách đỏ cũng đươc Báo tà n g giới thiệu, từ các loài đang nguy cấp (đang bị đe doa tu yệ t ch ủ n g ) như Gấu ngụa. M an g lớn. Cẩy vằn bắc, vượn m á hung, Sóc bay sao. Sói đo, c ầ y g iông soc. Gâu chó. Hố. Báo hoa mai. ..đến các loài sẽ nguy cấp (co th ể bị đe dọa tuyệt chúng) nhu Son dương, c ầ y mực. M èo g ấm . Báo g ấ m . Beo lứa. Rái cá vuốt. Kỳ đà nước. Vục vá ch ân đen. Lung lợn... Du. A lso in d isp la y are sp e cim e n s o f sp e cies in the R ed List, in c lu d in g end a n g e re d ones such as Tibetan bears, big M angs. n o rth e rn s trip e d c iv e ts , b ro w n . khách sẽ th ậ t thích thú với các mẫu vật. là ban đ ổng hành cùa con người !”. silky-haired leopards water iguanas, black leg Vọc. swine boars and etc. Tour ists m ust be fascinated by vivid natural postures of these specimens. W hen ap pealing us to save up Java hippopota muses. giant pandas, elephants, scien tists seem to this message ot "being more friendly towards nature so that it would become man's companion. Phan viện Sinh hoc cố 11 t i l in g hay liai. Especially in display are two universe. mô hình vũ trụ do Liên Xồ cũ tăn g v i ệ t. models donated to Vietnam in 1989 by the former USSR.. đnọc gioi thiệu tron g những tu thê tụ nhiên sinh đôna. Khi gởi đi những lời kêu gọi:. “ Hãy bảo vẽ loài tẽ giác Java". " H ã y bảo vệ Sao la " , " H ã y cứu lấy đàn voi cua chúng ta"... các nhà khoa học dường như. còn m uố n n hắ n nhủ : " Hay th ân thiện hơn với thi ên nhiên, dế thiên nhiên mãi. Nam n a m 1 989. bcìnạ kluuinii (Id Lit. cheeked gibbons, elegant flying squir rels. red wolves, striped zibets. Malay sian bears, tigers, apricot-haired pan thers and etc. or vulnerable ones such as cham ois black civets, silky-haired. c a ts, fire ieopaicls. o n g -c la w e d otters,.

(55) TRUONG Đ Ạ I HỌC DÀ LẠT. D A L A Ĩ U N IV ER S ITY. Trường Đại h ọc Đà Lạt n ằ m về phía Bắc hổ Xuân Huơng. trê n đường Phù Đ ố n g T hiê n Vuũng. cá ch tr u n g tâ m th à n h p h ố Đà Lạt ch ừ n g 2 k m . Toàn bộ khu vực n ằ m trê n m ộ t c ụ m đổi rất thơ m ộ n g nhìn sang sâ n golf rộng k h oả n g 3 8 h a với hơn 4 0 tòa n hà lớn nhỏ ấn hiện th ấ p th o á n g giữa rừng th ô n g .. Đà L ạ t U n iv e rs ity is n o rth o f X u â n H ư ơ n g L a ke on P h ủ Đ ổ n g T h iê n Vương S tre e t 2 k ilo m e te rs fro m the c ity ce nte r. A il o f it lie s on a c lu s te r o f d re a m v h ills fa c in g th e G o lf Course, o c c u p ie s a b o u t 3 8 h e c ta re s a n d has m o re than 4 0 se pa ra te b u ild in g s a t h a lf s ig h t th ro u g h p in e trees.. Được t h à n h l ậ p d o N g h ị đ ị n h s ố 6 7 / B IM V /N A /P 5 n g à y 8 - 8 - 1 9 5 7 . V i ệ n O ạ i h ọ c Đ à L ạ t có c ò sớ n g u y ê n là. It was established u n d e r D ecision No. 6 7 BNVf AIA P5 dated A u g u st 8 1957 and its p rem ise s used to be Đà L ạ t Teenag e rs ' M ilita ry S chool (École d ’Enfants de Troupe lie Daiat. esta b lish ed in 1939) The u nive rsity ivas u n d e r the a d m in is tra tio n o f the B oard o f Vietnam ese B ish ops a nd was the firs t private u nive rsity 111 Vietnam. W ith the slogan 'Thụ Nhân m eaning 'to g ro w the g o o d m an', Đà L ạt U nive rsity o fficia lly cam e in to operation ill sch o o l year 195 8 -1 95 9 w ith five fa c ulties: Pedagogy. Letters. Science. The o lo g y and Business A d m in istra tio n , the m o s t w ell-kno w n o f all.. Tr ư ờ n g T h i ế u S i n h Q u â n h ỗ n h ọ p Â u. A ( É c o le d ' E n f a n t s de T r o u p e de D a la t - t h à n h lậ p n ă m 1 9 3 9 ) . được q u ả n lý d o H ộ i đ ồ n g G i á m m ụ c V i ệ t N a m và là Đ ạ i h ọ c tư t h ụ c đ ầ u t i ê n t ạ i V i ệ t N a m . Với d a n h h i ệ u là T H Ụ N H Â N tứ c t r ổ n g n gư ờ i, V i ệ n Đ ạ i h ọ c Đ à L ạ t đ ã c h í n h t h ứ c h o ạ t đ ộ n g từ n ă m h o c 1 9 5 8 -1 959 với 5 Khoa ( t r ư ờ n g ) Su p h ạ m . V ă n kh o a . K h o a h ọ c . T h ẩ n h ọ c và được b i ế t đ ế n n h iề u n h ấ t là C h i n h tr ị K in h d o a n h .. Sau n g à y đ ấ t niioc th ố n g n hất. V iệ n Đại học Đà Lạt được Mhà nước quán lý và. đối t h a n h T ru ôn g Đại hoc Đà L ạt theo quyế t d in h số 4 2 6 TTg n g à y 2 7 - 1 0 - 1 9 7 6 cua Thu tướng Chính phù. Hiện nay trường có 18 n g à n h hoc với 7 chuông trình Giáo. dục đại cuong. 10 chiiónn trình Cu n hâ n Khoa hoc. 8 chương tììnli Cu' n hím Su p h ạ m tiếp n hân kh oan g 4 00 0 si nh viên theo nọc; h á n g n a m . Truồng cung quan no i h u o r :;! *L: >?'!. vời. tó. mối. A lte r Liberation Day the governm ent took over the m anagem ent and re named It the U niversity of Đà Lạt u n der Prim e M in is t e r ’s D e cisio n No. 442 ÌTG dated Nov. 27" 1976. The university now has 18 faculties: 7 gen eral program s. 10 science bachelor program s and 8 pedagogy bachelor. proqrams fhe annual attendance IS iibuut 4.000 it <ìỉso hcis good rijni. K’-'oanc: s o tô. chức C ỊIIÕ C te va can ĩr u o n t] f)a; Hoc. g a m /c itio n s cifid. h u l c l t \s.s. IÌI1 IV 6 IS IỈI6 S. j ! l OV6I. m i ' m o r i o s 1 )1. ( L il.il.

(56) ĐIỂN HÌNH KIẾN TRÚC THỂ KỶ 20 Khi các nhà phê bình, các kiến trúc sư và các nhà n ghiên cứu kiến trúc nổi tiếng trê n th ế giới, cùng với hội Kiến trúc sư T h ế giới (UIA) cô ng b ố giới thiệu 1000 cô ng trình kiến trú c tiêu biếu của t h ế giới tro n g th ế kỷ 20, thì V iệ t N a m đã hân h ạnh có m ặ t với m ộ t cô ng trìn h duy nhất: Trường Cao đ ẳn g Sư P h ạ m Đà Lạt mà tiền th ân là trường G rand Lycée Yersin.. ONE 20™ CENTURY ARCHITEC TURAL STEREOTYPE Fam ous critics, a rchite cts a nd a rch ite c ture researchers in the U nion o f In te rn a tio n a l A rch ite cts (UIA) have issue d a p u b lication introd u cing 1000 a rchite ctura l ste reotype w orks o f the 2 ữ h century, the o n ly one o f w hich Vietnam has ever co n trib u te d is The College o f P edagogy o f Dalat. fo rm e rly The H igh S chool o f Yersin.. K h á n h th à n h từ n ă m 1 9 3 5 , trường G rand Lycée Ye rsin là m ộ t kiến tr ú c đ ộc đáo m a n g đ ậ m dấu ấn Châu Ẩu, nhưng cùng đ ổ n g thời kết hợp được n hiều chi tiế t kiến tr ú c bản địa để tạ o t h à n h m ộ t cô ng tr ìn h hòa hợp giữa Đ ô n g và Tây. Tuy vẫ n còn ả n h hường bởi chủ nghĩa cổ điển nhưng n hà kiến tr ú c đã biết vượt lên. cá ch tân b ằn g c á c h để cho công tr ìn h uốn m ìn h th e o m ộ t đường cong m ề m m ại ô m lấy k h o ả n g sân rông bên tro n g , đ ặ c biệt với th á p c h u ô n g lợp đá p h iế n ( A rd o is e ) m à u đen vươn cao giữa rặng th o n g xa nh đã là m th à n h m ộ t dâu n hâ n m ạ n h m ẽ đ ẩ y ấn tượng.. Opened in 1935, the H igh S chool o f Yersin w as an e xtra o rd in ary a rchite cture bea r ing m o s tly European style, b u t m eanw hile a s s im ila tin g enough lo ca l a rc h ite c tu ra l aspects to include its e lf as a h a rm o n io u s co m b in a tio n between Eastern a n d W est ern styles. Though deeply affected b y clas sicism . the a rch ite ct and d e sig n er was able to im p ro ve and a do p t n ew styles, to a llo w h is w orks to take in flexible curves e m bra cin g the schoolyard. Especially the b e ll tow er, w ith its ro o f tiled o f bla ck flat stones, risin g high a gainst ro w s o f pine trees, is re ally a h ig h ly rem arka b le im pression.. Được đ á n h g iá là m ộ t kiến tr ú c theo phá i hiện đại lúc b ấ y giờ. với cô n g trinh xâ y dựng trê n vị trí tổ n g m ặ t b ằn g qui hoạch do E rn e s t H é b ra d th iế t lập, G rand. đưọc c h iê m n g ắ m nhu m ộ t di sản kiến. Being e stim ate d a m o de rn style a rc h i tecture o f the time, b u ilt in a g o o d loca tion established by Ernest Hébraơ, the H igh S chool o f Yersin was in fa ct the d e sig n e r's su ccess w hen he p u t it in h a rm o n y w ith its location on top o f a h ill a nd therefore It is w orth a d m irin g as one o f the architectural stereotype heritages. t r ú c tiêu biếu cua t h ế giới.. of the world. Lycée Ye rsi n. quả là m ộ t t h à n h công. kiến. trúc , khi gắ n cố ng trình. cúa nha. và o với địa hình của đ ỉn h đồi. xứng đ áng. b,)niỊ khu<)nii <!,) Lit. 55.

(57) BẢO TÀNG L Ã M ĐỔIMG. M U S E U M OF LA M DONG. Bảo Tàng Lâm Đổng trước đây đặt tại dinh Thị trưởng cũ, trê n m ột đình đổi cao cuối con đường quanh co rất thò m ông được m ệnh danh là “ con đường tình á i” . Do cơ sở này được chuyến giao cho quân đội quản lý nên Bảo tàng đã tạ m ngưng hoạt đ ộn g từ th á n g 10 n ă m 1 9 9 6 ; đến ngày 2 2 -1 2 -1 9 9 9 Bảo tàng đã hoạt động trở lại phục vụ khách tham quan và du lịch tại địa ch ỉ mới : số 4 đường Hùng Vương. I\lơi đây nguyên là tòa b iệ t thự do ông Nguyễn Hữu Hào xây tặng con gái là Nam Phương Hoàng hậu mà người địa phương quen gọi là dinh Nguyễn Hữu Hào. tọa tạ c trên m ột ngọn đổi thoáng đãng rộng 2,7 ha, cách trung tâm Đà Lạt chừng 3 km về hướng Đông Bắc.. M u se u m o f Lam D ong used to be a t the fo rm e r Tow n Hall, on a b ig hill, a t the e nd o f a ro m a n tic w in d in g m a d called 1the R oad o f Love'. This b u ild in g la te r was tra n sfe rre d to m ilita ry m anagem ent. Therefore the m u s e u m had to te m p o ra rily s to p p e d its a ctivitie s in O ctober 1996 a n d reop e n ed on 22'"' D ecem ber 1999, se rv in g v is ito rs a t n e w location, n u m b e r 4. H ù n g Vương street. This used to be the villa w hich S ir N gu yễ n H ữu H ào had b uilt. It h a d been o ffe re d to h is d aughter. Queen N am Phương a n d lo ca l p eo p le ca lle d it N g u yễ n H ữu H ào P al ace. It is situ a te d on a w in d y h ill o f 2 ,7 hectares, 4 kilo m e te rs n o rth e a st o f C en tra l Đà Lạt.. Bảo tà n g L â m Đ ồ ng có n h iệ m vụ suu tầ m và giới thiệu cấc nghiên cứu. phát hiện về khảo cổ học, dẫn tộ c h ọc và k h á n g chiến qua 2 thời kỳ trê n địa bần tỉn h Lâm Đồng. Hiện nay Bảo tàng đang có 9 phòng trưng bày gổm các chuyên mục:. Lam D on g M u s e u m specializes in c o l le c tin g a n d p re s e n tin g research articles, d isco ve rie s in a rcheology, e th n o lo g y and re v o lu tio n a ry s tru g g le s o ve r the tw o p e rio d s on p ro v in c ia l lo ca tio n . It has 9 s h o w r o o m s in c lu d in g th e s e to p ic a l them es.. - C á c thời kỳ lịch sử.. - H is to ric a l p erio d s.. - Cấc h iện v ậ t kh ảo cổ do cũ quan Công an và Quản lý Thị trường thu giữ.. - A rc h e o lo g ic a l re m a in s co n fisca te d b y the p o lice a n d m a rk e t co n tro lle rs.. - Các hiện v ậ t kh ảo cổ tại di c h ỉ Đại Làng.. - A rch e o lo g ica l re m a in s a t the site o f Đ ạ i Làng.. - Cấc hiện v ậ t khảo cổ tại di ch i Đ ạị Lào và Đạ Đờn.. - A rch e o lo g ica l re m a in s a t the site o f Đ ại Lào a nd Đa Đon.. - Các hình thức cư trú. cấc d ụn g cụ săn bắn và hái lượm.. - R esidence fo rm s, h u n tin g a n d h a rv e s t in g tools.. - Các n gh ề tru y ề n th ố n g .. - T raditional h an d icraft.. - Các tr a n g phụ c và sin h hoạt.. - C ostum es a n d a ctivitie s. - Lễ hội truyền th ố n g và đời số n g văn hóa tin h th ẩ n . - Các hiện vặ t về hai cuộc kh á n g ch iến c h ố n g P h á p và ch ô n g M ỹ.. - T ra d itio n a l fe stiva ls a n d c u ltu ra l life. - R em ains in the tw o w ars o f resistance a g a in st French a nd A m e rica n colonists.. T ro n g tương lai. Bao tà n g sẽ p há t triển th ê m hai p hòng trưng bày với các chú đề:. In future, the m u s e u m w ill develop tw o m o re s h o w r o o m s in th e s e to p ic a l th e m e s:. - L â m Đ ố n g Đà Lạt với th iê n n h iê n , đ ất nước, con người.. Đà Lạt. L đm Đ ồng.. - Cấc th à n h tựu tron g xây dựng chù nghĩa xã hội.. society.. 56. - The nature, geography and people of - Achievements in developing socialist. M r/t'/i'ss m em orie s o f cLil.1 t.

(58) Không chí dung lại 0 m ộ t bao tàng đơn thuần, với chú trương đa dạng hóa các hoạt động nhằm thu hút khách tham quan và du lịch, nơi đây sẽ dần định hình nhu m ộ t trung tâ m sinh hoạt văn hóa. Với khoảng 4 nhà sàn đặc trưng cùa các dân tộ c ban địa Mạ. K'Ho. Churu sẽ được SƯU tẩ m về đây m à ớ đó sẽ tô’ chức giới th iệu m ộ t số sinh hoạt truyền th ố n g như làm gốm , đan lát, dệt thổ c ẩ m ... hoặc tổ chức cấ c lễ hội như đ â m trâu, cổ n g c h iê n g , u ống rượu cần vào n hững d ịp đ ặ c b iệ t ... Bảo tà n g L âm Đ ồng đang có những nổ lực nhằm tạo cho m ình m ộ t sức hấp dẫn riêng biệt.. M o re th a n a s im p le m u s e u m . It w ill d iv e rs ify its a c tiv itie s to a ttra c t m o re v is ito rs a n d to u ris ts , a n d tu rn its e lf in to a c u ltu r a l a c tiv ity ce n te r. F o u r h o u s e s on s tilts , s p e c ific a lly c h a ra c te ris tic to lo c a l m in o ritie s s u c h as Ma. K 'H o r, C h u rn w ill be b u ilt h e re as a p la c e fo r p re s e n ta tio n s o f tr a d itio n a l a c tiv itie s s u c h as p o tte ry , ra tta n a n d b a m b o o k n ittin g , b ro c a d e w e a v in g , a n d etc. o r fe s tiv a ls lik e b u ffa lo s ta b b in g , g o n g p e rfo rm a n c e s , ju g w in e s u c k in g on s p e c ia l o c c a s io n s . The M u s e u m o f L a m D o n g is d o in g its b e s t to r its o w n a ttra c tio n .. Tham quan nơi đây, du kh ách sẽ có d ịp tìm hiểu đời số ng và sự tiế n hóa của c á c tộ c d â n b à n đ ịa qua c á c th ờ i k ỳ , n g o à i ra còn được m ục kích những bộ đ á n đ á Di Linh, B la o khá n ô i t i ế n g có n i ê n đ ạ i từ 3 5 0 0 - 300 0 n ă m . c ấ c di tích kiến trúc P'Roh (h u yệ n Đon D ương), Cát T iê n (h u yệ n Cát T iê n ) , c á c di chí kh ao cổ được khai quặt từ m ộ tá ng của c á c d ân tộ c b ẩ n đ ịa n h ư Đ ạ i L à n g ( h u y ệ n B ả o L â m ) . Đ ạ i L à o ( t h ị xã B ả o L ộ c ) . Đạ Đ o n ( h u y ệ n L â m H à ) ... Đ â y là m ộ t bộ SƯU t â p kh á p h o n g phú với g ầ n 1 0 0 0 0 tiê u b á n g ố m sứ. h i ệ n v ậ t đ ổ n g , s ắ t , có g iá t r i t ẩ m r õ 0 khu yục Đ ó n g N a m A. V is itin g th is m u s e LI m . to u r is ts n o t o n ly h a v e ch a n ce. o f li f e. and. e v o lu tio n o f lo c a l m in o ri tie s th ro u g h d iffe re n t p e r io d s . b u t a lso w itn e ss fa m o u s m u s ic a l s to n e s e ts o f D i L m h B 'la o . d a tin g fro m 1 5 0 0 -1 0 0 0 BC. a rc h ite c re tu r a l m a in s. of. P 'R o h I Đ ơn D iio n g d is tr ic t) . C á t T iê n ( C a t Tiên district), archeological rem ains. fro m to m b s o f lo ca l m in o ritie s in Đ ại L à n g (B a o L ă m d is tric t) Đ ạ i L ào (Bảo L ô c to w n ). Đa Đ on (L â m Hà d is tric t) and etc. This IS a full collection of about 10.000 Items of pottery, brass and iron, invaluable both in Southeast Asia and III. h.iniị klni.ìníị (lei /,)/. fo r. b e t t e r k n o w le d g e. the i/o rid. 57.

(59) CHỪA LINH SON Chua Linh Sơn tọa lạc trê n m ộ t n gọ n đồi rộ n g 4 ha tr ê n đường N g uy ễn V ăn Trối, cá ch trun g tâ m T h à n h p h ố Đà Lạt gầ n 1 k m về hướng T â y -B ắ c . Chùa được xâ y dựng từ n ă m 1 9 3 6 - 1 9 4 0 do cô ng đức cua bá tá n h th ậ p phương n h ấ t là nỗ lực cùa hai ông Võ Đình Dung và N g uyễn V ă n T iế n g . Con đường v à o c h ù a rợp b ó n g n h ữ n g h à n g t h ô n g và c â y sa o cao v ú t - n g a y trư ớ c s â n c h ù a du k h á c h đã n h ìn t h ấ y tượng Quan T h ê ' Â m đ ứ ng t r ê n đ à i sen. b ê n t r á i c h u a có n g ô i b a o t h ấ p cao ba t ầ n g h ìn h b ấ t g iá c , c ò n b ê n p h ả i sân c h ù a có n h ữ n g h ò n g iá sơn và b o n s a i tạ o d á n g t h ậ t đ ẹ p . Nơi đ â y c ò n có m ộ t hổ nước n ổi b ậ t g iữ a đ á m cỏ x a n h vòi những bông súng khoe sắc màu. những ch ú cá v à n g n h ơ n nhơ bơi lội t r ô n g th ậ t vui m ắt. C h ù a có lối k iế n t r ú c Á Đ ô n g , g ian dị với hai m á i xuôi, t r ê n đ ỉ n h m á i có đ ắ p đ ôi rồ n g uốn lượn th e o t h ế “ lưỡng lo ng t r i ề u n h ậ t " . Hai b ê n b ậ c c ấ p d ẫ n v à o c h á n h đ iệ n c ũ n g có c ặ p rồ n g há m i ệ n g được k h ắ c c h ạ m c ô n g phu tượng tr ư n g lo ng th ầ n hồ trì P h ậ t p h á p Bẽn tr o n g chùa, điện P h ậ t được bà ỉ trí tr a n g n g h iê m . Chánh điện thờ Đức Thích Ca M á u Ni đang th a m th iể n n hậ p định tr ê n tòa sen - tượng b ằn g đ ổ n g n ặng 1 2 5 0 k g được đúc vào n ă m 1 952. Trụ trì ch ùa từ n ă m 1 9 6 4 đ ế n nay là Hòa thượng T hích Từ M ầ n - Ban Trị sự P h ậ t giáo tính L ã m Đ ồ n g hiên đ ặ t văn p h ò n g tai đáy.. 58. LINH SON PAGODA L in h Sơn pagoda is loca te d on a h ill o f 4 hectares in N gu yễ n Văn T rô i stre e t, n ea rly 1 k ilo m e te r n o rth w e s t o f Đà Lạt. It w as b u ilt fro m 1936 to 1940 th ro u g h d o n a tio n s fro m B u d d h is ts everyw here, e spe cia lly the e ffo rts o f Võ Đình D ung a n d N gu yễ n Văn Tiếng. The entra nce p a th is in the sh a d y o f p in e ro w s a n d im m e a s u ra b ly h ig h ru b bers. R ig h t a t fro n t ya rd, to u ris ts can see the sta tu e o f A va lo kite sva ra s ta n d in g on the lo tu s throne, the o cta g on a l th re e -sto re y to w e r on the left, a n d the m in ia tu re m o u n ta in s w ith b e a u tifu l b o n sa i trees on the righ t. There is a lso a lake s ta n d in g o u t in re lie f o f green g rass p a tch , c o lo rfu l w a te r lilie s, g o ld fish s w im m in g c a re fre e , m a k in g a c h e e r f u l sigh t. The p a g o d a b e a rs E a s tA s ia n a r c h i te c tu re , w ith tw o s im p le d o w n -ro o fs ; Photo: M K T o n the top IS a p a ir o f d ra g o n s m e an d e rin g in w o r sh ip o f the Sun A lo n g sid e the step p ath to the sanctuary, there are also a p a ir o f o p e n -m o u th e d d ra g o n s engraved e la b o rately. a s y m b o l o f D ragon D eity p re s e rvin g D ha rm a s The B u d d h a 's a lta r insid e IS d eco ra te d so le m n ly. The s a n ctu a ry is u sed fo r the w o rsh ip o f Buddha S h a kyam u n i deeply m e dita tin g in ecstasy on the lotus throne The sta tu e w as ca st o f b rass in 1952, w e ig h in g 1250 kg M o s t Venerable Thích Từ M an has been the highest superior since 1964 and Buddhism's Managing Council of Lam Dong province has its office here. L u l l ‘l e n s m c n h t r i i. vs. <>l ( L i L i t.

