SKKN một số giải pháp nâng cao thành tích kỹ thuật nhảy xa ưỡn thân cho học sinh khối 12 THPT

MỤC LỤC
1.Mở đầu.
1.1. Lý do chọn đề tài.
1.2. Mục đích nghiên cứu.
1.3. Đối tượng nghiên cứu.
1.4. Phương pháp nghiên cứu.
1.5. Những điểm mới của sáng kiến kinh nghiệm.
2. Nội dung của sáng kiến kinh nghiệm.
2.1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm.
2.2. Thực trạng của vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến.
2.3. Các giải pháp thực hiện
2.3.1. Những điều kiện cần thiết trong giảng dạy để nâng cao
thành tích.
2.3.2. Q trình vận dụng.
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động
giáo dục, với bản thân, đồng nghiệp và nhà trường.
3. Kết luận và kiến nghị.
3.1. Kết luận.
3.2. Kiến nghị
Tài liệu tham khảo.

Trang
1
1
1
1
1
3
3
3
5

6
6
7
11
11
11
12
13


1. MỞ ĐẦU
1.1. Lí do chọn đề tài
Hiện nay mơn học Giáo dục thể chất (GDTC) không chỉ tăng cường sức
khỏe, thể lực, bên cạnh đó các em cịn tham gia thi đấu mang lại thành tích cho
cá nhân, tập thể và cho quốc gia. Trong môn GDTC ở cấp trung học phổ thơng
thì mơn Điền kinh là mơn chủ đạo trong chương trình học, trong đó nội dung
nhảy xa kiểu “ưỡn thân” là kỹ thuật khơng mang tính chu kỳ, đòi hỏi người tập
phải nắm vững những tư duy động tác đồng thời thực hiện động tác một cách
nhịp nhàng, thuần thục.
Kỹ thuật nhảy xa ưỡn thân là một trong những nội dung học mà luôn được
học sinh lớp 12 u thích vì đây là một trong những nội dung kỹ thuật có độ khó
về kỹ thuật. Song trên thực tế trong quá trình luyện tập và kiểm tra cho thấy
thành tích đạt được của các em học sinh là chưa cao, đa số học sinh còn yếu về
thể lực. Trên cơ sở đó cho thấy cần phải lựa chọn ra một số hệ thống bài tập bổ
trợ cần thiết để giúp cải thiện thể lực cho học sinh, góp phần nâng cao thành tích
ở nội dung này.
Chính vì vậy, thông qua thực tiễn trong công tác giảng dạy bộ môn, tôi
mạnh dạn lựa chọn sáng kiến kinh nghiệm: “Một số giải pháp nâng cao thành
tích kỹ thuật nhảy xa ưỡn thân cho học sinh khối 12 - THPT”.
1.2. Mục đích nghiên cứu.

Tơi nghiên cứu đề tài này nhằm xác định hiệu quả một số bài tập phát
triển sức nhanh của chân, bổ trợ giai đoạn kỹ thuật chạy đà trong kỹ thuật nhảy
xa ưỡn thân cho học sinh khối 12 - THPT. Qua đó, có thể vận dụng vào công tác
giảng dạy, luyện tập cho các em học sinh để nâng cao thể lực (sức nhanh), góp
phần nâng cao sức khỏe thể chất một cách toàn diện hơn.
1.3. Đối tượng nghiên cứu.
Các giải pháp nâng cao thành tích, kỹ thuật nhảy xa kiểu ưỡn thân cho
học sinh khối 12.
1.4. Phương pháp nghiên cứu.
* Phương pháp phân tích và tổng hợp tài liệu.
Phân tích và tổng hợp tài liệu là phương pháp nghiên cứu được sử dụng
nhiều trong các nghiên cứu cơng trình nghiên cứu khoa học nhằm tiếp thu các
nguồn thơng tin khoa học hiện có trong các tài liệu để tìm ra cơ sở lý luận khoa
học đáp ứng nội dung nghiên cứu.
Để có được những tài liệu của việc tìm hiểu lựa chọn một số bài tập bổ
trợ. Trong quá trình nghiên cứu, tác giả đã thường xun tìm đọc và tham khảo
những tài liệu có liên quan tới đề tài với mục đích nhằm tổng hợp các tri thức
trong các tài liệu khoa học đã được cơng bố giúp cho việc phân tích cơ sở lý luận
và phương pháp lựa chọn một số bài tập phù hợp với đối tượng gồm:
Các văn kiện của Đảng và Nhà nước về công tác TDTT; sách giáo khoa
về tâm lý và phương pháp giáo dục thể chất; tác giả đã đọc và sử dụng các tài
liệu về sinh lý học, giải phẫu học, sinh cơ học và các sách lý luận và phương
pháp giáo dục thể chất của các trường Đại học TDTT, của các giáo sư, tiến sỹ
nghiên cứu về phương pháp giáo dục thể chất, TDTT, tuyển tập các bài tập phát
1


triển thể hình. Ngồi ra, tơi đã nghiên cứu và tìm đọc một số đề tài sáng kiến
kinh nghiệm trong công tác giảng dạy của một số giáo viên chuyên thể dục và các
thông tin liên quan đến đề tài mà tác giả đang tiến hành nghiên cứu cùng với những tài

