PHAN3
MONEYOSOPHY CHO
CHỦ DOANH NGHIỆP
C h ư ơ n g 13
CÔNG THỨC TR IÊU ĐƠ
Ai cũng có ý tường triệu đơ
V ớ i những người học N LP nói riêng và những
người có ý chí làm giàu, khởi nghiệp nói chung họ
ứiường đặt ra mục tiêu kiếm 1 triệu đô trong vịng 5
năm. Sáng sớm ngủ dậy, họ nhìn vào gương và tự
nhủ với chúứi mình “T ơi nhất định sẽ kiếm được 1
triệu đơ trong vịng 5 năm tới”, đó là cách tạo động
lực cho bản thân song có những người chỉ dừng lại ở
việc nói m à khơng hành động, hoặc họ hành động
nhưng không đủ. T ôi chưa bao giờ phản đối các khoá
học N LP. B ở i N LP đã giúp cho nhiều người ừ ở
thành triệu phú như Adam K hoo. Nhưng một số
người lạm dụng N LP, họ sinh ra ảo tưởng về bản
thân mình. B ạn chỉ có thể biến ý tưởng ữiệu đô thành
hiện thực khi vừa kết hợp động lực cá nhân với kiến
205
thức, sự sáng tạo và những yếu tố quan trọng khác
nữa. V iệc học kinh doanh làm giàu qua sách vở, các
khoá học cũng giống như học đi xe đạp qua một
video ừên kênh Youtube. B ạn sẽ không thể đi xe nếu
chi nhìn, nếu muốn thơng thạo thì hãy tắt máy vi tính
đi và tìm một chiếc xe đạp để luyện tập. Muốn trở
thành triệu phú cũng tương tự như vậy.
V
'
Robert Kiyosaki đã từng
nói: “Trước khi bạn có thể biến
túi tiền của mình từ nghèo đến
giàu, bạn phải thay đổi suy
nghĩ
đềỆỉhung 'CU
của
mình
theo
chiều
hướng như thế.” B ở i vậy, trước
khi kiếm được 1 ừiệu đô, tất cả
206
các triệu phú và tỷ phú frên thế giới đều nghĩ lớn.
Cịn nếu bạn khơng ni ý tưởng lớn, bạn nên dừng
ảo tưởng bản thân sẽ giàu có trong tương lai, bởi tình
huống này chỉ xảy ra ừong những câu chuyện cổ tích
mà chương 1 chúng ta đã đề cập. L ộ trình làm giàu
bẳt đầu từ khối óc của bạn nhưng hành ữình ấy
khơng chỉ dừng lại ở đ ó ...
Nhưng liệu có ý tưởng lớn đã đủ hay chưa?
Chúng ta có một M ark Zuckerberg nghĩ ra ý tưởng
thiết lập một trang mạng xã hội kết nổi hàng triệu,
hàng tỷ người trên thế giới dễ dàng hơn, một Elon
M usk phát minh Sp aceX và đồng sáng lập T esla
M otors, Paypal và hàng tá những ý tưởng lớn khác
được sinh ra mỗi ngày. Nhưng điều gì sẽ xảy ra nếu
chúng chỉ dừng lại ở mức ý tường thôi? Pacebook sẽ
không thể đi vào hoạt động và bạn cũng khơng thể
nói chuyện, kết nổi bạn bè và m ở rộng mối quan hệ
của mình hay Paypal sẽ chi dừng lại ở ý tưởng thanh
tốn trực tuyến chứ khơng thể đi vào hoạt động mạnh
mẽ như hiện nay. Nhiều ỷ tưởng triệu đô được sinh
ra mỗi ngày nhưng cũng khơng ít trong số đó bị ngó
lơ do khơng có năng lực thực hiện. Nhiều người
mang ý tưởng kinh doanh táo bạo nhưng chưa gặt hái
được thành công như mong đợi là bởi họ khơng xem
xét tính khả thi của ý tưỏTig. Tìm tịi ý tưởng khơng
khó, nhưng ý tưởng đó liệu có đem lại lợi nhuận và
triển kh£ii được hay không mới là điều quan trọng.
207
M ột ông chủ cửa hàng nhỏ, một sứih viên, một
nhà báo đều có những lúc bất chợt nghĩ ra một ý
tưởng hay ho nào đó. Cũng như vậy, ý tưởng triệu đô
c ữ ig sẽ nảy đến bất ngờ ở một thời điểm nào đó
trong đầu bạn. Bạn vui mừng và tự hào với nó nhưng
cuối cùng thì nó vẫn chỉ là một ý tưởng thôi. Người
ta chỉ công nhận sự sáng tạo của bạn khi ý tường của
bạn đã được thực hiện và tửứi khả thi cao. Ý tưởng
hay và độc đáo là cần thiết nhưng một ý tường thành
cơng cần dựa trên 3 tiêu chí:
1. Năng lực của ngựời đưa ra ý tưởng, họ phải là
người chịu trách nhiệm về sự thành bại của ỷ
tưởng ấy.
2.
Ỷ tưởng đem lại giả trị tích cực cho xã hội.
Tóm đi tóm lại mục đích kinh doanh là phục vụ
con người, phục vụ cuộc sông.