(60) CHÙA THIÊN VUÒNG c ổ SÁT. ANCIENT PAGODA OF HEAVENLY GODS. Chùa Tàu hay ch ùa P h ậ t T rầ m có tên gọi đ ẩy đú là ch ùa T h iê n vương c ố Sát. tọa lạc tr ê n m ộ t đổi t h ô n g cuối đường Khe Sanh được gọi là Đồi R ồng, cách trun g t â m Đà L ạ t 5 k m về hướng Đ ô ng Bắc. Chùa được Hòa thượng I h ọ Dã thuộc Hội quán Triề u Châu xâ y dựng n ă m 1 9 5 8 g ồ m 3 gian n hà b ằ n g gô lọp tôle. N ă m 1989. ô ng Lê V ăn Cánh đã đứng ra trù n g tu xâ y dựng, lúc n à y ngô i nhà giữa đã được th á o dỡ n h ằ m tạo kh ôn g gian th ô n g th oá n g cho 2 tò a n h à cò n lại.. The Chinese Pagoda o r Agalloch Buddha Pagoda has its full name as A ncient Pa goda o f Heavenly Gods. It's located on a pine h ill called Dragon Hill, a t the end o f Khe Sanh street, 5 kilom eters northeast o f Đà Lạt. B uilt in 1958 by M o st Venerable Thọ Dã o f Cheng Chou (Triều Châu) Soci ety, it was then three wooden, iron-roofed houses. In 1989. Mr. Lê Văn Cảnh had it restored and the m iddle house rem oved to offer space to the other tw o ones.. Tại Từ Tôn Bảo đ iện, n g a y giũa điện thờ có tượng p h ậ t Dì Lặc. cao chừng 2 .5 m và tượng p h ậ t T hích Ca cao 0 ,5 m ; tại bốn góc Bảo Đ iệ n có tượng Tứ Đại Thiên Vương cao 2 , 6 m được đ úc b ằn g xi m ă n g . Qua m ộ t k h oả n h sân là đến M in h Quang Bão Điện, tại đ ây thờ T ây Phương Tam T há nh g ồ m các tượng A Di Đà Phật ở giữa, Quấn T h ế Â m Bồ Tát bên trái và Đại T h ế Chí Bổ T á t bên phải. Đ â y là n hũng bức tượng quý được tạc từ gỗ trầ m cao 4 m và n ặn g 1.5 tấn do Hòa thượng Thọ Dã th ín h từ H ổ ng Kông n á m 1958. Nơi đây cũng còn 2 tượng Văn Thù và Phổ Hiền 0 hai bên vá ch Bảo Điện. Phía sau c h ù a t r ê n n gọ n đổi. nơi trước đ ây là cốc của nhà sư T họ Dã. đã xâ y dựng T hích Ca P h ậ t Đ ài cao chừng 10 m t h ậ t đẹp giữa đồi th ò n g lộng gió. Hiên chùa ch í có bà Diêu A nh phụ trá c h hoa. đ è n và đ ọc kinh.. R ig h t in the m iddle o f Từ Tôn Sanctuary is Maitreya Buddha's statue, a b o u t2 .5 meters high, and Sakyamuni Buddha's, abo u t 0.5 m e te r high. A t the com ers are the concrete statues o f fo u r heaven's Great Kings. A cro ss a co urtya rd is M in h Ouang Sanc tu a ry fo r the w o rs h ip o f Three W est B u d d h a 's : S a k y a m u n i’s s ta tu e in the m iddle, Avalokitesvara Bodhisattva's on the left and M anjusri Bodhisattva's on the right, th e precious statues are sculpted o f aloe w ood, 4 m eters high a nd 1.5 tons. M o st Venerable Thọ Dã ordered them in Hong Kong in 1958. On the sanctuary walls are M a n ju s ri’s and M abavandra's statues. On the h ill behind the pagoda, there used to be Thọ D ã ’s cottage, is S akyam uni Bud dha Altar, abo u t 10 m eters high, standing bea u tifu lly in the open w in d a nd pine hill. M rs. Diệu Anh. the o nly caretaker o f the pagoda is in charge o f offering flow ers a nd chanting prayers. P hoto: M P K. btino khuAim cl) lật. 59.

(61) TH IỂN V IỆ N TRÚC LÃ M. TRÚC L Ã M ZEN M O N A S TER Y. Tù quốc lộ 20 đi vào hổ T uyền L â m . du kh á c h có thê rẽ p hái th eo con đường t r á n g nhựa n goằn n goèo ô m sườn núi đế đến đính Phượng Ho an g , nơi toa lạc T h iề n việ n T rú c L â m đ ẹ p nổi tiế n g tro n g m ộ t khung cả nh thiên n hiên th o á n g đãng nên thơ.. On the w ay fro m N atio n a l R oad 2 0 to Tuyền L ảm Lake to u ris ts have to tu rn rig h t o nto a zigza g g in g ta r ro a d a t the m o u n ta in side to Phoenix S u m m it, on w hich sta n d s b ea u tifu l fam ous True Lâm Zen M o n a s te ry in an open p o e tic n a tu ra l e n viro n m e n t.. Ra đời tro n g m ộ t hoàn c a n h khá đặc biệt, với chu trương khôi phụ c d ò n g T hiền T rú c L â m Y ên Tủ do vua T rầ n N h ân T ô n g s á n g lập. m ộ t d ò n g th iề n đã biết dung hợp các th iể n phái T h ả o Đường. Vô N g ôn T h ô n g , Tỳ Ni Đa Lưu Chi. L â m T ế ... đế un đúc th à n h T h iề n T ô n g Việ t N a m với bản sắc văn hóa. p h o n g tục tậ p quán cua Việ t N a m . T h iề n việ n T rú c L â m được xây dựng th e o q u yế t đ ịn h số 1 0 3 9 /Q Đ -U B n g a y 1 9 - 7 - 1 9 9 3 cua ú y ban Nhân dân tính L â m Đổng, trên m ộ t khuôn viê n b ảo vệ rừng là 2 3 .2 h a tr o n g đó diện tích xâ y dựng kh o ả n g 2 ha.. E s ta b lis h e d in s p e c ia l s o c ia l c o n d i tio n s . w ith th e a im o f r e s to r in g T rú c L â m Yên Tử Z e n S c h o o l fo u n d e d b y K in g T rầ n N h â n T ô n g , a Zen s c h o o l h a s h a rm o n io u s ly c o m b in e d d if f e r e n t Z e n s c h o o ls w ith V ie tn a m e se c u l tu ra l a n d tr a d itio n in to V ie tn a m e s e Zen. T rú c L â m Z e n M o n a s te ry w as b u ilt u n d e r D e c is io n N o 1 0 3 9 /0 Đ U B d a te d J u ly 1 7 th 1 9 9 3 o f th e P e o p le 's C o m m itte e o f L a m D o n g p ro v in c e . I t lie s on a p ro te c te d f o r e s t o f 2 3 .2 h e c ta re s , o f w h ic h 2 h e c t a re s is th e b u ild in g area.. T h iề n việ n T rú c L â m đã được kiến trúc sư N g ô Viế t Thụ p h á c họa tổ n g thế. kiến trú c sư Huỳnh N g ọc Ân vẽ th iế t kế ch án h điện. Sau đó Viện th iế t kế quy hoạch tố n g hợp th à n h p h ố Đa Lạt đã vẽ lại và vẽ th è m phẩn thiết kế khu nôi viện. T rong quá trìn h xâ y dựng, Hoa thượng Viện trưởng có nhờ kiến trú c su Vũ Xuân Hùng vẽ t h e m phẩn cố n g ta m quan và th áp. True L ẫ m Zen M o n a s te ry 's d e sig n w as o u tlin e d b y A rc h ite c t N gô V iế t Thu a n d A rc h ite c t H u ỳ n h N g ọ c A ll d e s ig n e d the M a in H all. L a te r the D e s ig n in g a n d P la n n in g D e p a rtm e n t o f Đà L ạ t re v is e d it a n d c h a n g e d the d e s ig n fo r in te rn a l s e c tio n s . W h ile it w as b e in g b u ilt, the M o s t V enerable D ean a ske d a rc h ite c t Vũ X u â n H ù n g to d esig n the trip le gate. ch uồn g đ ổng thời cũng vẽ điều c h ỉn h lại. and the belfry as well as m odify the architecture into soft and easy style of Vietnamese culture. The constru c tion started on A p ril 8th the Lunar R ooster Year (1993). with the c o n sis tent help of monks, nuns. Buddhists at home and abroad. Ten m onths later, it was p ro v isio n a lly com pleted and solem nly inaugurated on February 8th the Lunar Dog Yeai (1994).. đế ch o kiến trú c có đường nét th an h t h o á t nhe nh à n g va đ ậ m tính dân tộc hon. Công trình xây dựng. bắt đầu từ. n g à y 8 th á n g 4 n ă m Quý Dậu (1 9 9 3 ) . vói sự giúp đô nh iệ t tình cua cấc tăng,. ni. P h ậ t tu tro n g va n goài nuớc. ch i sau 10 th á n g thi cô ng đã tạ m hoàn tất và kh á n h th a n h tr ọ n g thế vào n g à y 8 th á n g hai n ă m Giáp Tuất (1 9 9 4 ) .. 0' vị. t r ố n g , n h à k h á c h t ă n g , th ư v iệ n , t h iế n t h ấ t v iê n trư ở n g và t h i ề n đư ờ ng b è n tr á i.. Besides the Main Hall in the middle, on the right are the consulting room, the belfry and displaying room on the light; O IÌ the left are the sitting room library, abbot's room nncl comtempLition hall.. Đẽ đôn tlíiợc ch á n h d iê n du kh á c h Cũ thê theo hai lố hoac lu bến đô xe theo. Befom waching the Mum Hall, tourists mnv take two':.'jys The\ Hi,I S ! J I 1 dt the i:ms. Ngoài ngôi c h án h điện. trí trun g tâm .. cô ng tr in h còn có th a m vấn đưòng,. lẩu. ch uô n g va nhà trưng hay bên ptiai; (|ác. 60. / , ) ( / ( '/( " . s H i t ' I Ì K )//< " - ( ) / (. Lil.ll.

(62) cố ng bên leo lên 61 b ậc cấp, hoặc từ hổ Tuyền L â m leo 2 2 2 bậc cấp qua 3 cổng ta m quan để và o th ẳ n g sâ n trước ch á n h điện. T ro n g c h á n h đ iện , giữa kh o ả n g kh ông gian cao rông ngập tràn á nh sang, chí tô n trí m ộ t pho tượng Đ úc Bôn Su c ầ m hoa sen đưa lên - đ â y là hình ảnh cùa Đức P h ậ t tr o n g P h á p hội L inh Sơn. m ộ t ấn tượng về "CO m à như k h ôn g , kh ô n g m à n hư c ó " cua đ ạo th iền .. T h iể n la p h á p m ô n giúp ch ún g ta số ng với sự "tỉn h th ứ c" . đưa tâ m trở về tr ạ n g thái an đ ịnh . T h iề n phái Trú c L â m chú tr o n g sự tu tậ p nôi t â m cua b ất cứ. ai.. (lù dó là tu sĩ xuât gia hay người sống. stop, take the side gate up 61 steps or. from the lake, clim b the 222 steps through the triple gate onto the court in front. Inside the M ain Hall, statues are displayed sim ply b ut meditatively. Ill the bright spacious sanctu ary is the only statue o f Sakyamuni Buddha raising a lotus in his hand - a sym bolic image o f Buddha in Llnh Son Dharma Con ference. expressing the philosophy o f exist ence in n ih ilisim ' ill Buddhist Zen.. Zen helps us to live ill ‘fu ll aw areness" a nd b rin g o u r so u ls back in to p eaceful state. Trúc L âm B u d d h is t Zen e m p h a sizes on e veryone's in te rio r co n ce n tra tion. cith er a re lig io u s o r so m eone in. k h ông còn vướng bận và tư tá n h hiến. his family. This introspective soul train ing process leads to personal purifica tion builds a care-free mind and help. lô: đẩy ìa t â m tr a n g thực su an ôn tron g. o ne 's g o o d n atu re to s h o w up: th is. chính m ỗi nguòi m à kh ông phai tim kiế m cực lạc ơ tâ n phương tròi nào xa x ă m ... the re a l p e a c e in e v e ry o n e 's in te rio r, n o t. tại gia Đưong lối tu tậ p hương nôi dân tiến th a n h tịn h hóa hán thâ n, khiến lòng. 111. IS. a certain paradise in a fa ra w a y w o rld. V an c á n h T h iề n việ n T rú c L â m . tro n g. V isiting True L à m Zen M o n a s try in the. cái tĩnh lặng m ê n h m a ng cua núi đồi.. quietness of hills and mountains, tour. tíu kh ác h như được giai th o á t khoi những. m uộn p hiề n cố hữu. va b ỗn g g ặ p lai m ình giữa đất trời bao la... Viện trướng đưong n h i ê m lá Hoa thương. Thích T h a n h Tu.. />,)/)<; khu,vìí; (I,) Lit. ists are freed fro m everyday w orrie s a n d SCĨU1Ì to be able re ga in them selves 111 the greatness o f the nature.. The p re se n t Head o f in s titu te is Vener able ĩh ic ìì Thanh Til.. f)l.

(63) CHUA LINH PHƯÓC. LINH PHUÓC PAGODA. Chua Linh Phước tọa lạc tại sổ 120 Tụ Phước, cách trun g tâ m t h à n h p h ố Đà Lạt k h o á n g 8 km vế hướng Đ ô n g N am . Chùa được khới c ô n g xâ y d ụ n g từ 1 9 4 9 đ ế n 1 9 5 2 mới hoàn th à n h . N ă m 199Ũ. ch ùa tr ù n g tu lại toàn bộ. xây d ựng cổ ng t a m quan ngay m ặ t đường đê kh á c h dễ n h ậ n biết, vi thực t ế chùa n ằ m sáu tron g h ẻ m cá ch m ặ t đường ch ừ n g 8 0 m .. Linh Phước Pagoda is located at 120 Tự Phước, about 8 kilom eters southeast o f the Dalat Center. The construction on It was begun in 1949 and com pleted ill 1952. In 1990. it was totally restored and a triple gate was b u ilt rig h t at the street side in order fo r tourists to easily notice it because this pagoda is 80 m eters far away fro m the m ain street.. Bước vào sân chùa, du kh ác h sẽ th ấ y c h oá n g ngợp với tiền đường báo th á p cao 2 7 m được tran g trí bằng những hình rồng độc đáo. Gian ch ánh điện dài 3 3 m . rông 2 2 m với trần nhà được đỡ b ằng 12 cột rồng kh ảm m án h sành. Tại điện thờ. tượng Ph ật Thích Ca uy ngh i trên tòa sen cao 4 ,9 rn được thếp và ng rực rỡ.. A t the courtyard, tourists feel fascinated at the 2 7 m eters m u lti-sto re y fro n t tower, decorated w ith special dragon models. The sanctuary is 3 3 m long by 2 2 m wide with its ceiling supported by 12 dragon poles glazed w ith terracotta pieces. In the vesti bule is Avalokltesvara Bodliisattva's im p o s ing statue on a 4 .9 m lotus throne.. Bên phải c h á n h điện là Tổ đường, còn bên trái sau bức Cửu Long m ô n uốn m ình ch ầu p h ậ t là Long Hoa viê n với hổ nước va hòn giả sơn. câ y ca n h va vườn p hong lan. M ộ t hình rồ n g dài 4 9 m uốn quanh hồ nước với đầu rồ n g che phủ tượng đài Di lặc dựa theo tích Ph áp hội Long Hoa. toàn th â n rồng được k h á m tạ o vâ y bằng m á n h của 1 2 0 0 0 vò chai bia các loại. N g ày 8 - 1 1 - 1 9 9 9 (tức 1 -1 0 n ă m Kỷ Mão), chùa đã đúc th à n h cô n g đại h ồ n g ch ung có chiều cao 4 .3 m . m i ệ n g rộ n g 2 .2 m và n ặn g chừng 10 tấn.. On the rig h t is the patriarchs' house and on the left, behind the nine-dragon-worshippingBuddha picture is Flower-Dragon Garden with a pond, miniature mountains, ornament trees and an orchid garden. A glass-glazed dragon statue o f 49 m long meanders round the pond with its head over the statue o f Maitreya Buddha, w hich is based on the legend o f "Flower-Dragon Dharm a Festival'. On Novem ber 8th 1999 (October 1st the Lunar Cat Year), the pagoda succeeded in casting the Great Beỉi o l 4.3 m h ig h 2.2 /77 in diam eter and about 10 tons in weight.. Trụ trì ch ùa từ 1 98 5 đ ế n nay la Đai đức T hích T â m Vị.. Venerable Thích Tàm Vi has been the su p erio r since 1985-. P hoto: M K T. tiidclcss m em orie s ()! (IcỉLit.

(64) NHA THO CHÁNH TÒA ĐÁ LẠT. CATHEDRAL OF DALAT. N ằm trên đường T rần Phú. nhà thờ Chánh tòa Đà L ạt hiện nay được khói cô ng xây dựng từ n ă m 1931 đến 1942 mới hoàn th à n h , do h ãn g S.I.D.E.C thực hiện.. L oca ted in Trần Phú S treet, the C athe d ra l o f Đà L ạ t sta rte d to be b u ilt by S .I.D I . e . in 1931 a n d w a s n 't co m p le te d u n til 1942.. N g à y 2 4 - 1 1 - 1 9 6 0 khi Tòa th á n h Vatican có sắ c ch ỉ t h à n h lập Giáo p hậ n Đà Lạt. nhà thờ Đà L ạt đã được ch ọn là m Nhà thờ c h á n h tòa do quy m ô kiên tr ú c và vị tr í tru n g t â m tại T hị xã Đà L ạ t lúc b ây giờ, nơi đ ặ t Tòa G iám mục.. On Nov. 2 4 th 1960. The H o ly See o f Vatican issued a papal ordinance to es tablish Đà Lạt Diocese a nd Đà L ạ t Church w as chosen as the C athedral because o f its a rch ite ctu ra l size a n d loca tio n in Đà L ạ t Town, where resid e d B ishop Office.. Voi ch iều dài 6 0 m . rộ n g 1 4 m . cao 4 7 m . Nhà thờ C h á n h toà Đà L ạ t có sức chứa k h o ả n g 1 . 0 0 0 g iá o d ân. T rê n v ò m cao và chung quanh được tr a n g tr í bởi những kh ung kính vẽ ả n h các vị T h á n h với màu s ắ c rự c rỡ, m a n g đ ậ m d ấ u ấn kiểu thức tr a n g trí_ t h á n h đường ch â u Â u thời T rung cổ. T rê n đỉnh th á p c h u ô n g có cộ t thu lôi tạ o h ình con gà tr ố n g vừa ch ỉ hướng g ió vừa đ ế ch ố n g s é t nên người dân địa phương quen gọi là nhà thờ "co n g à ” . Con gà tr o n g ý nghĩa Kitô giáo liên hệ đến việ c ô n g Phê rô đã phu n hặ n m in h la m ô n đổ cua Chúa G iêsu đến 3 lần trước khi gà g áy sá n g , dù rằ n g việ c này đã được Chúa báo trước và ô n g hết m ụ c đoan hứa trung th a n h - biêu tượng con ga n h ầ m n h ắ c nhớ c ả n h tính và mời gọi ăn năn! G iám m ụ c đương n h iệ m Đà L ạt là Phô rô Ng uyễn Văn Nhơn.. Giờ lễ: - N g à y thường: 5g 15 - 17 g 1 5 - Cluia Nhật;. 5 CỊ15 - 7 q 00 - 8 g 3 0 16g00 - 18g00. P h o to : M K T. B e jn g. 60. m. lo n g. 14 /77 h ig h . Da I a t Ca thedral has a capac ity o f n e a rly 1000 C a t h o lic s . The d o m e a n d w a lls w e re d e c o r a te d w ith s p le n d id colo rg la s s p ic tu r e s o f S a in ts bea rin g im p re s s iv e ly d e co ra t ing style s o f E u ro pean M id d le Ages. On the top o f the b e lfry , th e re is a lig h te n in g rod. in s h a p e o f a co ck, b o th in d ic a tin g the w in d d ire ctio n and p re ve n tin g th u n d e r bolts. L oca l people th e re fo re u sua lly call It ’Cock C hurch'. In C hristianity, the co ck is in close rela tio n to the s to ry o f A postle P e te r d e n yin g he w as the d iscip le o f Je sus C h rist three tim e s b efore co ck crow . w hich had been fo re to ld by Jesus a t h is p ro m is e to be fa ith fu l. The s y m b o l o f a co ck is a re m in d e r fo r sta ying c o n s ta n tly awake a n d re p e n ta n t! Đà L a t's B isho p in o ffice is R everend P eter N guyễn Văn N hũn Tim e of cerem ony: From M on. to S at.: 5 h 1 5 - 17h15 S u n da y:. 5 h 1 5 - 7h0 0 - 8 h3 0 16H00 - 18H0Ũ. hcinii WuM/i” (Hi Lit. 63. m.

(65) LÃNH ĐỊA ĐÚC BÀ. HOLY MOTHER DOMAIN. D o m a in e de M arie hay L ãn h địa Đức Bà lá tên gọi cụ m kiến trúc g ồ m nhà nguyên và hai d ẫy nhà phía sau của Tu việ n Nữ tứ Bác ái T h á n h V in h Sơn (Filles de la c h a rité de Sa int V in c e n t de Paule), được x â y dựng từ n ă m 1 9 4 0 - 1 9 4 3 tr ê n m ộ t n gọ n đồi th o á n g đ ẹ p đường Ngố Quyền rộ n g 12 ha, cá ch tru n g t â m t h à n h phố Đ à Lạt hơn 1 k m về hướng Tây Nam. Đ â y là m ộ t kiến trúc độc đáo m an g phong c á ch Châu Au t h ế kỷ thứ 17 n hu ng đã được thực hiện với v ậ t liệu hoàn toàn của V iệ t N a m - ngôi n hà n guyện mới được quét lại m àu sơn v à n g với m á i ngói đo nổi bật giữa bầu trời x a n h và cây lá c ũ n g rấ t xanh.. D om a ine de M a rie (ìn F rench) o r H o ly M o th e r D o m a in in c lu d e s a fe w a rc h i te c tu r a l w o rk s : th e c h a p e l a n d tw o b u ild in g s b eh in d, w h ich b e lo n g to the n u n n e ry o f D au g h te rs o f C ha rity o f S a in t V in ce n t de P a u l. It w as b u ilt in 194 0 1943 on a b e a u tifu l a n d sp a c io u s h ill in N gô Q uyển s tre e t, in an area o f 12 h ecta res, o v e r 1 k ilo m e te r s o u th w e s t o f D a la t Center. This is a u n iq u e a rc h i te ctu re b e a rin g 17"' c e n tu ry E u rop e a n s ty le b u t b u ilt fro m lo c a l V ietnam ese m a te ria ls - the ch ap e l has ju s t re pa in te d in y e llo w a n d its b rig h t re d tile d r o o f is re a lly o u ts ta n d in g a g a in s t the b lu e s k y a n d g re e n trees. Photo: MKT. T ro ng nhà thò. đ ặc biệt có bức tượng Đức M ẹ đúng trẽ n qua địa cầu được tạ c theo hình m ẫ u ngưoi phụ nu Việ t Nam. do J o n c h e re - kiến tr ú c su người P hấp th iế t kè. Tượng cao 3 m . n ặn g 1 tấn được là m n ă m 1 94 3 và do bà Decoux dâng cú ng . Phía sau nhà thờ có p hẩ n m ộ phu n hâ n toàn quyền Decoux - bà Suzanne H u m b e rt, ân n hâ n c h ín h đã giúp xây dựng tu viện và co n g u y ệ n v ọ n g điíọc an n g h i tại d ãy sau khí qua [tời . Bà bi tai nạn giao th ô n g tạ đèo P ren n và m ấ t n ga y 6 :1 /1 9 4 1 .. In the chapel, the e xtra o rd in a ry sta tu e o f H o ly M o th e r sta n d in g on a g lo b e was desig n ed b y French a rc h ite c t Jo n ch e re a n d m o d e lin g a typ ica l Vietnam ese lady. This statue, 3 m e te rs in h e ig h t a n d one ton in w eight, was fo u n d e d in 1943 as G o v e rn o r D e c o u x 's L a d y 's d o n a tio n . Lady Suzanne H u m b e rt whose to m b lies b e h in d the chapel, was the m a jo r d o n a to r to help b u ild tlw m o n a ste ry a n d e x p re sse d h e r w ill to he d ow n in here a f. (>4. ter death Having an accident on Prenn Pass she died oil 6' Jan. 1944.. /<!(/e/e» m emorie s ot dtiLu.

