Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (226.93 KB, 34 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>
<b>GIÁO DỤC PHÁT TRIỂN TÌNH CẢM VÀ KỸ NĂNG </b>
<b>XÃ HỘI CHO TRẺ MẦM NON</b>
<i><b>Ths. Lương Thị Bình </b></i>
<i><b>Trung tâm Nghiên cứu GDMN</b></i>
- Cách tổ chức thực hiện nội dung giáo dục phát triển tình cảm và
kỹ năng xã hội theo hướng tích hợp chủ đề.
<b>Hoạt động 1:</b> <b>Lĩnh vực giáo dục phát triển tình cảm, kĩ năng </b>
<b>xã hội trong Chương trình GDMN</b>
Dựa vào hiểu biết và kinh nghiệm của mình chị hãy tìm
hiểu
Vai trị của giáo dục phát triển tình cảm, kĩ năng xã hội
đối với sự phát triển toàn diện của trẻ mầm non
Lĩnh vực giáo dục phát triển tình cảm, kĩ năng xã hội
<b>Vai trị của giáo dục tình cảm – kỹ năng xã hội đối với sự </b>
<b>phát triển toàn diện của trẻ mầm non</b>
-GD phát triển TC-KNXH hình thành và phát triển ở trẻ năng lực cá
nhân, trang bị cho trẻ kỹ năng sống để giúp trẻ hoà nhập vào cộng
đồng xã hội, là yếu tố cần thiết giúp trẻ học tập tốt ở tr ờng phổ ư
thông.
<b>Vai trị của giáo dục tình cảm – kỹ năng xã hội đối với sự </b>
<b>phát triển toàn diện của trẻ mm non (Tip)</b>
<i><sub>Sự phát triển ngôn ngữ: </sub></i><sub>Nếu trẻ thiÕu tù tin, rơt rÌ, khã </sub>
hợp tác trong quan hệ vớí bạn bè... sẽ ảnh h ởng tới ư
khả năng giao tiếp, biểu đạt bằng ngôn ngữ.
<i><sub>Sự phát triển nhận thức</sub></i><sub>: Nếu trẻ gặp khó khăn trong sù </sub>
phát triển tình cảm xã hội sẽ bị hạn chế trong các hoạt
động nhận thức
<i><sub>Sù ph¸t triển thể chất:</sub></i><sub> ở trẻ nhỏ, những cảm xúc tích </sub>
<b>Lĩnh vực giáo dục phát triển tình cảm, kĩ năng xã hội trong </b>
<b>Chương trình giáo dục mầm non</b>
-
<b>Lĩnh vực giáo dục phát triển tình cảm, kĩ năng xã hội trong </b>
<b>Chương trình giáo dục mầm non</b> (tiếp)
Tổ chức các hoạt động của trẻ theo hướng tích hợp và tích hợp
theo chủ đề
Tăng cường tổ chức các hoạt động để trẻ được trải nghiệm,
rèn luyện các kĩ năng sống cần thiết.
GV có thể lựa chọn một cách linh hoạt các nội dung hoạt động,
phương tiện, hình thức tổ chức để gây hứng thú đối với trẻ và
giúp trẻ có cơ hội tìm hiểu, khám phá theo nhiều cách khác
nhau, phù hợp với điều kiện cụ thể, sẵn có của trường lớp, của
địa phương.
<b>Giáo dục phát triển tình cảm, kĩ năng xã hội và thẩm mỹ lứa </b>
<b>tuổi nhà trẻ</b>
<i><b>Mục tiêu:</b></i>
Giáo dục trẻ:
Có ý thức về bản thân, mạnh dạn giao tiếp với những người
gần gũi.
Có khả năng cảm nhận và biểu lộ cảm xúc với con người, sự
vật gần gũi.
Thực hiện được một số quy định đơn giản trong sinh hoạt.
Thích nghe hát, hát và vận động theo nhạc; thích vẽ, xé dán,
<b>Giáo dục phát triển tình cảm, kĩ năng xã hội và thẩm mỹ lứa </b>
<b>tuổi nhà trẻ</b>
<b>Nội dung chung:</b>
<i><b>Phát triển tình cảm:</b></i>
+ Ý thức về bản thân
+ Nhận biết và thể hiện một số trạng thái cảm xúc
<i><b>Phát triển kĩ năng xã hội:</b></i>
+ Mối quan hệ tích cực với con người và sự vật gần gũi
+ Hành vi văn hóa và thực hiện các qui định đơn giản trong giao tiếp,
sinh hoạt
<i><b>Phát triển cảm xúc thẩm mĩ:</b></i>
<b>Giáo dục Phát triển tình cảm và kỹ năng xã hội ở lứa tuổi </b>
<b>mẫu giáo</b>
<i><b>Mục tiêu: </b></i>Giáo dục trẻ
• Có ý thức về bản thân
• Có khả năng nhận biết và thể hiện tình cảm với con người, sự
vật, hiện tượng xung quanh
• Có một số phẩm chất cá nhân : mạnh dạn, tự tin, tự lực.