3.
Ý tưởng thể hiện niềm đam mê bẩt tận của
người sảng tạo nỏ. Hãy nhìn Apple, Eacebook,
Microsoft của Steve Jobs, Mark Zĩ4ckerberg và
Bill Gates làm vỉ dụ, dam mê được truyền từ
người đưa ra ý tưởng đến ỷ tưởng đỏ. Khi thấy
một sản phẩm tạo ra từ dam mê, chẳc chắn nó
sẽ truyền cảm hứng đến người mua.
B ạn chỉ nhìn thấy sức mạnh của ý tưởng khi nó
đã được thẩm định là đem lại một giá trị tích cực nào
đó cho xã hội và được đám đơng ủng hộ. Nhưng đó
208
vẫn chỉ là bước đầu, bởi ý tưởng phải thoát khỏi tờ
giấy đi vào đời thực thì lúc đó mới có thể đánh giá
túứi khả thi và độ ảnh hưởng của nó. A i ai cũng có
thể bất chợt nghĩ ra một ý tưởng ữiệu đơ nhưng chỉ
có một số ữong đó biến ý tưởng triệu đơ thành hiện
thực.
Ý tưửng có thực sự quan trọng?
V ớ i tư cách là một người cố vấn, tôi đã từng
nghe rất nhiều câu nói tự tin từ nhiều người khi trị
chuyện với tơi: “M ình có ý tưởng 1 triệu đơ.” Trong
thế giới đầy rẫy những người làm giàu, ai ai chẳng có
ý tưởng cho riêng mình. T ơi khơng q tị mị mà chỉ
hỏi họ đúng một câu “B ạn định triển khai nó như thế
nào?” và phần đơng họ khơng có câu ữ ả lời. B ở i thế,
sự thật thì ý tưởng ấy vẫn chi dừng lại là nội dung
ừ ên tờ giấy. B ạn có 1 hay 10 ý tưởng 1 triệu đô
không quan trọng, N ĂN G Lực T R IỂ N K H A I Ý
TƯ Ở N G mới là điều quan ừọng.
Năm 2 0 1 5 cịn được gọi là năm “bùng nổ khởi
nghiệp” khơng chỉ ở V iệt Nam mà ữên thế giới nói
chung. Hàng loạt những người trẻ tuổi đến trung niên
đều bắt tay gây dựng những mơ hình kinh doanh
mới, họ có những ý tưởng rất hay ho, thuyết phục.
Nhưng tại sao 2015 cũng chính là giai đoạn V iệt
Nam nhận những bài học thất bại cay đắng từ hai
chữ “khởi nghiệp”,
vấn đề
là họ quá quan tâm đến ý
209
tưởng mà quên đi năng lực thực hiện. T ừ kinh
nghiệm học hỏi và tham gia những dự án kinh doanh
thực tế, tơi hình thành nên những tiêu chí quan trọng
ứong công thức ứiệu đô.
> K iến th ứ c, kỉnh nghiệm
G iả sử nếu bạn muốn kinh doanh một cừa hàng
mỹ phẩm nhưng không biết loại nào phù hợp với đàn
ông, loại nào phù họrp với phụ nữ, Bạn cũng khơng
có kiến thức gì về các chất ữong những lọ nước hoa,
kem dư&ng da và bạn cũng chỉ là một người chỉ dùng
đi dùng lại những mỹ phẩm giá rẻ ở các siêu thị hay
cửa hàng nhỏ. Nhưng nếu bạn vẫn nhất quyết đầu tư
vào vụ kinh doanh này, bạn sẽ phải trả giá vì những
điều mình khơng biết. Đom giản, khi khách hàng cần
sự tư vấn về loại kem dưỡng cho làn da nhạy cảm,
bạn khơng có kiến thức để trả lời và họ sẽ nghi ngờ
về uy tữi cũng như độ tin cậy của cửa hàng. B ạn sẽ
không thể bán một sản phẩm nào nếu bạn không thể
thoả mãn những thắc mắc của khách hàng. B ở i vậy,
trước khi tạo ra ý tưởng làm giàu, hãy biết rõ về lĩnh
vực bạn muốn kinh doanh.
T ôi chứng kiến nhiều chủ doanh nghiệp ln
tìm mọi cách để những cộng sự đi cừ ig mình ữong
lộ trình 5, 10 năm ở lại. B ở i họ là những người giàu
kinh nghiệm và hiểu cách vận hành của doanh
nghiệp nhất. Có họ ữong tay chẳng khác nào hổ thêm
cánh. Đó là lý do vì sao tơi ln đề cao việc xây
210
dựng đội ngũ đánh tíiuê, tập hợp những con người
này lại vơ cùng có giá. Họ đóng vai ữị như những
người cố vấn, là cánh tay ữái đắc lực có thể chèo lái
doanh nghiệp bạn đi lên.