liệu và cơ sở thực tiễn trong công tác giảng dạy tại nhà trường.[5]
* Phương pháp quan sát sư phạm.
Trong q trình nghiên cứu, tơi đã tiến hành quan sát hiện trạng việc học
tập môn học Thể dục của học sinh khối 12 trường THPT Tô Hiến Thành cũng
như phương pháp tổ chức tập luyện của một số đồng chí giáo viên trong tổ bộ
mơn Thể dục về việc tổ chức phương pháp luyện tập, trình tự tập luyện các bài
tập, cách sắp xếp lượng vận động, người viết đã sử dụng phương pháp quan sát
sư phạm kết hợp phương pháp thống kê để đánh giá kết quả luyện tập cũng như
việc lựa chọn các bài tập trong sáng kiến.
* Phương pháp phỏng vấn tọa đàm.
Tôi đã tiến hành phỏng vấn và trao đổi với các giáo viên bộ môn Thể dục
tại trường THPT Tô Hiến Thành và một số giáo viên giảng dạy bộ mơn Thể dục
có nhiều kinh nghiệm trong công tác giảng dạy và huấn luyện ở các trường
THPT khác để lựa chọn ra những bài tập mang tính tồn diện và hợp lý để áp
dụng cho các em học sinh khối 12.
* Phương pháp thực nghiệm sư phạm.
Để đánh giá kết quả thực nghiệm tôi sử dụng phương pháp so sánh tự đối
chiếu kết quả trước và sau thực nghiệm của nhóm học sinh mà tôi lựa chọn.
Sau khi xây dựng và lựa chọn nội dung các bài tập chúng tơi tiến hành
phân nhóm thực nghiệm học sinh khối 12 trong thời gian 5 tuần.
- Tổng số tuần là: 5 tuần
- Số buổi tập trong tuần là: 2 buổi (theo thời khóa biểu nhà trường)
- Thời gian một buổi tập là: 45 phút
Nhóm A (nhóm đối chứng gồm 80 em): Tập bình thường theo nội dung
bình thường.
Nhóm B (nhóm thực nghiệm gồm 80 em): Tập với nội dung giáo án và
các em đã được lựa chọn.
* Phương pháp tốn học thống kê.
Thơng qua phương pháp để tính tốn qua các test kiểm tra đánh giá ban
đầu và sau thực nghiệm.

- Giá trị trung bình ( n < 30):
Trong đó:
: tổng cộng
xi: Các giá trị đơn
n : số quan sát
Số trung bình
- Phương sai:
- Độ lệch chuẩn
- So sánh hai số trung bình
t=
2


1.5. Những điểm mới của sáng kiến.
Đưa ra được những bài tập phát triển sức nhanh trong giai đoạn chạy đà
của kĩ thuật nhảy xa ưỡn thân, nhằm nâng cao thành tích cho học sinh trong học
tập bộ mơn.
2. NỘI DUNG CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM.
2.1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm.
2.1.1 Khái niệm nhảy xa.
Nhảy xa là hoạt động khơng có chu kỳ, gồm nhiều động tác liên kết với
nhau một cách chặt chẽ và phức tạp từ chạy lấy đà, giậm nhảy, bay trên không
và kết thúc là rơi xuống đất.[5]
2.1.2 Kỹ thuật nhảy xa.
Nhảy xa là nội dung có kỹ thuật đa dạng và phức tạp gồm nhiều giai đoạn
như: Giai đoạn chạy đà , giai đoạn giậm nhảy, giai đoạn trên không và cuối cùng
là giai đoạn tiếp đất. Ở mỗi giai đoạn, giai đoạn nào cũng quan trọng, mỗi giai
đoạn có nhiệm vụ cụ thể. Để nâng cao hiệu quả và thành tích của mơn nhảy xa,
ngồi các yếu tố kỹ thuật khác, sự cần thiết phải kết hợp giữa giai đoạn chạy đà
và chuẩn bị giậm nhảy một cách hợp lý có hiệu quả sao cho giậm nhảy nhanh,

mạnh, tích cực là yếu tố quan trọng.
Chạy đà được giới hạn từ lúc bắt đầu chạy đà đến khi đặt chân vào ván
giậm, với nhiệm vụ tạo ra tốc nằm ngang lớn nhất chuẩn bị tốt cho giai đoạn
giậm nhảy.
Cự ly chạy đà từ 15- 20m. Chạy đà với tốc độ tăng dần và đạt tốc độ lớn
nhất ở những bước cuối cùng, có thể tăng tốc độ đà ngay từ đầu và đến 2/3
quãng đường thì đạt tốc độ lớn nhất hoặc tăng tốc độ đà từ từ và đến gần ván
giậm đạt tốc độ tối đa.
Bước 1 và bước 2 có vai trị đặc biệt quan trọng trong việc chuẩn bị tới
giậm nhảy, vì việc tăng độ dài bước ở bước 2 và hạ thấp trọng tâm lúc kết thúc
cho phép người nhảy có thể bắt đầu nâng cao trọng tâm cơ thể ngay trước khi
giậm nhảy. Ở bước cuối cùng, trọng tâm cơ thể được nâng lên một chút và sau
đó được chuyển mạnh theo vịng cung lên trên lúc giậm nhảy. Điều này có tác
dụng tăng cường hiệu quả giậm nhảy do sử dụng được tốc độ thẳng đứng vừa
tạo ra. Nó góp phần làm giảm ảnh hưởng kìm hãm khi chuyển từ đà đến giậm
nhảy.
Các bước đà cuối cần đưa nhanh, mạnh, tích cực, là là mặt đất, tiếp xúc
ván giậm gần điểm dọi trọng tâm cơ thể.
Khi giậm nhảy cần đưa chân nhanh, mạnh, tích cực duỗi các khớp cổ
chân, gối, hông phối hợp nhịp nhàng với đánh tay, cánh tay ngang vai dừng đột
ngột, cánh tay vng góc với cẳng tay và thân người tạo ra góc độ bay hợp lý.
Do đó đối với mơn nhảy xa, muốn đưa cơ thể bay một khoảng xa nhất cần
chú ý đến chạy đà và góc độ bay ra sau khi giậm nhảy. Vì độ bay xa của tổng
trọng tâm cơ thể nó phụ thuộc vào bình phương tốc độ bay ban đầu và sin 2 lần
góc độ bay. Chính vì vậy tốc độ bay ban đầu Vo và góc bay là 2 yếu tố quyết
định đến thành tích của lần nhảy.
3