• Có một số kĩ năng sống: tôn trọng, hợp tác, thân thiện, quan
tâm, chia sẻ
• Thực hiện một số qui tắc, qui định trong sinh hoạt ở gia đình,
<i><b>Phát triển tình cảm:</b></i>
+ Ý thức về bản thân
+ Nhận biết và thể hiện cảm xúc, tình cảm với con người và
hiện tượng xung quanh.
<i><b>Phát triển kĩ năng xã hội</b></i>:
+ Hành vi và qui tắc ứng xử xã hội trong sinh hoạt ở gia đình,
trường lớp mầm non, cộng đồng gần gũi
<b>Hoạt động 2:</b> <b>Hướng dẫn thực hiện nội dung phát triển tình </b>
<b>cảm, kĩ năng xã hội </b>
Những khó khăn của giáo viên khi thực hiện nội dung giáo
dục phát triển tình cảm, kỹ năng xã hội?
Nội dung phát triển tình cảm, kĩ năng xã hội tích hợp trong
chủ đề như thế nào?
Các hình thức tổ chức và phương pháp giáo dục phát triển
<b>Tích hợp nội dung giáo dục phát triển TC-KNXH </b>
Nội dung giáo dục phát triển TC-XH cho trẻ được tích hợp
trong các hoạt động chăm sóc hàng ngày, hoạt động giáo dục
phát triển: các hoạt động chơi - tập, hoạt động học, hoạt động
chơi, hoạt động sinh hoạt hàng ngày của trẻ và được tiến
hành mọi lúc mọi nơi trong, mọi tình huống, mọi thời điểm
thích hợp.
Nội dung giáo dục phát triển TC-XH cho trẻ mẫu giáo có thể
được tích hợp trong tất cả các chủ đề như: Bản thân, gia đình,
trường/ lớp mầm non, nghề nghiệp, giao thơng, động vật,
<b>Tố chức hoạt động giáo dục phát triển TC-KNXH</b>
Khi tổ chức các hoạt động giáo dục phát triển TC-XH giáo viên cần lưu
ý một số điểm sau đây<b>:</b>
- Thường xuyên trò chuyện thân thiện với trẻ.
- Không nên đưa ra quá nhiều yêu cầu đối với trẻ.
- Luôn chú ý lắng nghe để hiểu và kịp thời đáp ứng những nhu cầu
của trẻ.
- Kịp thời khen ngợi, động viên trẻ khi trẻ thể hiện những kĩ năng xã
hội hợp lý
- Làm gương cho trẻ bắt chước.
- Tạo cơ hội cho trẻ được trải nghiệm thơng qua các trị chơi, xử lý
<b> Hoạt động 3:</b> <b> Thực hành xây dựng chủ đề tích hợp nội dung </b>
<b>giáo dục phát triển TC -KNXH và các hoạt động cụ thể.</b>
Các nhóm thực hành xây dựng chủ đề tích hợp nội dung giáo
dục PTTC – KNXH:
- Lựa chọn chủ đề
- Lựa chọn nội dung tích hợp
- Lựa chọn hoạt động
<b>Những điểm cần lưu ý khi lựa chọn nội dung tích hợp</b>
Chủ đề có thể lựa chọn trong chương trình, xuất phát từ nhu cầu thực tế của
địa phương hoặc từ sự hứng thú của trẻ trong lớp.
Các nội dụng lựa chọn cho một chủ đề cần tính đến kinh nghiệm và khả
năng của trẻ
Các nội dung phải có mối liên hệ với nhau xoay quanh một chủ đề, tránh
tình trạng rời rạc, khiên cưỡng, áp đặt.
Khơng nên tích hợp quá nhiều nội dung trong chủ đề của một ngày
Các hoạt động giáo dục tình cảm, kĩ năng xã hội cho trẻ cần đa dạng để tạo
cơ hội cho trẻ được tích cực hoạt động, được thể hiện bản thân, được thực
hành các kĩ năng sống cần thiết.
Các phương tiện, học liệu được lựa chọn phù hợp với nội dung và mục đích
<b>Hoạt động 4: Một số vấn đề chung về Kỹ năng sống và Giáo </b>
<b>dục kỹ năng sống </b>
-
-
<b>Một số vấn đề chung về Kỹ năng sống</b>
- Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), KNS là khả năng để có hành vi thích
ứng (adaptive) và tích cực (positive), giúp các cá nhân có thể ứng xử hiệu
quả trước các nhu cầu và thách thức của cuộc sống hàng ngày
- Theo Quỹ nhi đồng Liên hợp quốc (UNICEF), KNS là cách tiếp cận giúp
thay đổi hoặc hình thành hành vi mới. Cách tiếp cận này lưu ý đến sự cân
bằng về tiếp thu kiến thức, hình thành thái độ và kỹ năng.