> Đoàn kết đội ngũ
Trong tất cả các lời phát biểu của các triệu phú,
tỷ phú ữên thế giới bạn đã bao giờ chú ý họ khơng
bao giờ phát biểu từ “tơi” khi nói về doanh nghiệp
của họ hay chưa? Họ ln nói
“chúng tơi”. B ở i doanh nghiệp
chúứi là sự kết nối của đội ngũ
nhân viên, đồng nghiệp - những
người đã tạo nên thưorng hiệu
mang tầm ảnh hưởng, B ở i thế,
trước khi bắt đầu làm giàu,
trước khi bắt tay gầy dựng ý
tưởng triệu đơ, hãy tạo nên
nhóm những người có cùng ý tưởng và chí hướng
giống bạn. Những người bạn sẵn sàng cùng bạn chèo
lái ữên m ột con tàu, luôn trung thành và không sợ
gục ngã. Sự thành công của doanh nghiệp khơng bao
giờ đến từ sự cơ độc!
Thực tế, có rất nhiều đội ngũ làm việc sau một
thời gian thì chia rẽ, khi mà họ chưa đạt được mục
tiêu cuối cùng. Điều đó khơng chỉ ảnh hưỏng đến lộ
trình của dự án mà còn khiến bạn mất định hướng và
211
không bỏ qua trường hợp lo lắng, buông xuôi. B ở i
thế, chọn cộng sự cần chọn mặt gửi vàng, là những
người có ữách nhiệm, cùng đam mê và kiên định
theo đuổi mục tiêu cùng bạn.
Tất nhiên khi kinh doanh làm giàu, việc rcri rớt
một vài người trong quá trình thi hành dự án là
chuyện bình thường. Đ ó là lúc họ cảm thấy con
đường họ đang đi khơng cịn phù hợp hoặc đã có
hướng đi riêng. B iết điều này, bạn sẽ chuẩn bị tâm lý
trước để ứng phó với tình huống xấu nhất có thể xảy
ra. Sự đồn kết đội ngũ ở đây không nhất thiết là
những người trong một đội mà đó cịn là sự kết hợp
ăn ý giữa cộng sự và cố vấn của nhóm. Đừng bao giờ
đánh giá t h ^ việc chọn cho đội một cố vấn tốt. Họ là
người có mối quan hệ rộng, tài giỏi. Họ đã trải qua
một thời của bạn nên sẽ cho bạn những lời khuyên
tốt và biết bạn đang gặp khó khăn ở đâu để giúp đỡ.
Sự tương tác giữa đội ngũ và cố vấn càng ăn ý thì dự
án càng phát triển thuận lợi.
> Xây dụng nhân hiệu
Hồi cịn nhỏ, tơi ln tị mị về những biển hiệu
lớn và đẹp đặt trước những cửa hàng, siêu thị. Sau
này lớn hơn một chút, khi biết đọc, tôi thấy mỗi biển
hiệu đều đề những tên và màu sắc khác nhau. Sau đó
tơi biết chúng là thương hiệu riêng của mỗi cơ sở
kinh doanh. Từng cơ sở kinh doanh có một nhãn hiệu
riêng, khơng hồ ứộn với những nhẵn hiệu của cơ sở
212
kinh doanh khác. Thưorng hiệu sinh ra để phân biệt
sản phẩm của công ty này với sản phẩm của công ty
khác. Những nhãn hiệu này mang đến cho tôi sự tị
mị và ấn tượng. T ơ i bắt đầu nghĩ chắc cũng giống
như m ỗi người là m ột bản thể khác nhau. Đ ó lý do
khiến tơi nhận ra điểm khác biệt giữa người này với
người khác, từ đó góc nhìn về thế giới con người mở
rộng hoTi. M ỗi người chúng ta đều mang ừên mình
một nhãn riêng, chúng ta gọi đó là nhân hiệu. Thực
tế, người ta xây dựng nhân hiệu từ lâu, nhưng chỉ
thời gian gần đây câu chuyện xây dựng nhân hiệu
mới được lan rộng.
Nhân hiệu tức là thương hiệu cá nhân, nay là
yếu tố quan trọng nhân đôi cơ hội thành công và tăng
213
giá ừ ị bản ứiân. K hi bạn được nhiều người biết đến,
kinh doanh của bạn sẽ uy tm và tin cậy, khơng chỉ
dừng lại ở đó, sản phẩm cũng như dịch vụ của bạn sẽ
được nhiều người biết đến. Đ ể xây dựng nhân hiệu
tốt, bạn phải là người biết nói chuyện, từ đó giúp bạn
nới rộng m ối quan hệ ữong kinh doanh. C ác triệu
phú và tỷ phú ừên thế giới là những người có khiếu
nói chuyện. M ỗi khi họ đứng ữên sân khấu hay trong
các cuộc nói chuyện thơng thường khác, họ đều lan
toả cảm hứng, dam mê và xen lẫn sự hài hước để
những người nghe cảm thấy thoải mái, dễ chịu và
nhiều động lực để theo dõi câu chuyện từ đầu đến
cuối. Giữa hàng tỷ người chung sống với nhau, xây
dựng nhân hiệu là cách giúp mỗi người hiểu rõ giá trị
của bản thân, họ biết mình muốn gì và đi theo con
đường như thế nào. V ớ i những đất nước đang phát
triển, câu chuyện xây dựng nhân hiệu cần được đẩy
mạnh và lan toả thêm nữa. Đó là phưomg pháp giúp
chúng ta tiếp cận những tri thức mới mẻ, m ở rộng
mối quan hệ và thúc đẩy kinh doanh phát triển.
