KẾ TOÁN TÀI SẢN CỐ ĐỊNH VÀ BẤT ĐỘNG SẢN ĐẦU TƯ

Ebook.VCU - www.ebookvcu.com 1
Chương 4 - Kế toán tài sản cố định và
bất động sản đầu tư
4.1. Kế toán TSCĐ thuộc quyền sở hữu
4.2. Kế toán tài sản cố định thuê tài chính
4.3. Kế toán BĐS đầu tư
Ebook.VCU - www.ebookvcu.com 2
4.1. Kế toán TSCĐ thuộc quyền sở hữu
4.1.1. Chuẩn mực kế toán số 03 và 04
4.1.2. Kế toán TSCĐHH
4.1.3. Kế toán TSCĐVH
4.1.4. Kế toán đầu tư XDCB
4.1.5. Kế toán khấu hao TSCĐ
Ebook.VCU - www.ebookvcu.com 3
4.1.1. Chuẩn mực kế toán số 03 và 04
Khái niệm TSCĐHH, TSCĐVH

TSCĐ HH là những TS có hình thái vật chất do doanh
nghiệp nắm giữ để sử dụng cho hoạt động sản xuất, kinh
doanh phù hợp với tiêu chuẩn ghi nhận TSCĐ hữu hình

TSCĐ VH là những TS không có hình thái vật chất nhưng
xác định được giá trị và do doanh nghiệp nắm giữ, sử
dụng trong sản xuất, kinh doanh, cung cấp dịch vụ hoặc
cho các đối tượng khác thuê phù hợp với tiêu chuẩn ghi
nhận TSCĐ vô hình
Ebook.VCU - www.ebookvcu.com 4
4.1.1. Chuẩn mực kế toán số 03 và 04

Ghi nhận TSCĐHH và TSCĐVH


Xác định giá trị TSCĐ
Ebook.VCU - www.ebookvcu.com 5
Ghi nhận TSCĐHH
4 Tiêu chuẩn ghi nhận TSCĐHH
- Chắc chắn thu được lợi ích kinh tế trong
tương lai từ việc sử dụng TSCĐ đó;
- Nguyên giá tài sản phải được xác định
một cách đáng tin cậy;
- Thời gian sử dụng tài sản trên 1 năm
- Có đủ tiêu chuẩn giá trị theo qui định
hiện hành
Ebook.VCU - www.ebookvcu.com 6
Ghi nhận TSCĐHH
Các loại TSCĐ HH có cùng tính chất và
mục đích sử dụng:
-
Nhà cửa, vật kiến trúc
-
Máy móc, thiết bị
-
Phương tiện vật tải, thiết bị truyền dẫn
-
Thiết bị, dụng cụ quản lý
-
Vườn cây lâu năm, súc vật làm việc và cho sản phẩm
-
TSCĐHH khác: tác phẩm nghệ thuật, sách báo chuyên
môn kỹ thuật…
Ebook.VCU - www.ebookvcu.com 7
Ghi nhận TSCĐHH

Ngoài những TSCĐHH riêng lẻ, TSCĐHH còn có thể là những TSCĐ
gồm nhiều bộ phận hợp thành.
-
Đối với những bộ phận riêng biệt không chủ yếu như khuôn đúc,
công cụ, khuôn dập: có thể hợp nhất các bộ phận riêng biệt
thành 1 TSCĐHH và áp dụng các tiêu chuẩn TSCĐHH vào tổng
giá trị đó.
-
Đối với những bộ phận riêng biệt chủ yếu như phụ tùng chủ yếu,
thiết bị bảo trì có thời gian sử dụng > 1 năm: được xác định là
TSCĐHH riêng biệt
-
Đối với những bộ phận riêng biệt chủ yếu như phụ tùng chủ yếu,
thiết bị bảo trì có thời gian sử dụng > 1 năm được sử dụng gắn
liền với TSCĐHH và không sử dụng thường xuyên: được hạch
toán là TSCĐHH riêng biệt và được khấu hao trong thời gian ít
hơn thời gian sử dụng hữu ích của TSCĐHH liên quan
Ebook.VCU - www.ebookvcu.com 8
Ghi nhận TSCĐVH
Tiêu chuẩn ghi nhận TSCĐVH
-
Thỏa mãn định nghĩa về TSCĐVH;
-
Thỏa mãn 4 tiêu chuẩn ghi nhận
TSCĐHH
Ebook.VCU - www.ebookvcu.com 9
Định nghĩa về TSCĐVH
Nguồn lực vô hình?
Quyền sử dụng đất có thời hạn
Phần mềm máy vi tính