- Theo UNESCO, KNS gắn với 4 trụ cột của GD, đó là: <i>Học để biết, </i>gồm
các KN tư duy như: giải quyết vấn đề, tư duy phê phán, ra quyết định,
nhận thức được hậu quả,…; <i>Học làm người</i> gồm các KN cá nhân như:
ứng phó với căng thẳng, cảm xúc, tự nhận thức, tự tin,…; <i>Học để sống với </i>
<i>người khác</i>, gồm các KN xã hội như; giao tiếp, thương lượng, tự khẳng
định, hợp tác, làm việc theo nhóm, thể hiện sự cảm thông; <i>Học để làm, </i>
<b>Một số định nghĩa về Kỹ năng sống</b>
<i><b><sub>Kỹ năng sống</sub></b></i><sub> là khả năng làm chủ bản thân của mỗi người, khả năng </sub>
ứng xử phù hợp với những người khác và với xã hội, khả năng ứng phó
tích cực trước các tình huống của cuộc sống.
<i><b>Kỹ năng sống</b></i> là những kỹ năng tâm lý – xã hội cơ bản giúp cho cá nhân
tồn tại và thích ứng trong cuộc sống, giúp cho cá nhân vững vàng trước
cuộc sống có nhiều thách thức nhưng cũng nhiều cơ hội trong thực tại…
Kỹ năng sống đơn giản là tất cả điều cần thiết chúng ta phải biết để có
được khả năng thích ứng với những thay đổi diễn ra hằng ngày trong
cuộc sống.
<i><b>Kỹ năng sống </b></i>là kỹ năng mang tính cá nhân và xã hội nhằm giúp trẻ
<i>Kỹ năng tự nhận thức</i>
<i>Tự trọng</i>
<i>Thể hiện cảm thơng</i>
<i>Có trách nhiệm</i>
<i>Ứng phó với sự căng thẳng</i>
<i>Kiểm soát cảm xúc</i>
<i>Giao tiếp hiệu quả</i>
<i>Quan hệ của cá nhân với người khác</i>
<i>Suy nghĩ sáng tạo</i>
<i>Ra quyết định</i>
<b>Sự cần thiết phải giáo dục KNS cho trẻ</b>
<i><b>1. Kĩ năng sống thúc đẩy sự phát triển cá nhân và xã hội</b></i>
Thực tế cho thấy, có khoảng cách giữa nhận thức và hành vi của
con người, có nhận thức đúng chưa chắc đã có hành vi đúng.
- KNS chính là những nhịp cầu giúp con người biến kiến thức
thành thái độ, hành vi và thói quen tích cực, lành mạnh.
- KNS góp phần thúc đẩy sự phát triển xã hội, ngăn ngừa các vấn
đề xã hội và bảo vệ quyển con người.
<b>Sự cần thiết phải giáo dục KNS cho trẻ</b>
<i><b>2.Giáo dục KNS là yêu cầu cấp thiết đối với thế hệ trẻ</b></i>
- Trẻ thiếu kinh nghiệm sống, dễ bị lơi kéo, kích động … hiện
nay, thế hệ trẻ thường xuyên chịu tác động đan xen của
những yếu tố tích cực và tiêu cực, ln được đặt vào hoàn
cảnh phải lựa chọn những giá trị, phải đương đầu với những
khó khăn, thách thức, những áp lực tiêu cực. Nếu thiếu KNS,
các em dễ bị lôi kéo vào các hành vi tiêu cực, bạo lực, vào lối
sống ích kỉ, lai căng, thực dụng, dễ bị phát triển lệch lạc về
nhân cách.
- GD KNS giúp các em có khả năng ứng phó tích cực trước sức
ép của CS và sự lôi kéo thiếu lành mạnh, giúp các em xây
<b>Sự cần thiết phải giáo dục KNS cho trẻ</b>
<b>Giáo dục KNS với sự phát triển toàn diện của trẻ mầm non</b>
- Giáo dục KNS giúp trẻ được an toàn, khỏe mạnh, khéo léo, bền bỉ,
có khả năng thích ứng với những thay đổi của điều kiện sống.
- Giáo dục kĩ năng sống giúp cho trẻ biết kiểm sốt cảm xúc, biết thể
hiện tình u thương, sự chia sẻ, đồng cảm với người xung quanh.