Những người nổi tiếng không ai không xây
dựng thương hiệu cho mình. X ây dựng nhân hiệu
khơng có nghĩa là khoe khoang bản thân mà đó đơn
giản là cách để họ làm giàu và trao giá trị đến cho
những người xung quanh. X ây dựng nhân hiệu giúp
bạn kéo những đội ngũ giỏi về phía mình, bởi họ sẽ
đặt niềm tin vào bạn nhiều hơn và yên tâm làm việc
214
cùng bạn. B ở i tíiế, xây dựng nhân hiệu cũng là cơ hội
giúp bạn vững tâm và tự tin hom khi kinh doanh, làm
giàu.
Có 7 tỷ người ừên Trái đất, thật cần thiết để
khác biệt với đám đông. Khi nhắc tới Steve Job s
người ta sẽ nhớ mãi về ông với nhân hiệu “ô n g
hoàng công nghệ”, cha đẻ của thương hiệu Apple nổi
tiếng trên thế giới. K hi nhắc đến L ý Quang Diệu,
người ta sẽ nhớ đến vị thủ tướng đã thay đổi đất
nước Singapore từ hịn đảo khơng có tài ngun
thành con rồng châu Á. Tất cả chúng ta đều bị hấp
dẫn bởi sự độc nhất. Từng cá nhân, công ty và tổ
chức trên thế giới đều mang những nét riêng và điều
đó giúp họ ữ ở nên khác biệt, không lẫn vào đám
đông kia. X ây dựng nhân hiệu là điều quan trọng
trong cuộc sổng cạnh ừanh này, là chìa khố để
chiến thắng cuộc sống hay đơn giản người ta dựa vào
điều này để chú ý đến bạn và chọn bạn thay vì người
khác.
Sau đây là 3 bư ớc để xây dựng nhân hiệu:
Nhân hiệu trả lời 3 câu hỏi:
♦ Những gì bạn nghĩ cho bản thân bạn?
♦ Những gì bạn muốn làm?
♦ Những gì bạn muốn người khác nghĩ về
mình?
Với hai câu hỏi đầu tiên bạn có thể chủ động
215
điều chỉnh, quản lý nhưng câu hỏi thứ ba thì tính
chủ động khơng đicợc cao. Ba câu hỏi cần có sự
gắn kết với nhau, điều đỏ có nghĩa là những gì
bạn nghĩ mình là ai và thể hiện ra ngồi như thể
nào cần tưcmg đồng nhau càng nhiều càng tốt.
Tính đồng nhất câu trả lời cho ba câu hỏi trên
càng cao thì nhân hiệu càng mạnh.
Các bước xây dựng nhăn hiệu tương đổi đơn
giản:
Bước 1: Chọn cho mình một nhân hiệu, nên
chọn như thế nào? Đầu tiên, nó phải thể hiện
con người thật của bạn, những điểm yếu điểm
mạnh của bạn và gắn liền với những gì bạn hay
làm.
• Ví dụ: Bạn là một người yêu thích thời
trang và muốn mở cửa hàng mang thương hiệu
là tên bạn chẳng hạn "Lin Suzy Shop’\ Đó là
cách bạn xây dựng nhân hiệu, Nỏ thể hiện con
người bạn: Một người ưa thích thời trang, chủ
cửa hàng quần áo.
Bước 2: Khảo sát những người xung quanh
nghĩ gì về bạn, đánh giả xem đó cổ phải thử bạn
muốn hay khơng, có tương đồng với những gì
bạn nghĩ mình ở bước 1 hay khơng, nếu khơng
thì phải đưa ra các thơng điệp để đinh chỉnh nỏ.
• Bạn muốn nhân hiệu của mình là Lin Suzy,
216
một nữ chủ cửa hàng quần áo nổi tiếng. Bạn bắt
đầu hỏi mọi người về cải tên này, xem họ nghĩ
gì. Một trong số họ có vẻ nghi ngờ về khả năng
bán hàng của bạn. Họ vẫn chỉ nghĩ bạn là cô gái
con nhà giàu được chiều chuộng, không hcm.
Vậy bằng cách nào đ ể đính chinh nỏ?
B ư ớc 3 : Sau khi biết mình muốn gì, tìm hiểu
cách những người thành công trên thể giới gây
dựng, lan toả nhân hiệu của họ. Xây dựng nhân
hiệu bằng cách tạo ra giả trị cho người khác.
Tạo càng nhiều giá trị thì nhân hiệu cùa bạn
càng lan toả. Từ bước 3, bạn đã tạo ra cơ hội để
điều chinh bước 1 và 2.
• Trong trường hợp mọi người vẫn chi nghĩ
bạn là cô gái con nhà giàu, không hơn. Bạn hãy
bẳt đầu chứng tỏ nhân hiệu Lin Zuzy - chủ nhân
của shop thời trang cùng tên bằng cách bẳt tay
vào việc lan toả thương hiệu cho cửa hàng của
bạn. Hàng hoá bạn cung cấp phải có điểm khác
biệt với những thương hiệu khác. Chúng phục vụ
bộ phận khách hàng nào, giá cả ra sao, chiến
lược marketing sản phẩm như thế nào... Từ đó,
nhân hiệu của bạn sẽ lan rộng, những người
trước đây nghĩ bạn chi là cô gái con nhà giàu đã
thay đổi quan điểm và góc nhìn về bạn.