Tốc độ bay ban đầu chính là tốc độ tổng hợp của các tốc độ thẳng đứng và

nằm ngang được tạo ra do kết quả của chạy đà và giậm nhảy. Ở nhảy xa, tốc độ
nằm ngang lớn hơn tốc độ thẳng đứng nhiều.
Ngồi ra trong lần nhảy cịn chịu ảnh hưởng sức cản của khơng khí nhưng
khơng đáng kể. [2]
Giậm nhảy là giai đoạn quan trọng nhất trong nhảy xa. Giai đoạn giậm
nhảy bắt đầu khi đặt chân giậm nhảy vào ván giậm nhảy. Lúc này chân giậm
nhảy hơi khuỵu gối, sau đó dùng sức mạnh của chân và toàn thân đạp mạnh
nhanh lên ván như sức bật của một chiếc lò so.Việc đặt chân lên ván giậm nhảy
cần thực hiện nhanh, mạnh, tích cực theo hướng từ trên xuống dưới - ra sau và
tiếp xúc với ván giậm gần điểm dọi trọng tâm cơ thể (cách khoảng 1 - 1,5 bàn
chân) để không làm giảm tốc độ nằm ngang.
Chân đặt xuống ván giậm bằng cả bàn và khi tiếp xúc chân hầu như thẳng
ở khớp gối. Góc độ đặt chân giậm khoảng 60-650. lúc này chân lăng ở phía sau
chuẩn bị đánh lăng ra trước. Hai tay vung bình thường như khi chạy.
Sau khi chân chạm ván, do ảnh hưởng của quán tính và trọng lực người
nhảy gấp nhanh các khớp của chân giậm chủ yếu là khớp gối để làm giảm chấn
động lúc đặt chân, đồng thời làm tăng các nhóm cơ chuẩn bị cho hoạt động giậm
nhảy tích cực tiếp theo.
Độ gấp lại hợp lý của chân giậm khi hỗn xung khơng những làm người
nhảy giữ được khối lượng lớn, trên chân lúc chống mà còn tạo điều kiện cho nó
duỗi ra nhanh, mạnh hơn khi bật lên.
Nhà sinh lý học Nga Xêtrênớp đã nói: “Sự căng cơ làm nảy sinh trong
lịng nó 1 thế năng tạo điều kiện phát huy sự nỗ lực của chúng lúc co lại”.
Kết thúc thời kỳ hoãn xung là lúc góc độ giữa đùi và cẳng chân giậm đạt
khoảng 140 - 1450. Nếu góc độ này khơng hợp lý (lớn hoặc nhỏ q) sẽ có ảnh
hưởng đến hiệu quả hỗn xung và làm ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả giậm
nhảy. Kết thúc giậm nhảy đùi chân lăng gần như song song với mặt đất, cẳng
chân vng góc với đùi và chân giậm bắt đầu rời đất. Khi giậm nhảy tay bên
chân giậm đánh mạnh từ sau ra trước lên trên và dựng lại khi cánh tay ngang vai
cẳng tay vng góc với cánh tay.[2]

Trên khơng được tính khi chân giậm nhảy rời khỏi ván giậm, chân giậm
đưa về phía sau, co dần lại, chân lăng từ phía trước chủ động đưa xuống dưới –
về sau phối hợp với chân giậm nhảy và ngực ưỡn căng thân ra sau, mắt nhìn lên
cao, hai tay có thể chếch về sau hoặc giang ngang. Tư thế 2 tay, ngực, hông và 2
chân lúc này chủ động ưỡn ngực căng về sau sao cho thân người căng như một
hình cánh cung. Tiếp theo gập nhanh thân trên, đồng thời 2 chân vươn ra trước
hết sức tích cực, phối hợp với đánh tay từ trên cao ra trước vòng xuống dưới – ra
sau để chuẩn bị giai đoạn tiếp đất.
Tiếp đất là lúc khi 2 chân bắt đầu tiếp đất, chủ động khụyu gối để giảm
chấn động, đồng thời dướn thân, vươn 2 tay ra trước để giữ thăng bằng, không
để mông hoặc tay chạm cát ở phía sau, sau đó đứng lên đi về trước, rời khỏi hố
cát. Không đi sang ngang hoặc lùi vì theo luật thi đấu thành tích sẽ tính từ bộ
phận cơ thể chạm cát gần ván nhất.[4]
4