Bằng sáng chế
Bản quyền
Giấy phép khai thác thủy sản
Hạn ngạch xuất khẩu
Hạn ngạch nhập khẩu
Giấy phép nhượng quyền
Quan hệ kinh doanh với khách hàng hoặc nhà cung cấp
Sự trung thành của khách hàng
Thị phần và quyền tiếp thị…
Ebook.VCU - www.ebookvcu.com 10
Định nghĩa về TSCĐVH
Khi nào nguồn lực vô hình thỏa mãn định
nghĩa TSCĐVH?
-
Tính có thể xác định được
-
Khả năng kiểm soát nguồn lực
-
Tính chắc chắn của lợi ích kinh tế trong
tương lai
Ebook.VCU - www.ebookvcu.com 11
Định nghĩa về TSCĐVH
Tính có thể xác định được
Một TSCĐ VH có thể xác định riêng biệt
khi doanh nghiệp có thể đem TSCĐ VH
đó cho thuê, bán, trao đổi hoặc thu
được lợi ích kinh tế cụ thể từ tài sản đó
trong tương lai
Ebook.VCU - www.ebookvcu.com 12
Định nghĩa về TSCĐVH

Khả năng kiểm soát nguồn lực
Doanh nghiệp nắm quyền kiểm soát một tài sản nếu
doanh nghiệp có quyền thu lợi ích kinh tế trong tương
lai mà tài sản đó đem lại, đồng thời cũng có khả năng
hạn chế sự tiếp cận của các đối tượng khác đối với lợi
ích đó. Khả năng kiểm soát của doanh nghiệp đối với lợi
ích kinh tế trong tương lai từ TSCĐVH thông thường có
nguồn gốc từ quyền pháp lý.
Ebook.VCU - www.ebookvcu.com 13
Định nghĩa về TSCĐVH
Tính chắc chắn của lợi ích kinh tế trong
tương lai
Tăng doanh thu, tiết kiệm chi phí, hoặc lợi
ích khác xuất phát từ việc sử dụng
TSCĐVH
Ebook.VCU - www.ebookvcu.com 14
Định nghĩa về TSCĐVH
Các loại TSCĐVH:
-
Quyền sử dụng đất
-
Quyền phát hành
-
Bản quyền, bằng phát minh sáng chế
-
Nhãn hiệu hàng hóa
-
Phần mềm máy vi tính
-
Giấy phép và giấy phép nhượng quyền

-
TSCĐVH khác: quyền sử dụng hợp đồng, quyền thuê
nhà…
Ebook.VCU - www.ebookvcu.com 15
Xác định giá trị TSCĐHH
-
Mua sắm: + Trả ngay
+ Trả chậm, trả góp
-
Trao đổi: + Tương tự
+ Không tương tự
-
Tự sản xuất, tự xây dựng, tự chế
-
Đầu tư XDCB theo phương thức giao thầu
-
Được cấp, được điều chuyển
-
Được cho, được biếu, được tặng, nhận lại vốn góp,
nhận vốn góp, thừa phát hiện khi kiểm kê…
Ebook.VCU - www.ebookvcu.com 16
Xác định giá trị TSCĐHH
Mua sắm trả ngay
NG = Giá mua + thuế không hoàn lại+ CP liên quan trực
tiếp – Chiết khấu thương mại, giảm giá
(1) Giá mua: Có thể bao gồm thuế hoặc không bao gồm
thuế GTGT
(2) Thuế không hoàn lại gồm: thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế
nhập khẩu
(3) Chi phí liên quan trực tiếp: chi phí vận chuyển, bốc dỡ;