(66) Trước n ă m 1 9 7 5 . nơi đ ây là tu viện chính với hơn 50 nữ tu đa s ố là người V iệ t tu trì và là m c ô n g tá c xã hội, như mở cô nhi v iệ n , nhà trẻ ; cá c nữ tu cũ ng điều h àn h m ộ t trường huấn luyện th ể th ao và m ộ t trường tru n g tiểu học d ạy chương trìn h P háp. H iện nay ngoài n hà n guyện và hai d ã y tu việ n, các cơ sở k h ấ c đã được sử d ụ n g ch o cô n g ích.. U ntil 1975, it had been the a d m in istra tive co nve n t w ith o ve r 5 0 nuns, m o stly Vietnam ese, w ho led re lig io u s life a nd d id so cia l w ork o f ru n n in g an orphanage a nd a kindergarten, a nd also m anaged a sp orts tra inin g ce n te r and an all-grade school with French curriculum . A p a rt from the chapel a nd tw o b u ild in g s behind, the others have been nationalized.. Tuy d ò n g c h ín h đã ch uyển về th à n h p h ố Hồ ch í M in h , nhưng đ ể thực hiện tô n ch ỉ của d ò n g là p h ụ c vụ người n gh èo , các nữ tu vẫn c ố duy trì m ộ t trường m ẫ u giáo b á n c ô n g th u n h ậ n kh o ả n g 2 0 0 chấu; ngoài ra cò n mở những lớp d ạy nghề m iễ n p hí ch o người lao đ ộn g g ồ m các m ô n : đan, m ó c , thêu, may.. The s u p e r io r ’s re s id e n c e h as m o v e d to H C M C ity, b u t th e se n u n s ke ep on ru n n in g a s e m i-s ta te -ru n h a lf-b o a rd in g k in d e rg a rte n w ith a c a p a c ity 0 a b o u t 2 0 0 p u p ils a n d p r o v id e fre e tr a in in g c o u rs e s to y o u n g p e o p le on s u c h s k ills as k n ittin g , c ro c h e tin g , e m b ro id e ry a n d s e w in g .. M gày nay cấ c “ nữ tử bác ái t h á n h Vin h Sơn” đang có m ặ t tro n g nhiều m ôi trường xã hội, như c h ă m sóc trè em c h ậ m p h ấ t triể n , g iúp đỡ cá c cô nhi, chữa trị b ện h cho người n gh èo , p h ụ c vụ b ện h n hâ n p h o n g tại trạ i p h o n g Di L inh... T ro n g â m t h ầ m , tấ t cá như m uốn nói " c h ỉ với lòng n h â n ái ch ia sẻ, con người mới thực sự là đ ổ n g loại của nha u...” và đó cũ ng c h ín h là tin h th ẩ n “ số n g phú c â m giữa lò ng d â n t ộ c ” như lời kêu gọi cùa Hội đ ổ n g G iấ m m ụ c V iệ t Mam gởi cộ n g đ ồ n g d â n T h iê n Chúa n ă m 1 98 0.. Nowadays these Daughters o f charily o f Saint Vincent de Paul are giving their hands in different social environm ents such as taking care o f mentally underdeveloping children, helping orphans, p roviding m edical treat m ent to the p o o r and serving leprous pa tients in D i Linh Lazaret. In complete si lence. what they keep doing seems to p ro claim that 'true hum an beings m u st share charity to others', w hich is also the appeal fo r living the Gospel inside o u r people, sent to Roman Catholic com m unity by the Viet namese Board o f Bish ops in 1980. A fte r 1975, the name 'D o m a in ' w as vie tn a m ize d in to M a i Anh Hill. If tourists ever visit the flow er garden behind the church, they w ill have a chance to ad m ire lots o f very beauti ful rare Hài Tiên flowers blooming.. Tù sau năm 1 9 7 5 . tên D o m aìn e được V iệ t hoá th à n h Đ ổi M ai A n h . Du k h á c h đến đ â y nếu có th ế và o t h a m quan vườn hoa phía sau, sẽ có dịp c h i ê m n g ắ m d à n Hài T iên kha h iế m nớ hoa th ậ t đẹp.. Giò' lễ:. Tim e o f cerem ony:. - N g à y thường: 1 7 g 1 5.. F ro m M o n . to S a t.: 17h15. - CN: 6 g 0 0 - 1 6 g 1 5 .. S unday: BhOO - 16h 15 H ả i Tiên flo w e rs - P hoto: v ồ VĂN NGHE. bcìníị IshiLĨnq cl<1 lạt. 65.

(67) NHÁ THÒ CAÍVỈ. LY. C A M LY CHURCH. kh á c h có cùa đ ồn g t h ê m đôi của cộ ng .. On v is itin g C am L y W a te rfa ll, to u ris ts m a y c a ll a t th e m in o r itie s ' c h u rc h n e a rb y in o rd e r to have a c lo s e r lo o k a t the s p ir itu a l life o f the lo c a l a b o rig i n a l c o m m u n ity . P h o to M K T. Nhà thờ C am Ly là m ộ t kiến tr ú c đ ộc đ áo theo lối nhà rô n g cá ch điệu với hai m á i cao th ậ t d ốc được lợp b ằ n g 8 0 .0 0 0 viê n ngói th ẳ n g , do linh m ụ c Boutary. m ộ t thừa sai người P h á p s ô n g lâu n ă m với đ ồ n g bào dân tộ c và nhà th ầu xâ y dựng N g uyễn T h a n h Hổ thực hiện. Công tr ìn h bắt đầu từ n ă m 1 9 6 0 kéo dài đến n ă m 1 9 6 8 mới hoàn th à n h .. Cam L y C hurch is an o rig in a l a rc h ite c tu re : a va ria tio n o f m in o ritie s ' b u n g a lo w w ith p o in te d ro o f co vere d w ith 2 0 .0 0 0 fla t tiles. It was c o n s tru c te d u n d e r in s tru c tio n s o f b u ild e r N gu yễ n Thanh HỒ a n d Father Boutary, a French m is s io n a ry w ho had been liv in g w ith m in o ritie s fo r a lo n g tim e. W o rk on it w as begun in 1960 a n d co m p le te d in 1968.. Đ ến đây. du khách hẳn ngạc nhiên khi th ấ y nhiều hình thú được vẽ tro n g nhà thờ. Thực ra m ỗi loại thú đều có thê biếu trưng cho m ộ t loại tính cách, như cọp tượng trưng cho sức m ạn h, nai tượng trưng sự đón Sũ tron g sáng, phượng hoàng đ ất thích ớ nơi cao ráo. trâu vừa la bạn cay cây vừa la vật đế t ế Y à ng (Trời)... các bức m in h họa này. cúng với các hoa văn tran g trí theo m ô -típ bán địa lây hình ta m giác làm căn bản, đã kết hợp th àn h công giữa tư duy m ộ c m ạ c cua đ ổn g bao dân tộc vời triết lí tôn giáo vừa nhân bản vừa sâu sắc. tao th à n h m ộ t kh ông gian vừa gần gũi vừa th ân th iện, dề d àn g cho sự giao tiế p với vô biên .... T o u rists m u s t be fa scina ted to lo o k a t so m a n y fig u re s o f a n im a ls d ra w n in. Có th ế nói nhà thờ Cam Ly đã thê hiện. It's true that Cam Ly Church has s k ill fully expressed the culture a s s im ila tion'. which m em bers of Hie people of G 00' are . Ì I I X Ì C H I S Í Ì looking foi here. T h a m quan th á c C a m Ly. du th ể ghé t h ă m ngô i nhà thờ bào dân tộ c ờ gần đó để biết điều về đời s ố n g tin h th ẩ n đ ồ n g cư dân bản đ ịa nơi đ â y. m ộ t c á c h t u y ệ t k h é o t i n h " h ộ i n h ậ p v ãn. hoa" m ộ t diều m à co noi có lúc các th à n h phẩn (lãn CIÚIÍ 1 đ an g kh ắc khoai đi tim ị').. 66. the church Each animal in fact may sym bolize a characteristic: the tiger for strength the deer for clear innocence, the eagle for a preference of loftiness the buffalo for friendship and as a sac rifice to Yang (the God) These illustra tions and decorative figures based on local rectangle model have been an au thentically successful combination be tween m inorities’ simple thoughts and religious philosophy into something not only deeply humanist but also closely familiar that make It easy to get in close contact with the Infinite Being. ■-S / ) ) ( ■ / ) ) ( ) / - / ( ‘ S ( I I. iL ìL ìi.

(68) KHACH SAW DALAT PALACE. DALAT PALACE HOTEL. Toạ lạc trên m ộ t ngọn đồi nhó nhìn xuống hồ Xuân Hương, Dalat Palace là m ộ t tòa lâu đài t r á n g lệ nổi b ậ t giữa t h ả m có mượt m à như m ộ t dấu chứng kiế n trú c m a n g đ ậ m p h o n g cách quí tộ c ch âu Âu giữa cuối t h ế kỷ 20.. L oca ted on a s m a ll h ill o ve rlo o kin g HỒ X uân Hương Lake, D ala t Palace is re ally m a g n ifice n t a nd o utsta n din g a ga in st s lick s ilk y law n s as an a rc h ite c tu ra l w itness b earing fu ll E uropean a ris to c ra c y style in the m idd le o f 2 0 " ce n tu ry second half.. T ro n g ý đổ tr a n g bị ch o " th u p hu Đ ô n g Dương” m ộ t nơi đón tiế p du k h á c h với đ ầ y đủ tiệ n n ghi, n ă m 1 9 1 6 to à n quyền R o um e đã c h o x â y m ộ t đại k h á c h sạn và k h á c h sạ n L a n g b ia n Palace đã được khai trương vào n ă m 1 92 2. N ă m 1 9 4 3 k h á c h sạ n n à y đã được sửa chữa lại và tô n tạ o p h ẩ n m ặ t tiền, đó là k h á c h sạn Dalat Palace trước những n ă m 80. N ă m 1 9 9 2 . D alat Palace được tậ p đ oà n A c c o r đ ầu tư n â n g cấp th à n h kh á c h sạ n 5 sao tr o n g hệ t h ố n g kh á c h sạn Sofite! t h ế giới, nơi đ â y trở th à n h đ iế m đ ó n kh á c h sang tr ọ n g b ậc n h ấ t cùa Đà L ạ t và tính Lâm Đ ồ n g .. In o rd e r to p ro v id e 'th is c a p ita l o f In d o c h in a ' w ith a w e ll-fu rn is h e d h ote l fo r to u rists, G o ve rn o r R ou m e o rde re d it s c o n s t r u c t io n in 1 9 1 6 a n d th e L angbian Palace H o te l w as opened in 1922. It was re p a ire d w ith its fro n t re deco ra te d in 1943 to b ecom e the D alat Palace H o te l b e fo re 1980's. In 1992, A c c o r Corp. u p g ra d e d it in to a five -sta r hotel, one o f in te rn a tio n a l S o fite l H otel Chain, m a kin g it the m o s t lu xu rio u s hotel fo r w ea lth y to u ris ts in D ala t a nd L âm Đ ồ n g P rovince.. Dalat Palace có duyên với những sự kiện lịch sư quan trọ n g : n ă m 1 9 4 0 noi đây được ch ọn đón tiế p đoàn đại diện chính phu V iệ t l\lam và chính phủ P háp tại Hội n gh ị trù bị ch o hội ngh ị chính thức tại Fontainebleau; n ă m 1975, sau chiến th ắn g lịch sử m ù a xuân th ốn g n hấ t đ ất nước nơi đ ây lại được Bộ Chính trị và Quân uy trun g ương ch ọn tổ chức hội ngh ị tông kết ch iến dịch Hổ Chí M in h và cuộc tổ ng tấn cô ng m ùa xuân n ă m 1975.. D a la t Palace h as been in close c o n n e c tio n w ith so m e o f im p o rta n t h is to ric a l e ven ts: in 1940 it w e lc o m e d the tw o V ie tn a m e se a n d F re n c h g o v e rn m e n t d e le g a tio n s fo r a p re lim in a ry co n v e n tio n p r e c e d in g th e o f f ic ia l o n e in F o n ta ine b le a u : in 1975. a fte r the h is to ric a l s p rin g v ic to ry le a d in g to u n ifi cation. the p o lib u re a u a n d m ilita ry p o litic a l c o m m is s a r c o m m itte e ch ose it fo r the s u m m in g -u p c o n fe re n ce o f HỒ C h í M in h o p e ra tio n s a n d th e 1 9 7 5 s p rin g a ll-ro u n d a tta cks.. P ho to : M K T. lừníị klnu'imdel Lit. 67.

(69) LAU ĐAI MẠNG NHỆN N ằm tạ i số 3 đường Huỳnh Thúc Kháng, cách trung tâ m Oà Lạt chừng 1 km về phía Tây Nam. biệ t thự H ằng Nga hay lâu đài M ạng Nhện là tên gọi công trình kiến trú c của tiến sĩ Đ ặng V iệ t l\lga mà theo nhận xét của m ộ t du khách nước ngoài, đây là “ toà lâu đài độc đáo, khác thường và hoang tưởng n h ấ t V iệt Nam , nếu không nói là của vùng D ông l\lam Châu Á ”.. P hoto: M K T. Qua vò m cổng nhỏ, du khách sẽ lạc vào m ộ t th ế g iớ i th ầ n th o ạ i với những gốc cây cổ tích mà ở đó có những căn phòng được kh oé t lõm vào m ột cách ngộ n g h ĩn h ; nhữ ng câ y nấm th ậ t to bên ngôi nhà rông cách điệu h a y đ ô i hươu sao k h ổ n g lồ q u ấ n quít m à m ộ t con đang n h ẫ n n ha uống nước c ồ n con kia đ a n g c ả n h giới cao đầu: hai c â y ổ i dự ng ngược là hình ả n h của hai ô n g bà đ an g cãi nhau đứng c ạ n h g ố c c â y si giữa vườn m a n g d á n g d ấ p của n hữ n g chú hươu non đ an g n go n g á c tìm m ẹ ; n h ũ n g đứa trẻ thơ h ồn n h iê n h ay n hữ n g người lởn đ ã m chiêu: c h iế c cầu bé n h ỏ bắc n g a n g d ò n g suối cạn ... tấ t cá như m uốn d iễ n đ ạ t m ộ t bức t r a n h cu ộc đời với n h iề u c h ô n g v ê n h , n h iề u nỗi buồn vui m à n hững m à n g tơ n h ệ n như n hững sợi tơ h ổn g nối liền tin h c á m giữa người với người, hòa quyện kh ắn g kh ít con người vào với th iê n n h iê n ... Tham quan nơi đây, có thể du khách sẽ m ột thoáng ngờ ngàng khi tiếp cận căn p hòng "tự giới thiệu” voi nhiều hình chân dung nữ chú nhàn qua các thời kỳ va các bài báo khen ngợi được trình bày nhếch nhác ... m ột chút hoang tướng hay m ộ t chút gì đò chông vênh của cuộc đời ? .... 68. SPIDER WEB CASTLE S itu a te d a t 3 H u ỳ n h T h ú c K h á n g S tre e t, a b o u t 1 km s o u th w e s t o f D a la t C e n te r. M o o n F a iry V illa o r S p id e r W eb C a s tle a re th e tw o n a m e s fo r th e a r c h ite c tu r a l w o rk o f D r Đ ặ n g V iệ t N ga. One o f m a n y fo re ig n to u r is ts h a s n o te d th a t i t is re a lly ‘th e m o s t e x tr a o rd in a r y , m o s t im a g in a tiv e , m o s t u n iq u e c a s tle ' in V ie tn a m o r even in th e S o u th e a s t o f A s ia . On g e ttin g th ro u g h a s m a ll a rc h , to u r is ts w ill im m e rg e in to a le g e n d a r y w o r ld w h e re ro o m s a re fu n n il y h o llo w e d in t o le g e n d a ry tree tru n k s , hu g e m u s h ro o m s g ro w b e s id e a v a ria n t b u n g a lo w o r a c o u p le o f g ia n t d e e r k e e p s ta y in g to g e th e r, one is la z ily d rin k in g w a te r a n d the o th e r is ra is in g h ig h its h e a d w a t c h in g , tw o u p r ig h t- d o w n g u a v a tre e s lo o k lik e a ta lk a tiv e c o u p le h a v in g a r g u m e n t, a b a n ia n b o n s a i lo o k s lik e a n e w b o rn d e e r lo o k in g fo r h is m o th e r, s ta tu e s o f in n o c e n t c h ild r e n o r th o u g h tf u l a d u lts s ta n d in h a rm o n y, a little b rid g e c ro s s e s a s h a llo w s tre a m , a n d etc. A ll s e e m s to m e a n a p ic tu re o f life , fu ll o f r is k s a n d c o n tr a ry fe e lin g s , w h e re s p id e r w eb th re a d s o f life m e an clo s e re la tio n s b e tw e e n one a n d o th e r s a n d b e tw e e n h u m a n b e in g s a n d the n a tu re . On v is itin g th is p la c e , to u r is t s w ill be a m a z e d to h a v e a lo o k a t th e ‘s e lf - in t r o d u c in g ’ ro o m , w h e re p o r tr a its o f s u c c e s s iv e h o s te s s e s a n d p r a is e fu l re v ie v /s fro m n e w s p a p e rs a re d is p la y e d in a d is o r d e r ly m a n n e r. w h ic h m e a n s fa n ta s y a n d u n c e r ta in ty o f o u r life fadeless m em ories. 1)1. il,licit.

(70) ĐÀ LẠT SỬ QUÁN. DALAT HISTORICAL HOUSE. Trên Đường vòng Lâm V iê n , cách Thung lũng Tình yêu chừng vài tră m m ét, m ộ t vùng cảnh quan đang được kiến tạo mà những nét ch ấm phá gợi liên tưởng đến sự trở về với cội nguồn phương Đ ông !. On Lâm Viên Bypass, hundreds o f meters away from Valley of Love, land scapes are being altered to give viewers thoughts of immerging in long-time-ago oriental origin!. Có lẽ dễ nhận th ấ y rằng, Đà Lạt ngày nay đang phải đối m ặ t với quá nhiều nguy cũ, từ nguy cơ bê tông hoá, nguy cũ xuống cấp đến nguy cơ nông thôn hoá, nguy cơ ô n h iễ m ... chính những nguy cơ này cộng với m ộ t thực tế là những cánh rừng cứ ngày m ộ t lùi xa để thay vào đó bằng những kiến trú c vuông th à n h sắc cạnh, Đà Lạt đã không còn giữ được n ét tin h khôi của những ngày vừa được tạo dựng.. It may not be d iffic u lt to realize that today Dalat is facing too many dan g e rs r a n g in g from urbanization , de grading to ruralization and pollution... These dangers, together with defor estation, has in fact crossed out much o f the jungle to give way to modern lifeless buildings and so Dalat can no longer retain m any o f its original natu ral aspects as it used to have in the. Ý thức được trá ch nhiệ m của m ộ t người dân th à n h phố, những người chủ của Đà Lạt Sử quán đang nuôi th a m vọng tái hiện m ộ t cách nào đó cái bản sắc văn hoấ dân tộ c mà tro n g m ộ t chừng mực n hấ t định đang có xu hướng bị loại trừ. Bằng những yếu tố đá, cỏ. cây, hoa, nưởc, núi hay thơ ca. hội họa, kiến trúc, kể cả những m ón ăn dân dã đặc trư ng... Đà Lạt Sử quấn m uốn mời du khách đi vào chiêm niệm với những thư pháp sinh độn g , những tứ thơ n gọt ngào, những dòng suối êm ả. những ngọn th á c m át lành hay những tin h hoa của đ ất... tấ t cả làm th à n h m ộ t ấn tượng th a n h tầy đế Đà Lạt tìm lại được m ình cùa m ộ t thuớ ban Sũ.. As a choice o f responsible Dalat u r banites, the owners o f Dalat Historical House m ust be nourishing the am bi tion to revive to some extent the unique traditional culture, which more or less tends to be neglected in our contem porary society. With a natural ‘menu' composed of rocks, grass, trees, plants, water, flowers, mountains or poetry, arts, architecture or unique rural dishes . . . Dalat Historical House intends to invite tourists in to admire such vivid writing arts works, honey verses, peace ful streams, refreshing waterfalls or pur est fruit. All of these seem to be an impressive purification so that Dalat City can find itself at the earliest stage.. early time.. D alat in h a b ita n ts seem to be turning a new his tory page when tak in g th e ir re sp o n si b ility and lo ve of. Bằng ý thức t r a' c h n h iệ m và lo n g y ê u m ế n quê h ương, như" n g ngư ờ i Đà L ạt hổm nay đang là m nên tr a n g sú mói ! .... t h e i r hom eland. Phout. thing khuàriiỊ dh Lit. MKT. 69.