Lưu ỷ : Đảm đông sẽ ảnh hưởng đến suy nghĩ
của bạn. Điều quan trọng trong xây dựng nhân
217
hiệu là luôn kiên định tạo ra một giả trị nhân
hiệu đồng nhất. Bước I và bước 2 là nền tảng.
Chủng ta phải bằng cách nào đó căn chinh bước
3 theo hai bước đầu tiên chứ không phải điều
ngược lại. Quan trọng nhất trong xây dựng nhân
hiệu: Hãy luôn là chỉnh mình.
> Hình dung hố lộ trình 5 năm
Ghi nhớ bằng hình ảnh bao giờ cũng cho một
kết quả tốt hơn. V ì thế, để thành cơng nhiều người đã
tưởng tượng bản thân anh ta sau 5 năm sẽ trở thành
người như thế nào, sự hìiủi dung ấy hồn tồn quan
trọng giúp bạn biết được mình đang ở đâu và cách
bao lâu nữa thì chạm đến mục tiêu đã đặt ra.
Đầu tiên bạn cần chia nhỏ mục tiêu. Nếu bạn
ước sau 5 năm nữa, thương hiệu Lin Suzy Shop nổi
tiếng thì bạn có thể theo các bước:
• Năm nhất, Lin Suzy bắt đầu lan toả ở quận A
của Hà N ội. Nhiều bạn trẻ ở các trường Đại
học lân cận thưịng ghé đến shop để mua đồ
quần áo vì chất lượng và giá cả phải chăng.
• Năm thứ hai, Lin Suzy mở thêm một chi
nhánh khác ở quận B , thương hiệu lan rộng
đến các bạn frẻ nhiều hơn. Shop không chỉ
bán .các mẫu quần áo được ưa chuộng và cịn
có đội ngũ tư vấn cách kết hợp đồ quần áo
thànl"! những phong cách khác nhau.
218
• Năm tììứ ba, ứiương hiệu Lin Suzy được biết
đến nhiều ở Hà N ội. Thưcmg hiệu mở thêm
nhiều các chi nhánh khác nhau. Nhờ quy mô
m ở rộng nên thương hiệu ngày càng lan toả.
• Năm thứ tư, shop quần áo lên chiến lược
marketing Online để không chi khách hàng ở
Hà Nội mà frên các tỉnh thành khác biết đến.
Shop quần áo bắt đầu hoạt động mua bán
Online.
• Năm thứ năm, nhờ hoạt động marketing, lập
trang web và đảm bảo uy từi, Lin Su 2y ữ ở
thành thương hiệu thịi ừang nổi tiếng ở V iệt
Nam.
Hình đung hố các mục tiêu từng năm sẽ giúp
chúng ta tạo ra những bước đi cụ thể. Từ sự tưởng
tượng, hình dung ấy sẽ giúp bạn đặt tầm nhìn xa hơn
và tránh mất phương hướng, K hi cụ thể hoá mục
tiêu, bạn biết được mình sẽ làm gì, đang làm gì và
muốn ừ ở thành người như thế nào. Điều đó cực kỳ
quan ữọng với bất cứ một mơ hình kinh doanh nào.
Ý tưởng và năng lực triển khai, cái nào
quan trọng hơn?
K hi đặt ý tưởng và năng lực ừiển khai lên bàn
cân thật khó để biết cái nào quan ừọng hơn cái nào.
Đầu tiên có ý tưởng mới bộc lộ năng lực thực hiện.
Nhưng nếu một ý tưởng bạn cho là hay nhưng xã hội
219
khơng cho là có ích thì cuối cùng đó vẫn chi là ý
tưởng chết bởi nó khơng có khả năng phục vụ đám
đông. B ạn không thể triển khai một ý tưởng khi
chẳng có ai ủng hộ nó. B ở i thế, ý tường đơn giản là
kế hoạch triển khai trên giấy, bạn sỗ cần phải thẩm
định nó trước khi đi vào hoạt động, V à tôi luôn đề
cao năng lực triển khai hơn ý tưởng. Nếu bạn có ý
tưởng bình thường nhưng năng lực triển khai tốt thì
sớm muộn gì bạn cũng đạt được mục tiêu. Ngược lại,
bạn có ý tưởng hay, độc đáo nhưng vướng mắc ừong
phương pháp thực hiện thì kết quả vẫn chỉ dừng lại ở
đó, khơng hơn.
Có một cơng thức tứứi doanh thu đơn giản mà
ai cũng biết:
LU Ư N C
X
G IÁ CA = DOANH THU
B ài.,ứ n 2
Bạn có một cửa hàng
bánh mỉ Doner Kebab,
giá mỗi chiếc là 1 $, như
thế nếu bạn bán cho 1
triệu khách hàng.
Doanh thu
1 bánh mì (1$) X 1 triệu
khách hàng = I triệu $
Nếu bạn bán một chiếc
xe Roll Royce với giá 1
triệu $.