chi phí lắp đặt, chạy thử; lệ phí trước bạ; chi phí
chuyên gia; chi phí liên quan trực tiếp khác.
Ebook.VCU - www.ebookvcu.com 17
Xác định giá trị TSCĐHH
Mua sắm trả chậm, trả góp
NG = Giá mua trả ngay + thuế không hoàn lại+ CP liên quan trực tiếp – Chiết
khấu thương mại, giảm giá
Lãi trả chậm, trả góp = Giá mua trả chậm, trả góp – Giá mua trả ngay
Lãi trả góp sẽ được phân bổ dần vào chi phí sản xuất kinh
doanh trong kỳ
Ebook.VCU - www.ebookvcu.com 18
Xác định giá trị TSCĐHH
Trao đổi tương tự
NG = GTCL của TSCĐ đem trao đổi
Trao đổi không tương tự
NG = GTHL của TSCĐ nhận về
Hoặc:
NG = GTHL của TSCĐ đem đi trao đổi ± các khoản trả thêm
hoặc thu về
Ebook.VCU - www.ebookvcu.com 19
Xác định giá trị TSCĐHH
Tự chế, tự xây dựng
NG = Zthực tế + CP lắp đặt, chạy thử
Tự sản xuất
NG = CP sản xuất sản phẩm + CP liên quan trực tiếp
Lưu ý:
Lãi nội bộ không được tính vào NG
CP không hợp lý: CP NVL lãng phí, lao động hoặc các CP khác
sử dụng vượt quá mức bình thường trong quá trình tự
xây dựng, tự chế không được tính vào NG

Ebook.VCU - www.ebookvcu.com 20
Xác định giá trị TSCĐHH
Đầu tư XDCB theo phương thức giao thầu
NG = Giá quyết toán công trình + CP đầu tư trực tiếp khác +
Lệ phí trước bạ (nếu có)
Ebook.VCU - www.ebookvcu.com 21
Xác định giá trị TSCĐHH
Được cấp, được điều chuyển đến
- Cấp trên cấp, điều chuyển đến:
NG = Giá trị còn lại
Giá đánh giá lại của HĐ đánh giá + CP liên quan trực tiếp
- Điều chuyển ngang:
NG được phản ánh phù hợp với bộ hồ sơ của TSCĐ
CP phát sinh hạch toán vào CP sản xuất kinh doanh trong kỳ
Ebook.VCU - www.ebookvcu.com 22
Xác định giá trị TSCĐHH
Được cho, được biếu, được tặng, nhận lại vốn góp, nhận vốn
góp, thừa phát hiện khi kiểm kê…
NG = Giá đánh giá lại của HĐ đánh giá + CP liên quan trực tiếp
Ebook.VCU - www.ebookvcu.com 23
Xác định giá trị TSCĐVH
Về cơ bản, tương tự xác định giá trị TSCĐHH
Điểm khác biệt:
- TSCĐVH được tạo ra từ nội bộ doanh nghiệp
- Mua TSCĐVH từ việc sáp nhập doanh nghiệp
- TSCĐVH là quyền sử dụng đất có thời hạn
- Các nhãn hiệu hàng hóa, quyền phát hành, danh sách
khách hàng và các khoản mục tương tự được hình
thành trong nội bộ doanh nghiệp không được ghi
nhận là TSCĐVH

Ebook.VCU - www.ebookvcu.com 24
Xác định giá trị TSCĐVH
TSCĐVH được tạo ra từ nội bộ doanh nghiệp
Phân chia quá trình hình thành TS theo:
- Giai đoạn nghiên cứu: CP phát sinh không ghi nhận là TSCĐVH mà được
ghi nhận là CP sản xuất, kinh doanh trong kỳ
- Giai đoạn triển khai: TSVH tạo ra trong giai đoạn triển khai được ghi
nhận là TSCĐVH nếu thỏa mãn 7 điều kiện:
+ Tính khả thi về mặt kỹ thuật đảm bảo cho việc hoàn thành và đưa TSVH
vào sử dụng theo dự tính hoặc để bán;
+ Doanh nghiệp dự định hoàn thành TSVH để sử dụng hoặc để bán;
+ Doanh nghiệp có khả năng sử dụng hoặc bán TSVH đó;
+ TSVH đó phải tạo ra được lợi ích kinh tế trong tương lai;
+ Có đầy đủ các nguồn lực về kỹ thuật, tài chính và các nguồn lực khác để
hoàn tất các giai đoạn triển khai, bán hoặc sử dụng TSVH đó;
+ Ước tính có đủ tiêu chuẩn về thời gian sử dụng và giá trị theo qui định
cho TSCĐVH
Ebook.VCU - www.ebookvcu.com 25
Xác định giá trị TSCĐVH
TSCĐVH được tạo ra từ nội bộ doanh nghiệp
NG = các chi phí liên quan trực tiếp đến khâu thiết kế, xây
dựng, sản xuất thử nghiệm phải chi ra tính đến thời điểm
đưa TSCĐ đó vào sử dụng theo dự tính.