(71) GA ĐÀ LẠT VÀ TOUR THAM QUAN TRẠI MAT. ĐALAT RAILWAY STATION TRẠI MAT TOUR. Trong các tuyến giao th ô n g nối Đà Lạt với các địa phương khác, đã từng tổn tại tuyến đường sắt nối Đà Lạt với Tháp C hàm (Tourcham ) được khai trương từ năm 1933, và ga Đà Lạt khánh thành năm 1938 đã được đánh giá là nhà ga đẹp n h ấ t Đ ông Dương lúc bấy giờ.. Among transportation lines connecting Dalat to its neighborhood lasted for some time the railway between Dalat and Chàm Tower, which was opened in 1938 and whose station o f Dalat was considered the m ost beautiful Indochina railway sta tion at that time.. Đoạn đường sắt dài 84 km với 16 km đường răng cưa (C rém ailère) được người Thụy Điển với nhiều kinh ngh iê m về đổi núi th iế t kế, đã cho phép du khách cùng con tàu hì hục leo qua những tầng dốc cao hay chui vào những đoạn đường hầm tối tă m , trong m ột cảm giác phiêu lưu thú vị khi th ấ y núi rừng hùng v ĩ c h ầ m c h ậ m lướt qua tẩ m m ắ t ...vậy m à do tình trạ n g chiến tranh, m ột vài đoạn trong tuyến đường không đảm bảo an ninh nên cả m ộ t tuyến đường sắt độc đáo đành phải bỏ hoang p h ế theo thòi gian.. This 84 kilom eter railway , 16 km of which is rack and pinion railway, was designed by Swedish engineers, experi enced in mountainous geography, al lowed steamer engines and its passen gers to climb up and down steep hills or through dark tunnels , which provoked in them interesting adventurous feelings o f admiring slowly passing landscapes o f majestic mountains and forests. Un fortunately wartime caused part of the line unsecured and the whole extraordi nary line was left unused for a long time.. N ă m 1 9 9 1 , tr o n g nỗ lực g ó p p h ầ n đa dạng hoấ sản p h ầ m du lịch Đà Lạt , tuyến đường sắt nối Trại M ấ t voi Đà Lạt dài 7 km đã được khôi phục với chi phí cải tạ o lên đ ến 11 tỉ đ ổ n g . T hự c tế hiện nay vẫn chưa xấc định được du lịch gì 0 T rại M ất, ngoài việc du khách có thể v ã n g c ả n h ch ù a L in h Phước g ầ n đó nhưng cũng th ậ t khó khăn bởi đường đi và th òi gian còn có n hiều giới hạn.. In 1991, in an effort to produce various tourist products in Dalat. the 7-km rail way line joining Dalat with Trại M át was restored at a cost o f over VND 11 bil lion. In fact, it hasn't been so far con firmed what kind o f tourism it is in Trại Mát. Except for that tourists may visit. G ấ c qua m ộ t bên những bất cập cua tour du lịch có cái tên khá ấn tượng "T h a m quan T rạ i M á t” , du khách vẫn còn lợi th ế được ngắ m nhìn th à n h p hố Đà L ạ t từ trê n cao khi cùng đoàn tàu uốn m ình vò ng vèo qua sườn núi, c h iê m n gắm những cả nh sắc th iê n n hiê n biến hoá ki ao tr o n g tầ m m ấ t, đ ặ c b iệ t cò n tận hưởng n g u ồ n k h ô n g khí tr o n g là n h cua v ù n g cao n g u yê n , nòi m à n h ữ n g áp ực của sự p h á t tr iể n chưa kịp vươn tới là m n h i ễ m b ẩn môI sin h.. In spite o f the. 70. L in h Phước P agoda nearby, w hich is s till restrictive due to difficulty in travel and. tim e lim it. negative side o f th is to u r, im p r e s s i Ve Iy nam ed ‘the ex cu rs io n to Trại M á t’, to u ris ts can take the advantage o f h avin g a fu ll s ig h t o f D alat fro m h ig h above, w hen the tra in is w in d in g its w ay a lo n g h ill sides, o f a d m irin g the c o n tin u a l m ira c u lo u s ch an g ing o f the n a ture in fro n t o f th e ir eyes, o f e n jo yin g the p u re s t a tm o sp h e re o f the H ighlands, w here the p re ssu re o f in d u s tria l d e ve l o p m e n t c a n ’t reach Its han d fo r e n v i ro n m e n t p o llu tio n . f.ulcli. 'SS. mi '1111ir u ■> ol (LiLit.

(72) CHỢ ĐA LẠT HÌNH THÀNH & PKÁĨ TRI ẺN. OALAĨ MARKET - ESTABLISH MENT AND DEVELOPMENT. Không rõ chợ Đà Lạt đã có từ lúc nào, nhưng cho đến khi H ébrard hoàn th à n h đồ án quy hoạch th ị xã Oà Lạt vào năm 1923 th ì người ta cũng được biế t đến m ộ t ngôi chợ ở vị trí ấp Ánh Sáng ngày nay. N ăm 1929. khi dân số Đà Lạt đã lên đến 2.Ũ0Ũ, công sứ Chassaing đã cho dời ngôi chợ này về khu vực m à ngày nay gọi là khu Hòa Bình. Hồi ấy chợ được dựng bằng ván gỗ lợp m ái tôn nên còn được gọi là “ chợ c â y” .. Nobody knows when Đà Lạt Market was set up. In 1923. however, when Hébrard finished the planning project o f Đà Lạt Town, people had afready known a m ar ket, nowadays in Ánh Sáng village. In 1929. when the population reached 2000, Mayor Chassaing had this market moved to the area now called Hòa Bình. The market was then built o f wooden boards and iron sheet roo f so it was also called 'Wooden Market'.. Từ 193 5 -1 93 7 , công sứ Lucien A uger đã cho xây dựng m ộ t khu chợ m ớ i bằng gạch k h a n g tr a n g hơn trê n nền chợ cũ. và đã giao cho hãng S.I.D .E.C th iế t k ế th i c ô n g . Ngôi chợ mới với kiến trú c giản dị nhưng khá độc đáo đã m ộ t thời là niềm tự hào của người dân Đà Lạt.. From 1935 to 1937,. H iệp đ ịn h G en ève n ă m 1 9 5 4 đã làm cho d â n số Đà Lạt tă n g vo t lên trê n 5 0 .0 0 0 người, lúc n ày ngôi chợ đã quá tải. lại bị m ộ t đ ầ m xà lách cù ng rác rưởi bên cạ nh là m ô uế cả nh quan. T hị tiu ớ ng bấy giờ là T rầ n V ă n Phước đã q u yế t định xây dựng n g a y tại vị trí đ ầ m rác m ộ t ngôi chợ lầu đầu tiên của V iệ t Nam . Ngôi chợ này đã được kiến trúc sư Nguyễn Duy Đức và cá c kỹ sư V iệ t N a m th iế t kế. nhà th ầ u N g uy ền Linh Chiếu đ ả m tr á c h phần th i cô n g - cô n g trìn h khới cô n g từ n ă m 1 9 5 8 đ ế n n ă m 1 9 6 0 m ới hoàn th à n h . Khi kiến trú c sư Ngô V iế t T hụ 0 P háp về, ô n g được mời th a m gia chình tra n g ngô i chợ mới và đã th i ế t kế c h iế c cầu th a n g nối tầ n g 2 chợ với khu Hòa Bình, cũ ng như hệ t h ố n g đường xá. nhà p h ố ch un g q uanh chợ. Cùng thời gian n ày chính quyền cũ ng đã nhờ hai kiến bâníị klnhìnạ (7<i Lit. M a y o r Lucien A u g e r had a new spa cious market b u ilt of bricks on the sam e site, and en-. t r u s t e d S.I.D.E.C. with the design and building. The new market was o f plain architec ture but so original that it used to be the pride of Đà Lạt residents.. The 1945 Geneva C onvention caused the p o p u la tio n to rise up to 50,000, w hich m ade the m a rket o ve rcro w d e d and the scene p o llu te d b y huge p ile s o f cabbage waste nearby. The M a y o r in office Trần Văn Phước decided to b u ild on this ru b b ish site the firs t sto rie d m a rke t in Viet nam. A rch itect N guyễn D uy Đức and other Vietnamese engineers designed this m a r ket. C on tra ctor N guyễn Linh Chiếu took over the building, w hich was begun in 1958 and co m ple te d in 1960. When re tu rn in g fro m France, a rch ite ct N gỏ Viêt Thụ was asked to take p a rt in e m b e llish ing the n ew m a rk e t a n d d esig n ed the staircase lin king the se con d flo o r o f the m a rke t and Hòa Bình p la tfo rm as w ell as the tra ffic system a nd houses ro u n d the m arket. M eanw hile, the tw o a rchite cts. 71.

(73) trú c sư Huỳnh Kim M ãng và Lâm Du Tốt th iế t kế cải tạo ngôi chợ cD thành rạp hát Hòa Bình (nay là Rạp 3 -4 ) với các quẩy hàng thương m ại dịch vụ chung quanh như hiện nay.. Huỳnh Kim Mãng and Lãm Du Tốt were also asked to redesign the old market into Hòa Bình Theatre (now April 3rd The atre) with services and trading shops. N ăm 199 3 , để đánh dấu 1QŨ năm Bà Lạt hình thành và phát triển, chính quyền th à n h phô' đã cho nâng cấp ngôi chợ, xây dựng nối th ê m phần sau để trờ thành m ộ t tru n g tâ m thương m ại dịch vụ hoàn ch ỉn h . Tuy nhiên, có lẽ do ảnh hưởng của nền kinh tế suy thoái Châu Á vào giữa th ậ p niên 90 mà dự án công bố đã phải th a y đổi nhiều, cụ th ể là khu khách sạn 10 tầ n g dự kiến xây dựng tạ i vị trí nay là ba d ãy nhà lợp tôn bán cá th ịt chưa được hình th à n h tro n g thực tê' . H iện chợ g ồm 2 khối chính được bố trí như sau:. In 1993, to celebrate the 100'" anni versary o f Đà Lat's foundation and de velopments , the local governm ent had the back pa rt added and the market upgraded into a complete trading cen ter. However, the serious effects of the economic recession in Asia in the m id d le o f 1990's caused a lo t o f changes in the project. In fact the 10storey hotel h asn't been b u ilt to re place the three row s o f corrugatedsheet-roofed houses fo r butchers and mongers. The present market consists o f two main blocks as follows.. -K h ối A vẫn giữ nguyên m ặ t tiề n và cấc d ịch vụ như cũ, nhưng phần sân thượng đã được cơi nới tận dụng để tổ chức khai th á c nhà hàng, cà phê. các dịch vụ th ể thao như b illia rd , bóng bàn .... - B lock A rem ains the sam e a t the fro n t with previous services but the terrace has been fully exploited for coffee shops, res taurants and indoor sports such as bil liard and table tennis.. -K h ối B nối tiế p với chợ cũ dự kiến gổm 2 tầ n g : tầ n g trê n bán hàng ăn và tầng dưới bấn cá, th ịt, rau, quả. H iện nay tầng trệ t được dành bấn chạp phô, thực phẩm ch ế biến và thực phẩm công nghiệp, tầ n g lửng nối với tầng 2 khu chợ cũ bán hàng ăn và tầng trê n dành cho dịch vụ Karaoke, vũ trường.. - Block B, lin king up with the old market, has two floors: the upper floor is for cafes and restaurants and the other for fish, meat, vegetables and fruit. The ground floor is for grocery, processed food, and the mezzanine, linking with the second floor of the two old markets and the first floor for Karaoke and dancing clubs.. Đến với chợ Đà Lạt hôm nay. du khách có thể hài iòng với các m ặ t hàng th ậ t phong phú, các quầy hàng ăn uống sạch sẽ vệ sinh và giá cả ổn định, các dịch vụ giải trí tuy chưa nhiều nhưng cũng đã đáp ứng được phần nào nhu cẩu giải tri cùa du khách. Đặc biệt chợ Đà Lạt còn đa dạng hon với khu vệ tinh cạnh cẩu thang nối tầng hai chợ với khu Hoà Bình gồm cả tră m sạp hàng bán quần áo. g ià y dép. túi xách cũ W W HBP ngoại nhập. Những yêu j K l tố "h à n g hiệu. ít trùn g h P ỉ I H B m E lãp, giá re" cùa loại hàng này đã hấp dẫn ngày cang đông du khách đến i é Ị P Ị ị r p. th a m quan và mua sắ m ! k . ỉ ' ~ '. At Đà Lạt Market today, tourists must be satisfied with various abundant items, hy gienic eating-places and fixed prices. En tertainment services are not plentiful but sufficient to meet partly tourists' enter tainment demands. Dalat Market is more colorful with an adjacent area next to the adjoining staircases, where there are hun dreds of shops selling clothing, footwear and handbags of second-hand or foreign. 72. surroundind it as now.. f i y r .. , M gnm # V v l Ể i ■ Ị p it t. I. origin. These m erchandises. w hich m ay be o f v e rv fa m o u s b ra n d nam es b u t quite cheap, are appealing m ore and m ore tourists to com e fo r shopping. Mf/e/e.ss m em ories ot (I,licit.

(74)

(75) ĐÀ LẠT & DỊCH v ụ SERVICES IN DALAT. BUU Đ IÊ N - P o sta l S e rv ic e .............................................................. 75 Đ A LẠT Ẩ M THỤC TOUR - D alat E ating T o u r................................ 76 ĐÀ LẠT GIÁI T R Í & T H Ể T H AO - E n te rta in m e n t & S p o rt CAFE - C o ffe e .............................................................................. 78 KARAOKE - K a ra o k e .................................................................... 79 VŨ TRƯỜNG - D is c o th e q u e s ....................................................... 79 SÂN T E N N IS - Tennis C o u r ts ................................................... 8 0 T Ắ M HOI & XOA BÓP - Sauna & M a s s a g e ............................. 80 GIẢI TRI D À N H CHO T H IẾ U NHI - C hildre n E n te rta in m e n t..... 8 0 ĐÓNG SỬA G IÀ Y D É P - Shoe M a rke rs & R e p a ire rs .......................... 80 0 Ặ C S Á N Đ À L Ạ T - S p e cia lties o f D a la t............................................81 HOA KHÔ - A rtific ia l F lo w e rs .......................................................... 81 HOA TƯƠI - Fresh F lo w e rs ..............................................................82 A R T IC H A U D - A r tic h o k e ............................................................. 8 2 T R Á I CÂY V À P HỦ S Á N - F ru it & Its P r o d u c ts ...................... 82 M IN I LAB Â N H M À U - C o lo r M in ila b S e rv ic e ................................... 83 CẮT UỐN TOC - H a ir S e rv ic e s ......................................................... 83 VÒNG QUANH PHỐ CHỌ - R ou n d T o w n ........................................ 84 C H À M SÓC SỨC KHOE - H ealth C a re ............................................ 85 V À N CHUYẺN l\lộl THỊ - Urban T ra n s p o ta tio n .............................. 86 CAC TUYỂN ĐUONG L IE N T ỈN H - In te rp ro v in c ia l T ra n spo rt Lines 8 7 BAN ĐỐ DU LỊCH - Tourist M a p .................................................... 88 NHÙNG ĐON VỊ V Ậ N CHU Y Ê N KHA C - o th e r T ra n spo rtatio n Co. 90 SUA XE GẦM M Á Y & XE HO! - Bike R ep a ir & G a ra g e s ................ 91 CÁY X Ã N G - Gas s t a t io n ................................................................ 91 N HÀ SÁCH - B o o k s to re s ................................................................. 91 NHỮNG Đ ỊA CHÍ CẤN B IẾ T - U seful A d d re s s e s ............................ 92 Cơ SỜ LƯU TRU TAI Đ À L Ạ T - L o d g in g n D a la t.......................... 93.

(76) DỊCH VỤ BƯU ĐIỆN. POSTAL SERVICE. Bull điện Trung tâ m Đà Lạt nằm trên đường T rầ n Phủ. cách chợ Hòa Bình khoảng 1km . Điều khá lạ lùng là tại khu vực trung tâ m , nơi có nhiều du khách có nhu cầu sứ dụng các dịch vụ bưu điện thì lại không có m ộ t buu cục quy mô nào để khai thác dịch vụ này. Chỉ đến đầu năm 2 001, khi khai trương Cứa hàng Dịch vụ T hiế t bị Viễn th ô n g tại góc rạp 3 - 4 (nhìn qua cầu thang vào chợ Bà Lạt), nơi đây đã bổ sung 3 phòng gọi điện thoại và m ộ t tr ạ m điện thoại dùng thè.. D alat C entral P o st Office lies on Trần Phú Street. 1 kilo m e te r fro m Hòa Bình M a r ket. It's strange th a t no big -e n ou g h p o st offices are available to p ro vid e p o sta l and te lep h o ne se rvice s in the ce n tra l c ity w here m a n y to u rists m u s t b ad ly need th e m A t the beginning o f 2001. an agency fo r co m m u n ica tio n e q u ip m e n t and se r vices was opened on the c o m e r near A p ril 3 rd Theater, o pposite the staircases into D alat Market, and p ro vid e d 3 cash phone boxes a nd one ca rd phone one.. Tại khu Hòa Bình có m ộ t th ù n g n hậ n thư và 2 trạ m điện thoại dùng th ẻ : m ộ t trước dãy k i-ố t gần cẩu thang vào chợ và m ộ t gần khách sạn Anh Đào. Du khách nên sử dụng hệ th ố n g này để được tính đ ú n g giá cước - có th ể mua thẻ tại quầy bán hàng gẩn đó.. A t H ò a B ìn h a re a , th e r e 's a m a ilb o x a n d tw o o th e r c a rd p h o n e b o x e s : o n e in fr o n t o f th e k io s k s n e a r the s ta irc a s e a n d th e o th e r n e a r th e A n h Đ à o H o te l. T o u ris ts m a y u se th e m a t re a s o n a b le c o s t a n d g e t p h o n e c a rd s n e a rb y .. Tại tầng trệ t chợ Hòa Bình, ngay dưới khu vực ăn uống có 1 bưu cục nho với 3 m áy điện thoại chú yếu phục vụ bạn hàng và người đi chợ; du khách có thể sử dụng các d ịch vụ bưu chính tại đây. Khu vực chợ cũ n g có m ộ t t r ạ m đ iệ n thoại dùng thẻ. đối diện phía hông khách sạn Thanh Binh.. A t Hòa Bình M a rk e t’s g ro u n d floor, rig h t a t the eating area, there's a sm a ll p ost office w ith 3 telephones fo r m erchants and m arket-goers. Tourists m ay use these p o sta l services w ith o u t having to go to the central p o s t office. There is also a card phone b ox outside the market, som e w here alongside the Thanh Bình Hotel.. Tại Khu vực trung tâ m Đà Lạt còn có 2 t r ạ m đ iệ n th o ạ i d ùn g thè k h ấ c : m ộ t đối diện khách sạn N gọc Lan đường Nguyễn Chí T h a n h và m ộ t trước kh á c h sạn Hải Sdn. đối d iệ n với kh ác h sạn Golf 3 đường N g uy ễn Thị M in h Khai. In ce n tra l D a la i there are tw o o th e r carơ pho n e boxes: one o pp o site the N gọc Lan H o te l on N gu yễ n C h i Thanh s tre e t and the o th e r in fro n t o f the H ải Son Hotel, o p p o site the G o lf 3 H o te l on N guyễn Thị M ìn h K hai Street.. M ộ t s ố BƯU Đ iện n ằ m rãi rác tr o n g du khách co thê tú y theo sự th uậ n. hay Đại lý Bưu Điện t h à n h p h ố Đà L ạt m à sử dung các dịch vụ tiện:. O th e r p o s t o ffic e s o r p o s t agencies, w hich to u ris ts m a y use a t th e ir co nve nience. sca tte r th ro u g h o u t D alat C ity and are liste d as fo llo w :. - Đ ại lý BƯU Đ iệ n 1A N a m Kỳ Khơi Nghĩa. Post Agency at 1A l\lam Kỳ Khởi Nghĩa St.. - Đ ại lý Bull Đ iệ n 3 N a m Kỳ Khới Nghĩa. P o st A g e ncy a t 3 Alũ m Kỳ K hởi Nghĩa St.. - Bưu Đ iệ n. 3 6 Phan Bôi Châu. P o st Office a t. 3 6 Phan B ộ i C hâu St.. - Bưu Đ iệ n. 69 A đường 3 t h á n g 2. P o st Office at. 6 9 /t F ebruary 3 rd St.. - BƯU Đ iệ n. 95 N g uyễn V ăn Trỗi. - Bưu Điện. 54 R va 62 BÙI thị Xuân. P o st Office a t 9 5 N gu yễ n Văn Trỗi St. Post Offices at 54 R. a n d. 62 Bui thị Xuân St.. - Đại lý Bưu Đ i ệ n 57 Phan Đình Phùn g.. Post A g e ncy a t 5 7 Phan Đình P h ù ng St.. - Bưu đ iện 3 A Phù Đ ổ n g T hiê n Vương.. Post Office at 3A Phù Đống Thiên Vương St.. l ì ã n i ị k l i U c ì n ạ cL) L i t. 75.

(77) ĐÁ LẠT Ẩ M THỤC TOUR. nALAT FA TIN G TOUR. Khi có dịp đi du lịch đến m ộ t nai nào, ngo ài v iệ c n g h ỉ dưỡng - t h a m quan m ua s ắ m , hắn du kh á c h cũ ng còn bận tâ m đến việ c tìm m ón ăn hợp khẩu vị, bởi ngoài việ c bổ sung lượng calori cần th i ế t ch o cơ th ể - ả n h hưởng trực tiế p đến sức khỏe và sự hào hứng của chuyến đi. cái ăn còn p hả n á n h tro n g m ộ t chừng mực nào đó n ét văn hóa m ang bản sắc riêng của từng vùng dân cư.. When having a chance o f being on a tour, tourists either enjoy having a rest, sightseeing and shopping or interest themselves in local specialty dishes which are not only tasty, supplying enough energy to their bodies and re freshing their health on an exciting jo u r ney but also reflect to a certain degree the unique cultural features o f the in habitants in that region.. Đến Đà Lạt, cũng như đến bất cứ địa phương nào, du khách có th ể gặp cấc hàng quán ở khắp nơi, n hất là tạ i khu vực tru n g tâ m . Nhưng theo lẽ thường, nhiều khi những quán ăn ngon lại không tậ p tr u n g tại những vị trí th uậ n tiệ n , m à có th ể tạ i m ộ t con hẻm nhỏ, m ộ t khu chợ xa hay tại m ộ t nói xa xôi hẻo lánh nào đó m à nếu không phải là dân thổ công sành ăn thì khó mà b iế t được.. In Dalat as w ell as any o th er places , to u rists can easily fin d eating places everyw here, m o s tly in the ce n tra l city. /Is usual, however, the good ones are often n o t in good location b u t som etim es in sm all lanes, d is tant m arkets o r in some o u t-o f-w a y area and h a rd ly know n to anybody else except fo r eating connoisseurs.. Dựa vào sự bình chọn giới thiệu của người tiêu d ùn g địa phương - m ộ t sự b ình ch ọn m ang tính tương đối, chúng tôi ch ỉ muốn cung cấp đôi điều gợi mở, m ong rằng sẽ đem lại ít nhiều lý thú cho quý du khách tro n g chuyến hành trìn h khám phá cái ngon cái lạ đẩy hấp dẫn này.. NHÀ HÀNG: -. N A M ĐÔ: 6 N g uyễn Thị M i n h Khai THANH THANH: 4 T ă n g B ạt Hổ LONG HOA: 6 đường 3 t h á n g 2 HO À NG LAN: 1 1 8 Phan D in h P h ùng. CƠM: - V IỆ T HƯƠNG: 12 Hai Bà Trưng - M I Ề N T Â Y :' 7 N g uy ễn V ă n Trỗi - M A I HÂÍ\IG :3A Phù Đ ổ n g T h iê n Vương. PHỞ: -. HỐ T Â Y : 27 Hải Thượng N A M QUANG: H C H àH uyTập PHÓ BÒ X ứ LẠ N G : 4 7 Bùi T hị Xuân T ÙNG : 3 N g uyễn V ă n Trỗi. BÚN BÒ HUẾ: - CÔNG: 1/1 Phu D ô n g T hiê n Vương - BÀ LÀI: 1 Bà Triệu - BÀ S À M : H ẻ m 2 2 4 Phan Đ ình P h ung. gần ngã ba Chua (6 - 9 g io s á n g ) - BÀ GIA: 36 Á n h S á ng (chiều). 76. We would like to provide the addresses below , w h ich are based on lo c a l people's recommendations and only for reference, hoping that they w ill be helpful instructions for tourists on their to u r to in te re stin g ly discover these strange and tasty dishes.. R ESTA UR A NTS N A M ĐỒ: 6 N gu yễ n Thị M in h K hai St. THANH THANH: 4 Tăng B ạ t H ổ St. LONG HOA: 6 Ba Tháng H ai St. HOÀNG LAN : 118 Phan Đình Phùng St. COOKED RICE VIỆT HƯƠNG: 12 H ai Bà Trung St. M IỄ I\I TÂY: 7 N gu yê n Văn Troi St. M A I HĂNG: 3A Phù Đ ổng Thiên Vương St. NOODLE SOUP HỔ TÁY: 2 7 H ải Thương St. N A M VANG: 11C Hà H u y Tập St. PHỞ BÒ X ứ L Ạ N G :4 7 B ù i Thị X uan St. TÙNG: 3 N gu yê n Văn T rỗ i St. H UE VER M IC ELLI & BEEF CỘNG: 1/1 Phù Đ ổ n g Thiên Vương St. BÀ L À I: 1 Bà Triệu St. BÀ S À M : Lane 2 2 4 Phan Đình Phung St.. near pagoda-T -junction (6 -9 p m ) BẢ GIÀ: 36 A n h S ang (in the a fte rn o o n ) fadeless m em orie s o f dãlat.