Doanh thu
1 xe Roll Royce (1 triệu
$ ) X 1 khách hàng = 1
triệu $
Dựa vào hai bài toán đơn giản ữên, chúng ta
thấy doanh thu đều cho ra 1 triệu đơ la. Nhưng có
220
điểm khác biệt ở đây. Trong bài toán đầu tiên, số
lượng khách hàng m à bạn có lên đến con số 1 triệu
ngưịri, ừong khi đó bài tốn 2 chi là một khách hàng,
kết quả đều cho doanh thu 1 triệu đô la.
Trong chưomg trước, chúng ta đề cập đến khách
hàng là yếu tố quan ừọng, số lượng khách hàng càng
đơng càng có lợi cho doanh nghiệp. B ở i thế, trong
công thức triệu đô tôi luôn đề cao yếu tố số lượng
khách hàng. K hi đám đông càng tăng, khi bạn thu
phục được nhiều khách hàng, nhất định kinh doanh
của bạn sẽ thuận buồm xi gió hơn. D o vậy, mối
quan hệ với khách hàng là tài sản quý giá nhất đổi
với bất cứ doanh nghiệp.
T ă n g giá th ì dễ nhumg tăn g số lưọmg kh ách
h àn g là m ột vấn đề. B ạn có thể tăng giá một chiếc
bánh mì D oner K ebab lên 1.2 $/một chiếc, nhưng
bạn có giữ chân khách hàng đến cửa hàng của bạn
hay không m ới là điều quan trọng. B ở i thế thay vì
tăng giá, tôi nhận ra nhiều chuỗi cửa hàng thu hút số
lượng khách hàng bằng cách giảm giá, tất nhiên chất
lượng không hề thay đổi.
Giá/1 tơ phở (dồng)
'‘-Nath2012ii
■ỉl#f50:ooo'®i; ẩ 5 Ì3 9 Ìk « iẾ
Bảng ưên thể hiện sự thay đổi giá của mỗi tô
phở mang thương hiệu Phở 24. Sau khi Phở 2 4 về
tay V iệt Thái Quốc tế, giá của mỗi tô phở giảm
221
xuống 11.000 đồng nhưng chất lượng vẫn không hề
thay đổi. Điều này kích thích sự quan tâm của khách
hàng và nhờ thế thương hiệu Phở 24 ngày càng thu
hút nhiều người hơn. Khi số lượng khách hàng tăng
lên, áp dụng cơng thức triệu đơ phía trên nhất định
doanh thu sẽ khơng hề giảm xuống và cịn tăng thêm.
Đó chính là cách làm giàu dựa vào số lượng khách
hàng m à một mơ hình kiếm tiền lẻ như Phở 2 4 đã áp
dụng.
B ạn có thể tưởng tượng được nếu giá bằng 0
nhưng lượng khách hàng lớn, bạn cũng sẽ thu về
doanh thu cao. Có ứiể bạn sẽ nghi ngờ hoặc thậm chí
khơng. Nhưng chúih bạn đang là khách hàng của mơ
hình kinh doanh đó. Pacebook, Messenger, Twitter,
Instagram, Yahoo, Y ou tu b e,... và tất cả những trang
mạng xã hội khác mà bạn dùng đều không mất đồng
nào để truy cập chúng, ô n g chủ Mark Zuckerberg
cũng không yêu cầu bạn phải trả tiền để được truy
cập Pacebook mỗi ngày, giá cả hoàn toàn bằng 0
nhưng Zuckerberg là tỷ phú. B ây giờ bạn đã thấy sức
manh của khách hàng sẽ đem lại lợi nhuận và doanh
thu khủng đến đâu rồi đấy. Nếu tính theo con số
thống kê thì Pacebook có dân số chỉ đứng sau Trung
Quốc và Ấn Độ, sự lan rộng của thế giới ảo này đã
giúp M ark Zuckerberg vươn lên ữ ở thành tỷ phú trẻ
tuổi. B ên canh Pacebook có Youtube, cũng được
xem là một frong những trang web giải ữ í thu về
222
hàng tỷ đô la mỗi năm. số lượng người xem trên
từng video đã cho thấy tốc độ tăng trưởng khách
hàng mạnh mẽ của những trang web này.
Đám đông khách hàng quan trọng hơn
giá của một đơn vị
Từ số lượng khách hàng lớn bạn có thể kiếm
doanh thu bằng cách này hay bằng cách khác. M iễn
là doanh nghiệp bạn thu phục và hấp dẫn một đám
đơng lớn thì khơng có gì là khơng thể. Đầu năm
2016, ừên các tờ báo chúứi thức của V iệt Nam, có
một thơng tin rộ lên “T ỷ phú Thái Lan sau khi thâu
tóm M etro tiếp tục muốn mua lại chuỗi siêu thị bán
lẻ là B ig C”. B ig c là thương hiệu bán lẻ có tiếng ở
Thái Lan cũng như V iệt Nam, có đến 30 siêu thị B ig
c ở nước ta, ty phú giàu thứ 3 Thái Lan sẽ tiếp tục
muốn thâu tóm B ig c về tay mình vód giá khoảng
trên 800.000 triệu đô la theo Bloom berg đã phân
tích. V ì sao ơng chủ giàu thứ 3 Thái Lan muốn
chiếm lữih thị trường bán lẻ V iệt Nam dù đã nắm
trong tay đứa con lớn M etro? Thực tế, B ig c có thị
trường lớn ở V iệt Nam, thu hút lượng khách hàng
lớn và cho về doanh thu khủng m ỗi năm. Có trong
tay B ig c khơng khác nào hổ thêm cánh, đó là cơ hội
hàng Thái du nhập vào V iệt Nam nhiều hơn, rồi thị
trưịmg hàng hố Thải sẽ chiếm một con số khơng
nhỏ ờ nước ta. Người V iệt Nam sẽ ưa chuộng hàng
Thái hơn hàng Trung Quốc, bởi chất lượng và giá cả.