- Giáo dục kĩ năng sống giúp trẻ mạnh dạn, tự tin, tự trọng và tơn
trọng người khác, có khả năng giao tiếp tốt, trẻ biết lắng nghe, nói
năng lịch sự, hòa nhã và cởi mở.
<b>Hoạt động 5. Nội dung giáo dục</b> <b>KNS trong chương trình </b>
<b>GDMN</b>
<b>Thảo luận nhóm</b>:
Mục tiêu giáo dục kĩ năng sống cho trẻ MN?
Nội dung giáo dục kĩ năng sống trong chương trình giáo dục
mầm non
Các nhóm kĩ năng sống cần dạy cho trẻ mầm non?
Hãy nêu một số KNS cụ thể được bạn dạy cho trẻ tại
<b>Các nhóm KNS có thể dạy cho trẻ em tuổi mầm non</b>
<i>Nhóm kĩ năng nhận thức về bản thân:</i>
+ Kĩ năng tự phục vụ bản thân.
+ Kĩ năng tự bảo vệ trước những tình huống nguy hiểm.
+ Nhận biết giá trị bản thân...
<i>Nhóm kĩ năng quản lý cảm xúc:</i>
+ Học cách cảm thơng và chia sẻ.
+ Kiểm sốt tình cảm.
<i>Nhóm kĩ năng giao tiếp và quan hệ xã hội:</i>
+ Kĩ năng thiết lập quan hệ với bạn bè và người lớn.
+ Kĩ năng thuyết phục và thương thuyết.
+ Sự tự tin.
+ Kĩ năng thay đổi hành vi.
+ Kĩ năng giao tiếp.
<i> Nhóm kĩ năng tương tác</i>
<b>Nội dung giáo dục KNS cho trẻ trong chương trình GDMN</b>
Các nội dung GD kỹ năng sống trong chương trình GDMN hết sức
đơn giản và gần gũi, thiết thực với trẻ.
* Nhóm Kĩ năng xã hội
+ Kĩ năng ứng xử phù hợp với những người gần gũi xung quanh
+ Kỹ năng tuân thủ các quy tắc xã hội
+ Kỹ năng giao tiếp lịch sự, lễ phép
+ Kỹ năng tự phục vụ
+ Kĩ năng kiểm soát cảm xúc
<b>Phương pháp giáo dục kĩ năng sống cho trẻ MN </b>
Nhóm phương pháp trực quan: Làm gương/làm mẫu
Nhóm phương pháp dùng lời: Trị chuyện, đàm thoại, giải thích
Nhóm phương pháp thực hành: Trải nghiệm, giải quyết tình
huống, trị chơi, tập luyện thường xun
Phương pháp giáo dục kỹ năng sống tốt nhất là những phương
pháp tạo sự tương tác và vai trò tham gia của trẻ trong việc học
và thực hành kỹ năng. Những phương pháp này vận dụng nguyên
tắc lấy người học làm trung tâm, dựa vào kinh nghiệm và nhu
<b>Phương pháp giáo dục KNS cho trẻ MN</b>
Với trẻ mầm non, phương pháp có hiệu quả và dễ “ngấm”
nhất là phương pháp trò chơi, bao gồm các trị chơi đóng vai,
trị chơi vận động, trị chơi xây dựng nhóm… Với sự phong
phú, đa dạng các trò chơi khác nhau và sự hứng thú, nhiệt
tình khi tham gia mỗi trị chơi sẽ giúp trẻ hình thành được các
kỹ năng khác nhau trong cuộc sống
<b>Thực hành xây dựng hoạt động giáo dụcKNS cho trẻ MN </b>
<b>Những điểm cần lưu ý</b>
<i>Về lựa chọn nội dung:</i>
- Đơn giản, gần gũi, thiết thực với cuộc sống của trẻ
- Phù hợp khả năng, kinh nghiệm của trẻ.
- GDKNS tạo cơ hội cho trẻ vận dụng kiến thức, kỹ năng đã học vào giải quyết các vấn
đề của thực tiễn gần gũi với đời sống hàng ngày.
<i>Về biện pháp và hình thức tổ chức:</i>
- Tạo nhiều cơ hội cho trẻ được <b>tương tác </b>với bạn, với cô
- Tạo cơ hội cho trẻ được <b>trải nghiệm</b> một cách hứng thú, sáng tạo và tích cực trong
các hoạt động hàng ngày.
- Tạo cơ hội để trẻ <b>tập luyện </b>KNS, thúc đẩy trẻ thay đổi các giá trị, thái độ và hành vi
trước đó của mình nhằm lựa chọn những giá trị, thái độ và hành vi mới phù hợp.
- <b>Thực hành</b> vận dụng kiến thức và kỹ năng mới vào các tình huống cuộc sống thực tế.