2.1.3. Các khái niệm có liên quan.
* Khái niệm sức nhanh.
Là một tổ hợp thuộc tính chức năng của con người, nó quy định chủ yếu
và trực tiếp đặc tính tốc độ động tác cũng như thời gian phản ứng vận động.
* Phương pháp rèn luyện sức nhanh phản ứng vận động.
Phương pháp rèn luyện sức nhanh phản ứng vận động đơn giản. Phương
pháp phổ biến nhất trong rèn luyện sức nhanh phản ứng vận động đơn giản là
tập lặp lại phản ứng với các tín hiệu xuất hiện đột ngột. VD: Lặp lại nhiều lần
với tiếng súng lệnh, chạy đổi hướng theo tín hiệu. Đối với người mới tập,
phương pháp lặp lại nhanh chóng đem lại kết quả tốt, sau đó sức nhanh phản
ứng ổn định và rất khó có thể phát triển thêm.
* Phương pháp rèn luyện sức nhanh phản ứng vận động phức tạp.
Phản ứng vận động phức tạp thường gặp trong thể thao gồm hai loại: Phản
ứng đối với vật thể di động và phản ứng lựa chọn. Trong phản ứng đối với vật

thể di động thì kỹ năng quan sát giữ vai trị cơ bản. Để phát triển kỹ năng quan
sát, người ta sử dụng các bài tập phản ứng đối với vật di động, yêu cầu tập luyện
được gia tăng thông qua tốc độ vật thể, tăng tính bất ngờ và rút ngắn cự ly.VD:
Trị chơi vận động với bóng nhỏ. Phản ứng lựa chọn xảy ra khi cần chọn một
trong số những động tác có thể để đáp lại sự thay đổi hành vi của đối phương
hoặc sự biến đổi tình huống.
* Phương pháp rèn luyện tốc độ.
Tốc độ tối đa mà con người có thể phát huy trong động tác nào đó khơng
chỉ phụ thuộc vào sức nhanh mà cịn phụ thuộc vào nhiều nhân tố khác như sức
mạnh động lực, độ linh hoạt khớp, mức hồn thiện kỹ thuật. Vì vậy, rèn luyện
sức nhanh động tác cần kết hợp chặt chẽ với rèn luyện các tố chất thể lực khác
và hoàn thiện kỹ thuật. Từ đó có thể tách biệt hai xu hướng trong rèn luyện tốc
độ đó là nâng cao tần số động tác và hoàn thiện các nhân tố ảnh hưởng tới tốc độ
tối đa.[3]
2.2. Thực trạng của vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến.
Tập luyện thể dục thể thao có ý nghĩa rất lớn trong cơng tác giáo dục và
bồi dưỡng học sinh trong nhà trường. Qua đó nhằm hình thành các phẩm chất ý
chí và đạo đức của con người mới góp phần vào giáo dục và nâng cao trí tuệ,
giáo dục lao động và giáo dục thẩm mỹ cho các em.
Nhảy xa ưỡn thân là nội dung quan trọng, là kỹ thuật phức tạp được thực
hiện liên tục bắt đầu từ chạy đà cho đến lúc kết thúc là tiếp đất. Thành tích nhảy
xa phụ thuộc vào kỹ thuật và sức lực của người nhảy. Và kỹ thuật là yếu tố quyết
định thành tích nhảy xa là: tốc độ ban đầu (tốc độ tổng hợp của chạy đà và
giậm nhảy); góc độ bay và tư thế giai đoạn trên không, giai đoạn chuẩn bị tiếp
đất.
Thực tế giảng dạy môn Thể dục ở trường THPT với quy định của phân
phối chương trình mơn Thể dục 2 tiết /tuần là tương đối ít để các em có thời gian
lĩnh hội, tiếp thu động tác kỹ thuật một cách nhuần nhuyễn, thuần thục. Đặc biệt
là qua theo dõi quá trình tập luyện của các em học sinh lớp 12 mà tôi trực tiếp
giảng dạy tại trường THPT Tô Hiến Thành, tơi thấy rõ thành tích trong q trình

5


học tập môn Nhảy xa kiểu ưỡn thân của các em còn thấp, nguyên nhân phần lớn
là do các em chưa có thể lực tốt, chưa nắm vững kỹ thuật, một số động tác
không đúng kỹ thuật, phối hợp thiếu nhịp nhàng các giai đoạn của kỹ thuật. Số
lượng học sinh đạt thành tích cao ít...
Qua khảo sát chất lượng học sinh một số lớp khối 12 trường THPT Tô
Hiến Thành năm học 2019 – 2020, kết quả kiểm tra khảo sát thành tích nội
dung kỹ thuật Nhảy xa ưỡn thân thu được như sau:
Thành tích độ dài mét (m)
Nam Nữ
Nam
Nữ
Nam
Nữ
Líp/TS
<3
3m2,5m<4m
>3m
>2,5m
m
3,5m
3m
12B1/44
7
3 17
15
1
1