223
Dự định mua lại B ig
c
của ông chủ người Thái
Chirathivat ứiể hiện tham vọng đưa thưomg hiệu Thái
Lan lan nhanh ừên trường quốc tế, họ lợi dụng yếu
tố khách hàng khủng của B ig
c
để biến điều đó
thành hiện thực. K hi đã có yếu tố khách hàng trong
tay, bây giờ mơ hình kinh doanh đó chỉ cần thực hiện
nâng cao chất lượng sản phẩm, ưu đãi, phong cách
phục v ụ ,... thì nhất định mưu đồ của ơng chủ người
Thái sớm muộn cũng thành hiện thực. Đ ó cũng là lý
do vì sao chủ tập đồn B erli Jucker khơng ngại bỏ ra
hơn
1tỷ U SD để mua lại B ig c. Tầm nhìn của họ đặt
trọng tâm vào yếu tổ “số lượng khách hàng”, “nuôi
dưỡng một thế giới đa dạng.”
K h ách hàng ià đối tượng m à doanh nghiệp
phục vụ b ơ i thế, nó quyết định đến th àn h b ại của
doanh nghiệp. Khách hàng tạo nên thị trường.
Những biến động trong tâm lý khách hàng thể hiện
sự thay đổi của thị hiếu, sở thích, thỏi quen từ đó làm
số lượng sản phẩm, dịch vụ của doanh nghiệp tăng
lên hoặc giảm đi. V ì vậy, trước khi đặt mục tiêu triệu
đô, bạn phải đặt yếu tố thị trường lên đầu tiên. Bạn
phải xác định kinh doanh thứ gì, như chương trước
tơi đã đề cập “bán thứ khách hàng mua, chứ khơng
phải bán thứ bạn có”. Định hướng hoạt động kinh
doanh dựa vào yếu tố khách hàng sẽ đem lại kết quả
khả quan cho doanh nghiệp, đánh đúng vào tâm lý
tiêu dùng sẽ tăng hiệu quả kinh doanh. Còn làm sao
224
để tăng số lượng khách hàng thì chương trước chúng
ta đã cùng nhau bàn bạc. Nhiều người trước khi khởi
nghiệp, họ đặt mục tiêu 1 triệu đô. Nhưng khi bắt tay
vào thực hiện họ đặt mục đích “tạo ra tiền” và “tạo ra
lợi nhuận”, nhưng thực tế đó chỉ là phần ngọn, phần
gốc là làm sao bạn thu phục được nhiều khách hàng,
làm sao đáp ứng nhu cầu khách hàng. Do vậy, khi
đặt yếu tố gốc lên đầu tiên, lợi nhuận và tiền bạc sẽ
đến một cách tự nhiên. Nhiều công ty, doanh nghiệp
chọn lựa cuộc đua chạy nhanh, họ mong sớm về đích
nên frên đường đua họ kiệt sức vì cách chạy khơng
thơng minh. B ở i thế, nhiều cơng ty và doanh nghiệp
phải đóng cửa vì khơng tạo được thị trường, số lượng
khách hàng tin tưởng và sử dụng dịch vụ của họ ngày
càng giảm sút. Trước khi chạm đến mục tiêu 1 triệu
đơ, mơ hình kinh doanh của họ bỗng nhiên chết yểu.
Đ ể giữ số lượng khách hàng, nhiều người dám
đánh đổi. Họ sẵn sàng chịu lỗ tạm thời hoặc hoà vốn.
V à câu chuyện dưới đây sẽ chỉ cho bạn thấy bài toán
thực tế “chịu lỗ trước, thu lợi sau” của những doanh
nghiệp thông minh, vậy họ đã tính tốn như thế nào?
Có một luật bất thành văn với các nhà bản lè
ô tô cổ doanh thu lớn tại Mỹ: Họ luôn bán xe
thấp hom giả mua vào từ các nhà sản xuất, nhà
cung cấp và áp dụng với cả xe mới lẫn xe cũ.