(78) MÌ QUẢNG: - 10 ấp Á n h S áng - 7 9 đường 3 t h á n g 2 (s á n g ). BÁNH CANH: - XUÂN Ạ N: 15 Nhà Chung (chiều, tối) - CÔ HUỆ: g á n h . 2 A Á n h S á n g (c h iề u tối). NEM NƯỚNG: - H Ạ N H ĐÀO: 9 0 Phan Đ in h Phùng - BÀ HÙNG: 11 Chi Lăng (chợ Chi Lặng cũ). HỦ TIẾU - MIẾN GÀ - CHÁO GÀ - NGA: 5 Nam Kỳ Khởi Nghĩa (buối chiều) - T À U CAO: 2 1 7 Phan Đình Phùng - TÀU CAO: 13 N g u y ễ n V ă n Trỗi - TƯỜNG VI: 2 4 N g uyễn Chí T ha nh (trong h ẻ m - sau 17 giờ) - 25 N a m Kỳ Khởi N g hĩa (sau 14 giờ). BÁNH XÈO: - DỐC N H À LÀ N G : 9 A N g uyễn Biểu (buổi chiều) - CÔ CHI ( h ẻ m sau kh á c h sạn T hủ y Tiên). BANH BEO: - BÀ HƯỜNG (chợ s ố 4 cũ) : 10 La Sơn Phu Tử (sau. BÁNH Mì: - PHƯƠNG: đường N a m Kỳ Khới Nghĩa (sau lưng KS T hủ y T iên ) - K IM ẠI\IH: 18 đường 3 th ắ n g 2. CHÈ NÓNG - LẠNH: - 11 và 5 9 . đường 3 th ặ n g 2. KHU ÃN LẨU I CHỢ ĐÀ LẠT Tại đ â y có n hiề u q uầ y h àn g án, m ỗ i quẩy thường bán n hiều m ó n n hu ng lại ch ỉ nổi tiế n g với 1 m ón : - H A N H T Â M : J \ l e m nướng - PHƯỢNG H IỀ N : Bún th ịt nướng - HAI N A M : Bá nh cuốn - TƯỜNG VI: Hù tiêu, cơm gà - THU HÀ: Bún bo - HIỆP : Phở - THU T R A N G . THU HƯƠNG: Cơm - H IỂ N NGỌC, PHỨC H Ạ N H : Cơm chay - HƯỜNG: B á nh canh - PHỤNG: T rá i cây. chè. kem. NHẬU ĐẶC SẢN: * DÊ: - LỆ DUNG: - PHÚC NG U Y Ê N :. 5 Hổ Xuân Hương 2 Khe Sanh. * THỊT RỪNG: - B.B:. Q UẢNGLAND S NOODLES - 10 Á n h S áng Village - 79 3 /2 S tre e t (in the m o rn in g ) R IC E NOODLE SOUP: X U Â N A N : 15 Nhà C hung St. (even in g) M S. HUỆ: 2A Á n h S áng (even in g) G R ILLED SOUR PORK HASH: H Ạ N H ĐÀO: 90 Phan Đ ình P h ù n g St. BẦ HỪN G : C hi L ăn g M a rk e t C HIKEN SO U P - NOODLE SO U P W ITH BEEF - CHIKEN V E R IM IC ELLI NGA: 5 Nam kỳ Khởi Nghĩa St. (afternoon) TÀU CAO: 2 1 7 Phan Đ ình P h ù n g St. TÀU CAO: 13 N gu yễ n Văn T rỗ i St. TƯỜI\IG VI: 2 4 N guyễn C hí Thanh St. (a fte r 5 p m , in the lane) 2 5 N am K ỳ K h ở i Nghĩa St. (a fte r 14h00) FR IE D R IC E PANCAKE D ồ c NHÀ LÀN G : 9A N gu yê n B iểu St. (a fte rn o o n ) M s. CHI: b e h in d the T h ủ y Tiên H otel FLOATING FER N -SHA PED CAKE rs. H ường (m a rk e t 4 ): 15 M giờ) 10 La So'n Phu Tu St. (a fte r 15h00) ROLL SAND W ICH ES PHƯƠNG: N am k ỳ K h ở i N ghĩa St. (b e h in d T h ù y Tiên hote l) K IM A N H : 18 Ba Tháng H ai St. SW EETENED PO R RIDE 11 & 5 9 Ba Tháng H ai St. EATING AREA ON 1st FL. OF DALATMARKET There are many stalls and shops famous fo r their own specialties: HẠIMH TÀM: Grilled m eat rolls PHƯỢNG HIẾN: Rice Vermicelli with grilled meat HAI NAM: Ravioli TƯỜNG VI: Chicken Rice. Noodle with meat THU HÀ: Rice Vermicelli w ith beef HIẼP: Noodle soup (Phờ) THỤ TRANG. THU HƯƠNG: Cooked rice HIẾN NGỌC. PHÚC HẠNH: Vegetarian diet HƯỜNG: Rice noodle soup PHỤNG: Fruits, ice-cream. Sweetened PorSPECIALTIES A N D D R IN K GOA T MEET: Lệ D un g : 5 Hô X uân H ương St. P húc N gu yê n : 2 Khe Sanh St. W ILD R A W M EE T:. 7 T rầ n Binh T rọ n g. bâng khuảnq cíà lật. . BB. 7 Trần B ình T rọ n g St.. 77.

(79) * HẢI SẢN:. SEAFOOD:. - NGOẠI ô : Đ ịn h An. qua khói đ è o Prenn - THUNG_ LŨNG CÁ: 25 Phan Chu T rin h. NGOAI ô: Đ ịnh An Village, past Prenn Pass. THUNG LÙNG CÁ: 25 Phan Chu Trinh St. C O U NTRYSIDE DEER. * NAI ĐỒNG QUÊ: - P H Ạ M HỒNG T H Á I: (N gã tư T rầ n Hưng Dạo, sau X N C K Giao T h ô n g ) - 1 HO ÀNG V Ă N THỤ. Phạm H ồ n g Thái St. 1 H oà n g Văn Thụ St. SU P P E R S. * ĂN KHUYA: N goài n hững đ iế m k h á c h có t h ể ăn khuya như khu vực N a m Kỳ Khởi Nghĩa với n hiều quán ch á o gà, khu vực h ẻ m Trương C ông Đ ịn h với n hiề u quán pho. hủ tiếu, bún b ò.. Đà L ạt còn h ấ p d â n du k h á c h bởi chợ â m phủ với cá c m ó n ốc, h ộ t vịt lộn, ch áo lòng, khô nướng... du k h á c h có th ể g hé đ ây vui chơi đ á n h ch én - sẽ là m ộ t ký n iệ m vừa thú vị vừa lạ lùng tại khu chợ đ ê m đ ộc đ á o này.. GIẢI TRÍ -THỂ THAO. Besides so m e p la ce s w here late s u p p e rs are a vailable w ith ch icke n so up in l\lam K ỳ K h ở i N ghĩa St., noo d le s o u p . be e f v e rm ic e lli in Trương C õng Đ ịn h St.. D alat a lso a ttra c ts to u ris ts a t H ell M a r ke t w ith s h e llfis h dishes, h a lf-h a tch e d d uck eggs, ch itte rlin g s soup, g rille d d rie d food... th e y c o u ld have a g o o d tim e here. It w ill be a b ea u tifu l a nd excitin g m e m o ry a t th is o rig in a l b y -n ig h t m arket.. EN TER TA INM EN T & SPORTS. * CÀ PHÊ:. COFFEE. Đ ế n Đà Lạt. nếu có thời gian rả n h rỗi. du k h á c h có th ể thư giãn nơi n hững quán cà phê. Từ những t i ệ m sa ng tr ọ n g đ ến n h ữ n g q uá n b ìn h d â n , dù t r o n g că n p h ò n g kín cửa hay giữa trời xa nh gió lộng, cái lạnh se sắ t của khí trời Đà Lạt như m ộ t tá c đ ộn g là m ch o v iệ c giải k h á t trở t h à n h m ộ t thú vui tao nhã.. In th e ir free tim e, to u ris ts m a y w ish to feel relaxed in coffee shops, ra ng in g fro m lu x u ry co ffe e bars to o rd in a ry ones. E i th e r in clo se d ro o m s o r in the w in d y open air. the b lu e co ld n e ss o f the a tm o sp he re in D ala t a lw a ys re su lts in b rin g ing to u ris ts d elica te p le a su re to have so m e th in g to drink.. Đà Lạt có những quán cà p hê th ậ t sang d à n h ch o kh ác h ngoại quốc và những người n hiều tiền m uố n có m ộ t kh ôn g gian yê n tĩnh như:. In Dalat. there are very expensive lu x u rio u s co ffe e b a rs fo r fo re ig n e rs o r the w e ll-o ff w ho m a y need p e a ce fu l a tm o sphere. S om e o f th e m are:. - EMPRESS: 05 N g uy ễn Thái Hoc. - L AR R Y'S BAR: Trong khách sạn Palace. - DE LA POST: 12 T rầ n Phú.. EM PR ESS : 5 N gu yễ n Thai H ọc St. LA R R Y 'S B A R ■ Inside Palace H o te l St. DE LA POST: 12 Trần Phu St. Nhưng cũng có những quấn cà phê hoa m ìn h tron g m ộ t cả nh trí trữ tình với suối vang tiế n g nhạc, hoa khoe sắc m à u rất hợp với những đôi bạn tre m uốn tìm m ộ t kh ôn g gian riêng đẽ tâ m sự tụ tình nhu:. However, som e others, m erging w ith p o etic su rrou n d in g s o f m elodiously m u rm u r ing currents, co lo rfu l b rig h t flow ers and leisurely flying butterflies are ideal ren dezvous lo r couples w ho need privacy.. -. HOA VIẺN : 2A Triệu Việt Vương BONHEUR VERT: 8 Triệu Việt Vương GUITAR: 2B Triệu Việt Vương VALENTINE: 7 Trần Hung Đao. HOA V IÊ N 2 A T riệ u V iệ t Vương BO NHEUR V ERT 8 T riê u V iê t Vưong GUITAR: 2B T riệ u V iệ t Vương. V A L E N T IN E : 7 T rầ n Hung Đao.. 78. St. St St St.. M r/c '/c s s m i ' m o r i c s a t ( i i l . i l.

(80) Hoặc tạ o m ộ t VỊ trí th u ậ n tiệ n ch o kh ách m ặ c sức th a t ầ m m ắ t n g ắ m nhìn d òn g người ngược xuôi n hư cá c quán N A M GIAO. LÀNG VÂN. c o HỐNG. V IỆ T HƯNG (in te rn et Café), NG HÊ sĩ. LINH v ũ . TÌN H CỜ. PHƯỢNG T ÍM đ ều có hai m ặ t tiền ớ đường Lé Đại H ành và Nguyễn Chí Thanh. Du k h á c h m u ố n thướng thức ca n h ạ c dân tộ c thì tai T H Ú Y TẠ (hổ Xuân Hương) vào cá c đ ê m thứ ba. thứ n ă m , thứ b ảy đều có cá c chtíong trìn h biêu diễn từ 19g40 đến 22g00. Du k h á c h m u ố n thưởng th ứ c n h ạ c số n g thì có th ể đến: - NEW WAY: 20D/1 T rầ n Phú. - ĐĂNG NGUYÊN: 3F Bùi Thị Xuân. N goài ra. Đà L ạ t cũ ng còn có những quán cà phê tuy k h ô n g nổi b ậ t nhưng đã m ộ t thời đi v à o guide book như: - Cà phê TÙMG: 6 khu Hòa Bình. - Cà phê DUY T Â N : 6 3 Bís đường 3-2 . Du k h á c h m u ố n tì m k h ô n g khí " b ụ i" nhưng cũng th ậ t thú VỊ nơi nhũng quán cóc có t h ể đến: - Quán H À: 2 Phan Bôi Châu. - Quán HUƠNG B ÌN H : 3 Phan Bội Châu. - Quán THU: 13 N g uyễn V ă n Trỗi. - Quán tr o n g h ẽ m đường N a m Kỳ Khũi N ghĩa ch ỗ bán b án h xèo sau kh á c h sạn T h ù y Tiên. - Quấn tại ngã ba T rẩ n Phú - Nhà Chung b ên h ôn g k h á c h sạ n Novotel và Nhà thờ C h á n h tòa. - Quan c ạ n h k h á c h sạ n Liên H iệp trê n đường Phan Đình P hùng có cô bé bán cà phê rất dễ thương.. T ourists m a y o ccu p y a favorable p o s i tio n o ve rlo o kin g the u p -a n d -d o w n flo w o f people at coffee sh o p s su ch as N A M G IAO, LẢ N G VÃN, c ỏ H Ồ N G . V IẼ T HƯNG (also an in te rn e t co ffe e shop). N GHÊ S i L IN H Vủ. TÌNH c ơ , PHƯỢNG TÍM. w h ich lo o k o ve r b o th Lê Đ ại H ành a n d N gu yễ n C hí Thanh S treets. T o u rists m a y w an t to e n jo y tra d itio n a l fo lk m u s ic a t TH Ủ Y TẠ (o n X u â n H uong Lake) on Tue.. Thu. a n d Sat. n ig h ts fro m 1 9:40 to 22:00. Those w h o w a n t m u s ic s h o w s m a y co m e to: N E W W AY : 2ŨD/1 Trần Phú St. Đ ĂNG NG U YÊN : 3 F BÙI Thị X uân St. Ill a dd itio n, som e co ffe e sh op s are n o t fa m o u s n o w b u t u sed to be liste d in e very b rochures. TÙNG COFFEE: 6 H òa Bình Square D U Y TÁN COFFEE: 6 3 Bis 3 -2 St. T o u rist m a y com e a n d fin d so m e th in g a d v e n tu ro u s b u t in te re s tin g a t these stre e t coffee sta lls: H a's S ta ll: 2 Phan B ộ i C hâu St. HƯƠNG B ÌN H S tall: 3 Phan B ô i Châu St. THU S ta ll: 13 N gu yễ n Văn T rỗ i St. The s ta ll in a lane on N am K ỳ K h ở i Nghĩa St.. b e h in d Thủy Tiên Hotel. The one a t the T -ju n ctio n o f Trần Phú a n d Nhà C hu n g St.. a t th e s id e s o l N o vo te i H otel a n d the cathedral. The one beside L iê n H iệp H otel on Phan Đ in g P h ù ng St. The w a itre ss there is ve ry pretty.. * KARAOKE:. KARAOKE. Đà Lạt có nhiều điếm karaoke hoặc hoạt đông độc lập hoặc kết hợp với quán cà phê. du khách có the tìm được m ột không khí ấm cúng và thanh lịch với những bài hát phong phú và âm thanh chất lượng cao tại một số điếm đếu 0 trên đuồng Nguyên Văn Trỗi như : E M VA TÒI. SON NICE ... Several places p ro v id e o n ly karaoke s e r vice o r to g e th e r w ith coffee. T ourists m a y fin d w arm e le g a nt a tm o sp h e re a nd a b u n d a n t so ng lis ts w ith h ig h q u a lity h ifi syste m s a t so m e p la ce s on N guyễn Văn Trối St. like E M VA TÕI. SON. NICE.. * VŨ TRƯỜNG: Oà L ạt cù ng có n hiều vũ trường thu hút nhiều bạn tre va du kh á c h nhu: - GOLF 3' 4 Nguyễn Thi M in h Khai - HAI SON 1 N g uy ễn Thị M in h Khai. - NGOC LAN 42 N g uyễn Chí Tha nh . lì.in í’ khu ,my, (Lì lật. DISC O TH EQ U ES There are also a lot of attracting disco theques for youngsters and tourists: GOLF 3: 4 Nguyễn Thị Mmh Kliai St. HAI s ơ í t 1 Nguyễn Thi Minh Khai St. NGOC LAN: 2 Nguyễn Ch Thanh Si. 79.

(81) * SÂN TENNIS: Quần vợt là môn thế thao đang được quần chúng ưa thích. Tại Đà Lạt hiện nay có nhiều sân chơi cùa các câu lạc bộ cũng như các khách sạn. Các sân quần vợt quen thuộc: - Câu lạc bộ v ă n hóa t h ế th a o của Liên hiệp các Hộị Khoa h ọc và kỹ th u ậ t L â m Đồng: đường 3-2. - KS PALACE: _ 2 T rầ n Phú. - KS CÂMG SÀIGÒN: 11 Huỳnh Thúc Kháng. - KS VIE T S O PETRO: 7 H ù ng Vương. - KS DUY TÂ N:_ _ 83 đường 3/2 - Tha o trường L Â M V IÊ N : đường Ye rsin . - S ân Công an: đường T rầ n Bình T rọ n g. TENNIS COURTS T ennis is p re s e n tly one o f the m o s t p o p u la r sp orts. In D a la i there are m a ny tennis co u rts in club s o r hotels. The fre q u e n te d ones are: C u ltu ra l a n d s p o rts clu b o f the U nion o f Science a nd Technology Societies o f Lãm Đ ổng: 3 -2 St. Palace H otel: 2 Trân P hú St. Saigon Port Hotel: 11 Huỳnh Thúc Kháng st. Vĩetso P e tro l H otel: 7 H ù n g Vương St. D u y Tẳn H otel: 83. 3 /2 St. L âm Viên D ala t s p o rts field: Yersin St. Police H eadquarters: Trần Bình Trọng St.. * TẮM HƠI - XŨA BÓP:. SAUNA A N D MASSAGE. Du k h á c h có t h ế thư g iã n và g iải tỏa n hững m ệ t m õi sau m ộ t n g à y th a m quan b ằ n g c á c liệu p h á p v ậ t lý tr ị liệu tại c ấ c đ iể m : - KS GOLF 1: 11 Đ in h T iên Hoàng - KS GOLF 3: 4 N g u y ễ n Thị M in h Khai - KS NGỌC LAN: 4 2 N g uy ễn Chí T h a n h - KS Á ĐÔNG: 65 N g uy ễn V ăn Trỗi - KS DUY T Â N : 83 đường 3-2 - KS A NH ĐÀO: 50 - 52 Khu Hoà Bình. * GIẢI TRÍ DÀNH CHO THIẾU NHI:. T o u ris ts m a y fe e l re la x e d a n d fre e d fro m a ll tire d n e s s o f a tra v e lin g d ay th ro u g h p h y s io th e ra p y a va ila b le a t one o f th e se p la ce s: GOLF 1: 11 B irth Tiên H oàng St. GOLF 3: 4 N gu yễ n Thị M in h K hai St. NGỌC LAN : 4 2 N gu yề n C hí Thanh St. Ả ĐÒNG: 65 N gu yễ n Văn T rỗ i St. D U Y TÀN: 83 Ba Tháng H ai St. A N H ĐÀO: 5 0 - 5 2 Hoà B ình Area C H ILD REN E N TER TA IN M EN T. N h ằ m p hụ c vụ cá c e m th iế u nhi - những du kh ác h nhò. khu Đ À L Ạ T VUI CHƠI G IẢ! T R Í đã có m ặ t tại số 10 Nguyễn T h á i Học nhìn xu ống hổ Xuân Hương với n hiều trò chói hiện đại như xe đua. xe đ ụn g, xích lô. đu quay, xe lứa xe điện, bong b óng, th u y ề n đ ụ n g voi gia vé từ 2 .0 0 0 đ đen 1 0.OOOđ. Khu vui chũi nay tuy nho. nhưng khá th o á n g đ ẹp với n h u n g hình tượng đượm m à u cô tích như n àn g B ạ ch T uyết va 7 ch ú lùn. Quả bí đó. N ấ m , Chú voi con ngộ nghĩn h... sẽ rất h ấ p dẫn và đ e m lại n hiều n iề m vui cho cá c em thiếu nhi.. To e nte rta in kids, yo u n g to u rists, D alat Play G ro u n d , 10 N gu yễ n Thái H ọ c St.. o v e rlo o k in g X uân Hu'o'ng Lake, p ro vid e s m a n y m o d e rn g a m e s su ch as ra c in g cars, c ra s h in g cars, tricycles, m e rry -g o round, m in i-tra in s , m in i-tra m s, balloons, c ra sh in g b oa ts a t ticke t p ric e s ra ng in g fro m 2 0 0 0 to 10.000 dongs. T his p la y g ro u n d , r a th e r s m a ll b u t b e a u tifu l w ith fa iry sce n e s o f W h ite a n d S e v e n D w a rfs . R e d P u m p k in , M u s h r o o m a n d Y o u n g F u n n y E l e p h a n t m a y fa scin a te a n d g iv e y o u n g s te rs so m u c h p le a su re .. ĐONG, SỦA GlflY DÉP - M IN H T R Â N 28 N g uy en V ãn Trỗi -H Ả ! 14 T ruong Công Định - HOÀNG Chợ Hoà Binh - SON O ANH Chợ Hoa Binh - M ộ t số đ iể m sứa g ià y d ép 0 cuối chợ vệ tinh bán đồ cũ. nơi bậc cấp dẫn xuống chợ Hoa Bình. 80. SHOE MAKERS & REPAIRERS M IN H TRÂN 2 8 N gu yễ n Văn T rỗ i St. HẢI 14 Trương C ông Đ ịn h St. HOÀNG Hoa B inh M a rk e t SON OANH Hoà Bình M a rk e t There are som e shoe repairers a t the end of the junk market neat the stair case down HòJ Bình Market. fcideless m emorie s at clcìlàl.

(82) ĐẶC SẢN ĐA LẠT. SPECIALTIES OF DALAT. HOA KHÔ. ARTIFICIAL FLO W ER S. Vào đầu n hững n ă m 90, khi cấ c loại hoa kh ô từ nước ngoài du n h ậ p ồ ạ t vào V iệ t l\lam , thì loại hoa n ày n ha nh ch ó n g c h iế m lĩnh m ộ t th ị p hẩ n n h ấ t đ ịn h tr o n g th ị trường hoa V iệ t N a m .. In early 1990‘s, artificial flowers were imported in huge quantities from for eign countries into Vietnam and quickly developed their considerable share in Vietnam flower market.. K h ô n g để m i n h bị tụt hậu với tr à o lưu của th ế g i ớ i , người Đà Lạt đã sớm n gh iên cứu p h á t tr iể n d ạ n g hoa khô n à y và đã cung ứng chũ thị trường những sẩn p h ẩ m kh ô n g hề th u a k é m về c h ấ t lượng nhưng có n hiều ưu t h ế về giá cả.. In an effort to keep up with worldly movements, Dalat inhabitants did seri ous research soon on these kinds of artificial flowers in order to provide the market with equally good quality prod ucts at favorable cost. In Dalat, tourists may have a look at a busi ness which special izes in making artifi cia l flowers, have their own discovery on how to produce these delicate inter esting things and ar range by themselves nice pots of flowers on display or as gifts to relatives.. Đ ế n Đ ả L ạ t , du k h á c h có thế' t h a m quan m ộ t nơi c h u y ê n s ả n x u ấ t hoa k h ô để t i m h iể u về c á c h c h ế tấ c những sản p h ẩ m t i n h tê' và th ú vị n ày, đ ổ n g thời c ũ n g có th ể tự c ắ m c h o m ì n h n h ữ n g b ìn h hoa ưng ý đề ch ư n g b à y hay t ặ n g người th â n . Cơ sở s ả n x u ấ t hoa k h ô M I N H . sô' 4 Hồ T ùng M ậu - Đà Lạt đã th ự c h iệ n và giới t h i ệ u m ộ t b ìn h hoa m ẫ u với g iá v ậ t liệu đ ể du k h á c h tiệ n t h a m kh ả o .. The artificial flower shop of MINH, 4 HỒ Tùng Mậu St., Dalat,. h a s p r e s e n te d a flo w e r p o t m odel at fo llo w in g c o s t fo r cu sto m e rs' reference. P hoto: M K T. S u b je ct: H um a n O rigin. Chu Đ ề : Về với cỗi n guồn V a t liêu:. Gịá:. - M ộ t binh g ố m cao 2 5 c m d ạ n g g ốc cây 6 .0 0 0 đ - 5 c à n h câ y khô 1 0.OOOđ - 2 m i ế n g m ô p nhó, keo d á n 1 .0 0 ũ đ - 7 hoa h ổ n g 28.000Ỡ - 20 c à n h m ắ t nai, 1 n h á n h sao trắ n g . 3 la d on khó. 3 0 g co Sơn tù ng xa nh : 10.OOOđ. M a te ria l:. C ost. - One 2 5 cm tre e -tru n k -lik e vase. - Công c ấ m. 15. 000Ổ. 6,0000 - Five d ry b ran ch e s 1Ũ.OOOƠ - 2 sta n d pieces a n d g lu e 1.000Ơ - 7 roses 2 8.000Ơ - 2 0 D eer Eye branches, 1 Sao Trắng branch. 3 d rie d leaves o f d on g rass , 30(1 o f green Sơn Tùng g rass 1 0.0 00 0 - la b o r charge 15.000Ơ. Tổng trị giá:. 70.OOOđ. Total:. bảnq k h u â n L> CÍÌ1 Lit. 7 0,0 0 0 d. 81.