12B2/45
8
3 18
13
2
1
7
3 12
10
2
2
12B3/46
4
3
7
18
3
5
12B4/40
Vì vậy vấn đề đặt ra cho giáo viên dạy học mơn Thể dục là phải tìm ra
những biện pháp, những bài tập bổ trợ tối ưu nhất để gây được hứng thú trong
quá trình luyện tập cho học sinh, giúp các em khắc phục những sai lầm, đồng
thời nâng cao thành tích hơn trong việc thực hiện kỹ thuật Nhảy xa ưỡn thân.
2.3. Các giải pháp thực hiện.
2.3.1. Những điều kiện cần thiết trong giảng dạy để nâng cao thành tích.
* Chuẩn bị tốt về sân bãi, dụng cụ.
Ngoài những dụng cụ cần thiết cho nội dung bài học chính thì giáo viên
cần chuẩn bị thêm một số dụng cụ học tập khác phong phú và đa dạng mới thu
hút được học sinh học tập, giảm thiểu thời gian chơi của học sinh.
Ví dụ: Khi tập luyện nhảy xa giáo viên cần chuẩn bị hố nhảy, ván giậm

thì cần chuẩn bị thêm dụng cụ của mơn học lồng ghép như bóng, cầu đá, cầu
lơng…
* Chuẩn bị tốt về giáo án giảng dạy
- Để giảng một giờ dạy đạt hiệu quả thì người giáo viên cần phụ thuộc vào
bài soạn, phải đầu tư suy nghĩ chuẩn bị tốt cho bài soạn theo hướng tích cực, chủ
động. phải thể hiện rõ nội dung bài học, lượng vận động, thời gian từng nội
dung, lồng ghép những nội dung gì vào bài học cho hợp lí, đưa trị chơi nào, bài
tập bổ trợ nào để tăng thể lực, nâng cao thành tích...
* Chuẩn bị tốt cho bài dạy.
- Đảm bảo giảng dạy đủ nội dung của phân phối chương trình trong một
tiết dạy.
- Bố trí hợp lí từng nội dung trong bài học sao cho phù hợp với lượng vận
động của học sinh theo nguyên tắc tăng tiến, tuần tự
Ví dụ: Khi học nội dung nhảy xa cần lồng ghép nội dung tự chọn như đá
cầu, cầu lông nhảy dây, học nội dung chính rồi đến học bổ trợ thể lực sau…
- Tăng lượng vận động phù hợp, số lần lặp lại nhiều lần, giáo viên năng
động tích cực chủ động hướng dẫn học sinh tập luyện, sửa sai, sử dụng các hình
6


thức trị chơi thi đấu để giờ học khơng đơn điệu, tẻ nhạt, tạo được sự ganh đua
trong học tập.
* Thực hiện đánh giá kiểm tra thường xuyên.
Việc kiểm tra đánh giá thường xuyên giúp học sinh phấn đấu tập luyện,
cũng thơng qua đó giáo viên nắm được và điều chỉnh phương pháp giảng dạy
cho phù hợp với từng học sinh, lựa chọn những học sinh có thành tích tốt để bồi
dưỡng
Ví dụ: Trong q trình giảng dạy nhảy xa giáo viên có thể kiểm tra những
nội dung như sau:
+ Kiểm tra bật xa tại chỗ

+ Kiểm tra kỹ thuật từng giai đoạn
+ Kiểm tra kỹ thuật từng kiểu nhảy.
* Hướng dẫn học sinh tập luyện ngoài giờ, bài tập về nhà.
Mỗi tuần với thời lượng 2 tiết là 90 phút, với thời gian đó cho dù giáo
viên sử dụng phương pháp tích cực thì cũng chưa thúc đẩy thành tích của học
sinh nâng lên rõ rệt nên người giáo viên cần hướng dẫn cho học sinh tập luyện
ngoại khóa, bài tập ngoại khóa có thể sử dụng những bài tập đã học ở trường
hoặc những bài tập khác để tập luyện.
* Tổ chức thi đấu thường xuyên, đôn đốc học sinh luyện tập, khích lệ, động
viên.
Đối với lứa tuổi học sinh việc thi đấu là hết sức cần thiết. Thông qua thi
đấu học sinh biết được kết quả học tập của mình để nỗ lực hơn trong học tập, tự
tin trong cuộc sống, làm quen với tính thực dụng, thực tế. Giáo viên có thể sử
dụng hình thức thi đấu vào cuối giờ học, cuối một nội dung học để thơng qua đó
đánh giá kết quả học tập của học sinh, phải luôn đôn đốc học sinh tập luyện
trong và ngồi giờ, ln động viên khích lệ kịp thời để các em tự tin phấn đấu
đạt thành tích cao.
2.3.2. Q trình vận dụng.
Để có được các bài tập bổ trợ phát triển sức nhanh bổ trợ giai đoạn kỹ
thuật chạy đà trong kỹ thuật nhảy xa ưỡn thân cho học sinh khối 12 có hiệu quả
cao nhất , tơi đã tiến hành lập phiếu hỏi xin ý kiến của các đồng chí giáo viên
đang trực tiếp giảng dạy bộ mơn thể dục tại nhà trường và các đồng chí là giáo
viên có kinh nghiệm trong cơng tác giảng dạy và huấn luyện bộ môn thể dục ở
các trường THPT khác về việc lựa chọn một số bài tập bổ trợ phát triển sức
nhanh của chân nhằm bổ trợ giai đoạn kỹ thuật chạy đà trong kỹ thuật nhảy xa
ưỡn thân cho học sinh khối 12. Kết quả đạt được như sau:
Bảng 1: Kết quả phỏng vấn các đồng chí giáo viên Thể dục trường
THPT Tô Hiến Thành và giáo viên ở các trường THPT khác (về việc lựa
chọn bài tập bổ trợ phát triển sức nhanh bổ trợ giai đoạn kỹ thuật chạy đà
trong kỹ thuật nhảy xa ưỡn thân cho học sinh khối 12(n= 9).