Thực tế, một khi chủ cửa hiệu bán ô tô chấp
nhận lẽ ỉ.OOOUSD/chiểc, mục tiêu lớn nhất của
225
họ là nhằm giữ chân khách hàng. Người chủ tính
tốn rằng, lợi nhuận không phải đển từ chiếc xe
trực tiếp được bán ra, nỏ đến sau khi chiếc xe
được bán đi và từ sản phẩm, dịch vụ khách hàng
sẽ sử dụng sau này. Các nhà bản lẻ đã áp dụng
thành cơng bài tốn về giá trị vịng đời của một
khách hàng. Nói cách khác, đó là tổng số tiền
khách hàng sẽ chi tiêu vào cửa hàng của bạn,
trước khi họ có các lựa chọn như chuyển nhà
hay qua đời.
Chảng hạn, một vi dụ nhỏ như sau: Một cửa
hàng bán ô tô nhập từ nhà sản xuất chiếc Ford
Focus với giá 25.000 USD. Cửa hàng sẽ bản cho
người tiêu dùng giả 24.000 USD. Cửa hàng sẽ
bản cho người tiêu dùng với giá 24.000 USD và
chịu lỗ 1.000 USD ngay tại thời điểm bán xe.
Liệu họ có chấp nhận chịu lỗ để giải phóng hàng
tồn kho? Hay đây phải chăng là chương trình
khuyến mãi đặc biệt? Câu trả lởi của mọi giả
thuyết trên đều sai! Thực tể, khi một chủ cửa
hiệu bán ơ tơ chấp nhận lỗ l.OOOUSD/chiếc thì
mục đích lớn nhất là nhằm thu hút khách hàng.
Người chủ tính rằng, lợi nhuận không phải đến
từ chiếc xe họ bản ra, nỏ đến sau khi chiếc xe
được bán đi.
Thông thường với việc bản xe mới, chiếc xe
sẽ được các nhà sản xuất bảo hành trong khoảng
226
3 năm đầu tiên, ở giai đoạn đó, hầu như chiếc
xe chi cần bảo dưỡng định kỳ. Giả định một
người tiêu dùng sử dụng chiếc xe trong 5 năm
liên tiếp. Định kì thì khoảng 6 tháng/lần chiếc xe
phải thay dầu nhớt. Giả trung bình lOOUSDãần,
như \ậy tổng so tiền trong 5 năm là 1.000 USD.
Sau 3 năm, một sổ phụ tùng chiếc xe bắt đầu
hư hỏng, nếu tính trung bỉnh có 5 phụ tùng bắt
buộc phải thay, với giá mỗi phụ tùng 500ƯSD
thì doanh số từng phụ tùng sẽ là 2.500 USD. Vào
năm thứ 4 và 5, người dùng cần mua gói bảo
dưỡng cho xe từ nhà bán lẻ ơ tơ. Moi gói có chi
phỉ 1.500 USD thì số tiền phải chi trả cho cửa
hiệu là 3.000 USD.
Như vậy tổng s é tiền mà cửa hiệu ô tô thu
được từ khách hàng là 1000 USD, chi phỉ thay
dầu nhớt + 2.500 USD thay phụ tùng + 3.000
USD bảo dưỡng = 6.500 USD. Nếu tính theo
mức lãi thơng thường, một doanh nghiệp được
hưởng 40% thì tổng số tiền lãi mà họ thu được
từ dịch vụ trên của khách hàng lên tới 2.600
USD. Trừ đi 1000 USD chi phi chịu lễ ban đầu,
sổ tiền lãi cửa hiệu thu về sau 5 năm là 1.600
USD/khách hàng. ”
Theo cafef.vn
227
B à i học: Nhiều doanh nghiệp chịu lỗ trước để
lời sau. Nếu bạn đáp ứng nhu cầu cũng như giá cả
hợp lý với khách hàng, họ sẽ không để bạn phải chịu
thiệt.
Trong công thức triệu đô, chúng ta đã bàn đến
hai ý chính: Ý tưởng ừiệu đơ và năng lực thực hiện
cùng với số lượng khách hàng là yếu tố quan frọng
nhất. Trước khi bắt tay vào hành trình làm giàu, trở
thành triệu phú bạn nhớ nắm vững những kiến thức
cơ bản trước khi tạo ra doanh thu cho mình.
228
C h ư ơ n g 14
SÁNG TẠO HAY SAO CHÉP
Vì sao sao chép?
Sao chép là phương pháp b ắ t chư ớc các ý
tư ởn g, m ơ hình tro n g kỉnh doanh. Tại những thị
trường đang phát triển, những mơ hình kinh doanh
non trẻ thường học tập mơ hình kinh doanh thành
cơng của những người đi trước, từ ăn theo ý tưởng
tới việc sao chép hoàn toàn và gần như chiếm đa số.
Điều đó cho thấy rằng không phải lúc nào sáng tạo
cũng là yếu tố tiên quyết. N ó trả lời cho hàng loạt
câu hỏi phía dưới.
V ì sao các cơng ty Trung Quốc có thói quen đi
copy ý tưởng của người khác? V ì sao start-up của
V iệt Nam phần lớn copycat ý tưởng từ những doanh
nghiệp, cơng ty, tập đồn nổi tiếng trên thế giới? V ì
sao chuyên gia đưa ra nhận định “9 9 % copy + 1 %
sáng tạo = thành công”? Điều đó có đồng nghĩa với
việc nếu bạn muốn tạo chỗ đứng ữên thị trưòfng, bạn
phải là một người copy giỏi?
229