(83) HOA TƯƠI. FRESH FLOWERS. Đ à Lạt nối tiế n g là “ vương quốc hoa" với cá c vườn h ổn g ở k h ó m V ạn T h à n h , S ầ m Sơn: cấc vườn cúc. c ẩ m chướng, b a b y ở ấp Hà Đ ô n g ; cá c vườn loa kèn. đ ồn g tiền, maguerite, Salem 0 Thái Phiên h ay các vườn glaieul 0 T rạ i M á t ... Du k h á c h có th ể đến n hững nơi n ày , vừa th a m quan vừa mua những cà nh hoa được c ắ t nga y ở trạ i vườn; hoặ c cũ n g có th ể c h ọ n mua 0 những gian h à n g hoa tươi tại chợ Đà L ạ t . Nếu m uốn m ua các g iố n g hoa ngoại được ươm tr ồ n g tại Đà Lạt, du kh á c h sẽ yên t â m khi đ ến cửa h à n g tiê u th ụ hoa tươi H à Lan cú a D a L a t H a s f a r m tạ i 16B N g uy ễn Chí T h a n h .. D ala ỉ is w e ll k n o w n as the k in g d o m o f flow ers. R ose gard e n s are in Vạn Thành, Sẩm S on: m u m . carnation. B aby flo w e r g ard e n s in Hà Đ ô n g Village; lily, Coin, m aguerite. Salem g ard e n s in Thái Phiên. Glaieul gard e n s in Trại M át. Tourists m ay co m e to those places fo r a v is it o r a p urch a se o f n e w ly -c u t b ranches o f flo w ers, o r th e y m a y choose to g e t flo w e rs fro m n u m e ro u s fresh flo w e r s h o p s in the M a rk e t o f Dalat.. ARTICHAUD. A RTIC HO KE. N h ữ n g vườn A rtich au d b ạ t n gà n tạ i c ầ u Đ ấ t, T rạ i H ầ m . Sào N a m . T â y Hổ. Thái P h iê n sẵn sà ng đón du k h á c h đ ế n th a m quan và tìm hiểu loại sả n p h ẩ m đ ặ c biệt c h ỉ duy n h ấ t có õ Đà L ạt này. Các ch ế p h ẩ m từ A rtichaud được bày bán ở nhiều nơi, từ các đ iể m th a m quan đ ế n chợ Đà Lạt. Du kh ách có th ể tìm m ua ỏ những nói có uy tín hơn như ở cơ sở N g ọ c Duy. 6 T ă n g Bạt Hổ, n ằ m n g a y tru n g tâ m t h à n h p h ố hoặc tại cơ sở T â m T h a n h , 8 6 N g uy ễn Văn Trồi.. Im m e n se a rtic h o k e g ard e n s in c ẩ u Đất, Trại H ầm . Sào l\lam . Tây Hồ. Thái P h iê n alw a ys w elco m e vis ito rs w ho are c u ri o us to g e t to k n o w m o re a b o u t th is m e d ica l p la n t, available n o w h e re in V iet nam o th e r than in Dalat. D ry p a rts o f th is p la n t o r its p ro d u c ts are on sale e veryw h e re e spe cia lly in D ala t M arket. T o u rists m a y p urch a se them a t relia ble sh op s in c lu d in g N g ọ c Duy. 6 Tăng B ạ t H ổ St.. in C en tra l C ity o r Tâm Thanh. 86 N gu yễ n Văn T rổ i St.. TRÁI CÂY & PHÓ SẢN:. F R U IT & IT S PRODUCTS. Cấc toại trá i câ y nổi tiế n g cua Đà Lạt như h ổn g, m ậ n . đào. d âu tây.... vừa được thu hoạch để ăn tươi . vừa được chè biến th à n h mứt, rượu, kẹo, xirô... xí m uội m ậ n tuy là m ộ t sản p h â m t h ô n g thường n hưng nhờ thích hợp với m ọ i giới nên la m ô t m ặ t h àn g tiêu d ùn g khá p h ổ biến . N goài hai cũ sở vừa nêu 0 trẽn , du kh ách cũ ng có th ể mua tại chợ Đa L ạ t với cá t r ă m quẩy bày bấn cá c m ặ t h àn g này. Do phái giữ uy tín với kh á c h h à n g đẽ tồn tại nên khu vực n ày c ũ n g rất đáng được tín n h iệ m . Đ ặ c biệt trê n đường Phù Đ ổ n g T hiê n Vương, đoạn đ ến gàn T h u n g lũng Tình yêu còn tậ p tru n g rất n hiề u “ lò" mứt. n é n noi đ â y đ ã được g ọ VIII a " c o n đường đãc sa n".. Fam ous kin d s o f fru it in D alat in c lu d in g p e rs im m o n s , p lu m s, peaches, s tra w b e r ries m a y be eaten ra w o r p ro ce sse d in to jam . d rie d fru it, a lco h o lic drink, candy o r s y ru p C ondensed p lu m ja m balls are p o p u la r w ith a ll ages a nd are c o m m o n ly co n s u m e d in g re a t q u a n tity. 82. T o u rists m a y feel sa tisfie d to g e t fo r eign kin d s o f flo w e rs g ro w n in D ala t a t Hà Lan F lo w e r S hop a t 16B N gu yê n C hi Thanh St.. m a na g e d b y D aLat H asfarm .. Besides the tw o above shops, these p ro d ucts are also available to to u rists a t h u n d reds o f stalls in D alat M arket. Ill the m a rket c o m p e titio n to establish th e ir ow n p opularity, these stalls are b eco m in g in cre a sin g ly m o re reliable to custom ers. Especially on Phù Đống Thiên Vương St.. near the Valley of Love, there are a lo t o f ja m. p r o c e s s in g. w o rk s h o p s a n d. s o the ro a d IS a ls o h u m o ro u s ly c a lle d. L oca l S p e cia lty Pond M r/t'/css m em ories ol (I,licit.

(84) MINILAB ẢNH MÀU Tại tru n g tâ m Đà L ạt có rất nhiều đ iế m d ịch vụ m in ila b . binh thường k h á c h có th ể lấy a n h sau 1 giờ - và o n hững n g à y cao đ i ế m có th ế từ 2 đến 3 giờ. Giá sang rửa ả n h t h ô n g n h ấ t tại cấ c đ iể m : - T r á n g film : 6 .0 0 0 đ - Rọi ả nh : 9 x 12: 1 .2 0 0 đ 10. X. 15:. - HOÀMG K IM 2C N g uyễn V ă n Trỗi - DUY AMH 2E Nguyễn Văn T rỗ i - HOA M A I 3 N g uy ễn V ăn Trỗi - KOMIKA E X P R E S S 3 Khu Hoà Binh - ẢNH M ÀU 8 Khu Hoà Bình -S H A N G H A I 10 Khu Hoà Bình 15 Khu Hoà Bình - K O NIKA D A L A T 3 4 5 Khu Hoà Binh - ÁNH MÀU 37 Phan Bội Châu - SƠN MUÔN 1Trương Công Đ ịn h - BẠCH CÚC 3 Trương Công Đ ịn h - T IÊ N LAN 12 Trương Công Đ ịnh - DUY A N H 4 A Nam Kỳ Khời Nghĩa - ẢNH MÀU K H Á N H HUƠNG 4BI\Ịam Kỳ Khòi Mghĩa - ANH M A U 1 N g uy ên Th M in h Khai - ẢNH M À U 1B N g uy ễn Th M i n h Khai ẢNH M À U 2 N g uy ền Th M i n h Khai ẢNH M À U 5 N g uyễn Th M in h Khai. UÔN TÓC. Đối với du k h á c h nữ. nhu cẩu là m đ ẹ p ở đ âu và lúc nào cũ ng có - m ụ c này cung cấp m ộ t số địa ch í cắ t uốn tó c đê quí kh á c h tiệ n d ụ n g khi cần. - HƯƠNG 27C N g uy ễn V ã n Trỗi - Á CHÂ U 24 N g uyễn V ă n Trỗi - M IM I 69G N g uyền Văn Trỗi - T H Ù Y HƯƠNG 34 Trương C ô ng Đ ịnh - IS A N A 54 Truong Công Đ ịnh - LOAN 5 8 Trương Công Đ ịnh -M IM O S A 1 8 - 0 T ă n g Bạt Hố - T U Y Ế T LẺ 48 T ă n g Bạt Hố - LOVELY 5 A Nam Kỳ Khỏi Nghĩa - T ự N H IÊ N 15 Nguyễn Chí T ha nh - TÙNG 20 N g uyền Chí T h a n h - THẢO 26 N g uyễn Chí T h a n h - HƯƠNG _ 32 Nguyền Chí T ha nh - V IỆ T T U Y Ể N 22 Phan BÔI Châu - HONGKONG T R A N G Chợ Hoà bình hAnạ khuảiiiị (/<) Lu. In ce n tra l Dalat. there are m a n y c o lo r m in ila b service stu d io s w here to u ris t can g e t th e ir p h o to g ra p h s in an h o u r - in 2 o r 3 h ou rs on b u s y days. C harges are the sam e a t every studio. - Film d eve lo pm e n t: 6.000Ơ - P hoto devel.: 9 X 12cm : 1.2ŨŨỚ 10 X 15cm: 1.500Ơ. 1.500Ơ. CÁC ĐIỂM DỊCH vụ MINILAB:. CẮT. COLOR MINILAB SERVICE. COLOR M IN IL A B SER VIC E STU D IO S HOÀNG K IM 2 c N g u yễ n Văn T rỗ i St. DUY ANH 2 E N g u yễ n Văn T rỗ i St. HOA M A I 3 N g u yễ n Văn Trỗi St. KONIKA EXPRESS 3 Hoà Bình Area ẢNH MÀU 8 Hoà Bình Area SHANGHAI 10 Hoà B inh Area KONIKA D A LA T 3 15 Hoà B inh Area ANH MÀ Ụ 4 5 Hoà Bình Area SƠN M U Õ N 3 7 Phan B ộ i Châu BẠCH CÚC 1 Trương C ông Đ ịn h St. TIẾN LAN 3 Trương C ông Đ ịnh St. DUY ANH 12 Trương C ông Đ ịn h St. ÀI\IH M À U 4A N am K ỳ K h ở i Nghĩa St. KHÁNH HƯƠI\IG 4B Nam Kỳ Khởi Nghĩa St. AI\IH M À U 1 N gu yề n Thị M in h Khai St. Ả N H M À U 1 B N g u yễ n Thị M in h K hai St. Ả N H M À U 2 N gu yễ n Thị M in h K hai St. Ả N H M À U 5 N gu yễ n Thị M in h K hai St.. HAIR SERVICES Tourists, e sp e cia lly fem ale ones, m a y need so m ew h e re to have th e ir h a ir done. This is a lis t o f h a ir se rvice sh op s to u r ists m a y re fe r to. HƯƠNG 27C N gu yễ n Văn Trỗi St. ị\ CHÂU 24 N gu yê n Văn T rộ i St. M IM I 69G N gu yễ n Văn Trỗi St. TH Ú Y HƯƠNG34 Trương C õng Đ ịnh St. ISANA 54 Trương C ông Đ ịnh St. LO AN 5 8 Trương C ông Đ ịn h St. M IM O S A 18 0 Tăng B a t H ổ St. TUYẾT LẺ 4 8 Tăng B ạt H ổ St. LO VELY 5A N am K ỳ K h ở i N ghĩa St. TƯ N H IÊN 15 hlguyễn C hí Thanh St. TÙNG 2 0 N gu yễ n C hi Thanh St. THA 0 2 6 N g u yễ n C hi Thanh St. HUONG , 3 2 Nguyễn C hi Thanh St. VIỆT TUYẾN 2 2 Phan Bô Châu St. HONGKONG TRANG Hũà b in h M a rke t. 83.

(85) VÒIUG QUANH PHÔ CHỢ. ROUND T O M. Đ ế n Đà Lạt, khi có n hu cẩu m ua s ẩ m . du k h á c h có th ể đ ế n chợ Đà Lạt là nơi tậ p tr u n g đ ẩ y đủ n h ấ t cấ c loại h àn g hoá. Ngoài ra khu Hoà Bình ở c ạ n h đó đã bổ sung t h ê m n hững điều kiện đ á p ứng nhu cầu của du kh á c h với các ki-ốt bao quanh rạp 3 -4 , Thương xá Phúc Trí tại 2 4 khu Hoà Bình và cá c cửa h àng b án cấ c loại thực p h ẩ m c ô n g n g h ệ như b á n h , kẹo, rượu.... t r ê n đường Trương C ông Đ ịn h hay đường 3 -2 .. T o u ris ts m a y n e e d to do s o m e s h o p p in g in D a la t a n d th e b e s t p la c e to p r o v id e th e m w it h e v e r y t h in g is D a la t M a rk e t. H ỏ a B ìn h A re a n e a rb y m a y a d d itio n a lly s a tis fy t o u r is t s ’ d e m a n d w ith k io s k s s u r r o u n d in g th e 3 /4 T h e a te r, P h ú c T ri D e p a rtm e n t a t 2 4 H ò a B ìn h A re a a n d p ro c e s s e d fo o d s h o p s o n T rư ơ n g C ổ n g Đ ịn h St. o r 3 /2 S tre e t, s e llin g ca ke, c a n d y o r a lc o h o lic d rin k .. Du kh á c h cũ ng có th ể đ ế n cá c cửa hàng n ằ m rải rác tr o n g t h à n h p h ố đ ể th a m k h ả o t h ê m hoặc m u a s ắ m :. T o u ris ts m a y v is it o th e r s h o p s s c a t te rin g in th e c ity fo r ju s t a lo o k o r s o m e s h o p p in g .. TRANH THÊU NGHỆ THUẬT. A R T IS TIC EM B R O ID ER IES HỮU H Ạ N H 1 N guyễn Thị M inh Khai St. 15 Trương C ông Đ ịn h St. SILK X.Q 4 4 -5 6 -5 8 Hoà B ình Area WOOL TEXTILE A P E X IN TER N ATIO NAL Co. 3 0 3 /2 St. CỬA HÀIMG LEN 28A Hoà Bình Area ĐÀ L Ạ T TH IÊN L Ý 4 N T.M inh K h a i St. THANH TH AN H 12 N .T .M in h K h a i St. M A I PHƯƠNG 12 /V. T.M inh K hai St. HƯƠNG GIANG 3 3 Phan B ộ i C hâu St. SILK TEXTILE VĨN H P H Á T 2 6 Trương C ông Đ ịn h St. TR IN H 60 N gu yễ n Văn T rỗ i St. CLOTHING & FA SHION A R T AN D D A LA T 5 Trương Cồng Đ ịnh St. P H Ú TRANG 2 4 Trương C ông Đ ịn h St. ATEX DAL A T N guyễn_ Van Trỗi St. APEX K N IT WEAR 2B Nguyễn Văn Trỗi St. PHONG VÂN 12 J a n g B a t H ổ St. D U Y VŨ 3 N gu yễ n C hí Thanh St. IN D U STR IA L PROCESSED GOODS 7-30-32 Hoà B in h Area A N LỘC 14 N gu yễ n C h i Thanh St. HÙN G M IN H 3 N guyễn Văn Cừ St. CIGARETTE M AR KETIN G SHOP 4 0 3 /2 S tre e t. - HỮU HẠNH 01 Ngũyễn Thị M in h Khai 15 Trương C ông Đ ịnh. LỤA Tơ TẰM - X.Q. 4 4 - 5 6 - 5 8 Khu Hoà Bình. MẶT HÀNG LEN -. CTY A P E X IN T E R N A T IO N A L 3 0 - 3/2 CỬA H ÀN G LEM 28A Khu Hoà Bình ĐÀLẠT THIÊN LÝ 4l\lguyên Thị M inh Khai THA NH THANH 12 Nguỵền Thị M inh Khai M A I PHƯƠNG 12 Nguyễn Thị M inh Khai HƯƠNG GIANG 3 3 Phan Bội Châu. VẢI Tơ LỤA - V ĨN H P H Á T - T R IN H. 2 6 Trương Công Đ ịnh 6 0 N g uy ễn V ă n Trỗi. QUẦN ÁO & THỜI TRANG -. Đ À L Ạ T & NG HỆ T H U Ậ T 5 T .C .D ịnh PHÚ T R A N G 2 4 Trương Cống Đ ịnh ATEX DALAT N g u y ễ n V ă n Trỗi A P E X KNIT W E A R 2 B N g u y ễ n V ãn Trỗi PHONG V Â N 12 T á n g Bạt Hổ DUY V Ũ , 3 N g u y ễ n Chí T ha nh. THựC PHẨM CÔNG -. NGHỆ. 7 - 30 - 32 Khu Hoà Bình A N LỘC 14 N g uy ễn Chí T h a n h HÙNG M IN H 3 N g uy ễn V ăn Cừ Cửa hàng giới thiệu sàn p h ẩ m thuốc lá 4 0 đường 3 th á n g 2. TRÀ - CAFÉ. TEA & C O F F E E. - LỄ KÝ 21 Khu Hoà Binh Du kh á c h cũ ng có th ể m ua tại Bảo' Lộc: -T R Â M A NH 8 0 7 T rà n Phú, Bao Lộc - T Â M CHÂ U 2 9 4 A T rầ n Phu. Báo Lộc. LỄ K Y. 84. 21 Hoà B ình Area. Tourists can also buy at Bảo Lộc Town: -T R ÂM ANH 807 Trần Phú St.. BL -TÁM CHÀU 294A Tran Phu St.. BL. fadeless m em orie s ui clalcĩt.

(86) CHĂM SÓC SỨC KHOẺ. HEALTH CARE. BỆNH VIỆN. HOSPITALS. T h à n h p h ố Đà L ạ t có 2 b ện h việ n và 1 T ru ng tâ m Y tế:. D alat has 2 h o s p ita ls a nd one health center: - HOSPITAL OF L À M ĐỒNG. 2 Phạm Ngọc Thạch St.. Đà Lạt. Tel: 827550 - TRADITIONAL M E D IC IN E HOSPITAL 2 1 B 0 Liang Trung St., Đà Lạt. Tel: 822774 - D A LA T H EALTH CENTER 9 N gu yề n Văn C ư St.. Tel: 8 2 2 0 3 0. - BỆMH V IỆ N T ÌN H L Â M DỒNG. 2 P h ạ m N g ọ c T h ạ ch , Đ L - ĐT: 8 2 7 5 5 0 - B Ệ N H V IỆ N Y HỌC DÂN TÓC 2 1 B Quang T ru ng , Đà Lạt. ĐT: 8 2 2 7 7 4 - T RUNG T Â M Y T Ế TP.' Đ À LẠT 9 N g uy ễn V ă n Cừ, ĐT: 8 2 2 0 3 0. PHÒNG MẠCH Tư. PRIVATE SU R G ER IES Besides the above hospitals, to u rists w ho need health care m a y ca ll a t p riva te s u r geries a t o ffice h o u rs 11:30 am - 13:00. Ngoài các b ện h viện trẽn, kh ách có nhu cẩu k h á m b ệ n h cũ ng có th ế đ ế n các p hò ng m ạ c h tư, thường làm việc từ 11 g30 đến 13 g 0 0 và từ 1 6 g 0 0 đến 1 9g 00 .. pm and 16:00 pm - 19:00 pm.. - Bấc s ĩ Bích Liên & N g ọ c Ả n h 18 đường 3 -2 ĐT: 8 2 2 4 9 8 - Bác s ĩ Lê T h a n h Hoàng (N hi) 6 9 Lô 11 đường 3 -2 Đ T : 8 2 2 4 4 2 - Bác s ĩ Thực ( k h á m cả n gày) 8 A Hổ T ùn g M ậ u ĐT : 8 2 1 0 0 8 - Bác sĩ Bùi H oàng Hải T hú y 1 Hồ T ù n g M âu - Bác sĩ Lê M in h Tha nh 2 4 2 K Phan Đ ình P h ùng - Bác sĩ p h ạ m Quang Hoa (p h ụ sàn) & Bác sĩ N g uy ễn Bá Dũng (nội nhi) Siêu â m . c h ẩ n đoán, đo điện tim 69 Phan Đ ình P h ùng - Bác sĩ Ngô V ăn Tân (M ắ t) 1 Phan Đình P h ùng - Bác sĩ N g uy ễn Thị B ê ỊP h ụ sả n ) N g uy ễn Chí T h a n h ĐT : 8 2 2 8 1 5 - Bac sĩ BÙI Sỹ Thao 72 B Trương C õng Đ ịn h - Phòng khám Khu vục I & Trạm Y tế Phứbng 9 9B P han đình P hùng. D o c to r Bích L iê n & l\lgọ c Ả n h 18 3 /2 S tre e t Tel: 8 2 2 4 9 8 D o c to r Lê Thanh H oà n g (p ae d iatricia n) 69 Lô 11 3 /2 S tre e t Tel: 8 2 2 4 4 2 D o c to r Thực (available a t a ny tim e ) 8A H ồ Tùng M ậ u St. Tel: 8 2 1 0 0 8 D o c to r B ù i H oà n g H ải Thủy 1 H ồ Tùng M ậ u St. D o c to r Lê M in h Thanh 2 4 2 K Phan Đ ình P h ù ng St. D o cto r p h ạ m Quang Hoa (gynaecologist) & D o cto r N guyền Bá D ùng (paediatrician) U ltraso n o gra p hy, dia g n osis, e le ctro ca r d io g ra p h 6 9 Phan Đ ình P h ù ng St. D o cto r ỉ\lgô Văn Tân (o p h th a lm o lo g is t) 1 Phan Đình D o c to r N gu yễ n Thị Bè (g yna e co lo g ist) N guyền Chí Thanh St. Tel: 8 22 8 1 5 D o cto r B ù i S ỹ Thảo 72 B Trương C ông Đ ịnh St. Hoà Binh Area & W ard H ealth s ta tio n 9 9B Phan đình P h ù ng St.. NHÀ THUỐC TÀY. PH AR M A CIES D alat has a lo t o f p ha rm a cie s in ce ntra l c ity They u su a lly open late fro m 7:30 am to 2 0 :0 0 pm . Truong L u ll P h a rm a cy 1 Hóa Bình Area P h a rm a cy 10 Hòa Bình Area P h a rm a cy 34 Hòa Bình Area P h a rm a cy 30 3 /2 St. P h ú c P h a rm a cy 69 3 2 S t Thiên Huệ P h a rm a cy 2A A n h Sáng S t P h a rm a cy No. 16 6 LÒ 5 Bà Triệu St. Đà L ạt có n hiề u n hà th u ố c T ây n ằ m tại khu vực tr u n g tâ m . thường làm việ c trê. từ 7 g 3 0 đ ế n k h oa n g 2 0 g ồ 0 : - Nha th u ố c Trương Lull 1 Khu Hoa Bình - Nhà th u ố c 10 Khu Hoa Bình - Nhà th u ố c 34 Khu Hoa Bình - Nhà th u ố c 3 0 đường 3 -2 - Nhà th uố c Phúc 69 đường 3 -2 - Nhà th u ố c T hiê n Huệ 2A A n h Sá ng - Nha th uố c số 16 6 Lô 5 Ba Triệu bâng khuAnq (là Lit. 85.