Các bài tập bổ trợ phát triển sức mạnh
Kết quả
STT của chân nhằm nâng cao thành tích Nhảy
Đồng ý Tỷ lệ %
xa kiểu ưỡn thân cho học sinh lớp 12.
7


1
2
3
4
5
6
7
8

Chạy tăng tốc 30m
Chạy đạp sau
Nhảy dây
Bật lò cò đổi chân từ 15m-20m
Ngồi xuống - đứng lên (động tác nhanh)

7
7
8
6

77.8 %
77.8 %

88.9 %
66.7 %

5
55.6 %
Chạy nâng cao đùi 15m (Nữ) 20 m (Nam)
5
55.6 %
Bật cao thu gối trên hố cát
4
44.4 %
Chạy tốc độ cao 20m – 30m
6
66.7 %
Căn cứ vào kết quả khảo sát và thực tế kinh nghiệm trong công tác giảng
dạy của bản thân đồng thời với việc nghiên cứu các tài liệu tác giả đã lựa chọn
ra những bài tập tối ưu nhất (có số phiếu lựa chọn cao < 70% đồng ý) để áp
dụng vào việc tập luyện bổ trợ nhằm phát triển sức nhanh của chân bổ trợ giai
đoạn kỹ thuật chạy đà trong kỹ thuật nhảy xa ưỡn thân cho học sinh 12, cụ thể
các bài tập sau:[1]
Bảng 2: Kết quả lựa chọn một số giải pháp nâng cao thành tích kỹ
thuật nhảy xa ưỡn thân khối 12.
Các bài tập bổ trợ phát triển sức
Kết quả
nhanh của chân bổ trợ giai đoạn kỹ
STT
thuật chạy đà trong kỹ thuật nhảy xa
Đồng ý
Tỷ lệ %
ưỡn thân cho học sinh khối 12

Chạy tăng tốc 30m
1
7
77.8 %
Chạy đạp sau
2
7
77.8 %
Nhảy dây
3
8
88.9 %
Bước vào thực nghiệm tôi chia học sinh khối 12 thành hai nhóm. Nhóm
thực nghiệm (TN) 80 học sinh (nhóm A) và nhóm đối chứng (ĐC) 80 học sinh
(nhóm B). Số học sinh nam và nữ của hai nhóm đối chứng và nhóm thực nghiệm
là tương đồng nhau, có trình độ thể lực, kỹ thuật, số buổi tập, thời gian tập là
như nhau (theo thời gian học của phân phối chương trình). Ở nhóm đối chứng
tập luyện theo giáo án (các bài tập bổ trợ bình thường), nhóm thực nghiệm tập
luyện theo giáo án được tác giả xây dựng (tập luyện các bài tập bổ trợ tác giả đã
lựa chọn).
Để làm rõ sự khác biệt về sự phát triển thành tích của 2 nhóm ở các nội
dung thực nghiệm chúng tơi dùng cơng thức tốn thống kê tính tốn theo cơng
thức.
Trước khi bước vào thực nghiệm chúng tơi tiến hành kiểm tra thành tích
ban đầu (bằng các test) cả 2 nhóm đều thu được kết quả tương đương nhau. kết
quả được trình bày tại bảng 3.
Bảng 3. Khảo sát kết quả, thành tích nội dung Nhảy xa kiểu ưỡn thân
của học sinh khối 12 trước thời gian thực nghiệm (tính thành tích trung
bình của tất cả học sinh).
Nhóm

Giới tính
Tổng số
Thành tích (m)
8


TN
Nam
40
3,45m
ĐC
Nam
40
3,45m
TN
Nữ
40
2,55m
ĐC
Nữ
40
2,55m
Để nội dung bài tập đưa vào thực nghiệm đạt hiệu quả tốt tơi lập tiến trình
giảng dạy và phối hợp lượng vận động cụ thể được trình bày ở Bảng 4.
Bảng 4: Kế hoạch tập luyện
STT

Nội dung
huấn luyện

LVĐ

LVĐ/Tuần
1

2

3

4

5

Tổng số tiết
9
2
2
2
2
1
tập luyện
Tiết
Tiết
Tiết
Tiết
Tiết
Tiết
Tổng số thời 360
2
90 phút 90 phút 90 phút 90 phút 45 phút

gian tập
Phút
Tổng số thời 45
3
45 phút
gian kiểm tra Phút
9
6 lần/hs 6 lần/hs 6 lần/hs 6 lần/hs 3 lần/hs
4
Chạy đạp sau
Tiết
Chạy tăng tốc
9
6 lần/hs 6 lần/hs 6 lần/hs 6 lần/hs 3 lần/hs
5
30m
Tiết
5
1phút/tổ 1phút/tổ 1phút/tổ 1phút/tổ 1phút/tổ
6
Nhảy dây
x 2tổ
x 2tổ
x 2tổ
x 2tổ
x 2tổ
Tiết
* Kế hoạch huấn luyện chi tiết theo từng tuần.
Tuần 1:
Tiết thứ nhất:

* Khởi động chung: Chạy nhẹ nhàng 1 vòng sân tập, các bài tập thể dục
tay không, xoay các khớp, ép dây chằng, chạy bước nhỏ, nâng cao đùi (Lượng
vận động thực hiện theo giáo trình).
* Luyện tập các bài tập đã lựa chọn:
- Chạy đạp sau 20m x 3 lần nghỉ giữa quãng 1,5phút.
- Chạy tăng tốc 30m x 3 lần nghỉ giữa quãng 1,5phút.
- Nhảy dây: Thời gian 1phút/tổ x 2 tổ – Quãng nghỉ giữa các lần là 1,5’.
* Kết thúc thả lỏng hồi phục: Đi lại nhẹ nhàng thả lỏng, thực hiện các
động tác thả lỏng tại chỗ.
Tiết thứ hai:
* Khởi động chung: Chạy nhẹ nhàng 1 vòng sân tập, các bài tập thể dục
tay không, xoay các khớp, ép dây chằng, chạy bước nhỏ, nâng cao đùi (Lượng
vận động thực hiện theo giáo trình).
* Luyện tập các bài tập đã lựa chọn:
- Chạy đạp sau 20m x 3 lần nghỉ giữa quãng 1,5phút.
- Chạy tăng tốc 30m x 3 lần nghỉ giữa quãng 1,5phút.
* Kết thúc thả lỏng hồi phục: Đi lại nhẹ nhàng thả lỏng, thực hiện các
động tác thả lỏng tại chỗ.
1

9


Tuần 2:
Tiết thứ nhất:
* Khởi động chung: Chạy nhẹ nhàng 1 vịng sân tập, các bài tập thể dục
tay khơng, xoay các khớp, ép dây chằng, chạy bước nhỏ, nâng cao đùi (Lượng
vận động thực hiện theo giáo trình).
* Luyện tập các bài tập đã lựa chọn:
- Chạy đạp sau 20m x 3 lần nghỉ giữa quãng 1,5phút.

- Chạy tăng tốc 30m x 3 lần nghỉ giữa quãng 1,5phút.
- Nhảy dây: Thời gian 1phút/tổ x 2 tổ – Quãng nghỉ giữa các lần là 1,5’.
* Kết thúc thả lỏng hồi phục: Đi lại nhẹ nhàng thả lỏng, thực hiện các
động tác thả lỏng tại chỗ.
Tiết thứ hai:
* Khởi động chung: Chạy nhẹ nhàng 1 vòng sân tập, các bài tập thể dục
tay không, xoay các khớp, ép dây chằng, chạy bước nhỏ, nâng cao đùi (Lượng
vận động thực hiện theo giáo trình).
* Luyện tập các bài tập đã lựa chọn:
- Chạy đạp sau 20m x 3 lần nghỉ giữa quãng 1,5phút.
- Chạy tăng tốc 30m x 3 lần nghỉ giữa quãng 1,5phút.
* Kết thúc thả lỏng hồi phục: Đi lại nhẹ nhàng thả lỏng, thực hiện các
động tác thả lỏng tại chỗ.
Từ tuần thứ 3 đến tuần thứ 4 tập luyện áp dụng giống tuần thứ 1 và 2.
Tuần 5:
Tiết thứ nhất:
* Khởi động chung: Chạy nhẹ nhàng 1 vòng sân tập, các bài tập thể dục
tay không, xoay các khớp, ép dây chằng, chạy bước nhỏ, nâng cao đùi (Lượng
vận động thực hiện theo giáo trình).
* Luyện tập các bài tập đã lựa chọn:
- Chạy đạp sau 20m x 3 lần nghỉ giữa quãng 1,5phút.
- Chạy tăng tốc 30m x 3 lần nghỉ giữa quãng 1,5phút.
- Nhảy dây: Thời gian 1phút/tổ x 2 tổ – Quãng nghỉ giữa các lần là 1,5’.
* Kết thúc thả lỏng hồi phục: Đi lại nhẹ nhàng thả lỏng, thực hiện các
động tác thả lỏng tại chỗ.
Tiết thứ hai:
- Kiểm tra kết quả thành tích nhảy xa kiểu ưỡn thân (kiểm tra 1 tiết)
- Kiểm tra chỉ số Test thành tích nhảy xa kiểu ưỡn thân (m).
- Kết thúc kiểm tra: Thả lỏng tích cực, kết hợp một số động tác xoa bóp
thả lỏng hồi phục.

Sau 5 tuần áp dụng các bài tập bổ trợ đã được lựa chọn và áp dụng vào
luyện tập cho các em học sinh khối 12 tôi tiến hành kiểm tra thành tích kỹ thuật
nhảy xa kiểu ưỡn thân của cả hai nhóm thực nghiệm và nhóm đối chứng (buổi
học thứ 10 – Tuần 5). Kết quả thu được như sau:
Bảng 5. Khảo sát kết quả, thành tích nội dung nhảy xa ưỡn thân của học
sinh khối 12 trường THPT Tô Hiến Thành năm học 2019 – 2020, sau thời gian
thực nghiệm (tính thành tích trung bình của tất cả học sinh).
10


Nhóm
Giới tính
Tổng số
Thành tích (m)
TN
Nam
40
3,59m
ĐC
Nam
40
3,53m
TN
Nữ
40
2,66m
ĐC
Nữ
40
2,61m

Qua bảng 5, kết quả sau thời gian thực nghiệm ta thấy, thành tích của học
sinh sau khi áp dụng các bài tập đã lựa chọn cao hơn so với các thành tích của
học sinh học các bài tập thông thường.
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục, với
bản thân, đồng nghiệp và nhà trường.
Với sáng kiến kinh nghiệm “Một số giải pháp nâng cao thành tích kỹ
thuật nhảy xa ưỡn thân cho học sinh khối 12-THPT ” sau khi áp dụng những
bài tập tơi đã lựa chọn có ảnh hưởng tốt đến sự phát triển thể lực (sức nhanh),
nhằm bổ trợ tốt cho kỹ thuật chạy đà và đã nâng cao thành tích kỹ thuật nhảy xa
kiểu ưỡn thân cho các em học sinh khối 12.
Đối với đồng nghiệp và nhà trường, tôi nghĩ đây sẽ là một tài liệu bổ ích
để các thầy cơ giảng dạy bộ mơn thể dục tham khảo trong quá trình dạy học và
huấn luyện đội tuyển để tham gia các kỳ thi.
3. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ.
3.1. Kết luận.
Kết quả của sáng kiến đã lựa chọn ra được những giải pháp phù hợp và
bước đầu đã cho thấy mang lại được những hiệu quả nhất định trong việc góp
phần nâng cao thể lực và thành tích cho học sinh trong việc học tập nội dung kỹ
thuật nhảy xa kiểu ưỡn thân đồng thời giúp cho người giáo viên có được những
lựa chọn phù hợp trong việc lựa chọn các bài tập bổ trợ cũng như phương pháp
tổ chức giảng dạy khoa học và đạt hiệu quả cao hơn.
Trong phạm vi nghiên cứu của đề tài “Một số giải pháp nâng cao thành
tích kỹ thuật nhảy xa ưỡn thân cho học sinh khối 12-THPT” của tơi chắc chắn
khơng tránh khỏi những vấn đề cịn thiếu sót, cần phải bổ sung hồn chỉnh. Vì
vậy, tơi kính mong nhận được sự giúp đỡ, đóng góp ý kiến của các đồng chí,
đồng nghiệp, của Hội đồng thẩm định và ban Giám hiệu trường THPT Tô Hiến
Thành và Hội đồng khoa học của Sở Giáo dục và Đào tạo Thanh Hóa để sáng
kiến kinh nghiệm của tơi được hoàn thiện và được đưa vào áp dụng trong thực
tiễn công tác giảng dạy nhằm mang lại hiệu quả cao hơn.
3.2. Kiến nghị.

+ Đối với nhà trường.
Nhà trường xem xét đầu tư, xây dựng, tu bổ thêm các điều kiện về cơ sở
vật chất đảm bảo phục vụ tốt hơn cho công tác dạy và học của bộ môn: Sân bãi,
trang thiết bị, dụng cụ học tập... để nhằm nâng cao hơn nữa chất lượng giảng
dạy cũng như học tập của giáo viên và học sinh.
+ Đối với Sở Giáo dục và Đào tạo Thanh Hóa.
- Tạo mọi điều kiện hơn nữa để nhà trường có thêm cơ sở vật chất,
phương tiện dạy học hiện đại đáp ứng những yêu cầu của đổi mới giáo dục.
11


- Trang bị cho nhà trường đầy đủ thiết bị dạy học ở tất cả các môn theo
yêu cầu của việc đổi mới phương pháp dạy học. Đặc biệt phương pháp dạy học
phát triển năng lực học sinh.
XÁC NHẬN CỦA
THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ

Thanh Hóa, ngày 30 tháng 04 năm 2021
Tơi xin cam đoan đây là SKKN
của mình viết, khơng sao chép nội
dung của người khác
Người viết sáng kiến

Nguyễn Thị Nga

TÀI LIỆU THAM KHẢO
. Quang Hưng lược dịch “Bài tập chuyên môn trong Điền kinh”, NXB TDTT Hà
Nội.
. Vũ Đức Thu (1995) “Lý luận và phương pháp GDTC”, NXB Giáo dục.
. Dương Nghiệp Chí – Phạm Khắc Học, “Sách Giáo trình Điền kinh”, NXB

TDTT Hà Nội 1996.
12


. Hồng Thị Đơng (2004) – Lý luận và phương pháp GDTC trong nhà trường,
Trường ĐHSP TDTT, NXB TDTT, Hà Nội.
. Phạm Khắc Học – Nguyễn Hữu Bằng (2004) “Sách Giáo trình Điền kinh”,
Trường ĐHSP TDTT Hà Tây, NXB TDTT Hà Nội.

13