(87) VẬN C H U YỂN NỘI THỊ Có 2 đơn vị hoạt đ ộ n g vận ch u y ể n kh á c h b ằ n g taxi: - Taxi DA L A T TO S E R C O - ĐT: 8 30 8 3 Ũ - Taxi T H Ắ N G LỌI - ĐT: 8 3 5 5 8 3 Giá cước vận chuyển: 7 .0 0 0 đ ch o km đầu và 5.Q 0 0đ ch o 1 k m tiế p theo. * X E HƠI 0 Ờ I CŨ (k h ô n g m ấ y lạnh): Du kh ác h có th ể thuê xe này tại bãi đậu xe bên hông Rạp 3 -4 để đi th a m quan c ấ c t h ắ n g c ả n h . Giá th u ê tương đ ối “ mềm ”. - T h a m quan các đ iể m tr o n g nội th à n h từ th á c Pren n: 15 0 . 0 0 0 đ /n g à y . - T h a m quan chùa Linh Phước và th á c H a ng Cọp: 1 2 0 .0 0 0 đ /c h u y ế n . - Tham quan hồ Suối Vàng: 200.000đ/chuyến.. * XE NGỰA: Du kh á c h có t h ể thuê xe ngựa tạ i hai bên: bên T H Ủ Y TẠ vả bến T H A N H THÚY th u ộ c khu vực hồ Xuân Hương để đi th a m quan, với giá: - 1 giờ: 7 0 .0 0 0 đ . - 1 v ò n g hổ Xuân Hương hoặ c kh á c h sạ n Palace: 5 0 .0 0 0 đ . - Bờ hồ - Cam Ly - Bờ hổ: 8 0 . 0 0 0 1 - Bờ h ồ /T h u n g lũng T.Y/BỜ hồ: 8 0 .0 0 0 đ . - Các đ iể m th a m quan tr o n g nội th à n h : 1 8 0 .0 0 0 đ .. * THUÊ XE GẮN MÁY: Tại khu vục đường Nguyên Thị M in h Khai có nhiều đ iể m cho thuê xe gắn m á y - Du kh ách chỉ cần gởi giấy tờ tùy th ân nhu chứng m in h nhân dân. passport... là có th ế thuê xe. Giá thuê xe được tính g ồ m p hầ n xă ng bên cho thuê chịu (bao xăng). - Citi: 8 .0 0 0 đ /g iò , 7 0 . 0 0 0 đ / n g à y - D re a m : 1 0.OŨOđ/giờ, 1 0O.OOOđ/ngày. * XE ÔM: Đà Lạt có rất nhiều xe ôm , đậu rải rác trên các đường 3 tháng 2, khu Hòa Bình, Nguyễn Thị M in h Khai, chợ Đà Lạt... Cũng như thợ chụp hình, nhiều tài xế xe ô m có thể làm công việc hướng dẫn rất tốt nên du khách đi lẻ co thể nhờ cậy chủ xe và loại phương tiện này cho một chuyên du lịch không kém phần thú vị và bài bản. Giá cước trun g bình 1 .00ữđ/1 km. Nếu đ cả n g à y giá từ 6 0 . 0 0 0 - 8 0 . ŨOOđ.. 8f). URBAN TR ANSPO RTATION Two co m pa n ies specialize in ta xi tra n s p o rta tio n : - D A LA T TOSERCO Tel: 8 3 0 8 3 0 - THẮNG L Ợ I Co. Tel: 8 3 5 5 8 3 Passengers are ch a rg e d on ta xim ete r: 7 .0 0 0 đ fo r the firs t k ilo m e te r a n d 5 .0 0 0 đ fo r e very n e x t one * OLD CABS (no air-conditioner). Old cabs can be h ire d a t the p a rkin g beside 3 /4 th e a tre fo r e xcu rsio n to la n d scapes a t reasonable cost. - U rba n e x c u rs io n s as fa r as P re n n W aterfall: 1 5 0 .0 0 0 đ p e r day. - Excursions to Linh Phước Pagoda and Ti g er Cave Waterfall: 120.000 đ p e r journey. - E x c u rs io n to G o ld e n s tre a m Lake: 120 .00 0 đ p e r jo u rn e y. * H O R S E -D R IV E N CARTS H o rse -d rive n c a rts can be h ire d fo r ex c u rs io n s a t tw o s ta tio n s beside X uân H uong Lake: TH Ủ Y TẠ a nd THANH THỦY sta tio n s a t the fo llo w in g cost. - 7 0 .0 0 0 đ p e r h o u r - 5 0 .0 0 0 Ơ p e r to u r ro u n d X uân Hương Lake o r the Palace H o te l - 80.000 đ a round trip to Cam Ly Waterfall - 8 0 ,0 0 0 đ a ro u n d trip to Valley o f Love W aterfall - 180 .00 0 đ a trip ro u n d the c ity * MOTORBIKE H IR E M o to rb ike s can be h ire d a t som e places 111 N gu yề n Thị M in h K hai S tre e t w ith o n ly a d e p o s it o f o ne 's id e n tific a tio n p a pers. in c lu d in g id e n tity cards, passports, a nd etc. P e tro l is in c lu d e d in the cost. - C iti bike: 8.000Ơ / h. 70 m o d ,/ day - Dream bike: W.OOOd/h. 100.000Ơ/ day * M OTORBIKE CARRIAGE In D alat. m o to rb ik e c a rria g e is a v a il a b le in 3 /2 S tre e t. H ò a B ìn h A rea, N g u y ề n Thị M in h K h a i S tre e t, D alat M a rke t. M o to rb ik e d riv e rs , as w e ll as p h o to g ra p h e rs , can be ve ry g o o d to u r is t g u id e s It is a d visa b le to sin g le to u r is ts to ch oo se th is k in d o f travel, w h ich may offer them a cheap but very in teresting tour.. The average cost IS 1.000 per kilom eter Of about 60 000-80.000 đ per One-day tour. fadeless m em orie s ot (I'll,it.

(88) CÁC TUYẾN ĐƯỜNG LIÊN TỈNH. INTERPROVINCIAL TRANSPORT LINES. ĐƯỜNG HÀNG KHÔNG. A IR L IN E S. Đà ỉạt ch ỉ có duy n h ấ t m ộ t tuyến h àn g kh ôn g nối với t h à n h p h ố Hồ Chí M in h , được th ự c hiện h à n g n g à y từ th ứ Hai đến Chủ nhật.. V ietnam A irlin e s p ro v id e s p a sse n g e rs o n ly one d aily fligh t, fro m M o n d a y to Sunday, co n n e ctin g D a la t w ith HỔ C hi M in h City.. Tại Đà Lạt chuyên bay khởi hành lúc 16 giờ.. D ep a rtu re tim e in D ala t is 16:00 p m. Tại TP. Hổ Chí M in h , ch u y ế n bay khởi h àn h lúc 1 3 g 50.. D ep a rtu re tim e in H ồ C hí M in h C ity is 13:50 p m. Giá vé 2 3 0 .0 0 0 Đ dành cho người Việt Nam và 4 5 0 . 0 0 0 0 đối với khách nước ngoài.. The fare is 2 3 0 ,0 0 0 Ơ p e r tic k e t to Viet nam ese a n d 4 5 0 ,0 0 0 đ p e r tic k e t to fo r eigners.. Sân bay Liên Khương cá ch Đà L ạt chừng 3 0 km .. Liên Khương A irp o rt is a b o u t 3 0 km aw ay fro m Dalat.. T ru n g t â m g ia o d ịc h h à n g k h ô n g và p h ò n g bấn vé: 4 0 Hồ Tùn g M ậ u , Đà L ạt- Đ T :8 2 2 8 9 5. A irlin e s A g e n cy & T icket O ffice: 4 0 HỒ Tùng M ậ u St.. Đà Lạt. Tel: 8 2 2 8 9 5. V ie tn a m A irlin e s : 1 1 6 N g u y ễ n Huệ T P .H C M - ĐT: 8 3 2 0 3 2 0. Vietnam A irlin e s O ffice: 116 N gu yễ n Huệ St.. H C M C ity - Tel: 8 3 2 0 3 2 0. ĐƯỜNG Bộ. O VERLAND LIN ES. Đà L ạ t có tỉn h tr o n g n g a y đầu thành phố. There are 12 lin e s c o n n e ctin g D ala t to o th e r p ro v in c e s in the co u n try. The in te rp ro v in c ia l b u s s ta tio n is on to p o f P renn Pass, 3 km fro m the ce n tra l city. Tel: 8 2 2 0 7 7. 12 tu yế n đường bộ nối với 12 nước. Bến xe Liên tỉn h n ằ m đ è o P re n n c á c h tr u n g t â m ch ừ n g 3 k m - ĐT: 822 Q 7 7. Tại đ ây cấ c loại xe 15 chỗ, 24 chỗ hay 45 chỗ m á y lạnh đều có m ộ t giá vé như nhau. Giá vé từ các tỉnh đến Đà Lạt thường tương đương hoặc có xê xích đôi chút.. T inh hav TP P rovince/C ity. Cu Iv ( k m ) Km. 15-seat. 24-seat, 4 5 -s e a t a ir-c o n d itio n e d b use s are a vailable a t the sam e fare, b ase d on the d istan ce fro m D ala t to d if fe re n t destinations.. Giá vé (Đì Fare (đ). Chuvến/ naàv Daily 30. T P .H C M. 302. 43.ŨŨ0. V ũ n g tàu. 387. 5 5 .0 0 0. 1. Nha T ra ng. 210. 32.ŨŨŨ. 15. P han Rang. 110. 1 7 .0 0 0. 13. Phan T hiế t. 233. 2 8 .0 0 0. 1. Q uang Ngãi. 689. 8 6 .0 0 0. 1. Đà N ẩ ng. 830. 1 0 5 .0 0 0. 3 -4. 940. 1 2 0 .0 0 0. 1-2. Ha Nối. 1481. 1 5 0 .0 0 0. 1. V in h. Huế. 1 19 0. 1 2 0 .0 0 0. 1. Daklak. 224. 6 3 .0 0 0. 1. Gia Lai. 419. 8 5 .0 0 0. 1. bâns, khuânq dì) lật. 87.

(89) PHƯỜNG 2. KHÓM CÔ GIANG. Q, Sân g ò l. I Chùa Linh sơn. lĩ ĩĩ I. Nhà thờ Lãnh địa Đức Bà. ỉ*. p. 6. p. 2. % .. %. rỏn. f-l I I I 1 I \. m.. Hạnh Phúc. ra V B H Ó Ũ. <. \. ° '* *. 9 ^. C hùa Quan Thẻ A m Nha n g h ì ^ >. PH Au ọ n ợ. 3 g H ^ Đ a Cat. \\U'. 5T. ■^v. ,s. X. / % 4 . KỲ. ÌÝ\\. .. nG. cứ. <3. N O * '1*. khỏi. HỞ. N gọc Lai. P^ M. NGŨ. m K hu B hQ Trán Hưng Đạo. bAc. m N hà thờ lớn. +% \. UBND. D in h II. I ■’') Tinh. tH ở,. lộ i xe. Q. PHƯỜNG 3 t. PHƯỜNG 10. HỐNG. UBND Thành phó. >alíCí. lĩiil. VIÊT. Thành p h ổ. TÙNG. ẵ.. • Ị^ ’4 .. ọwh^. Sân vận động. « 0*3*. TRẤN. IS ]. -%. O Nhà n g h ỉ ễ ■o C õng đoàn g. \> °. B ƯU d iện. THUC. Đ ường sắ f. s«*. 3 3 Th QUỐC. ® ® iK. Ạ. ễKHÓ M. •Z ự) ụ). V. • f >' rhanh Tht. \. PHƯỜNG 1. «. *. TH Ố N G NHẤT '5. 8 % È “ *3 4,,í r" *. Du. ề Ề is. Langbian. D iệ u. ^. PHƯỜNG 9 ?. <?. $ )). _LỈí L oổ. I í >/' Ci. %. Lam Sơn G* jP*. ạ. .V. Tin Lành. <5 X. Trường Cao Đẳng Sư Phạm. ĐA HÒA tÝ. ũ. \ĩ- Ỉ ! ,. ■%* %. BÙI THỊ XUÂN. KHÓM *. o Z •5. ÁNH. KHÓM. T). ^ X. hống. o>0. KHÓM 1 ÀN BÌNH. ■p TFÌIỆ Ụ. TT. '. B ến xe liên tỉnh. ũìdeless m em orie s o f dalat. \. bâng khuâng dà lạt. I. T Ý LỆ. 1: 11.000. 89.

(90) NHŨNG ĐƠN VỊ VẬN C HUYÊN k h á c. OTHER TRANSPORTATION COMPANIES. Công ty Dịch vụ Du lịch D AL AT TO SE R C O đã liên kết với café K IM tại t h à n h p h ố Hồ Chí M in h tố chức cá c c h u y ế n xe c h ấ t lượng cao nối hai t h à n h p hố, kh ô n g đón kh á c h d ọc đường. Tuy giá có cao hơn nhưng điểu đ ấ n g chú ý là g iá vé kh ôn g đ ổ n g n h ấ t tại hai đ iể m xu ất p h á t và tại Đ à Lạt vẫn còn chê' độ hai giá:. TOSERCO. D a la t T ra ve l S e rv ic e s , is in jo in t v e n tu re w ith K ìm c o ffe e s h o p in H ồ C h i M in h C ity fo r h ig h - q u a lity e x p re s s b u s e s lin k in g the tw o c itie s . The fa re is a b it h ig h e r, b u t it is s tra n g e th a t fa re s are d iffe re n t a t th e tw o d e p a rtu re s a n d a ls o h ig h e r fo r fo re ig n e rs .. - KIM CAFÉ_1: 270 Đề T há m . TP.HCM-ĐT: 8369859. Mỗi ngày có hai chuyến khởi hành lúc 7 g3 0 và 9g3ũ. Giá vé 5 USD cho cả người Việt và khách nước ngoài.. K IM COFFEE SH O P 1: 2 7 0 Đ ề Thám Street, H ồ C hi M in h City. Tel: 8 3 6 9 8 59 . There are tw o d a ily buses a t 7 :3 0 am a n d 9 :3 0 am. The fare is $ 5 fo r b oth V ietnam ese a n d foreigners.. - K IM CAFÉ 2 : 9 Lê Đại H à n h , Dà Lạt - Đ T :8 2 2 4 7 9 . M ỗ i n g à y có hai chuyến khởi h à n h lũc 7 g 3 0 và 1 2 g 0 0 . Giá vé 8Ũ.ŨŨŨĐ và 7USD đối với k h á c h nước ngoài. M ộ t tuyến xe c h ấ t lượng cao k h ấ c đang được Bến xe M iề n Đ ô n g liên k ế t tổ chức, tuy đã được báo ch í đưa tin vào đầu t h á n g 4 /2 0 0 1 nhưng th ự c t ế đ ến cuối th á n g , khi sá ch ch uẩn bị p h á t h à n h vân chưa th ấ y tr iể n khai kế h oạch này.. K IM COFFEE SH O P 2: 9 Lê Đ ạ i H ành St, Dalat. Tel: 8 22 4 7 9. There are tw o d a ily b use s a t 7 :3 0 am a n d 1 2:00 am. The fare is 8 0 ,0 0 0 đ fo r Vietnam ese a nd $ 7 fo r fore ig n e rs. - A n o th e r h ig h -q u a lity m in ib u s line, o r gan ize d b y the Eastern B us sta tio n , was a d ve rtise d on p apers in early A pril, 2001. In fact, how ever, th is line has been in op e ra tio n u n til now , w hen th is b ro ch u re is a b o u t to be pub lishe d .. N goài ra lực lượng tư n h â n tạ i Đà Lạt c ũ n g còn m ộ t đội xe 15 ch ỗ khá hùng hậu m à n g à y nay đ an g ch u y ể n d ầ n sang loại xe Ford T ra n s it do M ỹ sả n xu ất và lắp ráp tại V iệ t N a m , vừa có vó c d án g cao rộng theo tiêu ch uẩ n Chàu Au. vừa có ưu t h ế về tiệ n ngh i và t h ẩ m m ỹ .. In a d d itio n , p riva te busin e sses in D ala t o w n a b ig fle e t o f m inib use s, m o s t o f w hich are F o rd T ra n sit ones, m a n u fa c tu re d in the USA and a sse m b le d in V iet nam . These m in ib u se s are o f E uropean sta n d a rd in size a nd q uite p o p u la r fo r the c o m fo rt a n d beauty.. Loại xe này khi về đ ế n t h à n h p h ố Hồ Chi M in h thường đỗ tại ngã Bảy (Hồ Thị Kỷ). K h ách lên xe tại bến n ày phả i trả giá 4 5 .0 0 0 Đ . còn đ iện th o ạ i ch o tài xế đón tại nhà ch ỉ phai tra giá 4 0 .0 0 0 Đ Tại Đà L ạt giá 4 0 . 0 0 0 Đ .. The sta tio n is on H ồ Thị Ky stre e t, nea r se ve n -e xit ro u n d a b o u t in HỔ C h i M in h City. The fare a t the sta tio n is 4 5 .0 0 0 Ơ b u t s u rp ris in g ly it is o n ly 4 0 .0 0 0 đ if. Nếu chủ n hâ n cúa loại xe n ày biết giữ uy tín lầm tiêu ch uẩ n c ạ n h tra n h tron g thương trường, biết tôn tr ọ n g kh á c h hơn khi kh ôn g nhồi n h é t quá đ á n g (có lúc lên đ ến 25 kh ác h th a y vì 16 như đăng ký ) thì đ ây là m ộ t loai xe ly tường cho ch u y ế n du lịch tự do tu th à n h p h ố Hổ Chí M in h đến Đà L ạt và ngược lại.. 90. y o u h av e c a lle d fo r 3 p ic k -u p a t h o m e. It is 4 0 ,0 0 0 đ in Dalat. If the o w n e rs w ere m o re reliable in th e ir co m p e titio n cam paign a nd m o re re spe ct fu l to w a rd p asse n g ers in n o t ja m m in g too m a n y p a sse n g ers in one m in ib u s (so m e tim e s up to 2 5 passengers instead o f 16) these w o u ld be ideal fo r a free jo u rn e y fro m Hô Chí M in h C ity to D alat a nd vice versa.. fadeless m em orie s o f clcl Iat.

(91) M Ộ T SỐ Đ ỊA C HÍ XE FORD TR A N S IT -. SOME AVAILABLE AD DRESSES. CAFÉ T R A N G : 9E 3 /2 St. -Tel: 8 3 6 6 6 6 THI THÁO : 18 N g uyễn V ă n Cu St. -Tel: 8 3 3 3 3 3 - 8 3 7 8 3 7 SƠN TÙNG: 9 N g uyễn V ăn Cừ St. -Tel: 8 3 2 8 3 2 - 0 9 1 6 6 0 0 9 9 - 0 9 1 7 8 9 4 5 6 HỐNG M IN H : 9 9 N g uyễn V ăn T rỗ i St. -Tel: 8 2 2 9 8 7 - 8 2 3 8 4 5 LONG T H Á I : 22 N g uyền văn Cừ St. -Tel : 8 3 3 2 2 2 T H À N H T H Á I: 50 Bùi Thị Xuân St. -Tel: 8 3 5 9 5 3 - Ũ91 9 34 4 4 2 T H IÊ N Ý: 6 9D 3/2 St. -Tel: 8 2 1 1 3 6 - 091 7 0 9 3 5 2 M A I HUỲNH: 6 A Hoàng V ă n T hụ St. -Tel: 8 32 8 3 2 - 8 3 2 1 7 0 B Á Y HỔ: 2 3 N a m Kỳ Khởi Ng hĩa St. -Tel: 8 2 1 0 4 3. -T h ô n g - Long - M in h - Tân A n h. SỬA XE GẮN MÂY. BIKE REPAIR. 2/1 Nguyễn V ă n Cừ 19B N g uyễn V ăn Cừ 1 2 0 Phan Đ in h P hùng 7 A Hổ T ú n g M ậ u. Thông Long M in h Tân A n h. GARA XE HƠI -. X N C K Giao t h ô n g 3 7 T rầ n Hưng Đạo T h à n h Long 261 Phan Đ in h P hùng Phan S anh 3 0 5 Phan Đình P hùng Gara 3 4 3 P han Đ ình P hùng. -. Cứa Cửa Cửa Cửa Cửa Cửa Cứa. CÂY XĂNG h àn g h àn g h àn g h àn g h àn g hàng hàng. số số số số. 1 2 3 4. 1 Lẽ Đ ại H à nh 2 T rầ n Quốc Toàn C hân đ èo Prenn 3 T rầ n Phú 15 N g uyễn V ă n 51 H ùng Vương Trấ n Bình T rọ n g. IMHÀ SÁCH. 2 /1 N gu yễ n Văn Cừ 19B N gu yễ n Văn Cừ 120 Phan Đ ình P h ù ng 7A H ồ Tùng M ậ u. St. St. St. St.. GARAGES M echanical...factorV 3 7 Trần Hứng Đạo St. Thành Lon g 261 Phan Đ ình P h ù ng St. Phan Sanh 3 0 5 Phan Đ in h P h ù ng St. Gara 3 4 3 Phan Đ ình P h ù n g St.. GAS STATION Gas Gas Gas Gas Gas Cừ Gas Gas. S ta tio n No. 1 1 Lê Đ ại H ành St. Station No. 2 2 Trần Quốc Toản St. Station No. 3 A t the foot o f Prenn Pass S ta tio n No. 4 3 Trần Phú St. S ta tio n 15 Nguyễn Văn Cừ St. S ta tio n 51 H ù n g Vương St. S ta tio n Trần Bình Trọng St.. BOOKSTORES. Đến Đà Lạt. ngoài việ c t h a m quan du lịch, du kh á c h cũ ng con nhu cầu tìm hiếu về v ã n hóa. đời số ng , p h o n g tục tậ p quán cua cư dân địa phương. Các nha sá ch là nói có th ế đ á p ứng p hầ n nào n hững nhu cầu này. Tại Đà Lạt. n hà sá ch kh ôn g nhiều, lởn n h ấ t là N H À SÁCH 1 0 - 1 2 Khu Hoà Bình, còn lại ch ỉ la những nhà s á c h nhò đầu sá c h thuờ n g k h ô n g p ho ng phú :. Visiting Dalat. to u rists m ay n o t only ad m ire its landscapes b u t also need, through books and magazines, to have a closer look at the culture, cu sto m s and everyday activities o f aborigines. Bookstores, there fore. are places they m u s t go to. In Dalat, there are n o t m a n y bookstores. The b ig g e st is a t 10-12 H òa Bình Area. The o th e rs are ra th e r s m a ll w ith fe w p o o r b o o k titles.. -. H ỈẺ P THANH 11 Fe b rua ry 3 rd St. TRỈ ĐỨC 3 2 F ebruary 3 rd St. NGỌC LỈẺ N 97A N gu yễ n Văn Trỗi St. VÃN LANG 6 6 N gu yê n Văn T rỗ i St. THANH N IÊN 9 N gu yễ n Vãn Cừ St. BOOKSTORE 18 Hoà Bình Area. H IỆ P T H A N H T R Í ĐỨC NGỌC L IÊ N V Ă N LAÍ\IG_ T H A N H NIÊM N H À SÁ C H. h . ì n g k h u . ì n i ’ (1 j. 11 đường 3 t h a n g 2 32 đường 3 t h á n g 2 9 7 A N g uyện V ă n Trỗi 66 Nguyễn Văn Trôi 9 N g uyễn V ãn Cừ 18 Khu Hoà Bình Lít. 91.

(92) NHỮNG ĐỊA CHỈ CẦN BIẾT. USEFUL ADDRESSES. - ỦY BAN N H Â N DÂN TÍNH LÂ M ĐỔNG 4 T rần Hưng Đạo , Đà Lạt - 0T : 82 2 3 0 7. - LAMDONG PROVINCE PEOPLE ‘S C O M M ITTEE 4 Tran Hung Dao s t, Dalat - Tel: 822 307. - ÙY BAN N H Â N DÁN THÀNH PHỐ ĐÀ LẠT 3 T rần Hưng Dạo . Đà Lạt - ĐT: 82 2 3 8 6. - D ALA T TO W N P E O P LE 'S C O M M IT T E E 3 Tran Binh T rong St. Dalat - Tel: 822 386. - SỚ CŨNG AN TÍNH LÂM ĐỐNG 12 -1 4 T rần Bình Trọng. Đà Lạt - ĐT: 822 462. - LAMDONG PROVINCE SECURITY FORCE SERVICE 12 - 14 Tran Binh Trong St. Dalat - Tel: 822462. - P hòng Canh sát Điều tra - DT: 82 2 0 9 7. - Police investig ation Room - Tel: 822097. - P hòng Cánh sát Bảo vệ - 0 T : 82 2 4 6 3. - Police Protection Room - Tel: 822 463. - P hòng Xuất - Nhập cánh: 35 T rần Bình T rọng, Oà Lạt - ĐT: 82 2 4 6 0. - E ntry - Exit P e rm it Room 35 Tran Binh T rong St. Dalat - Tel: 822 460. - CÕNG AN T H ÀN H PHỐ 0 À LẠT 19A T rần Phũ, Đà Lạt - ĐT: 82 2 0 3 2. - DALAT TOW N SECURITY FORCE 19A Tran Phu St, Dalat - Tel: 822032. - SỞ TƯ PH ÁP LÂ M ĐỐNG 20 Lê Hồng Phong, Đà Lạt - ĐT: 822 230. - LAMDONG PROVINCE JUD ICIAR Y SERVICE 20 Le Hong Phong St, Dalat - Tel: 822 230. - TOÀ ÁN NHÂN DÂN TỈNH LẦM ĐỐNG 27 T rần Phũ, Đà Lạt - ĐT: 822251. - LAMDONG PROVINCE PEOPLE ‘S COURT 27 Tran Phu St, Dalat - Tel: 822251. - TOÀ ÁN NH ÂN DÂN TH ÀNH PHỐ DÀ LẠT 1 Lé Hồng Phong, Đà Lạt - ĐT: 82 2 2 3 7. - DALAT TOW N PEOPLE ‘S COURT 1 Le Hong Phong St. Dalat - Tel: 822237. - ĐOÀN LUẬT SƯ TÍNH LÂM ĐỔNG 18 Khu Hòa Binh. Đà lat - ĐT: 822731. - LAMDONG PROVINCE LAW YER TEAM 18 Hoa Binh Area. Dalat - Tel: 822731. - BƯU Đ IỆ N T ỈN H LÂ M ĐÓNG 18 T rần Phũ. Đà Lạt - 0 T : 82 2 5 8 6. - LAMDONG PROVINCE POST OFFICE 18 Tran Phu St. Dalai - Tel: 822 586. - SỞ G ỈÁ Ũ DỤC V À ĐÀO TAO 1 Hà Huy Tập Bà Lạt - ĐT 8 22 476. - S E R V IC E OF EDU C A TIO N AND T R A IN IN G 1 Ha Huy Tap St, Dalat - Tel: 822 476. - TRƯỜNG ĐẠI HỌC ĐÀ LẠT 1 Phù Đổng Thiên Vuong. Đà Lạt - ĐT: 822 246. - DALAT U N IV E R S IT Y 1 Phu Dong Thien Vuong St, Dalat - Tel: 822246. - TRƯỜNG CAO ĐẲNG SƯ PHẠM 29 Thông Nhất, Đà Lạt - OT: 82 2 4 8 9. - TEACHER COLLEGE 29 Thong N hat St, Dalat - Tel: 8 22 489. - V IỆ N PASTEUR 18 Lê Hổng Phong.. Đà Lạt - ĐT: 822 022. - PASTEU R IN S TITU TE 18 Le Hong Phong St, Dalat - Tel: 822 022. - TH Ư V IỆ N T ÍN H LÂ M ĐÙNG 22 T rần Phu, Đa Lạt - 0 T : 822 162. - LAM D O NG P R O V IN C E LIB R A R Y 22 Tran Phu St, D aỉat - Tel: 8 2 2 1 6 2. - CÔNG T Y BẢO H IỀ M T ÍN H L À M ĐỔ NG 23 Phan Bội Châu. Đà Lạt - ĐT: 82 2 3 2 6. - B AO VIET L A M D O N G (V IE T N A M IN S U R A N C E ) 2 3 Phan Boi Chau St. D alat ■ Tel: 8 2 2 3 2 6. - N G Â N H AN G CÔNG THƯƠNG 4 6 Khu Hoà Bình. Đà Lat - BT: 8 2 2 4 9 5. - ỈNCOMBANK 4 6 Hoa Binh A rea. D alai - Tel : 8 2 2 4 9 5. - Sớ DU LỊC H LÀ M ĐỒNG 2 Hồ Tùng Mậu. Bà Lat - 0 T : 82 1 7 9 6. - LAM D O NG TOURISM D E P A R T M E N T 2 Ho Tung M au St. D alat - Tel: 8 2 1 7 9 6. - CÔNG TY DU LỊCH LA M ĐONG 3 5 T rần Hưng Đạo, Oà Lạt - Đ T 8 2 2 0 2 1. - D ALA TTO UR iST 3 5 Tran Hung Dao St. Dalat - Tel: 8 2 2 02 1. - CŨNG TY D ỊC H VỤ DU LỊCH Đ A LAT 4 T rần Quốc Toán Bà Lat - ĐT: 8 2 6 0 2 7. - DALATTOSERCO 4 Tran Quoc Toan St, Dalat - Tel: 8 2 6 0 2 7. - CTY CÔNG VIÊN HOA VA CẦY XANH ĐÀ LẠT. - DALAT GREEN TREES AND FLOWERS PARK. 2 Phu Đ ổng Thiên Vưong. Đa Lạt - ĐT: 822151. 2 Phu Dong Thien Vuong St. Dalat - Tel 822151. 92. fadeless m em orie s <>l (I,licit.

(93) Cũ sở Lưu ĨRÚ TẠI GA LẠT K h ác với n hững n ă m 80, n g à y nay các có sở lull trú tại Đà L ạt đã dổi dào về số lượng và được n â n g cao rất nhiều về c h ấ t lượng. Nhìn chung giá p hò ng khách sạn tại Đà Lạt hiện nay kh ôn g cao lắm (Palace: 1 40 250U S D ; S o fite l-N o v o te l: 5 0 -9 0 U S D / 5 0 0 .0 0 0 - 9 0 0 .0 0 0 Đ ; Golf 3: 3 5 -7 0 U S D / 3 5 0 . 0 0 0 - 7 0 0 . 0 0 0 Đ ; V ie tso P e tro :2 5 -4 0 USD 2 5 0 .0 0 0 - 4 0 0 .0 0 0 Đ ). Các khách sạn 1 đến 2 sao có giá từ 10- 4 0 USD/15 0 .0 0 0 4 0 0 .0 0 0 đ ; cấc kh ác h sạn khác cũng chỉ. có giá từ 100.000-120.OOOĐ cho phòng 2 người có tra n g bị tivi, 8 0.0 0 0-1 OO.OOOĐ cho p hò ng hai người kh ôn g có tiện nghi gì hơn ngoài nước nóng. Do Oà L ạ t đ ô n g k h á c h th e o m ù a nên vào những d ịp cao đ iể m như T ế t dương lịch (tù' m ồ n g 3 đ ế n m ồ n g 7) hay d ịp lễ 3 0 - 4 & 1 -5 giá thường có biến đ ộn g. Ngoài cấc kh á c h sạ n 3 -5 sao luôn ổn định giá, cá c kh á c h sạn 1 -2 sao thường giao đ ộn g từ 2 0 - 4 0 % . có nơi đến 1 0 0 % . Các kh á c h sạn nhỏ thì tâ n g giá từ 2 0 0 3 0 0 % , t h ậ m ch i còn cao hơn. M ùa hè tuy là m ù a mưa nhưng do th ầ y cô giáo và cá c e m h ọc sin h ch ỉ có th ể đến Đà L ạt và o d ịp n ày tạo th à n h cơn số t trá i m ù a nẽn tr o n g hai t h á n g 5 & 6 giá p h ò n g tr o n g khu vực “ binh d â n ’' sẽ tã n g từ 1 0 - 3 0 % . Bù lại vào những ngà y bình thường k h á c giá có th ể linh đ ộng, nếu kh ách kh éo trả giá có th ế tìm được p h ò n g với g iá “ b è o ” hơn, dù ớ b ất cứ khu vực nào. Những kh ác h sạ n ch ọ n giới th iệ u sau đây, đa s ố đều 0 khu vực trun g tâ m hay tro n g m ộ t cự ly gần (đối với kh á c h sạn bình d ân ), đã được th ự c tê’ k iế m chứng đ ạ t tiêu ch uẩn tiệ n n g h i tối th iế u như p h ò n g sạ ch , th o á n g , có m á y nước nóng và p hòng vệ sình liên hoàn. Những khách sạn có tr a n g bị tivi hoặc t h ê m cá tú lạnh, điện thoại được in đ ậ m tên để kh ách tiện ch ọ n lựa theo nhu cầu.. LODGING IN D ẵĩÃ T B o a rd a n d lo d g in g p laces has been u p g ra d e d m u ch b e tte r than in 198 0 's b oth in q u a n tity a n d quality. In general, lo d g in g re n t is n o t ve ry h ig h in D aia t (Palace: 1 4 0 -2 5 0 U SD; S o fite lN ovotel: 5 0-90U S D /5 0 0 .0 0 0 -9 0 0 . OOOĐ; G o lf 3: 3 5-7 0 U S D / 3 50 .Ũ 0 0 -70 0 .Ũ 0 0Đ : V ie ts o P e tro : 2 5 -4 0 U S D / 2 5 0 ,0 0 0 4 0 0 ,0 0 0 0 ) . O n e - o r - t w o - s ta r h o te ls ch arg e 10-40U S D / 1 5 0 ,0 0 0 -4 0 0 ,0 0 0 0 ; o th e rs ch arg e 1 0 0 .0 0 0 -1 2 0 ,0 0 0 0 on a d o u b le ro o m w ith te le v is io n s e t a n d 8 0 ,0 0 0 - 1 0 0 ,0 0 0 0 o n a d o u b le w ith h o t bath . D a la t is se aso n a lly c ro w d e d w ith to u r ists, so h o te l re nts m u s t be h ig h e r on N e w Year h olid ays (3 rd - 7 th ) a n d A p ril 3 0 th a n d M a y 1 s t. L u x u ry h o te ls o f 35 s ta rs keep fixe d re n t b u t 1-2 s ta r ones raise th e ir re n t 2 0 -4 0 % . o r even 100% . M in i-h o te ls charge 2 0 0 -3 0 0 % o r h ig h e r on p a rtic u la r situ a tio n s o f the m arket. In su m m e r, th o u g h in ra in y weather, n u m e ro u s teachers a n d s tu d e n ts ru sh to Dalat. re s u ltin g in so m e raise o f 103 0 % in lo d g in g re n t a t ch ea p g u e s t h ouses in M a y a n d June. On o th e r days o f the year, to u ris ts m a y b arg a in fo r a re a lly chea p e r re n t a t a n y g u e s t houses. H otels lis te d b e lo w are m o s tly in Cen tra l C ity o r in a close distan ce (fo r g u e st houses), a n d have been on fie ld check fo r m in im u m fa cilitie s su ch as clean a iry ro om s, p riva te to ile ts a n d h o t bath. H o tels w ith television sets, re frig e ra to rs and te lep h o ne s are p rin te d in b o ld lette rs fo r co n ve n ie n t reference. Lo d g in g rents listed above were recorded in late M a rch and e arly A p ril 2001.. Biểu giá nêu ờ tr ê n được ghi n hậ n vào cuối th á n g 03 đầu th á n g 04 n ă m 2 00 1.. bâ ng khu Ang đà lạt. 93.

(94) DANH SÁCH KHÁCH SẠN - NAM ELIST OF HOTEL TEN / NAME ***** PALACE *** NOVOTEL **"VIETSO PETRO *** GOLF 3 ** GOLF 2 ** GOLF 1 **ANH ĐÀO * * HẢI SŨN **NGỌC LAN. ĐIA CHỈ / ADDRESS. ĐT/TEL.. Trần Phú St. Trần Phú St. Hùng Vương St.. 822673 833068. Nguyễn T hị M i n h Khai St.. 826049. 3/2 St.. 830690. HOTEL HOTEL HOTEL HOTEL. 02 12 07 04 114 11 50-52 01 42. HO TE L. HO TEL HOTEL HO TEL HO TEL HO TEL. 825777. Đ in h T iên H o à n g St.. 824Ũ82. Hũầ Bình Area. 822834. Nguyễn T hị M i n h Khai St.. 822622. Mguyễn Chí T h a n h St.. 823522. 83. 3 /2 St.. 823564. * AIR L INE HOTEL. 40. Hổ Tùn g M ậ u St.. 831368. * * L A V Y HO TEL. 2B. Lữ Gia St.. 825465 822870. * ‘ DUY TÂ N. ‘ EUROPE HO TE L. 74. Nguyễn Chí T h a n h St.. ‘ T H Á I B ÌN H DƯŨNG HO TEL. 09. Bùi Thị X uân St.. 828303. ‘ HỒNG V A N HO TEL. 45B. D in h T iê n H o à n g St.. 822717 829926. 'M Ì N H LONG HO TEL. 02. Triệ u V iệ t Vương St.. * T H U Ậ N L Â M HO TEL. 20. Nguyễn. * T H A N H BÌN H HO TEL. 40. N g uy ễn T hị M i n h Khai St.. Du St.. 822408 822909. T R A N S P O R T A T IO N 6 HO TEL. 04. Phan Bội C hâu St.. 822245. TŨÀN T H ỊN H HO TEL. 4C. Phan Bội C hâu St.. 822696. THU HÀ HO TEL Y Ế N QUYÊN HO TEL. 12A. Phan Bội C hâu St.. 823533. 29. Phan Bội C hâu St.. 826460. H IẾU T H Ả O HO TEL. 29B. Phan Bội C hâu St.. 828879. L ÂN HẢI HO TEL. 29M. Phan Bội C hâu St.. 824417. 94. H IỆ P NGỌC HOTEL. 59. Phan Bội Châu St.. 826425. HOÀNG HƯNG HOTEL. 60. Phan Bội Châu St.. 826510. 0ÔNG PHƯƠNG HOTEL. 63. Phan Bội Châu St.. 822748. HUY HŨÀ NG HOTEL. 65. Phan Bội Châu St.. 827796. NGỌC HOA HO TEL. 67. Phan Bội Châu St.. 8 21 8 0 1. THU HIỂN HO TE L. 69. Phan Bội Châu St.. 8 21 3 1 1. DUY T IÊ N HO TE L. 71. P han Bôi Châu St.. 823579. T H IÊ N TÂN HO TE L. 1A. N a m Kỳ Khởi Nghĩa St.. 823578. NGỌC T R A N G HO TEL. 05. N a m Kỳ Khởi Ng hĩa St.. 825515. L Y L A HO TEL. 05. N a m Kỳ Khởi Nghĩa St.. 83454Ũ. BÁO NGOC HO TEL. 5B. N a m Kỳ Khởi Ng hĩa St.. 822847. T YTY HOTEL. 6A. N a m Kỳ Khởi Nghĩa St.. 833320. N A M NGỌC HO TEL. 07. N a m Kỳ Khởi Nghĩa St.. 820784. K H A N H HƯƠNG HO TEL. 07. I\lam Kỳ Khới Ng hĩa St.. 822835. T H À N H DAT HOTEL. 8A. Nam Kỳ Khới Nghía s t. 833686. BÁO K HANH HOTEL. 9A. Nam Kỳ Khới Nghĩa s t. 822862. N A M KỲ HOTEL. 11. Nam Kỳ Khới Ng hĩa SI. 824493. M I M I SAIGON HO TE L. 1 SC. N a m Kỳ Khới Ng hĩa St.. 828267. fadeless m em orie s ot chil.it.

(95) HOÀI THƯƠNG HOTEL. 21. N a m Kỳ. Khởi Nghĩa St.. 821043. THÔNG XANH HOTEL MINH THÀNH HOTEL. 33. N a m Kỳ. Khới Ng hĩa St.. 825289. 49. Mam Kỳ. Khởi Nghĩa St.. 833344. M Ỹ HOA HOTEL. 54. N a m Kỳ. Khởi Nghĩa St.. 828123. Ý NHƯ HOTEL. 57. N a m Kỳ. Khởi Ng hĩa St.. 828432. THUẬN THÀNH HOTEL. 59. l\lam Kỳ. Khởi Ng hĩa St.. 828004. PHƯỚC ĐỨC HOTEL. 04. Hoà. Bình A rea. 822200. BANK HOTEL. 36. Hoà. Bình Area. 826336. T H Ả O N G U Y Ê N HOTEL. 02. N g uy ễn Chí T h a n h. St.. 825386. THANH TÙNG HOTEL QUỲNH ANH HOTEL NĂM CHÂU HOTEL. 28. N g uy ễn Chí T h a n h. St.. 821437. 38. N g u y ễ n Chí T h a n h. St.. 823944. 50. N g uy ễn Chí T h a n h. St.. 821368. PHÚC LỘC HOTEL. 18C. BANK HOTEL MINH CHÂU HOTEL. 03. Bà Triệ u St.. 822793. 12B. Bà Triệ u St.. 821502. Á C HÂ U HOTEL. 13. T ă n g B ạt Hổ St.. 823974. HOTEL. 16. T ă n g Bạt Hổ St.. 822194. HOTEL. 21. T ă n g Bạt Hổ St.. 826022. HOTEL. 67. Trương Công Đ ịn h St.. 822982. HOTEL. 63B. N g uy ễn V ă n T rỗ i St.. 8 22 7 0 Ũ. HOTEL. 2A. Bui T hị Xuân St.. 823112. HOTEL. Bùi T hị Xuân St.. 821884. HOTEL. 2B 3B. Bùi T hị Xuân St.. 8 37 1 5 1. h o te l. 4C. Bùi Thị Xuân s t. 822883. HOTEL. 5A. Bùi T hị Xuân St.. 8 23 4 9 1. HOTEL. 07. 3 /2. St.. 822482. HOTEL. 63B. 3 /2. St.. 820567. HƯỚNG DƯƠNG HOTEL V IỆ T A N H HOTEL. Lô B1. 3 /2. St.. 837555. Lô B3. 3 /2. St.. 823336. PHÚ HÒA VIỆT HOÀNG PEACE II Á ĐÔNG THIÊN HƯƠNG HOÀNG LONG ĐẠI LỢI PHƯỚC HAI KHẢI HOÀN THỦY TIÊN HỮU NGHỊ. HẢI QUYÊN MINH HIỂN PHƯƠNG MAI MINH NGUYÊN NGHI THÀNH HOÀNG MINH HƯƠNGTRANG CẨM ĐÔ MINH NGUYÊN. Đ o àn T .Đ iể m St. (11 Bà T riệu) 8 2 3 3 5 3. HOTEL. 4A. Thù. Khoa Huân. St.. 824599. HOTEL. 4A4. Thu. Khoa Huân. St.. 82452Ũ. HOTEL. 8E. T hu. K hoa Huân. St.. HOTEL. 31. Phan Đình. P h ùn g St.. 822948. 821194. HOTEL. 33. Phan Đ in h. P h ùng St.. 824047. HOTEL. 51. Phan Đình. P h ùng St.. 823468. HOTEL. 54B. Phan Đình. P h ùng St.. 823389. HOTEL. 81. Phan Đình. P h ùng St.. 822482. HOTEL. 1 24. Phan Đình. P hùng St.. 822828. BUU T R Â M HOTEL. 1 34. Phan Đình. P hùng St.. 822887. LIÊN HIỆP HOTEL TRÂN CHÂU HOTEL. 1 47. Phan Đình. P hung St.. 21A. 826550. 20. Hồ T ùn g M ậ u St. Khe Sanh s t. 28 V IL L A HOTEL. 28. T rấ n Hung Dạo St.. 822764. BICH ĐAO V I L L A HOTEL. 08. Triệu V iệ t Vương St.. 830222. M IN H. TÂM. b á n g k h i u ì n í ị c1j. lật. HOTEL. 822848 822447. 95.

(96) TÀI LIỆU THAM KHẢO. - The People s C o m m itte e of Dalat Dalat. a m o u n ta in o u s City. H C M City P u blish in g House 1 993.. - Trương Phúc Â n & Mguyễn Diệp Đà L ạ t 100 n ă m ; Công ty Văn hóa Tổng hợp Lâm Đồng 1993. - Trương Phúc Án & N g uy ễn Diệp C entennial o f D alat Culture C o m p a n y of Dalat 1 993.. - N h ó m tá c giả K iến th ứ c P h ụ c vụ T huyết m in h D u lịch. NXB T h à n h p h ố Hồ Chí M in h 1 995.. - M ultip le W r ite r s K no w le dg e fo r to u rs in te rp re ta tio n H C M City P u blish in g House 1995-. - T ổ n g cục Du Lịch l\lon nước V iệt l\lam. NX B V ăn hóa T h ô n g tin 1 998.. - National Bureau of T o u ris m Vietnam G eography Culture & Information Publishing House 1998.. - UBND T h à n h p h ố Đà Lạt Đà L ạ t đ iể m hẹn n ă m 2000. NXB V ă n N g hệ 2 00 0.. - The p eo ple 's C o m m itte e of Dalat Dalat. rendezvous in 2 0 0 0 Culture and A r ts Pu blish in g House 2000.. - Các báo Du lịch, Tuẩn Du lịch, Tuổi Trẻ .... - Newspapers and Magazines on Tourism, the Youth... Other sources in our collection.. - Các tài liệu sưu tẩ m .. T. REFERENCES. - UBND T h à n h p h ố Đà Lạt Đà L ạ t Thành p h ô ' Cao nguyên. NXB T h à n h phô' Hổ Chí M in h 1 99 3.. (. .... .... ". 'Đến đây dã PẮíp ỉọ.i KÍIữnQ IticuiCỊ tÌM Pữểu !V Dà Lạt. I'ALU’ dù. Ltfi cuối ... Kcm - La k in d ,. đã nốt C.Ó gắng rRurọ do tedci KÕ.KCỊ c.ùn (lax c l í , elcie iiắ » Sũ tay này tỉííông tfci' nào đáp UKLỊ đuợc. íìúỏ.K tũàx ulii'wq iìií.u bạn MOKg MỎÍỊ cẴúxg tỏ i đ(\íầ pHái PệiỊ dục. L>ỏo f òm độ. íuợng o.ua bạn dế k ị ƯỤKỌ iiói/1 KÍÍỘK .íuý.' M euỏi túoau tívứ. ^AÍRữkq điầu muốn iKhị bày [lù iihiẻư utliiKCj Ijioi hcu cua ,íiùi (.'Uốn sổ ta y đã kRông ciio Ị>hL(.' nói t ó J.ƯỌC'. tỏ i. gì c.òií muốn nói. CRú«9 lô i /lối lar.Q tò n đơục, ẾUiậíí băií íxao đổi ữởi bạn, được. Ếắng ng&e. ÍỊ Ì2iế:i I'.uc bạn c.ũug :iRư nổt sổ:; Ếòng góp ý Ltái bọK. clang Rạn ?ồ;u tSí [lào để bạn tổ c.Rức được, c.Ruyến du d id e lũ gia đìnK. Ray iPu’m [lau Ưới 9 \ẰÍ tủi:. lã á i Mỏ 0ỖR đại uliòu Riệu quá Ííị 1Rú .... lioug iíi-1 tdồH đó uất MOI1Ụ được, "nối CủiiQ law fox" i)ò đuợc đón uííận aRu wật người bạn tằunCỊ Xitamj liuạt I.ĨÙKC) píiục Ml ... ,'vltti Kifc ĩỉíùuh 1 4 0 / 65. Sư V ạn H a nh (N D ) . Quặn 10 - TP. HCM ĐT: (08) 8 6 2 8 8 5 8. ' ì.

(97)

Bâng Khuâng Đà Lạt

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về